Konvansiyonel R e tina Dekolman› Cerrahisi S o nr a s › Geliflen Makula Deli¤i ve Tedavisi: Olgu Su n u m u
Macular Hole Development Following Conventional Retinal Detachment Surgery and its Treatment: A Case Report
Yaz›flma Adresi/Address for Correspondence: Dr. Sinan Tatl›p›nar, Gazi Umur Pafla Sk. No: 28, Balmumcu, Befliktafl, 34390 ‹stanbul, Türkiye Tel.: +90 212 211 40 00 Gsm: +90 532 588 04 48 E-posta: statlipinar@yeditepe.edu.tr
Gelifl Tarihi/Received: 02.08.2010 Kabul Tarihi/Accepted: 01.11.2010
Ö z e t
Retina dekolman cerrahisi sonras› makula deli¤i geliflimi yay›nlanan çal›flmalarda nadir bir komplikasyon olarak bildirilmekte- dir. Bu yaz›da, makulas› tutulmufl bir y›rt›kl› retina dekolman› olgusunda baflar›l› bir skleral çökertme ve intravitreal gaz enjek- siyonu operasyonu sonras› geliflen makula deli¤i ve tedavisi sunulmaktad›r.(Turk J Ophthalmol 2011; 41: 52-3)
Anahtar Kelimeler: Makula deli¤i, retina dekolman›, skleral çökertme
S u m m a r y
Macular hole development following retinal detachment surgery is reported as a rare complication in the literature. Herein, we present the case of a macular hole that developed after a successful scleral buckling and intravitreal gas injection in a patient with macula-off retinal detachment, as well as its treatment.(Turk J Ophthalmol 2011; 41: 52-3)
Key Words: Macular hole, retinal detachment, scleral buckling
Sinan Tatl›p›nar, Maryo Cenk Kohen, Demir Baflar
Yeditepe Üniversitesi T›p Fakültesi, Göz Hastal›klar› Anabilim Dal›, ‹stanbul, Türkiye
Olgu Sunumu / Case Report
5 2
Girifl
Makula deli¤i (MD), foveada tam kat defektle karak- terize bir durum olup en s›k tipi idiyopatik oland›r. Ol- gular›n ço¤u 50 yafl üstü olup kad›nlarda daha s›kt›r.
Makula deliklerinin di¤er nedenleri aras›nda yüksek mi- yopi ve travma say›labilir. ‹diyopatik makula deliklerini patogenezi tam olarak anlafl›lamasa da temel patofizyo- lojik mekanizman›n vitreomaküler arayüzeydeki çekinti oldu¤u öne sürülmektedir.1,2
Retina dekolman› cerrahisi sonras› makula deli¤i ge- liflimi oldukça nadir bir durum olarak rapor edilmifltir.3-5 Bu olgu sunumunda y›rt›kl› retina dekolman› nedeniyle skleral çökertme cerrahisi uygulanan ve postoperatif dö- nemde makula deli¤i geliflimi izlenen bir olgu tart›fl›l- maktad›r.
Olgu Sunumu
‹ki haftad›r sa¤ gözde az görme yak›nmas›yla baflvu- ran 61 yafl›ndaki erkek hastan›n görme keskinli¤i parmak sayma düzeyinde olup yap›lan fundus muayenesinde makulay› tutan y›rt›kl› retina dekolman› görüldü. Y›rt›k üst temporal kadranda yerleflmifl olup retina üst kadranda dekole idi. Makulada delik izlenmedi. Hasta bilateral be- lirgin katarakt› yoktu ve sol gözde görmesi düzeltmesiz tamd›. Genel anestezi alt›nda sa¤ göze 3600sörklaj cerra- hisi ve intravitreal gaz enjeksiyonu (0,35 cc saf SF6) uy- guland› ve postoperatif postür verildi. Postoperatif 1.
günde görme 0,16 seviyesine ç›km›flt› ve retina yat›fl›k olup makulada delik izlenmedi. Poliklinik flartlar›nda y›rt›k çevresine baraj lazer fotokoagülasyon uyguland›. Olgu- DOI: 10.4274/tjo. 41.1 0
nun birinci ay kontrolünde görme seviyesi 0,2 parsiyel düzeyindeydi ancak yak›n zamanda bafllayan k›r›k görme- den flikayetçiydi. Fundus muayenesinde retina yat›fl›kt›
ama makulada delik görünümü izlendi. Optik koherans tomografide (OKT) tam kat delik görünümü vard› (fiekil 1).
‹ki hafta sonras›nda hastaya uygulanan pars plana vitrek- tomi, internal limitan membran (‹LM) soyulmas›, gaz in- süflasyonu (%14 C3F8) cerrahisi ve 1 hafta yüz afla¤› pos- tür sonras› makula deli¤i kapand› (fiekil 2). Üçüncü ay kontrolünde görmesi 0,4 düzeyine ç›kt›.
Tart›flma
‹diyopatik makula deli¤inin s›kl›¤› 55 yafl üstü kifliler- de 1000’de 3,3 olarak bildirilmifltir ve s›kl›kla 60 yafl üstü kad›nlarda tek tarafl› olarak görülür.3Makula yüzeyindeki tanjansiyel çekintinin temel neden oldu¤u ve baz› durum- larda da ön-arka çekintinin de rol oynayabilece¤i düflü- nülmektedir. ‹lk kez Kelly ve Wendel6vitrektomi cerrahi- si, intraoküler gaz tamponad› ve yüzafla¤› postür ile ma- kula deliklerinin tedavi edilebilece¤ini göstermifllerdir.
Vitrektomi ile arka hyaloidin al›nmas› makula deli¤inin gelifliminde rol oynad›¤› düflünülen traksiyonlar›n gideril- mesini sa¤layarak deli¤in kapanmas›n› sa¤lamaktad›r.
Öte yandan, arka vitreus dekolman› (AVD) geliflimi, reti- na y›rt›¤› ve dekolman geliflimindeki temel mekanizma- d›r. Bu mant›kla, AVD geliflimi makula deli¤i için koruyu- cu bir faktör olarak düflünülebilir. Ancak nadir de olsa ar-
ka vitreus dekolman› olan retina dekolman› olgular›nda cerrahi sonras›nda MD geliflebilmektedir.
Retina dekolman› cerrahisi sonras› makula deli¤i geli- flimi %1’den daha nadir görülen bir durum olarak rapor e d i l m i fl t i r .3,4Bu komplikasyon skleral çökertme, pnömatik retinopeksi ve hatta vitrektomi cerrahisi sonras›nda bildi- rilmifltir. Literatürdeki olgular›n ço¤u skleral çökertme cerrahisi sonras› geliflen olgulard›r ve hastalar›n hemen tamam› makulas› tutulmufl dekolman olgular›d›r. Makula deli¤i geliflimi s›kl›kla dekolman cerrahisi sonras›nda ilk 3 ayda rapor edilmifltir ve dekolman tan›s› zaman›nda olgu- lar›n tamam›nda AVD oldu¤u bildirilmifltir.3,4 E t i y o l o j i s i tam olarak aç›klanamam›flt›r ancak vitreoretinal çekinti öne sürülmüfltür. Bilindi¤i gibi fundus muayenesinde We- iss halkas›n›n görünmesi arka hyaloidin optik diskten ay- r›ld›¤›n›n göstergesidir ama arka hyaloid hala makulaya yap›fl›k olabilir ve çekinti uygulayabilir.3,4 Di¤er bir teori ise dekolman nedeniyle makulada geliflen mikrokistik de-
¤iflikliklerin deli¤e yol açmas›d›r.4
Bizim olgumuzda makula deli¤ine neden olabilecek travma veya yüksek miyopi mevcut de¤ildi. Literatürdeki- lere benzer olarak bizim olgumuz da makulas› tutulmufl bir dekolmand› ve skleral çökertme cerrahisi sonras› makula deli¤i geliflimi izlendi. Retina dekolman› tan›s› kondu¤u zaman AVD mevcuttu ve MD geliflimi 1. ayda izlendi. Ol- guya uygulanan vitrektomi ve ‹LM soyulmas› cerrahisi sonras› deli¤in kapand›¤› izlendi ve görmesi artt›. Litera- türde de retina dekolman› sonras› geliflen MD olgular›nda cerrahi baflar›n›n yüksek oldu¤u ve hastalar›n ço¤unun makulas› tutulmufl retina dekolman› olgusu olmas›na ra¤- men görme art›fl› oldu¤u rapor edilmektedir. Sonuç ola- rak, dekolman cerrahisi sonras› MD nadir bir durum olarak karfl›m›za ç›kmakta ve tedavisinde konvansiyonel makula deli¤i cerrahisinin uygulanmas› bizim olgumuzda oldu¤u gibi anatomik ve fonksiyonel baflar› sa¤lamaktad›r.
K a y n a k l a r
1. Gass JDM. Idiopathic senile macular hole: its early stages and pathogenesis. Arch Ophthalmol. 1988;106:629-39.
2. Gaudric A, Haochine B, Massin P, Paques M, Blain P, Erginay A.
Macular hole formation: new data provided by optical coherence tomography. Arch Ophthalmol. 1999;117:744-51.
3. Moshfeghi AA, Salam AG, Deramo VA et al. Management of macular holes that develop after retinal detachment repair. Am J Ophthalmol. 2003;136:895-9.
4. Benzerroug M, Genevois O, Siahmed K, et al. Results of surgery on macular holes that develop after rhegmatogenous retinal detachment. Br J Ophthalmol. 2008;92:217-9.
5. Proulx AA, Sheidow TG. Development of macular hole in the early postoperative period following pneumatic retinopexy.
Ophthalmic Surgery, Lasers&Imaging. 2006;37:481-3.
6. Kelly NE, Wendel RT. Vitreous surgery for idiopathic macular holes. Results of a pilot study. Arch Ophthalmol. 1 9 9 1 ; 1 0 9 : 6 5 4 - 9 .
5 3
Tatl›p›nar ve ark.Retina Dekolman› Sonras› Makula De l i ¤ i
fiekil 1. OKT’de tam kat makula deli¤i görülmektedir
fiekil 2. Postoperatif OKT’de delik kapanm›fl olarak izleniyor