BÖLÜM 7
MATERYAL ÇEŞİTLERİ
Elle
yapılan
Materyaller
Dijital
Materyaller
Materyal Çeşitleri
Materyal Çeşitleri
Mobil öğrenme materyalleri Gerçek
kişi, nesne ve
modeller
Yazılı
materyaller Resim ve
grafikler
Bilgisayar yazılımları
Televizyon, ses kaseti ve
video
Materyal Çeşitlerinden Bir kısmı Aşağıda
gösterilmektedir.
Yazılı Materyaller
Avantajları
Yaygın olması Ucuz olması Kolay ulaşılabilmesi
Kolaylıkla çoğaltılabilmesi
Dezavantajları
Öğrencinin pasif kalabilmesi
Öğrencinin etkileşiminin düşük
olabilmesi
Güncelleştirilmesinin zorluğu
Yapılması gerekenler
Eğitim programına uygunluğu, Güncelliği,
Dili, Anlatım şekli, Pedagojik düzeye uygunluğu ve Görselliği
kontrol edilmelidir.
Erişilebilirlik Esneklik
Taşınabilirlik
Kolay kullanılabilirlik Ekonomik
Avantajları Dezavantajları
Okuma Düzeyi Ön Bilgi
Ezberleme
Sözcük dağarcığı Tek yönlü sunum
Müfredata uyumluluk
Gelişigüzel değerlendirme
▪ Eğitim programına uygunluğu,
▪ Bilginin özünü sağlaması ve merkezi bilgi toplaması
▪ Öğrencinin takip edilmesi ve kolaylıkla değerlendirilmesi açılarından bir öğretim aracı olarak rahatlıkla kullanılabilir.
Ders Kitapları
▪ Bir ders kitabının seçiminde birinci özellik içeriktir, içerikte güncel bilgiler yer almalıdır.
▪ İçerik öğrenme ilkeleriyle tutarlı olmalıdır.
İçerik, basitten karmaşığa, somuttan soyuta, kolaydan zora doğru olmalıdır.
▪ Ders kitabı eğitim programı ile tutarlı olmalıdır. Ayrıca hedeflere uygun olarak düzenlenmiş olması gerekir.
Ders Kitapları
▪ Ders kitabının okunabilirliği olmalıdır (Yazı karakteri, harf büyüklüğü ).
▪ Ders kitabı, çocuğun düşünme becerilerini ve sosyal becerilerini geliştirmelidir.
▪ Kitaplarda kavramların tanımları, olayların açıklanması, ilkeler, bunlarla ilgili örnek olaylar, olası çözümler vs. yer almalıdır.
▪ İçerdiği sorular çeşitli olmalıdır.
Ders Kitapları
▪ Baskı kalitesi iyi olmalı
▪ Uygun görsel ögeler kullanılmalı
▪ Yazılar kontrol edilmeli
Ders Kitapları
Çalışma Yaprakları
▪ Çalışma yaprakları bir konunun uygulanması aşamasında öğrencilerin yapacağı etkinliklere yol gösterici açıklamaları içeren kağıtlardır.
▪ Bir konunun özetlenmesinde, pekiştirilmesinde, tekrar edilmesinde çalışma yaprakları kullanılabilir.
▪ Çalışma yaprağının ilgi çekici hazırlanması gerekmektedir. Yazı karakteri, resimler vb. önemlidir.
Çalışma Yaprakları
Bir çalışma yaprağı hazırlanırken
▪ az ve öz bilgi içermesine,
▪ bilgi yerleşiminin organize bir biçimde olmasına,
▪ öğrencilerin çalıştıkları konuda işlem
yapmaları için gerekli alan bırakılmasına,
▪ yazı ve şekillerin öğrencilerin gelişim düzeyine uygun olmasına dikkat
edilmelidir.
Çalışma Yaprakları
Avantajları
Kavramları somutlaştırma, Anlamlaştırma, Yorumlama , Aralarındaki ilişkileri görme, Dikkati çekme ve koruma, Kolay taşıma ve kolay
üretilebilme
Etkinliğini artırmak için
Gerçeğe uygunluk Renklilik
Gerektiğinde yazılı içerik
kullanılmalıdır.
Resimler ve Grafikler
▪ Bu tür materyaller görsel zenginlik sağlar. Resimler canlı, çok karmaşık olmayan, iyi renklendirilmiş olmalıdır.
▪ Resimlerin konuya, öğrencilerin yaş ve yakın çevre özelliklerine uygun olması gerekir.
▪ Resimlerde vurgulanmak istenen kritik noktalar ışıklandırılabilir veya koyu renkli olabilir.
Resimler
▪ Resimler elle çizilebileceği gibi, bilgisayarlarda da çizilebilir, bazen hazır programlardan, önceden oluşturulmuş olan
kahramanlardan da yararlanılabilir.
▪ Resimler bilgisayarda yansıtılacağı gibi, kartonlarla ya da tahtaya çizilerek de hazırlanabilir.
Resimler
Kronoloji, hiyerarşi, miktarlar gibi soyut kavramlar arasındaki ilişkileri göstermek amacı ile kullanılır.
Organizasyon şemaları, sınıflandırma grafikleri ve zaman çizelgeleri biçimlerinde olabilir.
Genellikle (özellikle küçük yaştaki çocuklar için) tek bir kavram içermelidir.
Sayısal verinin görsel ifadesidir.
Verileri ve verilerdeki değişimi ve benzerliği anlatmak için kullanılır.
Grafikler
▪ Bir olayın durumunu sosyal olarak göstermesi bakımından önemlidir.
▪ Çok değişik grafikler kullanılabilir (Sütun grafiği, resim grafiği, çizgi grafiği ve bar grafiği gibi.).
▪ Şemalar konunun özünü göstermesi bakımından önemlidir.
Grafikler ve Şemalar
▪ Pasta Grafikleri: İstatistikî veri sonuçları bir pasta dilimi gibi gösterilir. Pasta grafiklerinde, bir daire bütün olarak kabul edilir.
Grafikler
▪ Çizgi Grafikleri: Bu tür grafiklerde istatistikî veriler yatay ve dikey olarak ifadelendirilir. Bu grafiklerde veriler, çizgi
biçiminde gösterilir ve birden fazla değişken
karşılaştırılabilir. Çizgi grafikler (line chart) yıllar bazında değişen eğilimleri göstermede etkilidir.
Grafikler
▪ Resimli Grafikler: Bu tür grafiklerin içine resimler konur.
Resimlerin konulmasının temel amacı bilgilerin görselliğini daha çok artırmaktır.
Grafikler
▪ Alan Grafikleri: Bu tür grafikler değer eğilimlerini zamana veya kategoriye göre görüntüler. Grafik büyüklüğü her
aşamada belli oranda büyüklük gösterir.
Grafikler
▪ Kavram haritası bilgiyi organize etme yolu olarak tanımlanabilir.
Kavram Haritası Hazırlanırken,
▪ Bir konu hakkındaki temel terimleri ve kavramları yazma
▪ En genel, orta ve özel kavramları tanımla,
Kavram Haritası
▪ Kavram haritasının çizmeye başla, genel kavramların altına genel kavramla ilgili alt kavramları koy, alt
kavramlarla ilgili özel kavramları en alta koy.
▪ Kavramlar arasındaki ilişkiyi çiz, bağlantı kelimeleri ile kavramların nasıl ilişkili olduğunu belirle.
▪ Haritayı düzenle. Tekrar gözden geçir.
Kavram Haritası
▪ İlişkinin yönü önemli ise oklarla belirtilir.
▪ Kavramları birleştiren çizgiler üzerine, ilişkinin tarifi veya fiili yazılır.
▪ Bir kavram birden fazla yazılmaz. Tekrar yazılması gerekiyorsa, çapraz okla birinciye bağlanır.
▪ Örnekler okun üzerine "örnektir" yazılarak alta verilir.
▪ Önemli kavramlar koyu yazılarak belirtilir.
Kavram Haritası
Posterler
Posterler
Bir şeyi duyurmak veya tanıtmak için hazırlanan, kalabalığın
görebileceği yere asılmış, genellikle resimli duvar ilanı, ası olarak tanımlanmaktadır.
Resim, çizgi, renk ve kelimelerin görsel bileşimidir.
Etkililiği renklendirme ve dinamikliğe bağlıdır.
Dikkati çekmeli ve mesajı hızlı bir biçimde iletebilmelidir.
Yeni bir konu, bir olay ve duyurular için kullanılabilir ve güdülenmeyi sağlar
.
Posterler
Karikatürler
▪ Karikatür, herhangi bir nesnenin, düşüncenin, konunun ya da bir olayın resimlendirilerek esprili ve eğlenceli olarak
anlatılmasıdır.
Karikatürler
▪ Konunun kısa tanıtımını sağlar.
▪ Öğrenmeyi eğlenceli hale getirir.
▪ Öğrenmeyi destekler.
▪ Mesajın görsel yolla iletimini sağlar.
▪ Mesajın algılanmasını kolaylaştırır.
Diyoramalar-Üç boyutlu Maket Çalışmaları
▪ Bir olayın üç boyutlu olarak canlandırılmasıdır.
▪ Herhangi bir kavramın
öğretilmesinde görselliği ve üç boyutluluğu ön plana çıkaran
görsel klasik eğitim teknolojisidir.
▪ Örneğin evin içi, elektrik santrali,
evrenin yapısı üç boyutlu olarak
hazırlanabilir.
Avantajları
Gerçek dünyayı anlama
Motivasyon artırıcı Eğlenceli
Bilgi kalıcılığı sağlama Öğretimin etkinliğini
Dezavantajları Her an kolay ulaşılmayan
Bazen tekrarı mümkün olmayan
Gerçek Nesneler ve Modeller
▪ Gerçek nesneler var olduğu şekliyle somut örnektir, kalıcılığı artırır.
▪ Öğrencilere kazandırılmak istenen hedefi gerçekleştirmek amacıyla gerçeğine ulaşılmayan nesnelerin modelleri
yapılabilir.
Gerçek Nesne ve Modeller
▪ Bu tür materyaller hazırlanırken her şeyden önce iyi bir planlama yapmak gerekir.
▪ Hedef davranışlara göre öncelikle nasıl bir materyal hazırlanacağı düşünülmelidir.
▪ Materyali hazırlamak için ne tür araç-gereçlere ihtiyaç olduğu tespit edilmeli, nasıl yapılacağı planlanmalıdır
.
Gerçek Nesne ve Modeller
▪ Basit, ucuz (mümkün olduğunca artık malzeme kullanarak) malzemeden yapımına dikkat edilmelidir.
▪ Bunların kolay, hazırlanabilir, yeterince hafif ve dayanıklı olmasına dikkat edilmelidir.
▪ Malzemeler bulunduktan sonra işlem sırası belirlenmelidir.
▪ Çevreden yardım almak gerekiyorsa alınmalıdır.
Gerçek Nesne ve Modeller
Gerçek Nesne ve Modeller
Materyalin çok büyük olmamasına, karmaşık olmamasına dikkat edilmelidir.
Hafif renklendirilmesi, hareket ettirilebilir olması önemlidir.
Öğrenciye uygulama yaptırmak amacıyla da kullanılmalıdır.
Materyalde önemli noktalar vurgulanmalıdır.
Avantajları
Gerçek dünya durumlarını inceleme Ulaşılamayan yerleri tanıma
Farklı kültürleri yaşam biçimlerini inceleme
Sosyal ve doğal olayların neden ve sonuçlarını araştırma
Kolay ulaşılabilir olma
Televizyon, Ses Kaseti ve Video Kaydı
Ses Kasetleri
Ses kasetinin içinde yer alan konuşmalar kısa ve öz olmalıdır.
Sesin net kaydedilmesine dikkat edilmelidir.
Ses kaseti önceden iyi bir biçimde planlanmalıdır.
Konuşmalar sırasında ve aralarda hafif bir fon müziği bulunabilir.
Öğretmen ve öğrenciler rahatlıkla hazırlayabilirler.
Video Kaydı
Kaset hazırlanmadan önce ortamın oluşturulması, düzenlenmesi, çekim yapılacakların hedef davranışlara göre sıralanması gerekir.
Çekim yaparken fon müziği kullanılabilir.
Konuşma yapılacaksa ses tonu iyi olmalıdır.
Öğrencilerin gerçek yaşamlarından başlayarak, somuttan-soyuta ilkesine göre çekim yapılmalıdır.
Avantajları
Öğrenci etkileşimi yüksek Bireysel öğrenme hızına uygunluk
Tekrar ve alıştırma fırsatı sağlama
Dönüt sağlama
Görsel –işitsel özelliklerin
Dezavantajları Pahalı olması Bilgilerin ve
teknolojinin sürekli değişimine uyum zorluğu
Öğretimsel zayıflık riski
Bilgisayar Yazılımları
Eğitici Yazılımlar
Etkin bir yazılım, içerdiği dersin hedefleri üzerine kurulmuştur.
Etkin bir yazılım öğrenenin özellikleriyle uyumlu olmalıdır.
Etkin bir yazılım öğrenci katılımını ve etkileşimi artırıcı olmalıdır.
Etkin bir yazılım öğrenmeyi bireyselleştirebilmelidir.
Etkin bir yazılım Öğrenciyi güdüleyebilmeli ve bunu ders boyunca koruyabilmelidir.
Eğitici Yazılımlar
Etkin bir yazılım öğrenciye dönüt sağlamada etkin olmalıdır.
Etkin bir yazılım öğretim ortamına uygun ve öğretmeni destekleyici olmalıdır.
Etkili bir yazılım öğrenci performansını doğru ve uygun şekilde değerlendirir.
Etkin bir yazılım öğretim tasarımı ilkeleri göz önüne alınarak geliştirilmiştir.
DİJİTAL ÖYKÜ
Dijital öyküleme, öykü anlatımının dijital teknolojilerle desteklenmesi sonucu oluşturulan dijital materyalin (dijital öykünün) öğrenme öğretme sürecinde kullanımıyla öğrenmeyi ve öğretimi kolaylaştıran bir öğretim yöntemidir.
Öykü anlatımıyla dijital teknolojilerin bir arada kullanılarak oluşturulan dijital materyalin yani dijital öykünün temeli aşağıdaki şekilde sembolize edilmiştir (Yavuz Konokman, 2015).
Dijital Öykü(Yavuz Konokman, 2015)
▪ 46 46
