Yardımcı Üreme
Tekniklerinde Sperm Elde Etme Yöntemleri
Prof. Dr. Bülent Alıcı
İ.Ü. CTF Üroloji Anabilim Dalı
Azoospermi
Obstrüktif
– Normal spermatogenez
Non-Obstrüktif
– Ciddi spermatogenez defekti
Sharif K. Reclassification of azoospermia: the time has come?.
Human Reproduction 15(2):237–8, 2000
Obstrüktif İnfertilite
Sebepleri:
Vazektomi
Konjenital vas deferens yokluğu
Enfeksiyona bağlı skar oluşumu
İnguinal herni
Hidrosel ameliyatları
Düzeltilebililir sebep?
Düzeltilebilir Sebep
Vazektomi Reversal: CTF Arşivi Hamilelik Oranı: % 27-56
Belirleyiciler: Yer ve Obst. Süresi
Non-obstrüktif İnfertilite
Sebepleri:
Genetik bozukluk
Hormonal bozukluk
İnmemiş testis veya testis torsiyonu
Kanser
İlaç kullanımı
Radyasyon ve toksinler
Sperm Eldesi için Aday
Azoospermi
Kriptozoospermi
Retrograd ejekülasyon / Anejekülasyon
Morfolojik olarak normal sperm
yokluğunda
Epididimal/Vazal Obstrüksiyon
Normal Semen Hacmi ve pH
Skrotal Eksplorasyon Normal
ICSI için
Sperm Ekstraksiyonu TESE/M-TESE
AZOOSPERMİ
Fizik Muayene FSH
Obstrüktif Azoospermi
Normal FM ve FSH
Non-obstrüktif Azoospermi
Yüksek FSH
Testis Hacimleri 15 mL
CBAVD
Düşük Semen Hacmi pH 7.0
Ejekülatuvar Kanal Obstrüksiyonu
Düşük Semen Hacmi ve pH
Testis Biopsisi
TURED veya
Sperm Aspirasyonu/ICSI Genetik Değerlendirme MESA/PESA/ICSI
Anormal
TESE/ICSI
Sperm Elde Etme Yöntemi
Güvenilir
Düşük morbiditeli
Düşük maliyetli
Etkin olmalıdır
Sperm Elde Etme Tekniği
Obstrüktif
– Epididimal aspirasyon (MESA, PESA) – Testis ince iğne aspirasyonu (TESA) – Testis biopsisi (Perkutan)
Microsurgical Epididymal Sperm Aspiration
Avantajı:
– Yüksek sayıda sperm eldesi mümkün
Dezavantajı:
– İnvazif, perkutan işlemden daha uzun iyileşme süresi, mikrocerrahi beceri ister
Önerilen:
– Birkaç kez ICSI uygulaması için yetecek sperm alınabilir
MESA
MESA
Percutaneous Epididymal Sperm Aspiration
Avantajı:
– Lokal anestezi ile uygulanabilir
– Özel beceri gerektirmez, öğrenme eğrisi kısa
Dezavantajı:
– Epididim çok kanlanan bir organdır ve örneğe kan bulaşması sıktır
– Testis kanlanması bozulabilir – Post-op inflammasyon ve
hematom riski
PESA
Genel olarak PESA ile sperm elde edilemeyen olgularda açık cerrahi ile % 80 sperm elde
edilebilmektedir.
Bohle ve ark. PESA ile 18/29 (62%) sperm (+) Diğer 11 vakada makroskopik TESE ile % 82 sperm (+)
Dohle GR et al: Surgical sperm retrieval and ICSI as treatment of obstructive azoospermia.
Human Reprod, 1998;13 (3):620-623
TEsticular Sperm Extraction
Avantajı:
– Basit, minimal invazif
Dezavantajı:
– Çok az sperm eldesi
Perkutan Testis Biopsisi (PercBiopsi)
Avantajı:
– Basit, minimal invazif
Dezavantajı:
– TESA’dan daha büyük iğne
kullanılması
– Az sperm eldesi
Sperm Elde Etme Yöntemleri
Kıyaslama Çalışmaları
Proctor M, Johnson N, van Peperstraten AM, Phillipson G.
Techniques for surgical retrieval of sperm
prior to intra-cytoplasmic sperm injection (ICSI) for azoospermia.
Cochrane Database of Systematic Reviews 2008
Sperm Elde Etme Oranı
TESA-TESA (USG İle)
Hamilelik Kıyaslaması
Proctor M, Johnson N, van Peperstraten AM, Phillipson G.
Techniques for surgical retrieval of sperm
prior to intra-cytoplasmic sperm injection (ICSI) for azoospermia.
Cochrane Database of Systematic Reviews 2008
Sperm Elde Etme Oranı
Epididimal-Epididimal
Hamilelik Kıyaslaması
Obstrüktif Azoospermi Sonuçları
Ejekülat spermine eşit veya daha iyi hamilelik oranları
Taze/Donmuş Sperm
– Taze sperm ile biraz daha iyi hamilelik
oranı (% 67 vs 60) ancak istatistiksel fark yok
En az testis zararı TESA ile, en iyi
başarı MESA ile
Sperm Elde Etme Tekniği
Non-Obstrüktif
– Testis biopsisi açık (TESE)
– Mikroskopik Testiküler Sperm Ekstraksiyonu (M-TESE)
Bx OA
NOA
(+)
(-)
Mikro TESE
TESE
GÜNÜMÜZDE
ICSI’de Sperm Eldesi
MESA
TESA
TESE
TESE
Avantajı:
– Yeterli sperm elde edilebilir
Dezavantajı:
– İnvazif, testis fonksiyonu bozulabilir
Önerilen:
– Gereksiz doku alımı nedeni ile teorik olarak önerilmemektedir
Spermatogenezin Fokal Oluşu
Bx (-)
(-) (+)
(-)
(+)
Bx-FNA
uyuşmazlığı
%27
İntratestiküler Değişkenlik
%25
İntertestiküler Değişkenlik
%19
Turek et al., J Urol, 2000
Spermatogenezin Fokal Oluşu
n: 766 1418 Biopsi
İntertestiküler değişkenlik % 32.7
Histolojik fark % 35.7
“Bilateral biopsinin önemi”
Schulze W et al: Hum Reprod 1999
(-) (+)
Mikro TESE
NOA’da Sperm Bulma Şansı
1 Bx %30
3 FNA %36
M-TESE %50
Kim et al.,J Urol, 1997
NOA’da TESE/Sperm Eldesi
Hipospermatogenez %79 Maturasyon arresti %47
Sertoli-cell-only %24 – 45
Testisten Sperm Elde Etme Oranları
Testis hacmi, FSH düzeyi etkili değil
Obstrüksiyon % 100
Testiküler Yetmezlik % 50
AZFc % 50
Klinefelter % 30
AZFa/AZFb % 0
Krausz et al. 2003
TESE sonrası Fonksiyonel ve Yapısal Değişiklikler
n:435 NOA ve 543 TESE/MikroTESE
Sperm eldesi: TESE %32, MikroTESE %57
Post-op 3-6 ayda Testosteron % 20 düşük
18 ayda % 95 normalleşme
De novo Androjen yetersizliği %16
Ramasamy R et al: Urology 2005 Everaert K et al: BMC Urol 2006
Başarısız TESE sonrası Mikro-TESE
Başarısız standart TESE sonrası
MikroTESE (n:46) vs MikroTESE (n:134)
Sperm elde etme oranları % 44 vs 45.7
Hipogonadizm riski minimum
Tsujimura A et al: J Urol 2006
Standart TESE ve Testosteron
Prospektif, n: 40 (31 NOA, 9 OA)
TESE öncesi ve sonrası T, FSH, LH, E2, testis hacmi, morfoloji
Post-op 18. ayda 1/39 hastada testosteron düşük (Sertoli Cell Only)
Yine 1/39 hastada Doppler USG ile tek testiste skar dokusu
Schill T et al: Clinical and endocrine follow-up of patients after TESE.
Fertility and Sterility, 79;281-286, 2003
TESE vs Mikro TESE
NOA’de standart TESE ile serum T düzeyi %5 azalmakta, mikroTESE ile düşüş olmamaktadır
Okada H et al: Conventional versus microdissection TESE for NOA. Journal of Urology, 168;1063-1067, 2002
TESE vs Mikro TESE
Kıyaslamalı çalışmalarda,
TESE sonrası testiküler ultrasonografi sonucu:
mikroTESE daha az invazif
Amer M et al: Prospective comperative study between microsurgical and conventional TESE in NOA Human Reproduction, 15;653-656, 2000
TESE vs Mikro TESE
Çoklu TESE (n:13) vs Mikro TESE (n:12)
Total ve serbest T, serum ASA (1,6 ve 12.
aylar)
Hormonlarda anlamlı değişiklik ve yeni ASA oluşumu yok
Komori K et al: Serial follow-up study of serum T and ASA in patients with NOA after conventional or microTESE.
International J of Andrology, 27;32-36, 2004
Ejekülat spermi-Elde Edilmiş Sperm ile İCSİ sonuçları
Naru T et al.: Intracytoplasmic Sperm Injection Outcome Using Ejaculated Sperm and Retrieved Sperm in
Azoospermic Men. Urol J 5:106-10, 2008
Ejekülat spermi, Epididimal, Testiküler sperm ile İCSİ
Fertilizasyon ve Hamilelik oranları arasında istatistiksel fark yoktur
Meniru GI et al. Studies of percutaneous epididymal sperm aspiration (PESA) and intracytoplasmic sperm injection. Hum Reprod Update. 4:57-71, 1998
Aboulghar MA et al. Fertilization and pregnancy rates after intracytoplasmic sperm injection using ejaculate semen and surgically retrieved sperm.
Fertil Steril. 68:108-11, 1997
Komplikasyonlar
Hematom
Enfeksiyon
Hipogonadizm gelişimi nadir Ancak;
Sonuç
OA: MESA ve TESA gibi seçenekler mevcut ve etkili
NOA: heterojen sperm üretimi
Tanısal biopsi yararsız