TURİZM EKONOMİSİ
• Turizm Talebinin Özellikleri Turizm talebinde çok farklı özellikler dikkati çekmektedir. Son yıllarda kişilerin
turizm taleplerinde değişiklikler meydana gelmiştir.
Turizm talebi, - Bağımsız, kişisel bir taleptir. Kişiden kişiye değişmektedir. - Çok yönlü bir taleptir. Fiziksel bir
rahatlama amacı taşıyabileceği gibi ticari bir faaliyete
katılma isteğiyle de gerçekleşebilir. - Kişilerin harcanabilir gelirlerine bağlıdır. - Turizm talebinin ikame olanakları
yüksektir. - Turizme konu olan mal ve hizmetler arasında aşırı rekabet vardır. - Turizm talebi mevsimliktir.
• Arz İle İlgili Kavramlar Temel ekonomik eşitliğimizin bir yanında talep yer alırken diğer yanında firmaların arz etmeye hazır oldukları mal ve hizmetler yer alır. Arz Bir ekonomide belli bir dönemde diğer değişkenler sabitken, piyasada üreticilerin çeşitli fiyat seviyelerinden satmaya hazır oldukları mal ve hizmet miktarına “arz” denir. Turizm Arzı Belli bir dönemde belli bir piyasada çeşitli fiyat
seviyelerinden veya bedelsiz olarak turistik tüketicilere
sunulan mal veya hizmetlerin bütününe “Turizm Arzı” denir.
Turistin ihtiyacını karşılayan konaklama, ulaşım, eğlence, yeme-içme, vb… faaliyetler turizm arzını oluşturur.
• Turizmden Bağımsız Arz ve Turizme Bağımlı Arz Turistik bir bölgenin doğal şartları, o bölgedeki çeşitli değerler, olaylar, alt yapı tesisleri, diğer
kesimlere ait firmaların ürettiği mal ve hizmetler “turizmden bağımsız arzı” oluşturmaktadır. Turizme bağımlı arz ise kamu işletmelerinin turistik arzı, ulaştırma, konaklama, özel mallar ve hizmetler, pazarlama
kuruluşları, turizm sektörünü destekleyici kurumların hizmetlerinden oluşmaktadır. Turizm Potansiyeli - Turistik Arz Kapasitesi Turistik
zenginliklerin tümü turizm arzını oluşturur. Ancak turizm potansiyeli ile turizm arzını ayırmak gerekir. Turistik potansiyel bir ülkenin, bölgenin, yörenin turistik ana hammaddeleridir. Turistik arz kapasitesi; teknik donatım, yapı ve konfor gibi maddi hizmetlerin kalitesi, personelin yetenekleri, geçici konaklama, yeme-içme, eğlenme, vb… karşılayan
fiyatları turistlerin satın alma gücüne uygun kullanıma hazır ekonomik ve sosyal imkanlar bütünüdür.
• Turistik Ürün Pazara sunulduğunda ihtiyaçları karşılayarak tüketicide tatmin duygusu
yaratan, kullanılabilen, tüketilen ve üzerine harcama yapılan her şeye denir. Arz Şedülü (Tablosu) Diğer değişkenler sabitken, bir
piyasada belli bir dönemde üreticilerin
(satıcılarfirmalar) değişik fiyatlardan satmaya hazır oldukları mal ve hizmet miktarlarını
özetleyen tabloya arz şedülü denir.
• Piyasa Arz Eğrisi Piyasada tek satıcı veya üretici yoktur. Birçok satıcı ya da üretici olduğuna
göre bu satıcıların belli fiyatlar karşısında arz etmeye hazır oldukları mal ve hizmet
miktarlarının toplamı piyasa arz eğrisidir.
• Piyasa arz eğrisi, bireysel arz eğrilerinin her bir fiyat düzeyi için yatay toplamı olarak elde
edilir.
• Turizm Arzını Etkileyen Etmenler Arz, çeşitli fiyat düzeylerinde üreticilerin sunmaya hazır oldukları mal ve hizmet miktarlarıdır.
Fiyatlarda meydana gelen değişme arz eğrisi üzerinde
hareketlenme meydana getirecektir. Piyasada fiyat dışındaki değişkenlerde meydana gelen değişmeler arz eğrisinin sağa ve sola kaymasına neden olur. Arz eğrisinin kaymasına neden olan temel faktörler şunlardır: Kullanılan girdi fiyatları (üretim
maliyetleri), diğer malların fiyatları, teknolojik gelişmeler,
vergiler ve sübvansiyonlar, sosyo-kültürel değerler, fiziksel alt yapı, kurumsal alt yapı, jeo-ekonomik varlıklar, üretim koşulları, turizmde üst yapı unsurları (konaklama tesisleri, restoranlar, ulaşım şirketleri vb…) şeklinde sıralanabilir.
• Turizm Arzında Değişme - Arz Edilen Miktarda Değişme Arzdaki değişme ile arz edilen miktardaki değişme
birbirinden farklıdır. Arz edilen miktardaki değişme aynı arz eğrisi üzerinde aşağıya ya da yukarıya doğru hareketi içerir. Arz edilen miktardaki değişmenin nedeni, arz
tanımında verildiği gibi fiyataki değişmedir. Arzdaki değişme ise arzı etkileyen faktörlerden o malın fiyatı dışındaki diğer değişkenlerin (girdi fiyatları, diğer
malların fiyatları, teknolojik gelişmeler vb...) değişmesinden kaynaklanır.
• Turizm Arzının Özelikleri Turizme ait genel
özellikleri şu şekilde sıralayabiliriz: - Turizm arzı büyük yatırımlarla oluşabilir. - Turizm arzını
oluşturan unsurlar üretildikleri anda
tüketilirler ve stoklanmaları mümkün değildir.
• - Geniş ikame olanakları söz konusudur. - Turizm sektöründe
teknoloji kullanımı son yıllarda yaygınlaşmıştır. Ancak hâlâ emek yoğun özellikler taşımaktadır. - Turizm arzı kısa dönemde az
esnektir. - Turistik hizmet soyutur ve stoklanamaz. - Turistik hizmete ait değerlendirmeler öznel değer yargılarına açıktır. -
Tüketici sunulan hizmetin bir parçasıdır. Tüketim üretimin yapıldığı yerde gerçekleşir. Otelde görevli personelin davranışları otelin
kalitesi açısından önemlidir ve hizmetin soyut olmasına örnektir.
Otelde sunulan hizmetler bir turisti mutlu ederken diğeri için aynı durum söz konusu olmayabilir. Bu da hizmetlerin öznel değer
yargılarına açık olduğunu gösterir. Yine bu otelde satılamayan bir odayı bir sonraki gün için stoklamak mümkün değildir.
