T e n i s , f u t b o l s a h a l a r ı
Mimar Naci Cemal
1 — Tenis sahası: Sahanın tesisinden mukad- dem arazinin meyil derecesi, vüs'ati, ciheti n a - zarı itibare alınmalıdır. Arazinin istenilen şart- ları haiz olup olmaması masraf üzerinde bir rol oynıyacağı gibi oyuncuların arazi ile de alâka- dar olduğundan ciddiyetle düşünmek lâzim ge- lir.
Sahanın eb'adı: Muntazam ibr oyun için 10,98 X 23,80 eb'adı kâfidir. Ancak bu eb'ada o- yun sahası gerisinde topa serbestçe vurabilmek için ve saha etrafında dolaşabilmek üzere kâfi derecede mesafe bırakılmalıdır.
Küçük bir saha 15 X 30; vasat bir saha 16 X 32; maç sahaları 18 X 36; büyük turnuva sahaları 20 X 40 eb'adında yapılır. Zemindeki çizgiler kat'i surette belli olacak şekild? terci- natı hususî terkibi ol o - uoyaıar kullanarak düz fırça ile y*-«v«:»u",'şekİİ 2
Sahanın ciheti. — Güneşin şuaatı kıbleye muvazi.olarak sahayı ziyalandırmalıdır. Şu hal- de sahanın müsaadesi nlsbetinde sahayı şimal- den cenuba doğru tevcih etmelidir. Yapılacak ameliyatın mahiyeti n e olursa olsun tam ufkî bir s a h a elde etmek lâzımdır. Sahaya yapılacak şapın alt kısmını teşkil etmek üzere taş, tuğla, kömür tozu ferşedilir.
Saha intihabında hafir ve imlâların kabil olduğu kadar az olması için tercihan ufkiye yakın bir arazi intihap etmelidir. Arazide, ot, veya ağaç varsa bunlar kesildikten sonra kök- leri kâmilen çıkarılmalıdır.
Saha tesis edilecek mahallin etrafı daha yüksek ise sahayı taş, tuğla gibi sağlam malze- me ile tesviye etmeli ve çok yabis arazide de su-
ların cereyanını temin için derenaj yapılmalı- dır. Şekil 1
Saha etrafının tahdidi. — Tahtezzemin kıs- mı hazırlarken sahanın tahdidi için lâzım gelen tertibat da düşünülmelidir. Köşebent veya te de- mirleri tulleri imtidadınca delikler delinerek tel geçirilir ve bunun üzerine tel çekilir. Tel i h a t a - nın irtifaı 3,5 metre olmalıdır.
Filenin ^direkleri. — Bunlar zeminden itiba- ren 1,06 yükseklikte ve çizgilerden 0,915 mesa- fede bulunmalıdır. 10/10 veya 15/15 kadronlar- dan yapılır. Demir kullanılması nadirdir. File- nin itinasına ve müessir atı havaiyeye dayanma- sı İçin bu direklerin beton armeden yapıldığı va- kidir. Şekil 3
Şap. — Sahanın sathı, çimento, kum, ot, tahta olarak yapılır veya t o p r a k t a n olarak bı- rakılır. İngilterede muteber olan ot kaplı s a - halar çok itina ile bakılmağa lüzum gösterdi- ğinden diğer memleketlerde revaç bulamamak- tadır.
Klâsik sahalar kırılmış taş ve tuğla tozu ile yapılmış sahalardır. Bu sahalar sağlam, mesa- mi, yumuşak olurlarsa da yalnız her mevsimde
DIRE-KARALİÛ-İ * ««-Vo.
s u l a m a , o t l a n n ı yolma, ü z e r i n d e n el silindiri geçirme gibi m a s r a f l a r ı n d a n m a a d a h e r iki se- nede bir üst s a t ı h l a r ı n ı yenilemeğe l ü z u m gö- r ü l d ü ğ ü n d e n b a k ı m m a s r a f l a r ı oldukça f a z l a - dır. K u m d ö k ü l m ü ş s a h a l a r ise daimî s u r e t t e su ve el silindirine ihtiyaç gösterdiğinden m a h - z u r l u d u r l a r .
İ d e a l bir s a h a , m ü e s s i r a t ı havaiyeye m u k a - vim, d a i m a üzerinde oynanabilir, s u y a ve d a i m î bir b a k ı m a i h t i y a ç h i s s e t t i n n e m e l i d i r .
Kırılmış t a ş ile üzerine tuğla tozu ve k u m - d a n m ü r e k k e p beş s a n t i m kalınlığında ş a p y a y - m a k için lâzım gelen m a l z e m e m i k t a r ı aşağıda gösterilmiştir:
Lâzım gelen tuila'lom Sahanın ebadı Lâzım gelen kum veya o evsafı haiz renk Ton Ton 16 X 32 20 3 18 X 36 27 4
20 X 40 35
File azamî k u t r u bir s a n t i m olan bir tele asılır. Bu telin iki t a r a f ı y a n d ü ğ m e l e r i n ü s t k ı s m ı n d a n geçer. Filenin yüksekliği merkezde 0,915 dir. File genişliği 5 s a n t i m d e n f a z l a olmı- y a n bir kolan ile t u t t u r u l m u ş t u r . 5 ilâ 10 s a n - t i m a r z ı n d a bir ö r t ü teli ve f i l e n i n ü s t kısmını m u h a f a z a eder.
Futbol s a h a s ı
Bir f u t b o l s a h a s ı a s g a r î 45,75 X 91,5, azami 49,50 X 119 o l a r a k yapılır. Beynelmilel m a ç l a r için kabul edilen e b ' a t 73,20 X 110 ve 63,35 X 100 dür.
S a h a kabil olduğu k a d a r u f k i ve ot ile mes- t u r olmalıdır. S a h a d a m e t r e d e 0,015 meyil ş a - yanı kabul olabilir. Futbol s a h a s ı n ı n iyi h a l d e m u h a f a z a s ı çok g ü ç t ü r . S a h a d a m u t l a k a d r e n a j yapılmış olmalı v e y a h u t b u n u t e m i n m a k s a d ı ile oldukça d e r i n bir M â c h e f e r = d e m i r c ü r u f u t a b a k a s ı d ö k ü l m ü ş olmalıdır. Oyun mevsimi t a - m a m olunca k a l e n i n ö n ü n d e o y n a n m a s ı m e n e - dilmelidir. Ray - grass t â b i r o l u n a n bir nevi kı- sa filizli ot s a h a y a ekilmelidir.
S a h a d a çakıl ve u f a k k ı r ı n t ı l a r ı n b u l u n m a - sı caiz değildir. S a h a d a i m a 5 ilâ 8 s a n t i m a r - zında kireç ile çizilmiş h a t l a r l a t a h d i t edilme- lidir. Oyun s a h a s ı n ı n e t r a f ı bir a h ş a p korkuluk ile t a h d i t edilir. Şekil 4
Memleketimizde o y n a n m a k t a olan oyunla- rın, b a ş l ı c a l a r m m s a h a l a r ı a ş a ğ ı d a gösteril- m i ş t i r :
Hokey: 41,00 X 54,60
Basketbol: 23,00 X 24,00 a s g a r î 15,00 X 28,50 a z a m î Voleybol: 9,00 X 15,00 a s g a r î 11,00 X 22,00 a z a m î Vaterpolo: 9,00 X 14,00 a s g a r î 18,00 X 27,00 a z a m î
