G ü z e l s a n ' a t l a r a k a d e m i s i n d e h a z ı r l a y ı c ı t e z y i n a t s ı n ı f ı M u a l l i m E d i p H a k K ı
Güzel San'atlar Akademisi tezyinat şubele- rinin nüvesini teşkil eden ihzari atelyesi hak- kında bir iki söz söylemeği faydalı görüyorum.
Atelye faaliyeti iki mühim esas üzerine ib- tina eder.
Talebeyi müstakbel mesaisine elverişli biı hale getirmek.
Talebeye bediî bir zevk aşılamak.
Talebeyi müstakbel mesaisine elverişli bir hale getirmek için yegâne vasıta, mual! imdir.
Onun kabiliyetini mütemadi kontrol etmek ve bu kabiliyeti meslek ittihaz edeceği şubeye h a - sırlamak muallimin en birinci vazifesidir.
Maarif mekteplerinde talebeye gösterilen resim derslerile tezyinat şubemize müracaat eden talebinin geçkin edükasyonunu tamir ve ıslah etmek, onlarla, tabiat arasında bir vasıta olarak kalan muallimlerin elinden yetişmiş bu gençlere bediî bir zevk aşılamak ihzari atelyesi- nln en esaslı ve büyük bir dikkatle takip ettiği keyfiyetlerden biridir.
Yaptığım müşahedelerde bugün maalesef, her insanın, tezyinatın herhangi bir şubesinde derhal itayı rey edecek kadar kendisinde büyük bir vukuf görüyor.
Bu keyfiyet esas itibarile memleket bedii- yatının seviyesini gösterir bir ifadedir.
Tezyinatın tarzı hiç te gelişigüzel değildir.
Muhitle, iklimle, cemiyetle alâkadardır. Tıpkı tarih gibi, riyaziye gibi 'bir ilimdir. Bir ihtisaıs âlemidir. Binaenaleyh bir üslûbu olan bu şube- nin zerre kadar hokkabazlığa t a h a m m ü l ü yok- tur.
Tezyinat, resim san'atınm bir ihtisas şube- sidir. Her iyi tezyinatçı iyi resim yapabilir. Fa- kat her iyi ressamdan tezyinat yapmasını bek- lemek garip olur.
Takip ettiğimiz programlarda etütlerin, eskizlerin müstakbel mesailerinde kuvvetli bir yardımcı olabilmesini, onlardan azamî istifade temin edebilmeleri için tabiatı gelişigüzel kop-
ya ettirmek değil onları tabiatle, zekâlarım ve zevklerini hemahenk yürütebilmek gayesini görmek lâzım geliyor.
Bugün, maalesef dekorasyon çok yanlış a n - laşılıyor. Birçok misallerle karşılaştığım hâdi- seler var. Faraza: Maddî hayatını azçok inti- zama. sokmuş bir kimse evinin tanzimine bizzat nezaret eder. Daha doğrusu bir kimse herhangi mobilya mağazası sahlbile evi müşterek tanzim ederler. Alelusul enfes! bir dekorasyon vücude getirilmiş! olur. Gelenler, taallûkat ve dostlar bu zevkin karşısında ağzı açık kalırlar. Mobilya mağazasının adresi sorulur ve notlar alınır...
F a k a t kimsenin bu oda, bu ev nedir? ne tarzdadır? diye hatırına bir sual gelmez. Masa ve iskemlenin yekdiğerine dargın gibi baktığı bu stil ifade nedir?.
Ne midir?
Hiç sıkıntı çekmeden size söyliyeyim.
Bu ev, bu salon o döşeten kimse ile filân mobilya mağazasının meçhul ve müşterek zevk- lerinin nümunesidir ve herkesin takdir ettiği!
bir kocaman faciadır.
Sorarsanız: — Kübik derler.
Buna mukabil diğer t a r a f t a , tezyin san'atı- nı bilen ve tanıyan ihtisas sahibi dekoratörler, yapılanlara müdahale edemezler.
İşte bu hastalığı ortadan kaldıracak, yine o s a n ' a t m kuvvetli tekniğidir. Bize mevdu genç istidatları bu tekniğe alıştırmak tezyinat şube- sinin ve ihzarî san,'atın birinci vazifesidir.
