Toksoplazmozis
• Toxoplasma gondii
• İnsan ve hayvanlarda intrauterin bulaşarak abortusa neden olmaktadır.
• Koyun ve keçilerde gebelik sırasında enfeksiyon sık sık embriyo ölümü, mumyalaşma, abortus, ölü
doğum ve neonatal ölümlere yol açar.
• Enfeksiyon gebeliğin110.günden sonra şekillenirse kuzular normal doğar.
• Koyun ve keçilerde üst üste iki dönem aborta neden olamaz.
1
• Koyun ve keçilerde enterotoksemi aşısının
uygulanması ankiste T. gondii’lerin aktivasyonuna yol açtığı bildirilmiştir.
• Gebelik döneminde kedi dışkısı ile yoğun bulaşık bölgelere götürülen hayvanlarda hastalık riski artar.
• Oosistleri içeren dışkı ile bulaşmış taneli yemlerin ve samanın yenilmesi ile etkenler alınır.
• Koyun ve keçilerde fötal enfeksiyon için az sayıda oosistin alınması yeterlidir.
• Koyundan koyuna enfeksiyonun bulaşmasına pek rastlanmaz.
• Köpeklerde çoğu zaman DİSTEMPER ile birlikte görülür.
2
Sporlanmamış oosistler
gaitayla çıkar Son konakçı
kedi
Kistler kedi tarafından alınır
Arakonakçı dokularında kistler
Enfekte etteki kistler alınır
Yiyecek ve suyun
kontaminasy onu
Arakonakçı ookistleri
alır
arakonakçılar
Sporlu ookist Fötüsün
enfeksiyonu
etkenin giriş yerinde
ilk lezyon parazitemi
endometrium plasenta
beyin akciğer karaciğer miyokard
nekrotik endometritis ve plasentitis
fötüs beyin
akciğer karaciğer fötüsün
ölümü
maserasyon
abort
Atık fötusda
belirgin değişiklik yok
nonsupuratif encephalitis hydrocephalus
microencephalie serebral kalsifikasyon
fokal nekrozlar Pseudokistler
Nekrozlar kortekste olduğu için meninkslere
çabuk geçer ve granülasyon dokusu
oluşur
İnsanda önemli
(transplasental enfeksiyon) annede asemptomatik yavruda
Uterusta (nekrotik endometritis ve plasentitis) fokal nekrozlar (kotiledonlar koyu kırmızı, villuslar şişkin ve 1-3 mm çapında nekrozlar)
(hücre içi ve dışında etkene rastlanır)
Nonsupuratif ensefalomyelitis,
Hidrosefalus, mikrosefali, gliosis, kireçlenme, vasküler reaksiyonlar
karaciğerde fokal nekrozlar, İntersitisyel pneumonie,
Nonsupuratif myozitis ve myokarditis
• T.gondii’ye bağlı gelişen abortusların tanısında
– immunolojik ve immunohistokimyasal testler, – dokularda lezyon ve kistlerin saptanması,
– fötal antikor saptanması,
– hayvan inokulasyonu ve moleküler teknikler (PCR, in situ hybridization v.s.) kullanılır.
6
Neospora enfeksiyonları
• Neospora caninum
• Etken köpek ve kedilerden izole edilmiştir ve şiddetli nöromusküler paralitik hastalığa yol açar.
• Deneysel olarak enfekte edilen gebe köpek ve kedilerde in-utero ölümler ve enfekte yavru doğumları meydana gelmektedir.
• Bu enfeksiyon görülen fötüslerin tümünde
nonsupuratif nekrotik ensefalitis görülmüştür.
7
• Etken inek ve koyunlarda da abortusa yol açmaktadır ve oluşan lezyonlar benzerdir.
• İneklerde gebeliğin ikinci yarısında abortus görülür.
• Plasentada korion villuslar nekrotiktir ancak kotiledonlar arası bölge normaldir.
• Fötüsler otolitik olur.
• Lezyonlar beyinde belirgin olur. Özellikle beyin kökünde gliozis ve nekroz odakları görülür.
• İskelet ve kalp kasında yer yer nekroz odakları şekillenir.
• Enfeksiyonda beyin ve omurilikteki lezyonlar karakteristikdir, fakat serbest protozoanları saptamak zordur.
• Etkenler immunoperoksidaz yöntemi ile kolaylıkla identifiye edilir.
8
• Sarcosporidiosis-Sığır, koyun, keçi ve domuzlarda
• Hayvanlar oosistleri içeren dışkı ile bulaşık su ya da yemlerin alınması ile enfekte olurlar.
• Etken inekte akut nekrotik endometritise ve abortlara yol açar.
• Fötüsta nonpurulent meningoensefalitis ve yumuşak dokularında çok sayıda nekroz odağının
şekillenmesine neden olur.
• Enfeksiyon fötüse yayıldığında *beyin *meninksler,
*kalp, *böbrek, *karaciğer, *akciğer ve
*korioallontoik zarda mononüklear hücreler ve
nekroza rastlanır. Bu lezyonlar sonra kalsifiye olur ve fibrozise uğrar.
9
Sarkosist Enfeksiyonu
• Tanı Fötusta
– Nonsupuratif meningoensefalitise,
– Yumuşak dokularda multifokal nekrozlar
– Endotele tropizmi olan zoitleri içeren kistlerin
varlığına göre konur.
10
Tritrichomonas foetus
abort 2.-4. aylarda
%5-30
Endometritis ve pyometra
en sık görülen komplikasyonlarıdır
Sığırlara özgü venereal bir hastalıktır
Boğalarda
balanopostitis, ineklerde
vulvovajinitis, Servisitis,
endometritis, döl tutmama, pyometra
Erken embriyonik ölüm
Abort Fötusta lezyon oluşmaz