Ar- Ge Merkezleri için ISO/IEC 15504 SPICE Temelli
Süreç Modelinin ve Yönetim Yazılımının Geliştirilmesi
Cihan Kabran 1 , Erdem Özgür 1 , Engin Hazar 1 ve Nihal Bilal 1 1
Teracity Yazılım Teknolojileri Ltd.Şti., Bursa, Türkiye {cihan.kabran, erdem.ozgur, engin.hazar, nihal.bilal
}@teracity.com.tr
Özet. Bu çalışmada ülkemizde özellikle yazılım konusunda faaliyet gösteren Ar-Ge merkezlerinin kurumsal süreçlerinin yönetimi ile proje yönetimi, destek ve yazılım mühendisliği süreçlerinin yönetimi için yapılmış bir süreç iyileştirme ve belgelendirme çalışması sunulmuştur. Yapılan çalışmada Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın Ar-Ge merkezlerinden beklentileri temel alınarak geliştirilen bir yönetim sistemi yazılımı üzerine Yazılım Süreç Olgunluğu modeli olarak tanımlanan ISO/IEC 15504 TR SPICE gereksinimleri göz önüne alınarak yapılan geliştirmeler ve sağladığı katkılar anlatılmıştır. Yazılım altyapısı sayesinde üretilen dokümanların sayısı ve yapılacak işler azaltılmakta, işlerin takibi kolaylaşmaktadır. Bu altyapının kuruma sağladığı en önemli katkı SPICE süreçlerinin sürdürülebilir hale gelmesidir. İş ve projelerin yönetimde kullanılan yazılımda, bütün veriler veri tabanında sürekli saklanmaktadır. Bundan dolayı SPICE süreç performans hedeflerinin bu verilere göre tanımlanması, performans hedeflerinin belirlenmesi ve hedeflerden sapmalarda gerekli önleyici faaliyetlerin düzenlenmesi kolaylıkla sağlanmaktadır. Kurumdaki çalışma süreçlerinin düzenli olarak izlenebilmesi doğal ve sürdürülebilir bir iyileşmeyi de sağlanmaktadır.
Anahtar Kelimeler: ISO/IEC 15504, SPICE, Süreç İyileştirme.
Development of ISO / IEC 15504 SPICE Based Process
Model and Management Software for R & D Centers
Cihan Kabran 1 , Erdem Özgür1 , Engin Hazar 1 ve Nihal Bilal 1 1
Teracity Yazılım Teknolojileri Ltd.Şti., Bursa, Turkey {cihan.kabran, erdem.ozgur, engin.hazar, nihal.bilal
}@teracity.com.tr
Abstract.In this study, a process improvement and certification study for the management of corporate processes of R & D centers operating in the field of software and project management, support and software engineering processes in our country is presented. In this study, the developments and contributions made by considering ISO / IEC 15504 TR SPICE requirements defined as Software Process Maturity model on a management system software devel-oped based on the expectations of the Ministry of Science, Industry and Tech-nology from R & D centers are explained. Thanks to the software infrastruc-ture, the number of documents produced and the work to be done are reduced and the follow-up of the works is easier. The most important contribution of this infrastructure to the organization is the sustainability of SPICE processes. In the software used in the management of business and projects, all data is stored in the database continuously. Therefore, it is easily provided to define SPICE process performance targets according to these data, to determine per-formance targets and to organize necessary preventive actions in deviations from the targets. Regular monitoring of the work processes in the organization ensures a natural and sustainable improvement.
1
Giriş
Yazılım projelerinin zamanında, bütçesinde, belirlenen kapsamında ve hedeflenen ka-lite gereklerini tutturabilmesi için, kurum yönetim ve teknik süreçlerinin belli bir ol-gunlukta olması ve özellikle proje yönetim, destek ve mühendislik süreçlerinin üst düzeyde bulunması gerekmektedir. Bir yazılım firmasının yönetim ve iş süreçlerinin, bir süreç iyileştirme modeli kullanılarak geliştirilmesi, olgunluk durumunun derece-lendirilmesi ve bir sertifika ile belgederece-lendirilmesi dünyada ve ülkemizde oldukça yay-gınlaşmıştır. Günümüzde en çok CMMI [1] veya çoğunlukla sadece SPICE (Software Process Improvement and Capability Determination) Yazılım Süreç İyileştirme ve Olgunluk Belirleme modeli olarak adlandırılan, ISO/IEC 15504 TR [2, 3] modeller, kurum süreçlerinin iyileştirmesinde ve olgunluk durumunun derecelendirilmesinde kullanılmaktadır.
1986 yılında kurulan Teracity Yazılım Haziran 2015’ten günümüze Bilim Tekno-loji ve Sanayi Bakanlığı tarafından onaylı Ar-Ge Merkezi olarak faaliyetlerine devam etmektedir. Şirketimiz yönetim bilgi sistemleri, yapay zeka ve süreç yönetimi ağırlıklı yazılım geliştirmektedir. Bu çalışmada SPICE modelinin, Teracity’de yaklaşık 3 yıl-dır kullanılan, firmanın kendi geliştirdiği ve Bilimp adı ile aynı zamanda satışa sun-duğu Yönetim Bilgi Sistemi yazılımına nasıl entegre edildiği, kurumdaki Proje Yöne-tim, Destek ve Yazılım Mühendisliği süreçlerinin nasıl hızlı ve kolay bir şekilde iyileştirildiği, bunun sonucunda da sadece belgelendirme amaçlı yapılmış bir çalışma halinden çıkartılarak bir kültür haline getirdiği anlatılmaktadır.
Bildirinin genel yapısı şu şekildedir: Bölüm 2’de ISO/IEC TR 15504 SPICE Sü-reçleri Ölçüm Çerçevesinin en önemli kısımları kısaca özetlenmektedir. Bölüm 3’te bu çalışmada geliştirilen Yönetim Bilgi Sistemi ile SPICE Süreçlerinin Yönetiminin nasıl yapıldığı anlatılmaktadır. Bölüm 4’te, süreç performans hedeflerinin tanımlan-ması ve ölçümleri sunulmaktadır. Son bölüm olan Bölüm 5’de, Proje Yönetimi, Des-tek ve Yazılım Mühendisliği süreçleri iyileştirme çalışmalarında elde edilen önemli bilgi ve tecrübeler sunulmaktadır ve son bir değerlendirme yapılmaktadır.
2
SPICE Ölçüm Çerçevesi
ISO/IEC TR 15504 SPICE standartı yazılım geliştirme süreçleri ve ilgili iş yönetim fonksiyonları için yapılandırılmış süreçleri iyileştirme ve değerlendirme çerçevesi (assessment framework) sunmaktadır [2-3].
Olgunluk boyutu ve süreç boyutu olarak tarif ettiğimiz bu çerçevede olgunluk bo-yutu, Eksik” (Incomplete) seviyesinden (Seviye 0) “En iyileştirmeye” (Optimizing) (Seviye 5) kadar her bir sürecin bağımsız olarak ölçülebileceği, olgunluk seviyelerini içerir. Her seviye, süreç nitelikleri (process attributes) ile tanımlanır. Diğer yandan sü-reç boyutu, ISO/IEC 12207 - “Sistem ve Yazılım Mühendisliği - Yazılım Yaşam Döngüsü Süreçleri” ne uygun olan tanımlandığı süreç gruplarını içerir [4]. Teracity gibi sadece yazılım geliştiren bir yazılım firması için, başlangıç düzeyi olan SPICE
Seviye 2 yani “Performans ve İş Ürünü Yönetimi ”belgesinin alınabilmesi için, Proje Yönetim, Destek ve Mühendislik alanlarından aşağıda Şekil 1’de görülen en az 15 sü-recin yerine getirilmesi gerekmektedir. Bu 15 süreç Teracity’nin bu çalışmada anlatı-lan süreç iyileştirme kapsamını belirlemiş olmaktadır. Bildirinin bir sonraki bölümün-de bu 15 süreç için yapılan Proje Yönetim, Destek ve Mühendislik çalışmaları ile bunların geliştirilen Yönetim Bilgi Sistemiyle nasıl bütünleştirildiği sunulmaktadır.
3
SPICE Süreçlerinin Yönetimi
BİLİMP Yönetim Bilgi Sistemi [5] yazılımı, öncelikle bir Yazılım Ar-Ge Merkezi olan Teracity firmasının ihtiyaçları doğrultusunda geliştirilmiş, sonrasında hem ülke-mizdeki diğer Ar-Ge Merkezlerinin hem de tüm şirketlerin kullanabileceği araçlarla zenginleştirilmiş ve satışa sunulmuştur. Ürün temel olarak kişi, faaliyet ve iletişimi yönetmeye yönelik 25 ayrı iş aracı içermektedir.
Aşağıdaki bölümlerde SPICE projesi kapsamındaki 15 sürecin BİLİMP ile nasıl entegre edildiği kısaca sunulacaktır.
Şekil 1. SPICE süreçleri ve seviyeler için gereken süreçler - ISO/IEC TR 15504-Bölüm 7
3.1 Kurumdaki Projelerin Yönetimi
Geliştirilen kurumsal yönetim yazılımı, bakanlığın Ar-Ge Merkezlerinden istediği ve takip ettiği en önemli hususları, çalışmaları ve performans endeksi gibi bilgileri bir sayfada sunan bir Ar-Ge Paneli içermektedir.
Panel tasarımında, Bakanlığın temel aldığı Ar-Ge Merkezleri Performans Endeksi (2015) kullanılmaktadır [6]. Endeks hesaplama bileşenleri, 3 temel bileşen (% 36 Gir-di, %26 Süreç ve %38 Çıktı), 6 alt bileşen ile 33 adet göstergeden oluşmaktadır. Bu Ar-Ge Paneli firmadaki büyük resmi vermesi açısından çok önemli bilgiler
sunmakta-dır. Her bir projenin bütün bilgilerinin zamanında ve tam girilmesiyle, her zaman bu panel doğru ve güncel bilgiyi tablolar ve grafiklerle yöneticilere göstermektedir.
3.2 Proje Yönetimi ve Risk Yönetimi
SPICE belgelendirmesi kapsamında şirketimizin “Teraweb-Yerel Yönetimler için Fonksiyonları Arttırılmış Yeni bir E-Belediye v2” ile “ Teradesk-Elektronik Belge ve Süreç Yönetim Sistemi v2” projelerimiz incelemeye alınmıştır. Teracity firmasında her bir proje hem bakanlığın istediği proje bilgilerini içerecek hem de proje yönetimi-ni kolaylaştıracak şekilde tanımlanmakta ve takip edilmektedir. SPICE değerlendir-mesi öncesinde de uygulanan bu yöntem değerlendirme çalışmaları ile SPICE süreçle-rini de içerecek hale getirilmiştir. Bununla ilgili proje tanım ekranına MAN.5 Risk Yönetimi için “Risk Bilgileri” ve SUP.2 Doğrulama süreci için, ISO/IEC TR 15504-Bölüm 5’e göre, yapılan süreç çalışmalarının ayrıntılı bir şekilde doğrulamasını sağ-layacak “Süreç Doğrulamaları” alt menüler eklenmiştir.
Proje tanım ekranında “Risk Bilgileri” alt menüsü seçildiğinde, projenin bütün yönetim ve teknik riskleri sıralanmaktadır. “Süreç Doğrulamaları” alt menüsü ise her bir sürecin çıktılarına göre hazırlanan Süreç Doğrulama kriterlerini ve doğrulama iş-lem sonuçlarını göstermektedir.
3.3 Doğrulama ve Kalite Güvencesi
Teracity’nin Yazılım geliştirmede kullandığı Kalite Yönetim Sistemi, SPICE Seviye-2 SUP.1 Kalite Güvencesi sürecine ve ISO Seviye-27001:Seviye-2013 standardına uygun olarak ku-rulmuştur.
Bir Süreç Doğrulama (SUP.2) faaliyetinde bulunan uygunsuzluklar, Doğrulama Kaydı ekranında, delili ile birlikte kaydedilir ve bu uygunsuzluk için bir DF (Düzelti-ci) kaydı açılır. DF kaydının ilgili işlemlerinden bir görev oluşturularak, alınacak ön-lem kaydına ait faaliyet bilgisi görev açıklaması olacak şekilde Proje Yöneticisine gö-rev olarak atanmaktadır.
Yukarıda kısaca görüldüğü gibi, Proje Yönetimi, Risk Yönetimi, Doğrulama ve Kalite Güvencesinin yaklaşık bütün zaman alan önemli faaliyetlerin tanımlanmaları, görev atamaları, işlerin ve risklerin takibi, kayıtları ve raporlarının alınması, tamamen geliştirilen bu yönetim yazılımı üzerinden yapılmaktadır. Bu ve diğer süreçlerle ilgili, böyle bir yazılım kullanmayan firmalara göre çok az zaman harcanmakta ve az do-küman üretilmektedir.
3.4 Dokümantasyon ve Konfigürasyon Yönetimi
Yukarıdaki örneklerde görüldüğü gibi, geliştirilen yönetim yazılımı altyapısının kul-lanılması, üretilen dokümanların sayısını ve yapılacak işleri çok çok azaltmış ve işle-rin takibini kolaylaştırmıştır. Bütün 15 SPICE Seviye 2 süreci için sadece 3 tane ana doküman üretilmiştir. Ana dokümanlardan biri Proje Yönetim Planıdır. Diğer ana do-küman, Yazılım Mühendisliği süreçlerinden iki sürecin (ENG.1 Gerekler Toplama ve ENG.4 Yazılım Gerekleri Analizi) gerektirdiği çalışmaları toplayan, Gerekler Topla-ma ve Analiz DoküTopla-manıdır. Son ana doküTopla-man, yine 3 süreci (ENG.5 Yazılım Tasarı-mı, ENG.6 Yazılım Gerçekleştirme (Kodlama) ve ENG.8 Yazılım Testi) birleştiren, Yazılım Tasarımı ve Gerçekleştirme Dokümanıdır. Ayrıca bu 3 uzun ana dokümana, gereken en az sayıda ekler ilave edilmiştir.
Bu geliştirilen yönetim yazılımı altyapısının kullanılması ve üretilen az sayıda do-kümandan dolayı, SPICE Dokümantasyon sürecinin (SUP.7) çıktılarını gerçekleştir-mek de kolay ve hızlı olmuştur. Üretilen bütün dokümanlar, analiz, tasarım ve test yönetim yazılımı altyapısında saklanmaktadır. Dokümantasyon sürecinin ana sorum-luları Proje Yöneticisi ve Kalite Yöneticisidir.
SUP.8 Konfigürasyon Yönetiminde, yaklaşık bütün proje iş ürünleri için yine ana yönetim yazılımımız kullanılmaktadır. Gereklerin Toplanması ve Analizinde ve Yazı-lım Tasarımında kullanılan Enterprise Architect ile üretilen dokümanların ve tasarım dosyalarının sürümleri yönetim yazılımı veri tabanında saklanmaktadır. Yazılım kod-larının sürüm takibi için Microsoft Team Foundation Server, kalite aracı olarak Res-haper, fonksiyonel testler için ise Test Cafe yazılımları kullanılmaktadır.
3.5. Problem Çözümü ve Değişiklik Talepleri Yönetimi
Teracity, müşterileri ve Teracity Müşteri Hizmetleri arasında iletişim BİLİMP üzerin-den sağlanmaktadır. Bu yapı SPICE Seviye 2’deki Problem Çözümü Yönetimi (SUP. 9) ve Değişiklik Talepleri Yönetimi (SUP.10) süreçlerini karşılamaktadır.
Müşterilerden gelen Kurulum, Hata/Sorun veya Değişiklik talepleri bu altyapı üzerinden alınmakta ve iş akışı yönetilmektedir.
Kuruma gelen tüm müşteri talepleri Şekil 2’de görülen İş Yönetimi Paneli ile takip edilmektedir. Bu panelde müşteriden gelen talepler, tamamlananlar, onaylananlar, bekleyenler ve personel talep dağılımları detaylı şekilde görülmektedir.
4. Süreç Performans Hedefleri ve Ölçümleri
Geliştirilen yönetim yazılımının üst yönetime sağladığı en önemli desteklerinden biri, performans tabanlı süreç yönetimidir. Kurumdaki bütün işlerin ve projelerin yöneti-minde kullanılan bu yazılımda, bütün yönetim verileri veri tabanında sürekli saklan-dığı için, en yukarıdan Ar-Ge Merkezi Performans hedefleri ve düşük seviyeli SPICE süreç performans hedeflerinin bu verilere göre tanımlanması, performans hedeflerinin belirlenmesi ve hedeflerden sapmalarda gerekli önleyici faaliyetlerin düzenlenmesi sağlanmaktadır. Yukarıda Bölüm 2 de anlatılan Ar-Ge Paneliyle takip edilen ve yöne-tilen üst düzeydeki performans hedefleri, genelde kurumun en üst yönetimini ilgilen-dirmesinin yanında, SPICE ile tanımlanan Proje Yönetim ve Destek ve Mühendislik performans hedefleri, proje yöneticilerini ve proje elemanlarını daha çok ilgilendir-mektedir. Aşağıdaki Tablo 1’de, SPICE Seviye 2’deki 15 süreç için, tanımlanabilecek Performans Hedefleri için bazı örnekler verilmiştir. Hedeflerin çoğu veri tabanında tu-tulan veriler göz önüne alınarak, sayısal olarak tanımlanmakta, takip edilmekte izlen-mektedir. Hedeflenen performans verileri, projenin geliştirilmesi boyunca ölçülmekte ve tutturulamaması durumunda, gereken uyarılar zamanında verilerek, riskler önlen-mektedir.
Tablo 1. SPICE seviye 2 süreç performans hedefleri için örnekler
Proje Yönetimi Düzeltici/önleyici faaliyet kapsamında tanımlanan faaliyetlerin %90’ının belirtilen termin tarihinden önce tamamlanması
Projenin hedeflenen süreden en fazla %10 sapma ile tamamlanması Risk Yönetimi Risk değeri yüksek ve tolere edilemez olan risklerin sayısının tüm
riskle-rin sayısına oranının %10’u aşmaması
Risk seviyesini aşağı çekme amaçlı olarak açılan düzeltici/önleyici faali-yetlerin %90’ının belirtilen termin tarihinden önce tamamlanması Kalite Güvence Müşteri memnuniyetinin en az %80 olması
Müşteriden gelen taleplerin oran olarak en fazla %20’sinin “hata” kaynak-lı talep olması
Doğrulama Doğrulama denetim sonuçlarındaki uygunsuzluk oranının %15’i aşmama-sı
Düzeltici/önleyici faaliyet kapsamında tanımlanan faaliyetlerin %90’ının belirtilen termin tarihinden önce tamamlanması
Dokümantasyon Yılda bir kez doküman gözden geçirme yapılması
Düzeltici/önleyici faaliyet kapsamında tanımlanan faaliyetlerin %90’ının belirtilen termin tarihinden önce tamamlanması
Konfigürasyon Yönetimi
Her süreç doğrulama işlemindeki doğrulama adımlarının en fazla %15 olumsuzluk ile sonuçlanması
Olumsuz sonuçlanan doğrulama adımları için açılan düzeltici/önleyici faaliyetlerin %90’ının termin tarihinden önce sonuçlandırılması Problem Çözüm
ve Talep ve De-ğişiklik Yönetimi
Taleplerin %90’ının üzerlerindeki termin tarihinden önce tamamlanması Kurum onayına alındıktan sonra kurumdan geri dönen taleplerin oranının %5’in altında olması
Ortalama talep kapatma süresinin 21 iş günü aşmaması Gereksinimlerin
Toplanması ve Analizi
Talep niteliği yeni çalışma/geliştirme olan taleplerde talebin analiz biri-minde kalma süresinin talebin açılış tarihinden kapatılış tarihine kadar ge-çen sürenin %30’unu geçmemesi
Yazılım Tasarımı
Tüm tablolarda primary key bulunması
Yazılım gözden geçirmelerde görülen uygunsuzluklar kapsamında açılan DÖF kayıtlarındaki faaliyetlerden %90’ ı termin tarihinden önce tamam-lanması
Projelerdeki kütüphaneler karşılıklı olarak bağımlı olmaması Yazılım
Yapılandırma
Yazılım gözden geçirme toplantılarında görülen uygunsuzluklar kapsa-mında açılan DÖF kayıtlarındaki faaliyetlerden %90’ı termin tarihinden önce tamamlanması
Yazılım Entegrasyonu
Müşteriden gelen taleplerin oran olarak en fazla %20’si hata talebi olması
Yazılım Testi Müşteriden gelen taleplerin oran olarak en fazla %20’si hata talebi olması Kurum onayına alındıktan sonra kurumdan geri dönen taleplerin oranının %5 in altında olması
Sürüm Yönetimi Yeni sürüm için güncelleme paketi hazırlama işi sorumlu kişi için zaman maliyeti olarak yarım saati aşmamalı
Sürüm güncellemesi sonrası herhangi bir sebepten ötürü bir önceki sürü-me dönsürü-me işi sorumlu kişi için zaman maliyeti olarak yarım saati aşma-malı
5. Sonuçlar ve Tartışmalar
Şubat 2017 ile Ekim 2017 tarihleri arasında yaklaşık 8 ay süren, Teracity’de yapılan süreçleri iyileştirme çalışmalarında, SPICE süreçlerinin önemli bir kısmının firmanın iş yönetim yazılımı ile entegrasyonu sağlanmıştır. Bu sayede, daha önceden firmada yaşanan iş ve proje geliştirme süreçleri SPICE desteğiyle daha da iyileştirilmiştir. Ay-rıca bu değişim kolay ve hızlıca yapılmış, çalışanlar tarafından kısa sürede benim-senmiştir. SPICE’ın bu iş yazılımına eklenmesiyle geliştirdiğimiz yeni iş modeli ve SPICE için gereken bütün süreç çıktılarının üretilmesi ve işlerin değerlendirme için tamamlanması 8 ay sonunda, bu konuda herhangi bir danışmanlık alınmadan tama-men şirket personelinin yaptığı çalışmalar ile SPICE belgesinin de alınmasıyla başarı-lı bir şekilde bitirilmiştir. SPICE için sağlanan çıktılar, geliştirilen iş modeli ve yöne-tim yazılımı altyapısı sayesinde normalde ülkemizde 4 gün süren SPICE değerlendirmesi, Teracity’de 2,5 günde tamamlanmıştır. Kurumdaki çalışma süreçle-rinin çalışanlar tarafından benimsenerek, kolay, hızlı, tabii değişimi ve olgunluk sevi-yesinin belgelendirmesinin de hızlı ve kolay olması, başarılı bir süreç iyileştirme ça-lışmasının en önemli hususlarındandır.
SPICE Seviye 2’nin her bir sürecinin kurum içinde ne şekilde ve hangi araçlarla sağlandığının özeti aşağıda Tablo 2’de yer almaktadır.
Tablo 2. SPICE süreçleri ve kullanılan araçlar SPICE Süreçleri Kullanılan
Araç
Açıklama
MAN.3 Proje Yönetimi BİLİMP Ar-Ge Proje Yönetim aracı ile sağlanmaktadır. Her bir proje tanımlandığı esnada riskleri ve alınacak önlemleri de belirlenmekte ve izlenmektedir. Doğ-rulama süreci de her projenin kendi içinde
yapıl-maktadır.
MAN 5. Risk Yönetimi BİLİMP
SUP.2 Doğrulama BİLİMP
SUP.1 Kalite Güvencesi BİLİMP Kalite aracı ile sağlanmaktadır. Doğrulama sonrası tespit edilen uygunsuzluklar düzeltici faaliyetlerle
takip edilmektedir.
SUP.7 Dokümantasyon BİLİMP Teknik çizim içeren dokümanlar harici tüm dokü-manlar bilimp'e girilen verilerle sağlanmaktadır. SUP.8 Konfigürasyon Yönetimi BİLİMP İş yönetimi aracı ile sağlanmaktadır. Talep numara-ları, talebe ilşkin yapılan geliştirmeler ve
oluşturu-lan versiyon paketleri bu araç ile izlenmektedir. Konfigürasyon yönetiminin iyileştirilmesi için TFS
SUP.9 Problem Çözümü Yönetimi BİLİMP İş yönetimi aracı ile sağlanmaktadır. SUP.10 Değişiklik Talep Yönetimi BİLİMP İş yönetimi aracı ile sağlanmaktadır.
ENG.1 Gerekler Toplama BİLİMP Bilimp iş yönetimi aracı ile sağlanmaktadır. ENG.4 Yazılım Gerekleri Analizi BİLİMP+Diğ
er
Bilimp iş yönetimi aracı ve enterprise architect ile sağlanmaktadır.
ENG.5 Yazılım Tasarımı BİLİMP+Diğ er ENG.6 Yazlım Gerçekleştirme
(Kodlama)
Diğer Microsoft Team Foundation Server ve kodlama araçları kullanılmaktadır.
ENG.7 Yazılım Entegrasyonu Diğer Microsoft Team Foundation Server ve kodlama araçları kullanılmaktadır.
ENG.8 Yazılım Testi Diğer Test cafe kullanılmaktadır.
SPL.2 Ürün Teslim BİLİMP Bilimp iş yönetimi aracı ile sağlanmaktadır. Testler sonrası oluşturulan sürüm paketleri haritalama aracı
ile müşterilere güncellenmektedir. Süreç Performanslarının Ölçümü ve
Değerlendirme
BİLİMP Her bir süreç için tanımlı performans hedeflerine ait ölçümler Bilimp esnek raporlama aracı ile ya-pılmaktadır. Sapmalar düzeltici faaliyetlerle takip
edilmektedir.
SPICE destekli BİLİMP yazılımıyla (BİLİMP-SPICE) sağlanan temel Yönetim Bilgi Sistemi fonksiyonlarının, yurtdışı örneklerinin sağladıklarıyla karşılaştırdığı-mızda, farklı yazılımlarda olan en önemli temel fonksiyonları içerdiğini görmekteyiz. Örneğin, yönetim yazılımları alanının liderlerinden olan Atlassian [7] ailesinin ürün-leriyle BİLİMP’i karşılaştırdığımızda, en az 4 farklı ürünündeki (JIRA Core, JIRA Service Desk, JIRA Software ve JIRA Status) en temel fonksiyonları BİLİMP’in içerdiğini görmekteyiz. Tablo 3’de sadece 3 Atlassian JIRA ürününün BİLİMP-SPICE ile karşılaştırması verilmiştir.
Tablo 3. BİLİMP-SPICE’ın JIRA ve SPICE Değerlendirme araçlarıyla karşılaştırması
JIRA Software JIRA SERVICE JIRA CORE SPICE 1-2-1 SPICE LITE BİLİMP-SPICE
DESK
Kurum Yönetimi - - Kısmi - - Tam
Projelerin Yönetimi Kısmi - Tam - - Tam
Proje Yönetimi Tam - - - - Tam
Problem Çözümü ve De-ğişklik Talebi Yönetimi
Kısmi Tam - - - Tam
SPICE Desteği - - - Tam Tam Kısmi
SPICE Süreç Değerlen-dirmesi
- - - Tam Tam Kısmi
Ar-GE Merkezi Yönetimi - - Kısmi - - Tam
JIRA Core’da bulunan, Projelerin Yönetimi, İnsan Kaynakları (HR), Yasal (Legal) ve Mali Durum (Finance) gibi fonksiyonlar BİLİMP’te mevcuttur. Örneğin, 5746 ve 5510 sayılı kanunları içeren maaş hesaplamaları gibi mali işlemler ve insan kaynakla-rının tümünü kapsayan işlemler BİLİMP’te bulunmaktadır. JIRA Service Desk’teki, müşteri isteklerinin alınması ve bu taleplerin bir analiz ilk ön işleminden geçtikten sonra, ilgili projelere iletilmesi, BİLİMP’te çok güçlü bir şekilde sağlanmaktadır ve bu aynı zamanda SPICE Seviye 2’deki iki süreci ((SUP.9 ve SUP.10) karşılamaktadır. JIRA Software’ın fonksiyonlarının önemli bir kısmı, yine BİLİMP’te mevcuttur. JIRA Status Page’teki Performans Metrikleri, Son-Kullanıcı Bildirimleri, Sayfaların Kişiselleştirilmesi, Özel Sayfalar ve Entegrasyon gibi fonksiyonlar da BİLİMP’te bu-lunmaktadır. BİLİMP-SPICE’ın sağlamış olduğu Ar-Merkezlerine yönelik yönetim fonksiyonları, performans endeks hesaplaması ve SPICE desteği JIRA ürünlerinde bulunmamaktadır.
SPICE veya CMMI modelleriyle süreç iyileştirme çalışmalarında, genellikle çok fazla sayıda doküman üretilmekte ve süreç yönetiminde bir yazılım kullanılmamakta-dır. Süreç iyileştirme ve değerlendirmeye yönelik ticari veya akademik bazı ücretsiz yazılımlar az da olsa olmasına rağmen, bu yazılımlar sadece CMMI veya SPICE sü-reçleriyle ilgili olup bu yazılımlarla bir kurumun iş süsü-reçleriyle bağlantısının kurulup, iş ve proje yönetimin yapılması mümkün değildir. Halbuki, geliştirilen BİLİMP-SPICE yönetim yazılımı, kurumsal yönetimin yanında, iş ve proje yönetimini BİLİMP-SPICE süreçlerine ve Ar-Ge Merkezleri için bakanlık gereksinimlerine göre yaparak yöne-timsel anlamda kolaylık sağlamaktadır.
İlerleyen zamanda Bakanlık tarafından yayınlanan performans endekslerinde ola-bilecek değişikliklerin veya ar-ge mevzuatındaki değişikliklerin yazılım sürüm gün-cellemeleri ile yönetilmesi planlanmaktadır.
Bölüm 2 ‘de anlatılan SPICE ölçüm çerçevelerinden Seviye II “Planlı” adımından Seviye III “İyi tanımlanmış şekilde işler” seviyesine geçiş ile ilgili yapılacak
çalışma-lar için BİLİMP üzerinde geliştirmeler yapılacak ve ilave süreçlerin de buradan yöne-tilmesi sağlanacaktır.
Kaynakça
1. Software Engineering Institute (SEI) (2010), CMMI for Development, v1.3.
2. ISO/IEC 15504-5:2006 Information technology — Process Assessment — Part 5: An ex-emplar Process Assessment Model.
3. ISO/IEC TR 15504-7:2008 Information technology — Process assessment — Part 7: As-sessment of organizational maturity.
4. Singh R., International Standard ISO/IEC 12207 Software Life Cycle Processes, Software Process Improvement and Practice, 2(1), 35-50, 1996.
5. BİLİMP Yönetim Bilgi Sistemi yazılımı: http://www.bilimp.com/.
6. Ar-Ge Merkezleri Performans İndeksi (2015), Bilim Teknoloji ve Sanayi Bakanlığı. 7. Atlassian: https://www.atlassian.com/
