ETKİLEŞİMLER &bull

Tam metin

(1)

(2) E. EĞ İT İM AY D IN LA TA N D ES TE K.

(3) O M . 2. L DÜ. TE K. KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİMLER MADDENİN HALLERİ - DOĞA VE KİMYA KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİMLER KİMYASAL TÜRLER • 4. ³. GÜÇLÜ ETKİLEŞİMLER • 8. ³. BİLEŞİKLERİN ADLANDIRILMASI • 21. ³. ZAYIF ETKİLEŞİMLER • 26. ³. FİZİKSEL VE KİMYASAL DEĞİŞİMLER • 35 ³ YENİ NESİL SORULAR • 45. MADDENİN HÂLLERİ MADDENİN FİZİKSEL HÂLLERİ • 48. ³. KATILAR • 52. ³. SIVILAR • 57. ³. GAZLAR • 64. ³. PLAZMA • 70. AY. D. IN. ³. LA T. ³ KARMA TESTLER • 37. E. ³ KARMA TESTLER • 73. EĞ İT İM. ³ YENİ NESİL SORULAR • 82 DOĞA VE KİMYA ³. SU VE HAYAT • 84. ³. ÇEVRE KİMYASI • 91. ³ KARMA TESTLER • 100. ³ YENİ NESİL SORULAR • 104. AN. D. ES. ³.

(4) E. EĞ İT İM D. AY LA T. IN AN. TE K. ES. D.

(5) D. TE K. ES. KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİMLER. AN. ³ KİMYASAL TÜRLER ³ BİLEŞİKLERİN ADLANDIRILMASI ³ ZAYIF ETKİLEŞİMLER. LA T. ³ GÜÇLÜ ETKİLEŞİMLER. D. ³ KARMA TESTLER. IN. ³ FİZİKSEL VE KİMYASAL DEĞİŞİMLER. EĞ İT İM. E. AY. ³ YENİ NESİL SORULAR.

(6) TYT. .0%·-. www.aydinyayinlari.com.tr. ,÷.:"4"-5·3-&3"3"4*&5,÷-&õ÷.-&3. ,÷.:"4"-5·3-&3"3"4*&5,÷-&õ÷.-&3 ÷MJöLJMJ,B[BONMBS •. ,JNZBTBMUÐSMFSJ SBEJLBMLBWSBNOBHJSNFEFO UBOS. •. ,JNZBTBMUÐSMFSBSBTFULJMFõJNMFSJTOúBOESSLFO – #BóMBOBOUÐSMFSBSBTTOúBOESNB BUPNMBSBSBTWFNPMFLÐMMFSBSBTõFLMJOEFZBQBSBLCVTOúBOESNBOOHFUJSEJóJHÐ¿MÐLMFSJ B¿LMBS – (Ð¿MÐFULJMFõJNMFSFËSOFLPMBSBLJZPOJL LPWBMFOUWFNFUBMJLCBó[BZGFULJMFõJNMFSFËSOFLPMBSBLEBIJESPKFOCBóWF7BOEFS 8BBMTLVWWFUMFSJOJUBOS. ,÷.:"4"-5·3-&3"3"4*&5,÷-&õ÷.-&3. TE K. NOT. ,÷.:"4"-5·3-&3. .PMFLÐMMFSJLJBUPNMVJTFEJBUPNJL /2 )'. ,ÐUMFTJ WF IBDNJ PMBO IFSõFZF NBEEF BE WFSJMJS 5ÐNNBEEFMFSUBOFDJLMFSEFOPMVõVS.BEEFMFSJPMVõUVSBOGBSLMUBOFDJLMFSF BUPN NPMFLÐM JZPOWC LJNZBTBMUÑSEFOJS. ¶¿BUPNMVJTFUSJBUPNJL 03 )20. ES. ¥PLBUPNMVJTFQPMJBUPNJLUJS )202 $6H1206 ÷ZPO &MFLUSPOBMNõZBEBWFSNJõBUPNWFZBBUPNUPQMVMVLMBSOBJZPOEFOJS"UPN FMFLUSPOBMSTBBMEóFMFLUSPO TBZT LBEBS ZÐLÐ B[BMSLFO FMFLUSPO WFSJSTF WFSEJóJ FMFLUSPOTBZTLBEBSZÐLÐBSUBS. D. "UPN. AN. #JSFMFNFOUJOUÐNGJ[JLTFMWFLJNZBTBMË[FMMJLMFSJOJUBõZBOFOLÐ¿ÐLZBQUBõOBBUPNEFOJS"UPNVOUFNFM UBOFDJLMFSJQSPUPO OËUSPOWFFMFLUSPOEVS. ÷ZPO. LA T. "UPNMBSGJ[JLTFMWFLJNZBTBMZËOUFNMFSJMFEBIBCBTJU NBEEFMFSFBZSõUSMBNB[MBS"ODBLOÐLMFFSZËOUFNMFSJMFBZSõUSMBCJMJSMFS. IN. .FUBMMFSWFTPZHB[MBSNPOPBUPNJLZBQMFMFNFOUMFSEJS /B , .H $B 'F $V "V NFUBMBUPNMBS. )F /F "S ,S 9F 3O TPZHB[BUPNMBS. 1P[JUJG

(7) ZÐLMÐJZPO-. /FHBUJG m ZÐLMÐJZPO-. MBSES. MBSES.

(8). (Hm 0m /m 'm $Mm.

(9). 'F $V. /)4

(10) . $03m 104m . NOT. AY. "LUJG NFUBMMFS EPóBEB TFSCFTU IBMEF NPOPBUPNJL ZBQEB CVMVONB[MBS#JMFõJLMFSJIBMJOEFCVMVOVSMBS /B$* ,/03 . &MFLUSPO BMNõ ZB EB WFSNJõ BUPN UPQMVMVLMBSOB LJNZBTBMLÌLEFOJS,ËLMFS¿PLBUPNMVJZPOMBSES. E. (NH4+ )30+ /03m 0)m $M0m4 . EĞ İT İM. .PMFLÑM. "OZPO. (Na

(11) $B

(12) "M

(13) . D. NOT. ,BUZPO. &O B[ JLJ BNFUBM BUPNVOVO LPWBMFOU CBó JMF CBóMBONBT TPOVDV PMVõBOWFCBóNT[CVMVOBCJMFO TBG NBEEFMFre NPMFLÑMEFOJS. ÖRNEK. 1. -J #S2 #B

(14) 1m $0 )24 "V $P 03 )2404 404m /F .H

(15) $M207 :VLBSEBCB[LJNZBTBMUÐSMFSWFSJMNJõUJS #VUÑSMFSJBUPN NPMFLÑMWFJZPOPMBSBLVZHVOöFLJM-. .PMFLÑM. EFTOGMBOESBSBLZB[O[. &MFNFOU.PMFLÑMÑ "ZO UÐS BNFUBM BUPNMBSOOCJSBSBZBHFMNFTJZMFPMVõVS. #JMFöJLNPMFLÑMÑ &OB[JLJGBSLMUÐSBNFUBM BUPNVOVO CJS BSBZB HFMNFTJZMFPMVõVS. Atom o. Molekül o k. ÷ZPO O. Li Li. Br 2. Ba2++. Au u. CO. P3–. Co o. H2S. SO S O42–. (H2 /2 02 03 '2 $M2 P4 48 . $02 )$M /)3 )3104 H20 $6H1206 . Ne e. O3. Mg2++ Mg. H2SO O4 C l 2 O7 Cl. 4. "UPN-J "V $P /F.PMFLÑM#S2 $0 )24 03 )2404 $M207 ÷ZPO#B2+ 13– 4042– .H2+.

(16) www.aydinyayinlari.com.tr. ,÷.:"4"-5·3-&3"3"4*&5,÷-&õ÷.-&3. .0%·-. ÖRNEK 2. ,JNZBTBM5ÑSMFS"SBT&ULJMFöJNMFSJO4OýBOESMNBT ,JNZBTBMUÐSMFSBSBTOEBLJFULJMFõJNMFSJLJTOGUBJO-. "öBôEBWFSJMFOUFQLJNFMFSJOHÑÀMÑZBEB[BZGFULJ-. DFMFOJS. MFöJNPMEVLMBSOCFMJSUJOJ[. *#BôMBOBOUÑSMFSFHÌSF. B $)30) T

(17) L+NPM$$)30) H. B "UPNMBSBSBTCBôMBS "ZOWFZBGBSLMUÐSBUPN-. C /B$M T

(18) L+NPM$ Na

(19) H

(20) $Mm H. MBSBSBTOEBLJFULJMFõJNMFSTPOVDVOEBBUPNMBSBSBTOEB. l L

(21) L+NPM$ 2l H. D. LJNZBTBMCBóMBSPMVõVS)m) $Mm$M )m$MHJCJ. E "S T

(22) L+NPM$"S H. NPMFLÐMMFSBSBTOEBPMVõBOFULJMFõJNMFSEJS)20m)20 . TE K. C .PMFLÑMMFSBSBTCBôMBS"ZOUÐSWFZBGBSLMUÐS b) güçlü b ü ü. B [BZG. c) güçlü ü. $02m$02 )$*m)20HJCJ **#BôOTBôMBNMôOBHÌSF. ES. #BôFOFSKJTJ#JSCBóOPMVõVNVZBEBLPQNBTTSBTOEBNFZEBOBHFMFOFOFSKJEFóJõJNJOFCBôFOFSKJTJ EFOJS#JSJNJL+NPMEÐS. ,JNZBTBMUÐSMFSCJSCJSJOFZBLMBõUóOEBFMFLUSPOCVMVUMBSWF¿FLJSEFLMFSBSBTOEBFMFLUSPTUBUJLJUNFWF¿FLNF LVWWFUMFSJ NFZEBOB HFMJS ¥FLNF LVWWFUMFSJ JUNF. D. #JSCBóOFLBEBSTBóMBNJTFCBóFOFSKJTJEFPLBEBSGB[MBES. LVWWFUMFSJOEFOGB[MBJTFHÐ¿MÐFULJMFõJNMFSZBOJLJNZBTBM CBóMBSPMVõVS¥FLNFJUNFLVWWFUMFSJOJOCJSCJSJOFZBLO. AN. X H

(23) &OFSKJ$9 H. PMEVóV EVSVNMBSEB [BZG FULJMFõJNMFS ZBOJ GJ[JLTFM CBó-. #BóFOFSKJTJ. ;BZG&ULJMFöJNMFS. )JESPKFO CBó. %JQPMEJQPM FULJMFõJNMFSJ öZPOEJQPM FULJMFõJNMFSJ. EĞ İT İM. #Bô&OFSKJTJ L+NPM. )m). 436. 00. 498. N/N. 946. $m$. 347. $$. 611. $/$. 837. #BóLSMNBTFOEPUFSNJL FOFSKJBMBO CBóPMVõVNV JTFFL[PUFSNJL FOFSKJWFSFO CJSPMBZES. E. 1PMBS LPWBMFOUCBó "QPMBS LPWBMFOUCBó. 7BOEFS8BBMT LVWWFUMFSJ. AY. öZPOJL ,PWBMFOU .FUBMJL CBó CBó CBó. D. IN. (ÑÀMÑ&ULJMFöJNMFS. #Bô. LA T. MBSPMVõVS ,JNZBTBM5ÑSMFS "SBT&ULJMFöJNMFS. E [BZG [ G. NOT. öOEÐLMFONJõ EJQPMFULJMFõJNMFSJ. "ZOUÐSJLJBUPNBSBTOEB. %JQPMJOEÐLMFONJõ. #BóTBóMBNMó/ 2 = 2 -. EJQPM öZPOJOEÐLMFONJõ EJQPM öOEÐLMFONJõEJQPM JOEÐLMFONJõEJQPM -POEPOLVWWFUMFSJ. #BóV[VOMVóV- 2 = 2 /. . -&8*4:"1*4* &-&,530//0,5"'03.·-·. -FXJT ZBQT CJS FMFNFOU TFNCPMÐ JMF EFóFSMJL. ,JNZBTBM UÐSMFSJ CJSCJSJOEFO BZSNBL J¿JO ZBLMB-. FMFLUSPOTBZTOHËTUFSFOOPLUBMBSEBOPMVõVS %FóFS-. õLL+NPMWFZBEBIBB[FOFSKJHFSFLJZPSTB[B-. MJL FMFLUSPO TBZT %&4 TPO LBUNBOOEBLJ FMFLUSPO. ZGFULJMFöJN ZBLMBõLL+NPMWFZBEBIBGB[-. TBZT. #JSBUPNVO-FXJTZBQTõVõFLJMEFZB[MS. MB FOFSKJ HFSFLJZPSTBHÑÀMÑ FULJMFöJN LBCVM FEJMJS "ODBL L+NPMhEFO EBIB CÐZÐL FOFSKJZF JIUJZB¿. 1. #JSBUPNVOLBUNBOFMFLUSPOEBóMNZB[MS. PMEVóVIBMEF[BZGFULJMFõJNPMBSBLLBCVMFUUJóJNJ[. 2. %FóFSMJLFMFLUSPOTBZTCVMVOVS. EVSVNMBSEBCVMVONBLUBES±SOFóJO. 3. &MFNFOUJOTFNCPMÐZB[MS. . H20 T

(24) L+NPM$ H20 H. 4. &MFNFOUJOTFNCPMÐFUSBGOBEFóFSMJLFMFLUSPOTBZ-. . IBMEFóJõJNJPMEVóVJ¿JO[BZGFULJMFõJNEJS. TLBEBSOPLUBLPOVS 5. B [BZGC HÑÀMÑD HÑÀMÑE [BZG. TYT.

(25) TYT. .0%·-. www.aydinyayinlari.com.tr. ,÷.:"4"-5·3-&3"3"4*&5,÷-&õ÷.-&3. /PLUBMBSFMFNFOUJOTFNCPMÐOÐOEËSULËõFTJOFËO-. ÖRNEK 3. DFUFLFSUFLFSZFSMFõUJSJMJS4POSBJLJODJMFSZB[MS QFSJZPUUBZFSBMBO9FMFNFOUJOFBJUJZPOVO-FXJTZBQT X. Katman - Elektron %FôFSMJL Lewis Element Dizilimi &MFLUSPO4BZT :BQT 3Li. 2)1). 1. Li. 4Be. 2)2). 2. Be. 2–. õFLMJOEFEJS. #VOBHÌSF 9BUPNVOVOÀFLJSEFLZÑLÑLBÀUS. < 9 > 2–PMEVôVOBHÌSF 9BUPNVOVO-FXJTZBQT 9 öFLMJOEFEJS. 2)3). 3. B. 6C. 2)4). 4. C. 7N. 2)5). 5. N. EB öFLMJOEFEJS. 8O. 2)6). 6. O. 9JOÀFLJSEFLZÑLÑES. 9F. 2)7). 7. F. 10Ne. 2)8). 8. Ne. TE K. 5B. 9BUPNV QFSJZPUUBZFSBMQEFôFSMJLFMFLUSPOTBZ-. D. ES. TPMEVôVOBHÌSF 9JOLBUNBOFMFLUSPOEBôMN. AN. ÖRNEK 4. "UPNMBSLBSBSMPMNBL TPZHB[MBSOFMFLUSPOEJ[JMJNJ-. QFSJZPEVOFMFNFOUJOFBJUBUPNVO-FXJTZBQ-. MBSOPSUBLMBõBLVMMBOBSBLLJNZBTBMCBóZBQBSMBS. 8YARn. LA T. OFVMBõNBL J¿JOFMFLUSPOBMBSBL WFSFSFLWFZBFMFLUSPO-. TOHÌTUFSJOJ[. X 9 %FôFSMJLFMFLUSPOTBZT % F L L P B . IN. 2)F $%&4= 2. )FBUPNVOVO-FXJTZBQT)FõFLMJOEFEJS. . )FBUPNVLBSBSMFMFLUSPOEJ[JMJNJOFTBIJQPM-. AY. D. . EVóVJ¿JOLJNZBTBMCBóZBQNB[. ÖRNEK. E. "UPNMBSOCBóPMVõVNVOEBSPMPZOBZBOFMFLUSPOMBS EFóFSMJLFMFLUSPOMBSES. EĞ İT İM. QFSJZPUUBCVMVOBO9FMFNFOUJOJO-FXJTZBQT 9 õFLMJOEFEJS #VOBHÌSF 9FMFNFOUJOJOBUPNOVNBSBTBöBôEB-. ÷:0/-"3*/-&8*4:"1*-"3* O. 17Cl : 2 ) 8 ) 7 ). Cl ,. – 17Cl : 2 ) 8 ) 8 ). O. 11Na. Na ,. + 11Na :. O. 8O. O. 15P. O. 20Ca. : 2)8)1). : 2)6) : 2)8)5). O , P ,. : 2 ) 8 ) 8 ) 2 ) Ca ,. 5. 2–. 8O. 2)8). : 2)8). 3– 15P :. 2)8)8). 2+ 20Ca :. Cl. LJMFSEFOIBOHJTJOEFEPôSVPMBSBLWFSJMNJöUJS. –. " # $ % & & . Na+ O P. 9 F FMFNFOUJOJO -FXJT X Z ZBQT öFLMJOEF M F PMEVôVOB E X ö HÌSF EFôFSMJLFMFLUSPOTBZThEJS:BOJ"HSVCVFMF F F S F U O Z S O " V CVMVOEVV O NFOUJEJSQFSJZPUUBCVMVOEVôVOBHÌSFF NFOUJEJS O J QFSJZPUUB S U C CVMVOEVôVOB O HÌSF Ì F –CVMVOEV SBOLBUNBOWBSES SBO LBUNBO B B W WBSES. 2–. 3–. ,BUNBOFMFLUSPOEJ[JMJNJ ,BUNBO O FMFLUSPO F P EJ[JMJNJ J N 9 öFLMJOEFEJS 9 öFLMJOEFEJS F O E. 2 ) 8 ) 8 ) Ca2+. #VEVSVNEBBUPNOVNBSBThEJS #V EVSVNEB E V E BUPN P OVNBSBT O N T EJS S $ $FWBQ& $FWBQ Q &. 6. 16 9 &.

(26) TEST - 1. ,÷.:"4"-5·3-&3"3"4*&5,÷-&õ÷.-&3. 4.. ,JNZBTBMCBôMBSJMFJMHJMJ * "UPNMBS BSBTOEB FMFLUSPO BMõWFSJõJ ZB EB PSUBLMBõNBTTPOVDVPMVõVS. . "öBôEB WFSJMFO LJNZBTBM UÑSMFSEFO IBOHJTJOJO -FXJTZBQTOEBZBOMöMLZBQMNöUS Kimyasal tür. ** 4PZHB[ BUPNMBS LBSBSM FMFLUSPO EJ[JMJNJOF TBIJQPMEVLMBSJ¿JOLJNZBTBMCBóZBQNBFóJMJNJOEFEFóJMEJS. A). 2. B). 5. *** ,JNZBTBMCBóMBSOPMVõVNVTSBTOEBHFOFMMJLMF TB¿óB¿LBS. C). 8. D). 15. ZBSHMBSOEBOIBOHJMFSJEPôSVEVS " :BMO[*. He. He. B. B. O. 2–. O. P. E). Li. P. +. Li. 3. $ *WF** & * **WF***. % **WF***. 2–. +. 5. "öBôEBWFSJMFOLJNZBTBMUÑSMFSEFOIBOHJTJNP-. "öBôEBWFSJMFOLJNZBTBMUÑSMFSEFOIBOHJTJNPMFLÑMEÑS –. . $ )20 & "M

(27). % O . . # 03. $ $P . % $M2. & 402. EĞ İT İM. E. AY. . " /)3. IN. # Cl. " 'F. MFLÑMEFôJMEJS. D. 2.. LA T. AN. D. ES. . # :BMO[**. -FXJTZBQT. TE K. 1.. +. 3. H + OH. –. H2 + Cl2. . 6.. * )$M$ H2 +$M2. H 2O. ** /2 $ 2N. 2HCl. *** /B$M$ Na+ +$*:VLBSEBWFSJMFOUFQLJNFMFSEFOIBOHJMFSJOEFFMEF FEJMFO ÑSÑOMFSJO LJNZBTBM UÑSÑ SFBLUJGMFSJOLJOEFOGBSLMES. :VLBSEBWFSJMFOUFQLJNFMFSEFBöBôEBLJLJNZBTBMUÑSMFSEFOIBOHJTJCVMVONBNBLUBES " "UPN. " :BMO[*. # &MFNFOUNPMFLÐMÐ. . $ #JMFõJLNPMFLÐMÐ. # :BMO[** :. % **WF***. $ *WF** & * **WF***. % ,BUZPO & "OZPO. &. $. ". 7. &. $. B.

(28) TYT. .0%·-. www.aydinyayinlari.com.tr. ,÷.:"4"-5·3-&3"3"4*&5,÷-&õ÷.-&3. (·¦-·&5,÷-&õ÷.-&3 ÷:0/÷,#"ó. ÷MJöLJMJ,B[BONMBS •. öZPOJLCBóOPMVõVNVOVJZPOMBSBSBTFULJMFõJNMFSJMFJMJõLJMFOEJSJSMFS – /ËUSBUPNMBSOWFUFLBUPNMVJZPOMBSO-FXJTTFNCPMMFSJOJ JMLFMFNFOU LBWSBS – öZPOJLCJMFõJLMFSJOZBQTBMCJSJNMFSJJMFLPWBMFOUCJMFõJLMFSJOZBQTBMCJSJNMFSJOJO NPMFLÐM LBSõUSMNBNBTHFSFLUJóJWVSHVMBOBDBLUS. 7. ÖRNEK. ÷ZPOJL#BôMBS. 12. .HWF0FMFNFOUMFSJOJOPMVöUVSEVLMBSLBSBSMCJ-. MFöJôJO-FXJTZBQTOHÌTUFSJOJ[. ;U ZÐLMÐ JZPOMBSO CJSCJSMFSJOJ FMFLUSPTUBUJL ¿FLJN LVWWFUMFSJJMF¿FLNFTJTPOVDVOEBPMVõBOLJNZBTBMCB-. 8O:. öZPOJLCBóHFOFMMJLMFNFUBMWFBNFUBMBUPNMBSBSBTOEBFMFLUSPOBMõWFSJõJJMFPMVõBOCBóUÐSÐEÐS. 2 ) 8 ) 2 ) DES E =2. ES. g 12 Mg:. óBJZPOJLCBôEFOJS. 2 ) 6 ) DES S=6. 2–. 2+ O Mg2+. D. Mg + O. M O MgO Magnezyum g y oksit s. AN. NOT #JSCJMFõJóJOZBQTOEBQP[JUJGZÐLMÐLËLWBSTBPCJ-. LA T. MFõJLJZPOJLCBóJ¿FSJS /)4$M /)4/03WC. 11Na. ÖRNEK 8. ve 17$MBUPNMBSBSBTOEBPMVõBDBLCJMFõJóJO-FXJTZBQTOJODFMFZFMJN /B %&4= 1. /B$M. –. K:: 2 ) 8 ) 8 ) 1 ) D DES = 1 16 S::. AY. Na

(29) $M. Na

(30) $M. -FXJTZBQTOHÌTUFSJOJ[. IN. $M %&4= 7 17. 19,WF 16 4FMFNFOUMFSJOJOPMVöUVSEVLMBSCJMFöJôJO. D. 11. TE K. (·¦-·&5,÷-&õ÷.-&3 ,÷.:"4"-#"ó-"3. 4PEZVNLMPSÐS. . /B$M JZPOJLCBóMCJSCJMFõJLUJS. 2K+ S. K + S + K veya y. K+ S. 2–. K+. Potasyum t u s sülfür. EĞ İT İM. ÖRNEK 6. 2–. K2S. E. . 2 ) 8 ) 6 ) DES S=6. 20 $BWF 9 'FMFNFOUMFSJOJOPMVöUVSEVLMBSCJMFöJôJO. -FXJTZBQTOHÌTUFSJOJ[. ÖRNEK 9 13"MWF151FMFNFOUMFSJOJOPMVöUVSEVLMBSCJMFöJôJO. 20 $B %&4. -FXJTZBQTOHÌTUFSJOJ[. 9 ' %&4. Ca + F. Ca2+2 F. F. 13. –. Al: l 2 ) 8 ) 3 ) DES S=3. 15P::. 2)8)5). veya F. –. Ca2+ F. –. DES S=5. Al + P. Al3+ P Al. . . 3– –. AlP P Alüminyum ü n m fosfür f. öFLMJOEFHÌTUFSJMFCJMJS $B'2$,BMTJZVNGMPSÑS. . 2. . .

(31) www.aydinyayinlari.com.tr. ,÷.:"4"-5·3-&3"3"4*&5,÷-&õ÷.-&3. ÷:0/÷,#"ó-*#÷-&õ÷,-&3÷/²3(·:"1*4*. .0%·-. NOT #JMFõJóJO ZBQTOEB CVMVOBO CJS LËL CJMFõJL TVEB ¿Ë[ÐOEÐóÐOEF BUPNMBSOB BZSõBNB[ LTBDB LËLMFSQBS¿BMBONB[ öZPOJLCBóMCJMFõJLMFSTVEBJZPOMBSOBBZSõBSBL¿Ë[ÐOÐSMFS am 9aYC L $ B9C+ TVEB +C: TVEB õFLMJOEFJZPOMBõSMBS. öZPOJL CBóM CJMFõJLMFSJO Ë[FMMJLMFSJOJ UBõZBO FO LÐöZPOJLCBóMCJMFõJLMFSEFLBUZPOWFBOZPOMBSJUNFWF. ÷ZPOJL#BôM#JMFöJLMFSJO4VEB¦Ì[ÑONF%FOLMFNMFSJ. ZBQT EFOJS ,SJTUBM ËSHÐ ZBQTOEB IFS CJS JZPO CFMJSMJ TBZEB[UZÐLMÐJZPOUBSBGOEBO¿FLJMNFLUFEJS. /B/0 L. $ Na

(32) TVEB

(33) /0 m TVEB. "M$M L. $ "M

(34) TVEB

(35) $Mm TVEB. K 240 L. $ 2K

(36) TVEB

(37) 404m TVEB. ±SOFóJOTPEZVNLMPSÐSEF /B$M IFS/B

(38) JZPOV UBOF$MmJZPOVUBSBGOEBOWFIFS$MmJZPOVEBUBOF Na

(39) JZPOVUBSBGOEBO¿FLJMFSFLTPEZVNLMPSÐSÐOLSJTUBM .H4 L. $ .H

(40) TVEB

(41) 4m TVEB. AN. ËSHÐ ZBQTO PMVõUVSVS öZPOJL LSJTUBMMFSEF UFLSBSMBOBO. ES. MFSFL EÐ[FOMJ CJS ZBQ PMVõUVSVS #V ZBQZB LSJTUBM ËSHÐ. D. ¿FLNFLVWWFUMFSJOJEFOHFMFZFDFLõFLJMEFCJSBSBZBHF-. ZBQTBMCJSJNMFSFCJSJNIÐDSFEFOJS. LA T. Na2$0 L $ 2Na

(42) TVEB

(43) $03m TVEB. ÷ZPOJL#BôM#JMFöJLMFSJO(FOFM²[FMMJLMFSJ. NH4/0 L $ NH4

(44) TVEB

(45) /0 m TVEB. 0EBLPõVMMBSOEBLBUIBMEFEJSMFS &SJNFWFLBZOBNBOPLUBMBSPMEVL¿BZÐLTFLUJS. IN. ,SMHBOZBQEBPMEVLMBSOEBOUFMWFMFWIBIBMJOF HFUJSJMFNF[MFS JõMFOFNF[MFS. TE K. ¿ÐLCJSJNJNPMFLÐMEFóJM CJSJNIÐDSFEJS. .H#S L. $ .H

(46) TVEB

(47) #Sm TVEB. Na310 L. $ 3Na

(48) TVEB

(49) 104m TVEB. 'F 0) L $ 'F

(50) TVEB

(51) 0)m TVEB. AY. TBMZËOUFNMFSJMFBZSõUSMBCJMJSMFS. D. öZPOJLCBóMBSHÐ¿MÐFULJMFõJNMFSPMEVóVJ¿JOLJNZB-. öZPOJL CBóM CJMFõJLMFS LBU IBMEF FMFLUSJL BLNO. $B$0 L. JMFUNF[LFO TWIBMEFZBEBTVEB¿Ë[ÐOEÐLMFSJOEFFMFLUSJóJJMFUJSMFS suda. Na+ TVEB +$Mm TVEB. E. /B$M L. ÷ZPOJL#Bô4BôMBNMô. EĞ İT İM. #BóZBQBOBUPNMBSBSBTOEBLJFMFLUSPOFHBUJGMJLGBSLBSUUL¿BCBóOJZPOJLLBSBLUFSJWFQPMBSJUFTJBSUBS. öZPOJL CBóM CJMFõJLMFSEF JZPOJL CBóO TBóMBNMó JZPOMBSO ZÐLMFSJOF WF ZBS¿BQMBSOB CBóMES öZPOMB-. ÖRNEK 10. SOZÐLMFSJBSUUL¿BWFZBS¿BQMBS JZPOMBSBSBTNFTBGF B[BMEL¿B JZPOJLCBóOTBóMBNMóBSUBS. ,'WF/B$MJZPOJLCBôMCJMFöJLMFSJOJOJZPOJLLBSBLUFSMFSJOJLZBTMBZO[(9' 11/B 17$MWF19,. 9 F:. öZPOZÐLÐ- ZBS¿BQ.. 2 ) 7 ) 2. 2 periyot e o 7 7A g grubu. öZPOJLZBQMCJMFõJLMFSEFJZPOJLCBóTBóMBNMóBSU-. l 2 ) 8 ) 7 ) 3. periyot p y 7 7A g grubu b 17Cl: a 11Na: 19 K::. $ $B

(52) TVEB

(53) $03m TVEB. UL¿BCJMFõJóJOFSJNFWFLBZOBNBOPLUBTEBBSUBS. 2 ) 8 ) 1 ) 3. periyot p y 1A g grubu 2 ) 8 ) 8 ) 1 ) 4. 4 periyot e o 1A A grubu r u. Elektronegatiflik k Na > K. 8YARn. F > Cl. ,'CJMFöJôJOEFFMFLUSPOFHBUJGMJLGBSL/B$MCJMFöJôJO F J F P H M B $ J EFLJOEFOGB[MBES L F B E. öZPOJLZBQMCJMFõJLMFSEFJZPOJLCBóOTBóMBNMóJMFJZPOJLLBSBLUFSLBSõUSMNBNBMES. ÷÷ZPOJLLBSBLUFS,'/B$M OJL L LU S ,' ' / $M. ,'/B$M. 9. TYT.

(54) TYT. .0%·-. www.aydinyayinlari.com.tr. ,÷.:"4"-5·3-&3"3"4*&5,÷-&õ÷.-&3. ÖRNEK 11. NOT #BóZBQBOJLJBUPNBSBTOEBLJFMFLUSPOFHBUJGMJL GBSLBSUUL¿BCBóOJZPOJLLBSBLUFSJWFQPMBSJUFTJBSUBSLFOFMFLUSPOFHBUJGMJLGBSLB[BMEL¿BLPWBMFOULBSBLUFSJBSUBS. /B$MWF.H0CJMFöJLMFSJOJOJZPOJLCBôTBôMBNMLMBSJMFFSJNFOPLUBMBSOLBSöMBöUSO[ (80 11/B 12.HWF17$M. &MFLUSPOFHBUJGMJLGBSL JTFJZPOJLCBó &MFLUSPOFHBUJGMJLGBSL JTFQPMBSLPWBMFOUCBó. a 11Na:. 2 ) 8 ) 1 ) 3. periyot p y 1 1A. &MFLUSPOFHBUJGMJLGBSLJTFBQPMBSLPWBMFOUCBó. g 12 Mg:. 2 ) 8 ) 2 ) 3. periyot p y 2A. LBCVMFEJMJS. TE K. O: 2 ) 6 ) 2. 2 periyot e o 6A 6 8. Cl: l 2 ) 8 ) 7 ) 3. periyot y 7 7A 17. ÷:0/÷,#÷-&õ÷,-&3÷/'03.·--&3÷/÷/:";*-."4*. 2 2 O2– ÑOJZPOZÑLMFSJGBSLMES O P Ñ S S E Na+Cl– Mg2+ +. ÷ZPOZBSÀBQMBS O S 11Na N > 12Mg M. 2+ +. öZPOJL CBóM CJMFõJLMFSJO GPSNÐMMFSJ ZB[MSLFO ËODF QP[JUJGZÐLMÐJZPO LBUZPO TPOSBOFHBUJGZÐLMÐJZPO BOZPO ZBOZBOBZB[MS. C 17Cl. –. ES. ve > 8O2––. ÷ZPOJLCBôTBôMBNMô O C T M M. öZPO ZÐLMFSJOJO NVUMBL EFóFSMFSJ BMOS WF FMFNFOU TFNCPMMFSJOJOTBóBMULËõFMFSJOF¿BQSB[PMBSBLZB[MS. AN. 9B

(55) YCm. ÖRNEK 12. CB. ' 17$M WF 35#S FMFNFOUMFSJOJO 11/B BUPNV JMF. 9CYa#JMFõJLGPSNÐMÐ. öZPOMBSOZÐLMFSJNVUMBLEFóFSDFFõJUJTFUBOFDJLMFS. LA T. 9.

(56). D. WFFSJNFOPLUBT.H0/B$M F F P T . 0 /. PMVöUVSEVôV/B' /B$MWF/B#SCJMFöJLMFSJOJOJZP-. CJSFCJSCJSMFõJSMFS. OJL CBô TBôMBNMLMBS JMF FSJNF OPLUBMBSO LZBTMB-. .H

(57) 0m $.H0. IN. ZO[. D. Na+F–, Na+Cl– ve Na+Br B –ÑOJZPOZÑLMFSJFöJUUJS Ñ Z F U 7A F. ÷ZPOZBSÀBQMBS#S ÷ZPO Z ZBSÀBQMBS Z À B #S > Cl > F. Cl. ÷ZPOJLCBôTBôMBNMô Z L ô B N ô a. –. Brr. "M

(58) Nm $"M/ öZPOZÐLMFSJOJOTBZTBMEFóFSJCJSCJSJOJOLBUJTFGPSNÐMZB[MSLFOJZPOZÐLMFSJTBEFMFõUJSJMJS 2. –. 1. 1C

(59) 4m. AY. –. . 1 iyon o y ya arr›çap›. 1. $. 2. $S 0m $$S03

(60). E. "UPNZBSÀBQ U Q BSUBS S. EĞ İT İM. ,BUZPOWFZBBOZPO¿PLBUPNMVJZPO LËL JTF¿BQSB[MBNB ZBQMSLFO LËL QBSBOUF[F BMOELUBO TPOSB LËLÐOBMUOBTBZZB[MS. ÷ZPOJLCBôTBôMBNMôWFFSJNFOPLUBT O C T M M W S F L T NaF F>N NaCll > N NaBr. "M

(61) 404m 2. ÖRNEK 13. $ "M2 404 3. 3. ÖRNEK 14. 0WF16 4FMFNFOUMFSJOJO4#FBUPNVJMFPMVöUVSEVôV#F0WF#F4CJMFöJLMFSJOJOJZPOJLCBôTBôMBNMLMBSJMFFSJNFOPLUBMBSOLZBTMBZO[. "öBôEBWFSJMFOJZPOÀJGUMFSJOEFOPMVöBDBLCJMFöJLMFSJOGPSNÑMMFSJOJZB[O[. 16 S::. 2 ) 6 ) 2. periyot p y 6 6A.

(62)

(63). B 'F

(64) WF0m 8O:. 1C42. 2 ) 8 ) 6 ) 3. 3 periyot e o 6A A. E "M

(65) WF104m F 4O

(66) WF0)m. JZPOZBSÀBQMBS O S Q 2 2 0 02– S2–. 2 2 O2–– ve e Be e2+S2– $JZPOZÑLMFSJFöJU Z Z F Be2+. ÷ZPOJLCBôTBôMBNMôWFFSJNFOPLUBT#F0#F4 O C T M M W S F L T F F. .H0/B$M/B'/B$M/B#S#F0#F4. C .H

(67) WF4m D Na

(68) WF$03m. a). 3 2 Fe3+ O2– & Fe Fe 2 O 3. b)) Mg2+S2– & MgS b S. c). 2 O32– & Na 2CO CO3 Na a+CO. 3 d)) Al3+PO d O43– & AlPO P 4. e)). 10. 4+. Sn S n OH H. –. & Sn(OH) S (OH) O 4. B 'F203 C .H4 D /B 2$03 E "M104 F 4O 0) 4.

(69) TEST - 2. ,÷.:"4"-5·3-&3"3"4*&5,÷-&õ÷.-&3. 1.. 4. ôFLJMEFHËSTFMEFQPUBTZVNLMPSÐS ,$M CJMFõJóJOJO. ,BUNBO FMFLUSPO EJ[JMJNJ öFLMJOEF PMBO9BUPNV *. 1. ZBQTWFSJMNJõUJS. Y. . ** 9Z *** 16T ZVLBSEBWFSJMFOMFSEFOIBOHJMFSJJMFJZPOJLCBôM CJMFöJLPMVöUVSBCJMJS " :BMO[* . # :BMO[**. % **WF***. $ *WF**. . & * **WF***. TE K. . #VOBHÌSF ,$MCJMFöJôJJMFJMHJMJBöBôEBWFSJMFO JGBEFMFSEFOIBOHJTJZBOMöUS (19, 17$M. ES. " ,SJTUBMËSHÐZBQEBES. # 0EBLPõVMMBSOEBLBUIºMEFEJS. D. $ &SJNFOPLUBTPMEVL¿BZÐLTFLUJS % 5FMWFMFWIBIºMJOFHFUJSJMFCJMJS. " -FXJTZBQTCa. 2+. 2–. O. õFLMJOEFEJS. AY. % ,BUIºMEFFMFLUSJLBLNOJMFUJS. D. # 'PSNÐMÐ$B0õFLMJOEFEJS $ 0EBLPõVMMBSOEBLBUIºMEFEJS. LA T. 20$BWF 0BUPNMBSBSBTOEBPMVöBDBLLBSBSM CJMFöJLJÀJOBöBôEBWFSJMFOJGBEFMFSEFOIBOHJTJ ZBOMöUS. IN. 2.. AN. & ,BUIºMEFFMFLUSJLBLNOJMFUNF[. EĞ İT İM. E. & 5FMWFMFWIBIºMJOFHFUJSJMFNF[. 3.. 5.. 119 WF 17: BUPNMBS BSBTOEB PMVöBO LJNZBTBM. CBôWFCJMFöJLJMFJMHJMJ. #VOBHÌSF. * ,BUZPO WF BOZPO BSBTOEB FMFLUSPTUBUJL ¿FLJN LVWWFUJTPOVDVPMVõVS. */B'**/B$M***,'. *** 9:CJMFõJóJNPMFLÐMFSZBQEBES. ZVLBSEBWFSJMFOCJMFöJLMFSJOJZPOJLLBSBLUFSMFSJOJOLÑÀÑLUFOCÑZÑôFEPôSVTSBMBOöBöBôEBLJMFSEFOIBOHJTJOEFEPôSVPMBSBLWFSJMNJöUJS. ZBSHMBSOEBOIBOHJMFSJEPôSVEVS. (9' 11/B 17$M 19,. " :BMO[*. " *** * **. ** 4VMV¿Ë[FMUJTJFMFLUSPMJUUJS. . öZPOJL CBóM CJMFõJLMFSEF CBó PMVõUVSBO BUPNMBS BSBTOEBLJFMFLUSPOFHBUJGMJLGBSLBSUUL¿BCBóOJZPOJLLBSBLUFSJWFQPMBSJUFTJBSUBS. . # :BMO[**. % **WF***. &. $ *WF** . . & * **WF***. %. $. 11. # ** * ***. . % ** *** *. %. $ * ** *** & *** ** *. B.

(70) TEST - 3. * öZPOJLCBóLVWWFUJ ** &SJNFOPLUBT. ** #JMFõJLUFLJJZPOMBSJ[PFMFLUSPOJLUJS. *** öZPOJLLBSBLUFS. 3–. 2+. õFLMJOEFEJS. ZBSHMBSOEBOIBOHJMFSJEPôSVEVS. ZVLBSEBWFSJMFOMFSEFOIBOHJMFSJOEF,$M/B$M JMJöLJTJCVMVOVS (11Na ve 19,. " :BMO[*. " :BMO[*. 2 1. Elektron BMõWFSJõJ JMFPMVõVS. 5.. 3. TE K & * **WF***. "M243CJMFöJôJJMFJMHJMJBöBôEBWFSJMFOJGBEFMFSEFOIBOHJTJZBOMöUS (13"MWF164. " 0EBLPõVMMBSOEBLBUIºMEFEJS. 4. $ 4VEB"M3+WF42mJZPOMBSOBBZSõBSBL¿Ë[ÐOÐS. .FUBMBUPNMBS BSBTOEBPMVõVS. % #JMFõJLUFLJJZPOMBSJ[PFMFLUSPOJLUJS. IN. ,JNZBTBMCBó UÐSÐEÐS. % **WF***. $ *WF**. # ,SJTUBMZBQMES. ÷:0/÷,#"ó. 5. # :BMO[***. ES. Katyon ve anyon BSBTOEBLJFMFLUSPTUBUJL ¿FLJNLVWWFUJEJS. Güçlü FULJMFõJNEJS. . & * **WF***. % **WF***. 2.. $ *WF**. D. # :BMO[**. AN. . D. & 5FMWFMFWIBIºMJOFHFUJSJMFNF[. :VLBSEBWFSJMFOJZPOJLCBôBBJULBWSBNIBSJUBTOEBLJCJMHJMFSEFOIBOHJTJZBOMöUS # . % . $ . & . EĞ İT İM. E. " . AY. . /B$MWF,$MCJMFöJLMFSJJÀJO. * 'PSNÐMÐ$B3P2õFLMJOEFHËTUFSJMJS *** -FXJTZBQT3Ca 2 P . 4.. $BWF151FMFNFOUMFSJOJOPMVöUVSEVôVLBSBSMCJMFöJLJMFJMHJMJ. 20. LA T. 1.. ,÷.:"4"-5·3-&3"3"4*&5,÷-&õ÷.-&3. 3. öZPOJLCBóTBóMBNMóJMFJZPOJLCBóMCJMFõJóJOFSJNF. . WF LBZOBNB OPLUBT EPóSV PSBOUMES öZPOJL CBó TBóMBNMó¿BQMBUFSTJZPOZÐLÐJMFEPóSVPSBOUMES. 6. öZPOJLCBóMCJMFõJLMFSTVEBJZPOMBSOBBZSõBSBL¿Ë-. -JNFUBMJOJOPMVöUVSEVôV-J' -J$MWF-J#SCJMFöJLMFSJOJO FSJNF OPLUBMBSOO CÑZÑLUFO LÑÀÑôFEPôSVTSBMBOöBöBôEBLJMFSEFOIBOHJTJOEF EPôSVWFSJMNJöUJS (9' 17$MWF#S. . [ÐOÐSMFS #VOBHÌSF BöBôEBWFSJMFOJZPOJLCBôMCJMFöJLMFSJOEFO IBOHJTJOJO TVEB ÀÌ[ÑONF EFOLMFNJ ZBOMöUS

(71) " /B0) L $ Na

(72) TVEB +0m TVEB + H TVEB. " -J#S -J$M -J'. m # $B /03 L $$B

(73) TVEB +/0 TVEB. # -J' -J#S -J$M $ -J' -J$M -J#S. m $ .H40 L $.H

(74) TVEB +40 TVEB. % -J$M -J' -J#S. m % "M#S L $"M

(75) TVEB + 3Br TVEB. & -J#S -J' -J$M. & Li2$0 L $ 2Li

(76) TVEB +$0m TVEB. &. %. $. 12. B. %. ".

(77) www.aydinyayinlari.com.tr. ,÷.:"4"-5·3-&3"3"4*&5,÷-&õ÷.-&3. .0%·-. ,07"-&/5#"ó ÷MJöLJMJ,B[BONMBS •. ,PPSEJOFLPWBMFOUCBóBHJSJMNFEFOLPWBMFOUCBóMBSQPMBSWFBQPMBSLPWBMFOUCBóMBSPMBSBLTOúBOESS. • #BTJUNPMFLÐMMFSJO )2 $*2 02 /2 )$* )20 #)3 /)3$)4 $02 -FXJT FMFLUSPOOPLUB GPSNÐMMFSJÐ[FSJOEFOCBóOWF NPMFLÐMMFSJOQPMBSMóOB¿LMBS • ,PWBMFOUCBóMBSOB¿LMBONBTOEBCJMJõJNUFLOPMPKJMFSJOEFO BOJNBTZPO TJNÐMBTZPO WJEFPWC ZBSBSMBOMS. ,07"-&/5#"ó "ZOZBEBGBSLMUÐSBNFUBMBUPNMBSBSBTOEBFMFLU-. TE K. )2 NPMFLÑMÑOÑO -FXJT ZBQTO WF LJNZBTBM CBôUÑSÑOÑCFMJSUJOJ[ (1). SPOMBSOPSUBLMBõBLVMMBOMNBTTPOVDVPMVõBOCBóUÐSÐ-. 1) EFóFSMJLFMFLUSPOTBZT %&4 . OFLPWBMFOU CBôEFOJS. H.

(78). H. H. H. H. H. ES. 0SUBLMBõBLVMMBOMBOFMFLUSPOMBSBUPNMBSUBSBGOEBO. #BóMBZD FMFLUSPO¿JGUJ. FõJU LVWWFUMFSMF ¿FLJMJZPSTB BQPMBS LVUVQTV[ LPWBMFOU CBó GBSLMLVWWFUMFSMF¿FLJMJZPSTBQPMBS LVUVQMV LPWB-. D. MFOUCBóPMVõVS. "QPMBSLPWBMFOU CBó . 1PMBSLPWBMFOUCBô. ) ,PWBMFOUCBóMBSOPMVõVNV-FXJTZBQTJMFHËTUFSJMFCJMJS. UÑSÑOÑCFMJSUJOJ[ (80. 80 EFóFSMJLFMFLUSPOTBZT. ) -FXJTZBQTOEBPSUBLMBõBLVMMBOMBOFMFLUSPO¿JGUMF-. IN. SJOFCBôMBZDFMFLUSPOÀJGUJ CBóPMVõVNVOBLBUM-. O. NBZBOEFóFSMJLFMFLUSPO¿JGUMFSJOFJTFPSUBLMBONB-.

(79) O. O. O. O. 6. O. #BóMBZD 0SUBLMBõNBNõ "QPMBSLPWBMFOU FMFLUSPO¿JGUJ FMFLUSPO¿JGUJ CBó . D. NöEFôFSMJLFMFLUSPOÀJGUJEFOJS. H2 molekülü. 02NPMFLÑMÑOÑO-FXJTZBQTOWFLJNZBTBMCBô. LA T. "QPMBSLPWBMFOUCBô. AN. ,PWBMFOUCBô. AY. ) "UPNMBSBSBTOEBCJS¿JGUFMFLUSPOVOPSUBLLVMMBOMNBTJMFCJSLPWBMFOUCBóPMVõVSWF¿J[HJ m JMFHËTUFSJMJS. &MFNFOU.PMFLÑMMFSJOJO-FXJT:BQT. E. O2 molekülü. &MFNFOUJOLBUNBOFMFLUSPOEJ[JMJNJZB[MS. EĞ İT İM. + 'BSLM UÐS BNFUBM BUPNMBSOO FMFLUSPOFHBUJGMJL EF-. . %FóFSMJLFMFLUSPOTBZTCVMVOVS &MFNFOUJO-FXJTZBQTZB[MS &õMFõNFNJõFMFLUSPOTBZT UFLMJFMFLUSPOTBZT CBóTBZTOCFMJSMFS. + 0SUBL LVMMBOMBO FMFLUSPOMBS FMFLUSPOFHBUJGMJóJ GB[MB. öLJ BUPN BSBTOB CBó TBZT LBEBS FMFLUSPO ¿JGUJ. + &MFLUSPOFHBUJGMJóJEBIBGB[MBPMBOBUPNLTNJOFHB-. óFSMFSJGBSLMES PMBOBUPNUBSBGOEBOEBIB¿PL¿FLJMJS. LPZVMVS. UJG dm ZÐLMF ZÐLMFOJSLFO EJóFS BUPN LTN QP[JUJG. ²SOFôJO N2NPMFLÐMÐOÐO-FXJTZBQTOZB[B-. (d

(80) ZÐLMFZÐLMFOJS#ËZMFDFLBMD

(81) WF m õFL-. MN. MJOEFJLJLVUVQPMVõVS. m m 7/F F EFóFSMJLFMFLUSPOTBZT / BUPNVOVO -FXJT ZBQT N õFLMJOEFEJS CBó ZBQBS #Bó TBZT LBEBS JLJ B[PU BUPNV BSBTOB FMFLUSPO¿JGUJLPZBMN N /CBóMBSUBNBNMBOE "[PUBUPNVOEBCBóBLBUMNBZBOCJSFMFLUSPO¿JGUJ WBS)FSJLJBUPNÐ[FSJOFFm¿JGUJOJZFSMFõUJSFMJN. )' NPMFLÑMÑOÑO -FXJT ZBQTO WF LJNZBTBM CBôUÑSÑOÑCFMJSUJOJ[ (1H ve 9'. -FXJTZBQT N. N veya N. 1) EFóFSMJLFMFLUSPOTBZT 9' EFóFSMJLFMFLUSPOTBZT. H. N õFLMJOEFHËTUFSJMJS.

(82) F. H F #BóMBZD FMFLUSPO¿JGUJ . 13. d

(83). d–. H. F. 1PMBSLPWBMFOU CBó . TYT.

(84) TYT. .0%·-. www.aydinyayinlari.com.tr. ,÷.:"4"-5·3-&3"3"4*&5,÷-&õ÷.-&3. ÖRNEK 16 $02 NPMFLÑMÑOÑO -FXJT ZBQTO WF LJNZBTBM CBô UÑSÑOÑCFMJSUJOJ[ (6$WF80. HF molekülü. + 'BUPNVOVOFMFLUSPOFHBUJGMJóJ )BUPNVOVOLJOEFO GB[MBPMEVóVJ¿JO'BUPNVLTNJOFHBUJG dm ZÐLMF . 6. C: 2 ) 4 ), DES S=4. )BUPNVLTNJQP[JUJG d+ ZÐLMFZÐLMFOJS. 8. O: 2 ) 6 )), DES S=6. ,PWBMFOUCBóMCJMFõJLMFSEFFO¿PLCBóZBQBOBUP-. d–. d+. d–. O. C. O. ma NFSLF[BUPNEFOJS. O C O. TE K. O + C + O. 127. merkez m k a m atom. UUBOFEFPSUBLMBONBNöFMFLUSPOÀJGUJWBSES F EF UBLMB B ö MFLU P JGUJ W E. EleNFOUMFSJO-FXJTZBQTZB[MS #BóTBZTCFMJSMFOJS &O¿PLCBóZBQBOBUPNNFSLF[BUPNEVS .FSLF[BUPNBEJóFSBUPNMBSCJSFSCBóJMFCBóMBOS "UPNMBSO CBó TBZT UBNBNMBOBDBL õFLJMEF BUPNMBSBSBTOBCBóLPZVMVS #BóMBS UBNBNMBOELUBO TPOSB CBóB LBUMNBZBO FMFLUSPO ¿JGUMFSJ WBS JTF BUPN TJNHFMFSJ Ð[FSJOF ZFSMFõUJSJMJS. #JSCBóCJSFMFLUSPO¿JGUJOJ JGBEFFEFS. D. ÖRNEK 17. /)3NPMFLÑMÑOÑO-FXJTZBQTOWFLJNZBTBMCBô. AN. . EVôVJÀJOUBOFQPMBSLPWBMFOUCBôJÀFSJS"ZSDB ô À B Q B P F C S " D . UÑSÑOÑCFMJSUJOJ[(1H ve 7/. Fô S F U O Z 1) EFôFSMJLFMFLUSPOTBZT. LA T. . / EFôFSMJLFMFLUSPOTBZT EFôFSMJL ô J FMFLUSPO F S T TBZT T 7/. IN. )F ) &CBó. $F F $ &CBó NFSLF[BUPN. 7. /F F N &CBó. AY. . 6. m. H N H H. )$ / #BóLBQBTJUFMFSJUBNBNMBOS. $)4NPMFLÑMÑJMFJMHJMJ. N #BóBLBUMNBZBOFm¿JGUMFSJZFSMFõUJSJMJS. EĞ İT İM. ***#JSNPMFLÐMÐOEFUBOFCBóMBZDFMFLUSPO¿JGUJJ¿FSJS ZBSHMBSOEBOIBOHJMFSJEPôSVEVS (1H ve 6$. " :BMO[* # :BMO[** $ *WF**. )20NPMFLÑMÑOÑO-FXJTZBQTOWFLJNZBTBMCBô. . UÑSÑOÑCFMJSUJOJ[(1H ve 80. 1) EFôFSMJLFMFLUSPOTBZT. % **WF***. 4H H + C. 0 EFôFSMJLFMFLUSPOTBZT. merkez atom. d–. +. H. H O H. O H. H. d+. d+. & * **WF***. . H H C H H. H. merkez r atom. C H. H. H. )JESPKFO LBSCPOCBôZBQBS&OÀPLCBôZBQBO$ )JE K F L SC C ôZ B & PL C ô Z B $ NFSLF[ NFSLF[ S [ BUPNEVS BUPNEVS P V $) $ 4 NPMFLÑMÑOEF NPMFLÑMÑOEF P Ñ O UUBOF UBOF F CBôMBCBôMB B ZDFMFLUSPOÀJGUJPMEVôVJÀJOUBOFQPMBSLPWBMFOU ZD FMFLUSPO P ÀJGUJ J P PMEVôV JÀJO UUBOF F QPMBS M L LPWBMFOU B U. )20NPMFLÑMÑOEFUBOFCBôMBZDFMFLUSPOÀJGUJPMEVôVJÀJOUBOFQPMBSLPWBMFOUCBôCVMVOVS"ZSDB UBOFEFPSUBLMBONBNöFMFLUSPOÀJGUJWBSES. -FXJTZBQT. d+. ** .FSLF[BUPN$EJS. ÖRNEK 15. + O. H. * 1PMBSLPWBMFOUCBóJ¿FSJS. H $ N #BóMBSFm¿JGUMFSJOFEËOÐõUÐSÐMÐS. H. H. H. d+ +. NH3NPMFLÑMÑOEFUBOFCBôMBZDFMFLUSPOÀJGUJPM P L O U F ô F U U EVôVJÀJOUBOFQPMBSLPWBMFOUCBôCVMVOVS"ZSDB ô À B Q B P F C V S Z B UBOFEFPSUBLMBONBNöFMFLUSPOÀJGUJWBSES UB E P U LM L N FM LU L O JGUJ U B E . ÖRNEK 18. )$. N. d+. )$/ )WF/BUPNMBSCJSCBóJMFCBóMBOS. E. . D. 1. merkez r atom. d–. 3H H + N. ²SOFôJO )$/ NPMFLÐMÐOÐO -FXJT ZBQT ZB[BMN 1) 6$ 7/. ES. CO2NPMFLÑMÑOEFUBOFCBôMBZDFMFLUSPOÀJGUJPM P L O U F ô F U U -. ,PWBMFOU#BôM#JMFöJLMFSJO-FXJT:BQT. CBôJÀFSJS ô À $ B & $FWBQ& $FWBQ -FXJTZBQT. ,JNZBTBMCBô"QPMBSLPWBMFOUCBô. 14. -FXJTZBQT &. ,JNZBTBMCBô"QPMBSLPWBMFOUCBô LJNZBTBMCBô"QPMBSLPWBMFOUCBô.

(85) www.aydinyayinlari.com.tr. ,÷.:"4"-5·3-&3"3"4*&5,÷-&õ÷.-&3. .0-&,·--&3%&10-"3-*,7&"10-"3-*,. .0%·-. )24NPMFLÑMÑ 1) 164. "QPMBSLPWBMFOUCBóJ¿FSFOJLJBUPNMVCJSNPMFLÐM-. ). 1. EFPSUBLMBõBLVMMBOMBOFMFLUSPOMBSIFSJLJBUPNUBSBGO-. EFóFSMJLFMFLUSPOTBZT. EBOFõJULVWWFUMFSMF¿FLJMEJóJJ¿JOFMFLUSPOZÐLZPóVOMVóVEFOHFMJPMBSBLEBóMSWFNPMFLÐMEFCVMVOBOBUPNMBS. 16. H2S molekülü. 4 . BSBTOEBLBMDQP[JUJGWFOFHBUJGLVUVQMBSPMVõNB[#V. EFóFSMJLFMFLUSPOTBZT. OFEFOMFNPMFLÐM BQPMBSES (H2 /2 02 $M2 . H.

(86) 4.

(87). H. H 4 H. öLJBUPNMVCJSNPMFLÐMEFFMFLUSPOZÐLEBóMNEFO-. 4 H. H. H24NPMFLÐMÐOEFUBOFCBóMBZDFMFLUSPO¿JGUJ. ¿FLJZPSTBLBMDOFHBUJGLVUVQPBUPNÐ[FSJOEFLBMDQP-. WBSESUBOFQPMBSLPWBMFOUCBóJ¿FSJS. [JUJGLVUVQEBEJóFSBUPNÐ[FSJOEFCVMVOVS#VUÐSNPMF-. H24NPMFLÐMÐ QPMBSES .FSLF[BUPNÐ[FSJOEF. TE K. HFMJ EFóJMTF WF CJS BUPN CBó FMFLUSPOMBSO EBIB GB[MB. küller de QPMBSES )$* $0 . #)3NPMFLÑMÑ 1) 5#. 8YARn. ). 1. #JS NPMFLÐM QPMBS LPWBMFOU CBó J¿FSEJóJ IBMEF FMFLUSPOZÐLEBóMNEFOHFMJJTFNPMFLÐMBQP-. # . .PMFLÑMMFSJOQPMBSMôÑÀZÌOUFNMFUFTQJUFEJMFCJMJS. 3H. 2. .FSLF[ BUPN Ð[FSJOEF CBóB LBUMNBZBO FMFLUSPO. IN. 3. #Bó QPMBSMóO HËTUFSFO WFLUËSÐO CJMFõLFTJ TGSTB. 9' . EFóFSMJLFMFLUSPOTBZT F F. F. #BóMBZD FMFLUSPO¿JGUJ. . B H. H. BH3NPMFLÐMÐ BQPMBSES .FSLF[BUPNÐ[FSJOEFPSUBLMBONBNõFMFLUSPO¿JGUJZPLUVSWFNPMFLÐMTJNFUSJLUJS. NOT H B H. H. F. E. F. F2 molekülü. EĞ İT İM.

(88). H H B H. BH3NPMFLÐMÐOEF NFSLF[BUPN PMBO # PLUFUF VMBõNBNõUS #V UÐS CJMFõJLMFSF PLUFU CPõMVóV PMBO CJMFõJLMFSEFOJS. AY. '2NPMFLÑMÑ 9'. D. BQPMBS EFóJMTFNPMFLÐMQPMBSES. H. BH3NPMFLÐMÐOEFUBOFCBóMBZDFMFLUSPO¿JGUJ WBSESUBOFQPMBSLPWBMFOUCBóJ¿FSJS. ¿JGUJ WFZBFMFLUSPO¿JGUMFSJ WBSTBNPMFLÐMQPMBS ZPLTBBQPMBSES.

(89) B. LA T. 1. .PMFLÐMEFTJNFUSJWBSTBBQPMBS ZPLTBQPMBSES. BH3 molekülü. EFóFSMJLFMFLUSPOTBZT. AN. . D. EFóFSMJLFMFLUSPOTBZT. MBSPMBCJMJS. F. ES. UBOFPSUBLMBONBNõFMFLUSPO¿JGUJWBSES. ÖRNEK 19. "QPMBS LPWBMFOUCBó. '2NPMFLÐMÐ BQPMBSES &MFLUSPOZÐLZPóVOMVóV NPMFLÐMÐ[FSJOFEFOHFMJEBóMNõUS. NH3 molekülü. /)3NPMFLÑMÑOÑO-FXJTZBQTOÀJ[FSFLCBôWFNPMFLÑMQPMBSMLMBSOCFMJSUJOJ[ (1) 7/. /2NPMFLÑMÑ 7/. 7/ . EFóFSMJLFMFLUSPOTBZT N

(90) N. N N. N2 molekülü. N. 3H. N. + N. H N H H d–. N2NPMFLÐMÐOEFUBOFCBóMBZDFMFLUSPO¿JGUJWBS-. H. ESUBOFBQPMBSLPWBMFOUCBóJ¿FSJS. d+. N2 NPMFLÐMÐ BQPMBSES &MFLUSPO ZÐL ZPóVOMVóV. N H. H. d+. d+. NH3NPMFLÑMÑQPMBSPMVQ UBOFQPMBSLPWBMFOUCBô P L B M B P M ô i ri içerir.. EFOHFMJEBóMNõUS. 15. -FXJTZBQT. LJNZBTBMCBôQPMBS NPMFLÑMQPMBS. TYT.

(91) TYT. .0%·-. www.aydinyayinlari.com.tr. ,÷.:"4"-5·3-&3"3"4*&5,÷-&õ÷.-&3. ÖRNEK 20. )$/NPMFLÑMÑ 1) 6$ 7/. ) EFóFSMJLFMFLUSPOTBZT. 6$ EFóFSMJLFMFLUSPOTBZT. "öBôEB WFSJMFO NPMFLÑMMFSJO -FXJT ZBQMBSO HÌTUFSFSFL NPMFLÑMQPMBSMLMBSOCFMJSUJOJ[. 7/ EFóFSMJLFMFLUSPOTBZT. (1) 6$ 80 1 17$M. 1. &OGB[MBCBóZBQBOBUPN NFSLF[BUPNEVS#VOFEFOMF$NFSLF[BUPNEVS H C. -FXJTZBQT. N. )$/ NPMFLÐMÐOEF UBOF CBóMBZD FMFLUSPO ¿JGUJ. B. H 20. C. 1$M3. D. $$M4. E. $02. 1PMBSCJMFöJLMFS. BeH2. NH3. BH3. /'3. $)4. PH3. $$*4. H2 4. $02. H2 0. F. $)3$M. G. $2 H 6. ES . . D. IN. LA T. "QPMBSCJMFöJLMFS. . . AN. 1SBUJL #JMHJ .PMFLÐMEF FO ¿PL CBó ZBQBO BUPNBNFSLF[BUPNEFOJS(FOFMMJLMFNFSLF[BUPN" "WF"HSVQMBSOEBJTFNPMFLÐMBQPMBS "WF" HSVQMBSOEB JTF NPMFLÐM QPMBSES 1) 4#F # 6$ / 80 1 164 17$M. 7. . D. .0-&,·-10-"3-*ó*/*13"5÷,:0-%"/#6-.". "QPMBS NPMFLÑM. . WBSESUBOFQPMBSLPWBMFOUCBóJ¿FSJS.PMFLÐMJ¿JCBóMBSWFNPMFLÐMQPMBSES. 1PMBS NPMFLÑM. TE K. H

(92) C

(93) N. .PMFLÑM. AY. 1SBUJL#JMHJöLJBUPNMVNPMFLÐMMFSEFBUPNMBSO DJOTJBZOJTFNPMFLÐMBQPMBS BUPNMBSODJOTJGBSLM JTFNPMFLÐMQPMBSES. EĞ İT İM. H2. 1PMBSCJMFöJLMFS. E. "QPMBSNPMFLÑMMFS. HBr. 02. $0. -FXJTZBQT O. B. ) 20. H. C. 1$M3. Cl. 1PMBS "QPMBS NPMFLÑM NPMFLÑM. H. . Cl. . P. )$*. '2. N2. .PMFLÑM. Cl. Cl. D. $$M4. Cl. /0. 1SBUJL #JMHJ :BQTOEB TBEFDF $ WF ) CVMVOEVSBOPSHBOJLCJMFõJLMFSBQPMBS $WF)OJOZBOOEBÐ¿ÐODÐCJSUÐSBUPNJ¿FSFOPSHBOJLCJMFõJLMFSJTF QPMBSES. $)30). $2H6. $2H0). $3H8. $)3$00). $6H6. $)3NH2. Cl. . E. $02. F. $)3$M. O. C. O. . H H. C. Cl. . H. H. G. "QPMBSPSHBOJLCJMFöJLMFS 1PMBSPSHBOJLCJMFöJLMFS $)4. C Cl. 16. $2) 6. H. H. C. C. H. H. H. . BQPMBS CQPMBS DBQPMBS EBQPMBS FQPMBS GBQPMBS.

(94) www.aydinyayinlari.com.tr. ,÷.:"4"-5·3-&3"3"4*&5,÷-&õ÷.-&3. ÖRNEK 21. ÖRNEK 23 ,PWBMFOUCBóPMVõVNV. "öBôEBLJNPMFLÑMMFSJOIBOHJTJOEFIFNNPMFLÑMJÀJ CBôMBSIFNEFNPMFLÑMQPMBSES (1) # 6$ 80. " $02# $2H6 . $ #)3 & $6H6. % )20. H 2O. 2H

(95) 0 $ . F Ñ JÀJ .PMFLÑM À CBôO Bô O Q QPMBS P PMNBT N JÀJO À O C CBôMBZD ô BZ D FMFLU M S SPOÀJGUJOJOGBSLMJLJBUPNBSBTOEBPSUBLMBöNBTHF U O S B N S O B U B N S SFLJS. AN. D. " :BMO[*# :BMO[** $ *WF** % *WF***. & * **WF*** I . H 20 I. 0NPMFLÑMÑOEFNPMFLÑMJÀJOCBôMBSGBSLMBUPN NPMFLÑMÑOEF P Ñ O NPMFLÑM P Ñ JÀJO À C CBôMBS M GGBSLM L BUPNU MBSBSBTOEBPMEVôVJÀJOQPMBSLPWBMFOUUJS B T B ô À Q B P U * .PMFLÑMEFTJNFUSJPMNBEôWFNFSLF[BUPNEBCB ** . F N J N W N L B N B ôB L ô LBUMNBZBO M Z EFôFSMJL ô MJ FMFLUSPO F L O ÀJGUJ JG J PMEVôV P Vô JÀJO J JO N F NPMFLÑMQPMBSES NPMFLÑM QPMBSES P E * ** 0LTJKFO *** 0 0LTJKFOBUPNVIJESPKFOBUPNVOBHÌSFEBIBFMFLU O BUPNV P V IJESPKFO E F B BUPNVOB N HÌSF Ì E EBIB I FMFLUM S FH U S V ZÑ F L N FHB d – ZÑLZP SPOFHBUJGUJS#VZÑ[EFOLTNJOFHBUJG Z LZ ô M V L F B G ôVOMVôVPLTJKFOUBSBGOEBES S. $FWBQ% $F B BQ %. IN. ÖRNEK 22. LA T. 1PMBS S LPWBMFOUCBô L P M UC ô. ) ) .PMFLÑMQPMBS . F M N TJNFUSJZPL. P. #. $. ÖRNEK 24. AY. Y. -FXJTZBQT. E. Q+. 0$0. EĞ İT İM. $02. $FWBQ% B %. D. "öBôEB WFSJMFO NPMFLÑMMFSEFO IBOHJTJOJO -FXJT FMFLUSPOOPLUB GPSNÑMÑZBOMöWFSJMNJöUJS . .PMFLÑM. H. TE K. 0NPMFLÑMÑOÑO-FXJTZBQTOJODFMF N NPMFLÑMÑOÑO F Ñ -FXJT J Z ZBQTO T JODFMFD % öLLOEB %öLLOEB) B ) 20 E EJôJNJ[EFNPMFLÑMÑOEF NPMFLÑMJÀJCBôMBSOEBQP EJôJNJ[EF [ N NPMFLÑMÑO M Ñ O EF NPMFLÑM P L JÀJ C CBôMBSO O EB B QP-M P V MBSPMEVôVHÌSÑMNFLUFEJS S N U. (1) 6$ 7/ 80 9'. 0. ES. " # " " # $ # $ WF WF & & TFÀFOFLMFSJOEFLJ T TFÀFOFLMFSJOEFLJ F S E NPMFLÑMMFS NPMFLÑMMFS P Ñ F QPMBS QPMBS P S LPLP W F C ô À WBMFOUCBôJÀFSNFTJOFSBôNFONPMFLÑMMFSBQPMBSES F O BôN N M Ñ S QP S . O. H. "NFUBMBUPNMBSBSBTOEBFMFLUSPOPSUBLMBõNBTTPOVDVOEBPMVõBOCBóMBSBLPWBMFOUCBóEFOJS #VOBHÌSF )20NPMFLÑMÑJMFJMHJMJ * .PMFLÐMJ¿JCBóMBSQPMBSES ** .PMFLÐMBQPMBSES *** ,TNJOFHBUJG d m ZÐLZPóVOMVóVPLTJKFOUBSBGOEBES ZBSHMBSOEBOIBOHJMFSJEPôSVEVS. .P F Ñ Ñ QP .PMFLÑMÑO QPMBS PB P PMNBT NBT JÀJO À JTF T TF N NPMFLÑMEF P F Ñ EF T TJNFUSJ NFUS P PMNBNBMES 1SBUJLPMBSBLNFSLF[BUPNEBPSUBLMBO B 1 U P B N P S L N N NBNöFMFLUSPOÀJGUJWBSTBNPMFLÑMQPMBSES. L P W T N F M E. ". .0%·-. NH3. H. $)20. H. N H 0 $. Y. H. $ 2 H4. H H )$$). &. )'. )'. #VOBHÌSF BöBôEBLJMFSEFOIBOHJTJZBOMöUS " 9:3NPMFLÐMÐQPMBSES # %FóFSMJLFMFLUSPOTBZMBSUPQMBNhEJS $ &MFLUSPOMBSO NPMFLÐM Ð[FSJOEFLJ ZPóVOMVóV 9 BUPNVOBEPóSVEVS % :BUPNVPLUFUJOJ 9BUPNVEVCMFUJOJUBNBNMBNõUS & .PMFLÐMJ¿JCBóMBSQPMBSES 0LUU U 0LUFU TPOLBUNBOOEBLJFMFLUSPOTBZTOhFUBNBNMB O L U B OE L LJ M LUS Z O hh UB MB NB EVCMFUhZF NB EVCMFU V U ZF Z )F )FCFO[FNF UBNBNMBNBES CFO[FNF. O N UBNBNMBNBES N N N . $ ö LL EB L JKF Ñ SJ EF -F JT B T EB CBô $öLLOEBPLTJKFOÑ[FSJOEF-FXJTZBQTOEBCBôB LBUMNBNöJLJUBOFFMFLUSPOÀJGUJPMNBTHFSFLJS#V LBUMNBNö B ö JLJ UBOF O F FMFLUSPO U O ÀJGUJ G PMNBT B H HFSFLJS F #V ZÑ[EFO$) ZÑ[EFO [ O $) ) 20 0-FXJTZBQTZBOMöWFSJMNJöUJS%PôSV -FXJT X ZBQT Q Z ZBOMö W WFSJMNJöUJS M ö %PôSV ô FMFLUSPOOPLUBZBQT L P O U ZB Q T O öFLMJOEFEJS öFLMJOEFEJS F O E C ) ) $FWBQ$ F Q. %$. Y. :VLBSEB9:3NPMFLÐMÐOÐOPMVõVNVHËTUFSJMNJõUJS. H. %. X. F T Q Y X YöFLMJOEFEJS L E E XY3-FXJT:BQT Y :BUPNMBSEVCMFUJOJ 9BUPNVJTFPLUFEJOJUBNBNMBNöUS : BUPNMBS U N EVCMFUJOJ C 9 BUPNV U JTF PLUFEJOJ L E UUBNBNMBNöUS N M S $FWBQ% $ B %. 17. %%. TYT.

(96) TYT. .0%·-. www.aydinyayinlari.com.tr. ,÷.:"4"-5·3-&3"3"4*&5,÷-&õ÷.-&3. .&5"-÷,#"ó ÷MJöLJMJ,B[BONMBS .FUBMJLCBóOPMVõVNVB¿LMBOSLFOFMFLUSPOEFOJ[JNPEFMJLVMMBOMBDBLUS. .FUBMMFSEFNFUBMJLCBóLVWWFUJ NFUBMMFSJOEFóFSMJL FMFLUSPOTBZTJMFEPóSVNFUBMBUPNMBSOO¿BQJMF UFSTPSBOUMES. .&5"-÷,#"ó .FUBMJLCBó NFUBMBUPNMBSOCJSBSBEBUVUBOHÐ¿MÐ CJSFULJMFõJNEJS. &MFLUSPOEFOJ[J. ÖRNEK 23. .FUBMJZPOV. TE K. .FUBMBUPNMBSBSBTOEBLJFMFLUSPTUBUJL¿FLJNLVWWFUJOFLBEBSGB[MBJTFNFUBMJOFSJNFOPLUBTPLBEBSZÐLTFLUJS. .FUBMMFSEFWFBMBõNMBSEBHËSÐMFOCJSFULJMFõJNUÐSÐEÐS. ES. •. öMBöUSO[. OFEFOMFNFUBMMFSJOEFóFSMJLFMFLUSPOMBS¿FLJSEFLUB-. -J QFSJZPU"HSVCV. AN. SBGOEBO[BZGLVWWFUMFSMF¿FLJMJSMFS"ZSDBNFUBMMF-. D. 3-J 11/BWF19,NFUBMMFSJOJOFSJNFOPLUBMBSOLBS-. .FUBMBUPNMBSOOJZPOMBõNBFOFSKJMFSJEÐõÐLUÐS#V. 3. SJO EFôFSMJL PSCJUBM TBZT EFóFSMJL FMFLUSPOMBSO-. 11/B QFSJZPU"HSVCV. EBOGB[MBES. 19 , QFSJZPU"HSVCV. .FUBM BUPNMBS CJS BSBEB CVMVOEVLMBSOEB EFóFSMJL. LA T. -J /BWF,FMFNFOUMFSJBZOHSVQUBES"ZOHSVQUB ZVLBSEBO BöBôZB EPôSV JOJMEJLÀF BUPN ZBSÀBQ BSUBSWFNFUBMJLCBôLVWWFUJB[BMS#VOFEFOMFNFUBMJO FSJNFOPLUBTEÑöFS. FMFLUSPOMBSIFNLFOEJ IFNEFLPNõVNFUBMBUPNMBSOO CPõ WF Fõ FOFSKJMJ EFóFSMJL PSCJUBMMFSJOEF SB-. IN. IBUMLMBEPMBõBCJMJS. 4FSCFTUEPMBõBOFMFLUSPOMBSBEFUBCJSFMFLUSPOEFOJ-. D. [JPMVõUVSVS. &SJNF OPLUBMBS BSBTOEBLJ JMJöLJ -J /B , öFLMJOEFEJS. AY. &MFLUSPOEFOJ[JJMFQP[JUJGZÐLMÐNFUBMLBUZPOMBSBSBTOEBPMVõBOFMFLUSPTUBUJL¿FLJNLVWWFUMFSJJTFNF-. E. UBMJLCBôPMBSBLBEMBOESMS. EĞ İT İM. ÖRNEK 24 11/B 12 .HWF 13"MNFUBMMFSJOJOFSJNFOPLUBMBSO. LBSöMBöUSO[. Na: a 2 ) 8 ) 1 ),, DES E = 1, 3. periyot p y 1 1A g grubu b. 11. g 12 Mg:. .FUBMMFSJOHFOFMÌ[FMMJLMFSJ. 2 ) 8 ) 2 ), DES D = 2, 3. periyot p y 2A grubu. l 2 ) 8 ) 3 ), DES E = 3, 3. periyot 3 3A g grubu b 13Al:. 1. *TWFFMFLUSJóJJZJJMFUJSMFS. /B .HWF"MFMFNFOUMFSJBZOQFSJZPUUBESMBS"ZO H F O S Z Q Z B B "Z QFSJZPUUBTPMEBOTBôBEPôSVHJEJMEJLÀFBUPNZBSÀB J U P B B ô H M À U S QB[BMSWFEFôFSMJLFMFLUSPOTBZTBSUBS#VOFEFOMF B S ô L F P T T U O F BZOQFSJZPUUBTBôBEPôSVHJEJMEJLÀFHFOFMMJLMFNFUB B O QFSJ PUUB P TBôB T B EPôS HJEJMEJLÀF J L HFOFMMJLMF H F NFUBF MJOFSJNFOPLUBTBSUBS MJO F FSJNF N OPLUBT P B BSUBS S . 2. :FOJLFTJMFOZÐ[FZMFSJQBSMBLUS 3. 5FMWFMFWIBIBMJOFHFUJSJMFCJMJSMFS JõMFOFCJMJSMFS 4. &TOFLUJSMFS. &SJNF &SJNF N OPLUBMBS OPLUBMBS O U S BSBTOEBLJ BSBTOEBLJ O L JMJöLJ JMJöLJ ö "M " "M .H .H H /B / /B öFLö öFLMJOEFEJS E S. 5. 4FSUUJSMFS 6. &SJNFWFLBZOBNBOPLUBMBSHFOFMMJLMFZÐLTFLUJS. . -J/B,"M.H/B.

(97) TEST - 4. ,÷.:"4"-5·3-&3"3"4*&5,÷-&õ÷.-&3. 4.. O H H. . * &MFLUSPO EFOJ[J JMF NFUBM LBUZPOMBS BSBTOEB PMVõBOFMFLUSPTUBUJL¿FLJNLVWWFUMFSJEJS. :VLBSEB-FXJTZBQTWFSJMNJöPMBO)20NPMFLÑMÑJMFJMHJMJ. ** .FUBMMFSEFWFBMBõNMBSEBHËSÐMÐS *** (Ð¿MÐFULJMFõJNEJS. * 1PMBSLPWBMFOUCBóJ¿FSJS ** 0WF)BUPNMBSPLUFEFVMBõNõUS. . *** "QPMBSES . # :BMO[**. % **WF***. . # :BMO[**. $ *WF**. % **WF***. & * **WF***. $ *WF** & * **WF***. 2.. 5.. • .PMFLÐMFSZBQEBES • UBOFNPMFLÐMÐOEFUBOFBUPNCVMVOEVSVS. * #BóMBZDFMFLUSPO¿JGUJTBZT ** .PMFLÐMQPMBSMó *** 0SUBLMBONBNõFMFLUSPO¿JGUJTBZT. :VLBSEB CB[ Ì[FMMJLMFSJ WFSJMNJö PMBO NBEEF BöBôEBLJMFSEFOIBOHJTJPMBNB[. " :BMO[*. . $ .H$M2 $ . D. # $42. . # :BMO[**. % *WF***. $ *WF** & **WF***. & /20. EĞ İT İM. E. AY. % )$M0. WFSJMFOMFSEFOIBOHJMFSJBZOES (1) B ve 7/. IN. (6$ 7/ 80 12.H 164 17$M. . #)3WF/)3NPMFLÑMMFSJJÀJO. LA T. • 4BGNBEEFEJS. " 03. AN. D. ES. . ZBSHMBSOEBOIBOHJMFSJEPôSVEVS " :BMO[*. ZBSHMBSOEBOIBOHJMFSJEPôSVEVS " :BMO[*. .FUBMJLCBôJMFJMHJMJ. TE K. 1.. 3.. . 6.. H C N õFLMJOEFEJS. #JS LPWBMFOU CBó PMVõVSLFO FMFLUSPO ¿JGUJ BZO JLJ BUPNUBSBGOEBOPSUBLMBõBLVMMBOMSTBBQPMBSLBWPMFOUCBóGBSLMJLJBUPNUBSBGOEBOPSUBLMBõBLVMMBOMSTBQPMBSLPWBMFOUCBóPMVõVS. . ** .PMFLÐMEFLJUÐNBUPNMBSPLUFEJOJUBNBNMBNõUS *** "[PUBUPNVOVOEFóFSMJLFMFLUSPOTBZTUJS *7.PMFLÐMEFLJCBóMBZDFMFLUSPO¿JGUJTBZTUÐS. (1) 6$ 7/ 80 164 17$M. . 7 .PMFLÐMJ¿JCBóMBSQPMBSLPWBMFOUCBóES. # /)3 % )24. $ $$M 4. . & $)30) ". $. #VOBHÌSF * .PMFLÐMQPMBSES. "öBôEBLJ NPMFLÑMMFSEFO IBOHJTJ QPMBS LPWBMFOUCBôJÀFSNFTJOFSBôNFOBQPMBSES. " /2. )$/NPMFLÐMÐOÐOFMFLUSPOOPLUBGPSNÐMÐ. $. ZBSHMBSOEBOIBOHJTJZBOMöUS " *. 19. # ** &. $ *** ". B. % *7. & 7.

(98) TEST - 5 4.. "öBôEBWFSJMFONPMFLÑMMFSEFOIBOHJTJOJOFMFLUSPOOPLUBGPSNÑMÑZBOMöWFSJMNJöUJS. H H H O H C C C C OH. (1) # 6$ 80 9' 1 17$*. H OH H B) H O H. Cl C) Cl C Cl Cl. H H D) H C C H E) F B F F. "QPMBSLPWBMFOUCBó. 1PMBSLPWBMFOUCBó. ". 3. . #. 2. $. 3. %. 3. &. 2. 9. 12 11. 12. AN. D. . :VLBSEBGPSNÑMÑWFSJMFOCJMFöJôJOJÀFSEJôJBQPMBSWFQPMBSLPWBMFOUCBôTBZTBöBôEBLJMFSEFO IBOHJTJOEFEPôSVWFSJMNJöUJS. TE K. . A) O C O. ES. 1.. ,÷.:"4"-5·3-&3"3"4*&5,÷-&õ÷.-&3. 2. $2)2NPMFLÑMÑJMFJMHJMJBöBôEBWFSJMFOJGBEFMFS-. # #BóMBZDFMFLUSPO¿JGUJTBZTUJS. . D. $ "QPMBSNPMFLÐMEÐS. 119. **. 13. Y. :VLBSEBWFSJMFO9 :WF;NFUBMMFSJOJOFSJNF OPLUBSOO LÑÀÑLUFO CÑZÑôF EPôSV TSBMBOö BöBôEBLJMFSEFOIBOHJTJOEFEPôSVWFSJMNJöUJS " 9 : ;. AY. % 4VEB¿Ë[ÐONF[. *. *** 19Z. IN. " "QPMBSWFQPMBSLPWBMFOUCBóJ¿FSJS. 5.. LA T. EFOIBOHJTJZBOMöUS (1) 6$. & -FXJTZBQTH C C HõFLMJOEFEJS. % ; 9 : ;. $ ; : 9 & 9 ; :. EĞ İT İM. E. . # : 9 ;. 6.. 3. .FUBMBUPNMBSOWFBMBõNMBSCJSBSBEBUVUBOHÐ¿MÐ FULJMFõJNMFSFNFUBMJLCBóEFOJS . * $WB. . **-FIJN. *** %FNJS. . *7,ÐLÐSU. X. . 7 #SPO[ . :VLBSEB WFSJMFO NBEEF ÌSOFLMFSJOEFO IBOHJTJ NFUBMJLCBôJÀFSNF[ " *. # **. ". $ ***. &. % *7. . %. Y. :VLBSEBLBUNBOFMFLUSPOEBôMNMBSWFSJMFO9 :WF;BUPNMBSOEBOIBOHJMFSJNFUBMJLCBôZBQBCJMJS " :BMO[9. & 7. 20. Z. # :BMO[: . % :WF; $. $ 9WF: & 9WF;. %. B.

(99) www.aydinyayinlari.com.tr. ,÷.:"4"-5·3-&3"3"4*&5,÷-&õ÷.-&3. .0%·-. #÷-&õ÷,-&3÷/4÷45&."5÷,"%-"/%*3*-."4* ÷MJöLJMJ,B[BONMBS •. öZPOJLCBóMCJMFõJLMFSJOTJTUFNBUJLBEMBOESMNBTZBQMSLFO – 5FLBUPNMVWF¿PLBUPNMVJZPOMBSO /)4

(100) 0)m /03m 404m $03m 104m$/m $)3$00m PMVõUVSEVóVCJMFõJLMFSJOBEMBOESMNBTOZBQBS – )JESBUCJMFõJLMFSJOJOBEMBOESMNBTOBHJSNFEFOEFóJõLFOEFóFSMJLMJNFUBMMFSJO $V 'F )H 4O 1C PMVõUVSEVóVCJMFõJLMFSJOBEMBOESMNBTOZBQBS. •. ÷:0/÷,#÷-&õ÷,-&3÷/4÷45&."5÷, "%-"/%*3*-."4*. TE K. ,PWBMFOUCBóMCJMFõJLMFSJOTJTUFNBUJLBEMBOESMNBTOZBQBSLFO – H20 )$* )2404 )/03 /)3CJMFõJLËSOFLMFSJOJOTJTUFNBUJLBEMBSOËóSFOJS. öZPOJL CBóM CJMFõJLMFS BEMBOESMSLFO ËODF LBUZPO NFUBMWFZBLËL BETPOSBBOZPO BNFUBMWFZBLËL . 4L,VMMBOMBO,BUZPOMBS

(101) ZÑLMÑ. "OZPOBE.

(102). Na TPEZVN.

(103) ZÑLMÑ.

(104). #JMFöJLBE. ' GMPSÐS. $. /B' TPEZVNGMPSÐS. 0m PLTJU. $. "M203 BMÐNJOZVNPLTJU. )+)JESPKFO. #F2+#FSJMZVN. -J+-JUZVN. .H2+.BHOF[ZVN. $B

(105) LBMTJZVN.

(106). $03m LBSCPOBU. $. $B$03 LBMTJZVNLBSCPOBU. /B+4PEZVN. $B2+,BMTJZVN. NH4

(107) BNPOZVN.

(108). /03m OJUSBU. $. NH4/03 BNPOZVNOJUSBU. K+1PUBTZVN. #B2+#BSZVN. ;O

(109) ¿JOLP.

(110). Br m CSPNÐS. $. ;O#S2 ¿JOLPCSPNÐS. Na

(111) TPEZVN.

(112). 404m TÐMGBU. $. Na2404 TPEZVNTÐMGBU. K

(113) QPUBTZVN.

(114). $03m LBSCPOBU. $. K 2$03 QPUBTZVNLBSCPOBU. AN. LA T IN. "H (ÐNÐõ. "M

(115)

(116) BMÐNJOZVN. 2+. ;O ¥JOLP. D. +. "M3+"MÐNJOZVN. m. D.

(117) ZÑLMÑ. ,BUZPOBE. ES. BETËZMFOJS. AY. /)4+"NPOZVN. O /B$*4PEZVNLMPSÐS O K311PUBTZVNGPTGÐS. mZÑLMÑ. EĞ İT İM. mZÑLMÑ. E. 4L,VMMBOMBO"OZPOMBS. O .H404.BHOF[ZVNTÐMGBU. mZÑLMÑ. ) –)JESÐS. 02–0LTJU. /3–/JUSÐS. '–'MPSÐS. 42–4ÐMGÐS. 13–'PTGÐS. $M–,MPSÐS. 4042–4ÐMGBU. 1043–'PTGBU. –. #S #SPNÐS. O $)3$00/B4PEZVNBTFUBU O ,BMTJZVNOJUSÑS$B3N2 O #BSZVNTÑMGÑS#B4 O 4PEZVNLBSCPOBU Na2$03 O 1PUBTZVNTJZBOÑS,$/. $032–,BSCPOBU %FôJöLFO%FôFSMJLMJ.FUBMMFSJO0MVöUVSEVôV#JMFöJL-. * –öZPEÐS. MFSJO"EMBOESNBT. /03–/JUSBU. #B[NFUBMMFSGBSLMCJMFõJLMFSJOEFGBSLMJZPOZÐLÐOF. $/ –4JZBOÐS. EFóFSMJóF TBIJQPMBCJMJS. mZÑLMÑ. –. .FUBMEFóJõLFOEFóFSMJLMJJTFBEMBOESNBZBQMSLFO. 4–. 0) )JESPLTJU. NFUBMJOBEOEBOTPOSBQBSBOUF[J¿FSJTJOFSPNBSBLBN. $ ,BSCÐS. JMF P CJMFõJLUF BMEó EFóFSMJL ZB[MS 4POSB BOZPO BE. $)3$00 –"TFUBU. TËZMFOJS. 1. ?. 2. ?. 21. 1. ?. 2. ?. TYT.

(118) 4LLVMMBOMBOEFôJöLFOEFôFSMJLMJNFUBMMFS. )H $WB *.

(119) ZÑLMÑ. $V2+#BLS **. ,PWBMFOUCBóMCJMFõJLMFSBEMBOESMSLFO ËODFNPMFLÐM-. 'F3+%FNJS ***. EFLJBUPNTBZMBS-BUJODFËOFLMFSMFCFMJSUJMJSöMLBUPNVO. 2+. TBZTCJSJTF-BUJODFËOFLLVMMBOMNB[. )H $WB **. 'F2+%FNJS **.

(120) ZÑLMÑ. 4O2+,BMBZ **. 4O4+,BMBZ *7. 1C2+,VSõVO **. 1C4+,VSõVO *7. %FôJöLFOEFôFSMJLMJ NFUBMJZPOVOVOBE. 0m PLTJU. $V

(121) CBLS **.

(122). 0m PLTJU. 'F

(123) EFNJS ***. 0)m 'F 0) 3 $

(124) IJESPLTJU EFNJS *** IJESPLTJU. 1C

(125) LVSõVO **.

(126). *m $ JZPEÐS. 1CM2 LVSõVO ** JZPEÐS. )H

(127) DWB *.

(128). Brm $ CSPNÐS. )H#S DWB * CSPNÐS. $. $V20 CBLS * PLTJU. $. $V0 CBLS ** PLTJU. 3. tri. 4. tetra. -BUJODFBE. 6. IFL[B. 7. IFQUB. 8. PLUB. 9. OPOB. QFOUB. . deka. BNFUBMJO BE. +. + BNFUBMJO ametal -BUJODFTBZT JZPOVOVOBE. D. O. /0 "[PUNPOPLTJU. O. $02 ,BSCPOEJPLTJU. O. $$M4 ,BSCPOUFUSBLMPSÐS. O. N20 %JB[PUQFOUBPLTJU. O. 1$M3 'PTGPSUSJLMPSÐS. O. H20 %JIJESPKFONPOPLTJU. O. 402 ,ÐLÐSUEJPLTJU. O. NBr3 "[PUUSJCSPNÐS. O. $M20 %JLMPSNPOPLTJU. O. %JB[PUUFUSBPLTJU/204. O. %JGPTGPSNPOPLTJU120. O. "[PUUSJLMPSÐS/$*3. Kalsiyum klorür. E. "M/. 4JTUFNBUJL"E Potasyum nitrat. EĞ İT İM. D. di. BNFUBMJO + -BUJODFTBZT IBSJ¿. AY. #JMFöJL'PSNÑMÑ. $B$M2. 2. . "öBôEBWFSJMFOJZPOJLCBôMCJMFöJLMFSJOTJTUFNBUJL BEMBSOZBOMBSOEBCSBLMBOCPöMVLMBSBZB[O[. C. NPOP. 4BZ. IN. ÖRNEK 25. ,/03. 1. #JMFöJLBE.

(129). B. -BUJODFBE. LA T. $V

(130) CBLS *. "OZPO BE. 4BZ. AN. +.

(131) ZÑLMÑ. ,07"-&/5#÷-&õ÷,-&3÷/4÷45&."5÷, "%-"/%*3*-."4*. TE K.

(132) ZÑLMÑ $V+#BLS *. www.aydinyayinlari.com.tr. ,÷.:"4"-5·3-&3"3"4*&5,÷-&õ÷.-&3. ES. .0%·-. D. TYT. Alüminyum nitrür. E. Na2$03. Sodyum karbonat. F. $B 0) 2. Kalsiyum hidroksit. G. $V404. #BLS ** TÑMGBU. H. 'F2 $03 3. Demir (III) karbonat. I. $)3$00/B. Sodyum asetat. . /B$/. Sodyum siyanür. J. .H3 104 2. Magnezyum fosfat. K. Li24. Lityum sülfür. L. #B0. Baryum oksit. M. 4O 0) 2. Kalay (II) hidroksit. N. 1C $03 2. ,VSöVO *7 LBSCPOBU. O. )H3P2. $WB ** GPTGÑS. B 1PUBTZVNOJUSBU C ,BMTJZVNLMPSÑSD "MÑNJOZVNOJUSÑS E 4PEZVNLBSCPOBUF ,BMTJZVNIJESPLTJUG #BLS ** TÑMGBUH %FNJS *** LBSCPOBUI 4PEZVNBTFUBU. 22. 4PEZVN TJZBOÑS J .BHOF[ZVN GPTGBU K -JUZVN TÑMGÑS L #BSZVNPLTJUM ,BMBZ ** IJESPLTJUN ,VSöVO *7 LBSCPOBU O $WB ** GPTGÑS.

(133) www.aydinyayinlari.com.tr. ,÷.:"4"-5·3-&3"3"4*&5,÷-&õ÷.-&3. .0%·-. ÖRNEK 26. ÖRNEK 28. "öBôEBWFSJMFOLPWBMFOUCBôMCJMFöJLMFSJOTJTUFNB-. "öBôEBLJ CJMFöJLMFSEFO IBOHJTJOJO BOZPOV ÀPL. UJLBEMBSOZBOMBSOEBCSBLMBOCPöMVLMBSBZB[O[. BUPNMVEVS. #JMFöJLGPSNÑMÑ. 4JTUFNBUJLBE. B. $42. Karbon disülfür. C. 4'6. Kükürt hekzaflorür. D. P2 0 . Difosfor pentaoksit. E. N 2 03. F. " 4PEZVNLMPSÐS. # "MÐNJOZVNTÐMGBU. $ 1PUBTZVNJZPEÐS. % .BHOF[ZVNPLTJU. . & ,BMTJZVNCSPNÐS. NaCI a $ Anyonu n n CI C–. B). Al2(SO O4)3 $ A Anyonu SO S 42––. Diazot trioksit. C). KI $ Anyonu A o I–. $M207. Diklor heptaoksit. D). MgO g $ Anyonu n n O2–. G. $#S4. Karbon tetrabromür. E). CaBr a $ Anyonu n Br B–. H. 403. Kükürt trioksit. I. 0'2. Oksijen diflorür. . Pl3. Fosfor triiyodür. J. $0. Karbon monoksit. C Cevap: p B. LA T. AN. D. ES. TE K. A). ÖRNEK 29. IN. ÖRNEK 27 * /B3N. BEWFSJMFOCJMFöJôJOGPSNÑMÑZBOMöZB[MNöUS. D. ** /)4/03. "öBôEBLJ TFÀFOFLMFSEFO IBOHJTJOEF TJTUFNBUJL. #JMFõJóJOBE. AY. ***/204 *7)$M 7 .H3P2. #JMFõJóJOGPSNÐMÐ. ". "NPOZVNOJUSBU. NH4/03. #. .BHOF[ZVNTÐMGBU. .H404 1$M3. :VLBSEBWFSJMFOCJMFöJLMFSEFOLBÀUBOFTJNPMFLÑMFS. % %JIJESPKFONPOPLTJU. H 20. ZBQMES (1) 7/ 80 11/B 12.H 1 17$*. &. EĞ İT İM. E. $ 1PUBTZVNLMPSÐS ,BMTJZVNCSPNÐS. $B#S 2. # " # $ % & $ öLLOEB O 1$** 3 CJMFöJôJ J L LPWBMFOU CBôM ô C CJS CJMFöJLUJS J WF1 GPTGPSFMFNFOUJOJOTFNCPMÑEÑS%PôSVBEMBOE 1 P S F O F E ô B O SMNBTGPTGPSUSJLMPSÑSöFLMJOEFPMNBMES SMNBT N GPTGPS G USJLMPSÑS S P öFLMJOEF L PMNBMES N $ $FWBQ$ $FWBQ Q $. * /B3/"÷ZPOJLCBôM. ** /)4/03"÷ZPOJLCBôM ***/204",PWBMFOUCBôM. *7)$M",PWBMFOUCBôM 7 .H312"÷ZPOJLCBôM ,PWBMFOU CBôM CJMFöJLMFS NPMFLÑMFS ZBQMES &ôFS ZBQTOEBQP[JUJGZÑLMÑLÌLWBSTB /)4+HJCJ WFNFUBM WBSTB CJMFöJL JZPOJLUJS *** WF *7 OVNBSBM CJMFöJLMFSNPMFLÑMFSEJS. $FWBQ#. B ,BSCPO EJTÑMGÑS C ,ÑLÑSU IFL[BýPSÑS D %JGPTGPS QFOUBPLTJUE %JB[PUUSJPLTJUF %JLMPSIFQUBPLTJUG ,BSCPO UFUSBCSPNÑSH ,ÑLÑSUUSJPLTJUI 0LTJKFOEJýPSÑS 'PTGPS USJJZPEÑSJ ,BSCPONPOPLTJUB. 23. B$. TYT.

(134) TEST - 6 4.. #JS GPSNÑM BMÑNJOZVN OJUSBUO TVEB ÀÌ[ÑOEÑôÑOEFPMVöUVSBDBôJZPOTBZT. ,BUZPO $V. * 4PEZVNGPTGBU. 40m 4. "M