KPSS ÇÖZÜM

(1)

KPSS

Kamu Personeli Seçme Sınavı

GENEL YETENEK GENEL KÜLTÜR

00000.00007

SORU KİTAPÇIK NUMARASI

ÇÖZÜM

KARA KUTU YAYIN İNFORMAL YAYINLARI

KİTAPÇIĞI

LİSANS 7

(2)

KPSS GY/GK

7 7

ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI

İNFORMAL YAYINLARIKARA KUTU YAYIN İNFORMAL YAYINLARIKARA KUTU YAYIN

A seçeneğindeki “Parmak izi gibi el yazısı da kişiye özgü olduğu için bir yazıyı yazan kişinin” diye başlayan ifade de özgünlüğü göstermektedir.

Cevap A 9. Fiilleri, fiilimsileri, sıfatları ya da kendi türünden sözcükleri değişik açılar- dan belirleyen sözcüklere zarf denir.

“Her geçen gün, aniden ve yavaşça, yeniden kurup” sözcükleri seçenek- lerdeki zarf türü sözcüklerdir.

Cevap B 10. Fiillere getireceğimiz “-an, -ası,

-mez, -ar, -dik, -ecek, -miş” eklerinin biriyle türeyerek niteleme sıfatı gibi kullanılan sözcüklere sıfat-fiil denir.

Bu sözcükleri yalnız kullandığımızda ya da bunlara çekim eki getirdiği- mizde bunlar adlaşır. “Konuşulanları (konuşulan şeyleri) sözcüğü de ad- laşmış sıfat-fiildir.

Cevap A 11. Karışık olarak verilen cümlelerden anlamlı bir paragraf oluşturmak is- tediğimizde önce giriş cümlesini bul- malıyız. Bu paragrafın da girişi ikinci cümle olmalıdır. Çünkü açıklanmaya uygun, geliştirilmesi kolay bir cüm- ledir bu. Baştan dördüncü cümle de beşinci cümle olacaktır. (II-I-IV-V-III)

Cevap E 12. Öncüldeki : “Dün gece (zarf tümle- ci), onu aramak, görmek için (zarf tümleci) buraya (dolaylı tümleç) giz- lice (zarf tümleci) geldim (yüklem).”

cümlesinin öge dizilişine uygun olan cümlemiz C seçeneğindedir: “Yaz tatilinde (zarf tümleci), param olma- dığından dolayı (zarf tümleci) bir iş yerinde (dolaylı tümleç) iki ay (zarf tümleci) çalıştım (yüklem).”

Cevap C 13. Birleşik fiiller en az iki sözcükten

oluşan fiillerdir. Üçüncü cümledeki

“benzetilebilir” ve son cümledeki “ço- ğalamazlar” sözcükleri yeterlik birle- şik fiilleridir.

Cevap C 14. Öncüldeki “kalıtımımızda, çalışmayı,

durumlar, başarımızı, başarısızlığımı- zı, belirliyormuş, açıkçası” sözcükleri yapım ve çekim eki almıştır. “Çalış- maya, çalışmayı” durum eki alan isim-fiillerdir. ”Başarısızlığımızı, kalıtı- mımızda” gövdeden türeyerek çekim eki alan sözcükler, “gelen” sıfat-fiildir.

“Bizde” şahıs zamiri, “buna” işaret za- miridir ama belgisiz zamir yoktur.

Cevap C 15. Sözcükleri yazım kurallarına göre yaz- madığımızda yazım yanlışı oluşur. “hiç bir, başladıktan, Türkçe’miz, bizde”

sözcükleri yanlış yazılmıştır. Doğrusu

“hiçbir, başladıktan, Türkçemiz, biz de”

olmalıdır.

Cevap E

16. Bir cümlede söylenmeyen ya da söy- lenmek istemeyen sözcüğün yerine üç nokta (. . .) işareti konur. Ancak A seçeneğinde ayraç içerisinde soru işareti kullanılarak noktalama yanlışı yapılmıştır.

Cevap A 17. Sait Faik konulu bu paragraftaki yar- dımcı düşünceler soruluyor. Paragrafı okuduğumuzda onun hikâyelerine mekân olarak nereleri aldığına, kah- ramanların çoğunun geçimlerini ba- lıkçılıkla sağladıklarına, denize bağlı yaşayan insanlara sevgi duyduğuna, denizden mutluluk ve acı duyan kah- ramanlara ulaşılabilir ama İstanbul sokaklarındaki huzursuzluktan denizle kurtulan insanlara ulaşılamaz.

Cevap A 18. Sanatçıların görevlerinin hep aynı ol- duğunu ele alan bu paragraftaki ana düşünceyi bulmamız gerekiyor. Ana düşünce paragrafta yazarı yazmaya iten nedendir. Bu da çoğunlukla paragrafın ilk ya da son cümlesinde yansıtılır. Bu paragrafın da sonunda- ki cümleyle bağlantılı olarak: “Kendi değerlerimizi Batılı sanat teknikleriy- le geliştirerek modern sanata ulaşa- biliriz.” cümlesi ana düşüncedir.

Cevap D 19. Özgünlüğün sanatın temeli olduğu- nu savunan bu paragrafın ilk cümle- sinden son cümlesine kadar sanatta benzememenin asıl olduğuna deği- nilmiştir.

Cevap C 20. Paragrafların sorulmayan gizli bir so- ruya cevap olduğunu biliyoruz. Bu sorunun cevabı da genellikle paragrafın başlangıcında verilir. Bu paragraf da:

“Bu kitabı yazmak sizin için kolay oldu mu?” sorusunun cevabıdır. Çünkü paragrafın başındaki ilk iki cümle bize bunu vermektedir.

Cevap C 21. Bir parçaya bağlı çoklu soruları ce- vaplamamız gerekiyor. Tat alma du- yumuzla ilgili olarak verilen parçada tat alma duyumuz dışındaki faktörlerin yiyeceklerimizin tadını algılamakla ilgili etkisine, metal araçlarla yenen yiyeceklerin tadının tam olarak algıla- namadığına ulaşılabilir ama yenecek şeylerin dış görünümlerinin yenecek- lerin tadını etkilediğine ulaşılamaz.

Cevap D 22. Bir parçada okuyana bilgi veriliyorsa

açıklama vardır. Bu metinde de tat alma kavramlarıyla ilgili açıklamalar vardır. Anlatılanları göz önünde can- landırmaya da örneklendirme denir.

Öncüldeki “Eskiden çatal, bıçak, kaşık gibi gereçler ahşap, kemik, demir, seramik gibi malzemelerden üretiliyordu.” cümlesi de örnektir.

Cevap A GENEL YETENEK

ÇÖZÜMLER

1. Bir metinde boş bırakılan yerlere anlam akışına göre uygun olan söz- cükleri sırayla getirmemiz gerekiyor.

Dünya üzerinde hayat olması “suyun”

varlığına bağlıdır. “Ya ya” bağlacı eşit iki şeyden biri” anlamı verdiği için

“soğuk, sıcak” gelir. Son boşluğa da şartların uygun olması durumu dile getirildiğine göre “hayat” sözcüğü ge- tirilmelidir.

Cevap B 2. Türkçede sözcükler kullanıldıkları

cümleye göre anlam kazanabilir.

Öncüldeki “Yaşaması ölesiye” sözü de bu kapsamda olup “Dolu ve yo- ğun yaşamak” anlamı kazanmıştır bu parçada.

Cevap A 3. Çok küçük yaşta yazmaya başlayan bir sanatçıyı anlatan bu parçanın son cümlesindeki “kafayı takmak”

sözü deyimdir. Deyimler geçici bir durumu anlatmak için oluşturulan söz öbekleridir ve çoğunlukla mecaz anlamlıdır.

Cevap E 4. Bir insan olarak beş duyumuz vardır. A

seçeneğinde dokunma, B seçeneğin- de görme ve koklama, C seçeneğinde dokunma, E seçeneğinde dokunma duyularımızla algılanan durumlar söz konusudur.

Cevap D 5. Ahmet Hamdi Tanpınar, tiyatro dı- şında hemen her türde yazan bir sa- natçımızdır. Az şiir yazmasının konu edildiği bu metinde de onun “Çok şiir yazmak değil, gerçek şiiri bulmaktır önemli olan.” düşüncesi vurgulan- maktadır sonuç olarak.

Cevap C 6. Bir şeyin yapılmasını ya da yapıl- mamasını bildiren cümlelerde öneri anlamı vardır. Antalya konulu bu parçanın da dördüncü cümlesindeki

“. . . gerçekleştirin.” ifadesi bunu gös- termektedir.

Cevap D 7. Birden fazla yargısı olan kimi cümle- lerde yargıların biri gerçekleşirken di- ğeri gerçekleşmemiş ve “için” sözcüğü ya da bu anlamı veren başka sözcük, ek varsa bu durumda getireceğimiz

“amacıyla” sözcüğü de cümleye uyu- yorsa orada amaç-sonuç ilişkisi vardır.

D seçeneğindeki “şekillendirmek için (amacıyla)” da bunu ortaya koymak- tadır.

Cevap D 8. Bir kişinin ya da varlığın başka biri- ne, başka bir şeye benzemeyen du- rumları onun özgünlüğünü gösterir.

(3)

KPSS GY/GK

7 7

23. Güneş Sistemi’nin dışındaki gezegenlerde hayat belirtileri aramakla ilgili bu paragraftaki yardımcı düşünceleri bu- lacağız. Paragrafı okuduğumuzda: B, C, D, E seçeneklerindeki “Güneş Sis- temi dışındaki gezegenleri araştırma çalışmaları yapılmaktadır. Çalışmaların ekseni başka gezegenlerde yaşayan bir varlık olup almadığını öğrenmektir.

Bir gezegende hayat için uygun orta- mın varlığının araştırılması, gezegen sayısının fazlalığından dolayı bazı be- lirlemeler gerektirmektedir. Dünya’daki hayat şartlarının araştırılacak gezegende bulunması ön şarttır.” cümlelerine ulaşılabilir ama A seçeneğindeki açık- lamaya ulaşılamaz.

Cevap A 24. Paragraf bir düşünce birimi olduğu için paragrafın cümleleri birbiriyle uyumlu olmak zorundadır. V. cümledeki “Bu- nun için de Dünya’daki hayat şartla- rının o gezegende bulunması zorunlu oluyor. “ cümlesinden sonra da anlam akışına göre “Kısacası bunun sonuç- lanabilmesi için yapılacak araştırmala- rın tam olarak belirlenmesi gerekmek- tedir.” cümlesi gelmelidir.

Cevap E 25. Bilgi ve korunması ile ilgili bu paragrafta üzerinde durulan şey, konu sorulmakta. Konu hakkında yazı ya- zılan her şeydir. Bu paragrafta da B seçeneğindeki “Bilginin ne olduğu ve bilginin korunması” konudur.

Cevap B 26. Bilginin korunması konulu bu paragrafta A, B, C, D seçeneklerindeki: “ Bilgi kavramının tanımına, bilginin kimi saldırılara karşı korunmasını sağlayan uygulamalar olduğuna, bilgi güvenliğinin asıl ilkelerinin neler olduğuna, bilgi güvenliğinde ortamın önemsizliğine” değinilmiştir ama

“herkesin kendine ait özel bilgileri olduğuna” değinilmemiştir.

Cevap E 27. - 30. soruların çözümü Bir giyim mağazasında K, L, M, N, P, R, S, T markalı pantolonlar satılan pantolonların bulunduğu raflarla ilgili olarak bilinenler şunlardır:

*Her bir rafta en çok iki değişik mar- kadan pantolonlar bulunmaktadır.

*N ve L markalı pantolonlar, S mar- kalı pantolonların hemen bir üst ka- tında bulunmaktadır.

*Üçüncü rafta sadece P markasın- dan pantolonlar vardır.

*Markası K olan pantolonlar, M mar- kalı pantolonların bir alt rafında olup T markalı pantolonlarla değişik raflarda bulunmaktadır.

*R markalı pantolonlar, M ve S mar- kasından pantolonlarla aynı rafta değildir.

Raflar I. Durum II. Durum 1. Raf R, K S, T 2. Raf M, T N, L

3. Raf P P

4. Raf S, T K, R 5. Raf N, L M, T

Öncülde verilen bilgilere göre raf dizilişinde 2 durum görülebilir. Koyu renkli olarak gösterilen markaların yeri sabittir. Her iki durumda da yeri belli olmayan T markasıdır. T markalı pantolonlar her durumda iki değişik yere gelebilmektedir.

27. Öncüldeki bilgileri inceleyelim:

A) R markalı pantolonlar iki durumda da değişik raflarda olduğuna göre kesinlik bildirmez.

B) Birinci durumda T markalı panto- lonu dördüncü rafta düşünebiliriz, bu durum da kesinlik bildirmez.

C) Birinci durumda K markalı pantolonlar ilk rafta olduğundan kesinlik bildirmez.

D) L markalı pantolonlar ikinci durumda ikinci katta görüldüğünden bu seçenek de kesinlik bildirmez.

E) K ve R markalı pantolonlar her durumda aynı rafta olduğu için B se- çeneği kesinlikle doğrudur.

Cevap E 28. Seçenekleri incelediğimizde T mar- kalı pantolonların ikinci durumda ilk rafta olabileceği, R markalı pantolon- ların M markalı pantolonların bir alt rafında bulunduğu, S markalı panto- lonların dördüncü katta bulunabile- ceği görülmektedir. Birinci durumda L markalı pantolon beşinci raftadır ve T markalı pantolon da dördüncü raftaysa L markalı pantolon T marka- lı pantolonun bir üstündeki raftadır.

Bu durum da doğrudur. Buna göre her iki durumda da N markalı pantolonlar, S markalı pantolonların bir alt rafında olamaz.

Cevap B 29. I. ve II. durumları incelediğimiz zaman ikinci rafta M, N, L ve T marka- ları bulunabilir ama K bulunamaz.

Cevap A 30. T markalı pantolonların beşinci rafta

olduğu ikinci durumu inceleyelim.

Raflar I. Durum II. Durum 1. Raf R, K S, T 2. Raf M, T N, L

3. Raf P P

4. Raf S, T K, R 5. Raf N, L M, T

Bu duruma göre S markalı pantolonlar ilk rafta, K marka pantolonlar L markalı pantolonların üst raflarında, R marka pantolonlar L markalı pan- tolonların üst raflarında, P markalı pantolonlar da R markalı pantolonla- rın alt rafındadır ve bunlar doğrudur.

Oysa N markalı pantolonlar ikinci raftadır ve B seçeneğindeki durum kesinlikle yanlıştır.

Cevap B

31.

61 91 11

13 61

18167 - + -

= 67

18 211

= $ =

Cevap A

32. ABC

BC X

+_{4 7 2 5}ABC

ABC . B = ABC olduğundan B = 1 olarak bulunur.

C.C = C² sayısının birler basama- ğı 5'tir. Karesinin birler basamağı 5 olan tek rakam 5'tir. Dolayısıyla C = 5 olur.

BC sayısı 15 olarak bulundu.

15 ABC

4725=315= olur.

A = 3 olarak bulunur.

A . B . C = 3 . 1 . 5 = 15 olur.

Cevap C

33. okek(x,y) = 2 obeb(x,y)+43 x.y = 2.1+43

x . y = 45 15 45

9

x+y = 46 ve x+y = 14 olduğundan x+y nin alabileceği değerlerin top- lamı 60 dır.

Cevap A

(4)

KPSS GY/GK

7 7

KPSS GY/GK ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI

34. 20!-19!+18! = 18!(19.20-19+1) = 18!.362

18 53

Cevap A 35. AB 5

x AB 8

x (x<5)

AB = okek(5,8) +x

AB = 40k+x k = 2 ve x = 4 ise

AB = 84 Cevap D

36. abc+def+xyz = 485 eşitliğinde abc'nin en küçük değeri 100, en büyük değeri ise

def = 101 ve xyz = 102 için 282 dir.

Dolayısıyla abc sayısı;

282 – 100 + 1 = 183 farklı değer alır.

Cevap C

37. (375²-75²)-300.500 = (375-75).(375+75)-300.500 = 300.450-300.500 = 300 (450-500) = 300.(-50) = -15000

Cevap A 38. a < b < c < d

a = n, b = n + 1, c = n + 2, d

= n + 3 olsun.

a b ca b c$ $ 2b 2

+ + = +

. . .

n n]3+1n+1n+2 =2n+1+2

]g] ]

g g g

n n]3+2g=2n+4

n²+2n=6n+12 n²- 4n - 12 = 0 nn -6

+2

n = 6 veya n = –2 olur.

n = 6 için d = 9

n = –2 için d = 1 olacağından, d'nin alabileceği değerlerin toplamı 10 olur.

Cevap C

39.

( )

b cc a b cb a

cb cb a a a a a

4 2 1

4 3

4 2 1

44 4 3

4 4 2 1 4 12

1 6 11 12 6

2

$

+ = +

+ = -

+ = +

+ = -

+

+ = + + -

= -

=

Cevap C

40. 35 .

12510 125

d - n

5 . 3

5 510 5 5

d - n

5 15 5

5 5 50 5 15 10 5

= -

=

Cevap A

41. A = 3⁷-2 B = 3⁷+2 .A.B = 3¹⁴-4 3¹⁴ = A.B+4 3²⁸= (A.B+4)²

Cevap C

42. ^a₂⁼^b^-₃²⁼₄^{c k}⁼ a = 2k, b = 3k + 2, c = 4k 2a + b - c = 53

2 . 2k + 3k + 2 - 4k = 53 k = 17

b = 3k + 2 = 3 . 17 + 2 b = 53

Cevap D

43. a = 2b = 3c = 4d = 12k a = 12k, b = 6k, c = 4k, d = 3k a+b+c+d<150

25k < 150 ise k < 6 k, 5 farklı değer alabilir.

Cevap C

44.

x 2/ ,

, ,

mod mod mod f x

x x

x

1 0 3

2 1 3

1 3

2 /

= / -

-

] ]

g g

g Z g

[

\ ]]]]]

]]]]]

11 / 2 (mod 3) –8 / 1 (mod 3) 6 / 0 (mod 3)

f(11) + f(–8) + f(6) = –10 – 16 + 35

= 35 – 26

= 9 Cevap D

45. A B+ = -" 37^....-4^,-1 2 5 8, , , ,....38, 38- -3] 37g+1 Terim sayısı =

= 25+1 = 26

Cevap A 46.

Verilen şartlarda uygun

8 + 20 + 20 = 48 tane sayı yazı- labilir.

Cevap E

47. OPTİMUM kelimesi 7 harf oldu- ğundan;

2018 7 288 14

562 58 6156

Kalan 2 olduğundan,2018. harf OPTİMUM kelimesinin 2. harfi olan P harfidir.

Cevap B

48. A (1,2,3,4,5) Tüm durum = 2⁵ = 32

istenilen durum = b₃⁵l⁺b₄⁵l⁺b₅⁵l = 16

olasılık değeri = ₃₂¹⁶⁼₂¹

Cevap C 2 . 4 = 8

3

5 . 4 = 20 4

5 . 4 = 20 5

(5)

KPSS GY/GK

7 7

KPSS GY/GK ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI

49. Evrim Hanım mesleğine

38 - 15 = 23 yaşında başlamıştır.

Evrim Hanım 3. yılında çalışırken oğlu dünyaya gelmiştir. O halde Evrim Hanım mesleğinde 36. yılını kutlarken oğlu 36 - 3 = 33 yaşında olacaktır.

Cevap D

50. 6 dak a litre 5 dak x 6x = 5a ise x a

56

= litre a dak 6 litre 20 dak x litre a.x = 20.6 = ¹²⁰_a litre

a a

56 =120

a ise a a

5 ²=720 ²=144 =12

x 120a ise x

12012 10

= = =

Cevap B

51. (%60+%75+%85)-%200 = (%220) -(%200) =%20

Cevap D

52. Maliyet = 100x

Satış = 140x " 140x$10020 =28x Geri ödenen = 112x

28x kâr

Tekrar satış = 140x 40x kâr

Maliyeti 100x Kâr 68x

%68

Cevap E

53. ^{8. gün} ^{9. gün}^{10. gün} x ³₂^X ³₂^X$₂³=⁹₄^X

X ise x m

94 =18000 =8000 Cevap C

54. Tüketim (kW)

Eğim 3600

2400 1200

8 10 16

-4 X

x24001200 ise x kw 1610 2700

- = =

40 km'de 2700 16 km'de x 40.x = 2700.16 x = 1080 kw

Cevap C

55.

80⁰ Muz Elma

Şeftali Çilek 060

130⁰

Merkez açıyla harcadığı para mik- tarı orantılıdır.

36090 14

10025

0

= 0 = = = %25

Cevap B

56. Merkez açıyla harcadığı para mik- tarı orantılıdır.

Muz için harcanılan para x olsun.

36080 x 92

72 92

= = = = ise x = 16TL Cevap D

57. Şeftali için harcanan paranın oranı 360 ise

130=3613

şeftaliye verilen para

. TL

72 3613 26=

Elma için harcanan paranın oranı 36090

14

=

Elmaya verilen para

. TL

72 41 18=

Aradaki fark 26-18 = 8 TL Cevap E

58.

m2 m 2

45°

m

m m

m ^45°

45°

D C

A B 45°

m m

●

Karenin köşegenleri aynı zamanda açıortaydır.

AC=12cm olduğundan

m

2 2 =12isem=2 1212 m 3 2=

A(DEFK) = m² olup A(DEFK) = ^3 2h²=18cm² bulunur.

Cevap B 59.

4 5

C¹ A¹

D¹

A B

D K C

8 5 3 4

B¹ 12 12

Dikdörtgenler prizmasında

BC = AD=4cm DK =3cm CC^l = AA^l=12cm

5 ?AK çizilirse ADK dik üçgeninde AK =5cm olur.

AA K^l dik üçgeninde AA^l=12cm ve AK =5cm olduğundan A K^l =13cm bulunur.

Cevap C

60. Koordinat sisteminde A(a-2, 4) ,B(3,3-a) ,C(1,4) noktaları üçgen belirtmediğine göre doğrusal noktalardır. Doğru- sal noktaların eğimleri eşit olaca- ğından

mAB=mAC ise aa

a 33 24

1 4 42 0 -- -] - g= -]-- g= dır.

-a-1 = 0 ise a = -1 bulunur.

Cevap C

(6)

KPSS GY/GK

7 7

9. I. Murat Dönemi: I. Murat Dönemi'nde "ülke hanedanın ortak malı" anlayışı terk edilmiş ve “ülke padişahın ve oğullarının ortak malı- dır.” anlayışı getirilmiştir.

Amaç merkezî otoriteyi korumaktır.

İlk kez kardeş katlini uygulamıştır.

II. Mehmet (Fatih) Dönemi Fatih döneminde “ülke sadece pa- dişahın malıdır.” Anlayışı getirilmiş- tir. Ayrıca “Kanunnâme-i Âl-i Os- man” ile “kardeş katli” yasal hale getirilmiş ve merkeziyetçi bir yapı sağlanmıştır.

Ama kadınların tımarları dağıtmak gibi bir yetkileri yoktur.

Cevap D 10. I. Sekban-ı Cedid: II. Mahmut

Dönemi: Nizâm-ı Cedit’e benzeyen Sekban-ı Cedit Ocağı kurulmuştur.

Ancak yeniçerilerin tepki göstererek isyan etmeleri üzerine kapatılmıştır.

II. Hendesehane: I. Mahmut Dönemi’nde batı tarzında acılan askeri teknik okuldur.

III. İrad-ı Cedit: III. Selim Dönemi askeri bütçedir.

Cevap B 11. Sanayi-i Nefise Mektebi: 1883’te Os- man Hamdi Bey tarafından Sanayi-i Nefise Mektebi açılmış olan güzel sa- natlar alanında öğrenci yetiştirilmeye başlayan okuldur.

Cevap C 12. Kırım Savaşı’ndan sonra Osmanlı

Devleti en büyük dış borçlanmayı Sultan Abdülaziz döneminde yap- mıştır.

Cevap C 13. I. Balkan Savaşı sırasında darbe ya- parak yönetimi ele geçiren İttihat ve Terakki Partisi’nin, üyeleri I. Dünya Savaşı'nın kaybedilmesi sonucunda ülkeyi terk etmek zorunda kalmış- lardır.

Cevap A 14. Halil Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu İngilizlere karşı Selman-ı Pak ve Kutü’l Amare’de üstünlük sağlamıştır.

Cevap B 15. I. Dünya Savaşı’ndan sonra yenilen

devletlerle imzalanan ateşkes ant- laşmalarından Rethondes antlaşma- sı Almanya ile yapılmıştır.

Cevap B fahanesi, Mevlana Türbesi, II. Kılıç

Arslan Kümbeti

Cevap C 4. Sırpsındığı, Niğbolu ve Varna Sa- vaşları ile ilgili A, B, C ve E seçenek- lerindeki ifadeler bu savaşların ortak özellikleri arasında yer alır. Fakat bu savaşların hepsi Yıldırım Bayezid Dönemi'nde yapılan savaşlar değil- dir.

Sırpsındığı: I. Murat Niğbolu: Yıldırım Bayezid

Varna: II. Murat Dönemi'nde yapıl- mıştır.

Cevap D 5. Osmanlı toprak sisteminin bozulma-

sının sonucunda;

I. Tımar sistemi bozulmuştur.

II. Eyaletlerde otorite bozulmuştur.

III. İltizam sistemi yaygınlaşmıştır.

Cevap E 6. Fetret Dönemi’nin en önemli geliş- mesi ise 1419’da çıkan Şeyh Bed- reddin İsyanı’dır. Şeyh Bedreddin İsyanı, Osmanlı Devleti’nde ilk dinî ve sosyal içerikli isyandır.

Dış sorun olmamıştır.

Edirne’de Buçuk Tepe İsyanı çıkmış- tır. (ilk yeniçeri ayaklanmasıdır.) Ama bu iki isyan da devlet tarafından kısa bir sürede bastırılmıştır.

Cevap D 7. Mısır Salyaneli eyaletlerden olup

Mısır valisi doğrudan padişah tara- fından atanmaktadır. Diğer öncüller;

iç işlerinde bağımsız, dış işlerinde Osmanlı Devleti’ne bağlı ve yöneti- cileri kendi halkı arasından seçilen eyaletlerden biridir.

Cevap B 8. Lonca Teşkilâtı’nın Görevleri Es- naflar ve halk arasında ortaya çıkan anlaşmazlıkları gidermek

✔ Ürünlerin satış fiyatını belirlemek (Narh kesmek)

✔ Üretici ve tüketiciyi korumak

✔ Hammadde teminini ve dağıtımı- nı sağlamak

✔ Üretilen malların kalite kontrolle- rini yapmak

✔ Dükkân açma ve çalışma izni anlamına gelen gedik belgesi (ruhsat) vermek

Cevap B GENEL KÜLTÜR

ÇÖZÜMLER

1. * Hunlar hakkındaki ilk bilgilere Çin kaynaklarında rastlanmaktadır.

* Orta Asya’da kurulan ilk Türk devletidir. (Bilinen ilk teşkilâtlı Türk devleti)

* Orta Asya’daki Türk boylarını ilk kez bir bayrak altında toplamıştır.

* Devlet, boylar birliği federasyonu anlayışına göre örgütlenmiştir. (fe- deratif yapı)

* Merkezi Ötüken olan devletin kuru- cusu Teoman’dır.

* Teoman özellikle Çin üzerine akın- lar yapmış, *Çin İmparatoru olan Qin Shi Huang bu akınlara karşı dünya- ca ünlü Çin Seddi’ni yaptırmıştır.

* Bu dönemde Türk-Çin rekabetinin en önemli ekseni “İpek Yolu” ticareti olmuştur.

* Büyük Hun Devleti’nde en parlak dönem Mete Han döneminde yaşan- mıştır.

B`de ki yargı Uygurlara ait bir yargı- dır.

Cevap B 2. BABÜR İMPARATORLUĞU (1526

- 1858)

✔ Timur soyundan gelen Mu- hammed Babür Şah tarafından Hindistan'da kuruldu.

✔ Devletin merkezi Agra'dır.

✔ Hindistan'daki en önemli Türk- İslam devletidir.

✔ Hindistan'ın İslamlaşmasında etkili oldular.

✔ En önemli eserleri Ağra'daki Taç Mahal'dir. (Osmanlı mimarı Meh- met İsa yaptı.)

✔ Şah Cihan'ın eşi Mümtaz Mahal (Begüm Banu Hatun) adına yap- tırdığı türbedir.

✔ İngilizler tarafından 1858'de yı- kıldılar.

Cevap A 3. Konya'daki Türkiye Selçukluları

Dönemi Mimari Eserler

Karatay Medresesi (rasathane), İnce Minareli Medresesi, Sırçalı Medresesi, Çifte Minareli Medrese- si, Sahip Ata Külliyesi, Konya Ala- eddin Camii, İzzettin Keykavus Şi-

(7)

KPSS GY/GK

7 7

16. Yunanistan`ın İzmir’i işgali sırasında

“Yaşasın Venizelos!” demediği için Konak Meydanında öldürülen Türk askeri Süleyman Fethi Bey`dir.

Cevap E 17. Mustafa Kemal, IX. Ordu Müfettişi

olarak görev yaptığı zaman zarfında Havza Genelgesi ve Amasya Genel- gesini yayınladı. Ama daha sonra İstanbul Hükümeti tarafından göre- vinden alınınca istifa ederek Kazım Karabekir`in daveti üzerine Erzurum Kongresi`ne katıldı.

Cevap C 18. Kongre sonunda, Temsil Heyeti’nin

İstanbul ile haberleşmeyi kesmesi üzerine, 30 Eylül 1919’da başa- rısızlığından dolayı Damat Ferit Paşa Hükûmeti istifa etmiştir. Da- mat Ferit Paşa Hükümeti’nin Sivas Kongresi’ni engelleyemediği için istifa etmesi, Temsil Heyeti’nin İstan- bul Hükümeti’ne karşı kazandığı bir zaferdir.

Cevap D 19. Kuvây-i Milliye Yanlısı Olup Sonra-

dan İsyan Edenler

✔ Çerkez Ethem (Kuvây-i Seyyâre) İsyanı

✔ Demirci Mehmet Efe İsyanı dır.

Bunlar düzenli orduya katılmak istemedikleri için isyan etmişler- dir.

Cevap B 20. Mustafa Kemal; konferansı yakından

takip etmek, Türk Devleti’ni dünya kamuoyuna tanıtmak ve Yunanlıların Batı Anadolu’da yaptığı tahribatı tüm dünyaya göstermek amacıyla, barış görüşmelerinin İzmir’de yapılmasını istemiştir. Ancak bu isteği mümkün olmamıştır.

Cevap A 21. Türk Tarih Kurumunun ilk başkanı olan "Atatürk Anadolu'da", Trakya’da Milli Mücadele" gibi eserleri kale- me almış olan devlet adamı Tevfik Bıyıklıoğlu`dur.

Cevap E 22. Cumhuriyetin ilk yıllarında Türk eği- tim sisteminde ikilik yaratan çağ dışı kurumlar ve medreseler kapatılarak öğretimde birlik sağlanmıştır. Medre- selerin kapatılması Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile gerçekleştirilmiştir.

Cevap A 23. “Millî egemenlik öyle bir nurdur ki onun karşısında zincirler erir, taç ve tahtlar yanar yok olur. Hükümet Mil- lettir, millet hükümettir.”

Atatürk bu sözlerle Cumhuriyetçilik ilkesini vurgulamıştır.

Cevap A

24. İtalya’nın 1935’te Habeşistan’a sal- dırması ve Asya ile Afrika üzerindeki yayılmacı politikası Doğu Akdeniz’de güvenliği tehlikeye düşürmüştür.

✔ Bu gelişme üzerine, 8 Temmuz 1937’de Tahran’daki Sadâbad Sarayı’nda Türkiye, İran, Irak ve Afganistan arasında Sadâbad Paktı imzalanmıştır.

Cevap B 25. Rusya’da Türkistan’ın bağımsızlığı

için ortaya çıkan ayaklanma ve ulu- sal direnişe Basmacı Hareketi adı verilmiştir.

✔ Baskın yapan, hücum eden anlamındaki bu tabir, Çarlık döneminde Ruslar tarafından Türkmenistan, Başkurdistan ve Kırım’da faaliyet gösteren çete- ler için kullanılmıştır.

Ayrıca Sovyet Rusya bu tabiri, 1917 İhtilâli sonrasında bağımsızlık için ayaklanan Türkistanlılar için de kul- lanmıştır.

✔ Basmacı Hareketi, 1918’de Ho- kand şehrinde Korbaşı Ergaş liderliğinde başlamış ve kısa zamanda diğer bölgelere de ya- yılmıştır.

Yalnız TBMM bu hareketi uzaktan takip ettiyse de destek olmamıştır.

Çünkü TBMM o dönemde kendi iç problemleri ile uğraşıyordu.

Cevap C 26. 1961 Anayasası’nın kabul Demokrat

parti döneminde değil darbeci Ce- mal Gürsel döneminde gerçekleşen bir gelişmedir.

Cevap E 27. 1967’de Alexander Dubcek liderli- ğinde başlayan “insancıl komünizm”

hareketi Çekoslovakya`da meydana gelmiştir.

Cevap B 28. Aynı enlem üzerinde yer alan merkezlerin Güneş ışınlarını alma açıla- rı, Ekvator'a olan uzaklıkları, gölge boyları ve yönleri, çizgisel hızları, tan ve gurup süreleri, bulundukları iklim kuşağı, Ekvator'a ve kutuplara olan kuş uçuşu uzaklıkları, bakı yönleri..vs aynıdır. Deniz seviyesinde olması kay- dıyla aynı enlem üzerindeki noktaların yer çekimleri de aynı olur. Ancak soru- muzda verilen merkezlerin yükseltileri, atmosfer yoğunlukları farklı olduğu için yer çekimlerinin aynı olduğunu söylemek doğru değildir.

Cevap D

29. Avrupa kıtasındaki Alp dağları ile Asya kıtasında yer alan Himalaya dağları Alp-Himalaya kıvrım dağları olarak ifade edilir ve oluşumları aynı jeolojik döneme karşılık gelir. Alp- Himalaya dağ kuşağı olarak bilinen bu dağ kuşağı üçüncü jeolojik (Ter- siyer - Neozoik) zamanda oluşmuş- tur. Ülkemizdeki kıvrım dağları Alp- Himalaya dağ kuşağının parçasıdır.

Cevap C

30. Bitki örtüsünün gür olması jeolojik özellikler ile değil iklim özellikleri ile yakından ilgilidir. Dolayısıyla cevap E seçeneğidir.

Cevap E

31. Gediz ovası Gediz ırmağı tarafından oluşturulmuştur. Dolayısıyla cevap E seçeneğidir.

Cevap E

32. Türkiye'de 3. ve 4. jeolojik zamanlarda oluşmuş volkanik araziler aşağıdaki haritada gösterilmiştir. Ülkemizin Trak- ya topraklarında volkanik arazi ve olu- şumlara rastlanmamaktadır.

Cevap B

33. I numaralı akarsu Kızılırmak, II nu- maralı akarsu Göksu, III numaralı akarsu K. Menderes, IV numaralı akarsu Çoruh ve V numaralı akarsu ise Fırat'tır. Verilen akarsulardan yatak eğimi en az olan, vadi tabanı en geniş olan ve dolayısıyla yana doğru aşındırma yapmak suretiyle mende- resler (büklüm) oluşturan akarsu da K. Menderes'tir. Ege Bölgesi'ndeki önemli iki akarsuyun isminin menderes (Büyük ve Küçük Menderes) olması bu durumu kanıtlamaktadır.

Cevap C 34. İç Anadolu Bölgesi'nde rüzgar aşın- dırmasını etkileyen en önemli 3 et- ken; kurak iklim, cılız bitki ve hafif - ufalanmış toprak yapısıdır. Bölge- nin kurak iklimi ve cılız bitki örtüsü rüzgâr aşındırmasına doğrudan yol açarken, bölgenin etrafının dağlarla çevrili olması dolaylı bir etkiye sahiptir.

Cevap C

(8)

KPSS GY/GK

7 7

35. III. öncül dışındakiler doğrudur. Çün- kü ülkemize güneydoğudan giriş yapan kuru ve sıcak hava kütleleri yağış getirmez. Basra basınç mer- kezinin bir uzantısı olan bu hava kütleleri ülkemizi özellikle yaz mev- siminde etkisi altına alır.

Cevap C 36. Denizden yükselen nemli hava küt- leleri deniz kıyılarında yamaç ya- ğışlarına neden olur. Deniz etkisine uzak olan iç kesimlerde ise yağış miktarı azdır.

Cevap A 37. Dağların kıyıya dik olarak uzanma- sı, Batı Anadolu’da kıyı ile iç kesimler arasındaki ulaşımı kolaylaştırmış ve bu durum da Kıyı Ege’nin sık nüfuslanma- sını sağlayan doğal bir faktör olmuştur.

Dolayısıyla cevap E seçeneğidir.

Cevap E 38. Köyden kente göç sayesinde sanayi

ve hizmet sektöründe duyulan işgü- cü ihtiyacı karşılanır. Bu da göçün olumlu bir sonucudur. Dolayısıyla cevap D seçeneğidir.

Cevap D 39. Soruda verilen tanım komlara aittir.

Komların çoğunluğu çoban kulübesi, ekleri ve ağıldan ibarettir.

Cevap C 40. Sorunun öncülünde verilenlerin ta- mamı ülkemizdeki ormanlık araziler ile ilgili doğrudur. Ülkemizdeki or- manlar genel itibariyle kıyıdaki dağ- larımızın denize bakan bölümlerinde yoğunlaşmıştır.

Cevap E 41. Türkiye farklı jeolojik oluşumlara, geniş

volkanik arazilerin varlığına ve jeolojik süreçler içerisinde yoğun bir şekilde metamorfizmanın etkisinde kalmasına bağlı olarak çok çeşitli maden yatak- larına sahiptir. Ancak bazı maden re- zervlerinin azlığı, madenlerin derinde ve dağınık halde bulunması, engebeli yer şekilleri ve sert iklim koşulları, bazı madenleri çıkarma konusunda ki tek- nolojik yetersizlikler çıkarım maliyetini artırmaktadır.

Cevap E 42. 2019 yılında en fazla yaş koza üre-

ten ilk 5 ilimiz aşağıdaki gibidir.

İl adı Yaş koza

Diyarbakır 47777

Antalya 9394

Ankara 6317

Bolu 5572

Muğla 4708

TÜİK 2019 Cevap B

43. Ülkemizde en fazla ayçiçeği üretimi Tekirdağ'dadır. Samsun tütün üreti- minde, Trabzon çay üretiminde, To- kat şeker pancarı üretiminde önemli illerimiz arasında yer almaktadırlar.

Bu nedenle bu illerimizde verilen sanayi tesisleri ham maddeye ya- kındırlar. Ancak İç Anadolu'nun hiç bir yerinde dolayısıyla Kayseri'de pamuk üretimi söz konusu değildir.

Bu nedenle cevap C' dir.

Cevap C 44. Seydişehir (Konya) ülkemizdeki tek

boksit işletmesi, Mazıdağı (Mardin) ülkemizdeki tek fosfat işletmesi, Div- riği (Sivas) demir-çelik işletmesi ve Bandırma (Balıkesir) bor işletmeleri olup ham madde olarak aynı madenleri kullanmaktadırlar. Ülkemizde kurşun işletmeleri Keban (Elazığ) ve Kayseri'de bulunmaktadır.

Cevap B 45. Bulgaristan ile olan sınırımızda Ka- pıkule, Dereköy, Hamzabeyli sınır kapıları yer alır. İpsala ve Pazarkule Yunanistan sınırımızda yer alır.

Cevap B 46. Tek Taraflı Bağlamazlık (Askıda Hü- kümsüzlük): Sınırlı ehliyetsizlerin (ayırt etme gücüne sahip küçük ve ayırt etme gücüne sahip kısıtlılar) yasal temsilcilerinin iznine tabi iş- lemlerini izinsiz yapmaları durumun- da sınırlı ehliyetsiz için işlem askıda hükümsüzdür. Yasal temsilcinin ona- yı (icazeti) işlemi geçerli hale getirir.

Onay vermemesi ise işlemin baştan itibaren geçersiz olması sonucunu doğurur.

Cevap E 47. Ölüm tehlikesinin üzerinden en az 1

YIL geçtikten sonra ilgili kişiler (kül- li-cüzi halefler) kaybolan kişinin son yerleşim yerindeki Sulh Hukuk Mah- kemesine başvurabilirler. Mahkeme en az 6 AY sürecek bir ilan yapar (gerekirse ikinci bir ilan daha yapa- bilir) ve sonuç alınamazsa gaipliğe karar verir

Cevap D 48. Çerçeve Anayasa genel hatlarıyla,

detaysız sade bir çerçeve çizerek bunun içinin doldurulmasını kanun koyucuya bırakan anayasa tipi- dir. Tek çerçeve anayasamız 1921 Anayasası'dır.

Cevap B 49. Toplantı Gösteri ve Yürüyüş hakkı ki-

şel haklar arasında yer alır.

Cevap B

50. 24 Haziran 2018 erken seçim ka- rarını Türkiye Büyük Millet Meclisi almıştır.

Cevap E 51. 1982 Anayasası 2017 yılında yapılan

değişikle On sekiz yaşını dolduran her Türk milletvekili seçilebilir.

Cevap A 52. Anayasa Mahkemesi, işin kendisine gelişinden başlamak üzere beş ay içinde kararını verir ve açıklar. Bu süre içinde karar verilmezse mahkeme davayı yürürlükteki kanun hü- kümlerine göre sonuçlandırır. Ancak, Anayasa Mahkemesinin kararı, esas hakkındaki karar kesinleşinceye kadar gelirse, mahkeme buna uymak zorundadır.

Cevap B 53. Danıştay, davaları görmek, kamu

hizmetleri ile ilgili imtiyaz şartlaşma ve sözleşmeleri hakkında iki ay için- de düşüncesini bildirmek, idarî uyuş- mazlıkları çözmek ve kanunla göste- rilen diğer işleri yapmakla görevlidir.

Cevap A 54. Bandırma belediyesi adına kamu- laştırma yetkisine sahip olan organ Bandırma Belediye Encümenidir.

Cevap B 55. Dünya Sağlık Örgütü, Çin'de ortaya

çıkan ve pek çok ülkeye yayılan ko- ronavirüsü pandemi olarak ilan etti.

Cevap B 56. Rusya ile Kırım'ı birbirine bağlayan

19 kilometrelik Kerç Köprüsü'nün açılışını Rusya Devlet Başkanı Vla- dimir Putin tarafından yapıldı.

Cevap A 57. Karar verme yetkisi Antalya İl Umu-

mi Hıfzıssıhha Kuruluna aittir.

Cevap A 58. Mavi Bayrak: Avrupa Topluluğu, kendi ülkelerinde yüzme amacı ile kullanılacak göl ve deniz suları için gerekli su kalitelerini belirleyen mik- robiyolojik parametreleri, yol göste- rici ve uyulması zorunlu hükümler olarak ortaya koymuştur.

Cevap A 59. Vatan Hizmetinde Yusuf Kemal Ten- girşek eseridir. Diğer şıklar Kemal Tahir’in eseridir.

Cevap A 60. Montaigne Dünya edebiyatında de-

neme türünün kurucusudur.

Cevap C