ORTAÖĞRETĠM ÖĞRENCĠLERĠNĠN 5E ÖĞRENME MODELĠ ĠLE DESTEKLENMĠġ WEBQUEST ORTAMINA ĠLĠġKĠN
GÖRÜġLERĠNĠN DEĞERLENDĠRĠLMESĠ
EVALUATION OF SECONDARY SCHOOL STUDENTS’
PERCEPTIONS REGARDING WEBQUST MEDIUM SUPPORTED BY 5E LEARNING MODEL
ġemsettin ġAHĠN Meltem Huri BATURAY Selçuk Üniversitesi, Türkiye Kırıkkale Üniversitesi, Türkiye ceit.sems@hotmail.com
baturay@kku.edu.tr
ÖZET: Webquest, öğrencilerin eleĢtirel düĢünme, bilgiyi yapılandırma ve uygulamaya dönüĢtürme becerilerinin geliĢmesini sağlayan öğrenci merkezli ve öğretmen rehberliğinde gerçekleĢtirilen bir uygulama ortamıdır. Bu ortam sayesinde öğrencilerin web üzerindeki uygulama sonrasında elde ettikleri bilgileri düzenlemeleri ve daha önceki bildikleri ile sentezleyerek yorumlayabilmeleri amaçlanmaktadır. Bu araĢtırmanın temel amacı, ortaöğretim öğrencilerinin 5e öğrenme modeli ile desteklenmiĢ bir webquest uygulamasına iliĢkin görüĢlerinin değerlendirilmesidir.
AraĢtırma 2010-2011 yılında Karaman ili merkez ilçesinde bir ortaöğretim kurumunda gerçekleĢtirilmiĢtir. Bu bağlamda ilk önce Ortaöğretim BiliĢim Teknolojileri dersi Bilgisayar Ağları ve Güvenlik konusu, 5e modeli ile desteklenmiĢ webquest ortamına aktarılmıĢ ve öğrencilere bu ortamda gruplar halinde uygulama yaptırılmıĢtır. Daha sonra öğrenci görüĢlerinin ortaya çıkarılması için, yarı yapılandırılmıĢ görüĢme soruları hazırlanmıĢtır. Hazırlanan görüĢme formu, ders anlatımı söz konusu ortamda gerçekleĢtirilen yirmidört 10. sınıf öğrencisine her biri yaklaĢık 30dk süren oturumlar halinde uygulanmıĢtır. AraĢtırmanın sonucunda elde edilen verilerin çözümlenmesinde, betimsel analiz modeli kullanılmıĢtır.
Anahtar Kelimeler: Webquest, ağ araĢtırması, 5e modeli, üst düzey düĢünme becerileri
ABSTRACT: Webquest is a student-centered and instructor-guided medium that develops students’ critical thinking, knowledge construction and transfer of this knowledge to practical life. With the provision of this medium, learners are expected to organize and synthesize the knowledge they have acquired after the web-based application. The purpose of this study is to evaluate students’ perceptions regarding a webquest implementation supported by 5E Learning Model. The research staudy was carried out at a secondary school in the center of Karaman in 2010-2011 spring semester. For this aim, the students in groups were exposed to the subject matter Computer Network and Security in Information Technologies course through a Webquest Medium. After the implementation, 24 10th class students were interviewed via a semi-structured interview form in 30-minute sessions. The collected data was analysed descriptively.
Keywords: Webquest, network research,5e model, higher-order thinking skills
1. GĠRĠġ
Sürekli geliĢen ve değiĢen dünyamızda her alanda yapılan değiĢiklikler gibi eğitim alanında eğitimi daha verimli hale getirecek, öğrenciyi aktif öğrenen konuma getirecek ve üst düzey düĢünme becerilerinin geliĢmesine katlıda bulunacak yeni yaklaĢımlar uygulanmaya baĢlanmıĢtır. ĠĢe koĢulan bu yenilikçi yaklaĢımlardan belki de en önemlisi eğitimin yapılandırıcı öğrenme kuramı destekli olarak yürütülmesidir. Ülkemizde de zaman içersinde yapılandırmacı öğrenme kuramı uygulanmaya baĢlanmıĢ ve bu kuram çerçevesinde geliĢtirilen çeĢitli öğretim materyalleri ve etkinlikleri artık eğitimde kullanılmaktadır (Çepni, Akdeniz ve Keser, 2000; Bayar, 2005; Özmen ve Yıldırım, 2005; Özsevgeç, 2006; Sifoğlu, 2007). GeliĢtirilen bu materyaller ve etkinlikler özellikle bu söz konusu kuramın dahilinde yer alan 5E modeline uygun olarak hazırlanmaktadır. 5E öğrenme modelinin temel alınmasının nedeni ise alan yazında, bu modelin kullanılabilirliği en yüksek model olduğu belirtilmesindendir. (Gürses,2006).
Son yıllarda Ġnternet teknolojisinin geliĢimine ve eğitimde kullanımının yaygınlaĢmasına paralel olarak geliĢtirilen ve kullanım alanı giderek artan webquest (ağ araĢtırması) ortamı, tıpkı 5E öğrenme modeli gibi geleneksel öğretim yönteminden farklı olarak öğretmen ve öğrencilere farklı bir yaklaĢım tarzı sunmaktadır. Webquest yaklaĢımı ile yapılandırmacı kuramın öğrenme ve öğretme anlayıĢı pratik edilmektedir (Halat, 2008). BaĢka bir ifadeyle, webquest modeliyle, öğrenciye internetten etkin bir Ģekilde faydalanma imkânı sağlanırken, aynı zamanda da öğrenciye aktif olabileceği bir ortam sunulmaktadır. Webquest yaklaĢımı ortaya atıldığın günden beri birçok eğitimci, öğretmen ve araĢtırmacı tarafından büyük bir ilgiyle karĢılanmaktadır (Kelly, 2000; Halat ve Jakubowski, 2001). Summerville (2000), webquesti, “öğretmenlerin öğrencilerinin bilgiye ulaĢması için internette gezinti yapmalarını sağladığı alternatif bir yaklaĢım” olarak açıklamaktadır. Marc (2003) webquesti, öğrencileri araĢtırmaya teĢvik eden, internette gerekli kaynaklara bağlantı kuran ve yeni öğrenilmiĢ bilgileri daha ayrıntılı öğrenmeye dönüĢtüren bir öğrenme yapısı olarak tarif etmektedir. Kılıç (2007) ise, öğrencilerin öğrenmek için gerekli kaynakları internetten edindikleri, araĢtırmaya dayalı ve uygulamalı bir öğretim tekniği Ģeklinde tanımlamıĢtır. Webquest uygulamaları, öğrenme-öğretme sürecine internetin katılması ile düzenlenmiĢ çevrimiçi bir ortam olarak ifade edilebilir. Öğrenci, süreçle ilgili bilgiyi internet ortamında öğrendiği gibi belirlenen hedeflere varmak için ihtiyacı olan bilgi kaynaklarına da internet aracılığı ile ulaĢmaktadır. Bunun sonucunda öğrenme-öğretme sürecinin devam etmesi için belirli bir mekâna ya da zamana bağlı kalma zorunluluğu ortadan kalkmıĢ olmaktadır. Öğrencinin ihtiyaç duyduğu bilgi kaynakları da webquesti hazırlayan öğretmen tarafından verildiği için öğrenci, öğrenme sürecinde zamandan tasarruf sağlamaktadır. Bunun yanında sürecin öğretmen tarafından yönetilmesi, öğrencilere internetten güvenilir kaynaklardan bilgiye ulaĢma imkânı sunacaktır (Weeks, 2005: s. 23).
Bu çalıĢmada öğrenci görüĢlerine konu olan webquest ortamını 5e öğrenme modeli ile destekleyerek bu ortamın öğrenme-öğretme sürecinde etkinliği artırılmak amaçlanmaktadır. Ayrıca bu Ģekilde mevcut literatürde kabul gören webquest ortamlarında bulunması gereken bölümlere pozitif etki yapacağı düĢünülmektedir. Örneğin; webquest ortamının litaratürde kabul edilen bölümlerinden biri olan kaynaklar kısmını, 5e öğrenme modelinin derinleĢtirme bölümü ile destekleyerek bu bölümün daha zengin ve ilgi çekici hale geleceği tahmin edilmektedir. Bunun yanında özelikle eğitim teknolojilerine, internet tabanlı eğitime, web tabanlı eğitime ve uzaktan eğitime alternatif bir yaklaĢım sunulmasıyla, öğrenme-öğrenme süreci zenginleĢtirilecektir.
2. YÖNTEM
2.1. AraĢtırmanın Amacı
Eğitimin teknolojide yaĢanan büyük geliĢimlere paralel olarak sürekli olarak düzenlenmesi ve yeni uygulamalarla zenginleĢtirilmesi gerekmektedir. Bu durumdan hareketle, eğitim sisteminin önemli bir basamağı olan ortaöğretim okullarında, var olan problemlerin üzerinde düĢünmek, eksiklikleri giderecek araĢtırmalar yapmak ve yeni neslin ihtiyaç duyduğu teknoloji destekli eğitim uygulamalar ile bu problemlere çözümler üretmek gereklidir. Bu sebeple bu çalıĢmanın amacı; 5e öğretim modeli ile desteklenmiĢ webquest ortamında öğretim görmüĢ öğrencilerin söz konusu uygulamaya iliĢkin olarak bu ortam hakkındaki görüĢlerini değerlendirmektir.
2.2. AraĢtırma Modeli
AraĢtırmada, ortaöğretim öğrencilerinin 5e öğrenme modeli ile desteklenmiĢ webquest ortamına iliĢkin görüĢlerini tespit etmek amacıyla nitel veri toplama teknikleri kullanılarak betimsel bir çalıĢma yapılmıĢtır. Betimleme yöntemi, geçmiĢte ya da halen mevcut ulan bir durumu var olduğu Ģekliyle betimlemeyi hedefleyen bir araĢtırma modelidir (Karasar, 2004: s.77).
2.3. ÇalıĢma Grubu
AraĢtırma, 2010- 2011 öğretim yılı bahar döneminde Karaman Anadolu Ġmam-Hatip Lisesi öğrencileri ile yürütülmüĢtür. AraĢtırmaya katılan yirmidört 10. sınıf öğrencisi, 5e modeli ile desteklenmiĢ webquest ortamında BiliĢim Teknolojileri dersine katılan 55 öğrenci arasından rastgele seçilmiĢtir. Öğrencilerin demografik verileri Tablo 1’ de verilmiĢtir.
Tablo 1. Öğrencilerin demografik verileri
Özellik N % Özellik N %
Cinsiyet Bilgisayar Kullanma Süresi
Kız 12 50.0 1-3 yıl 8 33.3
Erkek 12 50.0 4-7 yıl 15 62.5
Bilgisayar Kullanma Düzeyi 8 yıl ve yukarısı 1 4.2
Temel Düzey 2 8.3 Bilgisayar(Ġnterneti) seviyor
musunuz?
Orta Düzey 15 62.5 Orta Düzeyde 16 66.7
Ġleri Düzey 7 29.2 Çok 8 33.3
Bilgisayarı (Ġnterneti) günlük hangi sıklıkta
kullanıyorsunuz? Evinizde Ġnternet bağlantısı var mı?
1 saatten az 8 33.3 Evet 13 54.2
1-3 saat 16 66.7 Hayır 11 45.8
Toplam 24 100
2.4. Veri Toplama Aracı
AraĢtırmada “ 5e öğrenme modeli ile desteklenmiĢ webquest ortamları hakkında öğrencilerin görüĢleri nelerdir?” sorusuna yanıt aranmaya çalıĢılmıĢtır. Bu bağlamda ilk önce ortaöğretim BiliĢim Teknolojileri dersi Bilgisayar Ağları ve Güvenlik konusu, 5e modeli ile desteklenmiĢ webquest ortamına aktarılmıĢ ve öğrencilere bu ortamda gruplar halinde uygulama yaptırılmıĢtır. Uygulama sonrasında, öğrenci görüĢlerinin alınması için, yarı yapılandırılmıĢ görüĢme soruları hazırlanmıĢtır. Yarı yapılandırılmıĢ görüĢme, ne tam yapılandırılmıĢ görüĢmeler kadar katı ne de yapılandırılmamıĢ görüĢmeler kadar esnektir; iki uç arasında yer almaktadır (Karasar, 2004). Hazırlanan taslak sorular uzman görüĢüne sunulmuĢ ve üzerinde gerekli değiĢiklikler yapılarak sorulara son Ģekli verilmiĢtir.
2.5. Veri Toplama Süreci
AraĢtırma 2010-2011 yılında Karaman ili merkez ilçesinde bir ortaöğretim kurumunda gerçekleĢtirilmiĢtir. Web-tabanlı olarak geliĢtirilen ortamda, öğrenimine devam eden 10.sınıf toplam 55 öğrenciye 5 erli gruplar halinde uygulama yaptırılmıĢtır. Daha sonra söz konusu evrenden rastgele seçilen yirmidört 10. sınıf öğrencisine her biri yaklaĢık 30dk süren oturumlar halinde hazırlanan görüĢme formu uygulanmıĢtır. GörüĢmeler tamamlandıktan sonra her bir soru için alınan cevaplar ile ilgili temalar oluĢturulmuĢ ve soru bazında bir sınıflama yapılması suretiyle toplanan veriler betimsel analiz için hazır hale getirilmiĢtir.
2.6. Verilerin Çözümlenmesi ve Yorumlanması
AraĢtırmada elde edilen verilerin çözümlenmesinde betimsel analiz tekniği kullanılmıĢtır. Betimsel analiz, toplanan verilerin daha önceden belirlenmiĢ olan temalara/görüĢme sürecinde kullanılan sorulara göre özetlenip yorumlanmasıdır (Yıldırım ve ġimĢek, 2004: s. 171). Bu araĢtırmada yarı yapılandırılmıĢ görüĢme formunda yer alan sorular/önermeler temel alınarak betimsel analiz yapılmıĢtır. Bu yöntemde görüĢülen bireylerin görüĢlerini daha açık ve çarpıcı bir Ģekilde yansıtabilmek için sık sık doğrudan alıntılar yapılmaktadır.(AltunıĢık ve diğerleri, 2001; Yıldırım ve ġimĢek, 2004). AraĢtırmada elde edilen verilerin hangi temalar altında toplanacağını belirlemek üzere 2 araĢtırmacı verileri birlikte incelemiĢ ve temaları oluĢturmuĢlardır. OluĢturulan bu temalardan da yararlanılarak her bir soru maddesi ile ilgili yanıt seçeneklerinin yazılı olduğu “GörüĢme Kodlama Anahtarı” hazırlanmıĢtır. AraĢtırmacılar birbirinden bağımsız olarak verilerin yazılı olduğu formları okuyarak uygun temalar içine kodlamalar yapmıĢlardır.
Daha sonra yapılan bu kodlamaların tutarlılığı karĢılaĢtırılmıĢtır. Bu Ģekilde yapılan güvenilirlik hesaplamasının sonucu %70 den büyük olduğu görülmüĢtür. .Güvenirlik hesaplarının %70’in üzerinde çıkması, araĢtırma için güvenilir kabul edilmektedir (Miles ve Huberman, 1994). Burada elde edilen sonuç, araĢtırma için güvenilir kabul edilmiĢtir.
3. BULGULAR
3.1. Bilgisayar Ağları Ve Güvenlik Konusunun Anlatım ġekline ĠliĢkin Öğrenci GörüĢleri Öğrencilerin Bilgisayar Ağları ve Güvenlik konusunun anlatım Ģekline iliĢkin görüĢlerini ortaya çıkarmak için öğrencilere “Bilgisayar Ağları ve Güvenlik konusunun derste nasıl anlatılmasını isterdin?”
sorusu yöneltilmiĢtir. Öğrencilerin tamamı bilgisayar laboratuarında internet eĢliğinde dersin anlatılmasını isterdim Ģeklinde görüĢ bildirmiĢlerdir. Konunun bilgisayar laboratuarında internet eĢliğinde anlatılmasını isteyen E10 kodlu erkek öğrenci “Evet; Çünkü bana göre internet daha etkileyici öğrenme Ģeklidir. Bununla Bilgisayar Ağları ve Güvenlik konusunu daha iyi öğrenebileceğimi zannediyorum”
Ģeklinde fikrini ifade etmiĢtir.K6 kodlu kız öğrenci ise “Ġnternet üzerinden iĢlemek isterdim. Çünkü görüntülü olarak görmek, üzerinde uygulama yapmak ve keĢfetmek benim açımdan daha iyi oluyor”
Ģeklinde dersin bilgisayar laboratuarında internet eĢliğinde anlatılmasını istediğini belirtmiĢtir.
3.2. Bilgisayar Ağları ve Güvenlik Konusunu 5e Öğrenme Modeli Ġle DesteklenmiĢ Webquest Ortamında Öğrenmek Ġçin Geçirilen Süre Ve Bu Ortamının Bölümlerine ĠliĢkin Öğrenci GörüĢleri
Öğrencilerin Bilgisayar Ağları ve Güvenlik konusunu öğrenmek için 5e öğrenme modeli Ġle desteklenmiĢ webquest ortamında geçirdikleri sürenin belirlenebilmesi ve bu ortamın bölümlerine iliĢkin düĢüncelerinin ortaya çıkarılması için öğrencilere çeĢitli sorular yöneltilmiĢtir. Öğrencilerin verdikleri cevaplardan elde edilen temalar, frekansları ve yüzdelik oranları Tablo 2’ de gösterilmiĢtir.
Tablo 2. 5e Öğrenme Modeli Ġle DesteklenmiĢ Webquest Ortamında Geçirilen Süre ve Bu Ortamın Bölümleri
Tema f % Tema f %
Web’e eriĢim koĢulları Webquest ortamında en rahat ve
zorlanmadığım bölüm
Kolay ve çabuk 2
0 83.
3 GiriĢ 8 33.3
Orta düzeyde 3 12.
5 KeĢfetme 6 25.0
Kötü 1 4.2 Açıklama 3 12.5
Web’e haftada kaç defa girdin? DerinleĢtirme 3 12.5
1-3 arası 8 33.
3 Değerlendirme 4 16.7
3-7 arası 1
2 50.
0
Webquest ortamında en zorlandığın bölüm?
7 ve yukarısı 4 16.
7 Açıklama 7 29.2
Web’te Webquest ortamında ne
kadar zaman geçirdin? DerinleĢtirme 14 58.3
1 saat ve daha az 1
0 41.
7 Hiçbir bölümden zorlanmadım 3 12.5
2 saat ve yukarısı 1
4 58.
3
Webquest ortamında anlatılan konuyu bitirdin mi?
Evet 23 95.8
Hayır 1 4.2
Toplam 24 100
GörüĢleri alınan öğrencilerin, hazırlanan ortamda anlatılan konuyu büyük çoğunlukla bitirdiği tespit edilmiĢtir. 5e öğrenme modeli ile desteklenmiĢ webquest ortamındaki mevcut bölümlerde(GiriĢ- KeĢfetme-Açıklama-DerinleĢtirme-Değerlendirme) konu anlatımı sırasında öğrencilerin en rahat ve zorlanmadan tamamladıkları bölüm giriĢ bölümü olmuĢtur. K9 kodlu kız öğrenci “En rahat ve kolay geçtiğim bölüm giriĢ bölümüydü. Çünkü giriĢ bölümünde geçmiĢ teknolojilerden bahsederek günümüzle kıyaslaması akılda daha kalıcılığı sağlıyor” Ģeklinde düĢüncelerini ifade etmiĢtir.E11 kodlu erkek öğrenci ise “En zorlandığım bölüm derinleĢtirmeydi. Çünkü kaynakların çok olması ve bilgisayar ağlarının geniĢ konu olmasıyla anlamam zorlaĢtı, ama anlayabildiğim bölümler olduysa da en zorlandığım bölüm olma
özelliğini kaybetmedi” Ģeklinde görüĢlerini bildirerek en zorlandığı bölümün derinleĢtirme olduğunu açıklamaya çalıĢmıĢtır.
3.3. 5e Öğrenme Modeli Ġle DesteklenmiĢ Webquest Ortamında Ders Anlatılırken Öğrencilere En Çok Katkı Sağlayan Unsurlara ĠliĢkin Öğrenci GörüĢleri
Öğrencilere “5e öğrenme modeli ile desteklenmiĢ webquest ortamında ders anlatılırken, dersi anlamanıza yardımcı en çok katkı sağlayan unsur neydi?” sorusu yöneltilerek 5e öğrenme modeli ile desteklenmiĢ webquest ortamında ders anlatılırken öğrencilere en çok katkı sağlayan unsurlar tespit edilmeye çalıĢılmıĢtır. Öğrencilerin yanıtlarından elde edilen temalar, frekansları ve yüzdelik oranları Tablo 3’ de gösterilmiĢtir.
Tablo 3. Ders Anlatımında Öğrenciye En Çok Katkı Sağlayan Unsurlar
Tema f % Tema f %
Konunun bölümlere(5e modeli
Ģeklinde) ayrılması 4 16.7 Ġnternette araĢtırma yaparak ve
keĢfederek öğrenme 9 37.5
Bilgisayarda uygulama yaparak
öğrenme 9 37.5 Görsel ve ĠĢlevsel ortamda iĢlenmesi 2 8.3
Toplam 24 100
5e öğrenme modeli ile desteklenmiĢ webquest ortamında dersin anlatılması, K6 kodlu kız öğrenci tarafından “Bilgisayarda uygulama yapmak, etkinlik düzenlemek, hayatta iliĢki kurmak ve örneklendirme olması dersi anlamama ve konuyu öğrenmeme en çok katkı sağladı” Ģeklinde ifade edilmiĢtir.
3.4. 5e Öğrenme Modeli Ġle DesteklenmiĢ Webquest Ortamına ĠliĢkin Öğrenci GörüĢleri Öğrencilerin 5e öğrenme modeli ile desteklenmiĢ webquest ortamına iliĢkin düĢüncelerinin ortaya çıkarılması için öğrencilere çeĢitli sorular yöneltilmiĢtir. Öğrencilerin bu sorulara verdiği cevaplardan elde edilen temalar, frekansları ve yüzdelik oranları Tablo 4 ve 5’ te gösterilmiĢtir.
Tablo 4. 5e Öğrenme Modeli Ġle DesteklenmiĢ Webquest Ortamına ĠliĢkin Öğrenci GörüĢleri
Tema f % Tema f %
Dersin Webquest ortamında anlatılması
Webquestin beğenmediğin yönleri
HoĢuma gitti, beğendim 24 100.
0 Beğenmediğim yönü yok 13 54.2
Webquestin beğendiğin yönleri Kaynaklar ve adresler 3 12.5
Ġnternet üzerinden iletiĢimi
sağlaması 1 4.2 Eğlenceli bölümün az olması 4 16.7
Bilgi verici ve eğlendirici 9 37.5 Fazla detaya inmesi 2 8.3 Görsellik ve öğrenmeyi
kolaylaĢtırması 5 20.8 Görsellik az 2 8.3
Ġnternet kullanmama amacına
olumlu etki 2 8.3 Webquest nasıl olmalıydı?
Öğrenciyi aktif tutma 2 8.3 ġu anki, mevcut Ģekliyle 8 33.3 Bölümlere ayrılmıĢ olması 4 16.7 Görsellik daha fazla olmalı 10 41.7 Kendimi geliĢtirmeme yardım 1 4.2 Eğlence olmalı 6 25.0
Toplam 24 100
Dersin 5e öğrenme modeli ile desteklenmiĢ webquest ortamında anlatılması, bütün öğrenciler tarafından beğenilmiĢtir. K12 kodlu kız öğrenci “Evet, webquest ortamında anlatılması hoĢuma gitti.
Çünkü gayet kullanıĢlı ve açıklayıcıydı. Güzel bir etkinlik olduğunu düĢünüyorum. Bu yüzden tekrar tekrar kullanabilirim.” E10 kodlu erkek öğrenci ise “Benim hoĢuma gitti. Çünkü dersi hep aynı klasik bir Ģekilde iĢliyorduk. Böyle farklılıkların yapılması hem dersin anlaĢılmasını kolaylaĢtırır, hem de derse olan ilgiyi artırır.” Ģeklinde, düĢüncelerini açıklamıĢlardır. 5e öğrenme modeli ile desteklenmiĢ webquest ortamı hakkında öğrencilerin görüĢlerinden bazı örnekler aĢağıda verilmiĢtir:
“Webquest güzel bir program, Ġnsanın hem öğrenmesini hem de eğlenmesini sağlıyor.”[K9] “Webquest internete baĢka bir açıyla bakmamı sağladı. Mesela önceden internete girdiğimde facebooka girer ya da oyun oynardım ama Ģimdi ise araĢtırmalar yapıyorum. Bana interneti birçok amaçla kullanmamı öğretti.”[E9] “Webquestin beğenmediğim yönü yoktur. Her bir bölümü gayet güzel ve öğretici.”[K4]
Tablo 5. 5e Öğrenme Modeli Ġle DesteklenmiĢ Webquest Ortamına ĠliĢkin Öğrenci GörüĢleri
Tema f % Tema f %
Webquest gerekli miydi? Webquest eğlenceli, çekici geldi mi?
Evet 24 100.
0 Eğlenceli ve ilgi çekici 2
0 83.3
Webquest konu anlatımında ses/yazı Biraz 4 16.7
Sadece ses 15 62.5 Webquest sıkıcı mı?
Sadece yazı 2 8.3 Hayır 2
1 87.5
Ses ve yazı 7 29.2 Biraz sıkıcı 3 12.5
Webquest öğrenmeme yardımcı oldu Webquest öğrenmeyi
karmaĢıklaĢtırdı mı?
Evet 24 100.
0 Hayır 2
4 100.
0
Toplam 2
4 100
Bunun yanında öğrencilerin tamamı dersin 5e öğrenme modeli ile desteklenmiĢ webquest ortamında anlatılmasını gerekli bulmuĢ, öğrenmelerine yardımcı olduğunu belirtmiĢ ve öğrenmeyi karmaĢıklaĢtırmadığını ifade etmiĢlerdir. Öğrencilerin ifadelerinden bazı örnekler Ģu Ģekildedir:
“Dersin bu Ģekilde anlatılması gerekliydi. Çünkü çok zor anlaĢılan konular uygulamalı olduğu için çok kolay ve zamanı israf etmeden öğreniliyor.[E3]” “Webquest eğlenceli bir etkinlik ayrıca seçilen konular da ilgi çekiciydi. Konuların ilgi çekmesi Webquesti daha eğlenceli ve ilgi çekici hale getiriyor.”[K12]
“Webquest öğrenmeme yardımcı oldu. Webquest olmasa daha iyi öğrenmezdim herhalde. Görsellik güzel ve ayrıca kalıcılık sağlıyor.”[K10] “Webquest katiyen öğrenmemi karmaĢıklaĢtırmadı. Aksine daha etkili daha verimli öğrenmemi sağladı.”[E10]
4. TARTIġMA VE SONUÇ
AraĢtırmaya genel olarak bakıldığında dersin 5e öğrenme modeli ile desteklenmiĢ webquest ortamında anlatılması öğrencilere en çok katkıyı bilgisayarda uygulama ve internette araĢtırma yapmasına imkân vermesi ve bunun sonucunda öğrencinin bilgiyi keĢfetmesine yardımcı olması Ģeklinde sağladığı belirlenmiĢtir. Zheng ve arkadaĢları (2005) nın webquestin etkilerini belirlemek amacıyla yaptıkları çalıĢma sonucunda ortaya çıkardıkları “webquestin dört boyutlu” yapısında belirtilen bilginin uygulamaya dönüĢtürülmesi ile kritik düĢünme boyutlarıyla ortaya çıkan sonuçların örtüĢtüğü görülmektedir. Dersin 5e öğrenme modeli ile desteklenmiĢ webquest ortamında anlatılması bütün öğrenciler tarafından beğenilmiĢtir. Söz konusu ortamın beğenilen yönleri; Ġnternet üzerinden iletiĢimi sağlaması, bilgi verici ve eğlendirici olması, görsellik ve öğrenmeyi kolaylaĢtırması, internet kullanma amacına olumlu etki yapması, öğrenciyi aktif tutması, bölümlere ayrılmıĢ olması ve öğrencinin kendini geliĢtirmesine yardımcı olması Ģeklindedir. Bu ortamın en beğenilen yönünü ise öğrenciler tarafından “Bilgi verici ve eğlendirici olması” Ģeklinde ifade etmiĢlerdir. Ortaya çıkan bu sonuç “ Matematik öğretiminde webquestin kullanımına iliĢkin öğretmen adaylarının görüĢleri” adlı çalıĢmada ortaya çıkan bulgularla benzerlik göstermektedir(Halat, 2007). ÇalıĢmaya katılan öğrencilerin tamamı, geliĢtirilen bu ortamın öğrenmelerine yardımcı olduğunu belirtmiĢlerdir. Dodge (1995) ve March (1998) de yapmıĢ oldukları çalıĢmalarda webquest ortamının farklı öğrenim düzeylerinde öğrencilerin öğrenmelerine yardımcı olduğu sonucuna ulaĢmıĢlardır. Yine benzer Ģekilde Cruz ve Carvalho (2008) yapmıĢ oldukları araĢtırma sonucunda derste webquest kullanımının öğrencileri öğrenmeye motive ettiği ve öğrenmelerine yardımcı olduğunu ortaya koymuĢlardır. AraĢtırma sonucunda bütün öğrenciler geliĢtirilen ortamda anlatılan dersin öğrenmeyi karmaĢıklaĢtırmadığı yönünde görüĢ bildirmiĢlerdir. Ortaya çıkan bu sonuç Halat (2005;2007)
’ ın yaptığı çalıĢmalardan sonra sıralamıĢ olduğu webquestin yararlılıklarıyla örtüĢtüğü görülmüĢtür.
5. ÖNERĠLER
Webquest ortamı gerek ders anlatımı gerek ise ders sonrası aktivite olarak kullanılarak hem öğrencilerin konuyu daha farklı açılardan ele alması ve kavraması, eleĢtirel gözle değerlendirebilmesi hem de öğrenilenleri pekiĢtirmesi sağlanabilir. Bunu yanı sıra teknoloji destekli eğitime daha açık olan yeni nesil öğrenenlerinin daha güdeleyici ve renkli bir ortamda eğitim almaları da sağlanabilir. Ortam eğitmenler tarafından gerek bireysel çalıĢmalarda gerekse küçük araĢtırma ve tartıĢma grupları Ģeklinde de kullanılabilir. Bu çalıĢma daha farklı bir grupla örneğin yetiĢkinlerle ve daha fazla sayıda öğrenci ile gerçekleĢtirilebilir. TartıĢma yöntemine daha yatkın olan bir yetiĢkin grubu ile gerçekleĢtirilecek bir webquest çalıĢmasının daha farklı sonuçlar verebileceği düĢünülmektedir.
KAYNAKLAR
AltunıĢık, R., CoĢkun, R., Yıldırım, E. & Bayraktaroğlu, S. (2001). Sosyal bilimlerde araĢtırma yöntemleri. Adapazarı: Sakarya kitabevi.
Bayar, F. (2005). Ġlköğretim 5. sınıf fen bilgisi öğretim programında yer alan ısı ve ısının maddedeki yolculuğu ünitesi ile ilgili bütünleĢtirici öğrenme kuramına uygun etkinliklerin geliĢtirilmesi.
Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, Türkiye.
Cruz, S. C.& Carvalho A. A. (2008). A WebQuest About Tuthankamen. Computers and Education, 21(3), 207-217.
Çepni, S., Akdeniz, A. R., & Keser, Ö. F. (2000). Fen bilimleri öğretiminde bütünleĢtirici öğrenme kuramına uygun örnek rehber materyallerin geliĢtirilmesi. 19.Fizik Kongresi, Fırat Üniversitesi, 26–
29 Eylül, Elazığ.
Dodge, B. (1995). Webquests: A technique for Internet-based learning. Distance educator, 1(2), 10-13.
Gürses, E. (2006). Durgun elektrik konusunda yapılandırıcı öğrenme kuramına dayalı, 5E modeline uygun olarak geliĢtirilen dokümanların uygulanması ve etkililiğinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, Türkiye.
Halat, E. (2005). Webquestin Öğretim Amaçlı Kullanımı. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi. Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Fakültesi. Denizli.
Halat, E. (2007). Matematik Öğretiminde Webquest’ in Kullanımına ĠliĢkinÖğretmen Adaylarının GörüĢleri. Ġlköğretim Online, sayı 6(2), 264-283.Joly, K. (2007).
Halat, E. (2008).Webquest temelli Matematik öğretiminin sınıf öğretmeni adaylarının geometrik düĢünme düzeylerine etkisi. Selçuk Üniversitesi Ahmet KeleĢoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi Sayı: 25, Sayfa 115 -130.
Karasar, Niyazi (2004). Bilimsel araĢtırma yöntemleri. (13. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Kelly, R. (2000). Working with WebQuests. Teaching Exceptional Children, 32, 6, 4-13.
March, T. (1998). Why WebQuests? an introduction. [Online]: Retrieved on 10-June-2011, at URL:
http://tommarch.com/writings/intro_wq.php.
March, T. (2003). What webquest are (really). (http://bestwebquests.com/what_webquests_are.asp).
Ziyaret tarihi: 24.02.2011.
Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis : an expanded sourcebook. (2nd Edition). Calif. : SAGE Publications.
Özmen, H., & Yıldırım, N. (2005). ÇalıĢma yapraklarının öğrenci baĢarısına etkisi: Asitler ve bazlar örneği. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 2, 124–142.
Özsevgeç, T. (2006). Kuvvet ve hareket ünitesine yönelik 5E modeline göre geliĢtirilen öğrenci rehber materyalinin etkililiğinin değerlendirilmesi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 3(2), 36–48.
Sifoğlu, N. (2007). Ġlköğretim 8. sınıf fen bilgisi dersinde yapısalcı öğrenme ve probleme dayalı öğrenme yaklaĢımlarının öğrenci baĢarısı üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Summerville, J. (2000). WebQuests. TechTrends, 44(2), 31–35.
Weeks, T. S. (2005). A Critical Analysis of the Representation of Race in Secondary Social Studies WebQuests. Unpubleshed Doctoral Dissertation. North Carolina State University.
Yıldırım, A. ve ġimĢek, H. (2004). Sosyal Bilimlerde Nitel AraĢtırma Yöntemleri. Ankara:Seçkin Yayınları.
Zheng, R., Stucky, B., McAlck, M., Menchana, M. & Stoddart, S. (2005).WebQuest Learning as Perceived by Higher-Education Learners. TechTrends, 49(4), 41-49.
