İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM GÖREV ÖNSÖZ... VII KISALTMALAR...XXXIII

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ... VII KISALTMALAR...XXXIII

B

B

G

I- YARGI YETKİSİNİ KULLANAN MAKAMLAR ...1

A) GENEL OLARAK...1

B) TÜRK YARGI SİSTEMİNİN BÖLÜMLERİ ...2

1- Anayasa Yargısı...2

2- Adli Yargı...3

3- İdari Yargı...5

II- GENEL OLARAK GÖREV KAVRAMI ...6

III- İDARİ YARGININ GÖREV ALANI ...8

A) DANIŞTAY’IN GÖREVLERİ...8

1- İlk Derece Mahkemesi Olarak Danıştay’ın Görevleri...8

a) Bakanlar Kurulu Kararlarına Karşı Açılan İptal ve Tam Yargı Davaları...9

b) Başbakanlık, Bakanlıklar ve Diğer Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Müsteşarlarıyla İlgili Müşterek Kararnamelere İlişkin İptal ve Tam Yargı Davaları ...10

c) Bakanlıklar İle Kamu Kuruluşları veya Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşlarınca Çıkarılan ve Ülke Çapında Uygulanacak Düzenleyici İşlemlere Karşı Açılacak İptal ve Tam Yargı Davaları...11

d) Danıştay İdari Dairesince veya İdari İşler Kurulunca Verilen Kararlar Üzerine Uygulanan Eylem ve İşlemlere Karşı Açılacak İptal ve Tam Yargı Davaları...12

e) Birden Çok İdare veya Vergi Mahkemesinin Yetki Alanına Giren İşlere Karşı Açılacak İptal ve Tam Yargı Davaları...14

f) Danıştay Yüksek Disiplin Kurulu Kararları İle Bu Kurulun Görev Alanı İle İlgili Danıştay Başkanlığı İşlemlerine Karşı Açılacak İptal ve Tam Yargı Davaları...14

İÇİNDEKİLER X

g) Tahkim Yolu Öngörülmeyen Kamu Hizmetleri İle İlgili İmtiyaz Şartlaşma ve Sözleşmelerinden Doğan İdari

Davalar ...15

h) Özel Kanunlarda Belirtilen ve Danıştay’ın İlk Derece Mahkemesi Olarak Görevli Olduğu Uyuşmazlıklar...15

2- Danıştay’ın Belediyeler ile İl Özel İdarelerinin Seçimle Gelen Organlarının Organlık Sıfatlarını Kaybetmeleri Hakkındaki İstemleri İncelemek ve Karara Bağlamak Görevi...16

3- Temyiz Mercii Olarak Danıştay’ın Görevi ...16

B) BÖLGE İDARE MAHKEMELERİNİN GÖREVLERİ...18

1- İstinaf Başvurularını İnceleyip Karara Bağlamak ...20

2- Yargı Çevresindeki İdare ve Vergi Mahkemeleri Arasında Çıkan Görev ve Yetki Uyuşmazlıklarını Kesin Karara Bağlamak...21

3- Diğer Kanunlarla Verilen Görevleri Yerine Getirmek...22

C) İDARE MAHKEMELERİNİN GÖREVLERİ ...22

1- İptal Davaları ...23

2- Tam Yargı Davaları ...26

a) Genel Olarak...26

b) İdari Sorumluluk...27

aa) Hukuki Dayanağı...27

bb) Şartları ...28

cc) Sorumluluk Sebepleri...30

aaa) Hizmet Kusuru...30

bbb) Kusursuz Sorumluluk...33

3- İdari Sözleşmelerden Dolayı Taraflar Arasında Çıkan Uyuşmazlıklara İlişkin Davalar...34

a) Özel Hukuk Sözleşmeleri ...35

b) İdari Sözleşmeler...36

aa) Tanımı...36

bb) İdari Sözleşmeleri İdari Yargının Görev Alanına Tabi Kılan Kriterler...36

cc) İdari Sözleşmelerden Kaynaklanan Dava Türleri ...38

D) VERGİ MAHKEMELERİNİN GÖREVLERİ...39

IV- ADLİ YARGININ GÖREV ALANI...41

A) ADLİ YARGININ GÖREV ALANINA GİREN UYUŞMAZLIKLAR...41

1- İdarenin Özel Hukuk Sözleşmelerinden Doğan Davalar ...41

2- Kamu İktisadi Teşebbüslerinin Özel Hukuka Tabi Faaliyetlerinden Doğan Uyuşmazlıklar ...42

İÇİNDEKİLER XI 3- Memurlar ve Diğer Kamu Görevlileri Aleyhine Açılan Tazminat

Davaları ...42

4- Devlet Memurunun Kişisel Kusuruyla Hazineye Verdiği Zararın Tazmini İstemiyle Açılan Tazminat Davaları ...43

5- İdarenin Özel Kişilere veya Kamu Görevlilerine Karşı Açtığı Davalar ...43

6- İdareye Ait Taşıtların Yaptığı Kazalar Nedeniyle Doğan Zararların Tazmini İstemli Davalar...43

7- İdarenin Haksız Fiil - Fiili Yol Etkinliklerinden Doğan Davalar...44

8- Sebepsiz Zenginleşmeden Doğan Tazminat Davaları ...45

9- Adli Yargı Kararlarının Yerine Getirilmemesi İle İlgili Tazminat Davaları ...45

10- Medeni Kanun Uyarınca Adli Yargının Görevli Olduğu Davalar...46

a) Kişisel Durum Sicilinin (Nüfus Kütüklerinin) Düzeltilmesine İlişkin Davalar ...46

b) Vasi, Kayyım, Yasal Danışman ve Vesayet Dairelerinin Kusurundan Doğan Zararların Tazmini İstemiyle Açılacak Davalar...46

c) Tapu Sicili İle İlgili Davalar ...47

11- Kamulaştırma Kanununun Uygulanmasından Doğan Bir Kısım Davalar ...47

12- İş Kanununun Uygulanmasından Doğan Uyuşmazlıklar ...48

13- Orman Kanununun Uygulanmasından Doğan Davalar ...48

14- Fikir ve Sanat Eserleri Kanunundan Kaynaklanan Davalar ...48

15- İcra - İflas Memurlarının Kusurlarından Doğan Zararların Tazmini İstemli Davalar ...49

16- Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanundan Doğan Bazı Davalar...49

17- Kanun Dışı Yakalanan ve Tutuklanan Kişilerin Uğradıkları Zararların Tazmini İstemiyle Açılan Davalar ...49

18- Kaçakçılıkla Mücadelede Kanunundan Doğan Bazı Uyuşmazlıklar ...50

19- Devlet İhale Kanununun Uygulanmasından Doğan Bazı Uyuşmazlıklar ...51

20- Futbol Federasyonu Tarafından Tesis Edilen İşlemlerden Doğan Uyuşmazlıklara İlişkin Davalar...51

21- Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü İle İkramiye Kazanılması ve Ödenmesi Konusunda Doğacak Uyuşmazlıklar ...52

İÇİNDEKİLER XII

22- Kabahatler Kanunu Uyarınca Verilecek Cezalara Karşı Yapılacak

İtirazlar...52

a) Görevli Mahkeme ...52

b) 5326 sayılı Kanunda Düzenlenen Kabahat Türleri ...53

aa) Emre Aykırı Davranış...53

bb) Dilencilik...54

cc) Sarhoşluk ...54

dd) Gürültü...54

ee) Rahatsız Etme ...54

ff) İşgal ...54

gg) Tütün Mamullerinin Tüketilmesi...54

hh) Kimliği Bildirmeme ...55

ıı) Çevreyi Kirletme...55

ii) Afiş Asma ...55

jj) Silah Taşıma...55

23- Diğer Kanunlarda Düzenlenen İdari Para Cezalarına Karşı Yapılacak İtirazlar...56

a) Görevli Mahkeme ...56

b) İdari Yaptırımların Düzenlendiği Diğer Kanunlar ...58

V- İDARİ VE ADLİ YARGI MERCİLERİ ARASINDA ÇIKACAK GÖREV UYUŞMAZLIKLARININ ÇÖZÜMLENMESİ ...63

A) UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ ...63

B) GÖREV UYUŞMAZLIĞI...63

1- Olumlu Görev Uyuşmazlığı...63

a) Olumlu Görev Uyuşmazlığı (Md. 17)...63

aa) Şartları ...64

bb) Usulü...64

b) Olumlu Görev Uyuşmazlığı Çıkarma (Md. 10)...65

aa) Şartları ...65

bb) Usulü...66

2- Olumsuz Görev Uyuşmazlığı...67

a) Şartları...67

b) Usulü ...67

3- Yargı Mercilerince Görevli Yargı Yerinin Belirlenmesi Amacıyla Uyuşmazlık Mahkemesine Başvurulması ...68

a) Şartları...68

b) Usulü ...69

İÇİNDEKİLER XIII

İ

B

Y

I- YETKİ KAVRAMI VE İDARİ YARGIDA YETKİ SORUNU...71

II- İDARİ DAVALARDA GENEL YETKİ KURALI ...73

III- İDARİ DAVALARDA ÖZEL YETKİ KURALLARI ...74

A) KAMU GÖREVLİLERİ İLE İLGİLİ DAVALARDA YETKİ...74

1- Atama ve Nakillerle İlgili İşlemlerden Kaynaklanan Davalarda Yetkili Mahkeme...75

2- Göreve Son Verme, Emekli Edilme veya Görevden Uzaklaştırılma İşlemlerinden Kaynaklanan Davalarda Yetkili Mahkeme...76

3- Kamu Görevlileri İle İlgili Diğer Davalarda Yetkili Mahkeme ...77

4- Hakim ve Savcılar Tarafından Mali, Sosyal ve Özlük Haklarına İlişkin Olarak Açılacak Davalarda Yetkili Mahkeme ...78

B) TAŞINMAZ MALLARA İLİŞKİN DAVALARDA YETKİ...78

1- Taşınmaz Mallarla İlgili Mevzuatın Uygulanması veya Bunlara Bağlı Her Türlü Haklara İlişkin İdari Davalar...79

2- Kamu Mallarına İlişkin İdari Davalar ...79

C) MAHALLİ İDARELERİ İLGİLENDİREN MEVZUATIN UYGULANMASINA İLİŞKİN DAVALARDA YETKİ...79

D) SINIR UYUŞMAZLIKLARINDA YETKİ ...80

E) TAŞINIR MALLARA İLİŞKİN DAVALARDA YETKİ...80

F) TAM YARGI (TAZMİNAT) DAVALARINDA YETKİ ...81

1- İdari İşlemlerden Kaynaklanan Tam Yargı Davalarında Yetki...81

2- Zararın Bayındırlık ve Ulaştırma Gibi Bir Hizmetten Doğması Sonucu Açılan Tam Yargı Davalarında Yetki ...82

3- İdari Eylemlerden Kaynaklanan Tam Yargı Davaları...82

4- Diğer Hallerde Yetki ...82

G) VERGİ UYUŞMAZLIKLARINDA YETKİ ...82

1- Tarh, Tahakkuk ve Ceza Kesme İşlemlerini Konu Alan İdari Davalarda Yetki ...83

2- Gümrük Vergilerinde ve Vergi Hatalarında Yetki...84

3- Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanundan Doğan Uyuşmazlıklar Sonucu Açılan Davalarda Yetki ...84

4- Diğer Uyuşmazlıklarda Yetki ...84

Ğ) ASKERİ HİZMETE İLİŞKİN İDARİ İŞLEM VE EYLEMLERDEN DOĞAN UYUŞMAZLIKLARDA YETKİ ...85

İÇİNDEKİLER XIV

1- Giriş...85

2- Askeri Hizmete İlişkin İdari İşlem Ve Eylemlerden Doğan Uyuşmazlıklarda Yetki Kuralı...85

a) Milli Savunma Bakanlığı Ve Bağlıları İle Genelkurmay Başkanlığında Çalışan Kamu Görevlileri, Yükümlü Erbaş Ve Erler İle Yedek Subaylar İle İlgili İdari İşlem Ve Eylem Kriteri ...86

aa) Subaylar ...86

bb) Askeri Memurlar ...87

cc) Astsubaylar...87

dd) Uzman Erbaşlar ...87

ee) Sözleşmeli Erbaş ve Erler - Erbaş ve Erler ...88

ff) Sivil Memurlar...88

b) Milli Savunma Bakanlığı Ve Bağlıları İle Genelkurmay Başkanlığında Çalışan Kamu Görevlileri, Yükümlü Erbaş Ve Erler İle Yedek Subaylar İle İlgili Olma Kavramı...89

aa) İdari İşlemin Milli Savunma Bakanlığı Ve Bağlıları İle Genelkurmay Başkanlığında Çalışan Kamu Görevlileri, Yükümlü Erbaş Ve Erler İle Yedek Subaylarla İlgili Olması...89

bb) İdari Eylemin Milli Savunma Bakanlığı Ve Bağlıları İle Genelkurmay Başkanlığında Çalışan Kamu Görevlileri, Yükümlü Erbaş Ve Erler İle Yedek Subaylarla İlgili Olması...89

c) Askeri Hizmete İlişkin İdari İşlem ve Eylem Kriteri...90

aa) İdari İşlemin Askeri Hizmete İlişkin Olması ...90

bb) İdari Eylemin Askeri Hizmete İlişkin Olması ...90

aaa) NATO’da Görevli Asker Kişilerin Neden Olduğu Zararlar...91

bbb) Askeri Tatbikatlar Sırasında Doğan Zararlar ...91

IV- İDARİ YARGI YERLERİNİN BULUNDUĞU İLLER VE YARGI ÇEVRELERİ ...92

A) BÖLGE İDARE MAHKEMESİNİN KURULDUĞU İLLER...92

B) İDARE MAHKEMELERİNİN KURULDUĞU İLLER VE YARGI ÇEVRELERİ ...93

C) VERGİ MAHKEMELERİNİN KURULDUĞU İLLER VE YARGI ÇEVRELERİ ...94

İÇİNDEKİLER XV

Ü

B

D

(E

)

I- GENEL OLARAK...97

II- EHLİYET...98

A) TARAF EHLİYETİ ...98

1- Gerçek Kişilerin Taraf Ehliyeti ...99

2- Tüzel Kişilerin Taraf Ehliyeti...99

B) DAVA EHLİYETİ...100

1- Gerçek Kişilerin Dava Ehliyeti...100

a) Tam Dava Ehliyetine Sahip Gerçek Kişiler ...100

b) Sınırlı Dava Ehliyetine Sahip Gerçek Kişiler ...101

c) Dava Ehliyetine Sahip Olmayan Gerçek Kişiler ...101

2- Tüzel Kişilerin Dava Ehliyeti ...101

a) Özel Hukuk Tüzel Kişileri ...101

aa) Vakıflar...102

aaa) 5737 sayılı Vakıflar Kanunu Hükümlerine Göre Vakıfların Dava Ehliyeti...102

bbb) 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu Hükümlerine Göre Vakıfların Dava Ehliyeti ...103

bb) Dernekler ...104

cc) Sendikalar ...104

aaa) Sendikalar ve İşveren Sendikaları ...104

bbb) Kamu Görevlileri Sendikaları ...105

dd) Ticaret Şirketleri ...106

aaa) Kollektif Şirketler...106

bbb) Komandit Şirketler...106

ccc) Anonim Şirketler...107

ddd) Limited Şirketler ...107

eee) Kooperatif Şirketleri ...108

b) Kamu Hukuku Tüzel Kişileri ...108

c) Tüzel Kişiliğine Sahip Olmayan Kamu Kuruluşları İle Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları ...109

C) SÜBJEKTİF EHLİYET ...109

1- Genel Olarak...109

2- İptal Davalarında Menfaat İhlali...110

İÇİNDEKİLER XVI

a) Menfaat İhlali Kavramının Anlamı... 110

b) Menfaat İhlali Kavramının Unsurları ... 111

aa) Menfaatin Meşru Olması ... 111

bb) Menfaatin Kişisel Olması... 111

cc) Menfaatin Güncel Olması ... 112

3- Tam Yargı Davalarında Hak İhlali... 112

a) İdari Eylem Sonucu Ölüm Meydana Gelmesi Halinde Açılacak Tam Yargı Davası ... 113

b) İdari Eylem Sonucu Bedeni Zarar Meydana Gelmesi Halinde Açılacak Tam Yargı Davası... 113

c) İdari Eylem veya İşlem Sonucu Kişinin Manevi Değerlerinin Zarara Uğratılması Halinde Açılacak Tam Yargı Davası... 113

d) İdari İşlem Sonucu Zarara Uğranılması Halinde Açılacak Tam Yargı Davası... 113

e) İdari Sözleşmelerden Dolayı Açılacak Tam Yargı Davası... 113

f) Mahkeme Kararlarının Yerine Getirilmemesi Sonucu Uğranılan Zararların Tazmini İstemli Davalar ... 114

III- DAVA DİLEKÇESİNDEKİ DAVACI BÖLÜMÜNE İLİŞKİN ÖRNEKLER... 114

A) GERÇEK KİŞİ DAVACI... 114

1- Davacı Gerçek Kişi Taraf ve Dava Ehliyetine Sahipse... 114

2- Davacı Gerçek Kişi Kendisini Vekil Vasıtasıyla (Avukatla) Temsil Ettiriyorsa... 114

3- Davacı Gerçek Kişi Reşit Değilse ... 114

4- Davacı Gerçek Kişi Vesayet Altında İse... 114

B) TÜZEL KİŞİ DAVACI ... 115

1- Özel Hukuk Tüzel Kişileri... 115

a) Vakıflar ... 115

aa) Mazbut Vakıflar... 115

bb) Mülhak Vakıflar ... 115

cc) Cemaat ve Esnaf Vakıfları... 115

dd) 4.10.1926 Tarihinde Sonra Kurulan Vakıflar ... 115

b) Dernekler ... 115

c) Sendikalar... 115

d) Ticari Şirketler... 116

aa) Kollektif Şirket ... 116

bb) Komandit Şirket ... 116

cc) Anonim Şirket ... 116

İÇİNDEKİLER XVII

dd) Limited Şirket...116

2- Kamu Hukuku Tüzel Kişileri - Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları...116

D

B

A

II- ADRES YAZILMAMASI VEYA DEĞİŞEN ADRESİN BİLDİRİLMEMESİNİN SONUÇLARI...118

A) ADRES YAZILMAMASI ...118

B) ADRES DEĞİŞİKLİĞİNİN BİLDİRİLMEMESİ ...119

B

B

DAVALI (HUSUMET)

II- İDARİ YARGIDA DAVALI OLABİLECEK BİRİMLER...122

A) KAMU HİZMETİ KAVRAMI...122

B) KAMU TÜZEL KİŞİLERİ (DAVALI OLABİLECEK KAMU KURUM VE KURULUŞLARI) ...124

1- Genel Olarak...124

2- Kamu Tüzel Kişileri...125

a) Devlet ...126

b) Diğer Kamu Tüzel Kişileri ...126

aa) Yer Yönünden Diğer Kamu Tüzel Kişileri (Mahalli İdareler)...126

bb) Hizmet Yönünden Yerinden Yönetim Kuruluşları (Kamu Kurumları) ...128

aaa) Faaliyet Alanları Açısından ...129

bbb) Yönetim Biçimleri Açısından ...130

ccc) Faaliyet Konuları Açısından...130

aaaa) İdari Kamu Kurumları ...130

bbbb) İktisadi Kamu Kurumları...130

cccc) Sosyal Kamu Kurumları ...131

dddd) Bilimsel, Teknik ve Kültürel Kamu Kurumları ...131 eeee) Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek

İÇİNDEKİLER XVIII

Kuruluşları... 131

C) BAĞIMSIZ İDARİ KURUMLAR (BAĞIMSIZ İDARİ OTORİTELER) ... 131

1- Genel Olarak... 131

2- Türkiye’de Bağımsız İdari Kurumlar ... 132

III- DAVA TÜRLERİNE GÖRE DAVALI OLABİLECEK İDARELER ... 133

A) İPTAL DAVALARI ... 133

1- Merkezi İdare ... 134

a) Merkez Teşkilatı... 134

aa) Cumhurbaşkanlığı İşlemleri... 134

bb) Başbakanlık İşlemleri ... 134

cc) Bakanlık İşlemleri... 134

dd) Tüzel Kişiliği Bulunan Genel Müdürlük İşlemleri ... 135

b) Taşra Teşkilatı ... 135

aa) Valilik İşlemleri ... 135

bb) Kaymakamlık İşlemleri ... 135

2- Mahalli İdareler ... 135

a) İl Özel İdaresi ... 135

b) Belediyeler... 135

c) Köy İdaresi... 136

3- Hizmet Yönünden Yerinden Yönetim Kuruluşları... 136

a) Kamu İktisadi Teşebbüsleri ... 136

b) Sosyal Kamu Kurumları... 136

c) Bilimsel, Teknik ve Kültürel Kamu Kurumları ... 137

d) Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları ve Üst Kuruluşları ... 137

e) Bağımsız İdari Kurumlar ... 138

B) TAM YARGI DAVALARI... 138

1- İdari İşlemden Kaynaklanan Tam Yargı Davaları... 138

2- İdari Eylemden Kaynaklanan Tam Yargı Davaları... 138

C) VERGİ DAVALARI ... 139

D) İDARİ SÖZLEŞMELERDEN DOĞAN UYUŞMAZLIKLARA İLİŞKİN DAVALAR ... 139

İÇİNDEKİLER XIX

A

B

DAVANIN KONUSU

I- GENEL OLARAK...141

II- DAVA TÜRLERİNE GÖRE DAVANIN KONUSU...142

A) İPTAL DAVALARI ...142

1- Genel Olarak İptal Davaları...142

2- İdari İşlem Kavramı ve Unsurları...142

a) İdare Tarafından Tesis Olunması ...142

b) Kamu Hizmetinin İfası Amacıyla Tesis Olunması ...142

c) Kamu Gücü Ayrıcalıkları Kullanılarak Tesis Olunması ...143

d) Tek Yanlı Olarak Tesis Olunması ...143

e) Kesin ve İcrai Nitelik Taşıması ...143

3- İptal Davasına Konu Olamayacak İşlemler ...143

a) Kesin ve İcrai Nitelik Taşımayan İşlemler...143

b) Yargı Denetimine Kapalı Olan İşlemler ...144

c) Yok Hükmünde Olan İşlemler...144

d) İdari Yargının Görev Alanına Girmeyen İdari İşlemler...145

e) Kesin Hükme Bağlanan İdari İşlemler ...145

4- İptal Davasına Konu Olabilecek İdari İşlemlere İlişkin Davanın Konusu Bölümü Örnekleri ...145

a) Birel İşlemler ...145

aa) Atama İşleminin İptali ...145

bb) Göreve Son Verme İşleminin İptali...145

cc) Geçici İnşaat Ruhsatı Verilmemesi İşlemi ...145

dd) Silah Ruhsatı Verilmemesi İşleminin İptali ...145

ee) Gazete Basım Yerinin Mühürlenmesi İşleminin İptali...146

ff) Belediye Tarafından İşyerleri Açılış Kapanış Saatinin Belirlenmesi İşleminin İptali...146

gg) İşletme ve Kullanım İzni Verilmemesi İşleminin İptali...146

b) Düzenleyici - Genel İşlemler ...146

aa) Bakanlar Kurulu Kararının İptali ...146

bb) Genelge İptali...146

cc) Yönetmelik İptali...146

dd) Tüzük İptali ...147

İÇİNDEKİLER XX

B) TAM YARGI DAVALARI... 147

1- Genel Olarak Tam Yargı (Tazminat) Davalarının Nitelikleri ... 147

2- İdari Eylem Kavramı... 147

3- İdarenin Sorumluluğunun Dayanağı ... 148

4- Tam Yargı Davalarının Çeşitleri ... 149

a) Tazminat Davaları... 149

b) İstirdat Davaları... 149

c) İdari Sözleşmelerden Doğan Davalar... 149

d) Vergi Davaları ... 149

5- Tam Yargı Davasının Konusu... 149

6- Tam Yargı Dava Dilekçesinde Davanın Konusu Bölümüne İlişkin Örnekler... 150

a) İdari İşlemden Kaynaklanan Tam Yargı Davaları... 150

b) İdari Eylemden Kaynaklanan Tam Yargı Davaları... 150

C) VERGİ DAVALARI ... 151

Y

B

TEBLİĞ TARİHİ (DAVA AÇMA SÜRESİ)

A) GENEL OLARAK... 153

B) İPTAL DAVALARINDA... 154

1- İdari Uyuşmazlıklarda... 155

2- Vergi Uyuşmazlıklarında... 155

3- Düzenleyici İşlemlerin İptali İstemli Davalarda ... 156

4- İlan Yoluyla Yapılan Bildirimlerde Tebliğ Tarihi ... 156

C) TAM YARGI DAVALARINDA... 156

1- İdari İşlemden Kaynaklanan Tam Yargı Davaları... 156

2- İdari Eylemden Kaynaklanan Tam Yargı Davaları... 157

II- İDARİ YARGIDA DAVA AÇMA SÜRESİ ... 157

A) GENEL OLARAK... 157

B) İPTAL DAVALARINDA DAVA AÇMA SÜRESİ ... 160

1- Dava Açma Süresinin Başlangıcı ... 160

a) İdari Uyuşmazlıklarda... 160

b) Vergi Uyuşmazlıklarında... 161

c) İdarenin Dava Açacağı Konularda ... 161

İÇİNDEKİLER XXI

d) Düzenleyici İşlemlerin İptali İstemli Davalarda...161

e) İlan Yoluyla Yapılan Bildirimlerde Dava Açma Süresi...162

2- Doğrudan İptal Davası Açılması Halinde Dava Açma Süresi...162

3- Üst Makamlara Müracaatı Müteakip İptal Davası Açılması Halinde Dava Açma Süresi ...163

4- İşlem Tesisi İçin İlgililerce İdareye Başvuru Halinde Dava Açma Süresi...164

a) İdarenin Suskun Kalması...164

b) İdarenin Zımni Ret Süresi Geçtikten Sonra Yanıt Vermesi...165

c) İdarenin Kesin Yanıt Vermesi...165

d) İdarece Kesin Yanıt Verilmemesi ...165

C) TAM YARGI DAVALARINDA DAVA AÇMA SÜRESİ ...165

1- İdari İşlemden Kaynaklanan Tam Yargı Davaları...165

a) Genel Olarak İdari İşlemin Yol Açtığı Zararlar Sorunu ...165

b) İşlemden Doğan Tam Yargı Davalarında Dava Açma Süresi...167

aa) İdari İşlemlere Karşı Doğrudan Tam Yargı Davası Açılması...167

bb) İdari İşlemin Uygulanmasından Doğan Zararlara Karşı Doğrudan Tam Yargı Davası Açılması...168

cc) İptal ve Tam Yargı Davalarının Birlikte Açılması...169

dd) İdari İşleme Karşı Önce İptal Davası Sonra Tam Yargı Davası Açılması...169

2- İdari Eylemden Kaynaklanan Tam Yargı Davaları...171

a) Ön Karar Müessesesi ve Dava Açma Süresi...171

aa) İdareye Başvuru ve Ön Karar Alma Zorunluluğu...171

aaa) Bir Yıllık Başvuru Süresi ...172

bbb) Ön Kararda Beş Yıllık Süre ...173

bb) Ön Karar Alındıktan Sonra Dava Açma Süresi...174

b) Ön Karar Alınması Gerekmeyen Durumlar...174

D) İDARİ SÖZLEŞMELERDEN DOĞAN DAVALARDA DAVA AÇMA SÜRESİ...175

1- İdari İşlemlerle İlgili Ancak Sözleşmeden Ayrılabilen İşlemler...175

2- İdari Sözleşmelerden Doğan Haklar ...175

E) GÖREVSİZ YARGI YERİNE BAŞVURMA HALİNDE DAVA AÇMA SÜRESİ ....176

III- DAVA AÇMA SÜRESİNE İLİŞKİN GENEL ESASLAR...177

1- Sürenin İşlemeye Başlaması...177

2- Sürenin Tatile Rastlaması ...177

3- Sürenin Bitiminin Adli Tatile Rastlaması...178

İÇİNDEKİLER XXII

S

B

OLAYLAR (MADDİ OLAY)

I- GENEL OLARAK ... 179

II- İPTAL DAVALARINDA OLAYLAR BÖLÜMÜ ... 179

III- TAM YARGI DAVALARINDA OLAYLAR BÖLÜMÜ ... 181

A) İDARİ İŞLEMDEN KAYNAKLANAN TAM YARGI DAVALARI ... 181

1- İşlemin İptali İstemiyle Birlikte Açılan Tam Yargı Davası... 181

2- İşlemin İptaline (Davanın Reddine) Dair İdari Yargı Mercii Kararının Müteakip Açılan Tam Yargı Davası... 182

B) İDARİ EYLEMDEN KAYNAKLANAN TAM YARGI DAVASI ... 182

IV- VERGİ DAVALARINDA OLAYLAR BÖLÜMÜ... 183

D

B

HUKUKİ SEBEPLER

II- İPTAL DAVALARI... 185

A) İDARİ İŞLEMİN UNSURLARI (İPTAL DAVALARINDA HUKUKA AYKIRILIK NEDENLERİ) ... 186

1- Yetki Unsuru... 186

a) Yetki Unsuru Yönünden Hukuka Aykırılık Halleri ... 187

aa) Görev Gaspı... 187

bb) Yetki Gaspı... 187

cc) Yetki Aşımı... 187

2- Şekil Unsuru ... 188

3- Sebep Unsuru... 189

a) İdari İşlemin Sebebinin Mevzuatta Açıkça Gösterilmesi ... 190

b) İdari İşlemin Sebebi Mevzuatta Açıkça Gösterilmemekle Birlikte Bunun Bir Nedene Dayanması Gerektiğinin Belirtilmesi ... 190

c) İdari İşlemin Sebebinin Mevzuatta Hiç Gösterilmemesi ... 190

4- Konu Unsuru ... 191

5- Amaç Unsuru ... 191

III- TAM YARGI DAVALARI... 192

A) GENEL OLARAK... 192

İÇİNDEKİLER XXIII

B) İDARE HUKUKUNDA SORUMLULUK...192

1- İdari Sorumluluğun Gelişimi...192

2- İdari Sorumluluğun Şartları ...195

a) Bir Zararın Varlığı ...195

b) Zarara Yol Açan Eylemin İdareye Yüklenebilir Nitelikte Bulunması...196

c) Zarar ile Eylem Arasında İlliyet Bağının Bulunması...196

C) TAM YARGI DAVALARINDA SORUMLULUK SEBEPLERİ...197

1- Genel Olarak...197

2- Hizmet Kusuru...198

a) Tarifi ...198

b) Özellikleri ...198

aa) Hizmet Kusuru Bağımsızdır...199

bb) Hizmet Kusuru Asli Sorumluluk Sebebidir ...199

cc) Hizmet Kusuru Anonimdir...199

dd) Hizmet Kusuru Geneldir...199

ee) Hizmet Kusuru Esnektir ...199

c) Hizmet Kusuru Sayılan Haller ...199

aa) Hizmetin Kötü İşlemesi ...200

bb) Hizmetin Geç İşlemesi...201

cc) Hizmetin Hiç İşlememesi...202

3- Kusursuz Sorumluluk...203

a) Genel olarak ...203

b) Dayandığı İlkeler...204

aa) Tehlike veya Risk İlkesi ...204

bb) Kamu Külfetleri Karşısında Eşitlik veya Hakkaniyet- Nesafet İlkesi...205

O

B

YÜRÜTMENİN DURDURULMASI İSTEMİ (NEDENLERİ)

II- TANIMI VE ANLAMI ...208

III- ŞARTLARI...210

A) ŞEKLE İLİŞKİN ŞARTLAR ...210

1- Açılmış Bir İptal Davası Bulunması...210

İÇİNDEKİLER XXIV

2- Yürütmenin Durdurulması İsteminde Bulunulmuş Olması ... 210

3- İdari Yargı Yerinin Belirleyeceği Teminatın Yatırılmış Olması ... 211

4- Yürütmenin Durdurulması Kararı Verilen Dosyaların Öncelikle İncelenmesi ... 211

5- Yürütmenin Durdurulması Harcının Yaratılmış Olması... 211

B) ESASA İLİŞKİN ŞARTLAR ... 211

1- Telafisi Güç veya İmkânsız Zarar Kavramı ... 212

2- Hukuka Aykırılık Kavramı ... 213

IV- YÜRÜTMENİN DURDURULMASI İSTEMİNDE USUL ... 214

A) İSTEM ŞEKLİ ... 214

B) İSTEM SÜRESİ... 214

V- YÜRÜTMENİN DURDURULMASI İSTEMLİ DİLEKÇELER ÜZERİNE İDARİ YARGI YERLERİNCE VERİLEBİLECEK KARARLAR ... 215

1- Ret Kararı ... 215

2- Yürütmenin Durdurulması İsteminin Davalının Savunması Alındıktan Sonra veya Bilirkişi İncelemesi Yaptırılmasını Müteakip Görüşülmesine İlişkin Karar ... 215

3- İdarenin Savunması veya Bilirkişi İncelemesini Müteakip Yeniden Değerlendirilmek Üzere Kabul Kararı... 216

4- Kabul Kararı... 216

VI- YÜRÜTMENİN DURDURULMASI KARARLARINDA TEMİNAT İSTENMESİ ... 217

VII- YÜRÜTMENİN DURDURULMASI İSTEMLERİ HAKKINDA VERİLEN KARARLARA İTİRAZ ... 217

VII-VERGİ DAVALARINDA YÜRÜTMENİN DURDURULMASI ... 219

A) GENEL KURAL ... 219

B) İSTİSNALARI ... 219

O

B

DELİLLER

II- HUKUK USULÜ MUHAKEMELERİ KANUNUNDA DÜZENLENEN BAZI MÜESSESELERDEN YARARLANMA ... 222

A) BİLİRKİŞİ... 222

B) KEŞİF ... 225

C) DELİLLERİN TESPİTİ... 226

İÇİNDEKİLER XXV

O

B

SONUÇ VE İSTEM

I- GENEL OLARAK...229

II- SONUÇ VE İSTEM BÖLÜMÜNDE YER ALACAK HUSUSLAR...229

A) DAVANIN KONUSU...229

1- İptal Davalarında ...229

2- Tam Yargı Davalarında...230

B) YÜRÜTMENİN DURDURULMASI İSTEMİ...230

C) DURUŞMA İSTEMİ...230

1- Genel Olarak Duruşma Kavramı...230

2- İptal Davalarında Duruşma İstemi ...231

3- Tam Yargı Davalarında Duruşma İstemi...231

4- Vergi Davalarında Duruşma İstemi ...231

5- Duruşma İsteminin Yapılması Şekli ...231

D) YARGILAMA GİDERLERİ ...232

III- SONUÇ VE İSTEM BÖLÜMÜNE İLİŞKİN ÖRNEKLER...232

A) İPTAL DAVALARI ...232

B) TAM YARGI DAVALARI ...233

C) VERGİ DAVALARI...233

O

B

TARİH VE İMZA O

B

DAVA DİLEKÇELERİNİN VERİLEBİLECEĞİ YERLER

II- İHTİMALLERE GÖRE DAVA DİLEKÇESİNİN VERİLECEĞİ YERLER ...238

A) DAVANIN DOĞRUDAN GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEMEDE AÇILMASI ....238

B) DAVANIN GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEMENİN BULUNDUĞU MAHAL DIŞINDAKİ BAŞKA BİR YERDEN AÇILMASI ...239

1- Davacının Bulunduğu Yerde İdare ve Vergi Mahkemesi Olması...239

2- Davacının Bulunduğu Yerde İdare veya Vergi Mahkemesi Olmaması...240

İÇİNDEKİLER XXVI

3- Davacının Yurt Dışında Bulunması... 241

4- Davacının Türk Silahlı Kuvvetleri Personeli Olması ... 242

DİLEKÇE ÖRNEKLERİ ...243

DANIŞTAY’DA GÖRÜLECEK DAVALARA İLİŞKİN DİLEKÇE ÖRNEKLERİ ...245

DANIŞTAY TARAFINDAN İLK DERECE MEHKEMESİ OLARAK BAKILAN İPTAL DAVALARINA İLİŞKİN DİLEKÇE ÖRNEKLERİ ...247

1- BAKANLAR KURULU KARARI ... 249

a) Kamu Hissesi Satışı... 251

b) Türk Vatandaşlığını Kaybettirme ... 254

2- BAKANLIKLARIN ÜLKE ÇAPINDA UYGULANACAK DÜZENLEYİCİ İŞLEMLERİ ... 257

a) Genelge ... 259

b) Yönetmelik... 262

3- TÜRK PETROL KANUNUNDAN DOĞAN İŞLEMLER... 266

4- 4483 SAYILI MEMURLAR VE DİĞER KAMU GÖREVLİLERİNİN YARGILANMASI HAKKINDA KANUN UYARINCA VERİLEN KARARA İTİRAZ DİLEKÇESİ ... 271

DANIŞTAY’DA KULLANILABİLECEK USULE İLİŞKİN DİLEKÇE ÖRNEKLERİ ...275

1- BELGE SUNMA DİLEKÇESİ ... 277

2- CEVAP DİLEKÇESİ... 281

3- CEVABA CEVAP DİLEKÇESİ ... 285

4- FERAGAT DİLEKÇESİ... 289

5- KABUL DİLEKÇESİ... 293

6- KANUN YARARINA BOZMA İSTEMLİ DİLEKÇE ... 296

7- KARAR DÜZELTME DİLEKÇESİ... 300

a) Karar Düzeltme Dilekçesi ... 304

b) Karar Düzeltmeye Cevap Dilekçesi... 307

8- MÜDAHALE DİLEKÇESİ... 309

9- SAVUNMA DİLEKÇESİ... 314

10- TAVZİH DİLEKÇESİ ... 318

11- TEMYİZ DİLEKÇESİ ... 322

a) 20 Temmuz 2016 Tarihinden Sonra Verilen İdare Ve Vergi Mahkemesi Kararları Hakkında Bölge İdare Mahkemesince Verilen Kararlar ... 322

İÇİNDEKİLER XXVII b) 20 Temmuz 2016 Tarihinden Önce Verilen İdare Veya Vergi

Mahkemesi Kararları...330

12- TEMYİZE CEVAP DİLEKÇESİ...336

a) 20 Temmuz 2016 Tarihinden Sonra Verilen İdare Ve Vergi Mahkemesi Kararları Hakkında Bölge İdare Mahkemesince Verilen Kararlar...336

b) 20 Temmuz 2016 Tarihinden Önce Verilen İdare Veya Vergi Mahkemesi Kararları...340

13- YANLIŞLIĞIN DÜZELTİLMESİ İSTEMİNE İLİŞKİN DİLEKÇE...343

14- YARGILAMANIN YENİLENMESİ İSTEMİNE İLİŞKİN DİLEKÇE...347

BÖLGE İDARE MAHKEMESİ’NDE GÖRÜLECEK DAVALARA İLİŞKİN DİLEKÇE ÖRNEKLERİ...355

1- FERAGAT DİLEKÇESİ...357

2- İSTİNAF DİLEKÇESİ ...360

a) İlk ve Orta Öğretim Öğrencilerinin Sınıf Geçmelerine ve Notlarının Tespitine İlişkin İşlemler...365

b) Valilik, Kaymakamlık ve Yerel Yönetimler İle Bakanlıkların Taşra Teşkilatlarınca Kamu Görevlileri Hakkında Tesis Edilen Bazı İşlemler ...368

aa) Lojmanlar Hakkında Tesis Edilen İşlemler...368

bb) İzinler Hakkında Tesis Edilen İşlemler ...371

c) 3091 Sayılı Taşınmaz Mal Zilyetliğine Yapılan Tecavüzlerin Önlenmesi Hakkında Kanundan Doğan İşlemler...374

d) Tazminat Davaları...378

3- İTİRAZ DİLEKÇESİ ...381

4- İTİRAZA CEVAP DİLEKÇESİ ...388

5- İSTİNAFA CEVAP DİLEKÇESİ ...393

6- KARAR DÜZELTME DİLEKÇESİ...398

a) Karar Düzeltme Dilekçesi ...402

b) Karar Düzeltmeye Cevap Dilekçesi ...405

7- TAVZİH (AÇIKLAMA) DİLEKÇESİ...407

8- YANLIŞLIĞIN DÜZELTİLMESİ İSTEMİNE İLİŞKİN DİLEKÇE...411

9- YARGILAMANIN YENİLENMESİ İSTEMİNE İLİŞKİN DİLEKÇE...415

10- YÜRÜTMENİN DURDURULMASI KARARINA İTİRAZ DİLEKÇESİ ...422

a) Davacı Tarafından Verilen İtiraz Dilekçesi ...426

b) Davalı İdare Tarafından Verilen İtiraz Dilekçesi...429

İÇİNDEKİLER XXVIII

11- 4483 SAYILI MEMURLAR VE DİĞER KAMU GÖREVLİLERİNİN YARGILANMASI

HAKKINDA KANUN UYARINCA VERİLEN KARARA İTİRAZ DİLEKÇESİ ... 432

İDARE MAHKEMELERİNDE GÖRÜLECEK DAVALARA İLİŞKİN DİLEKÇE ÖRNEKLERİ ...437

İDARE MAHKEMELERİNDE AÇILACAK İPTAL DAVALARINA İLİŞKİN DİLEKÇE ÖRNEKLERİ...439

1- AFET İŞLERİ ... 441

a) Hak Sahibi Kabul Edilmeme... 443

b) Hasar Tespiti ... 446

2- ASKERLİK VE ASKER KİŞİLER (TÜRK SİLAHLI KUVVETLERİ MENSUPLARI) İLE İLGİLİ UYUŞMAZLIKLAR ... 449

a) Açığa Çıkarılma İşlemleri ... 458

b) Askeri Öğrenci İşlemleri ... 461

c) Askerlik İşlemleri... 464

aa) Askerlik Hizmetinin Tespiti (Terhis Belgesi Verilmemesi) ... 464

bb) Askerlik Hizmetinin Tecil Edilmemesi... 467

cc) Bedelli Askerlik İşlemleri... 470

çç) Dövizli Askerlik İşlemleri ... 473

dd) Yedek Subay Statüsünden Çıkarılma... 477

ç) Ayırma İşlemleri ... 484

aa) Sicil Yoluyla Ayırma... 484

bb) Sözleşme Feshi ... 487

d) Kıdem Verilmesine Dair İşlemler ... 491

aa) Doktora Kıdemi Verilmemesi ... 491

bb) Üstün Başarı Kıdemi Verilmemesi ... 494

e) Madalya İşlemleri ... 499

f) Nakdi Tazminat İşlemleri... 501

g) Ordu Yardımlaşma Kurumu (Oyak) İşlemleri ... 504

aa) Emeklilik Yardımı... 504

bb) Maluliyet Yardımı ... 507

h) Sınıf Değişikliği İşlemleri... 510

ı) Sicil İşlemleri ... 513

3- ATEŞLİ SİLAHLAR VE BIÇAKLAR İLE İLGİLİ UYUŞMAZLIKLAR... 516

a) Silah Tamir Yeri Açma Ruhsatının İptali İşlemi ... 518

b) Silah Bulundurma Ruhsatı Verilmemesi İşlemi ... 521

İÇİNDEKİLER XXIX

4- AVUKATLIK İŞLERİ ...524

5- AYLIK VE AYLIĞA İLİŞKİN İŞLEMLER ...529

6- BANKACILIK DÜZENLEME VE DENETLEME KURULU KARARLARI...534

7- BASIN İŞLERİ...539

8- BEDEN TERBİYESİ VE SPOR İŞLERİ ...544

9- BELEDİYE İŞLEMLERİ...549

a) İmar Planı Değişikliği...551

b) Özel Halk Otobüsü Çalışma Ruhsatının İptali ...553

10- ÇEVRE İLE İLGİLİ İŞLEMLER ...556

11- DEVLET MEMURLARI İLE İLGİLİ İŞLEMLER ...561

a) Aday Memur İşlemleri...561

aa) Aday Memurluk Süresi ...561

bb) Adaylık Süresi İçerisinde Atama ...565

cc) Adaylık Devresi İçinde Göreve Son Verme ...569

b) Atama İşlemi...573

c) Çalışma Saatlerine ve İzinlere İlişkin İşlemler...577

d) Disiplin İşlemleri...581

aa) Aylıktan Kesme Disiplin Cezası Verilmesi...583

bb) Kademe İlerlemesinin Durdurulması Disiplin Cezası Verilmesi ...586

cc) Devlet Memurluğundan Çıkarma Disiplin Cezası Verilmesi ...589

e) Görevden Çekilmiş Sayılma İşlemi ...592

f) Göreve Son Verme İşlemi ...597

g) İlerleme ve Yükselme İşlemleri...602

h) İntibak İşlemi...606

ı) Ücretler ve Mali Haklar ...610

12- EMEKLİLİK (SOSYAL GÜVENLİK KURUMU) İŞLEMLERİ...614

a) Adi Maluliyet ...616

b) Dul Aylığı ...619

c) Harp Maluliyeti Aylığı ...622

ç) Şeref Aylığı ...625

d) Terörle Mücadeleden Kaynaklanan Maluliyet Aylığı ...628

e) Vazife Malullüğü...632

f) Yetim Aylığı ...635

İÇİNDEKİLER XXX

13- ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU KARARLARI... 638

a) Elektrik Üretim Lisansı Verilmemesi... 640

b) Akaryakıt Dağıtıcısı Lisansı Verilmemesi ... 642

14- ESKİ ESERLERE İLİŞKİN İŞLEMLER... 645

15- GÜMRÜK İŞLERİ... 650

16- İHALE İŞLERİ... 655

a) İhalelere Katılmaktan Geçici Yasaklanma İşlemi... 657

b) İhalenin İptali İşlemi... 660

17- İMAR İŞLERİ... 662

a) Bireysel Spor Alanı Belirlenmesi... 664

b) İmar Düzenlemesi Sonucu Tahsis Edilen Yeni Parselin Eşdeğer Parsel Olmaması ... 667

c) İnşaat Ruhsatı İptali... 670

18- KAMULAŞTIRMA İŞLERİ... 673

a) Kamulaştırma İşleminin İptali İstemi ... 675

b) Kısmi Kamulaştırma İşlemi ... 678

19- KAMU KONUTLARINA İLİŞKİN İŞLEMLER ... 680

a) Bakım Onarım Gideri Talebi ... 682

b) Konut Tahsisi - Görev Tahsisli Konut Tahsis Edilmemesi... 684

c) Konuttan Çıkarılma Kararı ... 686

20- KAMU KURUMU NİTELİĞİNDEKİ MESLEK KURULUŞLARI İŞLEMLERİ ... 688

21- KARA ULAŞIMI VE TRAFİK İŞLEMLERİ ... 693

22- KIYI KANUNUNDAN DOĞAN İŞLEMLER... 697

23- MADEN İŞLERİ... 702

24- ÖĞRENCİ İŞLERİ ... 707

a) Denklik İşlemi (Ortaöğretim)... 709

b) Diploma İptali (Yükseköğretim)... 712

c) Disiplin İşlemleri (Yükseköğretim)... 714

d) Sınav Sonucu Başarısız Sayılma İşlemi (Ortaöğrenim – Yükseköğrenim) ... 717

25- REKABET KURULU KARARLARI... 719

26- SEÇİM İŞLERİ ... 724

27- TAŞINMAZ MAL ZİLYETLİĞİNE YAPILAN TECAVÜZLERİN ÖNLENMESİ HAKKINDA KANUNDAN DOĞAN İŞLEMLER... 729

28- TURİZM İLE İLGİLİ İŞLEMLER... 733

İÇİNDEKİLER XXXI

29- TOPLANTI VE GÖSTERİ YÜRÜYÜŞÜ İLE İLGİLİ İŞLEMLER ...738

30- ÜNİVERSİTE MENSUPLARINA İLİŞKİN İŞLEMLER ...743

a) Araştırma Görevlisi Kadrosuna Atandırılmama ...745

b) Doçentlik Sınavında Başarısız Sayılma...747

c) Profesörlüğe Atama ...751

İDARE MAHKEMELERİNDE AÇILACAK TAM YARGI (TAZMİNAT) DAVALARINA İLİŞKİN DAVA DİLEKÇESİ ÖRNEKLERİ ...755

A- İDARİ EYLEMDEN DOĞAN ZARARLAR...757

1- Mala Verilen Zarar ...761

a) Yol Yapım Çalışması Sırasında Oluşan Zarar...761

b) Elektrik Hatlarındaki Bakım Eksikliği Nedeniyle Oluşan Zarar ...764

c) Terör Eylemi Sonucu Uğranılan Zarar...767

2- Ölüm İle Neticelenen Eylem ...770

3- Yaralanma İle Neticelenen Eylem...773

4- İdari Müracaat Dilekçe Örneği...776

B- İDARİ İŞLEMDEN DOĞAN ZARARLAR...777

1- İşlemin İptali İstenmeksizin Açılan Tam Yargı Davası...780

2- Mahkeme Kararını Müteakip Açılan Tam Yargı Davası ...783

3- İptal ve Tazminat İstemlerini İçeren Dava Dilekçesi...786

C- ISLAH (DAVA DİLEKÇESİNDE BELİRTİLEN TAZMİNAT MİKTARININ ARTIRILMASI) DİLEKÇESİ ...789

VERGİ MAHKEMELERİNDE GÖRÜLECEK DAVALARA İLİŞKİN DİLEKÇE ÖRNEKLERİ...793

1- BELEDİYE GELİRLERİ ...795

a) Maden İşletme Payı...797

b) Toplu Taşıma Karşılığı Aylık Ücret Alınması...799

2- DAMGA VERGİSİ ...802

3- EMLAK VERGİSİ ...807

4- GELİR VERGİSİ ...812

5- GÜMRÜK VERGİSİ...816

6- HACİZ İŞLEMİ ...821

7- HARÇLARA İLİŞKİN UYUŞMAZLIKLAR ...826

İÇİNDEKİLER XXXII

İDARE VE VERGİ MAHKEMELERİNDE KULLANILABİLECEK USULE

İLİŞKİN DİLEKÇE ÖRNEKLERİ...831

1- BELGE SUNMA DİLEKÇESİ ... 833

a) Davacı Tarafından Sonradan Belge Sunulması... 835

b) Davalı İdare Tarafından Sonradan Belge Sunulması... 837

2- CEVAP DİLEKÇESİ... 839

3- CEVABA CEVAP DİLEKÇESİ ... 844

4- FERAGAT DİLEKÇESİ... 848

5- GÖREV İTİRAZI DİLEKÇESİ ... 852

6- KABUL DİLEKÇESİ... 857

7- MÜDAHALE DİLEKÇESİ... 860

8- SAVUNMA DİLEKÇESİ... 865

9- TAVZİH DİLEKÇESİ ... 869

10- YANLIŞLIKLARIN DÜZELTİLMESİ İSTEMİNE İLİŞKİN DİLEKÇE... 873

11- YARGILAMANIN YENİLENMESİ İSTEMİNE İLİŞKİN DİLEKÇE ... 877

12- YETKİ İTİRAZI DİLEKÇESİ ... 884

İDARİ YARGIDA YARGILAMA SIRASINDA KULLANILABİLECEK DAVA DİLEKÇELERİ İLE DİĞER DİLEKÇELERE İLİŞKİN MATBU ÖRNEKLER ...889

1- İPTAL DAVASI MATBU DİLEKÇE ÖRNEĞİ... 891

2- TAM YARGI DAVASI MATBU DAVA DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ ... 894

3- BELGE SUNMA DİLEKÇESİ ... 897

a) Davacı Tarafından Sonradan Belge Sunulması... 897

b) Davalı İdarece Sonradan Belge Sunulması... 899

4- CEVAP DİLEKÇESİ... 901

5- CEVABA CEVAP DİLEKÇESİ ... 903

6- DELİL TESPİTİ İSTEMİNE İLİŞKİN DİLEKÇE ... 905

a) Dava Açıldıktan Sonra Delil Tespiti İstemi... 905

b) Dava Açılırken Delil Tespiti İstemi... 907

7- FERAGAT DİLEKÇESİ... 908

8- GÖREV İTİRAZINA İLİŞKİN DİLEKÇE ... 910

9- İSTİNAF DİLEKÇESİ... 912

a) Davacının Vereceği İstinaf Dilekçesi... 912

b) Davalı İdarenin Vereceği İstinaf Dilekçesi ... 914

c) İstinafa Cevap Dilekçesi (Hem Davacı Hem de Davalı İçin) ... 916

İÇİNDEKİLER XXXIII

10- KABUL DİLEKÇESİ...918

11- KARAR DÜZELTME İSTEMİ ...920

a) Karar Düzeltme İstemli Dilekçe ...920

aa) Bölge İdare Mahkemesi Kararının Düzeltilmesi İstemi...920

bb) Danıştay Kararının Düzeltilmesi İstemi ...923

b) Kararın Düzeltilmesi İstemine Cevap Dilekçesi...925

aa) Bölge İdare Mahkemesi Kararının Düzeltilmesi İstemine Karşı Verilecek Cevap Dilekçesi...925

bb) Danıştay Kararının Düzeltilmesi İstemine Karşı Verilecek Cevap Dilekçesi ...927

12- MÜDAHALE İSTEMİNE İLİŞKİN DİLEKÇE...929

13- SAVUNMA DİLEKÇESİ ...931

14- TAVZİH (AÇIKLAMA) DİLEKÇESİ...933

15- TEMYİZ DİLEKÇESİ ...935

a) Davacının Vereceği Temyiz Dilekçesi ...935

b) Davalı İdarenin Vereceği Temyiz Dilekçesi ...937

c) Temyize Cevap Dilekçesi (Hem Davacı Hem de Davalı İçin)...939

16- YANLIŞLIĞIN DÜZELTİLMESİ DİLEKÇESİ...941

17- YARGILAMANIN YENİLENMESİ İSTEMLİ DİLEKÇE...943

18- YETKİ İTİRAZINA İLİŞKİN DİLEKÇE ...945

19- YÜRÜTMENİN DURDURULMASI İSTEMLİ DİLEKÇELER...946

a) Dava Devam Ederken Yürütmenin Durdurulması İsteminde Bulunulmasına İlişkin Dilekçe...946

b) Yürütmenin Durdurulması Kararının Aynı Mahkemeden Kaldırılması İstemli Dilekçe ...948

c) Yürütmenin Durdurulması veya Reddi Kararına İtiraz Dilekçesi ...950

KAYNAKÇA ...953