• Sonuç bulunamadı

İQLİM DƏYİŞMƏLƏRİNƏ TƏSİRİN YUMŞALDILMASI SAHƏSİNDƏ ARDNŞ-İN HAZIRKİ VƏ GƏLƏCƏK FƏALİYYƏTİ

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "İQLİM DƏYİŞMƏLƏRİNƏ TƏSİRİN YUMŞALDILMASI SAHƏSİNDƏ ARDNŞ-İN HAZIRKİ VƏ GƏLƏCƏK FƏALİYYƏTİ"

Copied!
25
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

İQLİM DƏYİŞMƏLƏRİNƏ TƏSİRİN YUMŞALDILMASI SAHƏSİNDƏ ARDNŞ-İN HAZIRKİ VƏ GƏLƏCƏK

FƏALİYYƏTİ

7 avqust 2014 BAKI

YENI QLOBAL RAZILAŞMANIN ELEMENTLƏRİ VƏ NƏZƏRDƏ TUTULAN TÖHVƏLƏRİN HAZIRLANMASI

ÜZRƏ MİLLİ MƏLUMATLANDIRMA SEMİNARI

AZƏRBAYCAN RESPUBLIKASI

DÖVLƏT NEFT ŞIRKƏTI (ARDNŞ)

(2)

• ARDNŞ dünya miqyaslı neft-qaz-kimya şirkəti olmağı qarşısına məqsəd qoymuşdur

• Şirkətin 10 ölkədə nümayəndəliyi, filialı, Türkiyə, Gürcüstan və İsveçrədə müəssisə və terminalları fəaliyyət göstərir

• ARDNŞ geniş miqyaslı ekoloji layihələr həyata keçirir

• Neftin sənaye üsulu ilə165 ildən yuxarı hasilatı dövründə neftlə çirklənmiş sahələrdən artıq 1430 hektara yaxın sahə rekultivasiya edilərək bərpa olunub. Bərpa olunmuş ərazilərində 550 min ağac və kollar əkilmişdir

• 2006-2013-cü il ərzində 1430 ha-ya yaxın neft və neft məhsulları ilə çirklənmiş ərazi rekultivasiya edilmişdir

ARDNŞ, Beynəlxalq neft-qaz-kimya şirkəti

(3)

ARDNŞ-in ətraf mühit üzrə strategiyası

ARDNŞ-in “EKOLOJİ SİYASƏTİ” təsdiq edildi

“İqlim dəyişmələri haqqında Çərçivə Konvensiyasının icrası ilə bağlı tədbirlər barədə” Əmr imzalandı

IEYQ-nin inventarlaşdırılmasına başlandı. Artıq 7-ci ildir inventarlaşdırma aparılır.

GGFR-la əməkdaşlığa başlandı

IEYQ-nin inventarlaşdırılmasına mobil mənbələr daxil edildi

2008 2009 2010 2011 2012

Almaniyanın DİW econ Şirkəti ilə əməkdaşlğa başlandı

Azəriqaz İB ARDNŞ-in tərkibinə verildi və onlar üçün də İEYQ hesablanmağa başlandı

Nəqliyyat vasitələrindən atmosferə atılmaların instrumental ölçülməsinə başlandı

(4)

Azərikimya İB ARDNŞ-in tərkibinə daxil olduqdan sonra onlar üçün İEYQ hesablanmağa başlandı

Instrumental ölçmələrə başlanmışdır

“Közərmə lampalarının enerjiqənaətli lampalarla əvəz edilməsi” layihə ideyası hazırlanmışdır

Beynəlxalq Konfrans: “Səmt qazının

yandırılmasının azaldılması və utilizasiyası üzrə Azərbaycanın təcrübəsi”

ARDNŞ-in ətraf mühit üzrə strategiyası

Atmosferə atilan səmt qazının azaldılması üzrə Plan hazırlandı

“Közərmə lampalarının enerjiqənaətli lampalarla əvəz edilməsi” Pilot layihəsi həyata keçirildi

İqlim dəyişmələrinə təsirin azaldılması strategiyası hazırlandı

2008 2009 2010 2011 2012

Tullantıların idarə edilməsi Planı hazırlandı

(5)

ARDNŞ-in 100 ha ərazisində meşə massivinin salınması

İnventarlaşdırma metodikası

təkmilləşdirilmişdir

AYİB-in dəstəyi ilə

“Karbon Limits”

Şirkətinin layihəsi Sumitomo Şirkəti ilə əməkdaşlıq

Ekoloji Park istifadəyə verilmişdir

Parkda külək və fotovoltaik qurğular istifadəyə verilmişdir

ARDNŞ-in ətraf mühit üzrə strategiyası

2008 2009 2010 2011 2012 2013

(6)

ARDNŞ-in ətraf mühit üzrə strategiyası

2008 2009 2010 2011 2012 2013

Nəqliyyat üzrə metodika hazırlandı

Sumitomo şirkəti ilə birgə NQÇİ də inventarlaşdırma Olimpia satdionunun

layihəsinə görə BOK-un diplomu alındı

“Ətraf mühitin qorunması məsələlərinə müasir baxış”

Beynəlxalq konfrans keçirildi

(7)

• Avtonəqliyyat vasitələrindən ayrılan zərəli qazların ölçülməsi üçün 3 ədəd Ekoloji Ölçmə məntəqəsi yaradılmışdır.

• Avtonəqliyyat vasitələrindən atmosferə atılmaların həcmi instrumental ölçmələrlə müəyyənləşdirilir

• Avro-4 standartlarına keçidə hazırlıq işləri aparılır.

Avtonəqliyyat vasitələrindən atmosferə

atılmaların ölçülməsi

(8)

• “ARDNŞ və ARDNŞ-in iştirak etdiyi layihələrdə atmosferə atilan səmt qazının azaldılması üzrə Planı” 2010-cu ildə təsdiq olundu

• Həyata keçirilən texniki tədbirlər nəticəsində səmt qazının

atmosferə atılması 2013-cü il üçün proqnozlaşdırılmış 456-dan 120 mln.m3-a endirilmişdir.

ARDNŞ-GGFR əməkdaşlığı

511,6 584,3

407,1 431,1 455,7

487,4 527,7

494

387,4

407,1

276,4 120,4

120,4

83,3

7,4 7,4

0 100 200 300 400 500 600 700

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Baza xətti Faktiki atılma Proqnoz atılma

mln.m3

(9)

• 2011-ci ildə texniki yardım çərçivəsində atmosferə atılan qazların həcmlərini təyin etmək üçün ölçmə cihazları verilmişdir

• ARDNŞ tərəfindən ölçmələri aparmaq üçün xüsusi metodika hazırlandı

• Mənbələrdə ölçmə işlərinə şərait yaratmaq üçün yardımçı avadanlıqlar hazırlandı

“Höntzsch” texnologiyalı ölçmə cihazı Yardımçı avadanlıq

ARDNŞ-GGFR əməkdaşlığı

(10)

• 2013-cü ildə Sumitomo şirkətinin sifarişi ilə “Siyəzənneft” NQÇİ- nin bütün quyularında instrumental ölçmə cihazları vasitəsilə atmosferə atılan səmt qazlarının həcmləri təyin edilmişdir

• NQÇİ-də aparılmış ölçmələr 27 mln. m3/il səmt qazının atmosferə atıldığığını göstərmişdir

• “Siyəzənneft” NQÇİ-də atmosferə atılan səmt qazının yığılması üçün TİƏ hazırlanır

• 2014-cü il üçün instrumental ölçmə planı tərtib olunmuşvə bu plan üzrə işlər davam etdirilir

İnstrumental ölçmələr

(11)

“Günəşli” yatağı üzrə:

• Sutkada 4 mln.m3 həcmində səmt qazını yığan kompressor stansiyası tikilmişdir.

• Stansiyada hər biri 2 mln.m3 olan kompressor quraşdırılıb

• 4 may 2012 tarixdə Stansiya istifadəyə verilmişdir

“Neft Daşları” yatağı üzrə:

• NQÇİ-də səmt qazının yığılması layihəsi üzrə 66 ədəd NQK-7/1- 5 tipli vakuum kopressorlar quraşdırılmışdır

• Kompressorlar yerli istehsalındır.

İllik yığım 280 mln.m3-dir

• Layihənin TİM çərçivəsində validasiyası 1 ildən artıq davam edir

Səmt qazının atmosferə atılmasının azaldılması-

başa çatdırılmış layihələr

(12)

Səmt qazının atmosferə atılmasının azaldılması-

Günəşli yatağı, 4 saylı özül

(13)

• Bakının neftemalı zavodunda əlavə məhsul alınan “quru qaz”dan xammal kimi istifadə olunması üçün boru xəttləri vasitəsilə

Sumqayıt şəhərinin “Etilen-polietilen” zavoduna göndərilir

• Bu layihənin həyata keçirilməsi nəticəsində nəqliyyat xərcləri

azalmış, xammalın daşınması üçün istifadə olunan nəqliyyat ixtisara salınmış və bununla yanacağın yandırılması, İEYQ və digər zərəli maddələrin atmosferə atılması xeyli azalmışdır

• Ekologiya İdarəsində həmin azalmaların miqdarı dəqiqləşdirilir

İEYQ-nin azaldılması sahəsində ARDNŞ-də

həyata keçirilmiş digər layihələr

(14)

• AYİB-in dəstəyi ilə həyata keçirilən “Rusiya, Qazaxstan, Türkmənistan və Azərbaycanda səmt qazlarından səmərəli istifadə” layihəsinə iştirak edilmişdir

• Bank tərəfindən maliyyələşdirilə biləcək potensial layihələri müəyyənləşdirmək üçün onlara xırda layihələr təqdim olunub

• 2013-ün may ayında ““Səmt qazından səmərəli istifadə,

utilizasiya səviyyəsinin artırılması yolları” mövzusunda seminar keçirilmişdir

Carbon Limits Şirkəti ilə əməkdaşlıq

(15)

• Əməkdaşlıq çərçivəsində “ARDNŞ-də İqlim dəyişmələrinə təsirin azaldılması Strategiyası” sənədi hazırlanmışdır.

• Aşağıdakı təkliflərlə bağlı birgə qiymətləndirmə işləri aparılmış və aparılır:

• İEYQ-nin inventarlaşdırılmasında monitorinq sisteminin təkmilləşdirilməsi;

• ARDNŞ-in Ekoloji parkının gələcək inkişaf perspektivləri;

• Köhnəlmiş kompressorların yeniləri ilə əvəz edilməsi;

• ARDNŞ-in nəqliyyat sistemində alternativ enerjidən istifadə;

• ARDNŞ-in ərazisində meşə massivinin salınması

Almaniyanın DİW econ Şirkəti ilə əməkdaşlıq

(16)

Azneft İB

ARDNŞ

Azəriqaz İB Azerikimya İB Emal Digərləri

ƏŞ və BM - 10

NQÇİ-lər MQKS- 8

QPS - 67

Etilen-Polietilen zavodu

Üzvi-kimya zavodu

NXTİ

H.Əliyev adına BNEZ

Azərneftyağ NEZ QEZ

Xidmət sahələri - 7

Xidmət sahələri - 5

Kateqoriyalar üzrə mənbələri Daxili

tələbat Boruarxası

qazlar Səmt qazı

atılmaları Neftin

hazırlanması Texnoloji

itkilər Elektrik enerjisi Nəqliyyat hasilatı

I mərhələ

II mərhələ

İEYQ-nin inventarlaşdırılmasında monitorinq

sisteminin təkmilləşdirilməsi

(17)

• ARDNŞ-in Eko-park ı – Azərbaycanda ilk ekoloji nümayiş layihəsidir

• Elektrik enerji təchizatının təxminən 40%-ni alternativ mənbələr təmin edir, Parkın tam alternativ enerjidən istifadəsi planlaşdırılır

• Rekultivasiya ediləcək əraziləri yaşıllaşdırmaq üçün Eko-parkda hər il 500 min ədəd ağac tingi yetişdirilir

• Layihə nəticəsində, hər il 9 min ton karbon qazının atmosferdən udulması baş verir

Ekoloji Parkın inkişaf etdirilməsi

(18)

Alternativ enerji mənbələri

Parkın ərazisi – 9,3 ha

Eko-mərkəz.

Ekoloji Parkın inkişaf etdirilməsi

(19)

• “Azneft” İB-nin Qaz anbarları istismarı İdarəsinin kompressor

stansiyalarında istismar olunan köhnə kompressorların yeniləri ilə əvəz edilməsi məqsədilə DİW econla birgə texniki-iqtisadi

qiymətləndirilmə aparılmış və yeni layihə ideyası hazırlanmışdır

Qaz sıxıcı kompressor

• Bu layihə həm enerji

effektivliyinin artırılmasına, həm də müsbət ekoloji

təsirlərə malikdir

• Layihənin icra olunması nəticəsində əməliyyatların daha effektiv aparılması ildə 18,3 mln.m3 qaza qənaət edilməsinə və atmosferə 37 min t karbon qazının

azalmasına gətirəcək.

Köhnəlmiş kompressorların yeniləri ilə əvəz

edilməsi

(20)

• Sumqayıtda “Azərikimya” İB-nin maye yanacağı ilə işləyən

köhnəlmiş xidməti avtobusların hidrogen yanacağından istifadə edən yeni avtobuslarla əvəz edilməsi layihəsi hazırlanmışdır.

• Layihənin müsbət cəhətləri:

1. SOCAR üçün odur ki, hidrogen özünün kimya zavodunda əlavə məhsul kimi alınır və deməli, yanacağa pul xərclənməyəcək

2. Ətraf mühit üçün “0” tullantı alınır, həmçinin İEYQ və zərərli maddələrin emissiyalarının qarşısını alır.

• Hazırda Eko-parkın ərazisində gəzintilər elektromobillər vasitəsilə hayata keçirilir.

• Bundan əlavə Ekopark işçilərini və digər sərnişinləri Ekoparka çatdırmaq üçün elektroavtobusun alınması planlaşdırılıb.

ARDNŞ-in nəqliyyat sistemində alternativ

yanacaqdan istifadə

(21)

• Ekologiya İdarsi tərəfindən “ARDNŞ-in 100 hektar ərazilərində meşə

massivlərinin salınması” adlı layihə ideyası hazırlanmışdır

• Məqsəd ARDNŞ-in istehsal sahəsi olmayan ərazilərində meşə sahələri yaratmaqla ətraf mühiti abadlaşdırmaq və ən əsası atmosferdən karbon qazının azaldılmasına yardım etməkdir

• Aparılmış hesablamalara görə 100 ha meşə massivinin ağacları hesabına ildə 1,8 min t CO2-nin udulmasına nail

olunur

ARDNŞ-in ərazisində meşə massivinin salınması

Yaşıllaşdırılan ərazilər

(22)

• ARDNŞ-nin personalı arasında qabaqcıl təcrübələrin və ekoloji biliklərin aşılanması üçün təlim kursları keçirilir

• Uşaqlar, məktəblilər və gənc nəsil

arasında ekoloji tədbirlər, olimpiadalar təşkil olunur

• Hər il məktəblilər arasında “İNEPO- AVRASİYA” Ətraf Mühitin Mühafizəsi Beynəlxalq Layihə Olimpiadası keçirilir

• Məktəblilər arasında “Ekoerudit”

Breyn-rinq yarışı keçirilir;

• İctimaiyyətin məlumatlandırılması və KİV-lə əlaqələr üzərində işlər gedir.

Ekoloji maarifləndirmə

(23)

ARDNŞ-in gələcək işləri

ARDNŞ gələcəkdə də iqlim dəyişmələrinə təsirin azaldılması istiqamətində işləri davam etdirmək niyyətindədir. Belə ki, yaxın gələcəkdə aşağıdakı işlər planlaşdırılıb:

- Klima East layihəsi çərçivəsində ekspert xidmətinin göstərilməsi üçün forma doldurularaq göndərilmişdir. Görəcəyimiz fəaliyyətin adı:

“ARDNŞ-də iqlim dəyişmələrinə təsirin azaldılması startegiyasının təkmilləşdirilməsi”

- ARDNŞ – UNDP əməkdaşlığı çərçivəsində NAMA layihələrinin həyata keçirilməsi. 3 layihə nəzərdə tutulub:

1. Yaşıl binalar

2. Nəqliyyatda alternativ enrjiyə keçid

3. Səmt qazının yığılaraq istifadəçiyə çatdırılması

(24)

Və ən nəhayət

- ARDNŞ-nin Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin

30.06.2014-cü il tarixli, 3NK/1291-02-04 nömrəli məktubuna cavab olaraq aşağıdakı tədbirlərin həyata keçirilməsi planlaşdırılmışdır:

1. “Azneft” İB-nin enerji sərfiyyatı yüksək olan qaz kompressorlarının enerji qənaətli kompressorlarla əvəz edilməsi;

2. Neft hasilatında səmt neft qazının utilizə edilməsi;

3. Neft hasilatı və emalında vahid məhsula sərf olunan enerji və karbon tutumunun azaldılması;

4. Maqistral qaz kəmərlərində qaz nəqlinin enerjisindən istifadə edərək, elektrik enerjisinin alınması (turbodetanderlərin quraşdırılması);

5. Nəqliyyat sektorunda təbii yanacaq növündən alternativ yanacağa keçmək;

6. ARDNŞ-də alternativ və bərpa olunan enerjidən istifadə imkanlarının genişləndirilməsi;

7. Yaşıllıq zonalarının genişləndirilməsi

ARDNŞ-in gələcək işləri

(25)

DİQQƏTİNİZƏ GÖRƏ TƏŞƏKKÜR EDİRƏM!

Məhərrəm Mehtiyev

ARDNŞ, Ekologiya idarəsi

www.socar.az

SOCAR – təbiətlə harmoniyada

Referanslar

Benzer Belgeler

Böylece örneğin pH, su bulanıklığı gibi kavramlar sadece sembolik olarak sınıf içinde tek yönlü olarak öğrencilere aktarılabilir.. • Öğrenme yalnızca kafada olup

Xarici keyfiyy ət təminatı sisteminin məqsədindən asılı olaraq ali təhsil müəssisələri xarici keyfiyyət t əminatı prosesinin həyata keçirilməsi

  Yoxsulluğa  müdaxilələr  yoxsul  təbəqəni  tənasübsüz  şəkildə  faydalandırmaq  üçün  planlaşdırılmalıdır.  Onların  bəziləri  sosial  sektorlarda 

· Çıxış materiallarının reklam agentliklərinə hazırlanıb verilməsi: məqsədli istehlakçı qruplarını hesaba alaraq reklamın məqsədlərinin formalaşdırılması,

Damazlıq işinin səmərəli təşkili və damazlıq heyvandarlığın inkişaf etdirilməsi məqsədilə müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi qaydada hər on ildə

Lisenziya sahibi tərəfindən ərizə təqdim edildikdə, lisenziya verilməsi üçün təqdim edilən sənədlərdə yanlış məlumat aşkar edildikdə, məhkəmənin qərarı olduqda,

Lotereyada iştirak etməklə, İştirakçı Lotereyanın keçirilməsi ilə bağlı bütün Qaydalarla və Lotereyada iştiraketmə şərtləriylə tanış olduğunu və

Müasir dövrümüzdə turizm bölgəsinə çevrilmək təkcə iqtisadi baxımdan deyil, həm də siyasi baxımdan ölkəmiz üçün çox vacibdir.. Çünki