MADDE KULLANICILARI PROFİL ÇALIŞMASI 2020 Yılı NARKOLOG Proje Çıktısı: Analiz Raporu

(1)

(2)

NARKOTİK SUÇLARLA MÜCADELE DAİRE BAŞKANLIĞI 1

MADDE KULLANICILARI PROFİL ÇALIŞMASI 2020 Yılı NARKOLOG Proje Çıktısı: Analiz Raporu

ANKARA - 2021

NDB Yayınları: 31 Yayın No: 2021 / 5

1.Baskı

Türkiye Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığı İzleme Merkezi Şube Müdürlüğü

N a r k o l o g – 2 0 2 p r o j e s i 1 a n a l i z r a p o r u

MADDE KULLANICILARI PROFİL ÇALIŞMASI 2020 Yılı NARKOLOG Proje Çıktısı: Analiz Raporu

ANKARA - 2021

NDB Yayınları: 31 Yayın No: 2021 / 5

1.Baskı

Türkiye Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığı İzleme Merkezi Şube Müdürlüğü

(3)

NARKOLOG RAPORU - 2021 2

İÇİNDEKİLER

Tanım ve Kısaltmalar 3

Tablo Dağılımları 4

Grafik Dağılımları 5

Giriş 7

1.Bölüm – 2020 Proje Çıktısı 11

2.Bölüm – Profil Analizleri 39

2.1. Metamfetamin Kullanıcısı Profili 41

2.2. Eroin Kullanıcısı Profili 73

2.3. Bonzai Kullanıcısı Profili 105

2.4. Kadın / Erkek Kullanıcı Profili 137

Sonuç 169

(4)

NARKOLOG RAPORU - 2021 3 2313 SKM: 2313 sayılı Uyuşturucu Maddelerin Murakabesi Hakkında Kanuna muhalefet suçları,

3713 SKM: 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununa muhalefet suçları,

6136 SKM: 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanuna muhalefet suçları, Bakanlık: İçişleri Bakanlığı,

Başkanlık: Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı, Madde: Uyuşturucu, uyarıcı ve halüsinojen narkotikler,

NARKOFORM: 81 il Narkotik Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüklerince haklarında uyuşturucu suçlarından dolayı adli işlem yapılan şüphelilere uygulanan anket formu,

NARKOREHBER: 81 il Narkotik Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüklerinde görev yapan, 25 yaş ve üzeri yetişkin gruplara eğitim veren Emniyet Teşkilatı personeli,

NARKOLOG: NARKOFORM’ları uygulayan ve Narkotik Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğünde görev yapan Emniyet Teşkilatı personeli, TCK 188 Suçları: Türk Ceza Kanununun 188 inci maddesinde düzenlenmiş uyuşturucu madde temini ve ticaretiyle ilgili suçları,

TCK 190 Suçları: Türk Ceza Kanununun 190 ıncı maddesinde düzenlenmiş uyuşturucu madde kullanımını tarif ve özendirme suçları, TCK 191 Suçları: Türk Ceza Kanununun 191 inci maddesinde düzenlenmiş uyuşturucu maddeleri kullanma suçları.

TANIM ve KISALTMALAR

(5)

Tablo 1. Öğrenim Durumu 13

Tablo 2. İş Durumuna Göre Meslek Dağılımı 14

Tablo 3. Anne ve Baba Birliktelik Durumu 15

Tablo 4. Kiminle Birlikte Yaşıyor 16

Tablo 5. Anne / Baba Meslek Dağılımı 17

Tablo 6. Medeni Durumu 22

Tablo 7. İlk Kez Uyuşturucu Madde Kullandığındaki Medeni Durumu 22

Tablo 8. İlk Denenen Uyuşturucu Madde 25

Tablo 9. Şu Anda Kullanılan Uyuşturucu Madde 26

Tablo 10. Uyuşturucu Maddeye Başlama Nedeni 30

Tablo 11. Tedavi Olmak İstiyor Mu ? 32

Tablo 12. Ne Tür Sosyal Güçlükle Karşılaştı ? 33

Tablo 13. Hangi Farklı Suçtan İşlem Gördü ? 36

TABLOLAR

(6)

GRAFİKLER

Grafik 1. Cinsiyet 12

Grafik 2. İş Durumu 14

Grafik 3. Anne / Baba Yaşıyor Mu? 15

Grafik 4. Anne Öğrenim Durumu 18

Grafik 5. Baba Öğrenim Durumu 19

Grafik 6. Anne ve Baba Arasında Şiddet Var Mı? 20

Grafik 7. Aile İçinde Şiddet Var Mı? 21

Grafik 8. Uyuşturucu Maddeyi Kullanmaya Başladığı Yaş 23

Grafik 9. Uyuşturucu Madde Kullanmadan Önce Tütün ve Alkol Kullanımı Var Mı ? 24

Grafik 10. Uyuşturucu Maddeyi İlk Temin Şekli 27

Grafik 11. Uyuşturucu Maddeyi Kullanım Alanı 28

Grafik 12. Uyuşturucu Maddeyi Kendi Evinde Kullananlar Kiminle Birlikte Yaşıyor ? 29

Grafik 13. Uyuşturucu Maddeyi Kendi İsteğiyle Bırakmayı Denedi Mi ? 31

Grafik 14. Uyuşturucu Madde Kullandığı İçin Sosyal Güçlükle Karşılaştı Mı ? 33

Grafik 15. Geçmişte Uyuşturucu Suçlarından Adli İşlem Gördü Mü ? 34

Grafik 16. Geçmişte Farklı Bir Suçtan Adli İşlem Gördü Mü ? _ 35

(7)

(8)

GİRİŞ

(9)

içeren önleme/eğitim ve bağımlı bireylerin iyileştirilmesi ve yeniden topluma kazandırılmalarını içeren tedavi/rehabilitasyon süreçleridir. Bu süreçlerin/ayakların birbirinden ayrılmadan ve ahenk içinde hareket etmesi, mücadelenin başarıya ulaşması için zorunluluktur.

Günümüz dünyasının en önemli sorunları arasında yer alan madde kullanımı, bağımlılığa neden olan ve fakat tedavi edilebilir bir hastalıktır. Bunun yanında madde bağımlılığının nörolojik etkileri ve buna bağlı olarak farklı suçlara karışılması, ayrıca uyuşturucunun arzını ortaya çıkarması, önemli bir toplumsal güvenlik sorununu oluşturmaktadır.

Sorunun tespiti ve çözüm önerileri geliştirilebilmesi, arz, önleme/eğitim ve tedavi/rehabilitasyon faaliyetlerinin amaca uygun şekilde yürütülebilmesi için uyuşturucu suçlarına karışan kişilerin profilinin çıkarılmasına ihtiyaç duyulmuştur.

Bu önceliklerden yola çıkılarak Emniyet Genel Müdürlüğü Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı tarafından, İçişleri Bakanlığının 25.01.2018 tarihli onayıyla NARKOLOG isimli bir proje başlatılmıştır. Proje kapsamında illerimizde haklarında uyuşturucu suçlarından dolayı işlem yapılan kişilere NARKOFORM adıyla bir anket uygulanmaktadır.

Çalışmanın Amacı

Uyuşturucu suçlarının arkasında yatan nedenlerin ve risk faktörlerinin belirlenmesi, uyuşturucu maddelerin arzı, madde kullanımı, bağımlılığı, tedavi ve rehabilitasyon alanlarında yaşanan sorunlarla daha güçlü ve etkin biçimde mücadele edilmesini sağlayacaktır.

Çalışmanın Kapsamı

Çalışma 2020 yılını kapsamaktadır. 81 ilimizde İl Emniyet Müdürlüklerinin adli birimleri tarafından uyuşturucu suçlarından dolayı soruşturma gören şüpheliler evreni oluşturmaktadır. Anketimiz, şüpheliler hakkında yürütülen adli işlemler tamamlandıktan sonra ve tamamıyla gönüllülük esasına göre uygulanmaktadır.

Türkiye genelinde, polis tarafından 2020 yılında uyuşturucu suçlarından dolayı 206.421 şüpheliye adli işlem yapılmıştır. Söz konusu şüphelilerin 33.056’sına anket uygulanmış ve raporlamada mükerrer veriler hariç tutulmuştur. Rapordaki bulgulara, ‘’Hayatının herhangi döneminde madde kullandığını beyan eden’’ 23.526 kişinin cevaplarıyla ulaşılmıştır.

(10)

 Literatürde kullanılan anket ve ölçekler incelenerek, 2 bölüm ve 74 soru halinde bir anket formu oluşturulmuştur.

 Anketin amaca yönelik işlevselliğini ölçebilmek adına, 07 – 16 Şubat 2018 tarihleri arasında iki dönem halinde ve Ankara Narkotik Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğünde (96) şüpheliye pilot çalışma yapılmıştır.

 27.02.2018 tarihinde yapılan 32. TUBİM Bilim Kurulu toplantısında söz konusu formun düzenlenecek eğitimler akabinde 81 ilde uygulanmasına karar verilmiştir.

 Proje başlangıcından günümüze kadar, Başkanlık ve 81 il ve narkotik biriminde çalışan toplam 325 personele anketleri uygulamak üzere NARKOLOG eğitimi verilmiştir. 2018 yılında ilk eğitim uygulanmış ve Tablet PC dağıtımı yapılmıştır. 2020 yılında ise yeni NARKOLOG yetiştirilmesi ve mevcut NARKOLOG’ların bilgilerinin yenilenmesi amacıyla ikinci NARKOLOG eğitimi verilmiştir.

NARKOFORM’un Uygulanması

 Anket formlarının etkin bir biçimde değerlendirilmesi amacıyla bir yazılım tasarlanarak, POL-NET Bağlantılı Tablet-PC’lere yüklenmiştir.

 Sistemi verimli şekilde kullanabilmek ve hata payını asgari düzeye indirebilmek amacıyla Ankara’da (1) haftalık yazılım deneme çalışmaları gerçekleştirilmiştir.

 06.06.2018 tarihi itibariyle NARKOFORM’ların uygulanmasına geçilmiştir. 24 saat esasına göre tabletler üzerinden doldurulan formlar, POL-NET üzerinden online olarak Başkanlığa iletilmektedir.

Bu raporda; başta uyuşturucunun arzıyla mücadele eden kolluk birimlerimize, bunun yanında önleme/eğitim ve tedavi/rehabilitasyon faaliyeti yürüten kurumlarımıza ve konuyla ilgili yapılan akademik çalışmalara katkı sağlayacağı düşünülen analiz sonuçları sunulmuştur.

(11)

(12)

1.BÖLÜM

2020 PROJE ÇIKTISI

(13)

NARKOLOG RAPORU - 2021

12 N a r k o l o g – 2 0 2 p r o j e s i 1 a n a l i z r a p o r u

Grafik 1. Cinsiyet

 Uyuşturucu suçları, erkek egemen bir suç türüdür. Kadınların bu suçtan daha uzak olduğu söylenebilir.

 Örneklemin cinsiyetine baktığımızda, %95,5’i erkek, %4,5’i ise kadınlardan oluşmaktadır.

 Suç türlerine göre cinsiyet yüzdelerine bakıldığında;

• TCK 188 suçlarından işlem görenlerin %5’i,

• TCK 190 suçlarından işlem görenlerin %8’i,

• TCK 191 suçlarından işlem görenlerin %4,3’ü ve

• 2313 SKM suçlarından işlem görenlerin %2,7’si kadındır.

 Sonuçlar 2018 Genel Nüfusta Madde Kullanım Yaygınlığı Anketi ile de uyumludur.

 TÜİK 2020 verilerine göre Türkiye nüfusunun %49,9’u kadın, %50,1’si erkektir. Türkiye genelindeki erkek nüfus yüzdesinin çok üzerinde bir orana NARKOLOG Projesi’nde ulaşılması dikkat çekicidir.

%5,8 %94,2

%4,5 %95,5

2020 2019

2020

2019

(14)

Tablo 1. Öğrenim Durumu

Örneklemin eğitim durumlarına bakıldığında %25,5’i lise ve üzeri öğrenim düzeyine sahiptir. Bu oran 2019’da %36’dır.

 Literatürde, uyuşturucu suçlarına karışanların eğitim durumunun düşük olduğu söylenir. NARKOLOG çalışmasında da buna ilişkin sonuçlar elde edilmektedir. Buradan hareketle eğitim seviyesi yükseldikçe uyuşturucu suçlarına karışma olasılığının azaldığı yönünde bir kanaat oluşabilir.

 TÜİK 2020 verilerine göre, lise altı öğrenim düzeyine sahiplilik oranı %63,2‘dir. NARKOLOG verilerinde ise bu oran %74,5’tir.

Türkiye genelindeki lise altı öğrenim düzeyine sahip kişi yüzdesinden çok daha fazla orana NARKOLOG Projesi’nde ulaşılmıştır.

Öğrenim Durumu 2019 2020 TÜİK 2020 (%)

Ortaokul ve Dengi Okul Mezunu 33,6 40,1 25,9

İlkokul Mezunu 27,6 31,7 23,9

Lise Mezunu 30,2 22,6 21,0

Üniversite – Yüksekokul Mezunu 5,6 2,8 14,0

Okumaz-Yazmaz 1,5 1,5 2,8

Okuryazar (Mezun Değil) 1,3 1,2 10,6

Yüksek Lisans Mezunu 0,2 0,1 1,8

(15)

0,0%

20,0%

40,0%

60,0%

Düzenli Bir İşim Var İşim Yok – Çalışmıyorum - Geçimimi Başkaları

Sağlıyor

Ara Ara Çalışıyorum 54,5%

30,9%

14,6%

55,1%

31,3%

13,6%

2019 2020

 Örneklem üzerinde düzenli bir işim var diyenlerin (12.972 kişi) oranı %55,1’dir. Düzenli işi olan kişilerin adli işlem geçirdiği suç türlerine bakıldığında, %0,7 oranla 2313 SKM suçları en düşük, %67,3 oranla TCK 191 suçları en yüksektir.

 Örneklemde bir önceki yıla göre, işi olmayan- çalışmayanların oranı kısmi olarak yükselmiştir.

 İşsizliğin bir sorun olduğu söylenebilir ama bu durum, madde kullanımında doğrudan riskli bir sebep olarak görülmemektedir.

Tablo 2. İş Durumuna Göre Meslek Dağılımı

 Örneklemin iş durumuna göre meslek dağılımında, ‘’düzenli bir işim var’’ ve ‘’ara ara çalışıyorum’’ diyen kişilerde en sık görülen 7 meslek tabloda sunulmuştur.

Sıra No Meslek 2019 2020

1 İşçi 11,1 11,6

2 İnşaatçı 7,6 6,3

3 Esnaf 4,4 4,6

4 Seyyar Satıcı 3,2 4,0

Sıra No Meslek 2019 2020

5 Şoför 4,1 3,6

6 Garson 5,0 3,4

7 Oto Tamircisi 2,4 3,1

8 Diğer Meslekler 62,2 63,4

(16)

Grafik 3. Anne / Baba Yaşıyor Mu ?

Örneklemin annesi sağ olanların oranının babası sağ olanlardan fazla olduğu görülmektedir.

Tablo 3. Anne ve Baba Birliktelik Durumu

%68,7’lik orandaki örneklemin anne ve babası birlikte yaşamaktadır.

Anne veya babası ölen, boşanmış olan, ayrı yaşayan veya soruya cevap vermek istemeyenlerin oranı %31,4’tür.

Cevap vermek istemeyenlerin oranı bir önceki yıla göre artış göstermiştir.

Birliktelik Durumu 2019 2020 Birlikte yaşıyorlar 68,3 68,7

Annem/babam öldü 18,4 17,2

Ayrı yaşıyorlar/boşandılar 9,7 7,5

Cevap vermek istemiyorum 3,5 6,4

Çok eşli 0,1 0,2

8,6% 9,8% 2020

90,2% 2019 91,4%

18,3%

18,4% 2020

2019 81,7%

81,6%

Anne Yaşıyor Mu ?

Baba Yaşıyor Mu ?

Evet Hayır

(17)

Kiminle Birlikte Yaşıyor 2019 2020

Aile Fertleri 89,0 87,2

Yalnız 7,0 7,5

Ev arkadaşı/ları 2,2 3,3

Sevgili/Partner 0,8 1,0

Akraba 0,6 0,6

Sokakta / Parkta diğer evsizlerle 0,2 0,3

Oda arkadaşı (Devlet/Özel/Vakıf Yurdu) 0,2 0,1

Tablo 4. Kiminle Birlikte Yaşıyor

Örneklemin %87,2’si aile fertleriyle¹ birlikte yaşamaktadır.

Suç türüne göre aile fertleriyle yaşayanların oranlarını incelediğimizde;

• 2313 SKM suçlarından işlem görenlerde %80,5,

• TCK 188 suçlarından işlem görenlerde %85,2,

• TCK 190 suçlarından işlem görenlerde %92,9 ve

• TCK 191 suçlarından işlem görenlerde %88,2 olduğu görülmektedir.

Ayrıca medeni durumu bekar olan kişilerde aile fertleriyle yaşayanların oranlarını incelediğimizde;

• TCK 188 suçlarından işlem gören bekar kişilerin %83,7’si,

• TCK 191 suçlarından işlem gören bekar kişilerin ise %87,4’ü aile fertleriyle birlikte yaşadığı belirlenmiştir.

Ortalama 4,1 kardeş varlığı görülmektedir.

1Aile fertleri ifadesi; anne, baba, eş ve kardeşin biri veya birkaçını betimlemek için kullanılmıştır. Kardeş sayısına kişinin kendisi de dahildir.

Kiminle Birlikte Yaşıyor 2019 2020

Aile Fertleri 89,0 87,2

Yalnız 7,0 7,5

Ev arkadaşı/ları 2,2 3,3

Sevgili/Partner 0,8 1,0

Akraba 0,6 0,6

Sokakta / Parkta diğer evsizlerle 0,2 0,3

Oda arkadaşı (Devlet/Özel/Vakıf Yurdu) 0,2 0,1

Tablo 4. Kiminle Birlikte Yaşıyor

Örneklemin %87,2’si aile fertleriyle¹ birlikte yaşamaktadır.

Suç türüne göre aile fertleriyle yaşayanların oranlarını incelediğimizde;

• 2313 SKM suçlarından işlem görenlerde %80,5,

• TCK 188 suçlarından işlem görenlerde %85,2,

• TCK 190 suçlarından işlem görenlerde %92,9 ve

• TCK 191 suçlarından işlem görenlerde %88,2 olduğu görülmektedir.

Ayrıca medeni durumu bekar olan kişilerde aile fertleriyle yaşayanların oranlarını incelediğimizde;

• TCK 188 suçlarından işlem gören bekar kişilerin %83,7’si,

• TCK 191 suçlarından işlem gören bekar kişilerin ise %87,4’ü aile fertleriyle birlikte yaşadığı belirlenmiştir.

Ortalama 4,1 kardeş varlığı görülmektedir.

1Aile fertleri ifadesi; anne, baba, eş ve kardeşin biri veya birkaçını betimlemek için kullanılmıştır. Kardeş sayısına kişinin kendisi de dahildir.

(18)

NARKOTİK SUÇLARLA MÜCADELE DAİRE BAŞKANLIĞI 1 7

Tablo 5. Anne / Baba Meslek Dağılımı

Anne / baba meslek dağılımlarında en sık görülen 4 meslek tabloda sunulmuştur.

Anne mesleği incelendiğinde ülkemiz geneli annelerin çoğu ev hanımıdır.

Örneklemin %91,1’inin annesinin ‘’ev hanımı’’

olması, literatürde ön kabul olan “çalışan ailelerin çocuklarının madde kullanımında daha çok risk altında olduğu’’ görüşüyle uyuşmamaktadır.

2019² TÜİK ülke geneli ‘’ev hanımı’’ yüzdesi

%35,4’tür.

Babaların %72,1’inin düzenli bir geliri olduğu söylenebilir.

Anne Mesleği 2019 2020

Ev Hanımı 89,6 91,1

Emekli 2,3 2,0

İşçi 1,2 0,9

Temizlik Şirketinde 0,9 0,8

Diğer Meslekler 6,0 5,2

Baba Mesleği 2019 2020

Emekli 24,9 22,9

Düzenli İşi Yok 12,1 17,2

İşsiz (Çalışmıyor) 9,8 10,6

Esnaf 6,6 7,2

2Narkolog Raporu’nun hazırlandığı dönemde TÜİK 2020 verileri yayınlanmamıştır.

Tablo 5. Anne / Baba Meslek Dağılımı

Anne / baba meslek dağılımlarında en sık görülen 4 meslek tabloda sunulmuştur.

Anne mesleği incelendiğinde ülkemiz geneli annelerin çoğu ev hanımıdır.

Örneklemin %91,1’inin annesinin ‘’ev hanımı’’

olması, literatürde ön kabul olan “çalışan ailelerin çocuklarının madde kullanımında daha çok risk altında olduğu’’ görüşüyle uyuşmamaktadır.

2019² TÜİK ülke geneli ‘’ev hanımı’’ yüzdesi

%35,4’tür.

Babaların %72,1’inin düzenli bir geliri olduğu söylenebilir.

Anne Mesleği 2019 2020

Ev Hanımı 89,6 91,1

Emekli 2,3 2,0

İşçi 1,2 0,9

Temizlik Şirketinde 0,9 0,8

Baba Mesleği 2019 2020

Emekli 24,9 22,9

Düzenli İşi Yok 12,1 17,2

İşsiz (Çalışmıyor) 9,8 10,6

Esnaf 6,6 7,2

(19)

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0

İlkokul Mezunu Okumaz-Yazmaz Okuryazar

(Mezun Değil) Ortaokul ve Dengi

Okul mezunu Lise ve Dengi

Okul Mezunu Üniversite - Yüksekokul Mezunu 48,1

22,6

15,8 8,3

4,1 1,1

51,6

19,4 18,0

7,7 2,6 _0,7

Anne Öğrenim Durumu (%)

2019 2020

Grafik 4. Anne Öğrenim Durumu

 Anne öğrenim durumu incelendiğinde;

• Annelerde ‘’lise ve üzeri’’ eğitim düzeyi %3,3’tür.

• Oranlar, örneklemin eğitim durumuna göre daha düşüktür.

 Suç türüne göre lise ve üzeri anne öğrenim durumları incelendiğinde, en düşük olarak %2,9’luk oranla TCK 188 suçlarından işlem gören kişilerin annelerindedir.

(20)

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0

İlkokul Mezunu Okumaz-Yazmaz Okuryazar

(Mezun Değil) Ortaokul ve Dengi

Okul Mezunu Lise ve Dengi Okul

Mezunu Üniversite - Yüksekokul Mezunu 54,6

7,5 11,0 15,8

8,8

2,3 51,6

19,4 18,0

7,7 2,6

0,7

Baba Öğrenim Durumu (%)

2019 2020

Grafik 5. Baba Öğrenim Durumu

Baba öğrenim durumu incelendiğinde;

• Babalarda ‘’lise ve üzeri’’ eğitim düzeyi %3,3’tür.

• Oranlar, örneklemin eğitim durumuna göre daha düşük, anneler ile aynıdır.

(21)

,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0 35,0 40,0 45,0

Hiç Nadiren Ara sıra Cevap vermek

istemiyorum. ^Sıkça ^Sürekli 42,9

24,7

18,2

6,7 5,4

2,1 32,5

27,9 24,0

9,4

4,5 1,7

Anne-Baba Arası Şiddet Durumu (%)

2019 2020

Grafik 6. Anne ve Baba Arasında Şiddet Var Mı ?

 Anne ve baba arasında, hiç şiddet yaşanmadığını ifade eden örneklem oranı %32,5’tir.

Bu oran 2019 yılında göre oldukça

düşmüştür.

(22)

Grafik 7. Aile İçinde Şiddet Var Mı ?

 Aile içinde şiddet var mı? sorusuna %32,8 oranında ‘’hiç’’ cevabı verilmiştir. Bu oran 2019 yılına göre düşük kalmıştır.

 Literatürde parçalanmış veya ilişki ve iletişimin düzgün yürümediği ailelere mensup çocuklarda, uyuşturucu kullanma riskinin yüksek olduğu gibi bir tespit bulunmaktadır. Ancak NARKOLOG çalışması kapsamında elde edilen veriler doğrultusunda bu tespitin tam olarak teyit edilemediği söylenebilir.

,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0 35,0 40,0 45,0

Hiç Nadiren Ara sıra Cevap vermek

istemiyorum. ^Sıkça ^Sürekli

44,2

23,3

18,9

6,5 5,2

1,9 32,8

29,7

21,9

9,3

4,3 2,0

Aile İçi Şiddet Durumu (%)

2019 2020

(23)

Tablo 7. İlk Kez Uyuşturucu Madde Kullandığındaki Medeni Durumu

İlk kez madde kullanmaya başladığındaki medeni durum değerlendirildiğinde, bekarların hedef olma potansiyelinin daha yüksek olduğu görülmektedir.

2019³yılı TÜİK verilerine göre;

• Hiç evlenmeyen kişilerin oranı %27 civarındadır. Bu oran NARKOLOG verilerinde mevcut medeni durumda %60, madde kullanmadan önceki medeni durumda ise %88 civarına çıkmaktadır.

Bu durum madde kullanmaya başlama yaşıyla ilişkilendirilebilir.

Medeni Durum 2019 2020

Bekardım 86,5 87,6

Evliydim 12,2 11,1

Boşanmıştım 1,2 1,2

Eşim Ölmüştü 0,1 0,1

Tablo 6. Medeni Durumu

Örneklemin mevcut medeni durumunu incelendiğinde;

• %60,5’i bekar, %31,3’ü evlidir.

%34’ünün çocuğu vardır,

Mevcut medeni durumu ‘’bekar’’ olan kişileri suç türüne göre incelendiğinde ise;

• TCK 188 suçlarından işlem görenlerin %54’ü,

• TCK 190 suçlarından işlem görenlerin %67’si,

• TCK 191 suçlarından işlem görenlerin %63,4’ü ve

• 2313 SKM suçlarından işlem görenlerin %45’inin bekar olduğu görülmektedir.

 Türkiye genelinde boşanan kişilerin oranı %0,8 iken, madde kullanan kişilerde

%8’e çıkmaktadır.

Medeni Durum 2019 2020

Hiç evlenmedim 60,1 60,5

Evliyim 31,9 31,3

Boşandım 7,8 8,0

Eşim öldü 0,2 0,2

(24)

Grafik 8. Uyuşturucu Maddeyi Kullanmaya Başladığı Yaş

Uyuşturucuya başlama yaşı tüm dünyada ortalama, ortanca veya en sık tekrar eden yaş değeri üzerinden hesaplanmaktadır. Sınırlı sayıdaki kişilerin çok küçük veya büyük yaşlarda uyuşturucuya başladığını söylemesi genele yaygınlaştırılamaz.

2020 yılında uyuşturucuya başlama yaşı ortalama 20,9’dur. Ortanca yaş ise 20’dir. 2019 yılında ortalama başlama yaşı 20,8 ortanca ise 20’dir. Ayrıca 2018 yılında yapılan Genel Nüfusta Madde Kullanım Yaygınlığı anketine göre ise uyuşturucuya başlama yaş ortalaması 19,5’tir.

Uyuşturucu kullanmaya başlama bakımından 25’e kadar yaşların en riskli olduğu söylenebilir.

16,0 17,0 18,0 19,0 20,0 21,0

Ortalama Ortanca En Sık Tekrar Eden

20,8

20

18 20,9

20 20

İlk Deneme Yaşı

2019 2020

(25)

Grafik 9. Uyuşturucu Madde Kullanmadan Önce Tütün ve Alkol Kullanımı Var Mı ?

Örnekleme uyuşturucu madde kullanmaya başlamadan önce tütün ve alkol kullanıp kullanmadığı, kullanıyor ise kaç yaşında başladığı sorulmuştur.

Uyuşturucu öncesi tütün kullanım oranı %83,4’tür. Tütüne başlama yaş ortalaması ise 16,5’tir.

Aynı şekilde alkol kullanım oranı %37,5’tir ve alkole başlama yaş ortalaması 17,8’dir.

16,6%

19% 2020

83,4% 2019 81%

Tütün

Evet Hayır

62,5%

62% 2020

2019 37,5%

38,0%

Alkol

Evet Hayır

NARKOTİK SUÇLARLA MÜCADELE DAİRE BAŞKANLIĞI

2 4

Grafik 9. Uyuşturucu Madde Kullanmadan Önce Tütün ve Alkol Kullanımı Var Mı ?

Örnekleme uyuşturucu madde kullanmaya başlamadan önce tütün ve alkol kullanıp kullanmadığı, kullanıyor ise kaç yaşında başladığı sorulmuştur.

Uyuşturucu öncesi tütün kullanım oranı %83,4’tür. Tütüne başlama yaş ortalaması ise 16,5’tir.

Aynı şekilde alkol kullanım oranı %37,5’tir ve alkole başlama yaş ortalaması 17,8’dir.

16,6%

19% 2020

83,4% 2019 81%

Tütün

Evet Hayır

62,5%

62% 2020

2019 37,5%

38,0%

Alkol

Evet Hayır

(26)

Uyuşturucu Madde 2019 Yüzde

Esrar 82,9 80,0

Metamfetamin 3,1 6,0

Eroin 6,5 4,5

Sentetik Kannabinoid (Bonzai) 1,9 4,3

Ecstasy 3,8 2,5

Sentetik Ecza 1,0 1,9

Captagon 0,2 0,4

Kokain 0,5 0,3

Afyon Sakızı 0,1 0,1

 İlk denenen maddeye bakıldığında, Dünya üzerinde olduğu gibi Türkiye genelinde de esrar ön plandadır.

 Örneklemin %80’i madde kullanmaya ‘’esrar’’ maddesi ile başlamıştır.

 2020 yılında yakalananlar bakımından ilk denenen maddede esrar, eroin, ecstasy ve kokainde düşüş, metamfetamin, bonzai, sentetik ecza ve captagonda artış vardır.

(27)

Şu An Kullanılan Uyuşturucu Madde 2019 2020

Esrar 51,9 45,7

Metamfetamin 7,5 15,5

Şu An Kullanmıyorum 14,2 13,0

Sentetik Kannabinoid (Bonzai) 4,7 9,8

Eroin 14,8 8,8

Sentetik Ecza 2,0 4,1

Ecstasy 3,7 2,0

Kokain 0,8 0,6

Captagon 0,3 0,4

Afyon Sakızı 0,1 0,1

011 Tablo 9. Şu Anda Kullanılan Uyuşturucu Madde

Verilen cevaplarda ilk sırayı yine esrar (%45,7) almaktadır. Esrar maddesini %15,5 ile metamfetamin, %9,8 ile bonzai, %8,8 ile eroin ve %4,1 ile sentetik ecza takip etmektedir^.

Örneklemin %13’ü artık madde kullanmadığını ifade etmiştir. Bu grubun %59,6’sının (1748 kişi) yakalandığı anda üzerlerinde madde ele geçirilmiştir. Yapılan polis müdahalesinin yeniden madde kullanmaya başlamayı engellendiği söylenebilir.

 Yapılan analizde, esrar kullanarak maddeye başlayan her 5 kişiden 3’ünün, farklı maddelere kaydığı görülmüştür. Bu durum, esrarın daha ağır uyuşturuculara geçiş için basamak olduğu savını kuvvetlendirir.

(28)

Grafik 10. Uyuşturucu Maddeyi İlk Temin Şekli

Uyuşturucunun ilk olarak %75,9’luk oranla ‘’arkadaş veya yakın çevresinden⁴’’ temin edildiği söylenmiştir.

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 70,0 80,0

Arkadaş / Arkadaş Çevresi /

Yakın Çevre Parayla Satın Aldım Tanımadığım Biri Verdi

74,4

24,4

1,2 75,9

22,8

1,3

İlk Temin Şekli (%)

2019 2020

4Yakın Çevre; aile bireyleri, akrabalar, eş veya sevgiliyi kapsamaktadır.

(29)

Okul / Kurs / Etüt Merkezi Umumi Tuvalet Kahvehane/kafe vb.

Otopark Eğlence yerleri (bar, pavyon vb.) Ev partileri Otel/Motel/Hotel Mezarlık İş Yeri Park Arkadaşının evi Araba Terk edilmiş yerler/Metruk binalar Kendi evi

0,1 0,2 0,3 0,3 0,3 0,4 0,6 0,6 0,9

3,2

8,6 9,4

28,1

47,0

0,1 0,5 0,3 0,4 0,6 0,5 0,5 0,6 1,2

5,1 6,4

12,5

25,4

45,9

Uyuşturucu Madde Kullanım Alanı (%)

2019 2020

Grafik 11. Uyuşturucu Maddeyi Kullanım Alanı

Örneklemin %47’si uyuşturucu maddeyi ‘’kendi evinde’’

kullanmaktadır.

2020 yılında; bir önceki yıla göre, madde kullanım alanlarında, bina içi kullanımın arttığı, diğer yerlerde kullanımın ise bariz şekilde düştüğü olduğu görülmektedir.

Okul / Kurs / Etüt Merkezi Umumi Tuvalet Kahvehane/kafe vb.

Otopark Eğlence yerleri (bar, pavyon vb.) Ev partileri Otel/Motel/Hotel Mezarlık İş Yeri Park Arkadaşının evi Araba Terk edilmiş yerler/Metruk binalar Kendi evi

0,1 0,2 0,3 0,3 0,3 0,4 0,6 0,6 0,9

3,2 8,6

9,4

28,1

47,0

0,1 0,5 0,3 0,4 0,6 0,5 0,5 0,6 1,2

5,1 6,4

12,5

25,4

45,9

Uyuşturucu Madde Kullanım Alanı (%)

2019 2020

Grafik 11. Uyuşturucu Maddeyi Kullanım Alanı

Örneklemin %47’si uyuşturucu maddeyi ‘’kendi evinde’’

kullanmaktadır.

2020 yılında; bir önceki yıla göre, madde kullanım alanlarında, bina içi kullanımın arttığı, diğer yerlerde kullanımın ise bariz şekilde düştüğü olduğu görülmektedir.

(30)

Grafik 12. Uyuşturucu Maddeyi Kendi Evinde Kullananlar Kiminle Birlikte Yaşıyor ?

Narkotik maddeleri kendi evinde tüketenlerin %83,6’sı aile fertleriyle⁵ birlikte yaşamaktadır. Bir önceki yıla göre bu oranda düşüş mevcuttur.

Aile fertlerinin ya göz yumduğu ya farkında olmadığı ya da birlikte kullandığı düşünülmektedir.

Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı bünyesinde yürütülen NARKOREHBER eğitim faaliyetleri ile

‘’En İyi Narkotik Polisi; Anne’’ Projesi, ailelerin bilinçlendirilmesini ve farkındalıklarının artırılmasını amaçlamaktadır.

Oda arkadaşı (Devlet/Özel/Vakıf Yurdu) Sokakta / Parkta diğer evsizlerle Akraba Sevgili/Partner Ev arkadaşı/ları Yalnız Aile Fertleri

0,1 0,1 0,6 1,3 4,0

10,4

83,6

0,1 0,1 0,5 1,0 2,6

10,1

85,6

Kendi Evinde Madde Kullananlar Kiminle Yaşıyor (%)

2019 2020

5Aile fertleri ifadesi; anne, baba, eş ve kardeşin biri veya birkaçını betimlemek için kullanılmıştır.

(31)

Başlama Nedeni 2019 2020

Merak 36,1 38,0

Özenme 16,6 19,0

Arkadaş Israrı 18,7 15,0

Kişisel Sorunlarım Nedeniyle 12,7 14,1

Aile İçi Sorunlar Nedeniyle 10,7 7,3

Eğlence/Keyif 5,2 6,1

Başkaca Hastalıklar - 0,4

İnternet/Sosyal Medya/Televizyon/Sinema - 0,1

Tablo 10. Uyuşturucu Maddeye Başlama Nedeni

 Örneklemde %38,0 oranla madde kullanmaya merak etkisi ile başlama olduğu görülmektedir. 2020 yılında da 2019 yılında olduğu gibi ‘‘merak’’ önde gelen başlama sebebidir.

 Literatürde NARKOLOG çalışmasına benzer hemen her ankette, merak ve arkadaş etkisi başlama nedenleri arasında ön plana çıkmaktadır.

 Merak, özenme ve arkadaş ısrarı gibi nedenlerin, etkili eğitim/önleme çalışmalarıyla sonlanabileceği düşünülmektedir.

(32)

Grafik 13. Uyuşturucu Maddeyi Kendi İsteğiyle Bırakmayı Denedi Mi ?

 Örnekleme uyuşturucu maddeyi kendi isteği ile bırakmayı deneyip denemediği sorulmuştur. Bu yönde sonuçlar incelendiğinde

%38,8’inin madde kullanımını bırakmayı denediği ortaya çıkmıştır.

61,2%

56,0% 2020

2019 38,8%

44,0%

Evet Hayır

(33)

Tablo 11. Tedavi Olmak İstiyor Mu ?

 Madde bağımlılığı sebebiyle tedavi olmak isteyip istemedikleri sorulmuştur.

 Bu soruya yönelik cevaplar incelendiğinde;

• %44’ü bağımlı olmadığını

• %36,3’ü tedavi olmak istediğini,

• %10,1’i kendisinin bırakabileceğini,

• %2,4’ü tedavisinin devam ettiğini,

• %1,5’i tedavinin bir işe yaramayacağını ve

• %0,6’sı tedaviye ulaşmanın zor olduğunu ve maddi gücünün buna yetmeyeceğini beyan etmiştir.

Madde kullanımından dolayı tedavi olmak ister misiniz? 2019 2020

Bağımlı değilim 44,7 44,0

Tedavi olmak isterim 33,5 36,3

Kendim bırakabileceğimi düşünüyorum 12,5 10,1

Halimden memnunum / Tedavi olmak istemiyorum 4,9 5,1

Tedavim devam ediyor 3,0 2,4

Tedavinin işe yarayacağını düşünmüyorum 1,1 1,5

Tedaviye ulaşmak zor ve özel sektörde tedavi olacak maddi gücüm yok 0,3 0,6

(34)

Örneklemin %48,3’ü uyuşturucu madde kullandığı için sosyal güçlük çektiğini belirtmiştir.

Tablo 12. Ne Tür Sosyal Güçlükle Karşılaştı ?

İlk sırada %69,8 oranla aile ilişkilerinin ve %14,2 oranla arkadaş ilişkilerinin bozulduğu ifade edilmiştir.

Karşılaşılan Sosyal Güçlük 2019 2020

Ailemle ilişkilerim bozuldu 77,5 69,8

Arkadaşlarımla ilişkilerim bozuldu 10,7 14,2

Eşim / Sevgilim ile ilişkim bozuldu 6,6 8,7

İşten çıkarıldım/İş yerinde problem yaşadım 1,8 3,2

Çevremde yalnız bırakıldım 2,9 2,6

Okuldan atıldım 0,3 0,7

Fiziksel şiddete maruz kaldım 0,1 0,5

İkamet ettiğim yerden çıkarıldım/kovuldum 0,1 0,3

51,7%

44,4% 2020

2019 48,3%

55,6%

Evet Hayır

(35)

Grafik 15. Geçmişte Uyuşturucu Suçlarından Adli İşlem Gördü Mü?

 Örnekleme, haklarında uyuşturucu suçlarından daha önce adli işlem yapılıp yapılmadığı sorulmuş ve %55,8’i geçmişte de uyuşturucu suçlarından adli işlem gördüğünü ifade etmiştir.

0 10 20 30 40 50 60

Evet Hayır

41,3

55,8 58,7

44,2

Uyuşturucu Suçlarından Daha Önceden Adli İşlem Kaydı Var Mı? (%)

2019 2020

(36)

Grafik 16. Geçmişte Farklı Bir Suçtan Adli İşlem Gördü Mü?

 Uyuşturucu suçlarından yakalananlara, geçmişte farklı bir suçtan dolayı adli işlem görüp görmedikleri sorulmuştur.

 Örneklemin %39,9’u haklarında farklı bir suçtan adli işlem yapıldığını ifade etmiştir.

 Madde kullanımı sadece uyuşturucu suçlarını değil, beraberinde farklı türden bir çok suçu da beraberinde getirebilir.

60,1%

67,5% ²⁰²⁰

2019

39,9%

32,5%

Farklı Bir Suçtan Adli İşlem Görmüş Mü ?

Evet Hayır

(37)

Tablo 13. Hangi Farklı Suçtan İşlem Gördü ?

Farklı suçlardan adli işlem gördüğünü söyleyen örneklemin %59,6’sının cinayet, darp, yaralama gibi kişilere karşı suçlar,

%32,9’unun ise hırsızlık ve gasp gibi mala karşı suçlara karıştığı belirlenmiştir.

Geçmişte İşlenen Suç 2019 2020

Kişilere Karşı Suçlar 60,8 59,6

Mala Karşı Suçlar 31,7 32,9

6136 SKM 6,7 6,7

3713 SKM 0,8 0,8

(38)

(39)

(40)

2.BÖLÜM

PROFİL ANALİZLERİ

(41)

(42)

Çalışma 2020 yılını kapsamaktadır. Metamfetamin kullandığını beyan eden şüpheliler ile diğer maddeleri kullandığını ifade edenler kıyaslanmıştır. Anketimiz, şüpheliler hakkında yürütülen adli işlemler tamamlandıktan sonra ve tamamıyla gönüllülük esasına göre uygulanmaktadır.

Bulgular mükerrer veriler hariç tutularak, ‘’Hayatının herhangi döneminde madde kullandığını beyan eden’’

metamfetamin kullanıcısı 6.996 kişi ile diğer maddeleri kullanan 16.528 kişinin kıyaslanması ile hazırlanarak çıkarılmıştır.

BÖLÜM 2.1.

- Metamfetamin Kullanıcısı Profili -

(43)

0,0 20,0 40,0 60,0 80,0 100,0

Erkek Kadın

93,0

7,0 96,6

3,4

Cinsiyet (%)

Metamfetamin Kullanıcısı Diğer Kişiler

Grafik 1. Cinsiyet

(44)

Öğrenim Durumu Metamfetamin Kullanıcısı (%) Diğer Kişiler (%)

Ortaokul ve Dengi Okul Mezunu 41,3 39,6

İlkokul Mezunu 32,1 31,6

Lise Mezunu 20,7 23,3

Üniversite – Yüksekokul Mezunu 3,0 2,7

Okumaz-Yazmaz 1,6 1,5

Okuryazar (Mezun Değil) 1,3 1,2

Yüksek Lisans Mezunu - 0,1

Tablo 1. Öğrenim Durumu

(45)

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0

Metamfetamin Kullanıcısı

Diğer Kişiler

52,2 56,4

33,8

30,2 14,0

13,4

Düzenli İşi Var Mı? (%)

Düzenli Bir İşim Var

İşim Yok /Çalışmıyorum/

Geçimimi Başkaları Sağlıyor

Ara Ara Çalışıyorum

Grafik 2. İş Durumu

(46)

Düzenli Bir İşim Var / Ara Ara Çalışıyorum Metamfetamin Kullanıcısı (%) Diğer Kişiler (%)

İşçi 11,5 11,6

İnşaatçı 6,6 6,2

Esnaf 5,0 4,4

Şoför 4,2 3,4

Oto Tamircisi 3,1 3,1

Seyyar Satıcı 3,0 4,3

Garson 2,6 3,8

Fabrika İşçisi 2,3 1,3

Diğer Meslekler 61,7 61,9

Tablo 2. İş Durumuna Göre Meslek Dağılımı

(47)

0,0 20,0 40,0 60,0 80,0 100,0

Evet Hayır

91,1

8,9 89,8

10,2

Anne Yaşıyor Mu? (%)

Evet Hayır

81,1

18,9 82,0

18,0

Baba Yaşıyor Mu? (%)

Metamfetamin Kullanıcısı

Diğer Kişiler

Grafik 3. Anne / Baba Yaşıyor Mu?

(48)

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 70,0

Metamfetamin Kullanıcısı

Diğer Kişiler

67,8 69,1

17,9 7,9 16,9

6,3 7,3 0,1 6,5

0,2

Anne – Baba Birliktelik Durumu (%)

Beraberler

Anne ve/veya baba öldü

Ayrı

Cevap vermek istemedi Çok eşli

Grafik 4. Anne ve Baba Birliktelik Durumu

(49)

Kiminle Birlikte Yaşıyor ? Metamfetamin Kullanıcısı (%) Diğer Kişiler (%)

Aile Fertleri 85,9 87,9

Yalnız 9,0 6,8

Ev arkadaşı/ları 3,2 3,4

Sevgili/Partner 1,1 0,9

Akraba 0,5 0,6

Sokakta/Parkta Diğer Evsizlerle 0,2 0,3

Oda arkadaşı (Devlet/Özel/Vakıf Yurdu) 0,1 0,1

Tablo 3. Kiminle Birlikte Yaşıyor

(50)

Baba Meslek Metamfetamin Kullanıcısı (%) Diğer Kişiler (%)

Emekli 22,2 23,1

Düzenli işi yok 16,7 17,4

İşsiz 10,7 10,6

Diğer 50,4 48,9

Anne Meslek Metamfetamin Kullanıcısı (%) Diğer Kişiler (%)

Ev hanımı 91,7 91,0

Emekli 2,0 1,9

İşçi 0,9 0,8

Diğer 5,4 6,3

Tablo 4. Anne / Baba Meslek Dağılımı

(51)

Anne Öğrenim Durumu Metamfetamin Kullanıcısı (%) Diğer Kişiler (%)

İlkokul Mezunu 47,3 53,4

Okumaz-Yazmaz 23,7 17,6

Okuryazar (Mezun Değil) 18,7 17,7

Ortaokul ve Dengi Okul Mezunu 7,0 8,0

Lise ve Dengi Okul Mezunu 2,6 2,6

Üniversite - Yüksekokul Mezunu 0,7 0,7

Baba Öğrenim Durumu Metamfetamin Kullanıcısı (%) Diğer Kişiler (%)

İlkokul Mezunu 57,3 57,4

Ortaokul ve Dengi Okul Mezunu 14,8 17,2

Okuryazar (Mezun Değil) 13,0 11,8

Okumaz-Yazmaz 6,8 5,8

Lise ve Dengi Okul Mezunu 6,6 6,3

Üniversite- Yüksekokul Mezunu 1,5 1,5

(52)

,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0 35,0

Metamfetamin Kullanıcısı

Diğer Kişiler 34,6

25,9 31,6 28,8

23,8 24,1

8,9 5,1 9,6

1,7 4,2

1,7

Anne – Baba Arası Şiddet Durumu (%)

Hiç Nadiren Ara sıra

Cevap Vermek İstemiyorum Sıkça

Sürekli

Grafik 5. Anne ve Baba Arasında Şiddet Var Mı?

(53)

,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0 35,0 40,0

Metamfetamin Kullanıcısı

Diğer Kişiler 35,2

28,7 31,9 30,1

20,4 22,4

9,2 4,7 9,4

1,8 4,1

2,1

Aile İçi Şiddet Durumu (%)

Hiç Nadiren Ara sıra

Cevap Vermek İstemiyorum Sıkça

Sürekli

Grafik 6. Aile İçinde Şiddet Var Mı?

(54)

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 70,0

Metamfetamin Kullanıcısı

Diğer Kişiler

54,1 63,3

35,2

29,7 10,5

0,2 6,9

0,1

Medeni Durumu (%)

Hiç evlenmedim Evliyim

Boşandım Eşim öldü

Grafik 7. Medeni Durumu

(55)

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 70,0 80,0 90,0

Bekardım Evliydim Boşanmıştım Eşim Ölmüştü 82,7

15,3

1,9 0,1

89,7

9,4 0,9 0,0

Metamfetamin Kullanıcısı Diğer Kişiler

Uyuşturucu Maddeye Başladığındaki Medeni Durumu (%)

Grafik 8. İlk Kez Uyuşturucu Madde Kullandığındaki Medeni Durumu

(56)

21,6

20,6

20,0 20,0

19,0 19,5 20,0 20,5 21,0 21,5 22,0

Metamfetamin Kullanıcısı Diğer Kişiler

İlk Uyuşturucuyu Kaç Yaşında Denedi

Ortalama En Sık

Tekrarlanan Ortanca

Grafik 9. Uyuşturucu Maddeyi Kullanmaya Başladığı Yaş

(57)

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 70,0 80,0 90,0

Evet Hayır

85,3

14,7 82,6

17,4

Madde Kullanmadan Önce Tütün Kullandı Mı? (%)

Evet Hayır

37,6

62,4

37,4

62,6

Madde Kullanmadan Önce Alkol Kullandı Mı? (%)

Metamfetamin Kullanıcısı

Diğer Kişiler

(58)

İlk Denediği Uyuşturucu Madde Metamfetamin Kullanıcısı (%) Diğer Kişiler (%)

Esrar 72,0 83,3

Metamfetamin 20,3 -

Eroin 2,2 5,5

Sentetik Kannabinoid (Bonzai) 2,2 5,2

Ecstasy 2,1 2,6

Sentetik Ecza 0,6 2,5

Captagon 0,4 0,4

Kokain 0,1 0,4

Afyon Sakızı 0,1 0,1

Tablo 6. İlk Denenen Uyuşturucu Madde

(59)

Hâlihazırda Kullandığı Uyuşturucu Madde Metamfetamin Kullanıcısı (%) Diğer Kişiler (%)

Metamfetamin 52,3 -

Esrar 30,3 52,2

Şu An Kullanmıyorum 6,1 16,0

Sentetik Kannabinoid (Bonzai) 5,0 11,9

Eroin 4,7 10,5

Sentetik Ecza 0,8 5,5

Ecstasy 0,5 2,6

Kokain 0,2 0,8

Captagon 0,1 0,5

Tablo 7. Şu Anda Kullanılan Uyuşturucu Madde

(60)

0,0 20,0 40,0 60,0 80,0

Arkadaş / Arkadaş Çevresi

/ Yakın Çevre

Parayla Satın

Aldım Eşim/Sevgilim

Verdi Aile

Bireylerinden/

Akrabadan

Tanımadığım Biri Verdi

73,4

23,5

1,2 1,0 0,9

74,4

22,6

0,6 0,9 1,5

İlk Temin Şekli (%)

Metamfetamin Kullanıcısı

Diğer Kişiler

Grafik 11. Uyuşturucu Maddeyi İlk Temin Şekli

(61)

Uyuşturucu Madde Kullanım Alanı Metamfetamin Kullanıcısı (%) Diğer Kişiler (%)

Kendi evi 43,5 48,6

Terk edilmiş yerler/Metruk binalar 30,8 27,0

Araba 11,1 8,6

Arkadaşının evi 9,0 8,5

Park 1,8 3,8

İş Yeri 1,2 0,8

Otel/Motel/Hotel 0,8 0,4

Mezarlık 0,4 0,7

Ev partileri 0,4 0,4

Eğlence yerleri (bar, pavyon vb.) 0,3 0,4

Otopark 0,3 0,3

Kahvehane/kafe vb. 0,2 0,3

Umumi Tuvalet 0,2 0,2

Tablo 8. Uyuşturucu Maddeyi Kullanım Alanı

(62)

Uyuşturucu Maddeyi Kendi Evinde Kullananlar

Kiminle Birlikte Yaşıyor ? Metamfetamin Kullanıcısı (%) Diğer Kişiler (%)

Aile Fertleri 79,8 85,1

Yalnız 13,8 9,1

Ev arkadaşı/ları 4,3 3,9

Sevgili/Partner 1,6 1,1

Akraba 0,6 0,6

Sokakta/Parkta Diğer Evsizlerle 0,1 0,1

Oda arkadaşı (Devlet/Özel/Vakıf Yurdu - 0,1

Tablo 9. Uyuşturucu Maddeyi Kendi Evinde Kullananlar Kiminle Birlikte Yaşıyor ?

(63)

Uyuşturucuya Başlama Nedeni Metamfetamin Kullanıcısı (%) Diğer Kişiler (%)

Merak 37,6 38,1

Arkadaş ısrarı 17,4 14,4

Özenme 16,7 20,4

Kişisel sorunlarım nedeniyle 14,3 14,0

Aile içi sorunlar nedeniyle 8,9 6,6

Eğlence/Keyif 5,1 6,5

Tablo 10. Uyuşturucu Maddeye Başlama Nedeni

(64)

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 70,0

Evet Hayır

43,7

56,3

36,7

63,3

Bırakmayı Denedi Mi? (%)

Metamfetamin Kullanıcısı Diğer Kişiler

Grafik 12. Uyuşturucu Maddeyi Kendi İsteğiyle Bırakmayı Denedi Mi?

(65)

Madde kullanımından dolayı tedavi olmak ister misiniz? Metamfetamin

Kullanıcısı (%) Diğer Kişiler (%)

Tedavi olmak isterim 47,6 31,4

Bağımlı değilim 32,8 48,7

Kendim bırakabileceğimi düşünüyorum 9,6 10,4

Halimden memnunum / Tedavi olmak istemiyorum 5,2 5,1

Tedavim devam ediyor 2,3 2,4

Tedavinin işe yarayacağını düşünmüyorum 1,9 1,3

Tedaviye ulaşmak zor ve özel sektörde tedavi olacak maddi gücüm yok 0,6 0,7

Tablo 11. Tedavi Olmak İstiyor Mu ?

(66)

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 70,0

Evet Hayır

34,9

65,1

44,6

55,4

Sosyal Güçlükle Karşılaştı Mı? (%)

Metamfetamin Kullanıcısı Diğer Kişiler

Grafik 13. Uyuşturucu Madde Kullandığı İçin Sosyal Güçlükle Karşılaştı Mı?

(67)

Ne Tür Sosyal Güçlükle Karşılaştı ? Metamfetamin Kullanıcısı (%) Diğer Kişiler (%)

Ailemle ilişkilerim bozuldu 73,4 67,8

Arkadaşlarımla ilişkilerim bozuldu 11,5 15,7

Eşim / Sevgilim ile ilişkim bozuldu 8,2 9,0

İşten çıkarıldım/İş yerinde problem yaşadım 2,9 3,3

Çevremde yalnız bırakıldım 2,7 2,5

Fiziksel şiddete maruz kaldım 0,6 0,5

Okuldan atıldım 0,4 0,8

İkamet ettiğim yerden çıkarıldım/kovuldum 0,3 0,4

(68)

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 70,0

Evet Hayır

62,4

37,6

53,0 47,0

Uyuşturucu Suçlarından Daha Önceden Adli İşlem Kaydı Var Mı? (%)

Metamfetamin Kullanıcısı

Diğer Kişiler

Grafik 14. Geçmişte Uyuşturucu Suçlarından Adli İşlem Gördü Mü?

(69)