Bilim ve Teknik Aralık 2020
Merak Ettikleriniz
Mesut Erol [merak.ettikleriniz@tubitak.gov.trAynı Sıcaklıktaki Soğuk Su,
Havaya Kıyasla Neden
Daha Çok Üşütür?
Sıcaklığın 15 0C olduğu bir günde açık havada
yürüdü-ğünüzü düşünün. Bir de aynı sıcaklıktaki suyla duş al-dığınızı… Termodinamik yasaları gereği vücudumuz, kendisinden daha soğuk bir maddeyle karşılaştığında ısı kaybetmek zorunda. Hayal ederken yapılan karşılaştır-mada dahi üşüme hissi uyandıran bu büyük farklılığın sebebini anlamak için su ve havanın ısıl özelliklerini bir-kaç açıdan kıyaslamak gerekiyor.
İlk olarak, su ve hava ısıyı iletme hızları bakımından kar-şılaştırıldığında, aynı sıcaklıktaki suyun havaya göre 24 kat daha iyi bir iletken olduğu görülür.
Sonrasında ise, aynı kütleye sahip su ve havanın kütleye bağlı öz ısıları kıyaslandığında, bir kilogram suyun sıcak-lığını 1 0C artırmak için aktarılması gereken ısının
hava-nınkinden dört kat fazla olduğu görülür.
Karşılaştırmayı tamamlamak için belirli bir hacimdeki madde miktarları, yani yoğunluk (özkütle) da hesaba katılmalıdır. Aynı sıcaklıkta eş hacimdeki su, havadan yaklaşık 800 kat daha fazla kütleye sahiptir, yani 800 kat daha yoğundur.
Öz ısı ve madde yoğunluğu birlikte değerlendirildiğinde suyun havadan yaklaşık 3200 kat fazla ısı sığasına (kapa-sitesine) sahip olduğunu ve ısı transferini oldukça hızlı gerçekleştirebildiğini görürüz.
Deniz ve havuz gibi ortamlarda, cilde temas ederek ısı-nan su sürekli yer değiştirdiği için vücudumuz sürekli ısı kaybeder. Neopren gibi suni kauçuk malzemeden imal edilen dalış kıyafetleri, dokularında hapsettikleri suyun yavaşça ısıtıldıktan sonra yer değiştirmesini engellediği için su altında vücut ısımızı korumamıza yardımcı olur.
Kaynaklar atmo.arizona.edu/students/courselinks/spring13/atmo170a1s1/online_ course/week_4/lect11_temperature_conduction_convection_latent_heat. html sciencefocus.com/science/why-does-being-in-cold-water-feel-worse-than-being-in-air-of-the-same-temperature theconversation.com/want-to-keep-cool-on-hot-summer-days-heres-how-34489 60_61_merak_aralik_2020.indd 48 60_61_merak_aralik_2020.indd 48 22.11.2020 18:5722.11.2020 18:57
