Nikaragua’nın kuzey şeker değirmenleri işçilerinden yaklaşık iki bin kişi böbrek hastalığından muzdarip. Şirket kimyevi madde kullanımıyla ilgili suçlamaları reddederken işçilerden kan örneği alarak böbrek rahatsızlığı olanların işine son veriyor.
Hükümetin kaynaklarına göre ülkenin kuzeybatısında bulunan Chichigalpa bölgesinde yaşayan, işinden kovulmuş ve aktif çalışanlardan oluşan iki bin kişi kronik böbrek yetmezliği çekiyor. Hastalığın nedeni bilinmezken, son otuz yıl içinde şeker değirmenlerinde çalışan işçiler arasında hastalık nedeniyle yaşanan ölümler 560'ı buldu. Bölge yerlileri şeker kamışı üretim alanlarında kullanılan kimyasal maddelerin bu hastalığa neden olduğunu iddia ederken, San Antonio ve Monte Rosa değirmen işletmeleri iddiaları reddediyor.
Değirmenlerde çalışan işçilerin böbrek rahatsızlığı belirtileri gösterir göstermez işlerinden kovuldukları belirtilirken, kalsiyum almak dışında tedavi edilmeleri için hiçbir adım atılmıyor. Kısa bir süre içinde yorgunluk belirtileri
gösterdikleri için hiçbir şekilde çalışamayan hastalar, akşama kadar evlerinin önünde uzanarak vakit geçirirken bir süre sonra yatağa düşme kaygısı taşıyor.
Nikaragua Sağlık Bakanlığı'nda böbrek hastalıkları uzmanı Dr. Edwin Reyes, son 10 yıldır bölgede araştırma yaptığını belirtirken, 2004 yılında hasta olanların sayısının sadece 800 olduğunu ve son üç yılda çok hızlı arttığını ifade etti. Reyes, hükümetin bölgeye gönderdiği özel birimin çalışma yürüttüğünü ancak hastalığın nedeninin
bulunamamasının anlaşılır olmadığını dile getirdi. Yerli halk ise, Nikaragua ulusal meclisinden böbrek yetmezliğinin
"meslek hastalığı" olarak tanımlanmasını sağlayan bir yasayı geçirmesini talep ediyor ancak henüz bir sonuç alınamamış durumda. Bu arada şirket, hükümetten teşvik almak için yatırım üzerine yatırım yaparken, hastalık nedeniyle işlerinden olan işçilere tazminat olarak hiçbir ödeme yapmadı.
Eskiden kölelere yaparlardı
Hastalığa neden olduğu iddia edilen işletmenin sahibi Pellas'lar, ülkenin en zengini olarak bilinen bir aile.
Nikaragua'nın ABD'ye ihraç ettiği şeker kamışının yüzde 80'ini karşılayan işletme, 117 yıllık bir geçmişe sahip. Aile şirketinin finans işlerini yürüttüğü BAC Credomatic Network adlı bir şirketi de bulunuyor.
Şirket "Biz elimizden geleni yapıyoruz, bizi suçlarlarsa hiçbir şey yapmayız" diyerek tehdit savururken, San Antonio şirketine 31 yılını vermiş işçi Juan Salgado, şirketin 1990'ların sonundan itibaren işçilerini kontrolden geçirdiğini ve böbrekle ilgili en ufak bir sıkıntısı olanları derhal işten attığını ifade etti. Salgado, "Bunu zamanında kölelere de yapmışlardı, kullanılmayacak durumda olanları bir kenara atıyorlardı" dedi.
1978 yılından beri hayatını kaybeden işçi sayısı 563'ü bulurken, son iki yıldır bin 100 işçinin açtığı davalar sonuçlanmadı. Şirket, her seferinde suçlamaları reddettiğinden tazminatlar da ödenmedi. Monte Rosa bölgesinde bulunan başka bir işletmede ise 300 kadar işçi aylardır tazminat alabilmek için protesto yapıyor. İşçiler, şirketin kendilerinden kan örneği alıp hastalık belirtisi olanları işten çıkardığını ve karşılığında hiçbir ödeme yapmadıklarını ifade ediyor.
15/05/2007 sol
