YÜKSEK ÖĞRETİM KURUMLARINDA YAPILAN BULUŞLAR İÇİN PATENT BAŞVURU SÜREÇLERİ

(1)

YÜKSEK ÖĞRETİM KURUMLARINDA YAPILAN BULUŞLAR İÇİN PATENT

BAŞVURU SÜREÇLERİ

(2)

Merhaba!

BİZİ DAHA YAKINDAN TANIYIN

“Sanayi toplumunun yakıtı paraydı; bilgi toplumunun yakıtı da gücü de bilgidir.”

John Kenneth Galbraith

İletişim:

www.firdevspatent.com

bilgi@firdevspatent.com +90 507 182 70 71

+90 507 182 70 72

(3)

Fikri Mülkiyet

& Sına-i Mülkiyet

KAFAMIZIN İÇİNDEKİ CEVHER

Fikri Mülkiyet; Bir eser üzerinde sahip olunabilecek maddi ve manevi hakların tamamını ve komşu haklarını ifade eder. Fikri mülkiyet, bir kişiye veya kuruluşa ait olan fikir ürünüdür.

www.firdevspatent.com 3 FİRDEVS marka ve patent ofisi

fikri&sınaiMülkiyet

Sına-i Mülkiyet; sanayide ve tarımdaki buluşların, yeniliklerin, yeni tasarımların ve özgün çalışmaların ilk uygulayıcıları adına; ticaret alanında üretilen ve satılan malların üzerlerindeki üretici veya satıcısının ayırt edilmesini sağlayacak işaretlerin sahipleri adına tescil edilmesini ve böylece ilk uygulayıcıların ürünü üretme ve satma hakkına belirli bir süre sahip olmalarını sağlayan gayri maddi bir haktır.

Fikri mülkiyet; edebiyat, sanat, müzik, mimari vb. gibi telif eserlerini kapsar.

Sınaî mülkiyet ise esas olarak sanayi ve teknolojiyi ilgilendiren alanlarda marka, buluş ve tasarımları kapsar. Her durumda

Fikri ve Sınaî Mülkiyet Hakları; eser, marka, buluş sahibinin ticari

haklarının korunması içindir.

(4)

Eser

Farklılıklarımızdan doğan zenginlik!

Kitap dergi vb. tüm fikir ürünleri, eser kategorisine girer.

YAZILI

Şarkı seslendirme vb. tüm fikir ürünleri, eser kategorisine girer.

SESLİ

Film, dizi vb. tüm fikir ürünleri, eser kategorisine girer.

GÖRSEL

Yazılım, vs. gibi teknik olarak var olamayan fakat bir fikir ürünü olan fikirler de eser kapsamına girmektedir

DİĞER

İnsanların bir varlık haline getiremediği fikirlerinin sınıfına verilen temel isimdir.

Bu fikirler, üretilemez. Sadece çeşitli ortamlar vasıtasıyla aktarılabilir.

fikri&sınaiMülkiyet

(5)

Fikir - Buluş

Fikir, korunabilirlik ölçütleri açısından değerlendirildiğinde, “henüz bir biçim verilerek ifade edilmemiş eylem” şeklinde açıklanabilir.

Daha önceden sahip olduğumuz ancak aralarında ilişki kuramadığımız iki veya daha çok düşünceyi yeni bir biçimde yeniden birleştirmektir.

Buluş Basamağı

Somutlaşmış kapsamı belli ve yeni olan fikirler, ilgili alandaki uzmanın kolayca ulaşamadığı sürpriz bir sonuç meydana getiriyorsa Buluş Basamağını sağlayıp patent almayı hak eder. Örneğin Cam bardak ve tek kullanımlık plastik bardaklar varken tek kullanımlık kağıt bardak bir buluştur.

Yenilik BULUŞ

Buluş, ortaya çıkan soruna, teknik bir öğreti ile çözüm getiren fikri bir üründür. Bir fikrin buluş olması için çözmeyi amaçladığı sorunun daha önceden çözülmemiş olması gerekmez.

fikri&sınaiMülkiyet

5

Jack Foster’ın ‘Fikir nasıl bulunur?

(How to Get Ideas)’da

örneklediği; Gutenberg, kendisinden çok önce var olan, metal para kesme makinesi ile şarap (üzümleri sıkmada kullanılan) presini birleştirip MATBAA’yı bulması gibi…

Her fikir buluş niteliği taşımayabilir ancak bu durum; fikrin “yeni”

olmadığı anlamına gelmez. Mevcut teknolojilerin, mevcut yöntemlerin birbirleriyle harmanlanmasıyla ortaya çıkan bazı ürünler daha önce hiç denenmemiş ve avantaj sağlıyor olabilir. Bu durumda söz konusu fikir bir “yenilik” ‘tir.

www.firdevspatent.com FİRDEVS marka ve patent ofisi

(6)

PATENT NEDİR?

Patent, tekniğin bilinen durumunu aşan YENİ ve SANAYİYE UYGULANABİLEN BULUŞLARA verilen belgedir.

(7)

Buluş

BULUŞ, ORTAYA ÇIKAN SORUNA, TEKNİK BİR ÖĞRETİ İLE ÇÖZÜM GETİREN FİKRİ BİR ÜRÜNDÜR

(8)

Patentlenebilirlik Kriterleri

Yenilik (Novelty)

Buluşun, patent başvurusundan önce yazılı, sözlü veya diğer bir şekilde açıklanmamış olmaması durumudur.

BULUŞUMUZUN TÜRKİYE’DE YENİ OLMASI YETMİYOR, DÜNYADA YENİLİK ARANIYOR.

Sanayiye Uygulanabilirlik (Industrial applicability)

-Buluş, somutlaştırılabilir olmalıdır.

-Buluşu üretmek için gereken teknoloji var olmalıdır.

Buluş Basamağı (Inventive Step)

Mevcut teknik bilgiden, alanındaki uzmanlar tarafından çıkarılamama durumudur.

fikri&sınaiMülkiyet

(9)

BASİT AMA ETKİLİ

Daha fazla insanın sorunu çözen buluşların ticari gelecekleri hep parlak olmuştur.

fikri&sınaiMülkiyet

ZANNEDİLDİĞİ GİBİ PATENTLE KORUNAN BULUŞLAR, İNSAN AKLINA GELMEYECEK

UÇUK FİKİRLER DEĞİLDİR. AKSİNE

GÜNLÜK HAYATIMIZDA KARŞILAŞTIĞIMIZ SORUNLARA ÇÖZÜM GETİREN KİMİ ZAMAN ÇOK BASİT GÖRÜNEN APARATLAR

VEYA YÖNTEMLERDİR.

(10)

fikri&sınaiMülkiyet

Arthur Fry Amerikalı mucit ve bilim adamıdır. 3M tarafından üretilen bir ofis kırtasiye ürünü olan Post-it Note'un buluşçularındandır. 2006 yılı itibariyle Post-it ürünleri 100'den fazla ülkede satılmaktadır.

Arthur Fry, 1968'de 3M çalışanı

Dr. Spencer Silver tarafından

geliştirilen ‘yüzeylere hafifçe

yapışan ancak sıkıca yapışmayan

bir yapışkan’ olduğunu beraber

bir seminere giderken

aralarındaki konuşma sayesinde

öğrendi. Detayları yapılan

patent çalışmaları ve

laboratuvar çalışmalarından

öğrendi ve Evreka!

(11)

Hangi Buluş Patent Olur?

Hangi alanda ürettiğimiz çözümlere patent alabiliriz?

fikri&sınaiMülkiyet

Ürünler

Yöntemler / Usüller

kuru teksir (kserografi) Yöntemi (Chester F. Carlson - 1939) Uzaktan kumanda üzerinde bir düğmeye

bastığında mekanik ve ses ötesi tekniği kullanılarak algılanan çarpma sesi televizyon tarafından tespit edilip kanalın değiştirilmesini sağlayan cihazdır. (Robert Adler - 1957)

Ürün Üretimi &

Tamir ve Bakımı için Alet/Cihaz

Solymon Merrick - 1835

Kullanım/

Kullanım Yeri

Yumuşak doku lokal anestezisinin geri döndürülmesi için ondansetron

(Seza APİLİOĞULLARI -2012)

(12)

fikri&sınaiMülkiyet

Carlson, Amerika'da yaşanan Büyük bunalımdan sonra işini kaybedinceye dek, Bell Telephone Labratories'te araştırmacı mühendis olarak çalışıyordu. Bunun ardından, uzun süre işsiz kaldıktan sonra New York'taki elektronik firması P.R.

Mallory & Co.'nun patent departmanında işe girdi; buradayken dikkatini patent

işlerini hızlandırmak için bir kopya makinesi icat etmeye yoğunlaştırdı. New

York Halk Kütüphanesi'nde araştırma yaparken Paul Selenyi'nin çeşitli

maddelerin elektrik iletkenliğinin ışığa bağlı olarak değiştiğine dair ilkesini

keşfetti. Selenyi'nin ilkesini, kopyalamaya uyarladı ve bu değişken iletkenliği,

kopya edilecek belgenin sabit bir gölgesine dönüştürmek üzerine deneyler

yaptı. 8 Eylül 1938"de elektron fotoğrafçılığı için patent başvurusunu yaptı ve

ertesi ay bu süreci başarıyla uygulayarak yaptığı deneyin tarihini ve yerini cam

bir levhadan mumlu kağıdın üzerine geçirdi:Carlson, 20 şirketin kapısını çaldıysa

da buluşuyla ilgilenen çıkmadı; ama 1944"te Columbus'taki Battelle Memorial

Enstitüsü , bir telif hakkı sözleşmesi altında, fikri geliştirmek için çalışmasını

kabul etti. Ronald M Schaffert bu süreci geliştirdi ve sonunda üretim hakları

Haloid Corporation'a satıldı; bu şirket , Carlson'ın buluşunun adını Xerography

olarak değiştirdi. Haloid şirketi, zerografi ilkesiyle çalışan ilk fotokopi makinesini

1959"da üretti; makine öylesine tutuldu ki, şirket daha sonra adını Xerox

Corporation olarak değiştirdi.

(13)

Patent Verilemeyen Fikir Ürünleri

Zihni, ticari ve oyun faaliyetlerine ilişkin plan, usul ve kurallar

Bilginin derlenmesi, düzenlenmesi,

sunulması ve iletilmesi ile ilgili teknik yönü bulunmayan usuller Keşifler, bilimsel

teoriler, matematik metotları

Edebiyat ve sanat eserleri, bilim eserleri, estetik niteliği olan yaratmalar, bilgisayar yazılımları

fikri&sınaiMülkiyet

(14)

Patent Verilemeyen Fikir Ürünleri

Konusu kamu düzeni veya genel ahlaka aykırı olan buluşlar İnsan veya hayvan vücuduna

uygulanacak cerrahi ve tedavi usulleri ile insan, hayvan vücudu ile ilgili teşhis usulleri

Bitki veya hayvan türleri veya önemli ölçüde biyolojik esaslara dayanan bitki ve hayvan yetiştirilmesi usulleri

fikri&sınaiMülkiyet

(15)

Başvurudan Önce…

Buluş fikrinizin resmi patent başvurusunu yapmadan önce dikkat etmeniz gereken birkaç husus var.

Türk patent sistemine göre buluşçu, patent başvurusunu yapmadan en fazla bir yıl içerisinde buluşunu herhangi bir ortamda açıklayabilir. Açıklanmasının üzerinden bir yıldan fazla geçmiş buluşları, açıklayan buluş sahibi olsa bile bilinen teknik sayılır. Bu süre, yurtdışında değişiklik gösterebildiği gibi, en güvenlin yol, başvuruya kadar fikri hiçbir yerde paylaşmamaktır.

Patent başvuru sürecinin bir maliyeti olacağını unutmayarak, başvurudan önce alabilecek maddi destekler hakkında bilgi alarak, başvuru esnasında maddi destekler için gerekli işlemler de takip edilmelidir.

Fikrin Açıklanmaması

Destekler Hakkında Bilgi Alın

En önemli ön hazırlık aşamasıdır. Buluş

tarifnamesinin ve istemlerin hazırlanmasında önceki teknik araştırmasının faydası çok büyüktür.

Ön Araştırma

Patentle koruma kapsamını belirleyen istemlerin, başvurudan önce titizlikle düzenlenmesi gerekir.

İstem Düzenleme

fikri&sınaiMülkiyet

15

₺

www.firdevspatent.com FİRDEVS marka ve patent ofisi

(16)

SIK KULLANILAN KELİMELER

Patent sürecinde sıkça kullandığımız sürece dahil olanların anlamlarını bilmesi kelimelerden bazıları şöyledir;

Rüçhan hakkı, öncelik hakkı demektir. Bu hak sayesinde, buluşu ilk yapanın haklarının buluşun kamuya sunulduğu tarih itibariyle korunması sağlanmaktadır. Patent Başvurularında, rüçhan hakkı talebi, başvuruyla birlikte veya başvuru tarihinden itibaren 2 ay içinde ücreti de ödenerek yapılır.

Patent haklarından maddi olanları (Devir etme, lisans verme, Dava açma, Şikayet etme v.b.) kullanmaya yetkili geçek veya tüzel kişi/kişilere başvuru sahibi, manevi hakları (özgeçmişinde gösterme, bilgi verme, yayınlama) kullanmaya yetkili gerçek kişilere buluşçu denir. Bilgilerinin tam olarak

verilmesi zorunludur.

Rüçhan Hakkı (Priority)

Başvuru Sahibi / Buluşçu

Rüçhanlı başvurular için Rüçhan tarihinden öncesini, rüçhansız başvurular için ise başvuru tarihinden önce kamuya açık kaynaklarda yayınlanmış her türlü bilgiyi ifade eder.

Tekniğin Bilinen Durumu (Backround)

Tarifname; buluşa ait bilgileri içeren tüm bilgileri içeren bölümdür.

Tescili istenen unsurlara ilişkin tüm ayrıntıların, tekniğin ilgili alanındaki uzamanın anlayacağı şekilde bu bölümde açıklanması zorunludur. İstemler; buluşun korunacak unsurlarının yasa ve yönetmeliğe uygun şekilde tarifname kapsamıyla sınırlı olarak yazılan bölüme istemler denir.

Tarifname / İstem

fikri&sınaiMülkiyet

Lisans

Patent başvuru sahibinin patent haklarını yazılı sözleşme ile noter aracılığıyla bir başka gerçek veya tüzel kişiye/kişilere kiralamasıdır. Lisansa ilişkin hakların üçüncü kişilere karşı ileri sürülebilmesi için Türk Patent Siciline işlenmiş olması gereklidir.

Sınırlı bir süre ve yer için patent/ faydalı model sahibine, üçüncü kişiler tarafından buluşun izinsiz olarak üretilmesini, satılmasını, kullanılmasını veya ithal edilmesini engelleme hakkına tekel hakkı denir.

Tekel Hakkı

(17)

TÜRK PATENT TESCİL SÜRECİ

ARAŞTIRMA

TürkPatent tarafından, buluşun ilgili olduğu teknik alanda buluşa benzeyen buluşların varlığının araştırıldığı safhadır.

İNCELEME

Araştırma aşamasından sonra buluşun, araştırma sonuçlarına benzerliğinin TürkPatent tarafından incelendiği aşamadır.

BAŞVURU

Ön araştırmanın yapıldığı ve belge başvurusunun hazırlandığı safhadır.

BELGELENDİRME

Belge kararı verildikten sonra TürkPatent’in belgeyi hazırladığı ve gönderdiği safhadır.

fikri&sınaiMülkiyet

(18)

TÜRK PATENT TESCİL SÜRECİ

BAŞVURU

fikri&sınaiMülkiyet

Patent başvurusuyla ilgili tüm belge ve dokümanlar bu süreçte teslim edilmektedir

75

₺

TPE başvuru işlemi için 75₺ ücret almaktadır.

Patent dokümanı şekli açıdan incelenmek üzere “Şekli

inceleme” ‘ ye tabi tutulur

~3

Ay

Şekli inceleme yaklaşık 2 Hafta ila 3 ay arasında sürer.

Bu adımda sonra

başvuru için araştırma

talebi yapılır.

(19)

TÜRK PATENT TESCİL SÜRECİ

ARAŞTIRMA

fikri&sınaiMülkiyet

Şekli incelemesi tamamlanan patent başvurusu, bilinen tekniğin araştırılması için tüm dünya kapsamında detaylı bir araştırmaya tabi tutulur.

Patent başvurusunun konusu doğrultusunda Türk

Patent Enstitüsü’nde yetkin uzman yoksa, patent

başvurusu tercüme edilerek yurtdışı araştırması

sürecine girer. Araştırmaların neredeyse tamamı Türk

Patent Kurumunda yapılabilmektedir.

(20)

TÜRK PATENT TESCİL SÜRECİ

Araştırma Raporu Sonucu

fikri&sınaiMülkiyet

X Y

A A

FAYDALI MODEL DÖNÜŞÜMÜ

Eğer başvurunuz yenilik içeriyor fakat buluş basamağı içermiyorsa, buluşunuzu Faydalı Model olarak koruyabilirsiniz. Faydalı Model belgeleri patent belgeleri ile aynı hukuki niteliği taşımaktadır fakat sadece koruma süreleri 10 yıl olarak kısıtlanmıştır.

PATENT

Araştırma raporuna karşı görüş yazılarak inceleme talep edilir.

Böylece patent kuruluşu, araştırma raporunda bulunan referans dokümanlara karşı, başvuru sahibi görüşlerini de göz önünde bulundurarak inceleme yapar.

Bu rapor sonucunda araştırma uzmanı nihai bir karar veremez. Yeni bir patent belgesi alabilecek bir başvuru olsa bile belge alınabilmesi için mutlaka inceleme yapılması gerekmektedir.

Araştırma raporunda karşı doküman bulunması halinde, yazılacak savunma ile belge almaya hak kazanılabilmektedir.

Araştırma raporundan sonra araştırma uzmanını sizden bir seçim yapmanızı ister. Bu seçimi bildirmek için rapor tarihinden itibaren 3 ayınız vardır.

İnceleme talebinin süresi içinde yapılmaması veya ücretinin süresi içinde ödenmemesi halinde başvuru geri çekilmiş sayılır ve başvuru sahibine bildirilir. Başvuru yayımlanmışsa bu durum Bültende yayımlanır.

SEÇİM

TALEP EDİLEN ARAŞTIRMA RAPORU; 10-14 AY İÇERİSİNDE BAŞVURULAN KURUM TARAFINDAN HAZIRLANIP GÖNDERİLİR

(21)

TÜRK PATENT TESCİL SÜRECİ

İNCELEME

fikri&sınaiMülkiyet

Birinci Bildirim İkinci Bildirim

İkinci inceleme talebinde belirtilen karşı görüş doğrultusunda uzman tekrar başvuruyu inceleyerek belge veya ret kararı verebilir. Ret kararı vermesi durumunda karşı

görüş yazılarak Üçüncü inceleme istenir.

Üçüncü Bildirim

Üçüncü inceleme aşamasında da uzman, yazılan karşı görüşe dayalı olarak tekrar

buluşu inceler. Eğer belge kararı vermezse, patent sürecinin sonucu, nihai ret

olarak kesinleşir.

TESCİL /

NİHAİ RET

(22)

TÜRK PATENT TESCİL SÜRECİ

BELGELENDİRME

fikri&sınaiMülkiyet

Patent belgesi kararı, uzman tarafından patent vekiline, vekil yoksa buluşçuya bildirilir.

İnceleme aşamasından patent kararı bildiriminden sonra Türk Patent, belge kararını buluşçu tarafına iletir ve tebliğ tarihinden itibaren 3 ay içinde belge ücreti ödenmesi ve belge talebinin yapılmasını talep eder.

540₺

(23)

Patent Tescil Belgesi

BULUŞUNUZU KORUMANIN YEGANE YOLU

Patent, tekniğin bilinen durumunu aşan yeni ve sanayiye uygulanabilen buluşlara verilen

belgedir.

• Patent ulusaldır (sadece alındığı ülkenin sınırları içinde geçerlidir).

• Türkiye’de patent koruması için yetkili kuruluş Türk Marka ve Patent Kurumu’dur

• Koruma süresi, başvuru tarihinden itibaren başlar ve 20 yıldır.

fikri&sınaiMülkiyet

(24)

Türkiye Patent (Ay) Marka (Ay) Tasarım (Ay)

Mevcut Durum 17-42 7 8

Hedeflenen 7-27 5 5

TESCİL SÜRELERİ

Diğer Ülkeler Patent (Ay) Marka (Ay) Tasarım (Ay)

ABD 42 12 10

Çin 48 16 12

Japonya 72 12 6

AB/EPO 60 6 6

Almanya 66 8 6

Brezilya 60 36 6

G.Kore 48 9 6

* Tablodaki bilgiler Türk Patent Kurumu Sına-i Mülkiyet Uzmanı Serkan ÖZKAN’ın Kapodokya IP Günleri 2017 sunumundan alınmıştır.

fikri&sınaiMülkiyet

(25)

PATENT – FAYDALI MODEL

fikri&sınaiMülkiyet

(26)

(27)

PATENT / FAYDALI MODEL

ÇALIŞAN BULUŞLARI

Yükümlü olduğu faaliyet gereği gerçekleştirdiği yada büyük ölçüde işletmenin deneyim ve çalışmalarına dayanarak iş ilişkisi sırasında gerçekleştirilen buluşlar hizmet buluşu olarak tanımlanmaktadır.

fikri&sınaiMülkiyet

Hizmet Buluşu / Serbest Buluş (Md. 113)

Bildirim Yükümlülüğü (Md. 113-120)

• Yazılı olarak geciktirmeksizin işverene bildirim yapılır. Bildirim içeriği olarak Teknik problem, çözümü ve buluşa katkısı olanlar, kendisinin katkı oranını açıkça yazar.

• İşveren, bildirimin kendine ulaştığı tarihten itibaren 2 ay içerisinde varsa bildiriminin

eksikliklerini çalışana bildirir. Aksi halde bildirim usulüne uygun yapılmış sayılır.

• İşveren, eksiklik bildirimi yaparsa çalışan 1 ay içinde eksiklikleri gidermediği takdirde bildirim usulüne uygun yapılmamış sayılır. Tekrar yapılması gerekir.

Hak Talebi (Md. 113-120)

• İşveren, Tam veya Kısmi Hak Talebinde Bulunabilir.

• Hak Talebinin bildirim tarihinden itibaren 4 ay içinde yazılı olarak cevaplamak zorundadır. Cevap vermemesi halinde serbest buluş hükümleri uygulanır.

Ödenecek Bedel Hesabı (Md. 115)

• İşveren hizmet buluşu üzerinde tam hak talep ederse, çalışan makul bir bedelin kendisine ödenmesini işverenden isteyebilir.

İşveren hizmet buluşu üzerinde kısmi hak talep ederse, işverenin buluşu kullanması hâlinde, çalışanın makul bir bedelin

kendisine ödenmesini isteme hakkı doğar.

• Bedelin hesaplanmasında hizmet buluşunun ekonomik olarak değerlendirilebilirliği, çalışanın işletmedeki görevi ve işletmenin buluşun gerçekleştirilmesindeki payı da dikkate alınır.

• İşveren, hizmet buluşuna ilişkin talepte bulunduktan sonra, buluşun korunmaya değer olmadığını ileri sürerek bedelin ödenmesinden kaçınamaz. Ancak buluşun korunabilir olmadığı konusunda açılan dava sonucunda mahkemenin davanın kabulüne karar vermesi hâlinde çalışan, bedel

talebinde bulunamaz.

(28)

PATENT / FAYDALI MODEL

YÜKSEK ÖĞRETİM KURUMLARINDA GERÇEKLEŞTİRİLEN BULUŞLAR

Yükseköğretim kurumlarında gerçekleştirilen buluşlar, 2547 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde tanımlanan yükseköğretim kurumları ile Millî Savunma Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığına bağlı yükseköğretim kurumlarında yapılan bilimsel çalışmalar veya araştırmalar sonucunda gerçekleştirilen buluşlardır. Bu buluşların dışında kalan buluşlar serbest buluş olarak kabul edilir.

fikri&sınaiMülkiyet

TANIM BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜ

Yükseköğretim kurumlarında yapılan bilimsel çalışmalar veya araştırmalar sonucunda

gerçekleştirilen buluşlar, buluşu yapan tarafından yazılı olarak ve geciktirmeksizin yükseköğretim kurumu tarafından belirlenen ilgili birime bildirilir.

Yükseköğretim kurumu böyle bir birim

belirlemediyse yükseköğretim kurumu tarafından belirlenene kadar buluş bildirimi rektörlüğe veya genel sekreterliğe yapılır.

Yükseköğretim kurumlarında yapılan bilimsel çalışmalar veya araştırmalar sonucunda gerçekleştirilen buluşa ilişkin olarak, Kanunun 121 inci maddesinin ikinci fıkrası ve 35 inci madde uyarınca yükseköğretim kurumuna bildirim yapılmaksızın patent başvurusu yapılmışsa, başvuru yapıldığına ilişkin bildirim patent başvurusuna ait tüm bilgi ve belgelerle 35 inci madde kapsamında gerekli bilgiler ile birlikte, patent başvuru

tarihinden itibaren bir ay içinde yükseköğretim kurumuna yapılır.

PATENT BAŞVURUSU YAPILMIŞSA

(29)

PATENT / FAYDALI MODEL

YÜKSEK ÖĞRETİM KURUMLARINDA GERÇEKLEŞTİRİLEN BULUŞLAR

fikri&sınaiMülkiyet

• Yükseköğretim kurumu, yapılan bildirim üzerine buluşla ilgili olarak hak sahipliği talep edebilir. Yükseköğretim kurumu, hak sahipliği talebine ilişkin kararını yazılı olarak, buluş veya başvuru bildiriminin yükseköğretim

kurumuna ulaştığı tarihten itibaren dört ay içinde buluşu yapana bildirmek zorundadır. Aksi takdirde buluşun serbest buluş olduğu kabul edilir.

• Hak sahipliği talebine ilişkin karar tarihinden itibaren buluş üzerindeki tüm haklar yükseköğretim kurumuna geçmiş olur.

• Yükseköğretim kurumu hak sahipliği talebinde bulunmuşsa, hak sahipliği talebine ilişkin karar tarihinden itibaren iki ay içinde patent başvurusunda bulunmak zorundadır. Aksi takdirde buluş, serbest buluş niteliği kazanır. Yükseköğretim kurumu hak sahipliği talebine ilişkin kararını patent başvurusuyla birlikte Kuruma sunar.

• Patent başvurusu yapılmışsa ve yükseköğretim kurumu hak sahipliği talebinde bulunmuşsa, yükseköğretim kurumu patent başvurusunun kendi başvurusu olarak kabul edilmesini ve işlem görmesini, hak sahipliği

talebine ilişkin kararı da ekleyerek, hak sahipliği talebine ilişkin karar tarihinden itibaren iki ay içinde Kuruma bildirir. Aksi takdirde buluşun serbest buluş olduğu kabul edilir.

TAM VEYA KISMİ HAK SAHİPLİĞİ TALEBİ

(30)

YOL HARİTASI (AKADEMİSYEN BULUŞÇU)

fikri&sınaiMülkiyet

• Buluşa ilişkin bilgilerin hazırlanması

Buluş Aşaması

• Türk Patent Kurumuna Patent/Faydalı Model Başvurusunun Yapılması

Patent Başvurusu

• Dilekçe ile başvurusu yapılan patent/faydalı model

başvurusuna ilişkin bilgiler, buluşa katkı yapan gerçek ve tüzel kişiler (varsa), Kullanılan dış kaynak ve haricen açıklanması gereken ayrıntılar belirtilerek 1 ay

içerisinde Üniversite Yönetimine Başvuru Yapılır.

Üniversite

Yönetimine Bildirim

(31)

YOL HARİTASI (Üniversite Yönetimi)

fikri&sınaiMülkiyet

•Buluşçudan gelen dilekçe ve eklerinin evrak kabul tarihinden itibaren 4 ay içerisinde

değerlendirilerek cevaplanması,

•Değerlendirme Hizmet Buluşu şeklinde ve Başvuru Sahibinin Üniversite olmasına karar verilirse,

Dilekçe

Kabul/Değerlendirme

•Yazılı olarak buluşçuya, buluşunun hizmet buluşu olduğu ve

Üniversitenin başvuru sahipliği hakkını kullanacağının bildirilmesi,

•Buluşçunun patent başvuru masraflarının ödenmesi,

•Buluşçu ile Ticarileştirme Sözleşmesinin İmzalanması,

Buluşçuya Geri

Bildirim •Akademisyen buluşçunun üniversite bünyesinde olduğunu gösterir evraklarla birlikte sicile kayıtlı patentin patent başvuru sahibinin değiştirilmesi talebinin yazılı olarak Türk Patent Kurumu’na iletilmesi,

•Sicilin Düzeltilmesi,

Türk Patent Kurumu’na Bildirim

Önemli Not : Patent Başvurusu buluşçu tarafından yapılmamışsa, hak sahipliği talep tarihinden 4 ay içerisinde (Buluşçunun

Muvafakatıyla 6 ay) Üniversite patent

başvurusunu yapmak zorundadır. Aksi halde serbest buluş niteliği

kazanır.

(32)

PATENT / FAYDALI MODEL

YÜKSEK ÖĞRETİM KURUMLARINDA GERÇEKLEŞTİRİLEN BULUŞLAR

fikri&sınaiMülkiyet

• Buluştan elde edilen gelir;

• buluşun kullanımından,

• lisans verilmesinden,

• Devredilmesinden,

• diğer yollarla ticarileştirilmesinden elde edilen gelirlerin tamamıdır.

• Paylaşım;

• Buluş sahibine elde edilen gelirin en az üçte biri verilir.

• Buluş sahipleri birden fazla olması durumunda buluşa katkıları oranda pay alırlar.

• Ödeme Şekli;

• Sözleşme veya Hukuk ilişkisinden doğan hükümler

• Uyuşmazlık;

• Yükseköğretim kurumunun buluştan faydalanmaya başladığı tarihten itibaren iki ay içinde taraflar bedel üzerinde anlaşamazsa mahkeme yoluyla uyuşmazlık çözülür.

GELİR PAYLAŞIMI

(33)

PATENT / FAYDALI MODEL

YÜKSEK ÖĞRETİM KURUMLARINDA GERÇEKLEŞTİRİLEN BULUŞLAR

fikri&sınaiMülkiyet

• Buluştan elde edilen gelirden yükseköğretim kurumuna kalan miktarın, araştırma geliştirme ve

buluşların ticarileştirilmesi faaliyetlerine ilişkin yapılan harcamaların finansmanı için kullanılması esastır.

• Aksi sözleşmede belirtilmemişse buluştan elde edilen gelir, her mali yılın sonunda hesaplanarak buluşu yapanın payına düşen miktar buluşu yapana verilir.

• Yükseköğretim kurumu, buluştan elde edilen geliri mali yılın bitiminden itibaren bir ay içinde Türk Patent Kurumuna bildirir.

• Yükseköğretim kurumu, kusuru nedeniyle başvuru işlemlerinin veya patent hakkının sona ermesine sebep olursa buluşu yapanın uğradığı zararı tazmin etmekle yükümlüdür.

• Buluşu yapan, başvuru işlemlerinin veya patent hakkının sürdürülebilmesi için yükseköğretim kurumunun ihtiyaç duyduğu bilgileri sağlamakla yükümlüdür.

BULUŞTAN ELDE EDİLEN GELİRİN KULLANIMI

(34)

PATENT / FAYDALI MODEL

KAMU KAYNAKLI PROJELERDE GERÇEKLEŞTİRİLEN BULUŞLAR

fikri&sınaiMülkiyet

Buluş Bildirimi Hak Sahipliği

Değerlendirmesi Patent

Başvurusu Kullanım /

Kullandırma Yazılı olarak,

Geciktirmeksizin Kamu Kurumuna yapılır

Proje desteğinden faydalanan kişi, buluş konusu üzerinde hak sahipliği talep edip etmediği konusundaki tercihini kamu kurum veya kuruluşuna bildirene kadar veya böyle bir bildirimde bulunmadıysa usulüne uygun buluş bildirimini yaptığı tarihten itibaren bir yılın bitimine kadar,

buluşa patent veya faydalı model verilmesini etkileyecek nitelikte

açıklamalarda bulunamaz

Proje desteğinden faydalanan kişi, buluşa ilişkin olarak hak sahipliği talebinde bulunması durumunda, hak sahipliği talebinin

kamu kurum veya kuruluşuna bildirim tarihinden itibaren iki ay içinde buluş için patent başvurusu yapmakla yükümlüdür.

Birinci fıkrada belirtilen sürede patent başvurusu yapılmamışsa destek sağlayan kamu kurum veya kuruluşu buluş için hak sahipliğini alabilir ve patent başvurusunda

bulunabilir.

Kamu kurumu kendi ihtiyaçları için buluşu bedelsiz olarak kullanabilir.

Makul şartlarla üçüncü kişilere lisans verilmesini isteme hakkı

bulunmaktadır.

(Kamu yararı, ihtiyaç karşılanamaması, Buluşun

kullanılmaması)

(35)