TÜRKİYE PEYZAJI (FAKÜLTE)
YRD.DOÇ.DR.IŞIL KAYMAZ, 2017, ANKARA ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ
Peyzaj kavramı
insanlar tarafından algılandığı şekliyle, karakteri doğal ve/veya
insani unsurların eyleminin ve etkileşiminin sonucu olan bir alan
anlamına gelir (Avrupa Peyzaj Sözleşmesi).
Ekolojik, sosyal, ekonomik bileşenleri vardır.
Farklı biçimlerde sınıflandırılabilir; doğal peyzaj, kültürel peyzaj,
DOĞAL PEYZAJ
Doğal yasaların ve süreçlerin oluşturduğu bir sentezdir. İnsan eliyle biçimlenme yoktur.
Sürekli değişim gösteren bir kompozisyondur.
Arazi morfolojisi, iklim, doğal bitki örtüsü, doğal yaban yaşamı varlığı, toprak
özellikleri, jeolojik yapı vb.
KÜLTÜREL PEYZAJ
İnsan eliyle değiştirilmiş, bir kültür ya da toplumun yansımalarını barındıran
peyzajdır.
Kentsel peyzajlar, tarım peyzajları, köy peyzajları, yol peyzajları vb. İnsan ve toplum faydası ön plana çıkar.
İnsan doğal peyzajı kendi lehine biçimlendirmiştir. Tarihi peyzajlar da kültürel peyzajlara örnek verilebilir.
KÜLTÜREL PEYZAJ
I.Kaymaz
Blaenavon Endüstriyel Peyzajı, BK
Kültürel Peyzaj
Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri
İnsan ve Peyzaj
Dünya’da ilk kentler M.Ö. 4000 li yıllarda Mezopotamya ve civarında
ortaya çıkmıştır. Öncesinde de yerleşimler vardı (Çatalhöyük M.Ö.7500)
İnsan ve Peyzaj
Sümerlerin kurduğu kent devletlerine örnekler; Ur, Uruk, Kiş ve Eridu Daha sonra Mısır’da kentler kuruluyor (Nil nehri önemli)
Anadolu’da ise ilk kentlere Tunç Çağı başından itibaren rastlanıyor: Troya,
Kültepe...
Anadolu’nun kültürel peyzaj ögeleri
Göbeklitepe (Şanlıurfa) (M.Ö.10000-8000)
I.Kaymaz
Anadolu’nun kültürel peyzaj ögeleri
Çatalhöyük (Konya) (Neolitik çağ)
https://en.wikipedia.org/wiki/%C3%87atalh%C3%B6y%C3%BCk#/media/File:%C3%87atalh%C3%B6y%C3%BCk_ with_surroundings..jpg