Sermaye Mülkiyeti Bakımından Sınıflandırılma
1. Özel İşletmeleri 2. Kamu İşletmeleri 3. Karma İşletmeler
4. Yabancı Sermayeli İşletmeler
Özel İşletmeler; Üretim araçlarının mülkiyeti, özel teşebbüse ait olan işletmelerdir.
İşletmenin mülkiyeti gerçek veya tüzel kişilere aittir.
Bu işletmeler, istedikleri alanda istedikleri yatırımı yapabilirler.
Şirket yada kooperatif şeklindeki kuruluşlardır.
Kamu İşletmeleri; Sermayesinin tamamı veya yarıdan fazlası devlete yada kamu tüzel kişilerine ait işletmelerdir.
Sosyal güvenlik kuruluşları
Döner sermayeli işletmeler (Başbakanlık basımevi, devlet üretme çiftlikleri)
Özel bütçeli devlet işletmeleri (Spor Loto, MTA)
Yerel yönetim işletmeleri (Ekmek fabrikaları, Su ve Havagazı işletmeleri)
Karma İşletmeler: Gerçek veya tüzel kişiler yada özel
kişilerle kamu tüzel kişilerinin birlikte kurdukları işletmelere verilen addır.
Yabancı Sermayeli İşletmeler: Mülkiyet yabancı girişimcilerdedir.
Yabancı sermaye sahiplerinin ülkedeki özel veya kamu
kuruluşlarıyla işbirliği yaparak kurulabilmektedir. Ayrıca
yabancı girişimciler de tek başlarına bu tür işletmeleri
kurabilmektedirler.
Hukuki Şekilleri Bakımından Sınıflandırma
A. Tek Şahıs İşletmeleri
İşletmenin sahibi olan ve tüm faaliyetlerini yürüten kişiye Tacir denir. İşletme sahibi ile işletme hukuki yönden ayrı tutulamaz ( Kar, Zarar vb. her türlü risk ) Tek Şahıs İşletmeleri Avantajları
Kurulması çok kolaydır.
Yetkiler işletme sahibindedir.
Faaliyetlerde gizlidir.
Kar bir tek elde toplanır.
İşletme örgütü esnektir.
B. Şirketler
İki veya daha çok kişinin bir araya gelerek, emek veya mallarını, ortak bir amaca ulaşmak için bir sözleşmeye dayanarak
birleştirmeleridir.
Borçlar kanunu ve Ticaret Kanununa göre;
1.Adi Şirket
2.Ticari Şirket
Adi Şirket
Ortaklığın tüzel kişiliği yoktur.
Ticaret unvanları yoktur.
Ticaret şirketlerinin bağlı oldukları kurallara tabi değillerdir.
Şirket sermayesinde ortakların bir takım hakları vardır.
Şirketin kim tarafında yönetileceği önceden belirlenmek koşuluyla her ortağın şirketi yönetme hakkı vardır.
Borçlar Kanununa tabidir.
Şirket sözleşmesi sözlü veya yazılı olabilir.
Ticaret Şirketi
Ticaret Kanununa bağlıdırlar.
Şirket sözleşmesi yazılı olmak zorundadır.
Şirketin ayrı bir tüzel kişiliği vardır