EVSEL VE AMBALAJ ATIĞI EĞİTİMİ
YASA VE YÖNETMELİKLER
Çevre Kanunu
Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği
2
TANIMLAR
ATIK: Üretim ve kullanım faaliyetleri sonucu ortaya çıkan, insan ve çevre sağlığına zarar verecek şekilde doğrudan veya dolaylı biçimde alıcı ortama verilmesi sakıncalı olan her türlü maddedir.
HASTANE ATIĞI: Sağlık hizmeti veren kuruluştan çıkan atığa denir.
AMBALAJ ATIKLARI
Üretim artıkları hariç, ürünlerin veya herhangi bir malzemenin tüketiciye ya da nihai kullanıcıya ulaştırılması aşamasında ürünün sunumu için
kullanılan ve ürünün kullanılmasından sonra oluşan kullanım ömrü dolmuş tekrar kullanılabilir ambalajlar da dâhil çevreye atılan veya bırakılan satış, ikincil ve nakliye ambalajlarının atıkları olarak
tanımlanmaktadır.
4
AMBALAJ ATIKLARI ÖRN:
Kağıt(meyve suyu kutusu)
Karton
Mukavva
Plastik(Su şişesi)
Cam(soda şişesi)
Metal (kola kutusu)V.b
GERİ DÖNÜŞÜMÜN ÖNEMİ
Cam, plastik, seramik, tuğla, kağıt, çelik, alüminyum, çok büyük enerji ile elde edilir ve doğada 10-4000 yıl kadar bozulmadan kalabilirler.
Bunları, yeniden kullanıma kazandırmakla önemli miktarda enerji tasarrufu sağlanmış olur.
1 ton kullanılmış kağıdın geri kazanılması ile 1- 4100 kwh (1 ailenin yıllık tüketimi) enerji tasarrufu yapılmış olur.
(17 büyük ağaç=35 orta boy ağaç= 55 ağaç
=1 ton kağıt)
2- Bir evin yıllık kullanımı kadar su tasarrufu sağlar.
GERİ DÖNÜŞÜMÜN ÖNEMİ
Plastiğin Geri Dönüşümden Elde Edilen Bazı Malzemeler Şunlardır:
1. Sera Örtüsü,
2. Otomotiv Sektöründe Plastik Torba, 3. Marley,
4. Pis Su Borusu,
5. Elyaf ve Dolgu Malzemesi,
6. Araba Yedek Parçası Yapımında, 7. Deterjan Şişeleri, Çöp Kutuları 8. Yağmur Suyu ve Atık Su Boruları, 9. Çeşitli Plastik Dolgu Malzemeleri,
10. Çeşitli Plastik Oyuncak ve Kırtasiye Malzemeleri 6
ATIK YÖNETİMİNE İLİŞKİN GENEL İLKELER
Ambalaj atıklarının yönetimine ait ilkeler aşağıda belirtilmiştir:
a) Doğal kaynakların korunması, sürdürülebilir çevre ve sürdürülebilir kalkınma ilkeleri doğrultusunda üretimin
sağlanması ve depolanacak atık miktarının azaltılması amacıyla ambalaj atıklarının oluşumunun önlenmesi, üretimin kaçınılmaz olduğu durumlarda ise öncelikle tekrar kullanılması, geri
dönüştürülmesi, geri kazanılması ve enerji kaynağı olarak kullanılması esastır.
b) Tek yönlü ambalaj kullanımının ve bunların atıklarının
kontrol altına alınabilmesi amacıyla, öncelikle tekrar kullanıma uygun ambalajların tercih edilmesi esastır.
c
) Ambalaj atığı üreticileri, ambalaj atıklarını, bağlı bulundukları belediyenin ambalaj atıkları yönetim planına uygun olarak, diğeratıklardan ayrı biriktirmek ve belediyenin toplama sistemine bedelsiz vermekle yükümlüdür.
Ancak, organize sanayi bölgeleri yönetimleri, organize sanayi bölgeleri bünyesinde yer alan sanayi işletmeleri ve diğer sanayi işletmeleri, satış noktaları ve alışveriş merkezleri, belediyenin yönetim sistemi dışında kalan sivil hava ulaşımına açık hava alanları ile bu hava alanları
bünyesinde yer alan tüm tesisler, belediye mücavir alan sınırları dışında kalan ambalaj atığı üreticileri 23 üncü maddede belirtilen şartları
sağlamaları durumunda, oluşan ambalaj atıklarını çevre lisanslı/geçici faaliyet belgeli toplama ayırma tesisine veya belediyenin toplama
sistemine bedelsiz şartı aranmaksızın verebilirler.
8
ATIK YÖNETİMİNE İLİŞKİN GENEL İLKELER
Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği
GÖREV, YETKİ VE SORUMLULUKLAR;
a) Bakanlık merkez teşkilatının görev ve yetkileri
b) İl çevre ve şehircilik müdürlüklerinin görev ve yetkileri c) Belediyelerin görev ve yetkileri
d) Ambalaj üreticilerinin yükümlülükleri e) Tedarikçilerin yükümlülükleri
f) Piyasaya sürenlerin yükümlülükleri
g) Yetkilendirilmiş kuruluşun yükümlülükleri
h) Satış noktalarının yükümlülüklerini kapsamaktadır.
TOPLANMASI, TAŞINMASI, GEÇİCİ DEPOLANMASI VE GÖNDERİLMESİ
-
Temizlik personeli tarafından toplanan ambalaj atıklar atık odalarında bulunan mavi renkli konteynırlarda biriktirilir ve etiketlemesi yapılır.- Atık toplama zamanı veya hizmet talebi geldiği anda kişisel koruyucu kıyafetlerini giymiş atık yönetim personeli atık odasına gider.
- Mavi renkli atık konteynırı alınır ve kirli asansör vasıtasıyla atık istasyonuna indirilir.
- Bildirim varsa yardım masası bilgilendirilir ve hizmet talebi kapatılır.
10
TOPLANMASI, TAŞINMASI, GEÇİCİ DEPOLANMASI VE GÖNDERİLMESİ - Kullanılan asansör ve atık odalarının temizliği ve dezenfeksiyonu tıbbi
veya tehlikeli atık saçılmaması durumunda atık yönetim personeli tarafından suyla yıkama yapılmak suretiyle yapılmaktadır.
- Atık istasyonundaki ambalaj atık konteynerleri evsel ve ambalaj atık sevk aracına yüklenir ve geçici depo alanına getirilir.
- Ambalaj atıklar tartılarak kaydı tutulur. (tür, ağırlık ve tarih) - Ambalaj atıkları geçici atık alanında biriktirilir.
- Teslimat sonrasında sevk aracı, konteyner ve geçici depo alanı suyla yıkama yapılarak temizliği ve dezenfeksiyonu sağlanmaktadır.
- Konteyner ve sevk aracının bakımı atık yöneticisinin bilgisi dahilinde yapılmaktadır.
(Gizli atık olarak nitelendirilen atık türleri ambalaj atık prosedürüne göre
KAZA ANINDA ALINACAK ÖNLEMLER VE YARATTIĞI SAĞLIK RİSKLERİ
Dökülme saçılma durumunda atık yöneticisi mühendise derhal haber verilir.
İlgisiz kişiler alandan uzaklaştırılır, alan sınırlanır.
Atığa müdahale edecek personel mümkün olduğunca ISG eğitimi almış teknik personel olmalıdır.
Atık Dökülen alan emici malzemeyle çevrilir.
Atıklar uygun malzeme ile toplanarak temizlenir ve alan yıkanır.
Personelin atığa maruz kalma durumunda enfeksiyon komitesine başvurulur.
Olay Bilgi Formu ve gerekirse Kaza Tutanağı Doldurularak Üst Yönetime bildirilir.
12
KAZA ANINDA ALINACAK ÖNLEMLER VE YARATTIĞI SAĞLIK RİSKLERİ
Evsel Ve Ambalaj Atık Yaralanmalarının Yaratacağı Sağlık Riskleri
Atıklar kaynağında doğru ayrıldığı sürece herhangi bir sağlık riski oluşturmaz.
Tıbbi atık veya kesici delici atık karışması durumunda tüm sağlık
risklerini taşımaktadır.
KAYIT TUTMA
Atık yöneticisi belediyenin anlaşmış olduğu firmaya teslim edilen ambalaj atıklarının kaydını (tarih, ağırlık) tutar.
İlgili birimlere istenildiği zaman sunmak üzere kayıtları saklar.
14
EVSEL ATIKLAR
Mutfak, Ambar, Atolye gibi yerlerden çıkan tekrar kullanımı mümkün olmayan atıklara evsel atıklar denilmektedir.
Evsel atıklar toplanmaları sırasında diğer atıklarla karıştırılmaz, özellikle tıbbi ve tehlikeli atıklar ile karıştırılmazlar. Tıbbi atık ile
karıştırılmaları durumunda tıbbi atık olarak kabul edilirler.
ÖRN:
-köpük malzemeler -yiyecek atıkları gibi
EVSEL ATIKLAR
16
TOPLANMASI, TAŞINMASI, GEÇİCİ DEPOLANMASI VE GÖNDERİLMESİ
- Temizlik personeli tarafından toplanan evsel atıklar atık odalarında bulunan yeşil renkli konteynırlarda biriktirilir ve etiketlemesi yapılır.
- Atık toplama zamanı veya hizmet talebi geldiği anda kişisel koruyucu kıyafetlerini giymiş atık yönetim personeli atık odasına gider.
- Yeşil renkli atık konteyneri alınır ve kirli asansör vasıtasıyla atık istasyonuna indirilir.
- Bildirim varsa yardım masası bilgilendirilir ve hizmet talebi kapatılır.
- Kullanılan asansör ve atık odalarının temizliği ve dezenfeksiyonu tıbbi veya tehlikeli atık saçılmaması durumunda atık yönetim personeli tarafından suyla yıkama yapılmak suretiyle yapılmaktadır.
KAYIT TUTMA
Yüreğir Belediyesine teslim edilen evsel atıkların kaydı (ağırlık, tarih) atık yöneticisi tarafından ilgili birimlere sunulmak üzere
günlük olarak tutulur.
18