• Sonuç bulunamadı

Defterdeki antika ilaçlar, fıkralar

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Defterdeki antika ilaçlar, fıkralar"

Copied!
1
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

19 Kinunııevvel

U

Dünden, Bugünden:

Defterdeki antika

ilâçlar, fıkralar

Bir yerden elime el yazısı. 65 - 70 yıl evvel yazılmış bir defter geçti. Ni­ hayetine, Esseyid Ahmet Şevki bin Kâmil imzasını koyan, ayrıca talik hatlı mührünü de basan sahibi, o vakitki Basiret gazetesinin (Edviyei safiye) başlığile arada bir neşrettiği ilâçları faydalı görerek bu deftere geçirmiş; sonuna, şuradan buradan duyduğu bir takını garip fıkraları da ilâve etmiş.

Okuyucularımın tuhafma gideceği, bazısını — gençlerin anlamıyacağı tâbirleri parantez arasına alarak — aşağıya naklediyorum:

Muannid elimi mide — Mide üzeri­ ne 4 numaralı pehlivan yakısı koyup i 24 saat bıraktıktan sonra yakı çıka- : nlarak orasını asitborikli su ile yı- i kamalı. Bir filcana 11 tane sülük i atıp o mahalle yapıştırmah. Sülükler düşüp muzadı taaffiin yapılınca der­ hal savuştuğu mücerreptir.

Kay (kusma> _ Hindistan cevizinin dörte biri küçük bir çanağa konup ateşte lohuk haline getirildikte, birer dakika fasıla ile hastaya yedhilecek olursa kay hemen kesilir.

Halecanı asabiî kalb — 12 dirhem merccngûş ııamı diğer merzencuşu (fesleğeni) 250 dirhem suda halledip saatte bir kahve filcanı içmek gayet müessirdir.

Müzm.'iı .e nâd iltihabı casa bat (ak ciğer boruları) — Beherinden üçer dirhem sakız, çam sakızı, beyaz günlük, afyon, zağferan (safran), zamkı arabi ve 6 dirhem meyan balı tedarik edilecek. Afyon biraz gül şe­ yiyle ateşe konup reçel kıvamına ge­ lince safran makasla ince ince kesi­ lecek. Öbür eczalarla beraber ha­ vanda döğülüp kâffesinl birbirine ka­ rıştırdıktan ve üzerine bes altı dam­ la badem yağı damlattıktan sonra bu halitadan nohut büyüklüğünde haplar yapılıp gölgede kurutulacak.

Hapların yutulacak miktarı: 5 - 1 0 i yaşma kadar çocuklara sabah ve ak- çam bir, büyüklere iki adettir. Şayet üç dört gün zarfında tesiri görül­ mediği takdirde çocuklar günde dört, büyükler altı hap alırsa en muannit süal (öksürük) behemehal müııdefi olur. Bian şart ki ekşi meşrubat ve mekülâttan hazer gerektir.

Süali asabi — 15 dirhem lokman ruhu ile 40 dirhem mai sükker (şe­ kerli su) iki saat ara ile verilir.

Zatülcenp ve zatiiırie — 7 adet yengeç, bir demet sedef otu. 25 dir­ hem rakı taş havanda döğülüp tül­ bentten süzülür. Mayi, hastanın vü­ cuduna sürülür. Süzülürken tül­ bentte kalanları da tabanlarına, bi­ leklerine bağlanıp 24 saat bırakılır. Hastaya ter gelince çamaşırım de­ ğiştirmek elzemdir, ba'ka ilâca ha­ cet kalmaz.

Devayı mukavvî (kuvvet verici de­ va) — 140 dirhem kınakına, öner dirhem ravend (frenklerin rhubarbe dedikleri)-, turunç kabuğu, centiyana kökü (gentiane denilen nebat), pelin (absinthe) yaprağ, anason tohumu, kantaron ç:çeği, katran. İşbu me- vaddan mürekkep şurup zafiyet ve dermansızlığı külliyen giderdiği gibi vücuda dahi fevkalâde kuvvet verir.

Mukavviî rical — Hulâsai cevzi mu- kayyi (Extr de noiy vomique), hu­ lâsai pelin, hulâsai yabisi kınakına (kuru kınakına), tarçin sufufu (to­ zu) birbirine karıştırılıp 100 hap ya­ pılır; günde 3 - 5 tane yutulur.

Basur ve kanlı basur — Ayva yap­ rağı matbuhuna (pişirilmişine) bir miktar seker katarak ıhlamur gibi içilmelidir.

Evramı basuriyei dahiliye (he- marroides) iki dirhem kadar kara nışadırı döğüldükten sonra küçük bir tabağa koymalı. Musaffa (saf ve temiz) pamuk parçasını ıslatıp mez­ kûr toz üzerinde yuvarlamalı, Nişadır ile pamuk hamur haline gelince yek- vücut olur. Fındık hacminde yuvar­ layıp dahile sokulur. B?ş dakika ka­ dar veca verirse de devam etmeyip kesilir.

İshali müzmin — Smıaruba (?), ■Hindistan cevizi meshuku (döğülmü- şü), ekşi nar kabuğu, zamkı arabî- den on beşer dirhem alınıp işbu ecza macun halinde hastaya verilmeden evvel bir tertip, 25 dirhem zeyti Hin­ di (Hiııtyağı) içirilmeli, zeyti mezkûr hükmünü icra etmelidir.

Emrazı cildiye — 30 dirhem saf katranla 12 dirhem saf nişadır: gün­ de iki defa vücuda tı!a eylemeli

(sürmeli) dir.

Çocukların yüzünde egzama — Torba yoğurdu sürmek ile geçer.

Cerahat ve nasır — İki cüz zifti bir cüz balmumuda eriterek kaıış- tırmah; bir bez üzerinde cerahat üs­

tüne konursa delip İrinlerini akıtır, az zamanda kurutur; ayaktaki na­ sırları da imha eder.

Tuzlu balgam (doktorların dartre adını verdiği) — Bu illeti çeken Di- mitrofçalı. yani Metrovlçalı Ayni efendiye rüyasında H’zır aleyhisse- lâm talim etmiş:

Eğeden geçmiş kurşunun, sakızın, sinayı mekkiııin (sinameki), beyaz şekerin her birinden otuzar dirhem ayırıp, 320 dirhem aseli musaffa (süzme bal) ile bir yere cemedip andan sonra macun- et; sabah, ak­ şam 10 dirhem ekleyle. Asla perhizi yoksa da edersen muvafıktır ve lâkin tuzlu ve ekşiden sakın. Bu deva T'eraliye’de 30 bin kadar kişiye ve­ rilmiş, cümlesi afiyet bularak anadan yeni doğmuşa dönmüşlerdir. Vai'ahu âlem bissavap!

Siyil (doktcreası veırue) — Tü zifiri birebir gelir.

İİtihab* mesane — 3 dirhem hav- lican ile 3 dirhem şeker yekdigf e mezcedilip yevmiye miktarı ve fi is­ timal olunur.

Kankaıin (Gang:ene) — Bir tava derununa 50 kadar yumurta kırılıp hafif ateşte, siyahımtırak hale ge'ln- ceye değin karıştırılır. Tavanın di­ binde birikerr mayiimsi ve iüzucetli (yapışkan) maddeye bir tülbent ba- tırılıp kankarinli .yaranın üzeıine kapatılır. 24 saat sonra açılıp tekrar minvali mezkûr üzere amel olunur, fakat ikinci defasında sargı ziyade sıkılarak sarılır. ^

Göze kuvvet için enfiye — 25 dir­ hem çörek otu tohumu, 12 dirhem havlıcan, 25 dirhem kekik otu, 10 dirhem zencebil (zencefil). 2 dirhem nisadır, 2 dirhem çümerika (?), 2 dirhem karanfil, 15 dirhem anason gayet ince döğülüp, tülbentten elenip göz kapaklarındaki kirpiklere sürme gibi sürülür.

Kıl dökmek için — Kırkar kıs:m yumurta akı, küllü su, sönmemiş ki­ reç, 15 kısım zırnık (arsenik) ten mamul halitanın derhal tesiri görüle- gelmişth.

Bir hasta iyi mı o.acaı: yoksa öle­ cek mi? — Ufak bir kâğıda, sepet kulpu şeklinde, iki ucu yuvarlak, eğri bir hat çizilir. Yukarıdan yuvarlağın yarım parmak soluna, hattın üstüne, yanyana, amudî üç kısa çizgi; birer parmak ara ile. gene yanyana ve

(Arkası 7 inci sayfada)

Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi

Referanslar

Benzer Belgeler

lık, kelimeyi küçülterek PEUFü SÜR demeyi tercih eder..

IRIS system gathers semi-structured product information from an HTML page, applies extraction rules specified in the template file, and presents the extracted product data in

Kendisinin kültürel ve bilgisel düzeyini artırmaktan başka ülkesinin kültürel düzeyinin geliştirilmesinde de katkısının olması için çaba gösteren bütün bireyle­ rin

La Poncia: Pero yo soy buena perra; ladro cuando me lo dice y muerdo los talones de los que piden limosna cuando ella me azuza; mis hijos trabajan en sus tierras y ya están los

Ea are o foarte bună prietenă, care este vecina noastră.. Aceasta se numeşte Sara şi

Özet: 1990-1995 aras›nda ‹nfeksiyonlar› Hastal›klar› ve Ortopedi poliklinikleri taraf›ndan ortak olarak izlenen to- tal protez ve yabanc› cisim infeksiyonu olan 50

The content-rich gallery of Alice (which is updated frequently) could assist in the education process in other disciplines other than foreign language and IT. It could help in

ANTİFUNGAL İLAÇLAR.. Cilt ve mukozaların lokal mantar enfeksiyonlarının ve/veya çeşitli sistemik mantar enfeksiyonlarının tedavisinde kullanılırlar... Antibakteriyel etkileri