Değiştirilen İstanbul İmar Yönetmeliği’nin ‘Yönetmeliğe uymadan plan yapma’ izni verdiği ortaya çıktı. İstanbul’un dört bir yanını çevreleyen gökdelen ve iş merkezlerinin önlerindeki yasal engeller birer birer kaldırılıyor. Büyükşehir Belediyesi’nin onayıyla değiştirilerek yürürlüğe giren İstanbul İmar Yönetmeliği’nin, “yönetmeliğe uymadan plan yapma” izni verdiği ortaya çıktı.
İstanbul’da sağlıklı kentleşmenin koşullarını belirlemesi gereken yönetmelik, “kendi belirlediği 3 emsal inşaat yoğunluğunun imar planıyla delinmesi”nin önünü açarak gökdelen inşaatlarına kolaylık sağlıyor. Kendi hükümlerini yok sayan yönetmelik, yapı yüksekliğini de eskisine oranla 10 kat artırıyor.
Kendini yok sayan yönetmelik
Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi tespitlerine göre İstanbul İmar Yönetmeliği, “İstanbul’un gündemindeki büyük pazarlama projelerine destek amaçlı” hükümler içeriyor.
Yönetmelikte imar planları hazırlanırken, bu yönetmeliğin hükümlerin hiçbirine uyması gerekmediği ifade ediliyor.
İstanbul için en yüksek yapılaşma emsali E=3 olarak belirtilmiş olduğu halde, hemen ardından “Yüksek Yapılara İlişkin” uygulamalar maddesinde “İmar planında aksine bir hüküm yoksa” net parsel üzerinden emsalin E= 3’ü geçmemesi gerekmektedir” denerek plan ile yönetmeliğin delinebileceği belirtiliyor. Yani yönetmelik 3 emsal dese de inşaat şirketleri 10 emsal yoğunlukla gökdelenler, iş merkezleri yapabilir.
Örneklerin çoğaltılabileceğini belirten mimarlar, yönetmelikte getirilen hiçbir kural, kullanım ve yapılaşma koşul ve sınırları “uygulanmak zorunda olmadığının” altını da çiziyorlar.
Yüksek daha da yüksek!
Yönetmelikte yapılan bir başka değişiklikte ise yüksek yapılaşma hakları 10 kat artırılıyor. Eski yönetmelikte “30.50”
olan yüksek yapı sınırı “60.50”ye çıkartılarak yaklaşık 10 kat yüksek kulelerin dikilmesine olanak sağlanıyor.
Bir diğer tespit ise yönetmeliğin kendisini yargının da üstünde gördüğü yönünde. İmar Planlarının İdari Yargı Yerlerince İptali Sonuçları başlıklı maddede, yönetmeliğin, yasa ve yargı kararlarının da üstünde bir noktaya oturtulduğuna işaret ediliyor. Yönetmelik bu yönüyle Anayasa’ya da aykırılık taşıyor.
Dava açıldı
Yönetmeliğin birbiri ile çelişen birçok madde ile de kendisini uygulanamaz hale getirdiğini savunan Mimarlar Odası, teknik ve bilimsel hatalarla dolu olduğu; imar mevzuatına, şehircilik ilkelerine ve kamu yararına aykırılıklar içerdiği;
Anayasa, İmar Yasası, İmar Yönetmelikleri ve belediye kanunlarına da aykırı olduğu için İstanbul İdare Mahkemesi’nde yürürlüğünün durdurulması ve iptali için dava açtı.
Elif Görgü
Evrensel Gazetesi, 25.12.2006