-10-
Uygulamalı Ahlâk (Applied Ethics)
Kürtaj, hangi şartlarda ahlaka uygundur? Bir vatandaşın demokraside rol almak için (örneğin oy vermesi için), ahlaki bir yaptırım var mıdır? Fakirlere yardım etmek için herhangi bir yaptırım var mıdır? Bunlar uygulamalı etiğin bazı sorularıdır.
• Uygulamalı etik, felsefenin bir disiplini olan etiğin alt disiplinidir fakat bu, sadece filozofların uygulamalı etik ile uğraştığı veya verimli uygulamalı etik çalışmalarının sadece felsefe bölümlerinde yapıldığı anlamına gelmez.
• Birçok farklı türde uygulamalı etik araştırmaları vardır; öyle ki uygulamalı etiğin bir konusunu çalışan bir uzman, onun bir başka konusu hakkında söyleyecek bir şey bulamayabilir. Örneğin iş etiği ile ilgilenen birisi bioetik konusunda bir şey söyleyemez.
1. Applied Etiğin Normative ve Metaetik’ten Farkı
Metaetik ahlakın var olup olmadığı, yani gerçekliği ile ilgilenir. Kural koyucu etik ahlakın gerçekliğini kabul eder ve gerekçelendirilmiş ahlak prensiplerinin oluşturulması ve en üst düzey temel ahlak temel prensibini belirlemekle ilgilenir.
Uygulamalı etik de ahlakın gerçekliğini kabul ederek özel bazı davranış ve pratiklerin ahlaken cevazını irdeler.
Metaetik’te birçok araştırma olmakla birlikte temel soru ahlaki yargıların bir doğruluk değerine sahip olup olmadığıdır.
Kural koyucu etik ahlak prensipleri ile ilgilidir ve kendi içinde sonuççu teoriler, ödevci teoriler ve erdem-esaslı teoriler gibi alt dallara ayrılır.
Bioethics: Bioetik, insanın ve ona yakın türlerin temel kaygılarıyla ilgili sorunları kapsar; bizi, bize yakın türleri, örneğin hisli hayvanları ilgilendiren gerçekler ve biyolojik meselelere dair sorunlarla ilgilenir.
• Hayatın başlangıcı ile ilgili meseleler, kürtaj gibi;
• Hayatın sonu ile ilgili meseleler, ötenazi gibi;
• Tıbbi araştırmalarla ilgili etik kaygılar
Hayatın başlangıcı ile ilgili meseleler: Kürtaj; Kök hücre elde edilmesi ve araştırmaları; Klonlama ve (future generations) gelecek bir zamandaki dölleme.
