Gökbilim, s›n›r› olmayan bir labora-tuvarda yap›l›r ve burada çal›flmak için uzman olmak gerekmez. Bu labo-ratuvara girenler, yani, ara s›ra da ol-sa bafl›n› kald›r›p ilgiyle gökyüzüne bakan herkes bir amatör gökbilimci say›l›r. Biz, gökyüzü gözlem flenlikle-rini düzenlerken, gökyüzüyle ilgili bil-diklerimizi, deneyimlerimizi sizlerle paylaflmak istiyoruz. Amatör gökbilim-cilik ülkemizde henüz geliflme aflama-s›nda. Bu nedenle, bir gözlem arac› ol-sun ya da olmas›n, gökbilim ko-nusunda bilgili olsun ya da ol-mas›n, gökbilime ilgi duyan her-kes gökyüzü gözlem flenlikleri-ne kat›labiliyor.
fienlikte gözlem yapt›rmak, çeflitli konularda bilgi ve semi-nerler vermek amac›yla aram›z-da olacak görevliler, kat›l›mc›la-r›n gökyüzü ve gökbilimle ilgili her türlü sorular›n› yan›tlamaya çal›flacak. Ayr›ca, Bilim ve Tek-nik dergisine ait teleskoplarla gözlem yap›lacak. Gözlem yapt›-racak uzmanlar›n hepsi gökbi-lim ve gökyüzü konular›nda çok deneyimli profesyonel ve ama-tör gökbilimcilerden olufluyor. Bu uzman gözlemcilerin birço-¤u ilk flenlikten bu yana bizimle beraber bu ifli yürütüyor. fien-liklerde, gökyüzü gözlemleri kü-çük gruplar halinde yap›l›yor. Kat›l›mc›lar, bunun için grupla-ra ayr›l›yor ve her gruba en az bir uzmanla birlikte bir teleskop düflüyor.
Bu y›lki flenlik, geçen y›lki gibi iki gece-üç gün sürecek. Daha önceki y›l-larda yap›lan flenliklerde, kat›l›mc›lar yaklafl›k 100’er kiflilik gruplara ayr›l›-yor, her grup yaln›zca birer geceli¤ine flenli¤e kat›labiliyordu. Geçen y›l bunu de¤ifltirdik ve iki gece, üç gün süresin-ce tüm kat›l›mc›larla beraberdik. Önsüresin-ce- Önce-ki flenliklerde sadece gece karanl›kta görmeye çal›flt›¤›m›z yüzler, gündüzle-ri de bizlerleydi. Böylece, kat›l›mc›la-r›n kendi aralakat›l›mc›la-r›ndaki ve bizimle olan
etkileflimleri daha yüksek oldu. Gecele-ri gözlemlere ay›r›rken, gündüzleGecele-ri se-minerler, video ve saydam gösterileri, Günefl gözlemleri ve do¤a yürüyüflü gi-bi çesitli etkinlikler yap›ld›.
Gözlem flenli¤ine, çeflitli gökbilim topluluklar› kat›lacak. Böylece, kat›-l›mc›lar bu topluluklarla tan›flma f›rsa-t› bulacaklar. Dergimize gelen telefon ve mektuplardan, gökyüzüne ilgi du-yan baz› okuyucular›m›z›n bu toplu-luklara ulaflmakta güçlük çekti¤ini bi-liyoruz. Bu, hem onlar için, hem de gökyüzü tutkunlar›na ulaflmak isteyen topluluklar için iyi bir buluflma f›rsat› ola-cak. Ayr›ca, baz› teleskop fir-malar›n› da flenlikte yer alma-lar› için davet ettik. Böylece, do¤rudan yetkili sat›c›lara ulaflmakta güçlük çeken kat›-l›mc›lar›m›z bu firmalara bu-rada ulaflabilecek, ürünlerini tan›yabilecekler.
Gözlem flenli¤i için baflvu-ru formunu doldubaflvu-rup gönde-renlere A¤ustos ay› içinde, flenli¤e yönelik bilgilerin yer ald›¤› bir mektup yollayaca-¤›z. Bu mektupta, flenlik program›n›n yan› s›ra, bulufl-ma yeri, flenlik alan›na ula-fl›m, konaklama ve kamp için baz› öneriler gibi bilgiler yer alacak. Bazen, adreste bulu-namama gibi nedenlerden do-lay› gönderdi¤imiz mektuplar ulaflmayabiliyor. E¤er baflvu-ru formunu doldubaflvu-rup
gönder-26 A¤ustos 2002 B‹L‹MveTEKN‹K
30 A¤ustos – 1 Eylül tarihlerinde düzenleyece¤imiz 5. Ulusal Gökyüzü Gözlem
fienli¤i’ne az bir süre kald›. Gözlem flenli¤ini, biz de en az kat›l›mc›lar kadar
heyecanla bekliyoruz. fienlik için gereken haz›rl›klar› büyük oranda tamamlad›k ve
geri say›ma bafllad›k.
5. Gökyüzü Gözlem
fienli¤i’ne Do¤ru
z›rlanmalar›n› tavsiye ediyoruz. ‹nce, yazl›k uyku tulumlar› ya da sadece battaniye yeterli olmayabilir. Çad›r ol-madan aç›kta yatmak da üflümeye yol açabilir.
Gözlem flenli¤ine kat›l›m için belir-lenen son baflvuru tarihi, 2 A¤ustos 2002. Derginizi ald›¤›n›zda bu süre dolmufl olabilir. Önceki flenliklerdeki deneyimlerimiz, kat›l›m›n bu y›l da ol-dukça yüksek olaca¤›n› gösteriyor. Önceki flenliklerde s›k karfl›laflt›¤›m›z bir durum, baflvuru süresi bittikten sonra da flenli¤e kat›lmak isteyen çok say›da gökyüzü tutkununun olufluy-du. Bu nedenle, baflvuru formunu bu say›da da yay›ml›yoruz. Ancak, flenlik alan› belli bir say›da kat›l›mc›y› alabi-lece¤inden, bir süre sonra kat›l›m› durdurmak zorunda kalabiliriz. Bu-nun için, 2 A¤ustos’tan sonra, bizden onay almak kofluluyla baflvuru formu-nu doldurup, kat›l›m ücretlerini yat›r-man›z› istiyoruz.
Bir kez daha y›ld›zlar›n alt›nda bu-luflmak üzere...
A l p A k o ¤ l u numda. Satürn ve Ay’› gözleyebilmek
için geceyar›s›n› beklemek gerekecek. Jüpiter’se sabaha karfl› do¤uyor.
Türkiye’nin en büyük teleskopu-nun yer ald›¤› TÜB‹TAK Ulusal Göz-lemevi’nin gezilmesi de flenlik progra-m› kapsaprogra-m›nda.
Mektupta da yazaca¤›m›z baz› bil-gileri buradan bir kez daha hat›rlat-mak istiyoruz. Bunlardan en önemli-si, serin havaya haz›rl›kl› olmak. An-talya’n›n s›ca¤› sizi yan›ltmas›n; Sakl›-kent’le kent merkezi aras›ndaki s›cak-l›k fark› 15°C’yi bulabiliyor. Özellikle de Günefl’in ›s›tmad›¤› ve nem oran›-n›n artt›¤› gece saatlerinde üflüme-mek için tedbirli olmak gerekiyor. Gözlemler s›ras›nda uzun süreler ha-reketsiz kalmak gerekebiliyor. Uz-manlar, böyle uzun süre hareketsiz kalmay› gerektirebilen etkinliklerde, hava s›cakl›¤›n›n gerçek s›cakl›¤›n 10-15°C alt›nda oldu¤u varsay›larak giyi-nilmesini öneriyorlar. Bunun için özellikle bafl ve boyun bölgesinin de korunmas›na dikkat etmek gerekiyor.
Kamp yapacaklar›n da havan›n se-rin olabilece¤ini hesaba katarak ha-di¤iniz halde flenlikten bir hafta
önce-sine kadar mektubu almad›ysan›z, bi-zi arayarak bunu haber verebilirsiniz. Gerekli bilgileri böylece size de ulaflt›-rabiliriz.
fienli¤in yap›laca¤› Eylül ay›, gök-yüzünün en hareketli oldu¤u dönem-lerden biri. Akflamüstü yaz gökyüzü izlenebilirken, ilerleyen saatlerde son-bahar ve k›fl tak›my›ld›zlar› yükseli-yor. fienlikte, ç›plak gözle tak›my›ld›z-lar› ve belirgin birkaç gökcismini tan›-d›ktan sonra, teleskoplu gözlemlere geçece¤iz. fienlik yerinden bak›ld›¤›n-da, TÜB‹TAK Ulusal Gözlemevi’nin yer ald›¤› Bak›rl›tepe’nin üzerinde gö-rece¤imiz Yay Tak›my›ld›z›, gökyüzü-nün en zengin bölgesi oldu¤undan en önemli hedefimiz olacak. Bu bölgede-ki ve gökyüzünün çeflitli yerlerindebölgede-ki çok say›da y›ld›z kümesi, bulutsu, gö-kada, ikili y›ld›z sistemi gibi gökcisim-lerine teleskoplarla bakma f›rsat› bu-lacaks›n›z. Ayr›ca, flenlik s›ras›nda gökyüzünde yer alan gezegenler ve Ay gözlemleri de gözlem program›-m›zda yer al›yor. Akflam›n erken saat-lerinde, Venüs gözlem için uygun
ko-Ad-Soyad›: Adres : : Ev Telefonu : Cep Telefonu : ‹flyeri Telefonu : Faks : e-posta : Meslek : Yafl :
fienli¤e getirece¤iniz herhangi bir gözlem arac›n›z var m›?
❒ Yok ❒ Dürbün (.... x ....)
❒ Teleskop (Çap›: ... mm, Tipi: ...) ❒ Di¤er: ... Daha önceki gözlem flenliklerinden birine kat›ld›n›z m›? ❒ Evet ❒ Hay›r
Gökbilimle ne düzeyde ilgileniyorsunuz? (Birden fazla seçenek iflaretleyebilirsiniz)
❒Daha önce hiç ilgilenmedim
❒Kitaplar okuyorum
❒Bilim ve Teknik’teki “Gökyüzü” köflesini izliyorum
❒...toplulu¤u/derne¤i üyesiyim
❒S›k s›k gözlem yap›yorum
❒Gökyüzü foto¤raflar› çekiyorum Sakl›kent’e nas›l ulaflmay› düflünüyorsunuz? ❒ Kendi arac›mla
❒ Antalya’dan sa¤lanacak araçla
Önerileriniz ve beklentileriniz:
... ... ... ... fienli¤e kat›lmak için, bu formu 2 A¤ustos Cuma gününe kadar, kat›l›m ücretinin yat›r›ld›¤›na iliflkin dekontla birlikte, faksla ya da postayla göndermeniz gerekiyor.
fienli¤e kat›l›m ücreti, ö¤renci olmayanlar için 30 milyon, ö¤renciler için 20 milyon TL’dir. Banka Hesap Numaras›: ‹fl Bankas› Baflkent fiubesi 4299 - 401734 (Bilim ve Teknik Dergisi Hesab›) Adres: 5. Gökyüzü Gözlem fienli¤i, TÜB‹TAK Bilim ve Teknik Dergisi, Atatürk Bulvar› No:221 06100 Kavakl›dere ANKARA
Telefon: (312) 427 06 25 Faks: (312) 427 66 77
5. Gökyüzü gözlem flenli¤i Baflvuru Formu
27