TIBBİ TERMİNOLOJİ H A S TA H İZMETLERİ V E İLETİŞİM D İ R E K T Ö R L Ü Ğ Ü

(1)

TIBBİ TERMİNOLOJİ

H A S TA H İ Z M E T L E R İ V E İ L E T İ Ş İ M D İ R E K T Ö R L Ü Ğ Ü

(2)

Dahili Branşlar

İlaç ve telkinlerle hastaları tedavi etmeye yönelik çalışan bölümdür.

Cerrahi Branşlar

İlaç ya da telkinlerle hastayı tedavi etmenin yanında gerektiğinde

ameliyat da eden birimdir.

Üst Uzmanlık

Uzman Tıp Fakültesi sonrası

hekimlerin öğrenim hayatlarına devam edip bir unvan daha kazanmalarıdır.

Bir ortopedi hekiminin el cerrahı olması veya iç hastalıkları hekiminin

hematolog olması gibi.

Tıbbi Birimler Teşhis ve Tedavi Yöntemleri Sık Kullanılan Tıbbi Terimler

(3)

DAHİLİ

BRANŞLAR

Kardiyoloji

Gastroenteroloji

Nükleer Tıp Tıbbı Onkoloji

TIBBİ TERMİNOLOJİ EĞİTİMİ

Nöroloji

Psikiyatri-Psikoloji Fizik Tedavi

Romatoloji Endokrinoloji

Enfeksiyon

Beslenme ve Diyet Hematoloji

Radyasyon Onkoloji Göğüs Hastalıkları

Çocuk Hastalıkları Aile Hekimi

Acil Servis

Deri Hastalıkları

İç Hastalıkları Nefroloji

(4)

CERRAHİ BRANŞLAR

Anestezi

Beyin Sinir Cerrahisi

Genel Cerrahi

Göz Hastalıkları

Kadın Hastalıkları ve Doğum

Çocuk Cerrahisi Göğüs Cerrahisi

Estetik ve Plastik Cerrahi Kalp ve Damar Cerrahisi Kalp ve Damar Cerrahisi

Kulak Burun Boğaz

Ortopedi ve Travmatoloji

Üroloji

(5)

ÜST UZMANLIK DALLARI

Ağrı Tedavisi(Algoloji) Jinekoloji Onkolojisi

El Cerrahisi

Çocuk Endokrinolojisi Çocuk Enfeksiyon Çocuk Gastroenterolojisi Çocuk Genetik Hastalıkları

Çocuk Göğüs Hastalıkları Çocuk Hematolojisi

Çocuk Kardiyolojisi

Çocuk Nefrolojisi Çocuk Nörolojisi Çocuk Nöroşirürjisi

Çocuk Onkolojisi Çocuk Ürolojisi Çocuk Ruh Sağlğı

Endokrinoloji Gastroenteroloji

Hematoloji

Romatoloji

(6)

TIBBİ BİRİMLER

Acil Servis

Hastanelere getirilen ve acilen bakılması gereken hastaların ilk bakım ve tedavilerinin

yapıldığı bölümdür.

Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi

Diş ve çene yapıları ile onların çevre dokularındaki hastalıkları tanıyan, tanımlayan ve medikal cerrahi

tedavileri içerir.

Ağız ve Diş Sağlığı

Ağızda ve dişlerde yapısal ve işlevsel

herhangi bir bozukluğun olması, ağız ve dişlerin görevlerini tam olarak yapamaması durumu “Ağız

ve Diş Sağlığı” nın bozulduğunu göstermektedir.

(7)

TIBBİ BİRİMLER

Ağrı Tedavisi

Kas, eklem, kemik, sinir gibi vücut dokularının veya diğer organların, ani veya uzun süreli

(kronik) zarar görmesiyle ağrılar oluşur.

Kronik ağrılar, zarar gören dokuların iyileşmesinden sonra da devam eden

ağrılardır.

Anesteziyoloji ve Reanimasyon

Ameliyat sırasında hastanın ağrı duymasını önleyen bir tıp dalıdır.

Beyin ve Sinir Cerrahi (Nöroşirurji)

Beyin, omurilik ve sinir cerrahisidir.

(8)

TIBBİ BİRİMLER

Beslenme ve Diyet

Ayaktan ve Yatan hastaların hastalıklara uygun beslenme tedavisi, sporcu, bebek, çocuk,erişkin, yaşlı, gebe-emzikli, şişman, zayıf, diyabet ile ilgili alanlarda hizmet verirler.

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları (Pediatri)

0-16 yaş aralığındaki çocuk ve gençlerin tetkik, tedavi ve koruyucu sağlık hizmetlerini veren

bölümdür.

(9)

TIBBİ BİRİMLER

Çocuk Cerrahisi (Pediatrik Cerrahi)

Çocuk cerrahisi tüm bebeklik, çocukluk ve ilk gençlik döneminde, yani 0-16 yaşlar arasında

rastlanan cerrahi hastalıkların tedavisi ile uğraşır.

Deri Hastalıkları (Dermatoloji)

Fiziki sebeplerle meydana gelen deri hastalıkları Parazitlerin sebep olduğu deri

hastalıkları Mikroorganizmaların sebep olduğu deri hastalıkları

Alerjik deri hastalıkları.

(10)

TIBBİ BİRİMLER

Endokrinoloji

Vücudumuzda salgılanan hormonlar,

iç salgı bezleri ve metabolizma hastalıklarının tanı ve tedavisiyle uğraşır.

Enfeksiyon Hastalıkları (İntaniye)

Mikroorganizmaların neden olduğu hastalıkların tanı ve tedavisi ile uğraşan

uzmanlık alanıdır.

Estetik ve Plastik Cerrahisi

Estetik cerrahi, kişinin vücut özelliklerinin

estetik olarak görünümünün değişmesi için yapılan ameliyatlardır.

(11)

TIBBİ BİRİMLER

Fizik Tedavi Rehabilitasyon

Vücutta hareketlerin azalması veya yok olması ya da uzun süre kullanılmayan kas ve

kemiklerin normal fonksiyonlarına getirilmesiyle ilgilenir.

Göz Hastalıkları

Duyu organlarının en önemlisi ve kuvvetlisi olan göz ile ilgili tedavi ve

cerrahi müdahaleler ile ilgilenen branştır.

Gastroenteroloji

Yemek borusu, mide, ince ve kalın

bağırsaklar anüs bölgesi, karaciğer, safra kesesi, safra yolları, pankreas ve karın zarı

hastalıklarıyla ilgilenen dahili tıp dalıdır.

(12)

TIBBİ BİRİMLER

Genel Cerrahi

Genel Cerrahi alanına giren organların ve bunların hastalıkları ve tedavileri ile ilgilenen

bilimdir.

Göğüs Hastalıkları

Akciğerlerde meydana gelen rahatsızlıklarla ilgilenir.

İç Hastalıkları (Dahiliye)

İç hastalıkları departmanı çocukluk çağını aşmış bireylerin iç organ sistemleri ile ilgili

incelemeleri yapar. Bu sisteme ait

organların fonksiyon bozukluklarıyla ilgili teşhis ve tedavi hizmetini verir.

(13)

Kadın Hastalıkları ve Doğum (Jinekoloji)

Tüp Bebek ve Jinekolojik Endoskopi Merkezi, genel jinekoloji uygulamalarından menopoza,

gebelik takibinden kısırlık ve tüp bebek

tedavilerinde hizmet vermektedir. Aynı zamanda Menopoz Kliniği görevini yürütürler.

Kardiyovasküler Cerrahi

Kalp ve damarlarda oluşan rahatsızlıkların giderilmesi için yapılan tedavi ve

operasyonları içermektedir.

TIBBİ BİRİMLER

Hematoloji

Kan hastalıklarının tanı, tedavi ve önlenmesi ile ilgilenen bölümdür.

(14)

Nükleer Tıp

Nükleer tıp hastalıkların teşhisini, radyolojik

tetkiklerden farklı olarak organların fonksiyonlarını görüntülemek üzerine odaklanmıştır.

TIBBİ BİRİMLER

Kardiyoloji

Kalp sağlığı ile ilgilenen bilimidir.

Kalp krizinin önlenmesi için medikal tedavileri planlar.

Kulak Burun Boğaz (KBB)

Kulak, burun, boğaz hastalıklarının teşhis ve tedavisi ile ilgilenen bölümdür.

Nöroloji

Beyin, beyin sapı, omurilik ve çevresel sinir sistemiyle kasların hastalıklarını inceleyen, teşhis ve cerrahi dışındaki tedavi uygulamalarını

içeren tıp bilimi dalıdır.

(15)

TIBBİ BİRİMLER

Onkoloji

Kanserin oluşumu, nedenleri, kalıtımla ilişkisi, tanısı, tedavisi, kanserle ilgili istatistikler ve

kanserden korunmayla ilgilenen tıp dalıdır.

Ortopedi ve Travmatoloji

Kas iskelet sistemini ve onun sorunlarını inceleyen, işlevini değiştiren doğumsal, sonradan edinilmiş ya

da travma sonucu oluşan lezyonları incelemeye, önlemeye ve tedavi etmeye yönelik tıp uzmanlık

dalıdır.

Patoloji

Patoloji organlardaki yapısal ve işlevsel değişikliklerin tanınması, araştırılması ve

incelenmesiyle ilgilenir.

(16)

Üroloji (Bevliye)

Bevliye adı ile de bilinen Üroloji bilimi kadınların idrar yolları hastalıkları ile

erkeklerin hem idrar hem de üreme yolları hastalıklarını inceler ve tedavi eder.

TIBBİ BİRİMLER

Psikiyatri

Ruh sağlığı ve hastalıkları branşıdır.

İlaç tedavisi uygulanabilir.

Psikoloji

Ruh bilimi. Tedavi şekli terapidir.

Psikologlar üniversitelerin fen edebiyat ya da sosyal bilimler fakültelerinin psikoloji

birimlerinden mezun olurlar ve psikolog unvanını alırlar.

(17)

TEŞHİS TEDAVİ YÖNTEMLERİ

Endoskopi: Vücuttaki kanalların ve dar girişli boşlukların bir endoskop aracılığı ile incelenmesi.Yemek Borusu, Mide ve

Bağırsak girişini inceler.

Kolonoskopi: Bağırsakların endoskop cihazı ile incelenmesi işlemidir.

EEG (Elektroensefalografi): Beyin kabuğunda sürekli oluşan elektrik potansiyeli değişikliklerinin grafik

olarak yazdırılması.

ERCP: Safra yolları ve pankreas kanalının özel bir endoskop aracılığıyla

görüntülenmesi

işlemidir.

(18)

EMG (Elektromiyografi): Kasların

kasılmasını sağlayan elektriksel aktivitenin izlendiği yorumlandığı kas incelemesidir.

(Yüz felçi, kas hastalıklarının teşhisi) EKG: Kalp kasının (myokard) ve sinirsel

iletim sisteminin çalışmasını incelemek üzere kalptemeydana gelen elektriksel

faaliyetin kaydedilmesi.

Efor Testi: Efor sırasında (enerji kaybı sırasında) kalp ritminin gözlenmesi ve

kayıt edilmesi işlemidir.

EKO: Kalp ultrasonu

TEŞHİS TEDAVİ

YÖNTEMLERİ

(19)

Koroner Anjiyo: Kalp damarlarına giden yolun tıkalı olup olmadığını anlamaya

çalışan bir cerrahi girişimdir.

Bilgisayarlı Tomografi (BT-CT) X-ışını (röntgen) kullanılarak vücudun incelenen

bölgesinin kesitsel görüntüsünü

oluşturmaya yönelik teşhis yöntemidir.

Mammografi:meme kanserinin ve diğer iyi huylu meme hastalıklarının tanısında,

X-ışınları kullanılarak gerçekleştirilen özel bir incelemedir.

Kemik Dansitometresi : Kemik yoğunluğunun ölçülmesi.

TEŞHİS TEDAVİ

YÖNTEMLERİ

(20)

Renkli Doppler USG : Vasküler yapılar (kan damarları) ve kan akımı renkli Dopplerultrason ile ayrıntılı olarak

değerlendirilebilmektedir.

Ultrason: Ultrason ses dalgaları ile yapılan yumuşak dokuları görüntüleme yöntemidir.

En önemli farkı bu amaca ulaşmak için X- ışınlarının kullanılmamasıdır.

Manyetik Rezonans (MR); Vücuttaki

hidrojen atomlarının enerji salmasına yol açan radyo dalgaları gönderilerek işlem

gerçekleştirilir.

Sistografi ; İdrar kesesi içine

kontrast madde verilerek, bu organın incelenmesini sağlayan

radyolojik tanı yöntemidir.

TEŞHİS TEDAVİ

YÖNTEMLERİ

(21)

Taş Kırma (ESWL) ; Taşlar ses dalgalarıyla kırılarak küçük parçalara ayrılır ve idrar kanalından vücut dışına atma yöntemidir.

Odyometri: İşitme gücünü ölçmeye yarayan yöntemdir.

Timpanometri; Orta kulak esnekliğinin dış kulak yolundaki basınç değişikliğine bağlı

olarak ölçülmesidir.

Oto Akustik Emisyon Testi; Yeni doğan döneminde işitmenin değerlendirilmesinde

kullanılan tarama yöntemidir.

Tarama ABR: Yeni doğan döneminde yapılan işitme taraması.

TEŞHİS TEDAVİ

YÖNTEMLERİ

(22)

SIK KULLANILAN TIBBİ TERİMLER

Nomina Anatomica, anatomik isimler anlamına gelir. Nomen, isim veya ad demektir.

Nomenculature ve terminologia ifadeleri de adlandırma, bir şahıs veya zumre tarafından kullanılan kelimeler olarak ifade edilebilir. Terminologia Anatomica, Anatomi’de kullanılan

terimleri içeren uluslararası bir listedir. Bu liste, kısa adı FCAT (Federative Committee on Anatomical Terminology) olan bir komite tarafından zaman zaman düzenlenir.

Tıbbi Terimlerin Okunuşu

Öğrenilen tıbbi terimlerin yazılışı kadar nasıl okunduğunu bilmek de önemlidir.

Bir tıbbi terimin okunuşunu bilemezseniz o terimi öğrenmeniz ve akılda tutmanız zor olacaktır.Ayrıca tıbbi terimlerin doğru şekilde telaffuz edilmesi yanlış anlamaları önlemek

için de önemlidir. Bu nedenle bu kitapta verilen bütün tıbbi terimlerin yanında o terimin

Türkçe okunuşu gösterilmektedir.

(23)

ÖRNEĞİN:

Obesity/obesite: Aşırı şişmanlık Hemorrhage/hemoraj: Kanama Myelocyte/miyelosit: İlik hücresi

Acut/akut: Aniden gelişen

Colposcope/kolposkop: Vajeni inceleyen alet

Çoğunlukla Latince ve Grekçe olan tıbbi terimlerin Türkçe okunuşunda bazı kurallar vardır. Bu kuralları bilmek ve uygulamak terimlerin doğru yazılmasını

ve okunmasını sağlayarak yanlış anlamaları önlemektedir.

Bu kuralların bazıları aşağıda verilmiştir:

¢ “c” harfi sessiz bir harf ile a,o,u gibi sesli harflerden önce geldiğinde “k” okunur.

*Örneğin, cubitus/kubitus gibi.

“c” harfi e, i, ae, oe, y harflerinden önce geldiğinde “s” okunurcyclus/siklus gibi..

(24)

“j” harfi bir sesli harfin önüne gelirse “y” okunur. .

*Örneğin, jejunum/yeyunum gibi.

“q” harfi “ku” okunur.

*Örneğin, quadriceps/kuadriseps gibi.

“i” harfi genelde “i” okunur. Ancak a, e, o gibi sesli harflerden önce gelirse sırasıyla sırasıyla “ya, ye, yo” şeklinde okunur.

*Örnek, portio/porsiyo gibi.

“x” harfi “ks” olarak okunur.

*Örneğin, farenx/farenks.

“th” harfleri “t” şeklinde okunur.

*Örneğin, hipothalamus/hipotalamus gibi.

“rh” harfleri “r” olarak okunur.

*Örneğin, rhino/rino gibi.

“ph” harfleri “f” olarak okunur.

*Örneğin, phalanx/falanks gibi.

“ch” harfleri “k” olarak okunur.

*Örneğin, Cheiloplasty/kiloplasti gibi.

“ps” harfleri “pıs” olarak okunur.

(25)

.

*Örneğin, pseudo/pisöydo gibi.

“sch” harfleri “ş” ya da “k” olarak okunur.

*Örneğin, ischium/iskiyum gibi.

“y” harfi “i” olarak okunur.

*Örneğin, systema/sistema gibi.

“ae” harfleri “e” olarak okunur.

*Örneğin, caecum/secum gibi.

“au” harfleri “av” ya da “o” olarak okunur.

*Örneğin, auto/oto, auricula/avrikula gibi.

“eu” harfleri “ö” olarak okunur.

*Örneğin, neuron/nöron gibi.

“oe” harfleri “ö” olarak okunur.

*Örneğin, coeliacus/söliyakus gibi.

“g” harfi “g” olarak okunur.

*Örneğin, gingiva/gingiva gibi.

“a, e, o, u” sesli harfleri Türkçede olduğu gibi okunur.

“i” harfi “i” veya “y” olarak okunur.

*Örneğin, inferior/inferyor gibi.

“b, d, f, g, h, l, m, n, p, r, s, v, z” sessizleri Türkçedeki gibi okunur.

(26)

.

SIK KULLANILAN TIBBİ KELİMELER

Kontrast ilaç Bilateral

Arter Ven

Sub CA

Duedonum

Ekstremite Kranium

Radyoaktif İlaç Çift taraflı

Atardamar Toplardamar

Alt(ı) Kanser

12 parmak bağırsağı Ölü

Uzantı, uzuv demektir Beyin

Ex

(27)

.

SIK KULLANILAN TIBBİ KELİMELER

Karotis Bilateral Vertebra

Lezyon Kolon Torakal

Toraks

Lumbo – Sacral Servical

Boyundaki ana atardamr

Çift taraflı Omurga

Yara

Kalın bağırsak Sırt bölgesi

Akciğer (Pulmoner) Bel bölgesi

Bel-kuyruk sokumu Boyun bölgesi

Lomber

(28)

SIK KULLANILAN TIBBİ KELİMELER

Kolon

Hipofiz

Burun kanallarının arkasında ve beynin alt tarafında yer alan ve

günlük yaşamla ilgili pek çok hormon salgılayan bir iç salgı

bezidir.

Kist

Etrafındaki dokulardan farklı bir doku ile çevrili,sıvı içeren

kitlelerdir.

(29)

H A S TA H İ Z M E T L E R İ V E İ L E T İ Ş İ M D İ R E K T Ö R L Ü Ğ Ü