MART AYI MECLİSİ 11 Mart 2015
Sayın Başkan, Meclisimizin Değerli Üyeleri,
Mart ayı Meclis Toplantısına hoş geldiniz diyor ve Yönetim Kurulumuz adına sizleri saygıyla selamlıyorum.
Her zaman olduğu gibi ekonomiyi değerlendirerek sözlerime başlamak istiyorum.
Son bir aydaki dikkat çeken verilere baktığımızda;
*Doların tırmanışı
*Euro/Dolar paritesinin daha da inerek 1,07 seviyelerine gerilemesi
*Petrol fiyatının düşmesinin durması, 55-60 bandına orturması
*Türkiye’de Merkez Bankası faiz indirirken, referans faizde yükselme yaşanması
*Gerek piyasaların, gerekse Merkezin beklentisi üzerinde enflasyonun açıklanması
*Borsadaki kayda değer düşüş öne çıkmıştır.
Faiz cephesi açısından baktığımızda, faizdeki yükselmenin temelde enflasyondaki ve dolardaki yükselme ile ilintili olduğunu düşünmekteyiz.
Ancak bunun yanı sıra konjonktürel olarak sadece Türkiye’de değil, global olarak da algılamada stresin daha çok arttığı bir ay yaşadık.
*Bir tarafta ABD 4.çeyrek büyümesinin görece düşük kalması (yüzde 2,2) (yıllık → yüzde 2,4)
*Avrupa’da; Yunanistan'a ilişkin 3. paketin onaylanmamasına yönelik açıklamaların yapılması,
*Petrol fiyatının hala düşük görülmesi,
*Orta Doğu’da klasik gerilim sürecinin yeniden üst limitleri zorlaması
son dönemin olumsuz algılamaya dönüşümünde etkili oldu.
Türkiye’de de iklim etkilerinin gıda fiyatlarını daha sert etkilemesi enflasyonda etkili olurken, Petroldeki düşüşün durması, aksine %10’un üzerinde artış yapması, ikincil etkilerdeki iyileşmeyi pozitiften negatife döndürmüştür.
Euro/dolar paritesindeki gelişmenin de ABD’deki reel faiz beklentisinin, AB’ye göre halen cazip kalmış olması, dolar yönündeki arbitaraj alımlarını tetiklemeye devam etmiş ve partide 1,07’nin altını görmüştür.
Bundan sonra Amerika'nın doğal olarak artık ihracat politikasından rahatsız olacağı düşünülebilir.
Ama Avrupa’da işler hala iyi gitmemeye devam ederse, Avrupa’da sadece piyasada fiyat değişikliklerini değil, yapısal değişimleri hatta çöküşleri dahi görmemiz söz konusu olur.
Sayın Oral hocamızın paritenin her yöne gidebilir düşüncesine rağmen benim şahsi kanaatim bahar sonunda bire bir hatta birebirin altına inebileceğidir.
Doların 2,65’e doğru gelmesi aslında bizler açısında makul bile saymadığımız hala düşük seviyelerdir.
(Olması gereken 2,81’dir)
Türkiye ekonomisinin gerçeği ise;
*dış sermayeye bağımlı,
*dolayısıyla döviz borçlanması ile yatırım yapıp,
*ağırlıklı iç piyasaya çalışan
*ciddi kur riski taşıyan bir anlayıştadır.
Bu anlayışa bağımlı firmalarımız; dövizin yükselmesinden dolayı endişe duyabilmektedir.
Bu tam bir paradokstur.
Türkiye ihracatçı ülke konumuna geçmeyi de başaramamaktadır.
Bu nedenle biz sanayicilere daha fazla rol düştüğüne inanıyoruz.
Türkiye ara malı ithalatçısından ziyade sermaye malı ithalatçısı konumuna daha fazla dönmeyi başarıp, gerekli yerlerde teknoloji transferini gerçekleştiren ülke konumuna dönerse, Dünya’ya daha fazla katma değerli ürün satabilir.
O yüzden ciddi bir sanayi reformuna ihtiyaç duyduğumuzu bir kez daha vurgulamak isteriz.
Sayın Üyeler
Genel bir değerlendirmenin ardından, açıklanma sırasına göre temel göstergelere bakalım.
İŞSİZLİK – Ekim (15 Şubat’ta açıklandı)-(16 Mart’ta açıklanacak)
Ekim ayı işsizlik oranı → yüzde 10,5’den 10,4’e geriledi.
İşgücüne katılımdaki gerilemenin etkisini görüyoruz.
Oranın düşmesinin nedeni → iş arayanlarda binde 2 kadar azalma olmasından kaynaklanıyor.
TUİK geçen hafta Cuma günü yıllık işsizlik oranını açıladı.
2014 yılı işsizlik oranı → yüzde 9,9 (2013’de → yüzde 9,7 idi.)
Yıllık işsizlik oranında 0,2 puan artış olmasının sebebi ekonomideki yavaşlama
26 bölgede İlimizin bulunduğu TR42 bölgesi → işsizliğin en yoğun olduğu 9’uncu bölge (yüzde 10) Ancak işgücüne katılımın yüksek olduğu bir bölgedeyiz
Burada ise → yüzde 54,5 ile 4’üncü sırada yer alıyoruz. (TR ortalaması → yüzde 50,5)
BÜTÇE – Ocak (15 Şubat’ta açıklandı) -(16 Martta açıklanacak)
Ocak ayında Bütçe → 3,8 milyar TL fazla verdi.
Bütçe gelirleri → yüzde 5,8 arttı (40,1 milyar TL)
Bütçe giderleri → binde 9 oranında arttı (36,3 milyar TL) Vergi gelirleri → yüzde 6,6 oranında arttı (34,9 milyar TL)
Yılın ilk ayında bütçemizin; 3,8 milyar TL fazla vermesini olumlu değerlendiriyoruz.
Özellikle giderlerin sadece binde 9 artması sevindiricidir.
Bütçenin gelecek dönemlerde de istikrarlı sonuçlar vermesini bekliyoruz.
KAPASİTELER – Şubat (23 Şubatta açıklandı)
Ocak Şubat
Türkiye’de → yüzde 73,7 → yüzde 72,8’e geriledi Kocaeli’de → yüzde 70,9’den → yüzde 70,6’a düştü.
Gerek İlimiz, gerekse Türkiye genelinde kapasitelerde beklediğimiz canlanma hala gerçekleşmedi.
Kocaeli için kapasite kullanım oranlarındaki yatay seyir devam ediyor.
Ancak Türkiye genelinde Şubat ayında belirgin bir düşüş gözlemliyoruz.
Sanayi → Türkiye ekonomisinin lokomotifini oluşturuyor.
İmalat sanayine yönelik yeni desteklere ihtiyaç olduğunu düşünüyoruz.
Başbakanımızın açıklayacağı destek paketini bekliyoruz.
FAİZ
Merkez Bankası 25 Şubat tarihinde gerçekleştirdiği Para Politikası Kurulu toplantısında;
Politika faizini → 25 baz puan indirerek → yüzde 7,50'ye çekti
Ayrıca koridorun üst bandını yarım puan, alt bandını çeyrek puan indirdi.
Merkez Bankası’nın nispeten tartışmalı bir ortam neticesinde çok da sürpriz karşılanmayan optimal bir karar verdiğini düşünüyorum.
Enflasyondaki en az yüzde 1 puan düşüşüne dayalı faiz indireceğini açıkladıktan sonra enflasyonu yıllık yüzde 8,17 yerine, son veride yüzde 7,24 olması nedeniyle ara toplantıyı da yapmamış ve böylece faiz indirimine gerek görmemiş idi.
Ancak mevcut açıklamada enflasyona ilişkin yeni bir veri henüz açıklanmadan 24 Şubat itibariyle piyasa tarafından faiz indiriminin gerekli olmadığı kanaati hakim olduğu bir ortamda, politika faizini 25 baz puan indirmiştir.
Gecelik borç almayı da dolayısıyla 7,25’e indirerek bir ölçüde yoğun taleplere karşılık verebilmiştir.
Diğer taraftan ise son dönemdeki kaygılarından olan döviz değerlerinin aşırı yükselmesine maruz kalmamak için çok da yüksek bir indirimi tercih etmemiştir.
MB’nın yaptığı faiz indirimini verdiği sinyal açısından önemli buluyoruz.
Amerika Merkez Bankasının bahar sonunda faiz artırımına geçeceğini bekliyoruz.
FED’in faiz artırım kararı alana kadar faizlerin düşmesi yönündeki bu olumlu sinyalin yatırımlar açısından çok önemli görüyoruz. Ancak piyasalardaki bu indirimler bizde artış olarak yansımaya başladı
DIŞ TİCARET (TUİK-GÜMRÜK BAKANLIĞI) / İHRACAT (TİM) – Şubat (27 Şubat ve 2 Martta açıklandı)
Şubat ayı;
*ihracat → 12,2 milyar dolar (yüzde 4,4 geriledi)
*ithalat → 16,9 milyar dolar gerçekleşti. (yüzde 7,6 geriledi)
Yılın ilk iki ayında ihracatımızdaki gerilemeyi;
*Ocak ayında 1,5 milyar dolar ve
*Şubat ayında 1,7 milyar dolarlık altın ihracatı nispeten dengeledi.
Ocak ve Şubat aylarında son dört yılın en düşük ithalatı gerçekleşti.
Dolayısı ile dış ticaret açığı da yüzde 15,1 azalarak → 4,6 milyar dolar oldu.
Dolayısıyla bu durum→ dış ticaret hacminde ve cari açıkta azalmalara neden olmaktadır.
Yıllık ihracatımız geçen yıl Ağustos ayından bu yana geriliyor → 156,8 milyar dolar oldu.
İhracatımızdaki son aylardaki bu gerilemenin;
*döviz kurundan ve
*Gümrük Mevzuatındaki değişikliklerden kaynaklandığını düşünüyoruz.
Döviz kurunda ve paritede görülen oynamalar → ithalatı olumsuz bir şekilde etkilerken, ihracatı hem pozitif hem de negatif etkiliyor.
Ayrıca hammadde ithalatında alınan tedbirlerin olumsuz yansımalarını da görüyoruz.
Biliyorsunuz; Bakanlar Kurulu, inşaat malzemelerinden, hırdavata, manikür-pedikür malzemeleri ve törpülerden, küçük mutfak aletleri ve kırtasiyeye kadar birçok ürünün ithalatına yüzde 25 ek vergi getirdi.
Sayın Üyeler
Kocaeli Gümrüklerine göre Şubat ayında;
İhracat → 1,2 milyar dolar (yüzde 14,4 azaldı) İthalat → 3,5 milyar dolar oldu. (binde 9 geriledi) İhracattaki gerileme dikkat çekicidir.
Otomotiv ihracatındaki yüzde 10 artışa rağmen, toplam ihracatımızın yüzde 34’ünü gerçekleştirdiğimiz kimyevi maddeler ihracatımızdaki yüzde 26’lık gerilemenin etkisi olmuştur.
ENFLASYON – Şubat (3 Mart’ta açıklandı)
Yıllık enflasyon Şubat ayında;
TÜFE → % 7,55 ÜFE → % 3,10
Aylık değişim;
TÜFE → binde 0,71 arttı ÜFE → yüzde 1,20 arttı
Yüzde 7,55’lik enflasyonda mevsimsel koşullardan dolayı gıda fiyatlarının etkisini görüyoruz.
Ancak Mart ve Nisan aylarında baz etkisi ile enflasyonda gerileme bekliyoruz.
Tabii burada kur belirleyici olacaktır, ama önümüzdeki ay enflasyonun yatay seyredebileceğini düşünüyoruz.
SANAYİ ÜRETİMİ – Ocak (9 Mart’ta açıklandı)
Sanayi Üretim Endeksi (Ocak) → 109,9 Yıllık artış → yüzde 2,2 geriledi
Ekonomideki yavaşlamanın sinyallerini teyid ediyor.
FAALİYETLER
Madde Bağımlılığına Yönelik Tiyatro Projemiz (17 Şubat 2015)
Son zamanlarda ülkemizde ve Kocaeli’nde artan madde bağımlılığı ile mücadele etmek amacıyla;
*İl Milli Eğitim Müdürlüğümüz ve
*Odamız ortaklığında bir tiyatro projesi gerçekleştirdik.
Proje → İzmit, Gölcük, Karamürsel, Başiskele, Kandıra, Derince, Kartepe ve Körfez ilçelerinde 24 tiyatro gösterisini kapsıyor.
Her bir gösterinin maliyeti 2.250 TL
Toplam maliyeti 54 bin TL olan projenin finansmanı Odamız koordinasyonunda gönüllü üyelerimiz tarafından sağlandı.
Projeye sponsor olan üyelerimiz;
FORD OTOMOTİV SAN. A.Ş.
TÜPRAŞ A.Ş.
ALTAŞ ALÜMİNYUM İMALAT SAN.VE TİC.A.Ş.
FARPLAS OTO YEDEK PARÇALARI İMALAT A.Ş.
HONDA TÜRKİYE A.Ş.
KARTONSAN KARTON SAN.VE TİC.A.Ş.
ÖZ-KA LASTİK VE KAUÇUK SAN.VE TİC.A.Ş.
VARKON ELEKTROTEKNİK SAN.VE TİC.A.Ş.
ICM MAKİNA SAN. VE TİC.A.Ş.
AKIM METAL SAN.VE TİC.A.Ş.
HASÇELİK SAN.VE TİC.A.Ş.
AKPLAS PLASTİK KALIP SAN.VE TİC.A.Ş.
PEKDEMİR İNŞAAT TAAHHÜT VE TİCARET A.Ş.
DİLER DEMİR ÇELİK ENDÜSTRİ VE TİCARET A.Ş.
Duyarlılıklarından dolayı üyelerimize teşekkür ediyoruz.
Bu projede ayrıca emeği geçen ve katkı veren herkese tekrar teşekkür ediyor, gençlerimizi bilinçlendirici ve eğitici bu çalışmaların devamını diliyoruz.
Geçtiğimiz ay; TÜBİTAK, KOSGEB ve MARKA tarafından firmalara sağlanan Devlet Destekleri hakkında iki adet bilgilendirme semineri düzenledik. (20 Şubat ve 5 Mart)
Bu seminerler sonrası 48 firma ile birebir görüşme yaptık.
8 firmamızın çalışması ABİGEM tarafından projelendirilmeye başlandı.
8 Mart tarihinde → Gölcük İşitme Engelliler Derneği ve Kocaeli Sessizler Derneği işbirliği ile Engelli Kadınlarımıza yönelik bir etkinlik düzenledik.
Bu vesile ile tüm kadınlarımızın ve ayrıca Odamız organlarında görev alan tüm hanımefendilerin Dünya Kadınlar gününü kutluyorum.
2-8 Mart tarihleri arasında; WCF’in (Dünya Odalar Federasyonu) Genel Konseyi toplantısına katıldım
WCF (Dünya Odalar Federasyonu) Genel Konsey Üyeliği görevim nedeniyle, Arjantin’in başkenti Buenos Aires’e gittim.
Odalar Birliği; Ülkemizin G-20 Dönem Başkanlığında, TOBB bünyesinde KOBİ’lere yönelik bir oluşum yapılmasını teklif etti.
Ancak genel prensip olarak pek benimsenmedi.
Sayın Üyeler,
Bir duyuru yapmak istiyorum.
TOBB tarafından düzenlenen Meclis Üyelerini bilgilendirme semineri için 20-22 Mart tarihleri uygun görülmüştür.
Toplantıyı bir ya da bir buçuk güne sığdırmaya çalışacağız.
Seminere katılmayı arzu eden üyelerimizin konaklama masrafları TOBB tarafından karşılanacaktır.
Katılımcılara ilk gelişleri haricinde toplu ulaşım hizmeti sağlanacaktır.
Program boyunca;
*TOBB’un Kurumsal Yapısı,
*Dünya Ekonomisi,
*Merkez Bankası Politikaları,
*Türkiye Ekonomisi,
*Finansal Yönetim,
vb. konularda bilgi verilecektir.
Sayın Üyeler
24-25 Şubat tarihlerinde Çanakkale Savaşının 100. Yıldönümü Sebebiyle Başlatılan Çanakkale Tanıtım Projesinin İlk Konuğu Odamız olduk.
Biliyorsunuz; bu programı 10-11 Şubat 2015 tarihlerinde yapmayı planlamıştık.
Ancak hava koşullarının olumsuzluğu nedeniyle iki hafta sonrasına ertelemiştik.
Çanakkale Savaşlarının 100’üncü yıldönümü nedeniyle Çanakkale Ticaret Ve Sanayi Odası’nın daveti üzerine;
*Odamız Meclis Üyeleri ve Meslek Komitesi Başkanları ile
*Oda çalışanlarımızdan oluşan 65 kişilik bir grupla bir ziyaret gerçekleştirdik.
24-25 Şubat tarihlerinde gerçekleştirdiğimiz programın ilk gününde;
* Anadolu Sağlık Vakfı Direktörü Necmettin Özçelik ve bölgenin en deneyimli rehberi Kenan Çelik’in ayrıntılı anlatımlarıyla, Çanakkale Savaşlarının yönetim alanı olan Bigalı Köyü ve Şehitlikleri ziyaret ettik.
Çanakkale Şehitliği’nde düzenlenen törende Avustralya Başkonsolosu Nicholas Sergi ve ben, Çanakkale savaşlarının önemine değinerek birlikte anıta çelenk koyduk.
Çanakkale gezisinin ikinci gününde;
* Çanakkale Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Bülend Engin ve Meclis Başkanı Osman Okyay’ın misafiri olduk.
ÇTSO’da yapılan toplantıda;
*Kocaeli sanayi hakkında bilgi aktarımında bulundum.
*Çanakkale Savaşlarının öneminden bahsettim.
*ÇTSO Meclis Başkanı Okyay ise bölgelerinin kültürel ve ekonomik durumları hakkında bilgi verdi ve
*Çanakkale tanıtım filmini izlendik.
Toplantı sonrası Çanakkale Ticaret ve Sanayi Odası binası altında buluna Piri Reis Müzesi gezildi.
