ç.Ü. At:at:ürkçü DüşünceKolu
ATATURK'TEN SONRA NE
YAPTıK?
Ayşe BAŞÇETİNÇELİK
Ç.ü.
Eğitim FakültesiÖğretimÜyesi20.
y
üzyılın dehasıbüyük insan Mustafa Kemal Atatürk'ümüzün aramızdan ayrılışının69. yılındayız. Ne büyük bir devrimci olduğunu öğrendikçe,her geçen gün onu daha çok özlüyoruz. O günkü şartlardabugünleri görebilmesi, olabilecekler konusunda toplumunauyarı niteliği taşıyan düşünceleraktannası,aradan 70yılgeçmesinekarşın düşüncelerinin
hala güncelliğini korumasıbizi onun dehasınabir kez daha hayran
bırakıyor.
Atatürk, 29 Ekim 1923 'te Cumhuriyeti ilan ettikten sonra bir dizi devrimi sırasıyla gerçekleştirmiştir.Evet, sırasıyla,hiçbir devrimi
gelişigüzel yapmamıştır.Eğitimin birleştirilmesi,tekkelerinkapatılması, yazı devrimi ardındandil devrimi, kılık kıyafetdevrimi, din ve devlet
işlerinin ayrılması,pek çok Avrupa ülkesinden önce kadınlaraseçme ve seçilmehakkı...
Bugüne geldiğimizde, eğitim birliğininsözde kaldığını,cemaat
okullarınınülkeye egemen olduğunugörüyoruz. Bir ülkede dine dayalı eğitim yoğunlaştığındabütün düşünceleredin gözlüğüilebakılır,siyasette dinkullanılır, ülke rejimi tehlikeyedüşer,laikliktartışmaları başlar.Din,
toplumlarınen hassas olduklarıkonudur. Konuşmalarınızdadini birkaç kavram ya da sözcükkullanıpbir de ne kadar dindarolduğunuzubelirli
kılıkvekıyafetlerlede simgeleştirirserıiz, eğitimdenyoksunbırakılmış halkı kolaylıklaetkinizaltınaalabilirsiniz. Cumhuriyet daha ilan edilmeden 1 Mart 1923 'te Meclisi açış konuşmasındamilletvekillerine şöyle seslenmiştir:' ...ŞimdiMilliEğitim işimizegeliyorum.DeğerliMilletvekilleri! Gelecekte ameli vekapsamlı bir milli eğitim için, ülkemizin ulusal sınırlarıiçindeki önemli merkezlerindeçağcıl kitaplıklar,bitki ve hayvanat bahçeleri, konservatuvarlar, iş-etkinlikmerkezleri, müzeler ve güzel sanatlar sergileriyle, kasabalardan kentlere
basımevleriyle ülke donatılmalıdır... ' (Atatürk 'ün Söylev ve Demeçieri l.cilt, s.298 )
1
Bu sözleri okuduktan sonra utanmamak elde değiL.O bizenasılbir ülkebıraktı. Ne umutlarla bu Cumhuriyeti kurdu. Biz şimdi neredeyiz. Bırakınyeni kültür~ye sanat merkezleri açmayı, açılmış olanlarıbirbiri ardı sıra kapatıyoruz.Yerine yüksek binalarişmerkezleri yapılsındiye. Her şeyin eğitimle başladığınıne güzel anlatmış
Gazi Mustafa KemaL.Halkına iyieğitim verirsen toplumun gelişir,ama eğitimiezber haline getirir, insanların düşünmelerini.soru sormalarınıengellersen, oluşan boşluk başka şeylerledolar. Tıpkıtarikat ve cemaatlerin bu
boşluğu doldurmasıgibi.
Atamız, gerçekleştirdiği ilke ve devrimlerle aydınlanmayı başlatmıştı.Onunaramızdan ayrılışındansonra, ona ve devrimlerine inanmış aydınlardanHasan Ali Yücel ile İsmail Hakkı Tonguç özverili çalışmalarla1939
yılından 1950 yılına kadar, art arda olmak üzere Anadolu 'nun 22 yerinde Köy Enstitüleri açarak büyük bir
aydınlanma ışığr yaktılar. Köylerden toplanan başarılıgençler bu okullarda devrim ilkeleriyle yetiştirildiler.
Mezun olduklarında-hatta daha okurken- gittikleri köylerde, köylüleri ve köy çocuklarını eğittiler, köylerin
kalkınmasına katkıdabulundular. Cumhuriyet Devrimlerinin yerleşmesinde,her türlü zorluğa karşın büyük emekler verdiler. Ancak, bukalkınmadan rahatsızolan gözlerikaranlığa alışmışolanlar veaydınlığın parlaklığından
korkanlar. bu okullaraçeşitliiftiralarla kara çaldılar. yaklaşanseçimlerle birlikte oy kaygısıgüden siyasetçiler de bu aydınlanma yuvalarını kapattılar.
ç.ü.
A1:a1:ürkçü DüşünceKoluİştene olduysa bundan sonra oldu. Dini siyasete alet ederek iktidar elde edenler,İmamhatip Okullarını açmaya başladılar.Ondan sonra gelen iktidarlar da yeni yeni İmam Hatip Liseleri açmak için birbirleriyle
yarıştılar.Hatta Çağdaşlığınİngilizcebilmektengeçtiğinisananlar 'Bir ülkede imamlar İngilizcebilmezse
çağdaşlıkolmaz!l!' düşüncesiyleokullaraİngilizce hazırlık sınıfıda ekleyerek Anadolu Lisesiyaptılar,pek çok lisede bulunmayanolanaklarıbu liselere sundular.
Daha önce Atatürk devrimleriyle aydınlatılarak.eğitimgören gençlerin yerini bu kez Arap dili ve kültürüyle eğitimgören gençler almayabaşladı.Bunlar gittikleri köylerde ve kasabalarda Arap kültürünü öğrettiler. İlahiyatFakültelerineöğrenci yetiştirmekiçin açılan bu meslek liselerindençıkanlar, İlahiyat Fakültelerine gitmek yerine; Siyasal Bilgiler fakültesine, Hukuk Fakültesine,EğitimFakültesine gitmeyi tercih ettiler. Böylece ülke İmamHatip Lisesi çıkışlıkaymakamlar, valiler, savcılar,avukatlar ve
öğretmenlerledoldu. ,.
Cumhuriyet~evrimleriyle yetişen kuşaklar,Atatürk'ün ilke ve devrimlerine sımsıkı sarıldıklarıiçin, karşıdevrimcilerin her türlü engellemelerine karşınülkeyi aydırlığasürüklemek için var güçleriyleçalıştılar. Peki bu yeterli oldu mu? Ne yazıkki hayır. Küreselleşmeninegemen olduğu, ulusaıcılığın 'modası geçmişbir kavram' olarak insanlaraöğretildiğibir dünyada, emperyalizm bugün tekdişi kalmışbir canavar ... Geri kalmış (gelişmekte olan???) ülkelerin ekonomilerini elinde tutarak kıskacınaalan bu canavar, basiretsiz iktidarlar sayesinde ülkeleri işgal etmeyebaşladı.Eskiden olduğugibi artık, işgallersadece topla tüfekle
yapılmıyor.Önce dil ve kültürlerini aşılıyorlar,sonra dininizi nasıl yaşamanız gerektiği,dine göre nasıl giyinmenizgerektiği öğretiliyor(sanki Türkler yeni Müslümanolmuşgibi ... ), Bir ülke kiinsanları yoksul, eğitimsiz bırakılmış.Seçim öncesi dağıtılanyiyecektorbaları,kömürler, telefon kontörleri, Ramazanda kurulan iftar çadırlarıyla avutulmuşinsanlar, emeğinin karşılığınıalamayan çalışanlar... Diğertarafta ekonomisi IMF'ye teslimedilmişbir toplum, her gün teröre kurban giden insanlarımız, yabancılara satılanfabrikalar, bankalar, basın yayın organlarıvb. Yabancılara satılantopraklar ... Türktelekom gibi adındaTürk kelimesi olan ve ülkeninhaberleşme ağındastratejik önemi olan karlı işletmeler...
Ülkemizin Amerika ile sıkı ilişkileriçine girmesi 2.Dünyasavaşındansonrabaşladı(Marshallyardımı vb ...). Böylece, sanki 'Bağımsızlıkbenim karakterimdir.' diyen Mustafa Kemal Atatürk'e inat birbağımlılık
ilişkisi başladı. Hiçbirbağımsızülkede olmayacakşekilde, okullarımızdaİngilizce hazırlık sınıfları açıldı.
İngilizceyeverilen önem anadil Türkçeye verilmedi. Bazı üniversitelerimiz İngilizce hazırlık sınıfları yanı
sıra eğitimlerinide İngilizce ile yapmayabaşladılar.Heryıl Diyanete verilen bütçeden daha az bir bütçe alan Mili Eğitim Bakanlığına bağlıilk ve ortaöğretimokullarda yetişenbu gençler, ulusal dilinin bağımsızlık sembolü olduğumr-bayrağınınasılkoruyorsa dilini de öyle korumasıve geliştirmesi gerektiği kendilerine
öğretilmediğiiçin, bir türlü doğrudüzgün öğrenemedikleriİngilizceile Türkçekonuştular.Ortalamaeğitim süreci 3,5 yılolan ülkemiz insanları eğitimsiz,bilgisizbırakıldılar. Bilgisizliğin getirdiğiöykünmecilikle ürettikleri ürünlere İngilizceadlar koyarak, açtıkları iş yerlerineİngilizceadlar vererek 250 yıllık geçmişi olan bir ülkenin kültürünü 2500 yıllık geçmişi olan Türk kültürüne tercih etmeye başladılar.
Sözün özü, verdiği bağımsızlık savaşı ve kurduğu Bağımsız Türkiye Cumhuriyeti ile pek çok ülke liderine örnek olan büyük önder Mustafa Kemal'in ilke ve devrimler armağan ettiğiAtatürk Türkiye 'sinin bugün her zamankinden daha çokbirlikteliğeve ulusalcılığa ihtiyacı var. Atatürk' ü ve devrimlerini iyice kavrayıpbugüne kadar öğrenernemiş, kavrayamamışolanlaraöğretmeniritam da zamanı. Eğitilmernişleri
eğitmeli, bilgisizleri bilgilendirmeliyiz. Önce en yakınımızdakilerden başlayalım. Dünyada olup bitenleri, ülkemizde olup bitenleri onlaraanlatalım.Kendini ya futbola, ya televizyonlardaki abuk-sabuk programlara
kaptırmışolan halkımızıülke sorunlarıyla ilgilenmeye çağıralım.Onlara öğrenmeyi öğretelim.Ülkemizin bağımsızlığıiçin, gelişmesi, zenginleşmesi,sosyal demokrat hukuk devleti olmasıiçin, birşeyleryapabilmeyi öğretelim.Atatürk'ünbağımsızlıkve Cumhuriyetiarmağan ettiği gençler iş başına.Onun ensıkıntılızamanlarda bilenasıl sağduyulukararlar alabildiğini öğrenmek için 'NUTUK' u defalarcaaltınıçizerek okuyalım, okutalım.