SSK TEPECiK HAST DERG 1996; 8 (1·3) 43-7 43
GEBELİKTE TANI ALAN APLASTİK ANEMİ
A CASE OF APLASTlC ANEMIA DIAGNOSED DURING PREGNANCY
SUMMARY
Harun
YENİCEDidem DERELI SinanERTEN Nurten KUNTMAN ZiyaGÜNAL
Aplastic anemia is defined as pa:rı.cytopenia resulting from aplasiaı of the bone marrow.
Aplastic anemiais rare disease with the overall ineidence of 2-6 cases per million pe:rsoıı.s per year. Pregnancy is one of the ra:re etiologic reasons.
In this artide it was interviewed a case of aplastk anemia whidı. is bedng foHowed up by the 3rd internal medidne dinks ofTeped.k SSK hm;;pitat The case was 25 years old and was 12 weeks p:regnant. §he had malasie palpHation and gingival bleeding. After allthe tests that were done, she had the diagnosis of aplastk anemiao As we couldn't succeed to find any et- iologic fado:r; we thought the :reason.for the disease was pregmmcy. Afteı· she had cuırettage,
she had pa:rtial remission and this also, could be a proofof the diagnosis.
The case had no complications :related to her disease and her foHow up is stili continuing.
(Key Words: Aplastic anemia, Etiology)
ÖZET
Aplastik anemi, kemik iliğinin aplazisine bağlı olarak ortaya çıkan ve pansitopeni (anemi, lökopeni, trombositopeni) He seyreden bir hastalıktır. Aplastik anemi toplumda her yıl mil- yanda 2-6 gibi çok dü~ük oranlarda görülür. Gebelik de etyolojik aj<mlardan biri olup, bu tip ol- gular daha daseyrek görülmektedir.
3. iç Hastaiiidım Kiiriiği (Uz.Dr.Z Günal, Kli.Şeli, Uz. Dr.
H Yenice, Uz.Dr.S Erten, D.r.D Dereli, Dr. N Kuntman) SSK Tepecik Eğitim Hastanesi 35120 Yenişehir -IZMlR
Yıı:ı:ışma: Uz.Dr.H Yenice
J SSK TEPECiK HOSP TURKEY i 998 Vol. B No. 1-3 44
Bu yazıda Tepecik SSK Hastanesi 3.Dahiliye Kliniğince 2 yıl izlenen gebeliğe bağlı aplastik anemi olgusu sunulmu~tur. Olgu, 25 ya~ında, gebeliğinin 12. haftasında halsizlik çabuk yo- rulma, çarpıntı, di~ eti kanaması yakınmaları ile kliniğimize ba~vurdu. Yapılan testler ile ap- lastik anemi tanısı alan hastada, farklı herha.ı.ıgi bir etyolojik neden bulunmamadığı has-
talığının gebeliğe bağlı olabileceği dü~ünüldü. Hastanın, kendi onayı da alınarak gerçekleştirilen kürtaj i~leminden sonra hastalığınm kısmi düzelme göstermesi tanımızı ·des- tekler nitelikte bir bulgudur.
Olgu halen süren izlemi sırasında, ap lastik anemiye ait olabilecek herhangi bir koruplikasyon ile karşılaşmamı~tır.
(Anahtar Sözcükler: Aplastik anemi, Etyoloji)
Genel populasyondaki insidansı oldukça
düşük (milyonda 2-6) olan aplastik anemi nadiren gebelikte de kar~ımıza çıkmaktadır
(1,2). Gebelikte ortaya çıkan aplastik ane- minin etiyolojisi bilinmemekle beraber im- munolojik mekanizmalar sorumlu tutulmak-
tadır (3). Gebelikte tam koyulan aplastik anemilerden, tüm aplastik anemi nedenleri
yanında, gebeliğin kendisi de sorumlu ola- bilmektedir.
Biz, bu yazımızda gebelik sırasında tam
koyduğumuz bir aplastik anemi vakasını
sunmak istedik. Elimizdeki veriler ve has-
tanın iziemi bize, vakadaki aplastik ane- minin, gebeliğe bağlı olabileceğini dü~ün
dürdü.
OLGU
Daha önce bir yakınması olmayan 25
ya~mdaki olgu (L.A.), gebeliğinin 12. haf-
tasında halsizlik çabuk yorulma, çarpmtı, di~
eti kanaması yakınmalan ile 12.2.96'da
kliniğimize yatırıldı. Anamnezinde ilaç kul-
lanımı, daha önce gebelik ve doğum öyküsü yoktu. Olgu gebe kalmaya karar vermeden önce, kadın hastalıklan ve doğum uzmamna
danıştığını ve gebe kalmasında herhangi bir
sakınca bulunmadığmm kendisine söylen-
diğini ifade etmekte idi.
FİZİK MUAYENE: Belirgin solukluk,
dişeti kanaması ve ta~ikardi saptandı. Diğer
sistemik muayene bulguları olağan idi.
LABORATUAR BULGULARI: Hemog- ram: Akyuvar: 2800 Alyuvar: 1690000 Hb:
6.3 Htc:%20 MCV: 119 MCH: 37.3 MVHV
31.2 Trombosit: 34000
Periferik yayma: eritrositler
lökositler atipik hücre yok, genç hücre yok, trombositler tek tek. Formülde Nötrofil %45 Lenfosit: %55
Retikülosit (düzeltilmiş): %0.7
Kemik iliği aspirasyonu: Her üç seride azalma ve lenfasitlerde göreceli artma gösteren hiposellüler kemik iliği.
Kemik iliği biyopsisi imprinti: Yağlı ilik
artını~, her üç seri azalmış.
Kemik iliği biyopsisini histolojik tetkiki (SSK Tepecik Eğitim Hastanesi Patoloji
kliniği B-246/96, 15.3.1996) : Aplastik anemi ile uyumlu.
Hepatit markır lan: Olumsuz.
Setum B12 Vit.: 673 pg/ml (normal: 232- 1132 pg/ml)
Serum Folik Asit: 8 ng/ml (normal: 3~ 16 ng/ml)
Ham testi: Olumsuz TORCH: Olumsuz
Aneminin gebelikle birlikte ortaya
çıkması, başka bir etiyolajik ajanm sap-
tanamaması nedeniyle "Gebeliğe bağlı ap- lastik anemi" düşünüldü. Henüz ilk üç ayda
olması nedeniyle hastanın onayı alınarak ge- belik sonlandırıldı. Spontan remisyon yö- nünden takibe alman olguya kürtaj sırasında yapılan 3 ünite tam kan transfüzyonu dışın
da herhangi bir tedavi verilmedi. Giderek
yakınmalan düzelen olgunun 1 ay sonraki hemogrammda Hb: 9.5 gr/dl Mcv: 106 ak- yuvar: 3700 Trombosit 125000 idi. 2 yılı a~an
SSK TEPECiK HAST DERG 1998 Vol. S No.i "3
izlem süresince akyuvar: 3000-4900 Hb.: lO- ll Troı:nbosit: 50~60000 arası d~ğerletde sey- retti. Takip süresince hastada hiç trarı.füzyon endikasyonu olmadı. . Hastaya medikal ·te- davi ba~lanması, gebelik sonlandmldıktan
sonra dü~ünüldü ama hastanm sigortalık
halinin sona ermesi ve maddi imkaiı.larınm
yetersizliği nedeni ile yapılamadı. izlem
sırasında herhangi bir kamplikasyon (ka- nama, enfeksiyon vb.)geli~medi.
TARTIŞMA
Aplastik anemi, farklı etiyolojilere bağlı
olarak ortaya çikan .· seyrek. bir hastahktır.
Gebelikle ili~kili aplastik anemi ise aplastik anemilerin çok küçük bölümünden sorumlu olup ancak diğer etiyolojik ajanların dı~lan
masıyla tanı kanabilir {1-4). Etiyolajik ajan- lar arasında kimyasal maddeler, ilaçlar, rad- yasyon, enfeksiyonlar (viral, bakteryel) im- munolojik faktörler sayılabilir. Olguların yakla~ık yarısında etiyoloji saptanamaz.
Ayıncı tanıda alösemik lösemi, miyelo- bibroz, miyelodisplastik sendrom, paroksis- rt1al gece hemoglobinürisi (PNH), me- galoblastik anemi ve diğer kan hastalıklan
dikkate alınmalıdır (4,5,6).
Olgumuzda, her ne kadar elimizde ob- jektif laboratuvar veriler olmasa da, ge- belikten önce sağlıklı olduğunu ve hamile
kalmasına engel te~kil edecek bir hastalığı bulunmadığm belirten bir doktor k.:mati ne- deni ile, gebelik öncesi kan hastahğmın bu-
lunmadığını düşündük. Yapılan incelemeler sonucunda, etiyolajik faktörlerin hiç birisi
saptanmadı. MCV'nin yüksek olması ne- deniyle başlangıçta megaloblastik anemi yönünden değerlendirildi. Ancak gerek kan B12 ve folik asit düzeyleri, gerekse kemik
iliği bulgulan megaloblastik anemi tanı
snndan bizi uzaklaştırdı. Aplastik anemi ge- nellikle nörmositik olmasına karşın mak- rositik de olabilmektedir. Ayıncı tanıda
45
diğer hastalıklar da ekarte edilerek ap lastik aneminin gebelikle ilişkili olduğu sonucuna
varıldı.
Bu
konuda literatür tarandığında ge-beliğin devam ettirildiği .· olgularda has-
tahğın genellikle şiddetlendiği (7), gebelik
sonlandıktan sonra ise bazı olgularm .spon- tan remisyona girdiği (8), diğerlerinde has-
tahğın ·.devam ettiği ve kemik.· iliği trans~
plantasyonu · yapılamayanlarda genellikle fatal seyrettiği görüldü(9-ll). Gebelik son-
landıktan sonra retnisyona girip t~krar gebe kalan birkaç olguda hastahğın tekrarlanması gebeliğin etiyolajik faktöı: olduğutezini kuv-:
vetlendirmektedir (12). İlk trimestrdeki. ok:,;
gularda gebeliğin sonlandınlması anne
açısından hayat kurtarıcı olabilmektedir.
Ancak sıkı takibe uyum sağlayabilecek
seçilmi'i olgularda transfüzyonlada gebelik sürdürülüp doğumdan sonra· seçkin· tedavi uygulanabilir. Ancak bu olgularda gerekge- belik sü.resince, gerekse doğumdan sonra yüksek risk sözkonusudur (13).
Bizim olgumuzda sosyo-ekonomik d uru da göz önüne alınara, tüm ~artlar gebenin kendisine de aniatıldıktan sonra gebeliğin sonlandmlması yönünde fikir birliğine varıldı.
Gebelik sonlandı.rıldıktan sonra izleme
alınan hastaya, sosyal güvencesinin sona er- mesi ve kendisinin de tedavi masraflarmı ödeyemeyeceğini bildirmesi üzerine tedavi
başlanamadı. 2 yılı aEiaıı süredeki iz- lernimizde, kısmi remisyon sayılabilecek bir düzelmenin elde edilmesi ve hastaya kürtaj
dı~ında herhangi bir tedavi uygulanmamıı:ı olması, aplastik anemh""Lin gebeliğe bağlı ola-
bileceği düşüncemizi destekler niteliktedir.
Olgu halen takibimiz altmda olup, sağlık
durumu izin verdiğinde tekrar gebe kalmayı planlamaktadır. Bir sonraki gebeliğinde,
· hastalığının tekrarlayıp tekrarlamadığı, bi-
ziın tanınuza oldukça ışık tutacak bir bulgu
alacaktır.
J SSK TEPECiK HOSP TURKEY 1998 Voi.B No.1-3
KAYNAKLAR
1. Anıing M, Selımf RE, Kımtz BM, Umbaclı G, Von
Mattlıiesen H. Sever aplastic anemia and pregnanacy. Med
Woclıensclıer. 1989; 114(17): 669-72.
2. Co/ıerı E, Ilan Y, Gillis S, Dann EJ, Rac/ımiiewitz EA.
Recurrent transient bone marrow !ıypop/asia associated wit/ı
pregwmcy; Acta Hamematol. 1993; 89 (1): 32-4.
3. Mamıont AM, 5asigalııpo A. Aplastic anemia: path- ogenesis and treatmen. Haemathologica. 1988 ; 73(2) : 133-41.
4. Hoffbrand AV, Pettil ]E. Essential Heamatology.
Four Dm;gons edition Bilbao. Blackwell Scientific pııb/ica
timıs. 121-130.
5. Isse/baclıer K, Braumvald E, Wilson ], Martin J. Arri- son 's Principles of Internal Medicine. Thirteentlı edi tion.
London; R.R. Damıel/ey and sons Company. 1994; 1 : 1754- 6.
6. Iliçin G, Ünal S, Biberoğlu K, Akalm S. Temel İç Hastalıkları. 1. Baskı Cilt 1. Istanbul. 1996; 1223-5.
7. Pajor A, Ke/emen E, Szakacs Z, Lehoczky D. Preg- nnnncy in idiopatic aplastic anemio (report of 10 patients);
Eıır J Obstet Gynecol. Reprod Biol. 1992; 45(1): 19-25.
46
8. Goldstein IM, Co/ler BS. Aplastic anemia in preg- nanacy: Recorvery after normal spontaneus delivery. Ann Intern Med. 1975; 82(4): 537-9.
9. Donely K, Storb R, Buckners J, Witherspoon R, Thom- as ED. Marrow transpa/anlatian for treatmant of preg- nanacy associated aplastic anemia. Exp Hematol. 1985 ; 13 (10): 1080-3.
10. Pajor A, Janossa M, Keleman E. Prignancy in apias- tic anemia treated wit!ı fetal liver and bone marrow lıem
apoietic ce/ls and antithymocyte globulin. Arch Gyneol Ob- stet. 1992; 251(4): 207-10.
11. Jacobs P, Dubowsky DW. Bone man·ow trans- plantatian fallowed by normal pregnancy. Am J Hematol.
1981; 11(2): 209-12.
12. Van Bcsien K, Tricot G, Goliclıowski A, Padil/a L, Hoftimm R. Pregnmıcy nssociated aplastic anemia: Report of
tfn·ec cnses. Eur J Heamatol. 1991; 47(4): 253-6.
13. Rolıak T, 0/szanska-Skorek T, Krykowsky e, Kasz- nieki M, Wilczynski J. Tlıerapeıttic prob/ems during preg-
IWIICIJ and deli1'i'1'1f intwo women witlı ap/astic anemia. Acta Hae;ııato/ Pol, i993 : 24(2): 183-9.
