Kuzey Kore, tarihindeki ilk nükleer silah denemesini gerçekleştirdiğini açıkladı. Dünyadan Pyongyang yönetimine sert tepki yağarken, deneme sadece bölgede değil tüm dünyada nükleer silahlanma yarışının artacağı kaygısını da
beraberinde getirdi.
Geçen hafta ''ilk kez nükleer silah denemesi yapacağını'' duyuran Pyongyang yönetimi, dünyadan gelen tüm sert uyarılara karşın geri adım atmadı ve dün gerçekleştirdiği denemeyle nükleer silaha sahip ülkeler kulübüne 9. üye olarak katılmış oldu. Kuzey Kore resmi haber ajansı (KCNA) dün yaptığı açıklamada ''Tarihimizdeki ilk nükleer denemeyi yaptık'' ifadesini kullandı. KCNA'nın açıklamasında ülkedeki bilimsel araştırmalar bölümünün, yeraltında başarılı bir nükleer deneme yaptığı ve sonrasında herhangi bir radyoaktif bir sızıntının meydana gelmediği belirtildi. Açıklamada ''Deneme Kore Yarımadası'nda ve çevresindeki barış ve istikrarı savunmaya katkı sağlayacaktır'' denildi. Güney Kore istihbarat yetkililerine göre deneme dün sabaha karşı Kuzey Kore'nin kuzeybatısındaki Hwadaeri
bölgesindeki 360 metre yükseklikte bir dağın altında bulunan Musudan füze üssündeki yatay açılmış bir tünelde gerçekleştirildi. Japonya, Güney Kore, Avustralya ve ABD bölgede dün sabah saatlerinde sismik hareketlilik tespit edildiğini ve bunun, denemenin yapıldığını kanıtlar düzeyde olduğunu açıkladı.
'Yeni denemeler yolda'
Japonya denemenin ardından meydana gelen sarsıntının büyüklüğünü 4.9, Güney Kore Sismik Gözlem Merkezi ise 3.5 olarak açıkladı. Nükleer denemeyle aynı saatlerde tespit edilen bu sarsıntı, silahın gücünün 550 ton TNT patlayıcısına eşdeğer olduğunu gösterdiğine dikkat çekiliyor.
ABD'nin 6 Ağustos 1945'te Hiroşima'ya attığı bomba 15 bin ton, Nagazaki'ye attığı bombaysa 21 bin ton TNT patlayıcısına eşdeğer. Kuzey Kore'nin yaptığını açıkladığı nükleer denemede meydana gelen patlamanın şiddetini, Norveç 1-5, Rusya ise 5-15 kiloton olarak değerlendirdi. (1 kiloton, bin ton TNT'nin patlamasıyla açığa çıkan enerji miktarı).
Kuzey Kore'nin, en yakın müttefiki çin'e denemeden 20 dakika önce haber verdiği, Pekin yönetiminin de bu bilgiyi derhal Güney Kore ve diğer ülkelere ilettiği belirtildi. Güney Kore resmi haber ajansı Yonhap, Pyongyang'ın ikinci bir nükleer deneme yapabileceğini bildirdi. İlk denemenin yapıldığı bölgede hareketlilik görülüldüğü kaydedilen haberde, yetkililerin Pyongyang'ın Hindistan ve Pakistan'ın yaptığı gibi bir dizi nükleer deneme hazırlığı içinde olup olmadığını anlamaya çalıştıkları belirtildi.
Başta bölge ülkeleri Güney Kore, Japonya, çin olmak üzere tüm dünyada tepkiye ve kaygıya neden olan denemenin bölge ve dünya barışını tehdit ettiği, ''kışkırtıcı bir eylem'' olduğu vurgulandı. Türkiye de Kuzey Kore'yi kınadı.
Ordunun alarm seviyesini yükselten Güney Kore, Kuzey'in nükleer silah denemesi yapmasına ''sert yanıt vereceklerini'' bildirdi. Devlet Başkanlığı, K. Kore'nin Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması'na (NPT) uyması
gerektiğini kaydetti. Güney Kore, sel felaketi nedeniyle yapmayı planladığı insani yardımı askıya aldı. Güney Kore'ye resmi ziyarette bulunan Japonya Başbakanı Şinzo Abe , denemenin ''affedilemez'' olduğunu kaydetti. Pyongyang yönetiminin gerginliği tırmandıracak bütün eylemleri durdurmasını isteyen çin, Kuzey Kore'nin nükleer faaliyetleriyle ilgili altılı görüşmelere yeniden dönmesini istedi.
Rusya, Kuzey Kore'den NPT'ye bir an önce dönülmesi için gerekli olan tüm adımları acilen atması çağrısı yaptı ve denemenin Asya'daki nükleer silahlanma yarışına neden olabileceği uyarısında bulundu.
'Zincirleme reaksiyon' kaygısı
Avustralya Başbakanı John Howard , BM Güvenlik Konseyi'ne, bir an önce harekete geçmesi çağrısında
bulunacaklarını kaydetti. Almanya da BM Güvenlik Konseyi'nin kararlı bir tepki göstermesini isterken İngiltere, Kuzey Kore'nin nükleer denemesinin sorumsuzca ve kışkırtıcı olduğunu belirtti. Belçika Dışişleri Bakanı Karel De Gucht, ''açlık sorunu yaşayan bir ülkede nükleer denemelere bütçe ayrılmasının bir skandal olduğunu'' söyledi.
Nükleer güce sahip Pakistan ve Hindistan da Kuzey Kore'yi kınadı.
BM Güvenlik Konseyi ve NATO, Kuzey Kore'nin ilk nükleer denemesini görüşmek üzere dün acil olarak toplandı. Pyongyang'ın nükleer denemesini Güney Koreli Ban Ki-Moon 'un BM Genel Sekreterliği için yapılacak oylamadan bir gün önce gerçekleştirmesi ise dikkat çekti. Zamanlamanın, Kuzey Kore'nin Ban'ın Kofi Annan 'ın ardılı olarak
seçilmesine karşı olduğu yolundaki spekülasyonları artırdığı belirtiliyor.
NATO Genel Sekreteri Jaap de Hoop Scheffer , denemeyi ''uluslararası topluma atılmış bir tokat'' olarak nitelendirdi. Avrupa Birliği de Pyongyang'ın ''kışkırtıcı eylemi'' ne karşı etkin uluslararası cevap için uluslararası toplumla yakın işbirliği içinde çalışacaklarını bildirdi. Kuzey Kore'nin, nükleer silah denemesinin, büyük olasılıkla bu ülkeye yönelik yeni yaptırımların yolunu açacağı yorumu yapılıyor. Gözlemciler ayrıca tüm dünyada nükleer silahlanma yarışının alevlenmesinden endişe ediyor. Ayrıca Japonya'nın yeni Başbakanı Abe'nin daha militarizm yanlısı bir çizgi izleme yönündeki politikalarına dikkat çekiliyor.
