Türkiyede Görülen Jeolojik Afetler Ve Afet Risk Yönetimi Kapsamında Alınacak Önlemler

(1)

Türkiyede Görülen Jeolojik Afetler Ve Afet Risk Yönetimi Kapsamında Alınacak Önlemler

Geological Disasters in Turkey and Measures to be Taken in the Scope of Disaster Risk Management

Asst.Prof.Dr. Nehir VAROL,

(2)

AFET NEDİR?

 AFET (DİSASTER): _{İnsanlar için fiziksel, ekonomik, sosyal}

ve çevresel kayıplar doğuran, normal yaşamı ve insan faaliyetlerini durdurarak veya kesintiye uğratarak toplulukları etkileyen, etkilenen topluluğun yerel imkân ve kaynaklarını kullanarak baş edemeyeceği doğal, teknolojik veya insan kökenli olayların sonuçlarına afet denilmektedir.

 AFET YÖNETİMİ (DİSASTER MANAGEMENT):

(3)

(4)

TÜRKİYENİN AFETSELLİĞİ

Yaklaşık son 50 Yıl İçerisinde afetin türüne göre, etkilenen yerleşim birimi ve olay sayısı ile

(5)

(6)

(7)

(8)

(9)

(10)

0 5.000.000 10.000.000 15.000.000 20.000.000 25.000.000 30.000.000

I. Derece II. Derece III. Derece IV. Derece V. Derece %45

%25

%15

%13

%2

(DISTRIBUTION OF POPULATION ACCORDING TO THE EARTHQUAKE ZONES)

EARTHQUAKE ZONNING MAP _{Earthquake zonning map shows us}

that %96 our land areas are located on different scaled earthquake

hazard.

% 70 of population live in 1st and 2nd degree

hazard zones

(11)

(12)

THE EARTHQUAKES OF

17 AUGUST AND 12 NOVEMBER

7.4

(13)

(14)

(15)

(16)

HEYELAN

• Jeolojik ortamda kütleler sadece erozyonla aşınıp

taşınmazlar.

• Yerçekimi, kütleleri hareket ettiren bir diğer unsurdur.

Kütlelerin ağırlıkları bu kütleleri yerinde tutan kuvvetlere ulaştığı anda, kütle hareketleri başlar. Bu hareketler, çok küçük boyuttan kilometre boyutuna kadar heyelanlar,

(17)

(18)

Türkiye’de Meydana Gelen Önemli heyelanlar

 Maçka- Çatak (Trabzon) Heyelanı

: Çatak köyü civarında meydana

gelen heyelanda toplan 64 kişi

yaşamını kaybetmiştir. Yaşamlarını kaybeden insanların büyük bir

çoğunluğu yolu kapatan heyelanı görmek için heyelan alanına

girdikten kısa bir süre sonra asıl büyük heyelanın meydana gelmesi sonucu heyelan altında kalanlardır. Bölgedeki ikim koşulları ve arazi yapısı sık sık heyelanların

meydana gelmesine neden olmaktadır.

(19)

(20)

(21)

(22)

(23)

(24)

SEL

Ülkemizde su baskını verilerine bakıldığı zaman taşkın

olaylarının

mart, nisan, mayıs, haziran ve temmuz

aylarında sıklık kazandığını,

Karadeniz, Akdeniz ve

(25)

(26)

TARIHIMIZDEKİ BÜYÜK SEL AFETLERİ

 12 Haziran 1908´de Tokat´ta yaşandı.

 459 bina ya tamamen ya da kısmen harap oldu

 _{İlk tespitlerde halktan 208, askerden de 15 kişi olmak üzere}

223 kişi boğuldu.

 CUMHURIYET TARIHININ EN BÜYÜK SEL FELAKETI  11 Eylül 1957´de Ankara´da meydana geldi.

 Hatip Çayı Vadisi´nin yerleşime açılması yüzünden çayın taşkın

kapasitesi azalmış, havzanın doğal dengesi bozulmuştu.

(27)

SEL

 Yıl - Taşkın Sayısı - Ölü Sayısı Su Altında Kalan Alan (Hektar) - Toplam Zarar ($)

(28)

(29)

(30)

(31)

(32)

Türkiyede Görülen Jeolojik Afetler Ve Afet Risk Yönetimi Kapsamında Alınacak Önlemler

32 1 Governance 2 Risk Identification 3 Knowledge 4 Reduce Risk Factors 5 Preparedness

Improvement Voluntarism and participation,

Development of risk assesment programs in contignency plans for DRR

Improvement multi-hazard approach, further improvement of the coordination between R&S

institutions in all level, Further improvement of early warning system for some disasters

Adopting the policy of self-protection in every vulnerable areas, Reinforsement of media for public awereness

(33)

(34)

 Tüm seviyelerde koordinasyon sağlanmalıdır.  Kapasite analizleri yapılmalıdır.

 Bilgi sistemleri ve haberleşme güçlendirilmeli ve

yaygınlaştırılmalıdır.

 Sakınım planları yapılmalıdır.

 Acil durum servisleri geliştirilmeli ve

etkinleştirilmelidir.

 Erken iyileştirmenin sağlanması amacı ile hazırlık

planları yapılmalıdır.