BULUT BİLİŞİM
Bulut bilişim düşük yönetim çabası veya servis sağlayıcı etkileşimi ile hızlı alınıp salıverilebilen ayarlanabilir bilişim kaynaklarının paylaşılır havuzuna istenildiğinde ve uygun bir şekilde ağa erişimi sağlayan bir modeldir. Özetle bilgisayar tabanlı kaynakların internet ağ yapısı üzerinden paylaşılması ve kullanılması modelidir.
-Bulut bilişimin özellikleri:
Geliştirilebilirlik;
Bulut bilişim internet bağlantısı bulunan her yerden işlem ve depolama kaynakları ile ilgili geniş ölçekli bir gelişim sağlamaktadır
Cihaz ve konumun bağımsız olması;
Web tarayıcısı olan her cihazdan ekstra bir uygulamaya ihtiyaç duyulmadan bulut sistemine erişilebilir
Esneklik;
Web üzerinden kullanılacak olan alt yapı platform veya yazılımların kullanıcıların ihtiyaçlarına göre belirlenebilmesi ve değiştirilebilmesi esnek bir platform oluşturmaktadır
Ölçeklenebilirlik;
Kullanıcıların taleplerine göre veri merkezlerindeki donanımların genişletilmesi sağlanmaktadır
Paylaşım mantığı;
Geniş kullanıcı havuzundaki kaynakların belirlenmiş kurallar çerçevesinde kullanıcılar arasında paylaşılmasını sağlamaktır
Kullandığın kadar öde
Yatırım gerekmemesi
Bakım;
Sistemde kesinti yaşanmaması için periyodik bakımlarla riskler azaltılmaktadır.
Kesintisiz güncelleme;
%99.9 Çalışma garantisi anlaşması
Çevre dostu olması
BULUT BİLİŞİM MİMARİSİ
İstemci
Uygulama
Platform
Altyapı
Sunucu
BULUT BİLİŞİM MİMARİSİ
1)İstemci
Bulut bilişim hizmetlerinden yararlanan bileşenlerin olduğu bölümdür.Bu bileşenler;
son kullanıcılar,verilerin ulaştığı bilgisayar sistemleri,mobil cihazlar,bu sistemler altında kullanılan yazılımları ifade eder.
2)Uygulama
Kullanıcıların istemci bölümünden çıkıp sunucu tarafına girdikleri ilk mimari bölümdür
3)Platform(Paas)
Kullanıcılara sunulan yazılımların ve bu bağlamdaki verilerin işlendiği zemini ifade etmektedir
4)Altyapı (Iaas)
Kurulum bakım güvenlik veri ortamının kontrolu gibi süreçlerin incelendiği mimari bölümdür. Bu süreçler sanallaştırma teknolojisi yardımıyla gerçekleştirilmektedir
5)Sunucu
Mimarinin en alt bölümünü oluşturan katmandır istenilen hizmet sürecini yerine getirilmesini sağlayan donanım ve yazılım ile bileşenlerin yer aldığı bölümdür.
SANALLAŞTIRMA TEKNOLOJİLERİ
Donanımsal ve yazılımsal kaynakların soyut bir biçimde paylaştırılması olayına sanallaştırma denir. Sanallaştırma bulut bilişim kavramının temelini oluştırmaktadır. Sanallaştırma teknolojisi kendi içerisinde dört farklı şekilde sınıflandırılır :
DONANIM SANALLAŞTIRMA
OTURUM SANALLAŞTIRMA
MASAÜSTÜ SANALLAŞTIRMA
UYGULAMA SANALLAŞTIRMA
1)DONANIM SANALLAŞTIRMA:
Donanım sanallaştırma teknolojileri ile bir donanımsal sunucu üzerinde birden fazla birbirinden bağımsız işletim sistemi kullanabilmek mümkün olmaktadır. Sanallaştırılacak donanımın sanlallaştırma teknolojilerinden en az birini desteklemesi gerekir. Donanım kaynaklarının doğrudan sanal sunucular tarafından kullanılabilmesini sağlayan yapılardan biri hyper visor denilen yapıdır
a. Hyper visor katmanı
Aynı donanım üzerinde çoklu işletim sistemlerinin çalışmasına olanak veren bir kod parçasıdır. Hyper visor kodu sanallaştırma teknolojisinin en önemli bileşenidir
Donanım sanallaştırmanın gerçekleşebilmesi için fiziksel donanım yapısıyla sanal sunucular arasında bir yazılım katmanı bulunmalıdır.Bu katman sayesinde donanım katmanı doğrudan sanal işletim sistemleri ile paylaşılmış olacaktır.
b.1. Microsoft Hyper-V
Donanımların sanallaştırmasını sağlayarak sanal sunucu gibi hizmet vermesini sağlayan yapıdır.Hyper-v mimarisini oluşturan katmanlar şunlardır
-Windows hypervisor -Sanal bölüm
-Ana bölüm (parent partition) -Alt bölüm (child partition)
-sanallaştırma yığını (virtualization stack) -sanal makine(virtual machine)
b.2. Vmware Esx
Hyper-v de olduğu gibi donanımsal kaynakları hiyper visor katmanı ile sanallaştırılmasını öngördüğü bir yapıdır.Bu yapıdaki faklılık Esx platformunda hyper visor katmanın daha büyük olması ve sanal sunucular için gerekli olan sürücülerin buradaki ortak alanda tutuluyor olmasıdır (Topaloğlu, Özkişi, & Tekkanat, 2017).
b.3 Citrix Xen Server
Diğer donanım sanallaştırma yapıları ile benzer yapıdadır. Farklı olarak hyper visor içinde kodlar ve farklı program arayüzleri bulundurmaktadır.
2)OTURUM SANALLAŞTIRMA
Kullanıcılar için uzak masaüstü ve çeşitlş uyuglamalara erişim sağlanması mantığıyla çalışmaktadır Burada uygulamalar merkezi bir noktada bulunan uzaktaki bilgisayarlara bağlantı kurularak terminal servis desteğiyle sanal olarak kullanılmaktadır Oturum sanallaştırma fiziksel yada sanal sunucu üzerine Windows server işletim sistemi kurulması ve bundan sonra remote desktop services aktif hale getirilmesiyle başlar Kullanıcılar rdp protokolü kullanarak sunucuya erişirler
3) MASAÜSTÜ SANALLAŞTIRMA
Masaüstü sanallaştırma mantığında istemciler farklı işletim sistemlerine ait uygulamaları çalıştırabilmektedir Kullanıcılar sanal makinelere bağlanarak kendi bilgisayarları gibi kullanırlar Windows 7 üzerinde Xp modu özelliği de masaüstü sanallaştırmaya örnek verilebilir
4) UYGULAMA SANALLAŞTIRMA
Uygulamaların sanallaştırılıp kullanıcı bilgisayarlarına dağıtılmasını sağlar.Bu yapıda işletim sistemi ile birbirinden bağımsız olarak çalışabilir (Topaloğlu, Özkişi, & Tekkanat, 2017).
HYPER-V KURULUMU
Sanallaştırma dünyasında Type 1 olarak tanımlanan Hyper-V gibi hypervisor’lar karakteristik özellikleri gereği direkt donanım üzerinde çalışabilen (bare-metal) kodlardır ve bir host işletim sistemine ihtiyaç duymazlar. Bu sayede donanım bileşenlerinin gücünden en üst seviyede faydalanabilirken üzerinde çalışan sanal sunuculara da en iyi işlem performansını sunabilirler.
Windows Server Hyper-V ilk bakışta Type 2 yani bir işletim sistemi üzerinde çalışan hosted hypervisor gibi görünse de aslında bir Typer 1 hypervisor’dır. Windows Server işletim sisteminin bir rolü olarak gelmesinin ve Hyper-V kurulumundan sonra Windows Server tarafının sunucuda Parent Partition olarak devam etmesinin en temel amacı donanım sürücülerini tutmak ve sanal makine yönetimi için destek olabilmektir.
Windows 10 üzerine Hyper-V kurulumu yapmadan önce aşağıdaki sistem gereksinimlerini karşıladığınızdan emin olun. Özellikle işlemci üzerindeki donanımsal sanallaştırma özelliğinin doğru bir şekilde aktifleştirilmiş olması önemlidir. Mutlaka kontrol edin.
Windows 10 Hyper-V Sistem Gereksinimleri
SLAT ve donanımsal sanallaştırma (hardware-assisted virtualization) destekli 64bit işlemci gerekir.
BIOS ayarlarında donanımsal sanallaştırma özelliğinin doğru şekilde aktif edilmiş olması gerekir.
64bit olmak şartıyla Windows 10 Pro, Windows 10 Enterprise, Windows 10 Education sürümlerinden birine sahip olmanız gerekir.
4GB RAM gibi bir öneri var ama yanılmıyorsam setup için zorunluluk değil. Ancak daha sonra VM çalıştırırken RAM’e ihtiyacınız olacak.
Windows 10 Hyper-V Kurulum Adımları
Windows 10 üzerine Hyper-V özelliğini yüklemek için birkaç alternatifiniz var. Bu yöntemlerin tamamı, zaten işletim sistemi üzerinde olan binary’leri aktifleştirmekten başka bir şey yapmıyor. Yani indirip yüklemek gibi bir durum söz konusu değil.
Programs and Features > Turn Windows features on or off bölümünden.
Windows Features listesindeki Hyper-V özelliği ve altındaki alt bileşenlerinin görevleri kısaca şöyledir:
Hyper-V – Hypervisor ve yönetim araçlarının tamamını yükler.
Hyper-V GUI Management Tools – Hyper-V Manager yönetim konsolunu sağlar.
Hyper-V Module for Windows PowerShell – PowerShell için Hyper-V modülünü ve cmdlet’lerini sağlar.
Hyper-V Hypervisor – Sanallaştırma işi gerçekleştiren hypervisor kodunu sağlar.
Hyper-V Services – Birtakım yönetimsel işlemleri gerçekleştiren arka plan servisleri sağlar.
Bilgisayar yeniden başlatıldığında Hyper-V aktif hale gelecektir (Akıncı, 2020)
MİCROSOFT HYPER-V SERVER 2012 a) Kurulum
Sanal makineyi ISOyu göstererek boot ediyoruz. Karşımıza gelen ekrandan kurulum dili ve klavyeyi seçtikten sonra next diyoruz. (Resim -1)
Microsoft Hyper-V Server 2012 Kurulum -1
Install Now diyerek kurulumu başlatıyoruz. Lisans sözleşmesini kabul ettikten sonra Next diyoruz. (Resim -2)
Microsoft Hyper-V Server 2012 Kurulum -2
Eğer Windows Hyper-V Server 2008 varsa Upgrade diyerek yükseltebiliriz. Yeni kurulum yapacağımız için Custom seçeneğini tıklıyoruz. (Resim -3)
Microsoft Hyper-V Server 2012 Kurulum -3
Yapımızda bir adet disk bulunmaktadır. Diskimiz daha önce bölünmediği için new diyerek yapımıza göre bölüyoruz. (Resim -4)
Microsoft Hyper-V Server 2012 Kurulum -4
Tüm adımları geçtikten sonra yapılandırmamıza göre kurulum başlıyor. Sunucumuzun kaynaklarına göre beklediğimiz süre değişebilir. (Resim -5)
Microsoft Hyper-V Server 2012 Kurulum -5
Kurulum işlemimiz bitti. Oturum açmadan önce yöneticimize bir şifre oluşturmamız gerektiği belirtiyor. OK diyerek bir şifre belirliyoruz
Kaynakça
Akıncı, S. (2020, Şubat 1). Serhat Akıncı IT BLOG. http://www.serhatakinci.com:
http://www.serhatakinci.com/index.php/windows-10-hyper-v-kurulumu-client-hyper-v.html adresinden alınmıştır
Erdoğmuş, M. (2016, 12 30). mustafaerdogmus.blogspot.com adresinden alınmıştır SistemDurağı. (2020, Şubat 1). https://www.sistemduragi.com/:
https://www.sistemduragi.com/microsoft-hyper-v-server-2012-1-kurulum-ve- yapilandirma.html/ adresinden alınmıştır
Topaloğlu, M., Özkişi, H., & Tekkanat, E. (2017). Bulut Bilişim. Ankara: Seçkin Yayıncılık.