Türk Kardiyol Dern
Arş24:168-172, 1996
PostoperatifNükseden Ventrikül Septum Defektleri: Cerrahi Yaklaşım Kriterleri ve Sonuçları
Op.Dr. Bülent POLATı. Yar. Doç. Dr. Barbaros KINOGLU, Dr. Mustafa Kemal ÇALIK, Op. Dr. Selim ERENTURK, Uzm. Dr. Levent SALTlK, Prof. Dr. Tayyar SARIOGLU, Prof. Dr.
AydınAYTAÇİ.Ü.
Kardiyo/oji Enstitüsü ve Florence Nightingale Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi,
İstanbulÖZET:
İstanbul
Üniversitesi Kardiyoloji Enstitüsü ve Florence Nightingale hastanesinde, Temmuz 1985 ve
Mayıs1995 tarihleri
arasında,682'si kompleks kardiak patolojilerde olmak üzere, toplam 1167 olguda VSD
kapatılmış,bunlar
arasından
toplam 21 hasta, rekürren VSD
tanısıylareope- rasyona
alınmıştır(%1 ,8). 20 hastada konjestif kalp ye-
tersizliği
ve önemli
sol-sağ şant bulunması(Qp!Qs>1.5), 1 hastada ise infektif endokardit ve
konjestıfkalp yetersiz-
liği
tablosu, reoperasyon endikasyonunu
oluşturmuştur.Hastaların yaşları
20 ay ile 25
yıl arasında(ortalama 10.2
yıl) değişmekteydi.Reoperasyon ilk ameliyattan 15 gün ile 84 ay (ort. 15.4 ay) sonra
uygulanmıştır.Bütün hastalar standart kardiyopulmoner bypass (KPB), orta derecede hipotermi ve kardiyop/ejik must
tekniği kullanılarak ameliyat
edilmişlerdir.Rekürren VSD'nin lokalizas- yonu, 16 hastada
yamanınposteroinferior
kısmında,5 hastada ise anterosüperior bölgesinde
saptanmıştır. İkisihariç tüm olgularda, rekürren VSD , ikili veya üçlü primer sütür
tekniğiile
kapatılmış,aort
kapağındadistorsiyon ile beraber olan bir olgu ile infektif endokardit
gelişenbir di-
ğer
olguda ise, yama sökülüp, yeni hir yama ile korreksi- yon
sağlanmıştır. İnfektifendokardit tablosu ile ameliyata
alınan
ve postoperalif 2. ayda septisemi-mu/tip/ organ ye-
tersizliği
ile kaybedilen bir vaka
dışında(mort.%4.7), geri kalanlarda postoperalif dönem sorunsuz
geçmiştir.Hastaların
ilk
ameliyatları değerlendirildiğinde,20 ol- gunun
devamlı dikiş tekniği kullanılarakyama ile ka-
patı/dığı,
bir olguda ise tek tek
dikişlerin kullanıldığıgö-
rülmüştür.
Son 3
yıldaameliyat edilen olgularda, VSD tek tek, destekli matris
dikişlerle kapatılmaktadır.Bu ol- gu/ardan hiçbirinde rekürrens
saptanmamıştır.Bütün bu tecrübelerimiz
ışığında,VSD'nin yama ile
kapatılmasında
tek tek destekli
dikiş tekniğinin kullanılmasının,re- kurrens insidensini önemli ölçüde
azaltacağısonucuna
varılmıştır.
Anahtar kelime ler: Ventrikül septum defekti (VSD ), reo- perasyon
Alındığı
tarih:
20 Kasım,revizyon
30 Aralık 1995yazışma
adresi: Dr. A.Bülent Polat, Ataköy 4.
Kısım;0-184; D:6 Istanbul Tel.:
(0 212) 55945 88
Bu
çalışma,III. Ulusal
GöğüsKalp Damar Cerrahisi Kongresinde
sunulmuştur.
Ventrikül septum defektierinin (VSD)
kapatılması, doğumsalkalp anomalilerinin cerrahi tedavisinde en
yaygınolarak uygulanan bir
işlemdir. İlkkez
ı955
yılında
Lillehei ve ark. cross-circulation
tekniğinikullanarak direkt
görüş altındaVSD'ni
kapatmışlardır (ll, Onların
bu
başarılı girişimlerindengünümü- ze dek, hem VSD'lerin anatomileri ve önemli intra- kardiyak
yapılarlaolan
ilişkileri(ileti sistemi, kapak- lar v.b) daha iyi
anlaşılmış,hem de
gelişenkardi- yoplejik arrest teknikleri sayesinde cerrahi
işlemiçin daha iyi
görüş sahalarıelde etmek mümkün
olmuştur. Bunların
sonucunda VSD kapama tek- nikleri daha güvenli, daha
doğruve tam olma yö- nünde
gelişmişlerdir (2,3,4).Ancak bütün bu geli-
şimiere rağmen bazı
olgularda, hemodinamik sorun- lara yol açan residüel veya rekürren VSD, septik ya da hematolojik komplikasyonlar, ya da ileti bo-
zuklukları
gibi nedenlerle reoperasyonlar gerekebil- mektedir.
Bu
çalışmada, İstanbulÜniversitesi Kardiyoloji Ens- titüsü ve Florence Nightingale Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Kliniklerinde VSD'Ieri
kapatılantoplam
ı167
doğumsalkalp anamalili hasta
arasındarekürren VSD'li olanlar cerrahi
yaklaşımkriterleri ve
sonuçları açısından
bir literatür
değerlendirmesiile birlikte
sunulmaktadır.MA TERYEL ve METOD
Temmuz 1985 ve
Mayıs1995 tarihleri
arasında,682'si kompleks kardiyak patolojilerde olmak üzere toplam 1167 olguda VSD
kapatılmıştır. Hastalarınpatolojilere
göredağılımı
Tablo 1 de gösterilmektedir. Bütün hasta lar standart kardiyopulmoner bypass (KPB), orta derecede hipotermi ve kardiyoplejik arrest ( 1985
-1993 arasında krisıalloid,1993-1995
arasındakan kardiyoplejisi) tekni-
ğiyle
ameliyat
edilmişlerdir.VSD'i çok küçük olup da pri-
mer
kapatılanbirkaç olgu hariç, hemen hemen tüm ol-
gularda VSD
yama ile kapatılmıştır (Dacron, Gore-texPostoperarif Nükseden Ventrikül Septum Defektleri: Cerrahi Yaklaşım Kriterleri ve Sonuçları
veya perikard). VSD
kapatılmasındagenellikle
sağatrial yol
kullanılmaklaberaber,
bazıkompleks patolojilerde
sağ
ventrikül veya nadiren de sol ventrikül yolu
kullanılmıştır.
Ameliyattan sonra toplam 32 olguda rekürren VSD
oluşmuş
ve
bunların21 tanesi reoperasyona
alınmış (%1.8), ll tanesinin ise
(%0.9) medikal takip
altında tutulması kararlaştırılmıştır.Rekürren VSD
oluşanbu 32 olg unun patolojilerine göre
dağılımıtablo 2 de
sunulmuştur.20 hastada hemodinamik olarak önemli
sol-sağ şant(Qp/Qs> 1.5) ve buna
bağlıkonjestif kalp
yetersizliği,1 hastada ise
sol-sağ şantile birlikte infektif endokardit bu-
lunması
reoperasyon için endikasyon
oluşturmuştur.Medi- kal takip edilen ll hastada ise
tanı,ameliyattan sonra üfü- rüm
duyulmasıüzerine
yapılanekokardiyografi ile konul-
muş
olup defektierin çok küçük
olduklarıve hemodina- mik önemi olmayan minimal bir
şanta(Qp/Qs<!.5) yol aç-
tıkları saptanmıştır.
Hastaların
reoperasyona
alındıklarızaman
yaşları20 ay ile 25
yıl arasında(ort: 10.2
yıl) değişmekteydi.Birinci ame- liyat ile reoperasyon
arasında geçen süre ise 15 gün ile 84 ay
arasındaolup ortalama 15.4
aydır. Ekokardiyografıkve anjiyokardiyografik olarak
tanıkonduktan sonra hastalar
açık
kalp
ameliyatına alınmışlardır.Biri hariç bütün hasta- lar, aortik-bikaval kanülasyon
sonrasıstandart kardiyopul- moner bypass, orta derecede hipotermi ve kardiyoplejik arrest
tekniğiyleameliyat
edilmişlerdir. İleriderecede kar- diyomegalisi bulunan bir olguda ise (20
aylık,FT patoloji- li) femoral arter kanülasyonu ile KPB
başlatılmıştır.Cerra- hi
yaklaşım19 olguda
sağatrium, 2 olguda ise
sağventri- kül yoluyla mümkün
olmuştur.Bu
hastalarıntümünde ilk ameliyatta VSD yama ile
kapatılmışolup (14 Dacron, 6 GoreW-tex ve 1 olguda ise perikard
yama) 20 hastada de-vamlı dikiş tekniğinin kullanıldığı
1 hastada ise tek tek di- Tablo 1.
1167 Hastanınpatolojilere göre
dağılımıN
VSD 485
VSD+PDA 221
VSD+ASD!PF 190
VSD+PS 27
VSD+AY 8
VSD+Ao Koark 16
Multipl VSD 12
VS D+
Diğerll
FT 448
DORV 54
TGA 33
A-V Kanal 30
Diğer
117
Toplam 1167
% 41.56
38.39
4.63 2.83 2.57 10.02
100
Kısa/tma/ar: FJ: Fallot tetralojisi; DORV: Çift çıkınılı sağ vent·
rikül; TGA: Büyük damarların transpozisyonu; A·V kanal: Atrio·
ventrikü/er kanal; PDA: Patent Duk111s Arteriosus; ASD: Atrial Septum Defekti; PFO: Patent Foramen Ova/e; PS: Pulmoner Stenoz; AY: Aort Yetersizliği; Ao Koark.: Aort Koarktasyonu
Tablo 2. Rekürran VSD'Ii
hastalarınpatolojilere göre
dağılı·mı
Reopere Medikal
edilenler takip Toplam
VSD 5 4 9
TOF 14 2 16
DORV 2 2 4
TGA 2 2
A-V kanal
Toplam: 21 ll 32
kişierin konulduğu
tesbit
edilmiştir.Rekürren VSD
,16 hastada
yamanınposteroinferior
kısmında ( 1 hastadain- fektif endokarditi
kanıtlayan verrülerle birlikte),5 has tada ise anterosuperior bölgesinde
saptanmıştır. İkisihariç bü- tün hastalarda rekürran VSD, tek tek teflon destekli
sütür(polypropilene 4/0 veya 5/0)
tekniğiyleve eski
yamayıseptuma tekrar tesbit ederek kapatılmıştır. İnfektif endo-
kardit geçiren bir hasta ile
yamanınaort
kapağındadistor-
siyon oluşturarakönemli aort
yetersizliğine sebep olduğubir
diğerindeise, yama sökülüp
çıkartılmışve VSD yeni bir yama (Dacron) ile
kapatılmıştır.Bu son hastada ilave olarak, aort
sağkoroner kuspta
oluşmuşolan
yırtıkda pri- mer olarak tamir
edilmiştir.Ameliyatlarda rekürren VSD'nin
kapatılmasınaek olarak bir hastada trikuspid ka- pak plastisi,
sağ ventrikül çıkış yolunda residüel gradyan (>50 mmHg)
kalmışolan iki olguda ise infindibuler rezek-
siyon yapılmışbunlardan bi
rine ayrıcatransanüler yama
konulmuştur.
BULGULAR
Fallot tetralojisi nedeniyle tam düzeltme
ameliyatı yapılanve infektif endokardit ile beraber rekürren VSD
tanısıyla30 gün sonra reoperasyona
alınanbir hastada am eliyat
sonrasıdönemde septisemi ve
mu!~tipi organ
yetersizliği gelişmişve bu hasta erken dö- nemde
kaybedilmiştir(Mortalite: % 4.7). Bir hastada ise
kalıcıpace-maker implantasyonu gerektiren tam kalp bloku
oluşmuştur.Hastalarda görülen
diğerkomplikasyonlar (Tablo 3), aritmiler (supraventrikü- ler veya ventriküler), solunum yetersizlikle ri, re viz- yonu gerektiren kanamalar,
düşükkalp debisi ve
konvülziyonlardır. Bunların tamamı
kolayca teda vi
edilmiş
ve hastalar iyi durumda hastaneden
çıkartılmışlardır.
Bütün hastalar 18 ay ile 86 ay (ortala ma 44 ay)
arasındakisürelerde takip
edilmişolup, NYHA I veya II.
sınıfefor kapasitesine sahip bulun-
maktadırlar.
Rekürren VSD
tanısıkonulup medikal takip
kararı alınan1 olguda ise efor kapasitesi I.
sınıfla
olup bunlar ilaç tedavisi
almaksızın izlenınektedirler.
Türk Kardiyol Dern Arş 24:168-172,1996
Tablo 3. Reoperasyon sonrası oluşan komplikasyonlar ve ölüm oranı
Hasta
sayısıÖlüm
Düşük
kardiyak debi O
Aritmi Septisemi Kanama-revizyon Solunum
yetersizliği*Kalıcı
A-V blok Nörolojik problem**
Toplam
3
2 2
ll
• : Uzun süreli ventilatör desteği (>48 saat)
o
ı
o o o o
ı(% 4.7)
•• : Erken postoperarif dönemde oluşan ve sekel bırakmayan konvülsi- yonlar
TARTIŞMA
Doğumsal
kalp anomalilerinin cerrahi tedavisinde en önemli
aşamayıgenellikle VSD'nin iyi bir
şekilde,güvenli ve tam olarak
kapatılması oluşturur.Günü- müzde,
çeşitlikompleks patolojilerde veya izole VSD
olgularında,VSD'nin lokalizasyonuna göre (perimembranöz, musküler, subarteryel v.b) en iyi
görüş sahasını
yaratacak
yaklaşımbiçimleri ve yama koyma
te~nikleri geliştirilmiştir (2.3.4,5,6).Bu yakla-
şım
biçimleri,
sağatrium,
sağventrikül, sol ventri- kül, pulmoner arter veya aort yolu ile mümkün ola- bilmektedir.
Yamayı yerleştirmede,tek tek basit di-
kiş tekniği,
tek tek teflon destekli
dikiş tekniğiveya
devamlı dikiş tekniği
ya da
bunların değişikkombi-
nasyonları çeşitli
cerrahlar
tarafından kullanılmaktadır.
H erbir
tekniğinkendine özgü
kolaylıklarıveya
dezavantajları bulunmaktadır (2).
En
yaygıntip olan p_ erimembranöz VSD'lerin
kapatılmasında,iki önem- li anatomik bölgeye özellikle dikkat edilmesi bütün yazarlar
tarafındankabul edilen bir
yaklaşımdır.Bunlardan biri, trikuspid septal
yaprakçığınposteri- yor ventrikül septumuyla
birleştiği köşeve defektin posteriyor
kenarı, diğeriise, trikuspid septal yaprak-
çığın,
aort anulusu ve ventrikül septumuylada
buluştuğu
anterosuperior
köşedir (2,5,6)_Bütün bu anato- mik özelliklerin ve
komşuluklarıniyi bilinmesi, ile- ti
yollarınınkorunarak (His demeti)
sağlam dikişlerin
yerleştirilmesi, bunların sağlanmasıiçin de iyi bir
görüş sahasının yaratılması,VSD'lerin güvenli bir
şekilde kapatılmalarınınen önemli
aşamalarıdır.
Ancak, bütün bu bilgilere ve
gelişimdüzeylerine
rağmen,
ameli yattan sonra rezidüel bir
sol-sağ şantyaratan rekürren VSD
olgularına rastlanılmaktadır.Bu komplikasyonun
olguların%5'inden daha
azındameydana
geldiğibildirilmektedir m. Poirier ve ark., Fallot tetralojisi nedeniyle tam düzeltme
ameliyatı yaptıkları311
hastanıntakiplerinde %2
oranında(7 hasta) rekürran VSD tesbit ettiklerini
bildirmişlerdir<Bl. Castenada ve ark., izole VSD nedeniyle ameliyat edilen olgulardan %2'sinde reoperasyon gerektiren rekürrens
saptamışlardır (9).Zhao ve
ark.nınFallot tetralojisi tam düzeltme
ameliyatı yaptıkları294 has-
talarından
l l tanesi (%3.7) rekürran VSD nedeniyle reoperasyona
alınmıştır ooı.Yine
aynıgrup patoloji ve
ameliyatı sonrası,Katz ve
ark.nınserilerinde %2
oranında
rekürran VSD ile
karşılaşılmıştır <ı ı ı.K irk- lin ve ark. ise pulmoner atrezili FT
olgularında yapılan tam düzeltme
ameliyatı sonrasırekürran VSD nedeniyle reoperasyon
oranını%3 olarak bildirmek- tedirler
<ı 2).Hemodinamik önemi olmayan küçük re- kürren VSD
olgularına,ameliyat
sonrasıdönemde kateterizasyon
yapılanhastalar
arasında% 9 ile 1 1 gibi yüksek oranlarda
rastlanıldığıbildirilmek tedir
(ol.
Bizim serimizde, tüm VSD'i
kapatılanlar arasındareoperasoyn gerektiren rekürren VSD
oranı%
1.8 civarında gerçekleşmiştir.Bu oran, literatürdeki oranlarla paralellik göstermektedir. Ancak, Karade- mir ve
ark.nın359
hastalıkFT serilerinde kentrast ekokardiyografi ile 42 olguda (% 31) rezidüel VSD
gözlenmiş
olup 5 hastada reoperasyon
gerekmiştir(% 1.39)
(13)_Rekürren VSD, ya arneliyana VSD'nin tam olarak
kapatılamaması
ya da
kapatılmışolan defektin her- hangi bir nedenle tekrar
-açılmasısonucu
oluşabilmektedir
(7,ı4).VSD'nin inkomplet
kapatılmasına,ya iyi bir
görüş sahasının yaratılamamasıveya özelikle
devamlı dikiş tekniğinde,
iki
dikiş arasındafazla
boşluk bırakılması
nedeniyle
rastlanılmaktadır.De- rin musküler trabeküller
arasında, eğerdikkat edil- mezse böyle
boşlukların kalmasımümkündür. Bazen de ileti sistemine zarar vermemek
amacıylatrikuspid septal
yaprakçığıile posterior ventrikül septurounun
birleştiği köşede boşluk bırakılabilmektedir. Ayrıca devamlı dikiş tekniğinde, dikişin gevşemesi
de bir
diğer
önemli nedeni
oluşturabilir.Kapatılmış
olan defektin tekrar
açılmasınınen önemli nedeni ise,
dikişinmyokardda
oluşturduğu yırtıklardır.Özellike defektin posteroinferior kena-
rında
ileti sistemini korumak için oldukça yüzeysel konulan
dikişlerdesonradan bir
ayrılmaolabilmekte- dir m. Castenada ve ark.da, VSD
yamasındaki ayrılmanın
en
sıklıkladefektin posteroinferior
kenarındaPostoperarif Niikseden Ventrikiil Seprum Defekrleri: Cerrahi Yaklaştm Kriterleri ve Sonuçlart
oluştuğunu bildirmişlerdir cısı.
Defektin aort
kapağıile
komşu olduğuanterosuperior bölgesi de
yamanın sağlamtesbit edilmesi
açısındandikkat edilmesi ge- reken bir yerdir.
Ayrıca, devamlı dikiş tekniğindedi-
kişin kopması,
tamir
esnasındaseptal koroner arterin
hasarlanması
veya
dikişlerinçok
sıkıçekilmesi so- nucu
oluşabilecekiskemik nekroz, ya da bakteryel endokardit
yamanın ayrılmasınaneden olarak rekür- ren VSD
oluşturabilecek diğerfaktörlerdir
(7.ı4).Li- teratür bilgileriyle paralel olarak, reoperasyona
alınan 21 olgumuzun
16'sındarekürren VSD defektin posteroinferior, 5'inde ise anterosuperior
kenarında saptanmıştır.Bu nedenlerle
oluşmuşolan rekürren VSD'nin yara-
tacağı
hemodinamik problemler, defektin boyutuna, defektin interventriküler septuro üzerindeki yerine ve
hastanınpreoperatif pulmoner kan
akımınınmik-
tarına
göre
değişmektedir. Eğerpreoperatif pulmo- ner kan
akımıaz ise (FT, çift
çıkımlı sağventrikül (DORV) ve pulmoner stenoz (PS) veya VSD'li transpozisyon
olgularında olduğugibi) rekü rran VSD'den
oluşan sol-sağ şantçok daha kötü sonuçlar
doğuracaktır.
Daha önce
düşük basınçve
akımasa- hip olan pulmoner sistemde önemli volüro yüklen- mesi ve birlikte sol ventrikül volüm yükünün ani ar-
tışı,
konjestif kalp
yetersizliğive
düşükkalp debisi tablos unu ortaya
çıkarabilir.Fallot tetralojisi ameli-
yatından
sonra erken dön emde pulmoner disfonksi- yon (pulmoner ödem, ventilatörden
ayrılamavb.)
oluşan
hastalarda rekürran VSD öncelikli olarak dü-
şünülmelidir.
Bu durum , erken dönemde yüksek bir mortalite
oranınaneden olabilmektedir
cı6.ı7).Böyle bir hasta gurubunda nisbeten küçük bir rezidüel
şant, eğer sağventrikül
çıkımyolu
darlığıveya trikuspid
yetersizliği
gibi
diğerdefektler ile beraber olursa, klinik tablonun daha da
ağırlaşması kaçınılmazola-
caktır (16,ı8).
Rekürren VSD,
eğerventrikül septurounun üst
kısımlarında,
subpulmonik bölgede
oluşmuşsa,sol ventrikülden
doğrudanpulmoner artere
şant oluşacak ve daha hiperdinamik bir pulmoner
akımyarata-
caktır (19).
Bu durum da septumun alt
kısımlarında oluşabilecekdefektiere oranla daha
ağırbir klinik tabloya neden
olacaktır.Hastalarda ameliyattan sonra, ventrikül seviyesinde
sol-sağ şantın varlığıyla
birlikte konjestif kalp yeter-
sizliğinin bulunması
reoperasyon için en önemli en- dikasyonu
oluşturmaktadır.Konjestif kalp yetersizi-
ği
olmasa bile, Qp 1 Qs (Pulmoner debinin sistemik debiye
oranı)1.5 tan büy ükse yine reoperasyon öne- rilmektedir
(6.7,8,ı6).Buna
karşılıkUretzky ve ark., bu
oranın
1.5 tan küçük
olduğu bazırekürren VSD ol-
gularında
da,
eğertrikuspid
yetersizliğiveya
sağventrikül
çıkımyolu
darlığıgibi
başkasorunlar tabloya
eşlikediyorsa, reoperasyon
sonrasıklinik tabloda önemli düzelmeler
olduğunu bildirmişlerdir (20) . Bakteryel endokarditin
varlığı,bu
akım oranıne olursa olsun, önemli bir reoperason sebebi- dir.
Bizim
hastalarımızdada
yukarıda sayılannedenler reoperasyon
endikasyanlarını oluşturmuştur.Reoperasyonda uygulanan teknik, en
sıklıkla,defekt bölgesinde eski
yamanıntek tek
dikişlerleseptuma tekrar tesbit edilmesidir. Ancak,
genişbir alanda ya- ma
gevşemişseve ilk ameliyatta da
devamlı dikiş tekniği kullanılmışsa, yamayıtamamen
çıkartıp,tek tek
dikişlerle.yenibir yama koymak en güvenli
işlem
olacaktır cıs.2oı.Bizim
olgularımızda uyguladığımızyöntemler de di-
ğer cerrahiarın
bildirdikleriyle paralellik göstermek- tedir. Reoperasyona
alınan21 olgunun 20'sinde VSD'nin ilk ameliyatta
devamlı dikiş tekniğiyleka-
patılmış olması
dikkat çekici bir
noktayı oluşturmuştur. Ancak 19 olguda
yamayı değiştirmeden,tek tek
dikişlerle
eski
yamayıseptuma tesbit etmekle tamir
sağlanmıştır.
Son 3
yılda,bütün konjenital patoloji- lerde ilk ameliyatta VSD tek tek
dikişlerle kapatılmış
olup
bunlarınhiçbirinde rekürren VSD'nin
oluşmamış olması
da bir
diğerilgi çekici
noktayıgöste r- mektedir. Kirklin ve ark.
devamlı dikiş tekniğiniönermelerine
karşın diğerbirçok cerrah ise te k tek
dikişlerle
VSD
kapatılmasınınrekürren VSD
oluşumunu en aza
indirebileceğini savunmaktadırlar(2.2ı,22).
Sonuç olarak, konjenital kalp anomalilerinin cerrahi tedavisinin en önemli
aşamasıolan VSD
kapatılmasının
tam ve güvenli olabilmesi için, ilk ameliyatta azami dikkat gösterilmelidir. Bunun için en iyi
görüş sahasının yaratılması şarttır.VSD'nin
yerleşiminegöre,
sağatrium,
sağventrikül, pulmoner arter veya aorta yoluyla en iyi
yaklaşımbiçimi
sağlanmalıdır.Literatürdeki birçok
görüşeparalel o larak bi zim de- neyimlerimiz de VSD
kapatılmasında, yamayıtek tek teflon destekli
dikişlerle yerleştirmenindaha gü- venli
olacağınıgöstermektedir. Bu yöntemle ameli- yat süresinde,
sanılanınaksine, önemli bir uzama ol-
madığı
görülmektedir. Ameliyat bitiminde
sağatri- um ve pulmoner arter kan
satürasyonlarınınölçümü,
şüpheli
olgularda çok yarar
sağlamaktadır.Pulmoner arterdeki
Oısatürasyonun da,
•sağatrium
kanınaoranla % lO'luk bir
artış,rekürren VSD lehine yo-
rumlanmalı
ve gere ken tamir
yapılmalıdır.Türk Kardiyol Dern Arş 24:168-172, 1996
KAYNAKLAR
l. Lillehei CW, Cohen M, Wardern HE, Ziegler NR:
The results of direct vision closure of ventricular septal de- . fects in eight patients by means of controlled cross-circu- lation. Surg Gynecol Obstet 1955; 101 :447
2. Doty DB, McGoon DC: Closure of perimembranous ventricular septal defect.
JThorac Cardiovasc Surg 1983;85:781
3. de Leval MR, Pozzi M, Starnes V, et al: Surgical ma- nagement of doubly comitted subarterial ventricular septal defects. Circulation 1 988; 78 (suppl. III):III-40-III-46 4. Serraf A, Lacour-Gayet F, Bruniaux J, Planche' C:
Surgical management of isolated multiple ventricular sep- tal defects. J Thorac Cardiovasc Surg 1 992; 103:437 S. Stark J, deLeval M: Surgery for congenital heart de- fects. Second Edition. W.B. Saunders Company. 1994;
Ch:23;355
6. Kirklin JW, Barratt-Boyes BG: Cardiac Surgery. Se- cond Edition. 1993; Vol I.Ch:20. p.797
7. Mavroudis C, Backer CL: Pediatric Cardiac Surgery, 1994; Second Edition, Ch: 16, p.221
8. Poirier RA, McGoon DC, Danielson GK, et al: Late results after repair of tetralogy of Fallot
JThorac Cardio- vasc Surg 1977;73:900
9. Rein JG, Freed MD, Norwood Wl, Castenada AR:
Early and Iate results of closure of ventricular septal defect in infancy. Ann Thorac Surg 1977;24:19
10. Zhao H, Miller DC, Reitz BA, Shumway NE: Surgi- cal repair of tetralogy of Fallot Long-terrn follow-up w ith particular emphasis on Iate death and reoperation.
JThorac Cardiovasc Surg 1985;89:204
ll. Katz NM, Blackstone EH, Kirklin JW,
PasifıcaAD et al: Late survival and symptoms after repair of tetralogy of Fallot. Circulation 1 982;65:403
12. Kirklin JW, Blackstone EH, Shimazaki Y et al: Sur- vival, functional status and reoperations after repair of tet-
ralogy of Fallot w ith pulmonary atresia.
JThorac Cardio- vasc Surg 1988; 96:102
13. Karademir S, Özkutlu S et al: Tam düzeltme ameli-
yatı