SUÇLARIN İÇTİMAI

(1)

SUÇLARIN İÇTİMAI

Ar. Gör. Özgür KÜÇÜKTAŞDEMİR

(2)

SUÇLARIN İÇTİMAI

İÇTİMA

ZİNCİRLEME SUÇ

BİLEŞİK SUÇ

FİKRİ İÇTİMA

2 Özgür KÜÇÜKTAŞDEMİR

(3)

SUÇLARIN İÇTİMAI

• Birden çok suç

• Birden çok fiil

MADDİ İÇTİMA

• Birden çok suç

• Tek bir fiil

ŞEKLİ

İÇTİMA

(4)

SUÇLARIN İÇTİMAI

 Failin, bir veya birden çok fiille, ceza kanunun aynı hükmünü veya farklı hükümlerini bir veya birden çok kez ihlal etmesi ama birden çok suçtan değil bir suçtan sorumlu tutulmasıdır.Dolayısıyla faile tek bir ceza verilir.

 Ceza sorumluluğunun sınırları daraltılır.

Cezaların içtimaının bir istisnasıdır.

(5)

Fiilin ve Buna Bağlı Olarak Suçun Tekliği ve Çokluğu Meselesi

 FİİL->

Neticeli Suç: Hareket+Nedensellik+Netice Neticesiz Suç: Salt İcra veya İhmal H.

->Fiilin Tekliğini Sağlayan İki Temel Unsur 1-Hareketler arasında amaçsal bağlantı 2-Hem zaman birden çok hareket

->Neticenin Tabiatçı Anlayışı: Neticesiz suçlarda hareket kadar fiil, neticeli suçlarda netice kadar fiil vardır.

Fiil sayısı kadar suç vardır!

Özgür KÜÇÜKTAŞDEMİR

(6)

Hareket ile İhlal Edilen Ceza Normu Arasındaki İlişki:

 1-Bir hareketin bir ihlale neden olması

 2-Bir hareketin birden fazla ihlale neden olması(Fikri İçtima)

 3-Birden fazla hareketin bir ihlale neden olması (Zincirleme Suç)

 4-Birden fazla hareketin birden fazla ihlale neden olması

(7)

BİLEŞİK SUÇ

 Kanunda başlı başına bir suç olarak tanımlanmış fiiller

1-Bir suçun unsurunu oluşturduğunda

2-Bir suçun ağırlaştırıcı nedeni olduğunda

!Bileşik suç tektir ve bölünmez. Bu nedenle bileşik suçu oluşturan suçlardan biri affa veya zamanaşımına uğradığında suçun varlığı etkilenmez.

(8)

BİLEŞİK SUÇ

 Bir Suç Başka Bir Suçun Unsuruysa

 Örnek:

 Yağma Suçu (TCK md.148) ->

Tehdit (md.106) veya Cebir (md.108) Suçu +

Hırsızlık Suçu (md.141)

(9)

BİLEŞİK SUÇ

 Kanunun Suç Saydığı Bir Fiil Başka Bir Suçun Ağırlaştırıcı Unsuruysa

 Örnek:

 TCK md 142/1,b: bina veya eklentileri içinde

muhafaza altına alınmış eşya hakkında hırsızlık ->Hem hırsızlık suçu (md.141) +

Konut dokunulmazlığını ihlal suçu (md.116)

(10)

FİKRİ İÇTİMA

(11)

Fikri İçtimada:

 Tek bir fiille aynı anda kanunun birden fazla

hükmü ihlal edilip birden fazla suç işlendiğinde bunlardan en ağır olandan ceza verilir.

 Suçlar birbirinden bağımsızdır. Herhangi bir nedenle ağır olan suç bir şekilde ortadan

kalktığında diğeri varlığını korur.

 Yani bir anlamda sadece cezanın tayini yönünden tek suç sayılmış gibidirler.

(12)

FİKRİ İÇTİMA

 Örnekler:

 Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokacak Şekilde Araç Sürüldü (md.179/2)

->kaza yapıldı ve biri yaralandı

Taksirle Yaralama Suçu (md.89)

(13)

Fikri İçtimaın Sonuçları

 Ceza, en ağır cezayı belirleyen maddeye göre verilir. Yer ve zaman buna göre belirlenir.

 Cezası ağır olan suçun takibi şikayete bağlı ise ve şikayet şartı gerçekleşmemişse diğer suç

daha az cezayı gerektirse dahi diğer hüküm uygulanacaktır.

 Her suç bağımsızdır ve ayrı ayrı değerlendirilmesi gerekir.

(14)

ZİNCİRLEME SUÇ

 Zincirleme suç kasttan ayrı olarak, kişinin

kurguladığı bir suç işleme planı çerçevesinde

kanunun aynı hükmünü birden çok kez ihlal ettiği durumda ortaya çıkar.

 Failin işlediği suçlar kısa aralıklarla kesintili bir biçimde ortaya çıkar.

 Ortaçağda aynı tip suçu birden çok kez

işleyenleri aşırı şiddetli cezalardan korumak için getirilmiştir.

 Birden fazla suç tek suç kabul edilmektedir!

(15)

Zincirleme Suçun Unsurları

 1- Suç İşleme Kararında Birlik

 2-Aynı Suçun Birden Fazla İşlenmesi

 3-Aynı Suç “Değişik Zamanlarda” İşlenmiş Olmalıdır

 4-Aynı Suç birden çok defa “Bir Kişiye Karşı”

İşlenmiş Olmalıdır.

Ya da

 5- Aynı Suç Birden Çok Kişiye Karşıya “Tek Bir Fiille” İşlenmelidir.

(16)

1-Suç İşleme Kararında Birlik

 İşlenmiş Suçlar Arasında Sübjektif Bir Bağ Bulunması

->birden çok suçu planlı ve programlı şekilde işlemesi manevi bir bağı ortaya koyar.

 Zincirleme Suçta, her suç kasıtlı ve birbirinden bağımsız olup aynı suç işleme kararıyla

birleşirler.

 Olayın oluşuna ve failin dışa vurulmuş

davranışlarına göre hakim belirleyecektir.

Şüpheden sanık yararlanır.

(17)

2-Aynı Suçun Birden Fazla İşlenmesi

 Aynı Suç = Aynı Hüküm

 Aynı Hüküm aynı madde demek değildir.Suçun temel şekli, daha az veya daha ağır cezayı

gerektiren halleri aynı hüküm kapsamındadır. Bu haller farklı maddelerde düzenlenmiş olabilirler.

 Örnek: aynı kişinin sahip olduğu yerleri TCK md.142/1 ve TCK md.143’e göre ayrı

zamanlarda soyan hırsızın durumu.

(18)

3-Aynı kişiye karşı işlenmiş birden fazla suçun bulunması

 Suçun mağduru zincirleme suçu belirleyen bir unsurdur.

 Suçlar arasında çok uzun zaman aralığı olmamalıdır.

 Mağduru gayrimuayyen suçlar bakımından zincirleme suç hükümleri uygulanır.

Örnek: TCK md.170 vd., md.197 vd.

(19)

4-Aynı suçun tek bir fiille birden çok kişiye karşı

işlenmesi

 Fiilin tekliği + mağdurun çokluğu

 Örnek: Bir sözle birden fazla kişiye hakaret edilmesi(md.125), bir fiille birden fazla kişinin özgürlüğünün kısıtlanması(md.109).

 Eleştirisi: Fail mağdur sayısını ister bilsin veya ister bilmesin suç işleme kararındaki birliğe

bakılmaksızın bu durumda zincirleme suçtan cezalandırılacaktır.

 Kasten öldürme ve yaralama, cinsel saldırı, işkence

(20)

ZİNCİRLEME SUÇUN SONUÇLARI

 Tamamlanmış tek bir suçun cezası verilmekle birlikte bu ceza dörtte birinden dörtte üçüne kadar arttırılır.

 Zamanaşımı son suçun işlendiği tarihten itibaren başlar.

 Yetkili mahkeme son suçun işlendiği yer mahkemesidir.

 Her zaman daha ağır cezayı gerektiren suç esas alınır.

 Taksirli suçlarda zincirleme suç hükümleri uygulanmaz.

(21)

GEÇİTLİ SUÇ

 Fail ve mağdur aynıysa

 Failin hareketi hafiften ağıra doğru bir hareket izliyorsa

 Bu hareketle işlenen suçların hukuki konuları aynıysa

 Bu neticelerin aynı harekete tek bir nedensellik bağıyla bağlanması

 Sonraki fiilin öncekini kapsaması

 Failin kastının aynı olması

 Fail kastına göre teşebbüsten sorumlu

(22)

PRATİK I

 “Sanığın kurduğu düzenek ile ATM makinesine para çekmek için gelen mağdurların şifresini de öğrenmek suretiyle ele geçirdiği, ekonomik değeri bulunduğunda kuşku bulunmayan, menkul mal niteliğindeki banka kartı ile para çekmesi şeklinde gerçekleştirdiği eylemlerinde”

YCGK E.2010/11-17

 TCK’nın 245. ve 143.maddelerine bakınız.

(23)

PRATİK II

 “Mağdurları korkutarak oradan uzaklaştırmak için onların grup halinde bulundukları bölgeye doğru, birden çok kez ateş eden sanıkların mermilerin sekmesi veya başka etkenlerle topluluk halinde bulunan mağdurların vurulabileceklerini öngördükleri, buna rağmen birçok kez ateş etmek suretiyle, öngördükleri sonucu kabullendikleri ve bunun sonucunda da dört mağdurun yaralandığı olayda..”YCGK E.2010/8-51

(24)

PRATİK III

 “A. Havayolları’nın dün sabah, 136 yolcu ve 6 mürettebatla Lefkoşa-İstanbul seferini yapan uçağı, 1’i Türk diğeri Filistinli 2 hava korsanı tarafından bomba süsü verilmiş oyun hamuruyla kaçırıldı.”

 Afakan sevdiği kızı kaçırmış ve evine kilitlemiş, ona burada günlerce tecavüz etmiştir.

(25)

KAYNAKÇA

 HAFIZOĞULLARI/ÖZEN

Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, US-A Y.

 HAKERİ, Hakan

Ceza Hukuku Genel Hükümler, Adalet Y.