ÇİMENTAŞ İZMİR ÇİMENTO FABRİKASI TÜRK A.Ş.
1 OCAK - 31 MART 2010 ARA HESAP DÖNEMİNE AİT ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR VE
DİPNOTLAR
ÖZET KONSOLİDE BİLANÇOLAR ... 1-2
ARA DÖNEM ÖZET KONSOLİDE KAPSAMLI GELİR TABLOLARI ... 3
ARA DÖNEM ÖZET KONSOLİDE ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOLARI ... 4
ARA DÖNEM ÖZET KONSOLİDE NAKİT AKIM TABLOLARI ... 5
ARA DÖNEM ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR ... 6-40 DİPNOT 1 ŞİRKET’İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU ... 6
DİPNOT 2 ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR VE UYGULANAN MUHASEBE POLİTİKALARI ... 7-16 DİPNOT 3 İŞLETME BİRLEŞMELERİ... 16-17 DİPNOT 4 İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI ... 18-19 DİPNOT 5 FİNANSAL YATIRIMLAR ... 20
DİPNOT 6 MADDİ DURAN VARLIKLAR ... 20-22 DİPNOT 7 ŞEREFİYE ... 23-24 DİPNOT 8 FİNANSAL BORÇLAR ... 25-26 DİPNOT 9 VERGİLER ... 26-29 DİPNOT 10 ÖZKAYNAKLAR ... 29-32 DİPNOT 11 SATIŞLAR VE SATIŞLARIN MALİYETİ ... 32
DİPNOT 12 NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER ... 33
DİPNOT 13 DİĞER FAALİYETLERDEN GELİRLER/ GİDERLER ... 33
DİPNOT 14 FİNANSAL GELİRLER ... 34
DİPNOT 15 FİNANSAL GİDERLER ... 34
DİPNOT 16 HİSSE BAŞINA (KAYIP)/ KAZANÇ ... 34
DİPNOT 17 YABANCI PARA POZİSYONU ... 35-37 DİPNOT 18 KARŞILIKLAR, ŞARTA BAĞLI VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER ... 38-40 DİPNOT 19 BİLANÇO TARİHİNDEN SONRAKİ OLAYLAR ... 40
VARLIKLAR
Dönen Varlıklar 214.371 217.189
Nakit ve Nakit Benzerleri 64.095 62.728
Ticari Alacaklar 72.814 73.466
- İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklar 4 137 106
- Diğer Ticari Alacaklar 72.677 73.360
Diğer Alacaklar 499 769
- İlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar 4 294 284
- Diğer Alacaklar 205 485
Stoklar 65.999 69.174
Diğer Dönen Varlıklar 10.964 11.052
Duran Varlıklar 686.259 692.820
Diğer Alacaklar 1.052 1.056
Finansal Yatırımlar 5 - -
Maddi Duran Varlıklar 6 495.727 502.471
Maddi Olmayan Duran Varlıklar 11.532 11.586
Şerefiye 7 175.249 175.249
Ertelenmiş Vergi Varlığı 9 124 109
Diğer Duran Varlıklar 2.575 2.349
TOPLAM VARLIKLAR 900.630 910.009
1 Ocak – 31 Mart 2010 ara dönem özet konsolide finansal tablolar Çimentaş İzmir Çimento Fabrikası Türk A.Ş. Yönetim Kurulu tarafından 13 Mayıs 2010 tarihinde onaylanmıştır.
Referansları 31 Mart 2010 31 Aralık 2009 YÜKÜMLÜLÜKLER
Kısa Vadeli Yükümlülükler 161.654 164.132
Finansal Borçlar 8 98.967 97.997
Diğer Finansal Yükümlülükler - -
Ticari Borçlar 44.898 47.773
- İlişkili Taraflara Ticari Borçlar 4 7.513 6.466
- Diğer Ticari Borçlar 37.385 41.307
Diğer Borçlar 6.582 6.826
- İlişkili Taraflara Diğer Borçlar 4 68 92
- Diğer Borçlar 6.514 6.734
Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü 9 989 1.659
Borç Karşılıkları 1.998 1.782
Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler 8.220 8.095
Uzun Vadeli Yükümlülükler 50.447 53.042
Finansal Borçlar - -
Diğer Borçlar 6.901 7.440
Kıdem Tazminatı Karşılığı 9.690 8.791
Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü 9 21.750 24.904
Diğer Uzun Vadeli Yükümlülükler 12.106 11.907
TOPLAM YÜKÜMLÜLÜKLER 212.101 217.174
ÖZKAYNAKLAR 688.529 692.835
Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar 575.307 580.869
Ödenmiş Sermaye 10 87.112 87.112
Sermaye Düzeltmesi Farkları 10 20.069 20.069
Karşılıklı İştirak Sermaye Düzeltmesi 10 (3.402) (5.466)
Hisse Senetleri İhraç Primleri 10 161.554 161.584
Değer Artış Fonları - -
Yabancı Para Çevrim Farkları (3) (3)
Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler 10 6.392 6.392
Ortak Kontrol Altındaki İşletmeler Arasında
Yapılan Hisse Satışı Etkisi - -
Geçmiş Yıllar Karları 313.863 264.882
Net Dönem (Zararı)/ Karı (10.278) 46.299
Azınlık Payları 113.222 111.966
TOPLAM YÜKÜMLÜLÜKLER VE ÖZKAYNAKLAR 900.630 910.009
İzleyen dipnotlar ara dönem özet konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar.
SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER
Satış gelirleri 82.073 101.566
Satışların maliyeti (-) (81.875) (87.757)
BRÜT KAR 198 13.809
Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri (-) (2.984) (4.248)
Genel yönetim giderleri (-) (12.919) (12.086)
Diğer faaliyet gelirleri 3.358 1.134
Diğer faaliyet giderleri (-) (291) (446)
FAALİYET KARI (12.638) (1.837)
Finansal gelirler 14 6.005 9.018
Finansal giderler (-) 15 (6.596) (39.120)
SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER
VERGİ ÖNCESİ KARI/ (ZARARI) (13.229) (31.939)
Sürdürülen faaliyetler vergi geliri 2.140 5.819 Dönem vergi gideri 9 (1.029) (729)
Ertelenmiş vergi geliri 9 3.169 6.548 SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER
DÖNEM KARI/ (ZARARI) (11.089) (26.120)
Diğer Kapsamlı Gelir/ (Gider):
Satılmaya hazır finansal varlık makul değer değişimi - (81.989)
Satılmaya hazır finansal varlıklardan kaynaklanan
yabancı para çevrim farkı - 10.284
Yabancı para çevrim farklarındaki değişim - (3.746)
Makul değer fonu ve yabancı para çevrim farklarının
ana ortaklık dışı paylara etkisi - (640)
VERGİ SONRASI DİĞER KAPSAMLI GİDER - (76.091)
TOPLAM KAPSAMLI GİDER (11.089) (102.211)
Net Dönem Karının/ (Zararının) Dağılımı: (11.089) (26.120)
Azınlık payları (811) (97)
Ana ortaklık payları (10.278) (26.023)
Toplam Kapsamlı Giderin Dağılımı: (11.089) (102.211)
Azınlık payları (811) (737)
Ana ortaklık payları (10.278) (101.474)
Ana Ortaklığa Ait Dağıtılabilir Zarar Üzerinden Hesaplanan Hisse Başına
Kayıp (TL) 16 (0,1190) (0,3446)
1 Ocak - 31 Mart 2010 ara hesap dönemine ilişkin özet konsolide özkaynaklar değişim tablosu:
Ortak Kontrol Altındaki
Karşılıklı Hisse Yabancı Kardan İşletmeler
Sermaye İştirak Senetleri Değer Para Ayrılan Arasında Geçmiş Net
Ödenmiş Düzeltmesi Sermaye İhraç Artış Çevrim Kısıtlanmış Yapılan Hisse Yıllar Dönem Azınlık Toplam Sermaye Farkları Düzeltmesi Primleri Fonları Farkları Yedekler Satışı Etkisi Karları Zararı Payları Özkaynaklar
1 Ocak 2010 87.112 20.069 (5.466) 161.584 - (3) 6.392 - 264.882 46.299 111.966 692.835
Transferler - - - - - - - - 46.299 (46.299) - -
2009 yılı sermaye artışına ilişkin düzeltme - - - (30) - - - - - - - (30)
Bağlı ortaklık hissesi satışı - - - - - - - - 2.682 - 2.067 4.749
Ana ortaklık hissesi satışı - - 2.064 - - - - - - - - 2.064
Toplam kapsamlı gider - - - - - - - - (10.278) (811) (11.089)
31 Mart 2010 87.112 20.069 (3.402) 161.554 - (3) 6.392 - 313.863 (10.278) 113.222 688.529
1 Ocak - 31 Mart 2009 ara hesap dönemine ilişkin özet konsolide özkaynaklar değişim tablosu:
Ortak Kontrol Altındaki
Karşılıklı Hisse Yabancı Kardan İşletmeler
Sermaye İştirak Senetleri Değer Para Ayrılan Arasında Geçmiş Net
Ödenmiş Düzeltmesi Sermaye İhraç Artış Çevrim Kısıtlanmış Yapılan Hisse Yıllar Dönem Azınlık Toplam Sermaye Farkları Düzeltmesi Primleri Fonları Farkları Yedekler Satışı Etkisi Karları Zararı Payları Özkaynaklar
1 Ocak 2009 75.750 20.069 (2.105) 70.721 36.581 63.462 14.147 11.366 301.074 (32.608) 11.636 570.093
Transferler - - - - - - 516 - (33.124) 32.608 - -
Ana ortaklık hissesinin alımı - - (835) - - - - - - - - (835)
Toplam kapsamlı gider - - - - (81.989) 6.538 - - (26.023) (737) (102.211)
31 Mart 2009 75.750 20.069 (2.940) 70.721 (45.408) 70.000 14.663 11.366 267.950 (26.023) 10.899 467.047
İzleyen dipnotlar ara dönem özet konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar
Referansları 31 Mart 2010 31 Mart 2009 İşletme faaliyetleri:
Vergi öncesi kar (13.229) (31.939)
İşletme faaliyetlerinden elde edilen/ (faaliyetlerinde kullanılan) net nakitin vergi öncesi kar ile mutabakatına yönelik düzeltmeler:
Amortisman ve itfa payları 6 11.255 11.779
Maddi varlık satış karı-net - (3)
Faiz gelirleri 14 (324) (695)
Faiz giderleri 15 314 5.692
Kıdem tazminatı karşılık gideri 1.075 1.130
Bağlı ortaklık sermaye artışına iştirak edilmesinden oluşan
yabancı para çevrim farkı - (3.746)
Finansal borçların gerçekleşmeyen kur farkı kaybı 1.026 32.928
117 15.146
Varlık ve yükümlülüklerdeki değişimler:
Azınlık paylarındaki yabancı para çevrim farkları 1 77
Ödenen kıdem tazminatı (176) (773)
Ticari alacaklardaki azalış 683 108
Stoklardaki azalış 3.175 11.002
İlişkili kuruluşlardan alacaklardaki artış 4 (41) (6)
Diğer alacaklardaki (artış)/ azalış 280 (1.796)
Diğer dönen varlıklardaki artış (118) (2.439)
Diğer duran varlıklar ve uzun vadeli alacaklardaki artış (221) (227)
Ticari borçlardaki artış/ (azalış) (3.922) 1.985
İlişkili kuruluşlara borçlardaki artış 4 1.023 1.581
Diğer kısa vadeli yükümlülüklerdeki artış 124 2.796
Diğer kısa vadeli borçlardaki azalış (220) (1.480)
Borç karşılıklarındaki artış/ (azalış) 215 (181)
Diğer uzun vadeli borç ve yükümlülüklerdeki azalış (340) -
Ödenen vergiler 9 (1.859) (1.772)
İşletme faaliyetlerinden elde edilen/
(faaliyetlerinde kullanılan) net nakit (1.279) 24.021
Yatırım faaliyetleri:
Tahsil edilen faiz geliri 691 673
Bağlı ortaklık hissesi satışından elde edilen nakit 4.749 -
Maddi ve maddi olmayan duran varlık alışları (4.457) (4.025)
Maddi duran varlık satış hasılatı - 4
Yatırım faaliyetlerinden elde edilen/
(faaliyetlerinde kullanılan) net nakit 983 (3.348)
Finansman faaliyetleri:
Ödenen faiz ve faiz tahakkuklarındaki değişim (371) (3.693)
Ana ortaklık hisse senetleri satışı 2.064 -
Sermaye artışı düzeltmesi (30) -
Hazine hissesindeki artış - (835)
Finansman faaliyetlerinden elde edilen/
(faaliyetlerinde kullanılan) net nakit 1.663 (4.528)
Toplam net nakit girişi 1.367 16.145
1 Ocak itibariyle nakit ve nakit benzeri değerler 62.728 17.660
31 Mart itibariyle nakit ve nakit benzeri değerler 64.095 33.805
Çimentaş İzmir Çimento Fabrikası Türk A.Ş. (“Çimentaş” veya “Şirket”), ana ortaklık, 7 Ağustos 1950 tarihinde kurulmuştur. Şirket’in fiili faaliyet konusu dökme ve torbalı çimento üretimi, ticareti, satışı ve naklidir. Şirket’in ana ortağı İtalya’da yerleşik Cementir Holding Grubu’dur.
Çimentaş’ın bağlı ortaklıkları (“bağlı ortaklıklar”) ve başlıca faaliyet konuları aşağıda belirtilmiştir:
Faaliyet
Bağlı Ortaklıklar gösterdiği ülke Başlıca faaliyet konusu - Çimbeton Hazır Beton ve Prefabrik Yapı
Elemanları San. ve Tic. A.Ş. (“Çimbeton”) Türkiye Hazırbeton üretimi - Kars Çimento Sanayi ve Tic. A.Ş. (“Kars Çimento”) Türkiye Çimento üretimi - Destek Organizasyon Temizlik, Akaryakıt,
Tabldot Servis San. ve Tic. A.Ş. (“Destek”) Türkiye Hizmet
- Elazığ Altınova Çimento Sanayi ve Tic. A.Ş. Türkiye Çimento ve hazırbeton
(“Elazığ Çimento”) üretimi
- Bakırçay Çimento San. ve Tic. A.Ş. (“Bakırçay”) Türkiye Faaliyet dışı - Yapıtek Yapı Teknoloji San. ve Tic. A.Ş. (“Yapıtek”) Türkiye Faaliyet dışı - İlion Çimento İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. (“İlion Çimento”) Türkiye Uçucu kül üretimi
- Cemit LLC. (“Cemit”) Rusya Federasyonu Çimento
üretimi ve ticareti - Recydia Atık Yönetimi Yenilenebilir Enerji Üretimi ve
Lojistik Hizmetleri San. ve Tic. A.Ş. (“Recydia”) (**) Türkiye Atık yönetimi - Süreko Atık Yönetimi Nakliye Lojistik Sanayi ve
Ticaret A.Ş. (“Süreko”) (***) Türkiye Atık yönetimi
Çimentaş ve bağlı ortaklığı Çimbeton, halka açık şirketler olup Çimentaş sermayesinin %2,20’sine (2009: %2,20), Çimbeton sermayesinin %23,72’sine (2009: %15,26) karşılık gelen hisse senetleri İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda (“İMKB”) işlem görmektedir.
Şirket Türkiye’de kayıtlıdır. Şirket’in kayıtlı olduğu adresi aşağıdaki gibidir:
Kemalpaşa Caddesi No:4 35070 Işıkkent/İzmir
2.1 Sunuma ilişkin temel esaslar
Sermaye Piyasası Kurulu (“SPK”), Seri: XI, No: 29 sayılı “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” ile işletmeler tarafından düzenlenecek finansal raporlar ile bunların hazırlanması ve ilgililere sunulmasına ilişkin ilke, usul ve esasları belirlemektedir. Bu Tebliğ, 1 Ocak 2008 tarihinden sonra başlayan hesap dönemlerine ait ilk ara dönem finansal tablolardan geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiş olup, SPK’nın Seri: XI, No: 25 "Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliğ"i yürürlükten kaldırılmıştır. Bu tebliğe istinaden, işletmelerin finansal tablolarını Avrupa Birliği tarafından kabul edilen haliyle Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (“UMS/UFRS”)’na göre hazırlamaları gerekmektedir. Ancak Avrupa Birliği tarafindan kabul edilen UMS/UFRS’nin Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (“UMSK”) tarafından yayımlananlardan farkları Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu (“TMSK”) tarafından ilan edilinceye kadar UMS/UFRS’ler uygulanacaktır. Bu kapsamda, benimsenen standartlara aykırı olmayan, TMSK tarafından yayımlanan Türkiye Muhasebe/Finansal Raporlama Standartları (“TMS/TFRS”) esas alınacaktır.
SPK, 17 Mart 2005 tarihinde almış olduğu bir kararla, Türkiye’de faaliyette bulunan ve SPK tarafından kabul edilen muhasebe ve raporlama ilkelerine (“SPK Finansal Raporlama Standartları”) uygun finansal tablo hazırlayan şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasının gerekli olmadığını ilan etmiştir. Dolayısıyla finansal tablolarda, 1 Ocak 2005 tarihinden başlamak kaydıyla, UMSK tarafından yayımlanmış 29 No’lu “Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama” standardı (“UMS 29”) uygulanmamıştır.
SPK’nın Seri: XI, No: 29 sayılı tebliği uyarınca işletmeler, ara dönem finansal tablolarını UMS 34
“Ara Dönem Finansal Raporlama” standardına uygun olarak tam set veya özet olarak hazırlamakta serbesttirler. Grup bu çerçevede ara dönemlerde özet konsolide finansal tablo hazırlamayı tercih etmiş, söz konusu özet konsolide finansal tablolarını SPK Finansal Raporlama Standartları’na uygun olarak hazırlamıştır.
Finansal tabloların hazırlanış tarihi itibariyle, Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UMS/UFRS’nin UMSK tarafından yayımlananlardan farkları TMSK tarafından henüz ilan edilmediğinden, ilişikteki ara dönem özet finansal tablolar SPK’nın Seri: XI, No: 29 sayılı tebliği ve bu tebliğe açıklama getiren duyuruları çerçevesinde, UMS/UFRS’nin esas alındığı SPK Finansal Raporlama Standartları’na uygun olarak hazırlanmıştır. Ara dönem özet finansal tablolar ve dipnotlar, SPK’nın 2008/16, 2008/18, 2009/2, 2009/4 ve 2009/40 sayılı haftalık bültenlerindeki duyuruları ile uygulanması tavsiye edilen formatlara uygun olarak ve zorunlu kılınan bilgiler dahil edilerek sunulmuştur. SPK’nın Seri: XI, No:
29 sayılı tebliği ve ona açıklama getiren duyuruları uyarınca, işletmelerin toplam döviz yükümlülüğünün hedge edilme oranı ile toplam ihracat ve toplam ithalat tutarlarını finansal tablo dipnotlarında sunmaları zorunludur (Dipnot 17).
ESASLAR VE UYGULANAN MUHASEBE POLİTİKALARI (Devamı)
Ara dönem özet konsolide finansal tablolar, makul değerleri ile gösterilen finansal varlık ve yükümlüklülerin dışında, tarihi maliyet esası baz alınarak ana Şirket’in fonksiyonel ve raporlama para birimi olan Türk Lirası (“TL”) olarak hazırlanmıştır.
2.2 Önemli muhasebe politikaları
Ara dönem özet konsolide finansal tabloların hazırlanmasında izlenen önemli muhasebe politikaları, 1 Ocak - 31 Aralık 2009 hesap dönemine ait yıllık konsolide finansal tablolardakiler ile aşağıda belirtilen husus dışında, uyumludur:
Ara dönemlerde vergi karşılıkları yıl sonu mali sonuçlarına uygulanması beklenen vergi oranları göz önünde bulundurularak hesaplanmaktadır.
1 Ocak - 31 Mart 2010 ara hesap dönemi için hazırlanan ara dönem özet konsolide finansal tablolar, 1 Ocak - 31 Aralık 2009 hesap dönemine ait yıllık konsolide finansal tablolarla birlikte değerlendirilmelidir.
Bir yıllık mali dönem içerisinde eşit dağılmayan giderler, sadece bu giderlerin mali yıl sonunda uygun bir şekilde tahmin edilebileceği veya ertelenebileceği durumlarda ara dönem özet konsolide finansal tablolarda dikkate alınmıştır.
Grup’un faaliyet gösterdiği sektör nedeniyle, ara dönem finansal tablolarını önemli ölçüde etkileyebilecek mevsimsel veya dönemsel özellikler taşıyan faaliyetleri bulunmamaktadır.
2.3 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’ndaki değişiklikler
a) Grup tarafından uygulanmış, mevcut standartlardaki değişiklikler ile yeni standartlar:
Grup, mevcut standartlardaki değişiklikler ile yeni standartları 1 Ocak 2009 tarihi itibariyle uygulamıştır:
- UFRS 7 “Finansal Araçlar - Dipnotlar (değişiklik) - 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir.
Değişiklik makul değer ve likidite riskine istinaden daha detaylı ve geniş bir açıklama gerektirmektedir. Değişiklik, makul değer ölçümlerinin makul değer hiyerarşisi kapsamında dipnotlarda açıklanmasını zorunlu kılmaktadır. Değişiklik, sadece ek açıklamalar gerektirdiğinden, hisse başına kayıp üzerinde herhangi bir etki söz konusu değildir.
- UMS 1 (Revize), “Finansal Tabloların Sunumu” - 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir.
Değişiklik, özsermayede kontrol gücü olmayan paylardan kaynaklanan gelir gider değişikliklerinin özkaynaklar değişim tablosunda gösterilmesini kaldırmakta, kontrol gücü olmayan paylardan kaynaklanan değişikliklerin ana ortaklık paylarından kaynaklanan değişikliklerden ayrı gösterilmesini öngörmektedir. Kontrol gücü olmayan paylardan
- kaynaklanan değişikliklerin ayrı bir performans tablosunda (konsolide kapsamlı gelir tablosu) gösterilmesi öngörülmektedir.
- UMS 23 (Değişiklik), “Borçlanma Maliyetleri” (aktifleştirme tarihleri 1 Ocak 2009 tarihinde veya sonrasında başlayan özellikli varlıklar için geçerlidir). Değişiklik, özellikli bir varlığın (amaçlandığı şekilde kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi uzun bir süreyi gerektiren varlığı ifade eder) iktisabı, yapımı ya da üretimi ile doğrudan ilişkilendirilebilen borçlanma maliyetlerinin söz konusu varlığın maliyetinin bir parçası olarak aktifleştirilmesini öngörmektedir. Söz konusu bu değişiklik, UMS 23, “Borçlanma Maliyetleri” (2007)’ye uyum kapsamındaki geçiş hükümlerine göre hazırlanmış olup, geçmiş döneme ait karşılaştırmalı finansal tablolar yeniden düzenlenmeyecektir. Grup’un herhangi bir özellikli varlığı bulunmamasından ötürü, değişikliğin konsolide finansal tablolar üzerinde herhangi bir etkisi bulunmamaktadır.
- UMS 16 (Değişiklik), “Maddi Duran Varlıklar”, (1 Ocak 2009 tarihinde ve sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir).
- UMS 36 (Değişiklik), “Varlıklarda Değer Düşüklüğü”, (1 Ocak 2009 tarihinde ve sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). Değişiklik, geri kazanılabilir değerin tespitinde kullanılan yönetim tahminlerinin dipnotlardaki açıklamalarına yöneliktir.
- UFRS 8 (Revize), “Faaliyet Bölümleri”, (1 Ocak 2009 tarihinde ve sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). Grup’un raporlanabilir tek bir faaliyet bölümü olmasından dolayı bu değişikliğin Grup’un finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisi yoktur.
b) Dipnot 2.2.a’da belirtilenler dışında geçerli olan ve burada sözü edilmeyen diğer tüm yeni standartlar, mevcut standartlardaki değişiklikler ve yorumlar, Grup faaliyetleri ile ilgili olmadığından listelenmemiştir.
c) 2009 yılında henüz geçerli olmayan ve Grup tarafından uygulanmamış, mevcut standartlardaki değişiklikler, yeni standartlar ve yorumlar:
Aşağıdaki standartlar, yorumlar ve değişiklikler, Grup’un 1 Ocak 2010 tarihinde veya sonrasında başlayan muhasebe dönemleri için geçerli olup Grup tarafından geçerlilik tarihinden önce uygulanmamıştır:
- UFRS 3 (Revize), “İşletme Birleşmeleri” (1 Temmuz 2009 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). Revize edilen standart, iktisap yöntemi uygulamasına devam etmekle birlikte önemli değişiklikler getirmektedir. Örneğin, iktisap için yapılan tüm ödemelerin iktisap tarihindeki gerçeğe uygun değerleri ile kaydedilmeleri, borç olarak sınıflandırılan iktisap sonrası yeniden değerlemeye tabi tutulan şarta bağlı ödemelerin de gelir tablosu ile ilişkilendirilmesi gerekmektedir. İktisap ile iktisap yapılması durumunda iktisap edilen varlıkta kontrol gücü olmayan paylar, gerçeğe uygun değerleri ya da iktisap edilen varlığın net varlıkları içindeki paylarının değeri üzerinden ölçülebilir. İktisap ile ilişkilendirilen tüm harcamaların giderleştirilmesi gerekmektedir. Grup, UFRS 3 (Değişiklik)’i 1 Ocak 2010’dan itibaren gerçekleşen tüm işletme birleşmeleri için ileriye dönük uygulayacaktır.
ESASLAR VE UYGULANAN MUHASEBE POLİTİKALARI (Devamı)
- UMS 38 (Değişiklik), “Maddi Olmayan Duran Varlıklar”. Değişiklik UMSK’nın yıllık geliştirme projesi kapsamında olup Nisan 2009 içerisinde yayımlanmıştır. Değişiklik, işletme birleşmeleri sonucunda elde edilen maddi olmayan varlıkların makul değerlerinin ölçümüne istinaden detaylı bir rehber içermekte olup, faydalı ömürleri benzer olan maddi olmayan duran varlıkların da gruplandırılmasına izin vermektedir. Söz konusu değişikliğin, Grup’un finansal tabloları üzerinde önemli bir etkisinin olması beklenmemekte olup Grup, UMS 38 (Değişiklik)’i, UFRS 3 (Revize)’yi uygulamaya başladığı tarihten itibaren uygulayacaktır.
- UMS 38 (Değişiklik), “Maddi Olmayan Duran Varlıklar”, (1 Ocak 2010 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). İşletme birleşmeleri sonucunda elde edilen ve aktif bir piyasada işlem görmeyen maddi olmayan duran varlıkların makul değerinin ölçümü için kullanılacak değerleme tekniklerinin tanımının daha net bir şekilde açıklanması için, UMS 38’in 40 ve 41 nolu paragraflarında birtakım değişiklikler yapılmıştır. Söz konusu değişikliklerin, Grup’un finansal tablolarında herhangi bir etkisinin olması beklenmemektedir.
- UMS 27 (Revize), “Konsolide ve Konsolide Olmayan Finansal Tablolar” (1 Temmuz 2009 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). Revize edilen standart, kontrol oranında değişiklik olmadığı durumlarda kontrol gücü olmayan paylarla yapılan tüm işlemlerin özkaynaklarda gösterilmesini gerektirmektedir ve bu tip işlemler şerefiye ya da gelir ve gider doğurmayacaklardır. Standart, kontrolün sona erdiği işlemlerin nasıl muhasebeleştirileceğini de belirlemektedir. Kontrolün sona erdiği işletmede kalan hisselerin gerçeğe uygun değerleri yeniden belirlenir ve ortaya çıkan kayıp ve kazançlar gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Grup, UMS 27 (Revize)’yi, 1 Ocak 2010 tarihinden sonraki ana ortaklık dışı paylar ile yapılan işlemler için uygulayacaktır.
- UMS 36 (Revize), “Varlıklarda Değer Düşüklüğü” (1 Ocak 2010 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). Değişiklik, değer düşüklüğü testi için şerefiyenin dağıtılması gereken en büyük nakit üreten birimin (veya birimlerden oluşan grubun), operasyonel faaliyet bölümü olduğunu net bir şekilde belirtir.
- UMS 7 (Revize), “Nakit Akım Tablosu”, (1 Ocak 2010 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). Değişiklik, sadece finansal durum tablosunda varlıklar olarak muhasebeleştirilecek giderlerin yatırım harcaması olarak sınıflandırılmasını gerekli kılar.
Söz konusu değişiklik, Grup’un konsolide nakit akım tablosunda önemli bir etkiye neden olmayacaktır.
- UFRS 8 (Revize), “Faaliyet Bölümleri” (1 Ocak 2010 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). Grup’un UFRS 8’e göre raporlanacak herhangi bir faaliyet bölümü bulunmadığından, Grup’un konsolide finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisi beklenmemektedir (Dipnot 5).
- UMS 39 (Değişiklik), “Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme” - Finansal Riskten Korunma İşlemi– (1 Temmuz 2009 tarihinde ve sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerli olup geriye dönük olarak uygulanır). Grup’un herhangi bir finansal riskten korunma işlemi olmadığından, söz konusu değişikliğin Grup’un finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisi beklenmemektedir.
- UMS 32 (Değişiklik), “Finansal Araçlar: Sunum”, (1 Şubat 2010 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). Grup’un finansal tabloları üzerinden herhangi bir etkisinin olması beklenmemektedir.
- UMS 24, (Değişiklik), “İlişkili Taraf Açıklamaları”, (1 Ocak 2011 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). Söz konusu değişiklik, dipnot açıklamalarında birtakım değişiklikler gerektirdiğinden hisse başına kayıpta herhangi bir etkisi bulunmamaktadır.
- UFRS 9, “Finansal Araçlar”, (Kasım 2009’da yayınlanmış olup 1 Ocak 2013 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir).
- Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’nın Geliştirilmesi (1 Temmuz 2009 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerli olmak üzere Nisan 2009’da yayınlanmıştır; UFRS 2, UMS 38, UFRYK 9 ve UFRYK 16’ya istinaden birtakım değişiklikler ile; 1 Ocak 2010 tarihinde ve sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerli olmak üzere UFRS 5, UFRS 8, UMS 1, UMS 7, UMS 17, UMS 36 ve UMS 39’a istinaden değişiklikler bulunmaktadır.) Söz konusu değişiklerin Grup’un finansal tabloları üzerindeki etkileri değerlendirilmekte olup bu etkilerin önemli olmayacağı beklenmektedir.
d) 2009 yılında henüz geçerli olmayan ve Grup faaliyetleriyle ilgili olmayan, mevcut standartlardaki değişiklikler, yeni standartlar ve yorumlar:
- UFRS 5 (Revize), “Satış Amaçıyla Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler”, Nisan 2009’da yayımlanan UMSK’nın yıllık geliştirme projesi kapsamındadır. Değişiklik, satış amacıyla elde tutulan duran varlıklar ve durdurulan faaliyetlerle ilgili olarak sunulması gereken açıklamaları netleştirmektedir. Ayrıca, değişiklik, UMS 1’in genel gerekliliklerinin (özellikle doğru ve dürüst gösterime istinaden 15 nolu paragraf ile tahminlerdeki belirsizliğin kaynaklarına istinaden 125 nolu paragraf) uygulanması konusuna da açıklık getirmektedir. Grup, UFRS 5 (Revize)’yi 1 Ocak 2010 tarihinden itibaren uygulayacak olup, Grup’un finansal tabloları üzerinde bir etkiye neden olmayacağı tahmin edilmektedir.
- UMS 1 (Değişiklik), “Finansal Tabloların Sunumu”. Değişiklik, Nisan 2009’da yayımlanan UMSK’nın yıllık geliştirme projesi kapsamında olup sermaye enstrümanları kullanılarak yükümlülüklerin ödenecek olmasının, söz konusu yükümlülüğün uzun veya kısa vadeli olarak sınıflandırılması açısından herhangi bir etkisinin olmadığına açıklık getirmiştir. Kısa vadenin tanımının değiştirilmesi sonucunda, üçüncü taraflarca işletmenin ilgili yükümlülüğü kısa vadede ödemesinin gerekli kılınabileceğine bakılmaksızın, değişiklik yükümlülüğün uzun vadeli olarak sınıflandırılmasına izin vermektedir (işletmenin koşulsuz olarak nakit veya diğer varlıkların transfer edilmesi yoluyla yükümlülüğü, raporlama döneminden itibaren 12 ay süresince erteleme hakkı olması durumunda). Grup, UMS 1 (Değişiklik)’i 1 Ocak 2010 tarihinden itibaren uygulayacaktır. Değişikliğin, Grup’un finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisinin olması beklenmemektedir.
- UFRS 2 (Değişiklik), “Grup İçi Nakit Olarak Ödenen Hisse Bazlı Ödemeler” (1 Ocak 2010 tarihinden itibaren geçerlidir). UFRYK 8, “UFRS 2’nin Kapsamı”, UFRYK 11, “UFRS 2 -
“Grup İçi ve İşletmenin Geri Satın Alınan Kendi Hisselerine İlişkin İşlemler”’in birleştirilmesinin yanı sıra; değişiklikler, UFRYK 11 içerisinde yer almayan grup içi sözleşmelerin sınıflandırılmasına istinaden olan rehber de geliştirmiştir.
ESASLAR VE UYGULANAN MUHASEBE POLİTİKALARI (Devamı)
- UFRS 2 (Revize), “Hisse Bazlı Ödemeler” (1 Temmuz 2009 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). Değişiklik, UFRS 3 “İşletme Birleşmeleri”nde tanımlandığı şekliyle işletme birleşmelerinin yanı sıra, müşterek yönetime tabi işetmelerin kuruluşuna yapılan katkılar ile ortak kontrol altındaki işlemlerin, UFRS 2 “Hisse Bazlı Ödemeler” kapsamında olmadıkları netlik kazanmıştır. Söz konusu değişiklerin Grup’un finansal tabloları üzerindeki etkileri değerlendirilmekte olup herhangi bir etkinin olması beklenmektedir.
- UFRYK 17, “Nakit Dışı Varlıkların Ortaklara Dağıtımı” (1 Temmuz 2009 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). Bu yorum, Nisan 2009’da yayımlanan UMSK’nın yıllık geliştirme projesi kapsamındadır. Bu yorum, yedeklerin veya temettünün dağıtımı gibi nakit dışı varlıkların ortaklara dağıtımının olduğu sözleşmelerin muhasebeleştirilmesine istinaden detaylı bir rehber sunmaktadır. UFRS 5’te yapılan değişiklik de, bir varlığın dağıtım amacıyla elde tutulan varlıklar olarak sınıflandırılması için söz konusu varlığın mevcut durumunda dağıtıma hazır olmasıyla birlikte bu işlemin de kuvvetle muhtemel olmasını gerektirmektedir. Grup, UFRYK 17’yi 1 Ocak 2010 tarihinden itibaren uygulayacak olup, söz konusu uygulamanın Grup’un finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisinin olması beklenmemektedir.
- UFRYK 9 (Revize), “Saklı Türev Ürünlerinin Yeniden Değerlendirilmesi” (30 Haziran 2009 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). Grup’un herhang ibir saklı türev ürünü bulunmadığından, söz konusu değişikliğin etkisinin olmaması beklenmektedir.
- UFRYK 9 ve UFRS 3 (Revize), (1 Temmuz 2009 tarihinde ve sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). UMSK, müşterek yönetime tabi iş ortaklıklarının kurulması, ortak kontrol altındaki işletmeler arasında veya işletmeler arasındaki işletme birleşmeleri sırasında elde edilen sözleşmelerin içerisindeki gömülü türev ürünlerinin, satın alma tarihi itibariyle yeniden değerlendirilmesi konusunun, UFRYK 9’un kapsamında olmadığının netleştirilmesi amacıyla gerekli değişikliği yapmıştır.
- UFRYK 18, “Müşterilerden Varlık Transferi” (1 Temmuz 2009 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). Grup’un finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisinin olmaması beklenmektedir.
- UMS 17 (Revize), “Kiralama İşlemleri” (1 Ocak 2010 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). Grup’un önemli bir kiralama işlemi bulunmadığından ötürü, söz konusu değişikliğin Grup’un finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisinin olmaması beklenmektedir.
- UMS 39 (Revize), “Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme”, (1 Ocak 2010 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). İşletme birleşmeleri sözleşmeleri ile nakit akım riskinden korunma muhasebesinin kapsam dışında tutulmasına istinaden birtakım değişiklikler bulunmaktadır. Grup’un herhangi bir işletme birleşmesi sözleşmesi ve nakit akım riskinden korunma işlemi bulunmadığından, Grup’un finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisinin bulunmaması beklenmektedir.
- UFRYK 16, “Yurtdışındaki İşletmede Bulunan Net Yatırımın Finansal Riskten Korunması”, (1 Temmuz 2009 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir).
Grup’un yurtdışında bulunan herhangi bir işletmesi bulunmamasından ötürü, söz konusu değişikliğin Grup’un finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisi bulunmamaktadır.
2.4 Konsolidasyon Esasları
Ara dönem özet konsolide finansal tablolar ana ortaklık ve kontrol sona erene dek, bağlı ortaklıkların hesaplarını içermektedir. Konsolidasyon kapsamına giren şirketlerin finansal tabloları, konsolide finansal tabloların açıklandığı tarih itibariyle ve yeknesak muhasebe politikaları esas alınarak SPK Finansal Raporlama Standartları’na uygun olarak hazırlanmış ve konsolidasyona dahil edilmiştir.
Şirket ve Türkiye’de kayıtlı olan iştirakleri muhasebe kayıtlarını ve finansal tablolarını TL cinsinden Türk Ticaret Kanunu, vergi mevzuatı ve Maliye Bakanlığı tarafından çıkarılmış tekdüzen muhasebe planına uygun olarak hazırlamaktadır. İtalya’da, İspanya’da ve Rusya Federasyonu’nda kayıtlı olan ve konsolide edilen bağlı ortaklıklar ise finansal tablolarını bulundukları ülkelerin standart, kanun ve düzenlemelerine göre hazırlamaktadırlar. Söz konusu özet konsolide finansal tablolar, SPK Finansal Raporlama Standartları’na uygun olarak doğru bir biçimde sunulması amacıyla, bağlı ortaklıkların yasal kayıtlarına, gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yansıtılarak düzenlenmiştir.
Bağlı ortaklıklar
Bağlı ortaklıklar doğrudan Çimentaş tarafından kontrol edilen işletmelerdir. Kontrol gücü, Şirket’in doğrudan veya dolaylı olarak şirketlerin finansal ve faaliyet politikalarını yönetmesini ve bundan yarar elde etmesini ifade eder. Bu kontrol gücünün kaynağı, Şirket’in doğrudan ya da dolaylı yoldan sahip olduğu hisse senetleri yoluyla Grup’ta %50’nin üstünde oy hakkına sahip olmasıdır. Bağlı ortaklıklar, kontrolün Grup’a transferinden itibaren konsolidasyona dahil edilmekte ve kontrolün ortadan kalktığı tarihten itibaren de konsolidasyon kapsamından çıkarılmaktadır. Buna istinaden, bağlı ortaklıklar, tam konsolidasyon yöntemi kullanılarak konsolide edilmiş ve Şirket’in sahip olduğu bağlı ortaklıkların kayıtlı değerleri ile özsermayeleri karşılıklı olarak netleştirilmiştir. Şirket’in, bağlı ortaklıkları ile arasındaki grup içi işlemleri ve bakiyeleri konsolidasyon sırasında karşılıklı olarak silinmiştir. Grup’un sahip olduğu hisselerin kayıtlı değerleri ve bunlardan kaynaklanan temettüler, ilgili konsolide özkaynak ve konsolide gelir tablosu hesaplarında netleştirilmiştir.
Azınlık paylarına ilişkin, bağlı ortaklıkların net varlık ve cari dönem kar ya da zararındaki payı, konsolide bilanço ve gelir tablosunda “azınlık payları” adıyla ayrıca sınıflandırılmıştır.
ESASLAR VE UYGULANAN MUHASEBE POLİTİKALARI (Devamı)
Aşağıdaki tablo 31 Mart 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihleri itibariyle bağlı ortaklıkların ortaklık yapısını göstermektedir:
Çimentaş ve bağlı ortaklıklarının doğrudan ve dolaylı kontrol payları (%)
2010 2009
Cemit 100,00 100,00
Destek 99,97 99,98
Recydia 99,91 99,91
Yapıtek 99,70 99,81
Çimbeton 76,28 (*) 84,74 İlion Çimento 76,28 (*) 84,74 Süreko 69,90 (**) 69,90 (**)
Elazığ Çimento 60,95 60,95
Bakırçay 59,27 59,27
Kars Çimento 58,38 58,38
(*) Grup 2010 yılı Mart ayı içerisinde elinde bulundurduğu Çimbeton hisselerinin 149.746 adedini İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda satmıştır.
(**) (Dipnot 3.ii ve 7.iii)
Yabancı para çevrimi
i) Fonksiyonel ve raporlama para birimi
Grup’un her bir şirketinin finansal tablo kalemleri, söz konusu şirketin içinde bulunduğu ve operasyonlarını sürdürdüğü ana ekonomide geçerli olan para birimi cinsinden ölçülmüştür (“fonksiyonel para birimi”). Konsolide finansal tablolar ana şirketin fonksiyonel ve raporlama para birimi olan TL cinsinden sunulmuştur.
iii) Yabancı ülkelerdeki bağlı ortaklıkların finansal tablolarının çevrimi
Yabancı ülkelerde kayıtlı bulunan bağlı ortaklıkların finansal tabloları bulundukları ülkelerin standart, kanun ve düzenlemelerine göre hazırlanmış olup doğru, ana ortaklık mali tabloları ile uyumlu bir sunum ve içerik için SPK Finansal Raporlama Standartları’na uyarlanmıştır. Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren söz konusu şirketlerin varlık ve yükümlülükleri bilanço tarihindeki döviz kurları kullanılarak TL’ye çevrilmiştir. Bu ortaklıkların kapsamlı gelir tablosu kalemleri ise ortalama kurlar kullanılarak TL’ye çevrilmiştir. Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren bağlı ortaklığın açılış net varlıklarının yeniden çevrilmesi ve ortalama kurlar ile bilanço tarihindeki kurlardan doğan farklılıklar özkaynaklar altındaki “yabancı para çevrim farkları” içerisinde takip edilmektedir.
2.5 Netleştirme/ Mahsup
İçerik ve tutar itibariyle önem arz eden her türlü kalem, benzer nitelikte dahi olsa, finansal tablolarda ayrı gösterilir. Önemli olmayan tutarlar, esasları veya fonksiyonları açısından birbirine benzeyen kalemler itibariyle toplulaştırılarak gösterilir. İşlem ve olayın özünün mahsubu gerekli kılması sonucunda, bu işlem ve olayın net tutarları üzerinden gösterilmesi veya varlıkların, değer düşüklüğü düşüldükten sonraki tutarları üzerinden izlenmesi, mahsup edilmeme kuralının ihlali olarak değerlendirilmez. Grup’un normal iş akışı içinde gerçekleştirdiği işlemler sonucunda, elde ettiği gelirler, işlem veya olayın özüne uygun olması şartıyla net değerleri üzerinden gösterilir.
2.6 Önemli Muhasebe Değerlendirme, Tahmin ve Varsayımları
Ara dönem özet konsolide finansal tabloların hazırlanması, bilanço tarihi itibariyle raporlanan varlıklar ve yükümlülüklerin tutarlarını, şarta bağlı varlıkların ve yükümlülüklerin açıklamasını ve hesap dönemi boyunca raporlanan gelir ve giderlerin tutarlarını etkileyebilecek tahmin ve varsayımların kullanılmasını gerektirmektedir. Bu tahmin ve varsayımlar, Grup yönetiminin mevcut olaylar ve işlemlere ilişkin en iyi bilgilerine dayanmasına rağmen, fiili sonuçlar varsayımlardan farklılık gösterebilir. Grup’un önemli muhasebe varsayım ve tahminleri aşağıdaki gibidir:
Gelir vergileri
Nihai vergi tutarına olan etkileri kesinleşmeyen ilgili bir çok işlem ve hesaplama normal iş akışı sırasında gerçekleşmekte olup bu gibi durumlar gelir vergisi karşılığı belirlenmesi sırasında önemli muhakemelerin kullanılmasını gerektirmektedir. Grup, vergisel olayların sonucunda ödenmesi tahmin edilen ek vergilerin oluşturduğu vergi yükümlüklerini kayıtlarına almaktadır. Grup, belirli bağlı ortaklıklara ait ve önümüzdeki dönemlerde faydalanabileceği, devreden mali zararlardan doğan ertelenmiş vergi alacaklarının bir kısmını bu varlıkların gelecekteki kullanımlarının kuvvetle muhtemel olmaması nedeniyle kayıtlarına almamıştır (Dipnot 9). Bu konular ile ilgili oluşan nihai vergisel sonuçların, başlangıçta kaydedilen tutarlardan farklı olduğu durumlarda, bu farklar belirlendiği dönemlerdeki gelir vergisi karşılığı ve ertelenmiş vergi bakiyelerini etkileyebilecektir.
Satılmaya hazır finansal varlıkların makul değer tespiti
Satılmaya hazır finansal varlıkların borsaya kayıtlı herhangi bir rayiç değerinin olmadığı durumlarda makul değerin hesaplanmasında kullanılan genel kabul görmüş değerleme yöntemleri, yönetimin en iyi tahminlerine dayanan birtakım varsayımları içermektedir (Dipnot 5).
ESASLAR VE UYGULANAN MUHASEBE POLİTİKALARI (Devamı) Şerefiye değer düşüklüğü testi
UMSK tarafından yayımlanmış 36 no’lu “Varlıklarda Değer Düşüklüğü” standardı (“UMS 36”) kapsamındaki hükümler çerçevesinde, Grup Yönetimi Lalapaşa Çimento Ticari ve İktisadi Bütünlüğü (“Lalapaşa”), Elazığ Çimento ve İlion Çimento alımlarından kaynaklanan şerefiye tutarları ile ilgili olarak gerçekleştirdiği değer düşüklüğü testlerinde birtakım tahmin ve varsayımlar kullanılmıştır (Dipnot 7).
DİPNOT 3 - İŞLETME BİRLEŞMELERİ
i) Alfacem’in konsolidasyon kapsamından çıkışı
Grup’un 20 Mart 2009 tarihli yönetim kurulu toplantısında alınan karara istinaden, Grup’un sermayesinin %99,01’ine sahip olduğu bağlı ortaklık konumundaki Alfacem hisselerinin tamamını 2 Nisan 2009 tarihinde Cementir Holding kuruluşu olan Cementir Delta’ya 85.000 bin Euro karşılığı 185.037 bin TL’ye satılmasına karar verilmiş olup, bağlı ortaklık üzerindeki kontrolün sona erdiği tarih olan 2 Nisan 2009 itibariyle Alfacem konsolidasyon kapsamından çıkarılmıştır.
Alfacem’in 20 Mart 2009 tarihi itibariyle makul değeri; bağımsız değerleme kuruluşu tarafından, Alfacem’in bağlı ortaklığı Globocem ve finansal yatırımları olan Aalborg, Kars Çimento ile Elazığ Çimento’daki hisseleri de dikkate alınarak; indirgenmiş nakit akım, piyasa karşılaştırmaları ve net aktif değeri gibi genel kabul görmüş değerleme teknikleri kullanılarak, 98.682 bin Euro olarak tespit edilmiş olup söz konusu makul değerler toplamının 98.404 bin Euro tutarındaki kısmı Alfacem’in Aalborg’daki %25 oranındaki hissesinden kaynaklanmaktadır (Dipnot 5).
2 Nisan 2009
Satış tutarı 185.037
Konsolidasyon kapsamından çıkan net aktif (121.779)
Bağlı ortaklık çıkışının özkaynaklar üzerindeki etkisi (16.206)
Bağlı ortaklık satış karı (Dipnot 31) 47.052
Konsolidasyon kapsamından çıkarılan net aktif toplamı
Nakit ve nakit benzerleri 48
Ticari ve ilişkili taraflardan alacaklar 2.158
Finansal varlıklar 218.984
Ertelenen vergi varlıkları 83
Diğer varlıklar 1.060
Toplam varlıklar 222.333
Finansal borçlar (98.739)
Ticari ve diğer borçlar (1.815)
Toplam yükümlülükler (100.554)
Konsolidasyon kapsamından çıkarılan ortak kontrol altındaki işletmeler
arasında yapılan hisse satışı etkisi (11.366)
Konsolidasyon kapsamından çıkarılan bağlı ortaklık yabancı para çevrim farkları (70.248) Konsolidasyon kapsamından çıkarılan bağlı ortaklıktaki
satılmaya hazır finansal varlıklara ait makul değer fonun çıkışı 16.395 Alfacem ve Globocem’in ana ortaklık dışı paylarının çıkışı (2.175) Kars Çimento, Elazığ Çimento ve Bakırçay üzerindeki
kontrol kaybına neden olmayan kontrol paylarındaki
değişikliğin etkisi (bakınız konsolide özkaynaklar değişim tablosu) (10.938) Kars Çimento, Elazığ Çimento ve Bakırçay’ın ana ortaklık dışı paylarına transfer 94.538
16.206
Konsolidasyon kapsamından çıkan net aktif 137.985
Elde edilen net nakit 184.989
ii) Süreko’nun satın alınması
Grup, 1 Eylül 2009 tarihinde, Süreko’nun net varlıklarının %69,9’unu 10.759 bin Euro karşılığı olarak 22.853 bin TL bedelle satın almıştır. Satın alım UFRS 3 “İşletme Birleşmeleri” hükümleri uyarınca değerlendirilmiştir.
i) İlişkili tarafların bakiyeleri:
31 Mart 2010 31 Aralık 2009 a. İlişkili taraflardan kısa vadeli ticari alacaklar:
Çimentaş Eğitim ve Sağlık Vakfı (“Çimentaş Vakfı”) 137 106
İlişkili taraflardan ticari alacakların iki aydan (31 Aralık 2009: iki ay) daha kısa vadeli olması ve tahakkuk etmemiş faiz gelirinin etkisinin önemsiz olması nedeniyle ilişkili taraflardan alacaklar iskonto edilmemiş fatura tutarları üzerinden değerlenmiştir.
b. İlişkili taraflardan kısa vadeli diğer alacaklar:
Cementir Delta 184 184
Intercem 86 80
Cementir Holding 20 16
Diğer 4 4
294 284
c. İlişkili taraflara kısa vadeli ticari borçlar:
Cementir Holding 7.388 6.313
Çimentaş Vakfı 125 153
7.513 6.466
Cementir Holding’e olan ticari borçların önemli bir kısmı, royalty sözleşmesi gereğince alınan hizmetlerden ve diğer idari hizmet alımından kaynaklanmaktadır.
d. İlişkili taraflara kısa vadeli diğer borçlar:
Diğer 68 92
ii) İlişkili taraflar ile olan işlemler:
1 Ocak - 1 Ocak - 31 Mart 2010 31 Mart 2009 a. İlişkili taraflara yapılan mal ve hizmet satışları:
Çimentaş Vakfı 246 329
b. İlişkili taraflardan yapılan hizmet alımları:
Cementir Holding 1.391 1.620
Çimentaş Vakfı 14 28
1.405 1.648
Hizmet alımları, Cementir Holding ile imzalanan royalty sözleşmesine istinaden 2010 yılına ait marka kullandırma ve danışmanlık hizmet bedellerinden oluşmaktadır.
c. Finansman giderleri:
Cementir Holding - 25
d. Üst düzey yöneticilere sağlanan faydalar:
Üst düzey yöneticilere sağlanan faydalar 732 882
Diğer uzun vadeli faydalar 4 3
736 885
DİPNOT 5 - FİNANSAL YATIRIMLAR
Grup, 23 Haziran 2005 tarihinde makul değeri 365.922.000 Euro tutarındaki Danimarka’da yerleşik Aalborg Portland A/S’nin (“Aalborg”) %25 hissesine sahip olan Alfacem’in net varlığının %99,01’ini 85 milyon Euro karşılığı olan 139.519 bin TL bedelle satın almıştır. Bu işlemin ardından, 20 Temmuz 2005 tarihinde Alfacem, %100’üne sahip olduğu bağlı ortaklığından Globocem’in sermayesini maliyet bedeli 85 milyon Euro olan Aalborg hisselerinin tamamı karşılığında arttırmıştır.
31 Aralık 2008 tarihi itibariyle, Grup, nihai ana ortaklığı Cementir SpA (“Cementir”) olan Aalborg’un
%25 hissesine sahip olmasına rağmen söz konusu iştirak üzerinde, UMS 28 “İştiraklerin Muhasebeleştirilmesi”nde tanımlanan doğrultuda önemli bir etkiye sahip olmaması sebebiyle, Aalborg’a olan yatırımını satılmaya hazır finansal varlık olarak sınıflandırmıştır.
Grup, 20 Mart 2009 tarihinde alınan Yönetim Kurulu kararı ile, %99,01’ine sahip olduğu Alfacem hisselerinin tamamını 2 Nisan 2009 tarihinde Cementir Delta’ya satmış ve Aalborg hisselerinden oluşan finansal yatırımın tamamı da bu satış ile birlikte konsolide finansal tablolardan çıkartılmıştır.
2009 yılı içerisinde söz konusu hisse satış tarihine kadar gerçekleşen Aalborg hisselerinin makul değer azalışının ve bu azalış sonrasındaki makul değer fonunun tutarları sırasıyla 52.976 bin TL ve 16.395 bin TL’dir. Söz konusu satış tarihi itibariyle 16.395 bin TL tutarındaki makul değer değişim fonu, bağlı ortaklık satışı ile birlikte diğer kapsamlı gelir / (gider) tablosundan çıkarılmıştır.
Satılmaya hazır finansal varlığın dönem içerisindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:
2010 2009
1 Ocak - 261.616
Satılmaya hazır finansal varlıklar makul değer
azalışı (bakınız konsolide kapsamlı gelir/(gider)) - (81.989) Yabancı para çevrim farkları (bakınız konsolide
kapsamlı gelir/(gider)) - 10.284
Yabancı para çevrim farklarının ana ortaklık dışı paylara düşen kısmı (bakınız konsolide
kapsamlı gelir/(gider) - (717)
31 Mart - 189.194
DİPNOT 6 - MADDİ DURAN VARLIKLAR
Grup’un maddi duran varlıkları, maden varlıkları ve diğer sabit kıymetlerden oluşmakta olup net defter değerleri aşağıdaki gibidir:
31 Mart 2010 31 Aralık 2009
Maden varlıkları 8.854 8.957
Diğer sabit kıymetler 486.873 493.514
495.727 502.471
a) Maden varlıkları
Maden varlıkları maden sahalarının ıslahı, rehabilitasyonu ve kapanması ile ilgili indirgenmiş maliyetlerden oluşmaktadır. Söz konusu maden varlıklarının 2010 yılı içerisindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:
1 Ocak 2010 İlaveler 31 Mart 2010
Maden sahalarının rehabilitasyon maliyetleri 9.510 - 9.510
Birikmiş amortisman (553) (103) (656)
8.957 8.854
1 Ocak 2009 İlaveler 31 Mart 2009
Maden sahalarının rehabilitasyon maliyetleri 8.401 - 8.401
31 Aralık 2008 tarihi itibariyle, çevre rehabilitasyonu, maden sahalarının ıslahı ve kapanması ile ilgili maliyetler ilk kez konsolide finansal tablolara yansıtıldığından ve amortisman gideri altı ayda bir hesaplanacağından 2009 yılının ilk çeyreğinde içerisinde herhangi bir amortisman gideri hesaplanmamıştır.
b) Diğer sabit kıymetler
1 Ocak - 31 Mart 2010 ara hesap dönemindeki maddi duran varlık hareketleri aşağıdaki gibidir:
1 Ocak 2010 İlaveler Çıkışlar Transferler 31 Mart 2010 Maliyet:
Arsalar 102.235 - - - 102.235
Yeraltı ve yerüstü düzenlemeleri 64.988 17 - 66 65.071
Binalar 131.963 4 - 2 131.969
Makine, tesis ve cihazlar 732.551 2.250 - 1.023 735.824
Taşıt araçları 26.542 - - - 26.542
Demirbaşlar 22.545 49 - 16 22.610
Diğer maddi duran varlıklar 3.407 - - - 3.407
Devam etmekte olan yatırımlar 4.505 2.071 - (1.107) 5.469
1.088.736 4.391 - - 1.093.127
Birikmiş amortismanlar:
Yeraltı ve yer üstü düzenlemeleri (48.833) (299) - - (49.132)
Binalar (58.207) (686) - - (58.893)
Makine, tesis ve cihazlar (443.856) (9.431) - - (453.287)
Taşıt araçları (22.940) (366) - - (23.306)
Demirbaşlar (18.018) (242) - - (18.260)
Diğer maddi duran varlıklar (3.368) (8) - - (3.376)
(595.222) (11.032) - - (606.254)
31 Mart 2010 tarihi itibariyle devam etmekte olan yatırımların önemli bir kısmı, 2010 yılı içerisinde tamamlanması planlanan, yenileme ve modernizasyona yönelik yatırım harcamalarından oluşmaktadır.
1 Ocak - 31 Mart 2009 ara hesap dönemindeki maddi duran varlık hareketleri aşağıdaki gibidir:
1 Ocak 2009 İlaveler Çıkışlar Transferler 31 Mart 2009 Maliyet:
Arsalar 101.331 127 - - 101.458
Yeraltı ve yerüstü düzenlemeleri 64.874 60 - - 64.934
Binalar 131.836 10 - 2 131.848
Makine, tesis ve cihazlar 719.632 1.663 (80) - 721.215
Taşıt araçları 26.121 - - - 26.121
Demirbaşlar 22.726 36 - - 22.762
Diğer maddi duran varlıklar 3.407 - - - 3.407
Devam etmekte olan yatırımlar 2.489 2.110 - (2) 4.597
1.072.416 4.006 (80) - 1.076.342
Birikmiş amortismanlar:
Yeraltı ve yer üstü düzenlemeleri (47.620) (304) - - (47.924)
Binalar (55.444) (675) - - (56.119)
Makine, tesis ve cihazlar (406.812) (10.011) 79 - (416.744)
Taşıt araçları (21.219) (447) - - (21.666)
Demirbaşlar (17.669) (239) - - (17.908)
Diğer maddi duran varlıklar (3.325) (13) - - (3.338)
(552.089) (11.689) 79 - (563.699)
Net defter değeri 520.327 512.643
Cari dönem amortisman ve itfa giderlerinin 8.669 bin TL’lik tutarı (1 Ocak - 31 Mart 2009: 9.379 bin TL) “Satışların Maliyeti” hesabına, 544 bin TL (1 Ocak – 31 Mart 2009: 544 bin TL) tutarındaki kısmı
“Genel Yönetim Giderleri”ne, 60 bin TL’lik tutarı (1 Ocak - 31 Mart 2009: 67 bin TL) “Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri” hesabına ve 1.982 bin TL tutarındaki kısmı (1 Ocak - 31 Mart 2009: 1.789 bin TL) “Stoklar” üzerine yansıtılmıştır.
Grup’un mal ve hizmet üretiminde veya idari maksatlarla kullanılmayıp işlerin normal seyri esnasında satılmayan binalar ve arsalar, kira elde etmek veya değer kazanımı amacıyla elde bulundurulmadığından dolayı yatırım amaçlı gayrimenkuller olarak sınıflandırılmamıştır. Net defter değeri 10.777 bin TL (31 Aralık 2009: 10.813 bin TL) olan sözkonusu binalar ve arsalar elde etme maliyetleri üzerinden birikmiş amortisman ve, mevcutsa, kalıcı değer düşüklüğünün indirilmesi sonrasında oluşan net değer üzerinden maddi duran varlıklar içerisinde taşınmaktadır.
31 Mart 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihleri itibariyle şerefiye aşağıdaki tutarlardan oluşmaktadır:
31 Mart 2010 31 Aralık 2009
Lalapaşa satın alımından kaynaklanan şerefiye 138.665 138.665
Süreko satın alımından kaynaklanan şerefiye 21.691 21.691
Elazığ Çimento alımından kaynaklanan şerefiye 13.506 13.506
İlion Çimento alımından kaynaklanan şerefiye 1.387 1.387
175.249 175.249 (i) Lalapaşa satın alımı
Grup, 10 Ekim 2005 tarihinde Tasarruf Mevduatı ve Sigorta Fonu (“TMSF”) tarafından satışa çıkarılan Lalapaşa için düzenlenen açık arttırmaya katılmış ve 223.510 bin TL (166.500.000 ABD Doları) karşılığında ihaleyi kazanmıştır. Rekabet Kurulu ve Fon Kurulu’nun onaylarına müteakip, Lalapaşa’nın Grup’a devri 28 Aralık 2005 tarihi itibariyle gerçekleşmiş ve satın alım UFRS 3 uyarınca muhasebeleştirilmiştir. Lalapaşa’nın satın alımından kaynaklanan şerefiye, tanımlanabilir varlıkların, yükümlülüklerin ve şarta bağlı yükümlülüklerin makul değerleri üzerindeki satın alım değerinden oluşmaktadır. UMS 38’de belirtilen tanımlanabilir başkaca maddi duran varlık tespit edilememiştir.
(ii) Elazığ Çimento satın alımı
Grup, 21 Eylül 2006 tarihinde, Elazığ Çimento’nun net varlıklarının %99,99’unu 161.116 bin TL karşılığı 110.000.000 ABD Doları bedelle satın almışlardır. Satın alım UFRS 3 “İşletme Birleşmeleri”
hükümleri uyarınca değerlendirilmiş ve UMS 38’de belirtilen tanımlanabilir ve makul değeri güvenilir şekilde ölçülebilen başka maddi olmayan duran varlık tespit edilememiş olup konsolide finansal tablolara yansıtılan ilgili şerefiye 13.506 bin TL tutarındadır. 30 Eylül 2006 tarihi itibariyle maddi duran varlıkların makul değerleri bağımsız değerleme uzmanı tarafından belirlenmiş olup, diğer cari kalemlerin etkin faiz oranı kullanılarak indirgenmiş değerlerinin makul değerlerine yaklaşık olacakları öngörülmüştür.
UMS 36 kapsamındaki hükümler çerçevesinde; Lalapaşa ve Elazığ alımlarından doğan şerefiyeler, Grup yönetimi ile üçüncü taraflar arasında bağlayıcı bir sözleşmenin ve ilgili satın alım işlemlerine istinaden yapısal, aktif bir pazarın bulunmamasından ötürü; 2009 yılının Nisan ve Temmuz aylarında Türkiye çimento sektöründe gerçekleşen benzer satın alımların, klinker kapasite oranları, bölgelerarası farklı fiyat stratejileri ve risklerin etkileri gözönüne alınarak değerlendirilmiştir. Söz konusu çalışmalar neticesinde, 31 Mart 2010 tarihi itibariyle Lalapaşa ve Elazığ satın alımlarından doğan şerefiyelerde değer düşüklüğü tespit edilmemiştir.
(iii) Süreko satın alımı
Grup, 1 Eylül 2009 tarihinde, Süreko’nun net varlıklarının %69,9’unu 10.759 bin Euro karşılığı olan 22.853 bin TL bedelle satın almıştır. Satın alım UFRS 3 “İşletme Birleşmeleri” hükümleri uyarınca değerlendirilmiştir. Satın alım sonrası hesaplanan 21.691 bin TL tutarındaki şerefiye konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır. UMS 36 kapsamındaki hükümler çerçevesinde, Süreko’nun satın alımından doğan şerefiye Grup yönetimi tarafından indirgenmiş nakit akım yöntemi kullanılarak değer düşüklüğü testine tabi tutulmuştur. 31 Mart 2010 tarihi itibariyle mevcut koşullar gözetilerek ve genel kabul görmüş değerleme teknikleri kullanılarak yapılan test sonucu herhangi bir değer düşüklüğü
