MAKİNA MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ

(1)

Metin DURUK

Makine Yüksek Mühendisi

FRİTERM A.Ş Yönetim Kurulu Başkanı

MAKİNA MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ

“İKLİMLENDİRME SEKTÖRÜ HVAC & R ve TESİSAT “

Sivil Toplum Kuruluşlarındaki Görevleri:

ISKAV Yönetim Kurulu Başkanı ve

TOBB İklimlendirme Meclisi Başkan Yardımcısı

İKLİMLENDİRME MECLİSİ

(2)

Uluslararası Alanda Rekabet ve Türkiye

PAHALI ENERJİ

YÜKSEK İŞÇİLİK BEDELİ (Çin, Hindistan’a oranla)

YETERSİZ SERMAYE

YÜKSEK VERGİLER

DÜŞÜK YATIRIM KREDİSİ

ÇÖZÜM:

KATMADEĞERİ YÜKSEK ÜRÜN VE

MÜHENDİSLİK

(3)

FARK YARATMAK GEREKLİ…

Yüksek Tasarım Teknolojisi (CAD, Hızlı Prototipleme vb.) Elektronik Entegrasyonu

Yazılım Entegrasyonu

Yüksek Üretim Süreç ve Teknolojileri Yüksek Enerji Verimliliği

İçeren ISI-MAKİNA İMALATI/HİZMETİ YARATILMALIDIR.

ALT SEKTÖR GRUPLARI GELİŞTİRİLMİŞTİR.

YARATILAN FARKIN BELGELENDİRİLMESİ/SERTİFİKALANDIRILMASI GEREKLİDİR.

(4)

SEKTÖRLERİN ÖRGÜTLÜ HAREKETİ VE ÇÖZÜM ÜRETMESİ ÖNEMLİDİR.

. • Ortak Strateji

. • Ortak Tanıtım/Fuar . • Ortak Örgütlenme

• Ortak Envanter

ÇALIŞMALARI İLE NE YAPACAĞINI BİLMEK, GELECEĞİ PLANLAMAK….

(5)

SEKTÖREL ÖRGÜTLÜLÜK:

Isıtma Soğutma Klima Araştırma ve Eğitim Vakfı (ISKAV),

Türk Tesisat Mühendisleri Derneği (TTMD),

İklimlendirme Soğutma Klima İmalatçıları Derneği (İSKİD),

Doğal Gaz Cihazları Sanayicileri ve İşadamları Derneği (DOSİDER),

Isı Su Ses ve Yangın Yalıtımcıları Derneği (İZODER),

Mekanik Tesisat Müteahhitleri Derneği (MTMD),

Türk Pompa ve Vana Sanayicileri Derneği (POMSAD) ,

Soğutma Sanayi İşadamları Derneği (SOSİAD),

Ege Soğutma Sanayici ve İş Adamları Derneği (ESSİAD),

Kazan ve Basınçlı Kap Sanayicileri Birliği (KBKSB),

İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (İMSAD),

Beyaz Eşya Yan Sanayicileri Derneği (BEYSAD),

İklimlendirme ve Soğutma Teknikerleri Derneği (İKSODER),

İklimlendirme-Soğutma Eğitim, Danışma ve Araştırma Derneği (İSEDA), Sektörel kurumlardır.

Vakıf ve Derneklerin yanı sıra, TMMOB Makina Mühendisleri Odası, TOBB, İSO vb. örgütlerin iklimlendirme meclisleri ve uzman tesisat komisyonları

mevcuttur.

(6)

SEKTÖREL ÖRGÜTLÜLÜK

TOBB İKLİMENDİRME

MECLİSİ İKLİMLENDİRME SANAYİ İHRACATÇI

BİRLİĞİ

SEKTÖR DERNEKLERİ

YTÜ

REKTÖRLÜĞÜ İTÜ MAKİNE

FAKÜLTESİ KOSGEB

SEKTÖRÜN ÖNDE GELEN ŞİRKETLERİ SEKTÖR

DERNEKLERİ

(7)

SEKTÖREL ÖRGÜTLÜLÜK:

(8)

Yenilikçilik (İnovasyon) ve Ar-Ge Çalışmaları, Sektörel Örnekler:

KLİMA SANTRALLERİ

İTHALAT - İMALAT İHRACAT - İÇ SATIŞ

0 2.000 4.000 6.000 8.000 10.000

2006 2007 2008 2009 2010

İTHALAT İMALAT

0 2.000 4.000 6.000 8.000 10.000

2006 2007 2008 2009 2010

İHRACAT İÇ SATIŞ

TOPLAM SERTİFİKALI FİRMA SAYISI: 64 (37 Farklı Ülke) SERTİFİKALI TÜRK FİRMA SAYISI : 11 (%17,2)

(9)

KANATLI BORULU ISI EŞANJÖRLERİ

0 2.000.000 4.000.000 6.000.000 8.000.000 10.000.000

2006 2007 2008 2009 2010

İTHALAT İMALAT

0 2.000.000 4.000.000 6.000.000 8.000.000 10.000.000

2006 2007 2008 2009 2010

m²

TOPLAM SERTİFİKALI FİRMA SAYISI: 5 (37 Farklı Ülke) SERTİFİKALI TÜRK FİRMA SAYISI : 3 (%60)

(10)

SOĞUK SU ÜRETİCİ GRUP

0 500 1.000 1.500 2.000 2.500 3.000

2006 2007 2008 2009 2010

İTHALAT İMALAT

0 500 1.000 1.500 2.000 2.500 3.000

2006 2007 2008 2009 2010

TOPLAM SERTİFİKALI FİRMA SAYISI: 32 (37 Farklı Ülke) SERTİFİKALI TÜRK FİRMA SAYISI : 0

(11)

UYGULAMALAR

ALIŞVERİŞ MERKEZLERİ

AVM

YÜKSEK BİNALAR

(12)

UYGULAMALAR

ENERJİ SANTRALLERİ

GEMİDE ENERJİ

SANTRALI

(DÜNYA’DA İLK)

(13)

UYGULAMALAR

OTOMOTİV KLİMA

MOBİL SOĞUTMA VE DONMUŞ

SİSTEMLERİ

SÜPERMARKETLER

SOĞUTMA REYONLARI/

KABİNLERİ

(14)

UYGULAMALAR

SOĞUK HAVA DEPOLARI

(15)

UYGULAMALAR

KİMYA/GIDA SANAYİ

DONDURMA ÜRETİM TESİSLERİ

ET/TAVUK İŞLEME TESİSLERİ

(16)

Yenilikçilik (İnovasyon) ve Ar-Ge Çalışmaları, Sektörel Örnekler

Ülkelere Göre Eurovent Sertifikalı Firma Sayısı

Ülke Sayı Ülke Sayı Ülke Sayı

1 İTALYA 33 18% 14 JAPONYA 4 2% 27 HONG KONG 1 1%

2 FRANSA 23 13% 15 PORTEKİZ 3 2% 28 İSRAİL 1 1%

3 ALMANYA 20 11% 16 S. ARABİSTAN 3 2% 29 İSVİÇRE 1 1%

4 TÜRKİYE 17 9% ¹⁷ FİNLANDİYA 2 1% 30 LİHTENŞTAYN 1 1%

5 İSVEÇ 11 6% 18 HİNDİSTAN 2 1% 31 LİTVANYA 1 1%

6 BELÇİKA 6 3% 19 İNGİLTERE 2 1% 32 LÜBNAN 1 1%

7 İSPANYA 6 3% 20 KORE 2 1% 33 MISIR 1 1%

8 UK 6 3% 21 MALEZYA 2 1% 34 POLONYA 1 1%

9 ABD 4 2% 22 NORVEÇ 2 1% 35 SLOVENYA 1 1%

10 B.ARAP EMİR. 4 2% 23 AVUSTURYA 1 1% 36 ÜRDÜN 1 1%

11 ÇİN 4 2% 24 BAHREYN 1 1% 37 YUNANİSTAN 1 1%

12 DANİMARKA 4 2% 25 BULGARİSTAN 1 1%

13 HOLLANDA 4 2% 26 CEZAYİR 1 1%

1.Aynı Sayıda katılımcıya sahip ülkeler alfabetik olarak sıralanmıştır.

2.Aynı Firmanın farklı ticari markası (yada markaları) Euroent tarafından farklı markalar olarak nitelenebilmektedir. Bu duruma uygun olarak sayım ve tablolaştırma yapılmıştır.

(Kaynak Eurovent web sayfası, Erişim tarihi Mart 2011. Yukarıda belirtilen sayılar bilgilerden derlenerek, tablolaştırılmıştır.)

(17)

İhracat Hedefi milyar

Makine İmalat Sektörü İhracat Hedefi milyar

İklimlendirme Sektörü İhracat Hedefi milyar

(18)

 İnsan kaynakları

 Enerji verimliliği

 Standartların oluşturulması ve uygulanması

 Yerli markaların küresel oyuncu haline gelebilmesinde tasarım firmaları ile işbirliği

 İklimlendirme sistemlerinin desteklenmesi

 Ar-Ge

 Üniversite-sanayi işbirliği

 Bölgesel merkez olma

 Müteahhitlerle işbirliği

 Tedarik zincirinin geliştirilmesi

 Kümelenme geliştirme

 Sektörel sivil toplum kuruluşları

 Müteahhit-standart ikilemi

 Küresel marka oluşturmak

 Yabancı sermayeli firmaların Türkiye’de yatırım yapması

 Devlet teşvikleri

 Kamu kurumlarının bilinçlendirilmesi

 Kurumsallaşma

 Esneklik

 Yurtdışından firma satınalma

 Kalifiye işgücü desteği

SEKTÖR STRATEJİ BELGESİNİ SONUÇLANDIRDI. DÖRT

DALDA YOL İZLİYOR.

1. KAMUYA YÖNELİK FAALİYETLER

2. ÖZEL SEKTÖRE YÖNELİK FAALİYETLER

3. SİVİL TOPLUM KURULUŞLARINA YÖNELİK FAALİYETLER

4. ÜNİVERSİTELERE YÖNELİK FAALİYETLER

(19)

MAKİNE MÜHENDİSİ

Ar-Ge Bölümü

Proje Bölümü

YÖNETİCİ

Teknik Pazarlama

Bölümü

Kalite Bölümü Lojistik

Bölümü Planlama

Bölümü Satınalma

Bölümü

Üretim Bölümü

(20)

Firma Mühendis & Ar-Ge Çalışanı Sayısı

2011 Mühendis Sayısı : 32 Mühendis Oranı : %12,3 Makine : 26

Endüstri : 5 Elektronik : 1

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

TOPLAM ÇALIŞAN 103 118 127 162 209 200 223 230 235 241 225 260

MAVİ YAKA 69 80 87 116 157 151 165 170 170 175 161 186

BEYAZ YAKA 34 38 40 46 52 49 58 60 65 66 64 74

MÜHENDİS 16 18 20 22 24 24 28 30 35 36 29 32

MÜHENDİS ORANI 15,5% 15,3% 15,7% 13,6% 11,5% 12,0% 12,6% 13,0% 14,9% 14,9% 12,9% 12,3%

AR-GE BÖLÜM ÇALIŞANI 2 2 2 2 2 2 3 3 5 6 5 7

AR-GE ÇALIŞAN ORANI 1,9% 1,7% 1,6% 1,2% 1,0% 1,0% 1,3% 1,3% 2,1% 2,5% 2,2% 2,7%

15,5% 15,3% 15,7% 13,6% 11,5% 12,0% 12,6% 13,0% 14,9% 14,9% 12,9% 12,3%

1,9% 1,7% 1,6% 1,2% 1,0% 1,0% 1,3% 1,3% 2,1% 2,5% 2,2% 2,7%

0 50 100 150 200 250

Çalışan Sayısı

FİRMA ÖRNEĞİ: FRİTERM

(21)

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 CİRO TUTARI 4.711.143 € 4.524.447 € 6.960.000 € 9.767.900 € 12.390.590 € 14.000.000 € 19.399.900 € 21.461.764 € 24.500.000 € 18.064.118 € Ar-Ge Harcaması 58.889 € 56.556 € 87.000 € 122.099 € 154.882 € 175.000 € 290.999 € 321.926 € 367.500 € 612.110 €

Ar-Ge Oranı 1,25% 1,25% 1,25% 1,25% 1,25% 1,25% 1,50% 1,50% 1,50% 3,4%

0 € 100.000 € 200.000 € 300.000 € 400.000 € 500.000 € 600.000 € 700.000 €

Ar-Ge Harcaması

İNANCIMIZ: % 5 AR-GE HARCAMASI FİRMALARI SEKTÖRDE AVRUPA LİDERLİĞİNE TAŞIR

% 1,25 % 1,25 % 1,25

% 1,25 % 1,25

% 1,25

% 1,50

% 3,40

612.110 €

HEDEF:

% 5

(22)

Yenilikçilik (İnovasyon) ve Ar-ge Çalışmaları HEDEF

KÜRESEL OYUNCU VE LİDER OLMAK İÇİN:

Makina ve ekipmaları imalat sektöründe ŞİRKETLER CİROLARININ

En az %5

^‘İNİ

ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME

FAALİYETLERİNE AYIRMALILAR

[İSKİD-İSKAV BU ORANI 2007 YILINDA HEDEF İLAN ETMİŞTİR.

ÜYELERİNE TAVSİYE ETMEKTEDİR VE TAKİP ETMEKTEDİR. ]

(23)

Yenilikçilik (İnovasyon) ve Ar-Ge Çalışmaları, Firma Örneği:

ORTAMLA DENGELİ TİP KALORİMETRİK TEST ODASI

ÖZELLİĞİ:

 TRANSKRİTİK CO₂ SOĞUTUCU GAZ İLE

ARAŞTIRMA YAPILABİLMESİ

 AVRUPANIN BU KONUDAKİ EN GELİŞMİŞ

LABORATUARLARINDAN BİRİ

(24)

Ar-Ge Bölümü

Üniversite Danışman

Yazılım

Firması

YAZILIMIMIZ BAŞARI ÖYKÜSÜDÜR:

FRTCOILS V 2.0

•EUROVENT SERTİFİKALI

MÜHENDİSLİK/HESAPLAMA/TASARIM YAZILIMIDIR

•YENİ VERSİYONU TAMAMEN ULUSAL ÇALIŞMA İLE ORTAYA ÇIKMIŞTIR (ÜNİVERSİTE SANAYİ İŞBİRLİĞİNE SOMUT ÖRNEKTİR.)

•2001 YILINDAN BUGÜNE DEVAM EDEN YAZILIM

GELİŞTİRME ÇALIŞMALARI SAYESİNDE FRİTERM A.Ş’YE AVRUPANIN ÖNDE GELEN ÜRETİCİLERİ İLE ÇALIŞMA İMKANI SAĞLAMIŞTIR.

•MÜŞTERİYE ÖZEL YAZILIM DESTEK ÇALIŞMALARI İLE ÜRÜNDE “FARK YARATILMIŞTIR”.

•ÇALIŞMANIN ALT DLL DOSYALARI İLE MÜŞTERİNİN YAZILIMLARINDA KULLANILMAKTADIR.

Yenilikçilik (İnovasyon) ve Ar-ge Çalışmaları, Firma Örneği: FRİTERM

(25)

ISI EŞANJÖRLERİ TASARIM PROGRAMI

BAŞARI ÖYKÜSÜDÜR….

Frtcoils Programı

Standart Ürün Seçim

Programı

Müşteri

Yazılımları

(26)

ÜNİVERSİTE SANAYİ İŞBİRLİĞİ

TÜRK ÜNİVERSİTELERİNİN TEKNİK POTANSİYELLERİ ÇOK YÜKSEKTİR / KULLANILMAMAKTADIR

TÜRK SANAYİCİSİNİN TEKNİĞE İHTİYACI VARDIR / NE - NASIL YAPACAĞINI BİLMEMEKTEDİR / SANAYİCİ TALEPKAR OLMALIDIR SOMUT PROJELER İLE SOMUT HEDERLER İLE İŞBİRLİĞİ

SAĞLANMALIDIR

(27)

ÜNİVERSİTE SANAYİ İŞBİRLİĞİ

ÜNİVERSİTE SANAYİ İŞBİRLİĞİ ALANINDA BİR ÇOK FIRSAT MEVCUTTUR

ÖRNEĞİN BİTİRME-YÜKSEK LİSANS-

DOKTORA TEZLERİ, SANTEZ, ARAŞTIRMA ÇALIŞMALARI SANAYİ İHTİYAÇLARININ KARŞILANMASINDA BİRER ARAÇTIR

ÖNCELİKLE BİRBİRİNİ TANIMAYA İHTİYAÇ VARDIR.

BU SÜREÇTE SABIRLI OLUP BİRLİKTE YARATILACAK “ARTILARA” ODAKLANMAK GEREKİR. “ZAAFLARA” DEĞİL.

(28)

DÜNYAMIZDA NELER OLUYOR????

(29)

Dünya Çevre Sorunları

KÜRESEL ISINMA İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ

SERA ETKİSİ

OZON TABAKASININ İNCELMESİ SU KAYNAKLARININ KİRLENMESİ

RADYOAKTİF KİRLENME

TOPRAK KİRLENMESİ VE EROZYON HAVA KİRLİLİĞİ VE ASİT YAĞMURLARI

ÇARPIK ŞEHİRLEŞME

GÜRÜLTÜ KİRLİLİĞİ VE HIZLI NÜFUS ARTIŞIDIR

ISITMA, SOĞUTMA, KLİMA SEKTÖRÜNÜ İLGİLENDİREN ÇEVRE

SORUNLARI

(30)

Sanayi 37%

Bina 36%

Ulaşım

19% Tarım

5%

Enerji Dışı 3%

Enerji Tüketiminde Sektörel Dağılım

• Enerji tüketimimizin

%36’ü

binalarda iklimlendirme amaçlı tüketilmektedir.

• Enerji verimliliği insan sağlığı ve konforundan feragati demek değildir.

Tam aksine

• Bunları kullanabilmek için doğru uygulamaya hazır olmalıyız.

(31)

ENERJİ KULLANIMI VE ENERJİ VERİMLİLİĞİ

(32)

ÜRÜNLERDE ENERJİ VERİMLİLİĞİ

HAVA SOĞUTMALI KONDENSER VE KURU SOĞUTUCULARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ SINIFLARI & ETİKETLEMESİ

Kondenserlerde Enerji Verimliliği EUROVENT 7/C/002-2010

ve

Kuru Soğutucularda Enerji Verimliliği EUROVENT 7/C/003-2010

standartlarına göre yandaki tablo ile hesaplanmaktadır.

• ENERJİ VERİMLİLİĞİ YÜKSEK “A SINIFI” VE ÜZERİ ÜRÜNLER

• ÇEVRE DOSTU ÜRÜNLER

• PERFORMANS, GÜVENİLİRLİK, KALİTE SERTİFİKALARINA SAHİP ÜRÜNLER

• FİYAT/KALİTE/VERİMLİLİK OPTİMİZASYONU YÜKSEK ÜRÜNLER

(33)

CO

₂

EVAPORATÖRÜ VE GAZ SOĞUTUCUSU

ÜRÜNLER GELİŞTİRİLDİ…

Tarafından

desteklenmektedir.

ÜSİB Yüksek Lisans Tezidir

SONUÇ:

KUZEY ÜLKELERİNDE %10-15 ENERJİ TASARRUFU VE

ÇEVRE DOSTU GAZ

(34)

DOĞAL SOĞUTUCULAR İLE ENERJİ VERİMLİLİĞİ

Islak-Kuru Soğutucular Spreyleme Sistemi

Islak-Kuru Soğutucular Foglama Sistemi Islak-Kuru Soğutucular

Ağ Üzeri Spreyleme Sistemi

(35)

FRİTERM AKADEMİ EĞİTİM ÇALIŞMALARI

Friterm Akademi 2009 Yılı Kasım Ayında kuruldu. İki temel ayağı var: Eğitim ve Araştırma.

Ar-Ge, Friterm Akademinin asıl yürütücü bölümüdür. Eğitimler, Yayınlar, Programlar Ar-Ge tarafından hazırlanmakta ve verilmektedir.

Friterm Akademi Kapsamında TMMOB MMO ve ESCON kurumlarına Bina ve Sanayi Enerji Yöneticiliği Sertifikası Programları dahilinde “Soğutma & İklimlendirme Sistemlerinde Enerji Verimliliği” eğitimleri verilmeye başlanmıştır.

Hedef Doktora Seviyesinde araştırmaların yapıldığı bir merkez olmaktır.

10 Kasım 2009- 1 Mart 2011 arası gerçekleşen 35 eğitim- teknik gezide, farklı meslek gruplarından toplam 725 kişiye eğitim verilmiştir.

SEKTÖRDEKİ AKADEMİLER

 İNTERVALF BUHAR AKADEMİSİ

ARÇELİK AKADEMİ

ALARKO CARRIER AKADEMİ

ISISAN BUDERUS / DAIKIN

GRUNDFOS AKADEMİ

 İZOCAM AKADEMİ

FRİTERM AKADEMİ

(36)