953-1954 sezonunda Hacettepe’
ye att›¤› unutulmaz golle iki ilke imza att›. Hem Adana Demirspor flampiyon oldu hem de Türkiye Kupas›
ilk defa Adana’ ya geldi. Kazanc›
ustas› olarak Eskiflehir’den Adana’ya gelen Ömer Tekkazanc›’n›n 7 çocu¤u- nun en küçü¤ü.1933 do¤umlu. Sak›p ve ‹hsan Sabanc› ile ilkokul arkadafl›
Adana Demirspor’un Efsane ‹smi
Füze Selami
Selami Tekkazanc›
nam› di¤er Füze
Selami, Devlet Demir Yollar›’ n›n tak›m›
olarak kurulan Adana Demirspor’ un efsane isimlerinden.
1
Yaflamdan Kesitler
Sema Erdo¤an
Foto¤raf: Gülen Özyüzücüler
124
Turgay fieren vard›. Bizi Ankara tak›m› yapm›fllar- d› ama Devlet Demir Yollar›n› temsilen oynu- yorduk. Selami’nin 30 metreden att›¤› 2 flut Tur- gay fieren’in ellerinin aras›ndan kayarak file- lerle bulufltu. Ertesi gün gazeteler 'Selami’nin 2 füzesi Turgay’› avlad›' manfleti att›lar. O günden sonra Selami hep ‘Füze Selami’ olarak yaz›ld›”.
nkara’ da oynanan bir maçta Adanal› bir elçilik görevlisi- nin ‘Hadi hemflerim bir füze gönder’ tezahürat› da bu lakab›n tribünlerde yank›lanmas›na vesile olur.
Tesadüf odur ki her tezahürat sonras›
Selami gol atar.
Selami Tekkazanc› ile1954 y›l›n- da o unutulmaz flampiyonlu¤u yaflayan, futbolseverlerin Kartal Yaflar olarak tan›d›¤› Yaflar Kartal füze flutlar›n en yak›n tan›klar›ndan.
“‹nönü Stad›nda Fernerbahçe ile oynuyoruz. Ya¤mur ya¤m›fl, saha çamur içinde. Hakem lehimize bir direkt vurufl verdi. Fenerbahçe’de sol olan Selami Tekazanc›’n›n akl› hep
futboldayd›. Bu yüzden onu çok döven a¤abeyinin kendi elleriyle götürdü¤ü Adana Demirspor’da tak›- ma kabul edildi.16 yafl›ndayd›, ö¤renci olmas› lisans almas›na engeldi. ”Ya okul ya futbol” seçene¤i kondu önüne.
Çok karfl› ç›ksa da tasdiknamesini alan annesi oldu.
Füze flutlar›yla Selami Demirspor’da
1950 y›l›n›n bafllar›nda Demirspor formas›yla ilk maç›na ç›kan Selami Tekkazanc›, att›¤› sert flutlarla ad›n›
k›sa sürede duyuracak ve “Füze Sela- mi” lakab›n› alacakt›.
“Füze” lakab›n›n nas›l tak›ld›¤›na tan›k isimlerden biri 1951 y›l›ndan beri ac› tatl› bir çok an›y› paylaflan tak›m arkadafl› Coral lakapl› Ali Hikmet Ayd›nl›o¤lu idi.
“Demirspor’un Galatasaray’›
2-0 ma¤lup etti¤i maçta Galatasaray kalesinde Türkiye’nin en iyi kalecisi
BD fiUBAT 2015
Jübilesinde 25 y›l giydi¤i formas›n› Fatih Terim’e verdi.
“Coral” Ali Hikmet Ayd›no¤lu
A
bek oynayan, tek bafl›na baraj kurmas›ndan dolay› Mehmetçik denen Basri Dirimlili 9,15 te elini arkas›na att› baraj kurdu. Firikikler ya da penalt› oldu¤u zaman bizim tak›mda topun bafl›na kimse gitmezdi. Selami çamurdan 3-4 kilo olmufl topun
bafl›na gitti. Ben de ‘Basri abi tek bafl›na baraj kurmuflsun ama topun bafl›nda kim var sen Selami’yi bilmi- yor musun, bir taraf›na de¤erse ne yapars›n?’ diye sordum. fiakayla kar›fl›k beni kovdu. Selami gerildi ve topa vurdu. Basri abi de topa kafas›yla karfl›l›k verir vermez yere y›k›ld›, sedyeyle kald›rd›lar. ‹stedi¤i yere ak›ll›ca vuran ve her vuruflunu gole çeviren biriydi.”
Demirspor Sevdas›
Adana ve Adana Demirspor sevdas›
hep a¤›r basar ve futbol kariyerini ç›kan f›rsatlara karfl›n mavi lacivert renkli formada tamamlar. 1951 y›l›nda Selami’nin ad› Galatasaray’›n ilk Türk teknik direktörü Gündüz K›l›ç’a kadar gider. Genç tak›mla idmanlara ç›kar, Galatasaray formas›yla iki maçta oynar. Bir akflam Adana Demirspor’- da a¤abeyleri, kaptanlar›, hocalar›
k›saca tak›m›n her fleyi Muharrem Gülergin’i karfl›s›nda bulur. Galata- saray’a söz verdi¤ini söyleyerek itiraz etse de boflunad›r. Adana’ya döner ve Adana ‹dmanyurdu maç›na ç›kar 2 gol atar.
1952 y›l›nda ise Macar Antrenör Ignace Molnar’›n ça¤r›s› üzerine Fenerbahçe ile sözleflme imzalar. Ma- car antrenörün onu özel olarak çal›flt›r- mas›, sert flutlar›n› kahkahalarla izle- mesi tak›mdaki Ankaral›lar gurubunu çok rahats›z eder. Fenerbahçe ile üç özel maç oynar. (Befliktafl, Ankara De- mirspor ve Ankaragücü) Befliktafl’a iki gol atar. Tak›mdaki gruplaflma art›nca a¤abeyimin dü¤ünü var baha- nesi ile Adana’ya izinli döner ve döner Yaflar Kartal
2 gol att›¤› kaleci Turgay fieren jübilesinde yan›ndayd›.
126
dönmez de Devlet Demiryollar›’nda ifle bafllar. Fenerbahçeli bir yönetici onu almaya gelir ama arkadafllar›
yöneticiyi döverek gönderirler. Fener- bahçe maceras› da böyle sonuçlan›r.
Hastal›kta sa¤l›kta sahada
Adana Demirspor’un flampiyonlu¤a kofltu¤u 1954 y›l›nda finale iki maç kala aya¤›ndaki rahats›zl›ktan dolay›
bir maçta oynamak ister ama kabul edilmez. Bursa maç›na ç›kar, finale kal›rlar. Hacettepe’nin kazanaca¤›na kesin gözüyle bak›ld›¤› son maçta da sahadad›r ama son15 dakikaya kadar oyunda yoktur. O ac›lar içinde k›vra- n›rken trübünler k›zg›nl›k tezahürat- lar›yla inler. ‹flte o günü bir röportaj›n- da öyle anlat›r: “Son 15 dakika ve skor 0-0. Güzel bir pas geldi, topu kaleye sürdüm, kaleci flut ataca¤›m diye korktu, ç›kar gibi yapt›, ben de topu sa¤›ndan yavaflça b›rakt›m. Top kalenin sa¤ dire¤ine çarpt›, di¤er dire¤e do¤ru gidiyordu, gol olacakt›
ama yavafl vurdum diye korktum, kalecinin solundan doland›m, topa do¤ru kofltum, zaten bu s›rada top kaleye girdi, gol oldu.
Maç yeniden bafllad›, yine bir pas att›lar, ceza sahas›na gir- dim, çok h›zl› bir flut att›m. Top fileleri balon gibi fliflirdi, geri önüme düfltü. O sevinçle topa bir daha vurdum, yine filelere girdi. Biz gol diye sevinirken hakem golü vermedi. Maç 1-0 bitti, flampiyon olduk.”
emirspor’un ilk flampiyonlu-
¤una att›¤› bir gol yaz›lsa da hakeme di¤er golü vermedi-
¤ini soracak ‘Selami ne yapacaks›n bir tane att›n flampiyon oldunuz’
yan›t›n› al›r. Dönüfl yolunda her istas- yondaki sevgi gösterilerini ve Adana’
da ise omuzlarda sokaklarda dolaflt›r›l- d›klar› günü hiç unutmaz.
“Asker Futbolcu”
Selami askerli¤ini hakem albay›n ça¤r›s› ile Karagücü’nde yapar ve burada da flampiyonlu¤u yaflar. Kara- gücü’nün kamplar›n› yak›ndan takip eden tak›mlar çoktur ve askerli¤inin bitmesine yak›n Befliktafl, Alt›nordu,
‹stanbulspor ve Fenerbahçe’den teklif al›r. 40 bin lira ya da 4 daire ile döne- min en yüksek teklifini Befliktafl yapsa da Adanal›lara verdi¤i sözü unutmaz
‘Ölürüm de baflka yere gitmem’ der, 1956 da askerlik bitince Adana’ya döner. Demirsporlu yöneticilerle ilk mukaveleyi imzalamaya gitti¤inde üzerinde eski bir gömlek ve pantolon aya¤›nda ise terlik vard›r. Cebinde ise
BD fiUBAT 2015
Asker futbolcu olarak oynad›¤›
Karagücü’nde flampiyonluk yaflad›.
D
befl kuruflu yoktur. Hiç bir fley sorma- dan notere giderler mukaveleyi imza- lar. Hiç bir zaman futbolu kazanç kap›s› olarak görmez hatta cebinden verir. Herkes 30 lira al›yorsa o 15 lira al›r. Befl liras› sonra diye 10 liray›
verir ard›ndan filancay› tak›ma alaca¤›z sonra veririz deyip 10 liray›
da isterler. D›flar›dan gelene mahçup olmamak için itirazs›z ç›kar›r verir.
Kazand›¤› para hep bu flekilde parça parça olur. Apandisit ameli- yat› olduktan onbir gün sonra sahaya ç›kar, kimseye iyileflme- di¤ini söyleyemez, k›r›lan burnu- nun ameliyat› sonras› tamponlar›
ç›kar›l›r sahaya sürülür.
Selami’yi üzen jübile
Füze Selami 25 y›l formas›n› giydi¤i Demirspor’da 1972 y›l›nda 39 yafl›nda iken futbolu b›rak›r ama jübilesi 1974 y›l›nda yap›l›r. Üç büyüklerin flöhretler karmas› ile 5 Ocak Stad›'nda yap›lan Adana Demirspor ve Adanaspor karfl›laflmas›na Adanal› sporseverlerin ak›n etmesi en büyük mutlulu¤u olur.
Birinci devrenin sonunda omuzlara al›narak saha d›fl›na al›nmadan önce 25 y›l onurla tafl›d›¤› formas›n›, elinden tutup tak›ma getirdi¤i ve Türk futboluna ad›n› yazd›ran Fatih Terim’- e verir. Birkaç y›l sonra Demiryol- lar›’ ndan emekli olur, antrenörlük belgesi al›r ve bir süre Adanaspor ile birkaç tak›m› çal›flt›r›r. Ard›ndan en büyük hobisi olan avc›l›kla geçirir günlerini. Jübilesini yapt›¤› günden sonra 25 y›l›n› verdi¤i Demirspor a u¤ramaz, maçlar›na gitmez. Çünkü k›rg›nd›r. Nefleli, sevecen, ailesine
ba¤l›, çocuklar› ve torunlar› en büyük mutlulu¤u olan Füze Selami’nin 2 k›z›, bir o¤lu, 5 torunu var. Demirspor altyap›s›nda yetiflen profesyonel olarak 10 y›l futbol oynayan o¤lu Ömer tek- kazanc› ondan geriye kalan foto¤raf- lar›, yer ald›¤› gazeteleri vb. tüm belgeleri trilyonluk bir miras gibi sakl›yor.
“Babam 25 y›l›n› verdi¤i, u¤runa hayat›n› de¤ifltirecek teklifleri reddetti-
¤i tak›m›nda jübilesini yapmayan dönemin yöneticilerine k›rg›nd›. O yüzden futbola küsmüfltü ama tek keli- me etmedi. Jübilesine Adanaspor öncülük etti¤i için o da ahde vefas›n›
orada antrenörlük yaparak gösterdi.”•
semaerdogan@butundunya.com.tr Selami, geç de olsa
jübilesini flöhretler karmas›
karfl›laflmas›yla yapt›.
