1. AMAÇ:
Merkezimize yeni başlayan sağlık personellerine (hemşire, ağız, diş sağlığı teknikeri);
polikliniğin ve işleyişin tanıtılması, kurum içinde pozisyon değişikliği meydana gelen sağlık personellerinin yeni görevine en kısa sürede uyum sağlaması, hizmetin kurumun hedeflerine uygun kalitede sürdürülmesini sağlamaktır.
2. BÖLÜM YÖNETİCİSİ:
Anabilim Dalı Başkanı
3. ÇALIŞANLAR:
Diş hekimleri, hemşireler, ağız, diş sağlığı teknikerleri, yardımcı personeller, staj yapan öğrenciler.
4. BÖLÜMÜN FİZİKİ YAPISI
Hastane Bodrum Katında Personel giyinme odaları, Röntgen, Tomografi, Sterilizasyon Ünitesi, Yemekhane, Arşiv Teknik servis, Sarf Malzeme Deposu; Giriş katında Poliklinikler, Hasta Kabul ve Randevu Birimi, Vezne, Hasta Hakları; 1. Katta Öğretim üyeleri odaları, Asistan odaları, İdari Bürolar, Kalite-Eğitim-Enfeksiyon Birimi ve Kafeterya bulunur. Polikliniklerimizde
hastalarımızın tedavi olabilmeleri açısından dental ünit bulunur. Ünit araları hasta mahremiyetini korumak üzere panellerle ayrılmıştır. Her poliklinikte 1 (bir) adet hemşire bankosu vardır.
Çalışma ortamında diş üniti, hekim koltuğu, lavabo, tezgâh, kağıt havlu, el antiseptiği, kontamine aletlerin koyulduğu alet kutusu, amalgam atık kutusu, kesici delici alet (enjektör ucu, bisturi vb.) atık kutusu, tıbbi ve evsel atık kutuları, diş hekimliğinde kullanılan sarf malzeme ve el aleti dolapları, kişisel kullanım dolapları, kişisel koruyucu ekipmanlar bulunur. Poliklinik girişlerinde hasta bekleme alanları yer almaktadır.
5. POLİKLİNİK FAALİYETLERİ VE İŞLEYİŞİ
Polikliniklere tedavi için gelen hastaların öncelikle hasta bölümünden kayıt yaptırmaları gerekmektedir. Kayıtlarını yaptıran hastalarımız sırayla ilgili hekimler tarafından tedavilerini yaptırabilirler. Merkezimizde değişik uzmanlık alanlarının oluşturduğu farklı anabilim dallarında hizmet verilmekte olup, hekimlerimize yardımcı olmak üzere hemşire/ağız, diş sağlığı teknikeri görevlendirilmiştir. Klinik yardımcı personelleri ise, ünitlerin temizliğinin yapıldığının, (her hastadan önce/sonra) hasta için gerekli malzemeleri diş hekiminin isteği doğrultusunda temin ederek hastayı tedaviye hazırlar.
Randevu saatinde alınamayacak hasta olduğu takdirde görevlendirilen personel bekleyen hastaya gecikmeyle ilgili açıklama yapar. Her hastadan işlem öncesi bilgilendirilmiş onam (rıza)
alınmalıdır. Rıza hastanın anlayabileceği şekilde anlatılmalıdır. Onamlar yazılı olarak alınmalıdır.
İşlem sonrası tavsiyelerinizi hastalarınızın unutmaması için; her hasta grubu için bilgilendirme broşürleri hazırlanmış olup hastaya verilir.
5. HEMŞİRE VE AĞIZ, DİŞ SAĞLIĞI TEKNİKERİ GÖREV TANIMI VE SORUMLULUKLARI
5.1. UNVANI:
Hemşire
5.2. BAĞLI BULUNDUĞU ÜST MAKAM:
Başhemşire, Başhekim
5.3. GÖREV YETKİ VE SORUMLULUKLAR:
Diş ünitlerini ve hastaları tedaviye hazırlar, Hastaların tedavileri sırasında hekimlere yardımcı olur.
Kendisine teslim edilen araç ve gereçleri muhafaza ederek bunların her türlü israflarına mani olur. Bozulmamalarına, kaybolmamalarına ve hususi maksatlarla kullanılmamalarına dikkat eder.
Kliniklerde kullanılan tıbbi araç ve gereçlerin toplanmasına, temizlenmesine, enfeksiyon riskini ortadan kaldırmaya yönelik, sterilizasyon ve dezenfeksiyon kurallarına uygun olarak gerekli işlemlerin gerçekleştirilmesini sağlar.
Steril olmuş tıbbi araç ve gereçlerin kliniklerde kullanılmak üzere gerekli şekilde dağıtılmasını sağlar.
Çalıştığı birimin temizliğinden, aydınlatılmasından, havalandırılmasından ve düzenli olmasından sorumludur.
Evsel, tıbbi ve tehlikeli atıkların ayrılarak atılmasını ve toplanmasını sağlar.
Kullanılan tüm malzemelerin son kullanma sürelerini ve bozuk olup olmadıklarını kontrol ederek, bozuk veya son kullanma tarihi geçmiş malzemelerin depoya imha veya iade amacıyla iletilmesini sağlar.
Kullanılan tüm malzemelerin kayıtlarını tutar ve eksildiklerinde teminini sağlamak amacıyla birim sorumlusunu bilgilendirir. Gerekli olan araç-gereç ve malzemelerin isteminde bulunur.
Kullanılanların sistemden düşülmesini sağlar.
Gerekli hallerde hekimin verdiği ilaçları hastaya uygular ve takibini yapar.
Diş Ünitlerinin dezenfeksiyon veya sterilizasyonunu sağlayarak hasta tedavisine hazır hale getirir.
Hastaları tedaviye hazırlar. Ameliyat ve tedavi esnasında hekimlere destek olur ve asiste eder.
Acil durumlarda hastanın vital bulgularının tespiti ve takibini yaparak,112’nin aranmasını, sorumlu hekimin bilgilendirilmesini sağlar. Acil durumlarda mavi kod çağrısı yapar.
Kurumun benimsemiş olduğu protokoller doğrultusunda temel/ileri yaşam desteği uygulamalarına katılır (oksijen verme, solunum desteği, kalp masajı, acil ilaçlar, tıbbi
Mahiyeti itibari ile gizlilik arz eden yazılara ilişkin işlemleri gizlilik içerisinde yerine getirir.
Görev alanında karşılaştıkları herhangi bir uyumsuzluk veya sorunu amirlerine bildirir.
Görev alanında arızalandığını tespit ettiği cihazların onarımının sağlanması amacıyla sorumluya bildirir. Arızalı ekipmanın üzerine arızalı olduğunu bildiren yazı veya afiş yerleştirir.
Çalışma ortamında tehlikeye sebebiyet verebilecek, çay makinesi, ısıtıcı vb. gibi cihazları kullanmaz, her gün ortamı terk ederken bilgisayar, yazıcı vb. cihazları kontrol eder, kapı ve pencereleri kapatır.
Merkez yönetimi tarafından belirlenmiş olan kıyafetleri giyer ve yaka kartlarını takar.
Yetkili organlarca verilecek görevleri yerine getirir.
Görevini ilgili mevzuatlar, kalite yönetim sistem politika hedefleri ve prosedürlerine ve iç kontrol sisteminin tanım ve politikalarına uygun olarak yürütür. Kalite ve iç kontrol yönetim sistemi dokümanlarında belirtilen ilave görev ve sorumlulukları yerine getirir. İş güvenliği ile ilgili uyarı ve talimatlara uyar.
5.4. UNVANI:
Ağız, Diş Sağlığı Teknikeri
5.5. BAĞLI BULUNDUĞU ÜST MAKAM:
Başhemşire ,Başhekim
5.6. GÖREV YETKİ ve SORUMLULUKLAR:
Diş ünitlerini ve hastaları tedaviye hazırlar, hastaların tedavileri sırasında hekime yardımcı olur.
Kendisine teslim edilen araç ve gereçleri muhafaza eder ve bunların her türlü israflarına mani olur. Bozulmamalarına ve kaybolmamalarına, hususi maksatlarla kullanılmamalarına dikkat eder. Klinikteki malzemelerin kontrol ve düzenini sağlar.
Enfeksiyon riskini ortadan kaldırmaya yönelik olarak diş ünitlerin sterilizasyon ve dezenfeksiyon işlemlerinin yapılmasını sağlar.
Diş Ünitlerinin ve ekipmanlarının gerekli bakımlarını yapar.
Enfeksiyon riskini ortadan kaldırmaya yönelik olarak kliniklerde kullanılan tıbbi araç ve gereçlere sterilizasyon ve dezenfeksiyon kurallarına göre işlem yapılmasını veya denetimini sağlar.
Kliniklerde kullanılmak üzere steril olmuş tıbbi araç ve gereçlerin gerekli şekilde yerleştirilmesini ve muhafaza edilmesini sağlar.
Evsel ve tıbbi atıkların personel tarafından ayrılarak toplanmasını ve atılmasını sağlar.
Kullanılan tüm malzemelerin son kullanma sürelerini ve bozuk olup olmadıklarını kontrol ederek bozuk veya son kullanma tarihi geçmiş malzemelerin depoya imha veya iade amacıyla iletilmesini sağlar.
Kullanılan tüm malzemelerin kayıtlarını tutar ve eksildiklerinde teminini sağlamak amacıyla bölüm sorumlusunu bilgilendirir.
Klinikte işlerin düzenli bir şekilde sirkülasyonunu sağlar.
Çalıştığı birimin temizliği ve düzeninden sorumludur.
Mahiyeti itibari ile gizlilik arz eden yazılara ilişkin işlemleri gizlilik içerisinde yerine getirir.
Görev alanında karşılaştıkları herhangi bir uyumsuzluk veya sorunu amirlerine bildirir.
Görev alanında arızalandığını tespit ettiği cihazların onarımının sağlanması amacıyla sorumluya bildirir. Arızalı ekipmanın üzerine arızalı olduğunu bildiren yazı veya afiş yerleştirir.
Çalışma ortamında tehlikeye sebebiyet verebilecek, çay makinesi, ısıtıcı vb. gibi cihazları kullanmaz, her gün ortamı terk ederken bilgisayar, yazıcı vb. cihazları kontrol eder, kapı ve pencereleri kapatır.
Merkez yönetimi tarafından belirlenmiş olan kıyafetleri giyer ve yaka kartlarını takar.
Yetkili organlarca verilecek görevleri yerine getirir.
Görevini ilgili mevzuatlar, kalite yönetim sistem politika hedefleri ve prosedürlerine ve iç kontrol sisteminin tanım ve politikalarına uygun olarak yürütür. Kalite ve iç kontrol yönetim sistemi dokümanlarında belirtilen ilave görev ve sorumlulukları yerine getirir. İş güvenliği ile ilgili uyarı ve talimatlara uyar.
6. HİZMET İÇİ EĞİTİMLER
Personelimizin değişen ve gelişen sağlık hizmetleri konusunda gerekli bilgi, beceri ve davranışı kazandırmak, iş verimliliğini artırmak amacıyla planlı ve düzenli olarak yapılan eğitimlerdir.
Hastanemiz eğitimleri, eğitim komitemizin hazırlamış olduğu planlı yıllık eğitimler olarak
sürdürülmektedir. Göreve yeni başlayan her çalışana; genel uyum eğitimi ve bölüm uyum eğitimi verilmelidir. Bölüm uyum eğitimleri Klinik şefleri; Genel uyum eğitimleri Eğitim Birimi tarafından verilmelidir.
6.1. ORYANTASYON EĞİTİMİNİN AMACI
• Çalışana “kuruma hoş geldin” diyerek kuruma bağlılığı sağlamak,
• Organizasyonun yapısı, amaçları, felsefesi vb. konularda çalışana bilgi vermek,
• Kişide kendine güven duygusu yaratmak,
• Bireyde ait olma duygusunu geliştirmek ve verimli olma isteğini uyandırmak,
• Çalışana içinde bulunduğu şartları tanıtmak ve mevcut durumu öğrenme zamanını kısaltmak,
• Motivasyonu arttırmak,
• Çalışanı daha sonraki eğitimlere hazırlamak,
• Disiplin suçlarını azaltmak,
• Deneme yanılma yoluyla öğrenmeye fırsat vermemek,
• Hizmet verirken kendisi ile arkadaşları için risk oluşturabilecek hususları kontrol altına almak,
• Kişiyi görev-yetki ve sorumlulukları konularında bilgilendirmek,
• Kurumun misyon ve vizyonunu çalışana benimsetmektir.
7. MERKEZ KURALLARI
• Merkez ilgili mevzuatlar ve kalite politikası doğrultusunda çalışır ve tüm çalışanlar süreci uygulamak zorundadır.
• Bütün merkez çalışanlarımız mesai saatlerine uymak, kılık kıyafet kurallarına uymak ve tanıtıcı kimlik kartı kullanmak zorundadır.
• Merkez içinde kapalı alanlarda sigara içmek yasa gereği yasaktır.
• Çalışanlar bağlı olduğu kurumun belirlediği izin alma sürecine uyarak izine çıkabilir.
• Yasa gereği çalışanlar amirine karşı sorumlu ve verilen görevi tam ve zamanında yerine getirmekle yükümlüdür.
• Çalışan kendisine teslim edilen Devlet Malını korumak ve hizmete hazır bulundurmakla sorumludur.
• Çalışanın kusuru veya tedbirsizliği sonucu ortaya çıkan zarar ÇALIŞANA ÖDETTİRİLİR.
• Çalışanın toplu eylem ve hareketlerde bulunma yasağı, grev yasağı, ticaret ve diğer kazanç getirici faaliyetlerde bulunma yasağı, hediye alma menfaat sağlama yasağı vardır.
8. HASTA-SAĞLIK ÇALIŞANI İLETİŞİMİ
İletişim; düşünce, bilgi ve görüşlerin konuşma, yazı ve resim gibi semboller kullanılarak paylaşımı ve aktarımıdır. İki insan birbirinin farkına vardığı andan itibaren iletişim başlar;
söylediği, söylemediği her şeyin bir anlamı vardır. Etkili iletişimin amacı: İletmek istediğimizi karşımızdaki kişiye amaçladığımız biçimde iletebilmek, isteneni elde etmek ve beklenen tepkiyi oluşturmaktır.
9. HASTA ve ÇALIŞAN GÜVENLİĞİ
Hasta ve çalışan güvenliği için güvenli hizmet sunulması, kalitenin artırılmasına, hasta ve çalışanlar için risklerin belirlenmesine ve belirlenen risklerin en aza indirgenmesine, eğitimler ile güvenli hizmet sunumu ve güvenli çalışma ortamının sağlanması için ülkemizde 6 Nisan 2011 tarihinde 27897 sayılı "Hasta ve Çalışan Güvenliğinin Sağlanmasına Dair Yönetmelik"
yayınlanmıştır.
9.1. Bu yönetmelik kapsamındaki hasta güvenliği uygulamaları
• Hasta kimlik bilgilerinin tanımlanması ve doğrulanması,
• Hastaya uygulanacak girişimsel işlemler için hastanın rızasının alınması, ·
• Sağlık hizmeti sunumunda iletişim güvenliğinin sağlanması, ·
• İlaç güvenliğinin sağlanması, ·
• Kan ve kan ürünlerinin transfüzyon güvenliğinin sağlanması, ·
• Cerrahi güvenliğin sağlanması, ·
• Hasta düşmelerinin önlenmesi,
• Radyasyon güvenliğinin sağlanması,
• Engelli hastalara yönelik düzenlemelerin yapılması, konularını içermektedir.
9.2. Bu yönetmelik kapsamındaki çalışan güvenliği uygulamaları;
• Çalışan güvenliği programının hazırlanması, ·
• Çalışanlara yönelik sağlık taramalarının yapılması, ·
• Engelli çalışanlara yönelik düzenlemelerin yapılması, ·
• Çalışanların kişisel koruyucu önlemleri almasının sağlanması,
• Çalışanlara yönelik fiziksel saldırıların önlenmesine yönelik düzenleme yapılması, konularını içermektedir.
10. İSTENMEYEN OLAY BİLDİRİM SİSTEMİ
Kurumda; hasta ve çalışanların güvenliğini tehdit edebilecek, gerçekleşmek üzereyken son anda gerçekleşmeyen (ramak kala) ya da gerçekleşen istenmeyen olayların bildirilmesini sağlamak, bu olayları izlemek, bildirimlerin sonucunda bu olaylara yönelik gerekli önlemlerin alınmasını sağlamaktır.
Bu formda bildirimin yapıldığı tarih, olayın konusu, olayın anlatılması ve olaya ilişkin varsa görüş ve önerileri içerecek şekilde doldurulur.
Bu form birim web sitemizdeki istenmeyen olay bildirim linkinden veya elden de doldurulabilir.
Elden bildirimlerde form Kalite Yönetim Birimine teslim edilebileceği gibi dilek-öneri kutularına da atılabilir. Böylece çalışan mahremiyeti gözetilmiş ve gizlilik ilkesi de uygulanmış olur.
Kalite Yönetim Birimi tarafından formlar değerlendirilir. Raporlama sürecinde, ilgili kullanıcının gizlilik yönünde talebi olması durumunda, özellikle raporlama ve raporların paylaşılması aşamalarına yönelik gizlilik ilkesi uygulanır.
11. RENKLİ KODLAR
• Acil tıbbi müdahaleye ihtiyaç duyan hastalar, hasta yakınları ve tüm hastane personeline en kısa sürede müdahale edilmesi için; MAVİ KOD
Mavi kod çağrısı verildikten sonra 3 dk. İçinde olay yerinde olunmalıdır. Ekip lideri müdahale sonrası, ‘Mavi Kod Bildirim Formunu’ doldurması gerekmektedir.
Hastanelerde çalışanlara yönelik şiddet uygulanması durumlarında; BEYAZ KOD
• Hastanede servislerde tedavi için bulunan bebek veya çocuk hastayı kaçırma girişimi veya kaçırma durumlarında; PEMBE KOD yönetim sistemlerini kullanınız…
• Hastanemizde yangın durumunda acil olarak müdahale edile bilmesi için ise KIRMIZI KOD u kullanınız.
MAVİ KOD 2222’TUŞLAYIN
BEYAZ KOD 1111’TUŞLAYIN
PEMBE KOD 3333’TUŞLAYIN
KIRMIZI KOD 4444’TUŞLAYIN
SAĞLIK KURULUŞLARINDAN KAYNAKLANAN ATIKLARIN SINIFLANDIRILMASI
EVSEL ATIKLAR TIBBİ ATIKLAR TEHLİKELİ
ATIKLAR
RADYOAKTİF ATIKLAR A
GENEL ATIKLAR
B AMBALAJ ATIKLARI
C ENFEKSİYON
ATIKLAR
D PATOLOJİK
ATIKLAR
E KESİCİ DELİCİ
ATIKLAR
F TEHLİKELİ
ATIKLAR
G RADYOAKTİF
ATIKLAR Sağlıklı insanların bulunduğu
kısımlar, hasta olmayanların Muayene edildiği bölümler,ilk yardım alanları,
idari birimler, temizlik hizmetleri, mutfaklar,ambarve atölyelerden gelen atıklar:
Tüm idari birimler, mutfak, ambar, atölye
v.s. den kaynaklanan tekrar kullanılabilir
atıklar:
• Kağıt
• Karton
• Mukavva
• Plastik
• Cam
• Metal
• v.b.
• Enfeksiyöz Ajanların yayılımını önlemek için taşınması ve imhası özel uygulama gerektiren atıklar:
Başlıca kaynakları:
• 1.Mikrobiyolojik Laboratuvar atıkları
• Kültür ve Stoklar
• Enfeksiyon vücut sıvıları
• Serolojik atıklar
• Diğer kontamine
• Laboratuvar atıkları (lamlamel, pipet, petri v.b.)
• Kan, kan ürünleri ve
• Bunlarla kontamine olmuş nesneler
• Kullanılmış ameliyat giysileri (kumaĢ, önlük ve eldiven v.b.)
• Diyaliz atıkları (atık su ve ekipmanları)
• Karantina atıkları
• Bakteri ve virüs içeren hava filtreleri
• Enfekte deney hayvanı leşleri, organ parçaları, kanı ve bunlarla temas eden tüm nesneler
Anatomik atık dokular, organ ve vücut parçaları ile ameliyat, otopsi v.b. tıbbi müdahele esnasında ortaya çıkan vücut sıvıları:
• Ameliyathaneler, morg, otopsi, adli tıp gibi yerlerden kaynaklanan vücut parçaları, organik parçalar, plasenta, kesik uzuvlar v.b.
(insanipatolojik atıklar)
• Biyolojik deneylerde kullanılan kobay leşleri
Batma, delme Sıyrık ve yaralanmalara neden olabilecek atıklar:
• Enjektör iğnesi
• İğne içeren kesiciler
• Bistüri
• Lam-lamel
• Cam pastör pipeti
• Kırılmış diğer cam v.b.
Fiziksel veya kimyasal Özelliklerinden dolayı ya da yasal nedenler dolayısı ile özel iĢleme tabi olacak atıklar:
• Tehlikeli kimyasallar
• Sitotoksik ve sitostatik ilaçlar
• Amalgam atıkları
• Genotoksik ve sitotoksik atıklar
• Farmasötit atıklar
• •Ağır metal içeren atıklar
• Basınçlı kaplar
Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Mevzuatı hükümlerine göre toplanıp
uzaklaştırılır.
12. BİLGİ GÜVENLİĞİ
Amacımız merkezimiz tüm birimlerinde hasta sağlık bilgilerinin doğru ve düzenli olarak toplanması, depolanması, değerlendirilmesi ve korunması, hasta kayıtlarının mahremiyetinin sağlanması ile ilgili uyulması gereken kuralların ve bilgi güvenliğinin sağlanmasının tanımlanmasıdır.
Merkezimiz; teşhis ve tedavi hizmetlerinin sunumunda, hasta ihtiyaç ve beklentilerinin karşılanmasına yasal mevzuatlar doğrultusunda cevap verecek şekilde sorumludur. Bu sorumluluk kapsamında gizliliğin öneminin bilinci ile bilgi güvenliği politikaları oluşturulmuştur.
Merkemize teşhis ve tedavi için başvuran tüm hastalardan “kayıtlar için” gerekli kişisel bilgiler istenir. Bunlar; “ad soyad, hastalık, T.C kimlik numarası, adres, telefon bilgileri vb.” bilgilerdir.
Merkezimize teşhis ve tedavi için başvuran hastalardan toplanan tüm bu bilgileri içeren verilerin güvenliği ile ilgili üç temel prensip söz konusudur. Bunlar;
• Gizlilik
• Bütünlük
• Erişilebilirliktir
Sağlık kayıt bilgileri hastaya aittir. Bu bilgilere üçüncü taraflar veya yetkisi olmayan kişilerin ulaşabilmesi ve bilgilerin amaçları dışında kullanımını engelleyecek uygulamalar geliştirilir. Bu uygulamalar;
• Yetkilendirilmiş çalışanlar ancak kendilerine kayıtlı hastaların bilgilerine ulaşabilir.
• Verilerin yetkisiz şekilde değiştirilmelerine, açıklanmalarına veya imha edilmelerine karşı korumak için gerekli güvenlik önlemleri ile kişisel verileri depoladığımız sistemleri yetkisiz erişime karşı korumak için fiziksel güvenlik önlemleri alınmıştır.
• Hastalarla ilgili her türlü kaydın kim tarafından, hangi tarihte girildiği, ulaşma, değiştirme, silme, bilgisi Bilgi İşlem programında kayıt altında tutulmaktadır.
• Hiçbir hasta kaydı elektronik veya basılı ortamda (Sağlık Bakanlığının bu konularda çıkardığı genelgeler hariç) hiçbir kuruma veya üçüncü şahıslara sözlü veya yazılı olarak teslim edilmez.
• Hasta ile ilgili mahrem bilgiler üçüncü kişilere telefonla verilmez.
• Hastaların ismi ve kendileri tarif edilerek yapılacak bilgi paylaşımları genel ortamlarda ve başkalarının bulunduğu alanlarda yapılmaz.
• Elektronik hasta kayıtlarına internet ortamında ulaşılabilmesi engellenmiştir.
Hastaların sağlık harcamaları sadece faturalama birimi, vezne tarafından değerlendirilmektedir. Diğer sağlık çalışanları fiyat ve ödeme ile ilgili konularda görüş ve fiyat bildiremezler.
13. ENFEKSİYON KONTROL KOMİTESİ
Amacımız; sağlık hizmetleri ile ilişkili olarak gelişen enfeksiyon hastalıklarını önlemek ve kontrol altına almak, konu ile ilgili sorunları tespit etmek, çözümüne yönelik faaliyetleri düzenleyip yürütmek, alınması gereken kararları gerekli mercilere iletmek, hasta ve çalışan güvenliği açısından gerekli tedbirleri alarak sağlıklı bir ortam oluşturmaktır.
15.1. Enfeksiyon Kontrol Komitesi;
Tedavi kurumlarında, enfeksiyon kontrol programlarının belirlenmesi ve uygulanmasından sorumlu komitedir.
Bu amacı gerçekleştirebilmek için ulusal ve uluslar arası kılavuzlar dikkate alınarak uyulması gereken enfeksiyon kontrol standartları yazılı hale getirilmiş olup bu protokol ve talimatlara web sitemizden tüm çalışanlar ulaşabilmektedir. Ayrıca Merkemiz de çalışan tüm sağlık ekibine bu standartları uygulatabilmeleri için eğitimler verilmekte ve bu uygulamalar enfeksiyon kontrol hemşireleri tarafından denetlenmektedir.
Enfeksiyonlarının yayılmasında, %40-50 oranında sağlık çalışanlarının elleri sorumludur. Aynı zamanda hastane enfeksiyonlarının önlenmesinde en etkili, en kolay ve en ucuz yöntem el hijyenine uymaktır. El Hijyeni Nazokomiyal enfeksiyonların önlenmesinde uygulanabilir EN BASiT ve EN ETKİLİ yöntemdir.
15.2. El hijyeni, nasıl ve ne zaman yapılmalı;
Ellerde gözle görülür kirlenme varlığında,
• Nonantimikrobiyal sabun ve su (sosyal el yıkamada kullanılır.)
• Antimikrobiyal sabun ve su (hijyenik el yıkama – cerrahi el yıkamada kullanılır.) Ellerde gözle görülür kirlenme yoksa,
• Alkol bazlı el antiseptikleri kullanılmalıdır.
15.3. Eldiven Kullanımı;
• Yanlış güven hissi!
• El hijyeni uyumu azaltan bir uygulama!
• ELDİVEN KULLANIMI ÖNCESİNDE VE SONRASINDA MUTLAKA EL ANTİSEPSİSİ SAĞLANMALIDIR.
• Eldivenler yıkanmamalı,
• Tekrar kullanılmamalı,
• Eldiven üstüne antiseptik solüsyon uygulanmamalı,
• Hasta ile temas sonrası eldivenler çıkartılmalı,
• Bir başka hastaya aynı eldiven ile temas edilmemeli,
• Hastadaki işlemler temiz alandan kontamine alana doğru yapılmalı,
• Aynı hastada kontamine vücut alanından temiz alana geçişte eldivenler değiştirilmeli,
15.3. KESİCİ-DELİCİ ALET YARALANMALARI ve KAN ve VÜCUT SIVILARIYLA BULAŞMA NEDEN ÖNEMLİDİR?
Kontamine kesici-delici aletler hem sağlık personeli hem de hastalar için enfeksiyon riski !!!
KAN YOLUYLA BULAŞAN ENFEKSİYONLAR;
• Hepatit B
• Hepatit C
• Hepatit D
• HIV
15.3.1. BULAŞ RİSKLERİ HEPATİT B VİRÜSÜ (HBV) :
• HBsAg-pozitif, HBeAg pozitif: %37–62
• HBsAg-pozitif, HBeAg-negatif: %23–37
• Hepatit B, cansız yüzeyler üzerinde oda sıcaklığında en az bir hafta canlılığını korur.
• Kronik hepatit gelişme riski (%3–10)
• Siroz, hepatosellüler karsinom
• Hepatit D enfeksiyonu için hepatit B taşıyıcılığı gereklidir.
HEPATİT C :
• Hepatit C: %2-3
• Hepatit C, ortamda uzun süre canlı kalmaz
• Kronik hepatit (≈%80–90)
• Siroz
• Hepatosellüler karsinom HIV:
• İğne batması: %0,3
• Mukozal temas: %0,09 (%0,006-%0,5)
• HIV, ortamda uzun süre canlı kalmaz.
• Tedavi almayanlarda AIDS’e progresyon
• Antiretroviral tedavi ile sonuçlar başarılı
15.4. KESİCİ DELİCİ ALET YARALANMALARI VE KAN VE VÜCUT SIVILARIYLA TEMAS DURUMUNDA YAPILMASI GEREKENLER
• Yaralanmanın meydana geldiği cilt bölgesi su ve sabunla yıkanmalı
• Mukozal temas durumunda, kan veya vücut sıvısı ile temas eden mukoza bölgesi bol su ile yıkanmalı
• Yaralanmanın meydana geldiği bölge sıkılarak kanatılmamalı
• Yaralanmanın meydana geldiği bölgenin yıkandıktan sonra antiseptik solüsyonla silinmesinde sakınca yok (ek korunma sağlamıyor)
• Yaralanmanın meydana geldiği bölgeye çamaşırsuyu vb. koksik maddeler ve dezenfektan solüsyonlar sürülmemeli
• Yaralan kişinin markerları bilinmiyor ise hemen kan alınarak HBsAg, anti-HBs Ab, anti- HCV Ab bakılmalı
• Takip amacıyla 3. ay ve 6. ay sonunda ALT ve anti-HCV Ab testleri tekrarlanmalıdır.
15.5. KAYNAKTA HIV POZİTİF İSE !!! YARALANMA SONRASINDA YAPILMASI GEREKENLER
• İlk müdahaleyi yap (su ve sabunla yıkama)
• Birim sorumlusuna ulaş.
• Yaralanma formunu doldur.
• Enfeksiyon birimine bildir.
• Enfeksiyon hastalıkları polikliniğine başvur.
15.6. KAYNAKTA HEPATİT B POZİTİF İSE !!!
• Yaralanan kişinin anti HBs Ab düzeyi > 10 mIU/ml ise hepatit B‟ye karşı yeterli korunma sağlar.
• Yaralanan kişide HbsAg-negatif ve anti HBs düzeyi < 10 mIU/ml ise kaynağın durumuna göre Hepatit B aşısı ± Hepatit BIg yapılmasına karar verilir.
• Gebelikte Hepatit B aşısı ve HBIg uygulaması kontrendike değildir.
15.7. KAYNAKTA HEPATİT C POZİTİF İSE !!!
• Hepatit C için etkinliği kanıtlanmış aşı ve immünoglobulin yoktur.
• Riskli yaralanma sonrasında immmünoglobulin veya interferon uygulamalarının Hepatit C’ye karşı korunma sağlamadığı gösterilmiştir.
• Riskli yaralanma durumunda müdahale ve takip önemlidir.
• Yaralanan kişiden kan alınarak bazal anti-HCV Ab ve ALT düzeyi sağlanmaktadır.
• Gerekli görülürse antiretroviral tedaviye saatler içinde başlanmalıdır.
15.8. KAYNAK BİLİNMİYOR İSE!!!
• Yaralanan kişinin Anti HBs düzeyi kontrol edilir.Anti HBs negatif ise aşı programına alınır.
• Takip amacıyla 3. ay ve 6. ay sonunda ALT ve anti-HCV Ab testleri tekrarlanmalıdır.
15.9. KORUNMA ÖNLEMLERİ
• HER HASTAYA ENFEKTE OLDUĞU KABUL EDİLEREK YAKLAŞILMALI!
• Kanla, her tür vücut sıvısı ve ter dışında her tür vücut salgısı ile,
• Mukoza ile, bütünlüğü bozulmuş cilde temas sırasında;
• Eldiven giyilmeli,
• Eldiven çıkarıldıktan sonra eller yıkanmalıdır.
• Standart önlemlere uyulmalı.
• Disposable” iğneler kullanıldıktan sonra kapakları tekrar takılmamalı.
• İğneler enjektörden çıkartılmamalı, eğilip bükülmemeli
• Tıbbi atık- evsel atık ayrımı doğru şekilde yapılmalı
• Kullanılmış iğne, enjektör, bisturi vb. kesici delici atıklar delinmeye dayanıklı sağlam kutulara atılmalıdır.
• Eldiven yırtılırsa eldiven derhal değiştirilmeli
• Atık kapları toplanırken çok dikkatli olunmalı.
15.20. KESİCİ DELİCİ ALET YARALANMASINA – KAN VE VÜCUT SIVILARIYLA TEMASA MARUZ KALDIĞINIZDA
ENFEKSİYON HEMŞİRESİNE ve KALİTE YÖNETİM BİRİMİNE BAŞVURUNUZ!!!
14. BİLGİ YÖNETİM SİSTEMİNDE POLİKLİNİK İLE İLGİLİ MODÜL BİLGİSİ:
Her hekime ait bir bilgisayar bulunmaktadır. Bilgisayar üzerinden tüm randevularınızı, hasta üzerinde yaptığınız işlemleri, hastanın daha önceki bilgilerini, röntgen sonuçlarını, performans sonuçlarını, konsültasyon isteyeceğiniz bölümleri, kalite formlarını ve sağlıkta hizmet kalite standartlarını bulabilirsiniz. Malzeme istemlerinizi, bilgisayar ve ünit arızalarını bilgisayar üzerinden yapabilirsiniz.
Bilgi işlem iletişim dahili telefon numarası: 3366-3369
15. BÖLÜM DE KULLANILAN KORUYUCU EKİPMAN:
15.1.Eldiven
▪ Kan ve vücut sıvılarına temasta
▪ Sağlam olmayan cilt ile temasta
▪ İnvaziv işlemler sırasında;
Eldiven giyilmeli, giyilmeden önce ve çıkarıldıktan sonra eller yıkanmalıdır.
15.2.Maske
Kan ve vücut sıvılarının sıçrama olasılığı olduğunda, damlacık ve solunum yoluyla bulaşma riski olan durumlarda maske kullanılmalıdır.
▪ Ağzı ve burnu tam kapatmalı ve kullanıldıktan sonra boyun etrafında bırakılmamalıdır.
▪ Takıldıktan sonra çıkarılana dek bir daha dokunulmamalıdır.
▪ Nemlendiğinde değiştirilmelidir.
▪ Kullanıldıktan sonra tıbbi atık olarak atılmalıdır.
▪ Çıkarıldıktan sonra eller yıkanmalıdır.
15.3.Koruyucu önlük
▪ Kan ve vücut sıvılarının sıçrama olasılığı olduğunda koruyucu önlük kullanılmalıdır.
▪ Önlükler tek kullanımlık ise çıkarıldıktan sonra tıbbi atık olarak atılmalı, eğer tek kullanımlık değilse yıkanması için ayrıca toplanmalıdır.
15.4.Gözlük
▪ Vücut sıvılarının sıçrama olasılığı olduğunda gözü tamamen kaplayan gözlükler kullanılmalıdır. İşlem bitiminde dezenfekte edilip tekrar kullanılabilir.
15.5. Bone
▪ Vücut sıvılarının sıçrama olasılığı olduğunda saçı tamamen kapatan bone kullanılmalıdır.
15.6.Galoş
▪ Vücut sıvılarının sıçrama olasılığı olduğunda galoş kullanılmalıdır.
16. BİLGİLENDİRİLMİŞ ONAM (HASTA RIZASI) ALINMASI 16.1.AMAÇ:
Hasta ve hastanın yasal temsilcisinin yapılması planlanan ve önerilen her türlü tıbbi müdahale ve/veya girişimsel tanı ve tedavi öncesinde etkin katılımının sağlanması, yeterli, açık, anlaşılır bir şekilde kapsamlı olarak bilgilendirilmesi, karar verme ve tedaviye katılımlarının desteklenmesi, gerekli onamlarının hasta veya hastanın yasal temsilcisi tarafından verilmesi için merkezimiz kurallarının ve yöntemlerinin tarif edilmesidir.
16.1.KAPSAM:
Merkez personellerini, hastalar ve hasta yakınları kapsar.
16 .2. SORUMLULAR:
Bu prosedürün uygulanmasından hekimlerimiz sorumludur.
17.1 TANIMLAR
17.1.1.Aydınlatılmış Onam:
Hekimin hastasını, hastanın sağlık durumu ve konulan tanı, önerilen tedavi yönteminin türü, başarı şansı ve süresi, tedavi yönteminin hastanın sağlığı için taşıdığı riskler, verilen ilaçların kullanılışı ve olası yan etkileri, hastanın önerilen tedaviyi kabul etmemesi durumunda hastalığın yaratacağı sonuçlar, olası tedavi seçenekleri ve riskleri konularında aydınlatmasıdır.
18.1 GENEL KURALLAR
18.1.1Merkezimiz de hastaların onamı bilinçli ve yazılı olarak, her müdahale için ayrı hazırlanmış Aydınlatılmış Onam Formu doldurularak hasta/hasta yakınının imzası alınır.
18.1.2 Alınan tüm bilgilendirilmiş onamlarda kişiye, hastaya saygı ilkelerine bağlı kalınara 18.1.3 Yapılacak olan işlem ile ilgili detaylı, anlaşılır ve izin kapsamını tanımlayan
bilgilendirme yapılır.
18.1.4.Yapılan bilgilendirmedeki amaç hastanın ve / veya hasta yakının bağımsız karar vermelerinin sağlanması, hasta haklarının korunması ve alınan kararın sorumluluğunun
paylaşılmasıdır.
18.1.5.Hastanın Aydınlatılmış Onam sonrasında iyice düşünerek durumunu tam olarak kavradıktan sonra karar vermesi gerektiği hasta ve yakınına bildirilir.
18.1.6 Hastanın önerilen işlemi kabul etmemesi durumunda tedavi reddine dair formu doldurması sağlanır.
18.1.7 Hasta veya Yasal Temsilcisi onam vermiş olsalar bile herhangi bir aşamada onamlarını
geri çekebilecekleri hatırlatılır.
19.BİLGİLENDİRME YAPMAK VE ONAM ALMAK İLE YETKİLENDİRİLMİŞ KİŞİLER;
20.1Tedaviye Özel Bilgilendirme ve Onam hastanın Diş Hekimi tarafından gerçekleştirilir.
20.2.Bilgilendirme sürecinde, tıbbi terimlerden olabildiğince kaçınarak ve sade bir dille, hastanın durumunu anlamasının sağlanması (aydınlatma) hekimin sorumluluğundadır. İlgili bölüm hekim tarafından imzalanır.
21.KARAR VERME VE ONAMDA YETERLİLİK
21.1.Merkezimizde onam imzalarında çocuk ya da hastanın yeterliği olmadığı durumlarda bilgilendirilmiş onamı, hasta yakınından veya kanuni temsilcisinden alınır.
22.HASTA MAHREMİYETİNİN KORUNMASI
22.1Hastanın, mahremiyetine saygı gösterilmesi esastır. Hasta mahremiyetinin korunmasını açıkça talep de edebilir. Her türlü tıbbi müdahale, hastanın mahremiyetine saygı gösterilmek suretiyle icra edilir.
Mahremiyete saygı gösterilmesi ve bunu istemek hakkı;
a. Hastanın, sağlık durumu ile ilgili tıbbi değerlendirmelerin gizlilik içerisinde yürütülmesini,
b. Muayenenin, teşhisin, tedavinin ve hasta ile doğrudan teması gerektiren diğer işlemlerin makul bir gizlilik ortamında gerçekleştirilmesini,
c. Tıbben sakınca olmayan hallerde yanında bir yakınının bulunmasına izin verilmesini, d. Tedavisi ile doğrudan ilgili olmayan kimselerin, tıbbi müdahale sırasında
bulunmamasını,
e. Hastalığın mahiyeti gerektirmedikçe hastanın şahsi ve ailevi hayatına müdahale edilmemesini,
f. Sağlık harcamalarının kaynağının gizli tutulmasını, kapsar.
22.2.Ölüm olayı, mahremiyetin bozulması hakkını vermez.
22.3.Eğitim verilen sağlık kurum ve kuruluşlarında, hastanın tedavisi ile doğrudan ilgili olmayan bireylerin tıbbi müdahale sırasında bulunması gerekli ise; önceden veya tedavi sırasında bunun için hastanın ayrıca rızası alınır.
HAZIRLAYAN KONTROL EDEN ONAYLAYAN
EĞİTİM HEMŞİRESİ KALİTE KOORDİNATÖRÜ BAŞHEKİM
