BASINA VE KAMUOYUNA
Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi olarak; 26-28 Eylül 2019 tarihinde, aralarında Diyarbakır, Şanlı Urfa, Mardin, Van, Adıyaman, Bingöl, Ağrı gibi illerinde yer aldığı Doğu ve Güneydoğu Anadolu’nun 16 ilinde, 1450 kişinin katılımıyla, politik gündem ile seçmen eğilimleri, tutum ve davranışlarını ölçmeye yönelik kamuoyu araştırması gerçekleştirdik.
Genç (18-34 yaş arası % 64,7) ve Eğitim seviyesi nispeten yüksek (Lise ve üstü okul mezunu
%62,9) katılımcılardan oluşan ve cinsiyet kotası gözetilen araştırma grubundan edinilen verilere göre oldukça büyük bir kesim kayyum atamalarını desteklemiyor. Türkiye’nin öncelikli en önemli sorunları olarak; Ekonomik Krize / İşsizliğe, Kürt Sorunununa, Çatışma - Şiddet ortamı ile Hükümetin Suriye Politikasına işaret ediyorlar ve AKP hükümetinin Kürt politikasını benimsemiyorlar.
Araştırmaya göre;
“Diyarbakır, Van, Mardin Büyükşehir Belediyelerine Kayyım Atanmasını Destekliyor Musunuz?” Sorusuna araştırma grubunun; %62,6’sı Kayyum atanmasını Desteklemezken,
%23,4’ü ise Destekliyorum ve %14’ü Kararsızım biçiminde yanıtlıyor.
Kayyum atanmasını destekleyenlerin parti tercihlerine baktığımız da; AKP’ye oy verdiğini söyleyen seçmenin % 75,1’i “Destekliyorum” derken; Kayyum atanmasını en çok
desteklemeyen seçmen grubunu ise %93,9 HDP’ye oy vermiş olan seçmen ile %89,5 CHP’ye oy verdiğini söyleyen seçmen oluşturuyor.
Araştırmamızın önemli bir diğer sorusu “Sizce Türkiye’nin En Büyük 1. Öncelikli Sorunu Nedir?” sorusuydu. Araştırma grubunun; %39,2’si Ekonomi/işsizlik, %32,7’si Kürt Sorunu,
%10,3’ü Çatışma ve Şiddet ortamı, %3,9’u Türkiye’nin Suriye politikası, %2,7’si Demokrasinin olmayışı, %2,2’si Hükümet, %2,1’i Cumhurbaşkanlığı sistemi, %1,5’i Muhalefetsizlik, %1,4’ü Dış politika, %1,4’ü Eğitim, %0,8’i Gülen Cemaati/FETÖ, %0,8’i Hukuk sisteminin mevcut durumu, %0,5’i IŞİD vb. nitelikteki radikal örgütler, %0,3’ü Dış göç şeklinde yanıtlarını vermişlerdir.
“Belirttiğiniz 1.Öncelikli Sorunun Sizce Çözümü Nedir?” sorusuna gelen yanıtlara göre;
Türkiye’nin en önemli 1. sorunu Ekonomik ve İşsizlik diyenlerin %25,7’si çözüm için Yoksullukla Mücadele Çalışmalarının yapılmasını, %23,9’u Yerel Ekonominin
Güçlendirilmesini, %21,8’i İstihdam Alanlarının Arttırılmasını istiyor.
Türkiye’nin en önemli 1. sorunu Kürt sorunu diyenlerin %35,2’si çözümün “Barış Olur ise”, %17,9’u “Hükümet Çözüm Politikalarını Benimser ise”, %13,5’i “Eşit Yurttaşlık ile”
sorunun çözülebileceğinin mümkün olduğunu söylüyor.
Türkiye’nin en önemli 1. sorunu Çatışma ve Şiddet Ortamı diyenlerin %22’si çözümün İçerde ve Dışarda Gerilim Yaratma Politikasının Değişmesiyle %19,3’ü Bilinçlendirme Çalışmalarıyla %15,3’ü Hükümet Çözüm Politikalarını Benimserse, yine %15,3’ü Silahlar Bırakılırsa Çatışma ve Şiddet Ortamının dinmesinin mümkün olduğunu söylüyor.
Türkiye’nin en önemli 1. sorunu Türkiye’nin Suriye Politikaları diyenlerin %42,9’u çözümün Suriye Politikası Değişirse, %32,1’i Barış Olursa, %19,6’sı Hükümet Çözüm Politikalarını Benimserse mümkün olduğunu söylüyor.
“Sorunları Çözmeye En Yakın Parti Sizce Hangisi?” sorusuna; %35,3’ü HDP, %23,9’u AKP, %12,8’i Fikrim yok/Cevap yok, %11,3’ü Kararsızım, %9,1’i CHP, %4,2’si Hiçbiri,
%0,9’u MHP, %0,6’sı Davutoğlu ve ekibinin kuracağı parti, %0,5’i HÜDA-PAR, %0,4’ü İYİ Parti, %0,4’ü TKP, %0,3’ü Babacanın kuracağı parti, %0,2’si Saadet Partisi şeklinde yanıt vermiştir.
“AKP’nin Kürt Sorununa İlişkin Politikasını Benimsiyor Musunuz?” sorusuna;
%67,4’ü Hayır, %30,9’u Evet, %1,7’si Fikrim yok yanıtını vermiştir. Benimsemeyen
%67,4’ü benimsememe nedenleri için şunları demiştir; %18,2’si “Kürtleri yok saydığı için”,
%13,4’ü “Çözüm odaklı değil”, %13’ü Samimi değil;
Benimsediğini söyleyen %30,9 ‘un nedenleri ise şöyledir; %36,6’sı Kürtlere haklarını veriyor, %35’i Çözüm üreten tek parti olduğu için, %12,7’si Kürt sorununa olumlu
yaklaşıyor. AKP’nin Kürt politikalarını benimseyenlerin büyük kesiminin ( %85,3) AKP’ye oy vermiş seçmenden oluştuğu, Geriye kalan diğer partilere oy vermiş seçmenin önemli bir kesiminin benimsemediği görülmüştür.
“24 Haziran 2018’de Gerçekleşen Genel Seçimlerde Hangi Partiye Oy Verdiniz?”
sorusuna; %39,6’sı HDP, %23,5’i AKP, %15,9’u Cevap yok, %14,3’ü Oy kullanmadım,
%3,9’u CHP, %1,2’si MHP, %0,6’sı Saadet Partisi, %0,5’i İYİ Parti, %0,3’ü HÜDA-PAR, şeklinde yanıt vermişlerdir.
Son olarak “Bu Pazar Bir Genel Seçim Olsa Hangi Partiye Oy Verirdiniz?” sorusuna ise araştırma grubunun; %36,7’si HDP, %20,1’i AKP, %16,9’u Cevap yok, %12,2’si Oy kullanmayacağım, %6,3’ü Kararsızım, %4,6’sı CHP, %0,9’u MHP, %0,7’si Davutoğlu ve ekibinin kuracağı parti, %0,6’sı HÜDA-PAR, %0,3’ü İYİ Parti, %0,3’ü Saadet Partisi,
%0,3’ü Babacanın kuracağı parti, %0,1’i TKP şeklinde yanıt vermişlerdir.
ÇALIŞMAYA İLİŞKİN KİMİ TABLOLAR
0 10 20 30 40
EKONOMİ/İŞSİZLİK KÜRT SORUNU ÇATIŞMA VE ŞİDDET ORTAMI TÜRKİYE'NİN SURİYE POLİTİKALARI DEMOKRASİNİN OLMAYIŞI HÜKÜMET CUMHURBAŞKANLIĞI SİSTEMİ MUHALEFETSİZLİK DIŞ POLİTİKA EĞİTİM GÜLEN CEMAATİ-FETÖ HUKUK SİSTEMİNİN MEVCUT…
IŞİD VB. NİTELİKTEKİ RADİKAL…
DIŞ GÖÇ
39,2 32,7 10,3
3,9 2,7 2,2 2,1 1,5 1,4 1,4 0,8 0,8 0,5 0,3
SİZCE TÜRKİYE'NİN EN BÜYÜK 1.
ÖNCELİKLİ SORUNU NEDİR? (%)
0 10 20 30 40 HDP
AKP FİKRİM YOK/CEVAP YOK KARARSIZIM CHP HİÇBİRİ MHP DAVUTOĞLU VE…
HÜDA-PAR İYİ PARTİ TKP BABACAN EKİBİNİN…
SAADET PARTİSİ
35,3 23,9
12,8 11,3 9,1 4,2 0,9 0,6 0,5 0,4
0,4 0,3
0,2
SORUNLARI ÇÖZMEYE EN YAKIN
PARTİ SİZCE HANGİSİ ? (%)
1,7
30,9 67,4
AKP’NİN KÜRT SORUNUNA İLİŞKİN POLİTİKASINI BENİMSİYOR
MUSUNUZ? (%)
FİKRİM YOK/CEVAP YOK
EVET HAYIR
0,00% 5,00% 10,00% 15,00% 20,00%
KÜRTLERİ YOK SAYDIĞI İÇİN ÇÖZÜM ODAKLI DEĞİL SAMİMİ DEĞİL FİKRİM YOK/CEVAP YOK HİÇBİR ŞEY YAPMIYORLAR ÖYLE BİR POLİTİKASI YOK ÇIKAR PEŞİNDE OLDUKLARI İÇİN ŞİDDET ORTAMI YARATTIĞI İÇİN ÇÖZÜLMEZ TUTARSIZ BULUYORUM GÜVENMİYORUM YETERSİZ BULUYORUM KÜRT SORUNU YOKTUR EŞİT YURTTAŞLIK TEMELLİ OLMADIĞINDAN SEÇİM ODAKLI OLDUĞU İÇİN DOĞRU POLİTİKALAR…
DIŞ GÜÇLERE BAĞIMLI OLDUĞU İÇİN
18,20%
13,40%
13,00%
12,40%
9,00%
6,90%
6,30%
5,10%
3,90%
3,30%
1,90%
1,70%
1,50%
1,40%
0,90%
0,70%
0,40%
HAYIR İSE; NEDEN ? (%)
62,6 23,4
14
DİYARBAKIR, VAN, MARDİN
BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİNE KAYYIM ATANMASINI DESTEKLİYOR
MUSUNUZ? (%)
HAYIR EVET KARARSIZIM
0 5 10 15 20 25 30 35 40 HDP
AKP FİKRİM YOK/CEVAP YOK OY KULLANMADIM CHP MHP SAADET PARTİSİ İYİ PARTİ HÜDA-PAR DİĞER
39,6 23,5
15,9 14,3 3,9
1,2 0,6 0,5 0,3 0,2
24 HAZİRAN 2018’DE GERÇEKLEŞEN GENEL SEÇİMLERDE HANGİ PARTİYE OY VERDİNİZ
? (%)
0 5 10 15 20 25 30 35 40 HDP
AKP FİKRİM YOK/YANIT YOK OY KULLLANMAYACAĞIM KARARSIZIM CHP MHP DAVUTOĞLU VE EKİBİNİN KURACAĞI PARTİYE HÜDA-PAR İYİ PARTİ SAADET PARTİSİ BABACAN EKİBİNİN KURACAĞI PARTİYE TKP
36,7 20,1
16,9 12,2 6,3
4,6 0,9 0,7 0,6 0,3 0,3 0,3 0,1
