Eosen yafll› Seydiler formasyonunun (Kastamonu, KB Türkiye) planktonik foraminifer, kalkerli nannoplankton biyostratigrafisi, ostrakod toplulu¤u ve eskiortam yorumu
Planktonic foraminiferal, calcareous nannoplankton biostratigraphy, ostracod assemblage and paleoenvironmental interpretation of the Eocene Seydiler formation (Kastamonu, NW Turkey)
Ayflegül YILDIZ
1, Nazan YEfi‹LYURT
2, Cemal TUNO⁄LU
31 Aksaray Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Jeoloji Mühendisli¤i Bölümü, 68100 AKSARAY
2 Devlet Su ‹flleri, 5. Bölge Müdürlü¤ü, Yeralt›sular› ve Jeoteknik Hizmetler fiubesi, Balgat, ANKARA
3 Hacettepe Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Jeoloji Mühendisli¤i Bölümü, 06800 Beytepe, ANKARA
Gelifl (received) : 26 Nisan(April) 2006 Kabul (accepted) : 19 Mart (March) 2007
ÖZ
Bu çal›flmada; Kastamonu ili kuzeyinde, Seydiler ve A¤l› ilçeleri ile ‹mranlar köyü aras›nda yüzeylenen Sey- diler formasyonundan derlenen örneklerden Bartoniyen-Priaboniyen zaman aral›¤›n› temsil eden Truncoro- taloides rohri, Globigerinatheka semiinvoluta ve Turborotalia cerroazulensis s.l. planktonik foraminifer zon- lar› ile Reticulofenestra umbilica ve Discoaster barbadiensis kalkerli nannoplankton zonlar› tan›mlanm›flt›r.
Örneklerdeki planktonik/bentonik foraminifer oranlar›n›n da¤›l›mlar› ve ostrakod topluluklar› birlikte de¤erlen- dirildi¤inde, inceleme alan›nda Bartoniyen-Priaboniyen zaman aral›¤›nda yöredeki denizin genel olarak ön- ce transgresif, Priaboniyen sonunda ise regresif karakterde oldu¤u belirlenmifltir. Is›ya karfl› duyarl› kalkerli nannoplankton türlerinin bolluk da¤›l›mlar› (%) de¤erlendirildi¤inde, Bartoniyen-Priaboniyen zaman aral›¤›n- da yörede deniz yüzey suyunun genel olarak ›l›man-s›cak karakterde oldu¤u, baz› seviyelerde zaman za- man ›l›man-serin ve ›l›man-s›cak fazlar›n birbirlerini izledikleri, dolay›s›yla bu dönemde yörede zaman zaman so¤uk su ak›nt›lar›n›n etkin oldu¤u belirlenmifltir.
Anahtar Kelimeler: Bartoniyen-Priaboniyen, biyostratigrafi, kalkerli nannoplankton, Kastamonu, planktonik foraminifer, Seydiler formasyonu.
ABSTRACT
In this study,Truncorotaloides rohri, Globigerinatheka semiinvoluta and Turborotalia cerroazulensis s.l.
planktonic foraminiferal zones and Reticulofenestra umbilica and Discoaster barbadiensis calcareous nannoplankton zones, indicating Bartonian-Priabonian interval, were recognized in the samples from the Seydiler formation located between Seydiler and A¤l› towns and ‹mranlar village at the north of Kastamonu city. According to distribution of the planktonic/benthonic foraminiferal ratio (%) and ostra-
A. Y›ld›z
E-posta: ayildiz@nigde.edu.tr
Yerbilimleri
G‹R‹fi
‹nceleme alan›; Kastamonu ili kuzeyinde, Seydi- ler ve A¤l› ilçeleri ile ‹mranlar köyü aras›nda Kastamonu E31-d1 ve d2 paftalar› içerisinde ye- ralmaktad›r (fiekil 1). ‹nceleme alan› çevresin- de, 1955 y›l›ndan bu yana, çok say›da jeolojik çal›flma gerçeklefltirilmifltir. Ancak, çal›flmalar›n bir k›sm›, bu kesimde genifl bir yay›l›ma sahip olan “Daday-Devrekani Masifi” metamorfitleri ile ilgilidir. Masifin kuzeyinde yeralan Liyas filifli ile bu birim içerisinde sokulum halinde izlenen
“Kastamonu Granitoyid Kufla¤›”na ait birimler genifl kapsaml› çal›flmalarda ele al›nm›flt›r (Y›l- maz, 1979 ve 1980; Boztu¤ ve Y›lmaz, 1995).
Bu yörede gerçeklefltirilmifl paleontolojik ve stratigrafik çal›flmalar da mevcuttur (Dizer, 1953; Tuno¤lu, 1991a ve 1991b, 1993,1994; Di- zer, 1953; Özgen-Erdem, 2001; Bardet ve Tu- no¤lu, 2002, Özgen-Erdem vd., 2005; Yeflilyurt, 2004; Yeflilyurt vd., 2005, Tuno¤lu ve Ertekin, 2005; Tuno¤lu ve Bardet, 2006).
Bu çal›flman›n amac›, önceki çal›flmalarda yafl›
Orta-Geç Eosen olarak belirlenen Seydiler for- masyonunun planktonik foraminifer ve nannop- lankton içeri¤ini belirleyerek biyostratigrafisini ortaya koymak, ›s›ya karfl› duyarl› olan nannop- lankton topluluklar›n›n bolluk da¤›l›mlar›na da- yanarak Orta-Geç Eosen zaman aral›¤› boyun- ca yörede deniz yüzey suyu ›s›s›nda meydana gelen de¤iflimleri de¤erlendirmek ve örnekler- deki planktonik/bentonik foraminiferlerin yüzde olarak bolluk da¤›l›mlar›ndan ve formasyonun içerdi¤i ostrakod toplulu¤undan yararlanarak yi- ne ayn› zaman aral›¤›nda yörede deniz seviye- sinde meydana gelen de¤iflimleri de¤erlendirip Seydiler formasyonunun eskiortam yorumunu yapmakt›r.
MALZEME VE YÖNTEM
Bu çal›flman›n malzemesini, Seydiler formasyo- nunda ölçülen 215 m kal›nl›¤›ndaki GC1 (Kasta- monu E31-d2paftas›nda bafllang›ç koordinatlar›
X=13.750; Y=58.875; Z=1060 m, bitifl koordinat- lar› X=12.275; Y=59.750; Z=1040 m) ölçülü stratigrafi kesitinden derlenen 59 örnek olufltur- maktad›r. Örneklerdeki planktonik foraminifer tan›mlamalar› üstten ayd›nlatmal› biyojen mik- roskop ile X144 büyütmede incelenerek yap›l- m›flt›r. Planktonik foraminiferlerin foto¤raflar›
daha sonra elektron mikroskop (SEM) kullan›la- rak (TPAO’da) çekilmifltir. Planktonik foraminifer bolluklar›, 100 g y›kama örne¤inde ayn› türden 1-10 nadir, 10-30 birkaç, 30-60 bol, 60-100 çok bol olarak belirlenmifltir. Ayr›ca, her 100 g örne-
¤in içerdi¤i planktonik ve bentonik foraminifer miktarlar› yüzde olarak belirlenmifl ve formasyo- nun içerdi¤i ikinci ve üçüncü araflt›rmac›lar›n da- ha önceki çal›flmalar›nda ayn› ölçülü kesitte ta- n›mlad›klar› ostrakod toplulu¤u ile birlikte de¤er- lendirilerek, yöredeki Bartoniyen-Priaboniyen zaman aral›¤›ndaki deniz seviyesi de¤iflimleri yorumlanm›flt›r.
Kalkerli nannoplankton tan›mlamalar› için haz›r- lanan preperatlar Oel objektif yard›m›yla Ortho- lüx polarizan mikroskop alt›nda X1600 büyütme- de incelenmifltir. Örneklerdeki nannoplankton bolluklar› Wei (1988) yöntemi kullan›larak sap- tanm›flt›r. Bu yönteme göre; 51-200 alanda bir tür nadir, 11-50 alanda bir tür birkaç, 2-10 alan- da bir tür bol, ve her alanda bir veya daha çok tür çok bol olarak kabul edilmifltir. Ayr›ca, her ör- nekteki ›s›ya karfl› duyarl› kalkeri nannoplankton türlerinin di¤erlerine göre yüzde bolluk da¤›l›m- lar› belirlenerek, yöredeki Bartoniyen-Priaboni- yen zaman aral›¤›nda deniz yüzey suyu ›s›s›n- da meydana gelen de¤iflimler yorumlanm›flt›r.
34
cod assemblage in the samples of the formation, it was determined that the sea was generaly in transgressive character during the Bartonian-Priabonian interval, after that it was in regressive character during the Late Priabonian time in the studied area. Moreover, abundance percentage and diversity of temperature-sensitive calcareous nannoplankton groups indicate that the sea-surface water in the study area had a tropical-temperate character in the Bartonian-Priabonian time interval. In addition, it was determined that tropical-temperate and temperate-cool phases have been occasionally prevailed on the sea and this was only related with cool-water currents at the some intervals in the Priabonian time.
Key Words: Bartonian-Priabonian, biostratigraphy, calcareous nannoplankton, Kastamonu, planktonic foraminifera, Seydiler formation.
BÖLGESEL JEOLOJ‹
Çal›flma alan› (bkz. fiekil 1), Ketin (1966) tara- f›ndan tan›mlanan Pontid Orojenik Kufla¤›’n›n orta-kuzey kesimi içerisinde yeralmaktad›r. ‹n- celeme alan›n›n güneyinde Daday-Devrekani Masifi ile Ilgaz-Karg› masifleri, kuzeyinde ise bü- yük bir alan kaplayan Liyas filifli ile bunun içeri- sinde sokulum yapan Doger yafll› Kastamonu Granitoyid Kufla¤› ve bunlar› üzerleyen Jura ki- reçtafllar› yeralmaktad›r. ‹nceleme alan›nda ye-
ralan en yafll› birim Orta Kampaniyen-Geç Pale- osen yafll› tabanda kumlu kireçtafl›-marn arda- lanmas›yla bafllay›p, orta seviyelerinde polijenik konglomera-kumlu kireçtafl› ve marnlarla devam eden ve üst seviyelerinde kumlu kireçtafllar›yla biten Davutlar formasyonudur. Davutlar formas- yonu üzerinde uyumlu olarak kumlu kireçtaflla- r›yla bafllay›p, kireçtafl›-çörtlü kireçtafl›-marn ar- dalanmas› fleklinde devam eden ve tavanda kumtafllar› ve hardground yüzeyi ile biten Geç Paleosen-Bartoniyen yafll› Gürleyikdere formas-
fiekil 1. Çal›flma alan› yer bulduru ve jeoloji haritalar› ile stratigrafik kesit yeri (Yeflilyurt vd., 2005’den de¤ifltiri- lerek).
Figure 1. Location and geological maps of the study area, and locations of the measured stratigraphic section (modified from Yeflilyurt et al., 2005).
Yerbilimleri
yonu yeral›r. Gürleyikdere formasyonu üzerinde yanal ve düfley geçiflli olarak yer yer Bartoniyen yafll› kumtafl› ve marnlardan oluflan Gumalar ve kumtafl›-marn ardalanmas› fleklinde bafllay›p, desimetrik kal›nl›kta ve oldukça belirgin tabaka- lanma gösteren marnlar›n egemen oldu¤u bir is- tif fleklinde devam eden Bartoniyen-Priaboniyen yafll› Seydiler formasyonu bulunur. Çal›flma ala- n›ndaki istifin en üstünde ise Kuvaterner yafll›
alüvyonlar yeralmaktad›rlar (Tuno¤lu, 1991a;
Yeflilyurt vd., 2005) (fiekil 2).
SEYD‹LER FORMASYONU
Seydiler formasyonunun tip kesit yeri, alt üst ilifl- kisiyle ve süreklili¤inin en iyi izlenebildi¤i kesim olan Seydiler ilçesi kuzeyindeki Seydiler-A¤l›
yolu ile Seydiler-Ödemifl ilçeleri aras›nda kalan kesimi ilk kez Yeflilyurt vd. (2005) taraf›ndan ad- land›r›lm›flt›r (bkz. fiekil 1). Birimin alt s›n›r› Lü- tesiyen-Bartoniyen yafll› Gürleyikdere formasyo- nu ile uyumlu olup, üst s›n›r›ndan güncel alüv- yonlarla uyumsuz olarak gözlenir (bkz. fiekil 2).
Birimin kal›nl›¤› GC1 tip kesitinde en fazla 215 m’ye ulaflmaktad›r. Seydiler formasyonu, tip ke- sitinde kumtafl›-marn ardalanmas› fleklinde bafl- lay›p, makro fosilsiz, desimetrik kal›nl›kta ve ol- dukça belirgin tabakalanma gösteren marnlar›n egemen oldu¤u bir istif fleklinde devam etmek- tedir. Düflük bir tabaka e¤imine sahip (15-20°) olan marnlar›n taze yüzey rengi genellikle koyu gri olup, yer yer aç›k sar› renkler de görülmekte- dir.
SEYD‹LER FORMASYONU PLANKTON‹K FORAM‹N‹FER B‹YOSTRAT‹GRAF‹S‹
Seydiler formasyonunda yap›lan planktonik fo- raminifer biyostratigrafisi çal›flmas›yla ilgili ta- n›mlamalarda Bolli (1957, 1966)’nin Trinidad, Toumarkine ve Bolli (1975)’nin ‹talya, Stainforth vd. (1975), Toumarkine ve Luterbacher (1985) ve Y›ld›z (1995)’›n Gürün (Sivas)’deki çal›flma- lar› temel al›nm›flt›r. Bu çal›flma için Seydiler for- masyonuna ait GC1 stratigrafi kesitinden toplam 59 örnek derlenmifl olup, derlenen örneklerden 7 planktonik foraminifer cinsine ait 13 tür tan›m- lanm›flt›r (Levha 1). Tan›mlanan planktonik fora- minifer türleriyle Truncorotaloides rohri, Globi- gerinatheka semiinvoluta ve Turborotalia cerro- azulensis s.l. planktonik foraminifer zonlar› belir- lenmifltir (fiekil 3 ve 4).
Truncorotaloides rohri Zonu
Tan›m: Orbulinoides beckmanni Saito ile Trun- corotaloides rohri Brönnimann ve Bermudez’in son görünümleri aras›ndaki süreç boyunca olufl- mufl kayaçlar toplulu¤udur.
Yazar: Bolli, 1957.
Kategori: Aflmal› menzil zonu.
Stratigrafik Düzey: Bartoniyen (Orta Eosen).
Fosil Toplulu¤u: Globigerina eocaena Guembel (bkz. Levha 1, fiekil 1), Globigerina hagni Gohr- bandht (bkz. Levha 1, fiekil 2, 3), Globigerina higginsi Bolli (Levha 1, fiekil 4), Turborotalia cerroazulensis pomeroli (Toumarkine ve Bolli) (bkz. Levha 1, fiekil 11), Turborotalia praecent- ralis Blow, Truncorotaloides rohri Brönnimann ve Bermudez (bkz. Levha 1, fiekil 12, 13). Bu zona ait fosil toplulu¤u Seydiler formasyonuna ait GC1 ölçülü stratigrafi kesitinde formasyonun alt seviyelerinden al›nan SR-1 ve SR-2 no lu ör- neklerde tan›mlanm›flt›r (bkz. fiekil 3).
Karfl›laflt›rma ve yorum: Bolli (1957, 1966)’nin Trinidad; Toumarkine ve Bolli (1975)’nin ‹talya;
Stainforth vd. (1975); Toumarkine ve Luterbac- her (1985) ve Y›ld›z (1995)’›n Gürün (Sivas)’de- ki çal›flmalar›nda ve bu incelemede Bartoni- yen’in varl›¤› fosil toplulu¤unun benzerli¤i nede- niyle Truncorotaloides rohri Zonu ile tan›mlan- m›flt›r (bkz. fiekil 3). ‹nceleme alan›nda ayn›
stratigrafik seviyede nannoplankton zonlar›ndan Reticulofenestra umbilica Zonu tan›mlanm›flt›r (fiekil 5).
Globigerinatheka semiinvoluta Zonu
Tan›m: Globigerinatheka semiinvoluta (Keij- zer)’in yaflam süreci boyunca oluflmufl kayaçlar toplulu¤udur.
Yazar: Bolli (1957).
Kategori: Menzil zonu.
Stratigrafik Düzey: Bartoniyen’in üstü-Alt Pri- aboniyen (Orta-Üst Eosen).
Fosil Toplulu¤u: Globigerina eocaena Guembel, Globigerina higginsi Bolli, Globigerinatheka se- miinvoluta (Keijzer) (bkz. Levha 1, fiekil 5-7), Hantkenina sp., Morozovella crassata (Glaess- ner), Morozovella spinulosa coronata Blow, Tur- borotalia centralis (Cushman ve Bermudez), Turborotalia cerroazulensis (Cole) (bkz. Levha 1, fiekil 8-10), Turborotalia cerroazulensis po- 36
fiekil 2. Çal›flma alan›n›n genellefltirilmifl stratigrafik kesiti (Yeflilyurt vd., 2005’den de¤ifltirilerek).
Figure 2. Generalized stratigraphic section of the study area (modified from Yeflilyurt et al., 2005).
Yerbilimleri 38
fiekil 3. GC1 stratigrafi kesitinde tan›mlanan planktonik foraminifer türlerinin, planktonik foraminifer zonlar›n›n, örneklerdeki planktonik/bentonik foraminifer oranlar›n›n ve ostrakod türlerinin da¤›l›mlar›.
Figure 3. Distributions of the determined planktonic foraminiferal species, planktonic foraminiferal zones, plank- tonic/benthonic foraminifer ratio and ostracod species in the GC1 stratigraphic section.
meroli (Toumarkine ve Bolli) (bkz. Levha 1, fie- kil 11). Bu zona ait fosil toplulu¤u Seydiler for- masyonuna ait GC1 ölçülü stratigrafi kesitinde formasyonun alt seviyelerinden al›nan SR- 3–SR-7 ve GC-1–GC-40 no lu örneklerde ta- n›mlanm›flt›r (bkz. fiekil 3).
Karfl›laflt›rma ve yorum: Bolli (1957, 1966)’nin Trinidad; Toumarkine ve Bolli (1975)’nin ‹talya;
Stainforth vd. (1975); Toumarkine ve Luterbac- her (1985) ve Y›ld›z (1995)’›n Gürün (Sivas)’de- ki çal›flmalar›nda ve bu incelemede Bartoni- yen’in üst seviyeleri ve Priaboniyen’in alt seviye- leri fosil toplulu¤unun benzerli¤i nedeniyle Glo- bigerinatheka semiinvoluta Zonu ile belirlenmifl- tir (bkz. fiekil 3 ve 4). ‹nceleme alan›nda ayn›
stratigrafik seviyede nannoplankton zonlar›ndan Reticulofenestra umbilica Zonu’nun tavan› ve Discoaster barbadiensis Zonu’nun taban› tan›m- lanm›flt›r (bkz. fiekil 5).
Turborotalia cerroazulensis s.l. Zonu
Tan›m: Globigerinatheka semiinvoluta (Keijzer) ile Turborotalia cerroazulensis s.l. ‘in son görü- nümleri aras›ndaki süreç boyunca oluflmufl ka- yaçlar toplulu¤udur.
Yazar: Bolli (1957).
Kategori: Aflmal› menzil zonu.
Stratigrafik Düzey: Üst Priaboniyen (Üst Eosen).
Fosil Toplulu¤u: Globigerina eocaena Guembel (bkz. Levha 1, fiekil 1), Morozovella crassata (Glaessner), Turborotalia centralis (Cusman ve Bermudez), Turborotalia cerroazulensis (Cole)
(bkz. Levha 1, fiekil 8-10), Turborotalia cerro- azulensis pomeroli (Toumarkine ve Bolli) (bkz.
Levha 1, fiekil 11). Bu zona ait fosil toplulu¤u Seydiler formasyonuna ait GC1 ölçülü stratigra- fi kesitinde formasyonun alt, orta ve üst seviye- lerinden al›nan GC-41–GC-52 no lu örneklerde tan›mlanm›flt›r (bkz. fiekil 3).
Karfl›laflt›rma ve yorum: Bolli (1957, 1966)’nin Trinidad, Toumarkine ve Bolli (1975)’nin ‹tal- ya,Stainforth vd. (1975), Toumarkine ve Luter- bacher (1985) ve Y›ld›z (1995)’›n Gürün (Si- vas)’deki çal›flmalar›nda ve bu incelemede Pri- aboniyen’in üst seviyeleri fosil toplulu¤unun benzerli¤i nedeniyle Turborotalia cerroazulensis s.l. Zonu ile belirlenmifltir (bkz. fiekil 3 ve 4). ‹n- celeme alan›nda ayn› stratigrafik seviyede nan- noplankton zonlar›ndan Discoaster barbadien- sis Zonu’nun üst seviyeleri tan›mlanm›flt›r (bkz.
fiekil 5).
SEYD‹LER FORMASYONU KALKERL‹
NANNOPLANKTON B‹YOSTRAT‹GRAF‹S‹
Seydiler formasyonunda yap›lan kalkerli nan- noplankton biyostratigrafisi çal›flmas›nda for- masyondan derlenen örneklerden 19 nannop- lankton cinsine ait 38 tür tan›mlanm›flt›r (Levha 2). Tan›mlanan nannoplankton türleriyle Roth vd. (1971)’nin kuzey ‹talya; Okada ve Bukry (1980) ile Ellis (1982)’in kuzey Filipin Denizi;
Mac Kenzie ve Wise (1983)’›n Madagaskar ve Y›ld›z (1995)’›n Gürün (Sivas)’deki çal›flmalar›
temel al›narak, Reticulofenestra umbilica ve Discoaster barbadiensis nannoplankton zonlar›
fiekil 4. Seydiler formasyonunda tan›mlanan planktonik foraminifer zonlar›n›n di¤er çal›flmalarla karfl›laflt›rmas›.
Figure 4. Comparison of the determined planktonic foraminiferal zones from the Seydiler formation with other studies.
Yerbilimleri
belirlenmifltir (bkz. fiekil 5). Tan›mlanan biyo- zonlar Martini (1971) ve Roth (1973)’un merkezi Pasifik Okyanusu; Toker ve Erkan (1985)’›n Sa- ros Körfezi; Toker (1987)’in Korkuteli ve Varol (1998)’un Kuzey Denizi çal›flmalar›yla karfl›lafl- t›r›lm›flt›r (fiekil 6).
Reticulofenestra umbilica Zonu
Tan›m: Reticulofenestra umbilica (Levin)’in ilk görünümü ile Chiasmolithus grandis (Bramlette ve Riedel)’in son görünümü aras›ndaki süreç boyunca oluflmufl kayaçlar toplulu¤udur.
Yazar: Roth vd. (1971).
Kategori: Aflmal› menzil zonu.
Stratigrafik Düzey: Üst Lütesiyen-Bartoniyen (Orta Eosen).
Fosil Toplulu¤u: Chiasmolithus grandis (Bram- lette ve Riedel) (Levha 2, fiekil 5, 6), Chiasmo- lithus solitus (Bramlette ve Sullivan), Coccolit- hus eopelagicus (Bramlette ve Riedel), Discoas- ter barbadiensis Tan (levha 2, fiekil 9), Discoas- ter saipanensis Bramlette ve Riedel (levha 2, fiekil 10), Discoaster tanii nodifer Bramlette ve Riedel, Ericsonia formosa (Kamptner) (levha 2, fiekil 12, 13), Ericsonia robusta (Bramlette ve Sullivan) (levha 2, fiekil 14, 15), Pontosphaera plana (Bramlette ve Sullivan) (levha 2, fiekil 21), 40
fiekil 5. GC1 stratigrafi kesitinde kalkerli nannoplankton türlerinin, biyozonlar›n ve ›s›ya karfl› duyarl› kalkerli nannoplankton türlerinin bolluklar›n›n da¤›l›mlar›.
Figure 5. Distributions of the calcareous nannoplankton species, biozones and temperature-sensitive calcareous nannoplankton species in the GC1 stratigraphic section.
Sphenolithus radians Deflandre (levha 2, fiekil 28). Bu zona ait fosil toplulu¤u Seydiler formas- yonuna ait GC1 ölçülü stratigrafi kesitinde for- masyonun alt seviyelerinden al›nan SR-1 - SR- 4 no lu örneklerde tan›mlanm›flt›r (bkz. fiekil 5).
Karfl›laflt›rma ve yorum: Martini (1971)’nin stan- dart zonlamas›nda;Toker ve Erkan (1985)’›n Sa- ros Körfezi’ndeki çal›flmalar›nda üst Lütesiyen- Bartoniyen’e karfl›l›k gelen seviyede Discoaster tanii nodifer, Discoaster saipanensis zonlar›n›
ve Chiasmolithus oamaruensis Zonu’ nun taba- n›n›; Toker (1987), Korkuteli yöresindeki çal›fl- mas›nda Bartoniyen’in üst seviyesinde Discoas- ter saipanensis Zonu’nu ve Chiasmolithus oa- maruensis Zonu’ nun taban›n› tan›mlam›flt›r. Yi- ne Üst Lütesiyen-Bartoniyen’de Roth vd.
(1971)’nin merkezi ve Kuzey ‹talya’daki çal›fl- malar›nda Reticulofenestra umbilica Zonu’nun alt zonu olarak Lanternithus minutus, Discoaster mirus, Discoaster saipanensis zonlar›n› ve Chi- asmolithus oamaruensis Zonu’ nun taban›n›;
Roth (1973) merkezi Pasifik Okyanusu’ndaki ça- l›flmas›nda, Chiasmolithus solithus ve Chiasmo- lithus grandis zonlar›n› tan›mlam›flt›r. Okada ve Bukry (1980) çal›flmalar›nda Reticulofenestra umbilica Zonu’nun alt zonu olarak, Discoaster bifax ve Discoaster saipanensis zonlar›n›; Varol (1998) Kuzey Denizi’ndeki çal›flmas›nda Chias- molithus solithus Zonu’nun alt zonu olarak Bir- keiundia arenosa Alt Zonu’nu ve Chiasmolithus grandis Zonu’nun alt zonu olarak Daktylethra punctulata Alt Zonu’nu yine ayn› stratigrafik se- viyede tan›mlam›fllard›r. Mac Kenzie ve Wise (1983) Madagaskar’da; Y›ld›z (1995)’›n Gürün (Sivas) yöresindeki çal›flmalar›nda ve bu çal›fl- mada Bartoniyen’in varl›¤› fosil toplulu¤unun benzerli¤i nedeniyle Reticulofenestra umbilica Zonu ile tan›mlanm›flt›r (bkz. fiekil 5 ve 6). Reti- culofenestra umbilica (Levin)’in ilk görünümü (43.70 ma.) yani Reticulofenestra umbilica Zo- nu’nun taban› asl›nda Lütesiyen’in üst seviyele- rine karfl›l›k gelmektedir (Hardenbol vd., 1998).
Seydiler formasyonunda yap›lan bu çal›flmada, formasyondan derlenen örneklerde planktonik foraminifer türlerinden Orbulinoides beckmanni Saito türüne rastlan›lamam›flt›r. Orbulinoides beckmanni Saito, Martini (1971)’nin standart zonlamas›nda Discoaster saipanensis (NP 17) Zonu’ nun taban›nda (Bartoniyen’in taban sevi- yelerinde) ortaya ç›kmakta (40.50 ma.) ve yine ayn› zonun taban›nda yok olmaktad›r (40.10 ma.). Dolay›s›yla inceleme alan›nda tan›mlanan nannoplankton zonlar›n›, planktonik foraminifer
fiekil 6. Seydiler formasyonunda tan›mlanan kal- kerli nannoplankton zonlar›n›n di¤er çal›fl- malarla karfl›laflt›rmas›.
Figure 6. Comparison of the determined calcareous nannoplankton biozones from the Seydi- ler formation with other studies.
Yerbilimleri 42
zonlar›yla karfl›laflt›rd›¤›m›zda inceleme alan›n- da Reticulofenestra umbilica Zonu’nun taban›- n›n (Lütesiyen’in üst seviyeleri) bulunmad›¤› or- taya ç›km›flt›r (fiekil 7).
Discoaster barbadiensis Zonu
Tan›m: Chiasmolithus grandis (Bramlette ve Ri- edel) ile Discoaster saipanensis Bramlette ve Riedel ve/veya Discoaster barbadiensis Tan’›n son görünümleri aras›ndaki süreç boyunca olufl- mufl kayaçlar toplulu¤udur.
Yazar: Roth (1973).
Kategori: Aflmal› menzil zonu.
Stratigrafik Düzey: Priaboniyen (Üst Eosen).
Fosil Toplulu¤u: Blackites spinosus (Deflandre ve Fert), Braarudosphaera bigelowii (Gran ve Braarud) (levha 2, fiekil 1), Braarudosphaera discula Bramlette ve Riedel (levha 2, fiekil 2), Calcidiscus kingii (Roth), Chiasmolithus bidens (Bramlette ve Sullivan) (levha 2, fiekil 3), Chias- molithus consuetus (Bramlette ve Sullivan), Chi- asmolithus expansus (Bramlette ve Sullivan) (levha 2, fiekil 4), Coccolithus eopelagicus (Bramlette ve Riedel), Cribrocentrum coenurum (Reinhardt) (levha 2, fiekil 7), Cyclicargolithus floridanus (Roth ve Hay) (levha 2, fiekil 8), Dict- yococcites bisectus (Hay, Mohler ve Wade), Discoaster barbadiensis Tan (levha 2, fiekil 9), Discoaster deflandrei Bramlette ve Riedel, Dis- coaster saipanensis Bramlette ve Riedel (levha 2, fiekil 10), Discoaster tanii Bramlette ve Riedel (levha 2, fiekil 11), Discoaster tanii nodifer Bramlette ve Riedel, Ericsonia formosa (Kampt- ner) (levha 2, fiekil 12, 13), Ericsonia robusta (Bramlette ve Sullivan) (levha 2, fiekil 14, 15), Helicosphaera euphratis Haq, Helicosphaera in- termedia Martini (levha 2, fiekil 16), Helicospha- era lophota Bramlette ve Sullivan (levha 2, fiekil 17), Markalius inversus (Deflandre) (levha 2, fiekil 18, 19), Micrantholithus sp., Neococcolit- hes dubius (Deflandre), Pontosphaera multipora (Kamptner) (levha 2, fiekil 20), Pontosphaera plana (Bramlette ve Sullivan) (levha 2, fiekil 21), Reticulofenestra dictyoda (Deflandre), Reticulo- fenestra gelida (Geitzenauer) (levha 2, fiekil 22), Reticulofenestra minuta (Gartner), Reticu- lofenestra umbilica (Levin) (levha 2, fiekil 23- 25), Rhabdosphaera inflata Bramlette ve Sulli- van (levha 2, fiekil 26), Rhabdosphaera scabro- sa Deflandrei, Sphenolithus obtusus Bukry, Sphenolithus pseudoradians Bramlette ve Wil- coxon (levha 2, fiekil 27), Sphenolithus radians
Deflandre (levha 2, fiekil 28), Zygrhablithus biju- gatus (Deflandre) (levha 2, fiekil 29). Bu zona ait fosil toplulu¤u Seydiler formasyonuna ait GC1 ölçülü stratigrafi kesitinde formasyonun alt, orta ve üst seviyelerinden al›nan SR-5–SR7, GC-1–GC-52 no lu örneklerde tan›mlanm›flt›r (bkz. fiekil 5).
Karfl›laflt›rma ve yorum: Martini (1971)’nin stan- dart zonlamas›nda Priaboniyen’e karfl›l›k gelen seviyede Chiasmolithus oamaruensis, Ismolit- hus recurvus, Sphenolithus pseudoradians zon- lar›n› ve Ericsonia subdisticha Zonu’ nun taban›- n›; Toker ve Erkan (1985)’›n Saros Körfezi’nde ve Toker (1987)’in Korkuteli yöresindeki çal›fl- malar›nda Priaboniyen’de Chiasmolithus oama- ruensis, Ismolithus recurvus ve Sphenolithus pseudoradians zonlar›n› tan›mlam›fllard›r. Yine ayn› stratigrafik seviyede Roth vd. (1971)’nin merkezi ve Kuzey ‹talya’da, Okada ve Bukry (1980)’nin çal›flmalar›nda Discoaster barbadien- sis Zonu’nun alt zonu olarak Chiasmolithus oa- maruensis, Ismolithus recurvus, Sphenolithus pseudoradians zonlar›n› tan›mlam›fllard›r. Varol (1998) Kuzey Denizi’ndeki çal›flmas›nda, Pri- aboniyen’de Discoaster barbadiensis Zonu’nun alt zonu olarak Helicosphaera bramlettei ve Dis- coaster saipanensis zonlar›n› tan›mlam›fllard›r.
Roth (1973)’un merkezi Pasifik Okyanusu’nda;
Mac Kenzie ve Wise (1983)’›n Madagaskar’da
fiekil 7. Seydiler formasyonunda tan›mlanan planktonik foraminifer ve kalkerli nannop- lankton zonlar›n›n karfl›laflt›rmas›.
Figure 7. Comparison of the determined planktonic foraminiferal and calcareous nannoplank- ton biozones from the Seydiler formation.
ve Y›ld›z (1995)’›n Gürün (Sivas) yöresindeki çal›flmalar›nda ve bu çal›flmada Priaboniyen’in varl›¤› fosil toplulu¤unun benzerli¤i nedeniyle Discoaster barbadiensis Zonu ile tan›mlanm›flt›r (bkz. fiekil 6).
SEYD‹LER FORMASYONUNDA
TANIMLANAN OSTRAKOD TOPLULU⁄U Seydiler formasyonunda GC1 ölçülü stratigrafi ke- sitinde Yeflilyurt vd. (2004) ve Yeflilyurt vd. (2005) taraf›ndan yap›lan önceki çal›flmalarda formasyon- dan derlenen örneklerden Orta-Geç Eosen yafl›n›
karakterize eden Cytherella compressa (Münster) (Levha 3, fiekil 1-3), Cytherella ihsaniyensis Sön- mez ve Gökçen (bkz. Levha 3, fiekil 4), Cytherella cf. lata (Brady) (bkz. Levha 3, fiekil 5, 6), Cytherel- la triestina Kolmann, Cytherella sp., (Levha 3, fie- kil 7, 8), Bairdia subdeltoidea (Münster) (Levha 3, fiekil 9), Bairdia sp., (bkz. Levha 3, fiekil 10, 11), Xestolebris sp., (bkz. Levha 3, fiekil 12), olmak üzere 3 ostracod cinsine ait 8 tür tan›mlanm›flt›r (fiekil 3, 8). Formasyonun tümünü temsil eden tip kesit d›fl›ndaki di¤er 6 referans kesit ile birlikte tüm formasyondan, 9 ayr› familyaya ait 11 cins ve bu cinslere ait toplam 24 ostrakod taksonu ay›rtlan- m›flt›r. Saptanan ostrakod faunas› GC1 tip kesitin- de de rastlan›lanlara ilave olarak: Bairdoppilata gli- berti Keij, Krithe bartonensis (Jones), K.obesa (Sönmez-Gökçen), K.strangulata Deltel, K.perno- ides (Bornemann), K. sp., Trachyleberis aculeata aculeata (Bosquet), Echinocythereis dadayana (Mehes), Bradleya sp., Xestoleberis gantensis Mo- nostori, Macrocypris sp., Pontocypris sp., Pa- racypris aeorodynamica Oertli ve Paracypris sp.
taksonlar›d›r. fiekil 9’da ve Levha 3’de sadece bu çal›flman›n konusu olan GC1 tip kesitine ait ostra- kod örnekleri kullan›lm›flt›r.
SEYD‹LER FORMASYONUNUN ESK‹ORTAM YORUMU
Örneklerdeki planktonik/bentonik foraminifer oran›n›n yüzde olarak da¤›l›m› deniz seviyesin- deki de¤iflimlerle iliflkilidir. Planktonik foramini- fer oran›n›n art›fl› deniz seviyesinin yükseldi¤ini, bentonik foraminifer oran›n›n art›fl› ise oransal olarak deniz seviyesinin düfltü¤ünü göstermek- tedir. Bu çal›flmada, örneklerdeki plankto- nik/bentonik foraminifer oranlar›n›n da¤›l›mlar›
hesaplanarak Bartoniyen-Priaboniyen zaman aral›¤›nda deniz seviyesinde meydana gelen de¤iflimler incelenmifltir. Ölçülen stratigrafi kesi- tinin analizi sonucunda; Bartoniyen’e ve Priabo- niyen’in bafllang›c›na karfl›l›k gelen seviyede (SR-1-SR-7, GC-1-GC-4 nolu örneklerin al›nd›¤›
seviyeler); örneklerdeki planktonik foraminifer oran› % 90-100 iken, bentonik foraminifer oran›
% 0–10’ aras›ndad›r. Formasyonun daha üst seviyelerinde yine Priaboniyen’in bafllang›c›na karfl›l›k gelen seviyelerde (GC-5-GC-17 nolu ör- neklerin al›nd›¤› seviyeler); zaman zaman ör- neklerdeki planktonik foraminifer oran› % 10-95 iken, bentonik foraminifer oran› % 5-90’ dir. Pri- aboniyen’in ortalar›na karfl›l›k gelen seviyede (GC-18-GC-39 nolu örneklerin al›nd›¤› seviye- ler); örneklerde planktonik foraminifer oran›, % 80 iken, bentonik foraminifer oran› % 20’dir. Pri- aboniyen’in sonlar›na karfl›l›k gelen seviyede (GC-39-GC-52 nolu örneklerin al›nd›¤› seviye- ler); örneklerde planktonik foraminifer oran›, % 0-50 iken, bentonik foraminifer oran› % 50-100’
dür. Bu durum, inceleme alan›nda Bartoniyen- Priaboniyen zaman aral›¤›nda yöredeki denizin genel olarak önce derinleflti¤ini ve daha sonra Priaboniyen’in sonunda s›¤laflt›¤›n› göstermek- tedir. Ayr›ca, örneklerdeki planktonik/bentonik foraminifer oran›n›n da¤›l›m› deniz seviyesinin
fiekil 9. GC1 stratigrafi kesitinde tan›mlanan ostrakod cinslerinin ortamlara göre da¤›l›m›.
Figure 9. Environmental distributions of the determined ostracod genera in the GC1 stratigraphic section.
fiekil 8. GC1 stratigrafi kesitinde tan›mlanan ost- rakod türlerinin kronostratigrafik yay›l›m›.
Figure 8. Chronostratigraphic distributions of the determined ostracod species in the GC1 stratigraphic section.
Yerbilimleri 44
Bartoniyen’de ve Priaboniyen bafl›nda genel olarak derinleflti¤ini, bu derinleflmenin devaml›
bir flekilde olmad›¤›n› zaman zaman derinleflme ve s›¤laflmalar›n birbirlerini izledi¤ini, Priaboni- yen’in ortalar›nda denizin derinleflmesinin dü- zenli bir flekilde geliflti¤ini ve Priaboniyen so- nunda ise denizin geri çekildi¤ini göstermektedir (bkz. fiekil 3).
Seydiler formasyonuna ait tüm ostrakod toplulu¤u birlikte de¤erlendirildi¤inde, genel karakter olarak k›smen epineritik ve batiyal koflullara da geçifl ya- pan infraneritik bir denizel ortam›n varl›¤›ndan söz edilebilir (Yeflilyurt, 2004; Yeflilyurt vd., 2005).
Kalkerli nannoplankton topluluklar›n›n bolluk da-
¤›l›mlar› suyun termal ›s›s›yla iliflkilidir. Bu da eskibiyoco¤rafyadaki eskiiklim ve eskiokyanusal özellikleri yorumlamakta kullan›lmaktad›r (Oka- da ve Hanjo, 1973). Tersiyer devrinde ›l›man ve serin sularda Coccolithus pelagicus (Bramlette ve Riedel), Istmolithus recurvus Deflandre, Cyli- cargolithus floridanus (Roth ve Hay), Reticulofe- nestra umbilica (Levin), s›cak sularda ise Dict- yococcites bisectus (Hay, Mohler ve Wade), Ericsonia formosa (Kamptner), Discoaster, Heli- cosphaera, Sphenolithus ve Chiasmolithus top- luluklar›n›n di¤er nannoplankton türlerine göre bolluk yüzdeleri artmaktad›r (Mc Intyre vd., 1970; Bukry vd., 1971; Haq ve Lipps, 1971;
Bukry, 1973; Haq vd., 1974; Shackleton ve Ken- net, 1975; Bukry,1978; Haq vd., 1987; Siesser ve Haq, 1987; Miller vd., 1987; Wei ve Wise, 1989).
Orta Eosen-Oligosen dönemi, önemli iklimsel ve okyanusal de¤iflimlerin olufltu¤u bir süreçtir. Bu süreçte dünya buzul dönemine girmifltir. ‹ncele- me alan›nda Bartoniyen-Priaboniyen zaman aral›¤›nda saptanan nannoplankton zonlar›na ve içerdikleri formlara dayanarak, bu zaman aral›¤›nda yöredeki denizin yar› tropikal özellik- te oldu¤u belirlenmifltir. Is›ya karfl› duyarl› olan nannoplankton türlerinin bolluk da¤›l›mlar› deniz yüzey suyu s›cakl›¤›nda zaman zaman de¤iflim- lerin oldu¤unu göstermektedir. Seydiler formas- yonundan al›nan stratigrafik kesitte de ›l›man-s›- cak su formlar›n›n yüzde olarak bolluklar› (% 10- 80), ›l›man-serin su formlar›na göre (% 0-60) da- ha yüksektir. Bu durum, Bartoniyen-Priaboniyen zaman aral›¤›nda yörede deniz yüzey suyunun genel olarak ›l›man-s›cak karakterde oldu¤unu göstermektedir. Seydiler formasyonunun çökel- mesi s›ras›nda baz› seviyelerde zaman zaman
›l›man-serin su formlar›n›n yüzdeleri (% 22-60),
›l›man-s›cak su formlar›na göre (% 18-33) art- m›flt›r. Bu durum, bu dönemde yörede zaman zaman so¤uk su ak›nt›lar›n›n etkin oldu¤unu göstermektedir (bkz. fiekil 5).
SONUÇLAR
Kastamonu ili kuzeyinde Seydiler ve A¤l› ilçele- ri ile ‹mranlar köyü aras›nda yüzeylenen Seydi- ler formasyonunun planktonik foraminifer, kal- kerli nannoplankton biyostratigrafisi, ostrakod toplulu¤u ve eskiortam özelliklerinin incelendi¤i bu çal›flmada elde edilen bafll›ca sonuçlar afla-
¤›da sunulmufltur.
(1) Seydiler formasyonunda ölçülen stratigrafik kesitten derlenen toplam 52 örnekten, 7 plankto- nik foraminifer cinsine ait 13 tür tan›mlanm›flt›r.
Tan›mlanan planktonik foraminifer türleriyle Bar- toniyen-Priaboniyen (Orta-Geç Eosen) zaman aral›¤›n› temsil eden Truncorotaloides rohri, Globigerinatheka semiinvoluta ve Turborotalia cerroazulensis s.l. planktonik foraminifer zonlar›
belirlenmifltir.
(2) Ayn› örneklerden 19 nannoplankton cinsine ait 38 tür tan›mlanm›fl ve Bartoniyen-Priaboni- yen (Orta-Geç Eosen) zaman aral›¤›n› temsil eden Reticulofenestra umbilica ve Discoaster barbadiensis nannoplankton zonlar› belirlenmifl- tir.
(3) Seydiler formasyonunda GC1 ölçülü stratig- rafi kesitinde yap›lan bu çal›flmada formasyon- dan derlenen örneklerden Orta-Geç Eosen yafl›- n› ve litoral ortamdan-derin denize kadar olan denizel ortam› karakterize eden 3 ostracod cin- sine ait 8 tür tan›mlanm›flt›r. Tüm formasyona ait ostrakod toplulu¤u birlikte de¤erlendirildi¤inde, bu dönemde k›smen epineritik ve batiyal koflul- lar› da temsil eden infraneritik denizel ortam›n varl›¤›ndan söz edilebilir.
(4) Örneklerdeki planktonik/bentonik foraminifer oranlar›n›n yüzde da¤›l›mlar› de¤erlendirildi¤in- de, inceleme alan›nda Bartoniyen-Priaboniyen zaman aral›¤›nda yöredeki denizin genel olarak önce derinleflen, Priaboniyen sonunda ise s›¤la- flan karakterde oldu¤u belirlenmifltir. Ayr›ca, Seydiler formasyonunun çökelmesi s›ras›nda deniz seviyesinde meydana gelen derinleflme- nin Priaboniyen bafl›nda devaml› olmad›¤›, za-
man zaman derinleflme ve s›¤laflmalar›n tekrar- land›klar›, Priaboniyen sonunda ise ortam›n ta- mamen s›¤laflt›¤› belirlenmifltir.
(5) Örneklerdeki ›s›ya karfl› duyarl› kalkerli nan- noplankton türlerinin da¤›l›mlar› de¤erlendirildi-
¤inde, Bartoniyen-Priaboniyen zaman aral›¤›n- da yörede deniz yüzey suyunun genel olarak ›l›- man-s›cak karakterde oldu¤u, formasyonun olu- flumu s›ras›nda baz› seviyelerde zaman zaman
›l›man-serin ve ›l›man-s›cak fazlar›n birbirlerini izledikleri, dolay›s›yla bu dönemde yörede za- man zaman so¤uk su ak›nt›lar›n›n etkin oldu¤u belirlenmifltir.
KAYNAKLAR
Bardet, N., and Tuno¤lu, C., 2002. First Mosasaurid (Squamata) from Late Cretaceous from Turkey. Journal of Vertebrate Paleonto- logy, 22 (3), 712-715.
Bolli, H.M., 1957. Planktonic foraminifea from the Eo- cene Navet and San Fernando formations of Trinidad. B.W.I. Bulletin U.S. National Museum, 215, 155-172.
Bolli, H.M., 1966. Zonation of Cretaceous to Pliocene marine sediments based on planktonic fo- raminifera. Boletino Informativo Asociaci- on Venezolana de Geologia y Petroleo, 9, 3-32.
Boztu¤, D. ve Y›lmaz, O., 1995. Daday-Devrekani masifi metamorfizmas› ve Jeolojik evrimi, Kastamonu bölgesi, Bat› Pontidler. Türkiye Jeoloji Bülteni, 38 (1), 33-52.
Bukry, D., 1973. Coccolith and silicoflagellate stratig- raphy of Tasman Sea and Southeastern Pacific Ocean. DSDP Leg 21, In: R. E.
Burns and J. E. Andrew (ed.), U.S.Govern- ment Printing Office, Washington.
Bukry, D., 1978. Cenozoic silicoflagellate and cocco- lith stratigraphy, Southeastern Atlantic Ocean. DSDP Leg 40, In: H.M. Bolli and W.B.F. Ryan (ed.), U.S.Government Prin- ting Office, Washington.
Bukry, D., Douglas, R.G., King, S.A., and Krashenin- nikov, V.A., 1971. Planktonic microfossil biostratigraphy of the northwestern Pacific Ocean. In: B.C.Heezen (ed.), U.S.Go- vernment Printing Office, Washington.
Dizer, A., 1953. Kastamonu nummuliti¤inin paleonto- lojik etüdü. ‹stanbul Üniversitesi Fen Fa- kültesi Mecmuas›, B, 18/3-4, 207-299.
Ellis, C.H., 1982. DSDP Leg.60. Marathon Oil Com- pany, Littleton, Colorado.
Haq, B.U., and Lipps, J.H., 1971. Calcareous nan- noplankton silicoflagellate. DSDP Legs 69- 75, In: H.M. J.I. Tracey and G.H. Sutton (ed.), U.S.Government Printing Office.
Washington.
Haq, B.U., Lohmann, G.P., and Wise, S.W., 1974.
Calcareous nannoplankton biostratigraphy and its paleoclimatic implications, Cenozo- ic of the Falkland Plateau and Miocene of the Atlantic Ocean. DSDP Leg 36, In: P.F.
Barker and L.W.D. Daiziel (eds.), U.S.Go- vernment Printing Office, Washington.
Haq, B.U., Hardenbol, J., and Vail, P.R., 1987. Chro- nology of fluctuating sea levels since the Triassic. Science, 235, 1156-1167.
Hardenbol, J., Thierry, J., Farley, M.B., Jacquin, T., Graciansky, P.C., and Vail, P.R., 1998. Me- sozoic and Cenozoic sequence stratigraphy of Europen Basins. Society of Sedimentary Geology Special Publication, 60.
Ketin, ‹., 1966. Tectonic units of Anatolia. Maden Tet- kik ve Arama Enstitüsü Dergisi, 66, 23-24.
Mac Kenzie, D.T., and Wise, S.W.Jr., 1983. Paleoce- ne and Eocene calcareous nannofossils from DSDP Legs 25 and 40, South and East of Africa.LXXI, U.S.Government Prin- ting Office, Washington.
Martini, E., 1971. Standard Tertiary and Quaternary calcareous nannoplankton zonation. Pro- ceedings of the 2nd Planktonic Conferen- ce of Rome (2), 739-785.
Mc Intyre, A., Be, A.W.H., and Roche, M.B., 1970.
Modern Pacific coccolithoporida: A Pale- ontological thermometer. N.Y. Academic Science Transactions, 32, 720-731.
Miller, K.G., Fairbanks, R.G., and Mountain, G.S., 1987. Tertiary oxygen isotope synthesis.
Sea level history and continental margin eosion. Paleoceanography, 2, 1-19.
Okada, H., and Bukry, D., 1980. Supplementary mo- dification and introduction of code num- bers to the low-latitude coccolith biostratig- raphic zonation. Marine Micropaleonto- logy, 5, 321-325.
Okada, H., and Hanjo, S., 1973. The distribution of oceanic coccolithophorids in the Pacific.
Deep Sea Research, 20, 355-374.
Özgen-Erdem, N., 2001. Nummofallotia kastamonica n. sp. (Foraminifera) a new species from
Yerbilimleri 46
the Upper Maastrichtian of Devrekani (Kastamonu-Turkey). Revue de Paléobi- ologie, 20 (1), 31-37.
Özgen-Erdem, N., ‹nan, N., Akyaz›, M., and Tuno¤lu, C., 2005. Benthonic foraminiferal assemb- lages and microfacies analysis of Paleoce- ne-Eocene carbonate rocs in the Kasta- monu region, Northern Turkey. Journal of Asian Earth Sciences, 25, 403-417.
Roth, P.H., 1973. Calcareous Nannofossils, Leg 17, Deep Sea Drilling Project. Initial Reports of the DSDP, 17, 695-795.
Roth, P.H., Baumann, P., and Bertolina, V., 1971. La- te Eocene-Oligocene calcareous nannop- lankton from Central and Northern Italy, Proceedings of 2nd Planktonic Conference of Rome, Vol. 2, 1069-1097.
Shackleton, N.J., and Kennet, J.P., 1975. Paleotem- perature history of Cenozoic and the initi- ation of Antarctic glaciation. Oxygen and Carbon isotope analyses DSDP, Sites 277-279 and 281. In: J.P.Kennet and R.E.Houtz (eds.), U.S. Government Prin- ting Office, Washington.
Siesser, W.G., and Haq, B.U., 1987. Calcareous nan- noplankton. In: T.W., Broadhead (ed.), Fossil prokaryotes and protests. Notes for a short course, University of Tenn, Depart- ment of Geological Sciences, 18, 87-127.
Stainforth, R.M, Lamb, J.L, Luterbacher, H., Beard, J.H., and Jeffords, R.M., 1975. Cenozoic planktonic foraminiferal zonation and cha- racteristics of index forms. University of Kansas Paleontology Contribution Article, 62, 1-426.
Toker, V., 1987. Korkuteli yöresi (KB Antalya) Üst Eo- sen-Alt Oligosen kalkerli nannoplankton biyostratigrafisi. Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, 30, 19-34.
Toker, V. ve Erkan, E., 1985. Gelibolu Yar›madas›
Eosen formasyonlar› nannoplankton bi- yostratigrafisi. Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü Dergisi, 101/102.
Toumarkine, M., èt Bolli, H.M., 1975. Foraminiferes planctoniques de I’Eocéne moyen et supé- rieur de la coupe de Possagno. Shweiz.
Paleontol. Abh, 97, 69-185.
Toumarkine, M., and Luterbacher, H. 1985. Paleoce- ne and Eocene planktonic foraminifera. In:
H.M. Bolli, J.B. Saunders and K. Perch-Ni- elsen (eds.), Plankton Stratigraphy, 87- 154.
Tuno¤lu, C., 1991a. Devrekani kuzey yöresinin (Kas- tamonu) jeolojik incelenmesi. Doktora Te-
zi, Hacettepe Üniversitesi, Jeoloji Mühen- disli¤i Bölümü (yay›mlanmam›fl).
Tuno¤lu, C., 1991b. Orta Pontidler’de Devrekani Hav- zas›’n›n (Kastamonu kuzeyi) litostratigrafi birimleri. Suat Erk Jeoloji Sempozyumu Bildiriler Kitab›, Ankara, 183-191.
Tuno¤lu, C., 1993. Devrekani Havzas›’nda (Orta Pon- tidler) ‹ncigez ve Davutlar formasyonlar›
kumtafllar›n›n çökelme koflullar›n›n ince- lenmesi. Yerbilimleri, 16, 145-160.
Tuno¤lu, C., 1994. Devrekani Havzas› (Kastamou ku- zeyi) üst Paleosen-orta Eosen yafll› karbo- nat istifinde mikrofasiyes analizleri. Türkiye Jeoloji Bülteni, 37 (2), 43-51.
Tuno¤lu, C. ve Ertekin, ‹.K., 2005. Kretase-Paleosen yafll› Davutlar formasyonunun (Devreka- ni/Kastamonu) ostrakoda biyostratigrafisi ve kronostratigrafisi TÜB‹TAK-YDABAG Projesi:101Y013 (yay›mlanmam›fl).
Tuno¤lu, C. ve Bardet, N., 2006, Mosasaurus hoff- manni Mantell, 1829: Türkiye’de, Geç Kre- tase dönemine ait ilk deniz sürüngeninin keflfi. Türkiye Jeoloji Bülteni, 49 (1), 11-24.
Varol, O., 1998. Paleogene. In: P.R.Brown (ed.), Cal- careous Nannofossil Biostratigraphy, De- partment of Geolological Sciences Univer- sity College London, 200-225.
Wei, W., 1988. A. new technique for preparing quan- titative nannofossil slides. Journal of Pale- ontology, 62, 472-473.
Wei, W., and Wise, W.S.Jr., 1989. Paleogene calca- reous nannofossil magnetobiochronology:
Results from South Atlantic Ocean DSDP, Site 516. Marine Micropaleontology, 14, 119-152.
Yeflilyurt, N., 2004. Seydiler (Kastamonu) Kuzeyi Geç Lütesiyen-Bartoniyen yafll› Seydiler for- masyonunun ostrakod toplulu¤u. Yüksek Mühendislik Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Jeoloji Mühendisli¤i Bölümü (yay›mlanma- m›fl).
Yeflilyurt, N., Ertekin, ‹.K. ve Tuno¤lu, C., 2005. Bat›
Pontidler’de (Seydiler/Kastamonu) yeni bir litostratigrafik birim önerisi: Geç Lütesiyen- Bartoniyen yafll› Seydiler formasyonu. Tür- kiye Jeoloji Bülteni, 48 (1), 41-55.
Y›ld›z, A., 1995. Gürün yöresi (Sivas güneyi) Kretase- Paleojen yafll› birimlerin planktik foramini- fera ve kalkerli nannoplankton biyostratig- rafisi. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Jeoloji Mühendisli¤i Bölümü (yay›mlanma- m›fl).
Y›lmaz, O., 1979. Daday-Devrekani Masifi kuzey ke- simi litostratigrafi birimleri ve tektoni¤i. Do- çentlik Tezi, Hacettepe Üniversitesi, (ya- y›mlanmam›fl).
Y›lmaz, O., 1980. Daday-Devrekani Masifi kuzeydo-
¤u kesimi litostratigrafi birimleri ve tektoni-
¤i. Yerbilimleri, 8, 71-82.
Yerbilimleri
LEVHA 1. Seydiler formasyonu planktonik foraminifer toplulu¤u SEM foto¤raflar›.
(1) Globigerina eocaenae Guembel, s›rt taraf›, örnek no GC-45; (2) Globigerina hagni Gohrbandht, s›rt taraf›, örnek no SR-5; (3) Globigerina hagni Gohrbandht, s›rt taraf›, örnek no SR-5; (4) Globigerina hig- ginsi Bolli, s›rt taraf›, örnek no SR-5; (5) Globigerinatheka semiinvoluta (Keijzer), s›rt taraf›, örnek no GC-40; (6) Globigerinatheka semiinvoluta (Keijzer), kar›n taraf›, örnek no GC-40; (7) Globigerinatheka semiinvoluta (Keijzer), yan taraf›, örnek no GC-40; (8) Turborotalia cerroazulensis (Cole), yan taraf›, örnek no GC-18; (9) Turborotalia cerroazulensis (Cole), kar›n taraf›, örnek no GC-18; (10) Turborotalia cerroazulensis (Cole), s›rt taraf›, örnek no GC-18; (11) Turborotalia cerroazulensis pomeroli (Toumarkine ve Bolli), kar›n taraf›, örnek no GC-28; (12) Truncorotaloides rohri (Brönnimann ve Bermudez), s›rt taraf›, örnek no SR-1; (13) Truncorotaloides rohri (Brönnimann ve Bermudez), yan taraf›, örnek no SR-1.
PLATE 1. SEM photographs of planktonic foraminifer assemblages from the Seydiler formation.
(1) Globigerina eocaenae Guembel, spiral side, sample no GC-45; (2) Globigerina hagni Gohrbandht, spiral side, sample no SR-5; (3) Globigerina hagni Gohrbandht, spiral side, sample no SR-5; (4) Globigerina higginsi Bolli, spiral side, sample no SR-5; (5) Globigerinatheka semiinvoluta (Keijzer), spi- ral side, sample no GC-40; (6) Globigerinatheka semiinvoluta (Keijzer), ombilical side, sample no GC- 40; (7) Globigerinatheka semiinvoluta (Keijzer), lateral side, sample no GC-40; (8) Turborotalia cer- roazulensis (Cole), lateral side, sample no GC-18; (9) Turborotalia cerroazulensis (Cole), ombilical side, sample no GC-18; (10) Turborotalia cerroazulensis (Cole), spiral side, sample no GC-18; (11) Turborotalia cerroazulensis pomeroli (Toumarkine ve Bolli), ombilical side, sample no GC-28; (12) Truncorotaloides rohri (Brönnimann ve Bermudez), spiral side, sample no SR-1; (13) Truncorotaloides rohri (Brönnimann ve Bermudez), lateral side, sample no SR-1.
48
LEVHA 1 / PLATE 1
Yerbilimleri
LEVHA 2. Seydiler formasyonu nannoplankton toplulu¤u foto¤raflar›.
(1) Braarudosphaera bigelowii (Gran ve Braarud), örnek no GC-6; (2) Braarudosphaera discula Bramlette ve Riedel, örnek no GC-49; (3) Chiasmolithus bidens (Bramlette ve Sullivan), örnek no GC- 32; (4) Chiasmolithus expansus (Bramlette ve Sullivan), örnek no GC-46; (5) Chiasmolithus grandis (Bramlette ve Riedel), örnek no SR-2; (6) Chiasmolithus grandis (Bramlette ve Riedel), örnek no SR- 2; (7) Cribrocentrum coenurum (Reinhardt), örnek no GC-46; (8) Cyclicargolithus floridanus (Roth ve Hay), örnek no GC-52; (9) Discoaster barbadiensis Tan, örnek no GC-52; (10) Discoaster saipanensis Bramlette ve Riedel, örnek no GC-48; (11) Discoaster tanii Bramlette ve Riedel, örnek no GC-38; (12) Ericsonia formosa (Kamptner), örnek no GC-46; (13) Ericsonia formosa (Kamptner), örnek no GC-46;
(14) Ericsonia robusta (Bramlette ve Sullivan), örnek no Gc-46; (15) Ericsonia robusta (Bramlette ve Sullivan), örnek no GC-46; (16) Helicosphaera intermedia Martini, örnek no GC-25; (17) Helicosphaera lophota Bramlette ve Sullivan, örnek no GC-43; (18) Markalius inversus (Deflandre), örnek no GC-46;
(19) Markalius inversus (Deflandre), örnek no GC-46; (20) Pontosphaera multipora (Kamptner), örnek no GC-48; (21) Pontosphaera plana (Bramlette ve Sullivan), örnek no GC-52; (22) Reticulofenestra gelida (Geitzenauer), örnek no GC-48; (23) Reticulofenestra umbilica (Levin), örnek no GC-51; (24) Reticulofenestra umbilica (Levin), örnek no GC-51; (25) Reticulofenestra umbilica (Levin), örnek no GC-51; (26) Rhabdosphaera inflata Bramlette ve Sullivan, örnek no GC-52; (27) Sphenolithus pseudo- radians Bramlette ve Wilcoxon, örnek no GC-52; (28) Sphenolithus radians Deflandre, örnek no GC- 52; (29) Zygrhablithus bijugatus (Deflandre), örnek no GC-52.
PLATE 2. Photographs of nannoplankton assemblages from the Seydiler formation.
(1) Braarudosphaera bigelowii (Gran and Braarud), sample no GC-6; (2) Braarudosphaera discula Bramlette and Riedel, sample no GC-49; (3) Chiasmolithus bidens (Bramlette and Sullivan), sample no GC-32; (4) Chiasmolithus expansus (Bramlette and Sullivan), sample no GC-46; (5) Chiasmolithus grandis (Bramlette and Riedel), sample no SR-2; (6) Chiasmolithus grandis (Bramlette and Riedel), sample no SR-2; (7) Cribrocentrum coenurum (Reinhardt), sample no GC-46; (8) Cyclicargolithus flori- danus (Roth and Hay), sample no GC-52; (9) Discoaster barbadiensis Tan, sample no GC-52; (10) Discoaster saipanensis Bramlette and Riedel,sample no GC-48; (11) Discoaster tanii Bramlette and Riedel, sample no GC-38; (12) Ericsonia formosa (Kamptner), sample no GC-46; (13) Ericsonia for- mosa (Kamptner), sample no Gc-46; (14) Ericsonia robusta (Bramlette and Sullivan), sample no GC- 46; (15) Ericsonia robusta (Bramlette ve Sullivan), sample no GC-46; (16) Helicosphaera intermedia Martini, sample no GC-25; (17) Helicosphaera lophota Bramlette and Sullivan, sample no GC-43; (18) Markalius inversus (Deflandre), sample no GC-46; (19) Markalius inversus (Deflandre), sample no GC- 46; (20) Pontosphaera multipora (Kamptner), sample no GC-48; (21) Pontosphaera plana (Bramlette and Sullivan), sample no GC-52; (22) Reticulofenestra gelida (Geitzenauer), sample no GC-48; (23) Reticulofenestra umbilica (Levin), sample no GC-51; (24) Reticulofenestra umbilica (Levin), sample no GC-51; (25) Reticulofenestra umbilica (Levin), sample no GC-51; (26) Rhabdosphaera inflata Bramlette and Sullivan, sample no GC-52; (27) Sphenolithus pseudoradians Bramlette and Wilcoxon, sample no GC-52; (28) Sphenolithus radians Deflandre, sample no GC-52; (29) Zygrhablithus bijuga- tus (Deflandre), sample no GC-52.
50
LEVHA 2 / PLATE 2
Yerbilimleri
LEVHA 3. Seydiler formasyonu ostrakod toplulu¤u foto¤raflar›.
(1) Cytherella compressa (Münster), sol kapak, iç görünüm, örnek no GC-50; (2) Cytherella compres- sa (Münster), sa¤ kapak, iç görünüm, örnek no GC-49; (3) Cytherella compressa (Münster), kar›n görünümü, örnek no GC-49; (4) Cytherella ihsaniyensis Sönmez ve Gökçen, sol kapak, d›fl görünüm, örnek no GC-49; (5) Cytherella cf. lata Brady, kar›n görünümü, örnek no GC-12; (6) Cytherella cf. lata Brady, sol kapak, d›fl görünüm, örnek no GC-12; (7) Cytherella sp., sol kapak, d›fl görünüm, örnek no GC-31; (8) Cytherella sp., sa¤ kapak, d›fl görünüm, örnek no GC-31; (9) Bairdia subdeltoidea Münster, sa¤ kapak, d›fl görünüm, örnek no GC-11; (10) Bairdia sp., sa¤ kapak, d›fl görünüm, örnek no GC-20;
(11) Bairdia sp., s›rt görünümü, örnek no GC-20; (12) Xestoleberis sp., sol kapak, d›fl görünüm, örnek no GC-15.
PLATE 3. Photographs of ostracod assemblages from the Seydiler formation.
(1) Cytherella compressa (Münster), left valve, inter view, sample no GC-50; (2) Cytherella compressa (Münster), right valve, inter view, sample no GC-49; (3) Cytherella compressa (Münster), ventral view, sample no GC-49; (4) Cytherella ihsaniyensis Sönmez-Gökçen, left valve, external view, sample no GC-49; (5) Cytherella cf. lata Brady, ventral view, sample no GC-12; (6) Cytherella cf. lata Brady, left valve, external view, sample no GC-12; (7) Cytherella sp., right valve, external view, sample no GC- 31; (8) Cytherella sp., right valve, external view, sample no GC-31; (9) Bairdia subdeltoidea Münster, right valve, external view, sample no GC-11; (10) Bairdia sp., right valve, external view, sample no GC- 20; (11) Bairdia sp., dorsal view, sample no GC-20; (12) Xestoleberis sp., left valve, external view, sam- ple no GC-15.
52
LEVHA 3 / PLATE 3
