İŞLETİM SİSTEMLERİNİN
GÜVENLİK VE KULLANIŞLILIK AÇISINDAN KARŞILAŞTIRILMASI
Mustafa NUMANOĞLU
Windows ile Linux’un Karşılaştırılması
Ö ze llik W in d o w s L in u x
S a ld ırı / G ü v e n lik
B u g ü n e k a d a r 1 1 0 0 0 ’d e n fa z la z a ra rlı y a z ılım k e ş fe d ilm iş tir.
8 0 0 ’e y a k ın z a ra rlı y a z ılım s a ld ırıs ı y a ş a n m ış tır.
K ontrol K o n tro l iş le tim s is te m in in e lin d e d ir. K u lla n ıc ı y ö n e tim li b ir s is te m d ir.
Ç e k ird e k M ic ro ç e k ird e k k u lla n d ığ ın d a n h e r a y g ıt s ü rü c ü s ü a yrı b ir p ro g ra m g ib i ç a lış ır.
H ib rit v e y a m o n o litik ç e k ird e k ku lla n ır.
Ç o ğ u s ü rü c ü ç e k ird e ğ e g ö m ü lü d ü r.
Ö n y ü klü y a z ılım la r
In te rn e t E x p lo re r, N o t D e fte ri, W in d o w s M e d ia P la ye r, M S N , b irk a ç o y u n g ib i te m e l p ro g ra m la r
D a ğ ıtım ın a b a ğ lı o la ra k d e ğ iş m e k le b e ra b e r te m e l b ir D S d a ğ ıtım ın d a o fis , g ra fik , ç o k lu o rta m , C D y a z m a , s ık ış tırm a , a n lık h a b e rle ş m e , ş ifre le m e , e ğ itim , y a z ılım g e liş tirm e , v s ... ih tiy a ç d u y u la n h e m e n h e r y a z ılım (B a z ı p ro g ra m la rın b ird e n fa z la a lte rn a tifi) b u lu n m a k ta d ır.
Y azılım Y ü k le m e
Ç o k a z b ir k ısm ı ü c re ts iz o lm a k la b e ra b e r o ld u k ç a b ü y ü k b ir y a z ılım y e lp a z e s i v a rd ır. Y a z ılım la rın to p la n d ığ ı b ir p la tfo rm y o k tu r. H e r y a z ılım k e n d i firm a s ın d a n y a d a a ra c ı ş irk e tle rd e n te m in e d ilm e li/in d irilm e lid ir.
Ç o k a z tic a ri/p a ra lı y a z ılım la b e ra b e r b ü y ü k b ir ö z g ü r y a z ılım h a v u z u v a rd ır. G e n e ld e h e r d a ğ ıtım ın k e n d in e h a s b ir p a k e t y ö n e tic is i v e d e n e n m iş y a z ılım la rın s a k la n d ığ ı d o s y a d e p o s u b u lu n m a k ta d ır.
Windows ile Linux’un Karşılaştırılması
F iyat 4 5 $ -4 5 0 $ a ra s ı 0 $ -3 5 0 $ a ra s ı
D e s te k İm kânı / Ü creti (yıllık)
2 0 0 $ -8 0 0 0 $ a ra s ı 0 $ -4 0 0 0 $ a ra s ı
B e lle k Y ö n e tim i B e lle k k u lla n ıld ık ç a k u lla n ıla m a y a n a d re s a rta r. B ir s ü re s o n ra y e n id e n b a ş la tm a g e re k tirir.
B e lle k te y e r b u lu n a m a m a s ı
d u ru m u n d a ta k a s a la n ı a ra c ılığ ıy la k ilitle n m e v e y e n id e n b a ş la tm a e n g e lle n m e y e ç a lış ılır.
G ra fik A ra y ü zü W in d o w s E x p lo re r G N O M E , K D E m a s a ü s tü
K o nsol A ra y ü zü X P ’y e k a d a r c o m m a n d .c o m X P v e s o n ra s ı c m d .e x e
Ç e ş itli U N IX k a b u k la rı
S ü rü c ü D esteği M ic ro s o ft ta ra fın d a n s a ğ la n ır y a d a d o n a n ım ü re tic ile ri s a ğ la r. H e r d o n a n ım ın W in d o w s s ü rü c ü s ü m u tla k a va rd ır.
D o n a n ım ü re tic ile ri ta ra fın d a n s a ğ la n a n s ü rü c ü s a y ıs ı a zd ır.
N V ID IA , A T I, H P g ib i b a zı fir m a la r a ç ık k a y n a k k o d lu s ü rü c ü
ü re tm e k te d irle r. D iğ e rle rin in L in u x ’ta ç a lış m a s ı te rs in e
m ü h e n d is lik y ö n te m iy le s a ğ la n ır.
Windows ile Linux’un Karşılaştırılması
K u ru lu m S ü resi Y a k la ş ık 2 0 d a k ik a D a ğ ıtım a g ö re d e ğ iş m e k le b e ra b e r s ü r ü c ü le r v e p ro g ra m la rla b e ra b e r y a k la ş ık 15 d a k ik a (P a rd u s 2 0 1 1 .2 s ü rü m ü iç in )
G ü n c e lle m e L is a n s lı k u lla n ıc ıla r için in te rn e t ü z e rin d e n o to m a tik g ü n c e lle m e
K u ru lu m g ib i g ü n c e lle m e d e ü c re ts iz d ir. D a ğ ıtım a g ö re y ıld a o rta la m a 2 y a d a 3 y e n i s ü rü m y a y ın la n ır. G ü n c e lle m e g e n e ld e in te rn e t ü z e rin d e n y a p ılır.
D o sya S is te m le ri N T F S , F A T 32, IS O 9 6 6 0 , U D F E X T 2 , E X T 3 , E X T 4 , R e is e rF S , FAT, F A T32, IS O 9 6 6 0 , UDF, N F S , N T F S , J F S , X F S
E ğitim İm kânı O k u lla rd a , k u rs la rd a , ü n iv e rs ite le rd e M e s le k L is e le ri, m e s le k y ü k s e k O k u lla rın ın v e fa k ü lte le rin
b ilg is a y a r ile ilg ili b ö lü m le rin d e
Tasarım T a m a m ı p ro fe s y o n e l b ir e k ip
ta ra fın d a n h a z ırla n ır v e te k b ir ça tı a ltın d a o lu ş tu ru lu r.
D a h a ç o k a m a tö r ta s a rım c ıla r ta ra fın d a n h a z ırla n ır. H e r L in u x d a ğ ıtım ı için a yrı b ir ta s a rım e k ib i m e v c u ttu r. B u d a iş g ü c ü
b ö lü n m e s in e y o l a ç m a k ta d ır.
Windows 10 Desktop Sürümleri
■ Windows 10 Home: PC, tablet veya ikisini bir arada sunan cihazlarda çalışmak üzere tasarlanmış bir
Windows 10 sürümüdür. Daha çok ev kullanıcılarını hedef alır, düşük maliyetlidir. İçerisinde kurumsal özellikler yer almaz.
■ Windows Pro: İş dünyasını hedef alan bir sürümdür.
Windows 10 Home sürümündeki tüm özelliklere ek olarak
çeşitli iş ve kurumsal özellikleri de bünyesinde barındırır.
Windows 10 Desktop Sürümleri
■ Windows 10 Enterprise: Yine iş dünyasını hedef alan bir sürümdür. Windows 10 Pro özelliklerinin tamamına sahiptir. Ayrıca geniş BT yapılarına destek olacak bazı avantajlar sağlar.
■ Windows 10 Education: Okullar ve üniversiteler için
olan Akademik sürümdür. Windows 10 Enterprise’ın tüm özelliklerine sahiptir. Farklı olarak sadece Akademik
Lisanslama kapsamında temin edilebilir.
Windows 10 Sürümleri Karşılaştırma Tablosu
Ö z e llik W in d o w s 10
H o m e W in d o w s 1 0 P ro W in d o w s 10
E n te r p r is e
W in d o w s 10 E d u c a tio n M im a r i 3 2 b it & 6 4 b it
S a tın A lm a &
L is a n s la m a M o d e li
O E M & R e ta il O E M & R e ta il &
V o lu m e
V o lu m e L ic e n s in g
V o lu m e L ic e n s in g
N E d itio n ? E v e t E v e t E v e t E v e t
M a x im u m R A M 4 G B (3 2 b it)
1 2 8 G B (6 4 b it) 4 G B (3 2 b it) 5 1 2 (6 4 b it) S ü r e k lilik
(C o n tin u u m ) E v e t E v e t E v e t E v e t
C o r ta n a E v e t E v e t E v e t E v e t
D o n a n ım A y g ıt Ş ifr e le m e
(H a r d w a r e D e v ic e E n c r y p tio n )
E v e t E v e t E v e t E v e t
Windows 10 Sürümleri Karşılaştırma Tablosu
M ic r o s o ft E d g e E v e t E v e t L T S B H a riç E v e t
M ic r o s o ft
A c c o u n t E v e t E v e t E v e t E v e t
M o b il A y g ıt
Y ö n e tim i E v e t E v e t E v e t E v e t
S a n a l M a s a ü s tü E v e t E v e t E v e t E v e t
W in d o w s H e llo E v e t E v e t E v e t E v e t
A s s ig n e d A c c e s s
8.1 H a y ır E v e t E v e t E v e t
B itL o c k e r v e E F S H a y ır E v e t E v e t E v e t
Windows 10 Sürümleri Karşılaştırma Tablosu
İş M a ğ a z a s ı (B u s in e s s S to r a g e )
H a y ır E v e t E v e t E v e t
C u r r e n t B ra n c h f o r B u s in e s s (C B B )
H a y ır E v e t E v e t E v e t
E tk i a la n ı Ü y e liğ i
& G r o u p P o lic y Y ö n e tim i
H a y ır E v e t E v e t E v e t
E n te r p r is e D a ta
P r o te c tio n H a y ır E v e t E v e t E v e t
E n te r p r is e M o d e In te r n e t E x p lo r e r (E M IE )
H a y ır E v e t E v e t E v e t
H y p e r -V H a y ır S a d e c e 6 4 b it S a d e c e 6 4 b it S a d e c e 6 4 b it
A z u r e A D Ü y e liğ i H a y ır E v e t E v e t E v e t
H a y ır
Windows 10 Sürümleri Karşılaştırma Tablosu
U z a k M a s a ü s tü
B a ğ la n tıs ı S a d e c e C lie n t C lie n t & H o s t C lie n t & H o s t C lie n t & H o s t W in d o w s U p d a te
f o r B u s in e s s H a y ır E v e t E v e t E v e t
A p p L o c k e r H a y ır H a y ır E v e t E v e t
B r a n c h C a c h e H a y ır H a y ır E v e t E v e t
C r e d e n tia l G u a rd H a y ır H a y ır E v e t E v e t
D e v ic e G u a rd H a y ır H a y ır E v e t E v e t
D ir e c tA c c e s s H a y ır H a y ır E v e t E v e t
S ta r t S c re e n
C o n tr o l (G P O ile ) H a y ır H a y ır E v e t E v e t
U s e r E x p e r ia n c e
C o n tr o l H a y ır H a y ır E v e t E v e t
W in d o w s To G o H a y ır H a y ır E v e t E v e t
Windows 10 Sürümleri Karşılaştırma Tablosu
L o n g T e rm
S e r v ic in g B r a n c h (L T S B )
H a y ır H a y ır E v e t H a y ır
In -P la c e U p g r a d e fr o m P ro to
E n te r p r is e
H a y ır E v e t E v e t H a y ır
In -P la c e U p g r a d e fr o m H o m e o r P ro to E d u c a tio n
E v e t E v e t H a y ır E v e t
Ö z e llik W in d o w s 10
H o m e W in d o w s 1 0 P ro W in d o w s 10
E n te r p r is e
W in d o w s 10 E d u c a tio n