ARASTIRMALAR
ANESTEZi iNDUKSiYONU VE TRAKEAL ENTUBASYONDA TiOPENTAL VE MiDAZOLAMIN HEMODiNAMiK ETKiLERi
Haemodynamic effects of thiopental and midazolam on induction of anaesthesia and tracheal intubation
Halit Madenoglu 1, Elvan Tercan 1, Mustafa Er~ep~ilerl, Adem Boyac12 , Kudret Dogru3
Ozet: Anestezi induksiyonu ve trakeal entubasyo- na hemodinamik cevap, tiopental (6mg !kg) veya midazolam (0.3 mg!kg) ile anestezi induksiyonu uygulanan ASA I veya If grubundaki 40 hastada
katJila~tmldt. Kirpik refleksi kaybolduktan sonra akcigerler %100 oksijen ile ventile edildi. Kas
gev~emesini takiben trakea entube edildi. Her iki grup arasmda induksiyon oncesi degerlere gore sistolik, diastolit kan basmct ve kalp hm arastnda anlamlt farkltltk yoktu. induksiyon esnastnda tio- pental ve midazolamda sistolik ve diastolik kan basmcmda onemli du~a~ gozlendi. Entubasyondan sonra hem tiopental hem midazolam ile arteryel kan basmcmda onemli yukselme meydana geldi.
Bu esnada nabtz hm her iki grupta da yukselmi~
idi. Bulgulanmtz laringoskopi ve trakeal entubas- yona kar~1 olu~an hemodinamik cevabm tiopental ve midazolam ile artttgml gostermektedir.
Anahtar Kelimeler: lntratrakeal entabasyon, intravenoz anestezikler, Kan basmct
Midazolam, anksiyolitik, sedatif, hipnotik, anti- konvUizan, kas gev§etici ve amnestik etkilere sa- hip, diazepam dan 2-4 kat daha potent suda eriyebi- lir preparat1 olan, kisa ve htzh etkili, solunum ve kardiyovaskUier etkileri az olan yeni bir benzodia- zepindir (1-5). Bu ~ah§mada amactmtz, tiopental vc midazolamm anestezi indiiksiyonu ve trakeal entUbasyon srrasmda meydana getirdigi hcmodi- namik etkileri ara§trrmaktu.
MATERYAL VE METOT
<;ah§mamiz elektif cerrahi giri§im uygulanan
Erciyes Universitesi T1p Fakiiltesi 38039 KAYSER/
Aneslcziyoloji ve Reanimasyon. Y.DOt;.Dr.l, Dof.Dr.2, Aw§.Gor.Dr.J.
Geli§ larihi: 18 Nisan 1996
Erciyes T1p Dergisi 18 (34) 141·145,1996
Summary: The haemodynamic response to the induction of anaesthesia and tracheal intubation were compared in 40 patients, ASA I or JJ, who were given anaesthesia by either thiopental (6mg/kg) and midazolam (0.3 mg!kg). After disap- pearance of eyelash reflex, the lungs were ventila- ted with 100% oxygen. The trachea was intubated after muscle relaxation. In both groups, there we- re no significant differences between systolic and diastolic arterial pressure and heart rate when compared preinduction values. Thiopental and mi- dazolam induced a significant decrease in systolic and diastolic blood pressure. Meanwhile, heart rates were found to be increased in both groups.
Our findings indicated that haemodynamic response to laryngoscopy and tracheal entubation was increased with thiopental and midazolam.
Key Words: Blood pressure, Intratracheal intubation,lntravenous anesthetics
ya§lart 20-60 arasmda 22 erkek, 18 kadm, ASA suuflamast l veya II olan 40 olguda ger~ekle§ti
rildi. Olgulann ameliyat oncesi en az 6 saat stirey- le a~ kalmalan sagland1. Olgular rastgele iki gruba aynld1. Grup I olgulara (n=20) 6 mg/kg tiopental;
Grup II olgulara (n=20) 0.3 mg/kg midazolam i.v verilerek anestezi indUksiyonu sagland1. Hi~bir ol- guya farmakolojik prcmedikasyon uygulanmad.I Ameliyat masasma alman olgularda sistolik ve di- astolik kan basmc1 (SKB-DKB) tespit edildi. Kalp allm h1zi ve ritmi. stirekli clektrokardiyografi (EKG) monitOrUnden izlendi ve kaydedildi. Anes- tezi indiiksiyonu oncesi tUm hastalara 3-5 dakika
% 100 ~ vcrilerek denitrojenizasyon sagland.I.
Olgularm hepsine laringoskopi ve trakcal entUbas- yonu kolayla~ttrmak amacJyla 1.5 mg/kg sUksinil- kolin uyguland1. Anestezi idamesi % 33 02 , % 66 N2 0 karJ~Imi i~erisinde% 0.5-1 halotan veya % 0.8-1.2 isofluran ile sagland1.
141
Aneslezi indiiksiyonu ve lrakeal enliibasyonda liopenlal ve midazolamm hemodinamik elkileri
HastaJann indiiksiyondan once, indiiksiyondan he- men sonra ve entiibasyondan sonraki kalp hiZt, sis- tolik ve diastolik kan basm<;:lan ol<;:Ulerek kayde- dildi. 1statistiksel analiz ANOV Ave Student-t testi ile yaptldt.
BULGULAR
Gruplar ru·asmda demografik ozellikler yontinden farkhhk: yoktu (p>O.OS) (Tablo I).
Gruplar arasmda indiiksiyon oncesi sistolik ve di- astolik: kan basm<;:lan bak:Immdan belirgin farkhhk yoktu (p>O.OS). Tiopental ve midazolam grubunda indiiksiyon oncesi degerlere gore indtiksiyon son- rast sistolik ve diastolik kan basmct degerlerindeki azalma istatistiksel olarak anlamh idi (p<O.OS)
(Tablo 11). Her iki grupta da indiiksiyon Oncesi ve indtiksiyon sonrast sistolik ve diastolik: kan basmct degerleri entiibasyon sonrast degerleri ile kar§tla§- tmldtgmda kan basm<;:lanndaki artl§ istatistiksel olarak anlamh idi (p<O.OS) (Tablo II) (~ekil I ,2).
Gruplar arasmda indi.iksiyon oncesi nabtz htzlan arasmda belirgin farkhhk yoktu (p>O.OS). Tiopen- tal grubunda indiiksiyon sonrast nabiZ htzmda meydana gelen artt§, indtiksiyon oncesi kontrol de- gerlerine gOre belirgin olarak farkhydt (p<O.OS).
Ancak midazolam grubunda belirgin olarak farkh- hk yoktu (p>O.OS). Aynca her iki grupta da entti- basyon sonrast nabtz htzmda meydana gelen artt§
indiiksiyon oncesi kontrol degerlerine ve indiiksi- yon sonrast degerlere gOre belirgin olarak farkhydt (p<O.OS). (Tablo II) (~ekil 3).
Tabla I. Hastalann gruplara gore y~, agrrhk ve erkek kadm dagllum
Tiopental X±SD
Ya§ (yil) 40.00± 6.85
Agtrhk (kg) 71.50± 6.79
Cinsiyet (E/K) 12/8
Tabla ll. Anestezi indiiksiyonunda kardiovaskiiler cevap
Ti~pental Sistolik Diastolik NabiZ Midazolam Sistolik Diastolik NabiZ
lndiiksiyon oncesi X±SD
135.50±8.72*
86.00±5.02*
84.00±10.46*
136.00±17.44 81.80±15.54 92.30±16.45
*
p>0.05 Midazolam grubuna gorelndiiksiyan sonrast X±SD
117.75±8.95**
83.5±5.40**
90.30±11.73>1<>1<
121.75±13.88**
75.60±12.19**
91.85±19.15
** p<0.05 lndiiksiyon oncesi degerlerine gore
Midazolam X±SD 37.5 ± 11.73 67.55 ± 10.89 10/lO
Entiibasyon sonras1 X±SD
151.00±10.49***
89.75±5.25***
I 02.85± 10.60***
154.75±19.63***
100.75±14.62***
108.05±13.46**•
0.93 1.37
p
> 0.05
> 0.05
F p
86.5 <0.05 13.2 <0.05 181.7 <0.05 131.9 <0.05 83.2 <0.05 52.5 <0.05
*** p<0.05 lndiiksiyon oncesi ve indiiksiyon sonras1 degerlere gore
142 Erciyes Ttp Dergisi 18 (3-4) 141-145, 1996
Madenojflu, Tercan, Er§cp~iler, Boyact, Dogru
co :I:
..s
E;:;
~
"
.Q
c "'
""
-.;
...
·;:
<
!!, -
~
~
l
c ] -;;
'·
~
~
..: ~
- - • - -Sistolik 160
I
140 - - 0 -Diastolik
•
120 100
~---·---
80 60 40 20 0 lndliksiyon
Oncesi
lnrlliksiyon sonras1
--- .
Entlibasyon sonrasr
Sekil 1. Tiopental grubunda sistolik vc dinstolik kan basm~lan 11>0
I
I ~(I
.
1211 IIIII
;-;:1)
()()
- -• -- .Sn .. tulik
~I)
~lha~tollk lll
II
lndiik'I)'Oil <'nn·:-.• l:.ntlih<t')''n '\'111.1''
~ekil2. Midazolam grubunda sistolik vc diastolik kan basm~lan
:::: T== J - -======= ~
~----~
;:.:u
~Mida;nlam
/, .:!IJ
I) +---+---~
l•uhll-.~l)l'll '''nra''
Sekil3. Gruplara gore nabtz htzt dcgi~ikliklcri
Erciyes Ttp Dergisi /8 (3-4) /41-145,1996 143
Anestezi indiiksiyonu ve trakeal entiibasyonda tiopental ve midazolanun hemodinamik etkileri
TARTI~MA
Anestezi indilksiyonunda kullamlan intravenoz anestezik ajanm h1zh, dilzgiln, gilvenilir bir uyku ve uyanma saglamas1, vital fonksiyonlar ilzerine minimal etkili olmasi, a~m duyarhhk, enjcksiyon agns1, bulanti, kusma gibi etkilerinin olmamas1, solilsyonun stabil olmas1, sudaki solusyonunun bu- lunmasi, metabolitlerinin inaktif olmas1 beklenir (6-9). Midazolam, suda eriyebilen ilk benzodiaze- pin preparat1 olup, anksiyolitik, sedatif, hipnotik, antikonvillzan, kas gev~etici ve amnestik ctkileri olan, klsa ve h1zh etkili, solunum ve kardiyovaskli- ler etkileri az olan yeni bir ajandrr ( 1-5).
Anestezi indilksiyonunu takiben laringoskopi ve trakeal entilbasyondan soma en s1k gorlilen kardi- yovaskiller cevap kalp atrrn hiZI ve arteryel kan ba- smct artt§Idir (5). Laringoskopi ve trakeal entil- basyon s1rasmda ortaya ~1kan kardiyovaskliler ce- vap, bu i§lem suasmda laringeal ve trakeal doku- larm uyanlmasmm sempatik ve sempatoadrenaljik aktivitede yapt1g1 refleks bir arti§ sonucu ortaya
~Ikmaktadrr (5).
Tiopental, uzun silreden beri intravenoz anestezik ajan olarak kullamlmakta, miyokard ilzerine olan direkt depresif etkiden dolay1 anestezi indilksiyo- nunda kan basmcmda ge~ici dil§me, kalp hlZlnda arll§ meydana getirmekte, laringoskopi ve trakeal entilbasyona kardiyovaskiller cevab1 onleyeme- mektedir (5-7, 10, 11 ).
Lisckhe ve ark. (12), koroner kalp hastahg1 olan hastalarda anestezi indliksiyonunda propofol, eto- midat ve midazolam1 kar§tla§llrdtklan ~ah§mada
her li~ grupta da indilksiyonu takiben ortalama ar- teryel kan basmcmda ve kalp hiZmda azalma oldu- gunu, bunun propofol grubunda diger iki gruba go- re daha belirgin oldugunu. aynca entilbasyonu ta- kiben her li~ grupta da kan basmc1 ve kalp hlZI de- gerlerinin indliksiyon oncesi dilzeylere ula§tlgmi bildirmi§lerdir. Marlow ve ark. (13), anestezi in- dliksiyonunda ketamine ilave edilen iki farkh doz- da midazolam1 birlikte kullandJkiari ~ah§mada,
yliksek dozda midazolamm da hemodinamik avan- taj saglamadJgJ ve entlibasyona hipertansif cevab1 onlemedigini bildirmi§lerdir.
144
Gupta ve ark. (14), kardiyoversiyon uygulanan hastalarda propofol, tiopental ve midazolamm in- dliksiyon ve uyanma karakteristiklerini kar§lla§tlT- dtklan ~ah§malarmda, midazolam verilen hasta- larda tiopental ve propofole gore uyanmamn daha
g~ oldugunu, aynca midazolam ve propofol veri- len hastalarda ortalama arteriyel kan basmcmda belirgin azalma oldugunu bildirmi§lerdir. Schultz ve ark. (15), midazolamm noroanestezide intrak- ranyal komplians1 azalml§ hastalarda tiopental ve etomidata altematif olarak kullarillabilecegini, mi- dazolamm doza bagh olarak beyin kan akimt vc 02 tilketimini azalttJgmJ ileri silrmli§lerdir.
Puri ve ark. (16), yapt1klart ~ah~mada, tiopental verilen grupta midazolam grubuna gore kan basm- cimn indliksiyonu takiben belirgin olarak azaldtgJ- m, entilbasyonu takiben isc midazolam grubuna gore tiopental grubunda kan basmcmda daha belir- gin art!§ oldugunu, postoperatif doncmde sedas- yon, bulant1 ve kusma yonilnden her iki grup ara- smda fark olmadigml gostermi§lerdir.
Midazolam ve tiopental anestezi indliksiyonunda
kar§Ila~tmldtgmda, midazolam1n tiopentale gore primer avantajmm kardiyovaskiller ve solunum sistemi ilzerine daha az depressif etkili olmas1, et- kisinin daha ge~ ba~lamasmm ise dezavantajt ol- dugu, hemodinamik stabilitesi bozuk olan hastalar- da ve tiopental kullammmm sakmcah veya kont- rendike oldugu durumlarda alternatif ajan olarak kullanllabilecegi bildirilmi§tir (1). Aynca ya~!J ve kardiyovaskiller hastalJgi olanlarda gilvenilir bir indilksiyon ajam oldugu vurgulanml§hr (1,17).
<;ali~mamizda tiopental ve midazolam ile indilksi- yon sonras1 sistolik ve diastolik kan basm~lannda
az miktarda dli§li§ gozlendi. Entlibasyon sonras1 ise her iki grupta da indilksiyon oncesi ve sonras1 degerlcre gore sistolik ve diastolik kan basmcmda ve nab1z hlZ!nda belirgin arb§ meydana geldi.
Sonu~ olarak, tiopental ve midazolamm anestezi indilksiyonunda tek ba§larma laringoskopi ve tra- keal enttibasyona hemodinamik cevab1 onleyeme- digi ve tiopentalin kullan1m11Hn sakmcal1 veya kontrendike oldugu durumlarda midazolamm alter- natif bir indliksiyon ajam oldugu kamsmday1z.
ErciyesTtpDergisi 18(3-4) 141-145,1996
KAYNAKLAR
1. Khanderia U, Pandit SK. Use of midazolam hydrochloride in anesthesia. Clinical Parmacy 1987; 6:533-547.
2. Collins VJ. Principles of anesthesiology. Lea and Febiger, Pennsylvania 1993,pp 734-786.
3. Reves JG, Glass PSA. Non barbiturate intra- venous anesthetics. In: Miller RD (ed).
Anesthesia. Churchill Livingstone Inc, New York 1990, pp 243-280.
4. Fragen RJ, Avram MJ. Nonopioid intraveno- us anesthetics. In: Barash PG, Cullen BF, Stoelting RK (eds). Anaesthesia. JB Lippin- cott Company, Philadelphia 1992, pp 385- 412.
5. Esener Z. Klinik anestezi. Logos Yaymctltk, istanbu/1991, ss 67-86, 177-192.
6. Dundee JW. Intravenous anaesthesia and the need for new agents. Postgrad Med J 1985;
61:3-6.
7. Fragen RJ, Avram MJ. Barbiturates. In:
Miller RD (ed) Anesthesia. Churchill Living- stone Inc, New York 1990, pp 225-242.
8. loner RM. lnhalational and intravenous ana- esthetic agents. In: Nimmo WS Smith G (eas), Anaesthesia. Blackwell Scientific Publicati- ons, London 1989, pp 34-59.
9. White PF. Clinical uses of iatravenous anaesthetic and analgesic infusions. Anaesth Analg 1989; 68:161-171.
10. Nauta J, Stanley TH, deLange S, et a/.
Anaesthetic induction with thiopental, mida-
Erciyes T1p Dergisi 18 (3-4) 141-145,1996
Madenoglu, Tercan, Er§epr;iler, Boyac1, Dogru
zolam and etomidate. Can Anaesth Soc 1983;
30:55-60.
11. Coley S, Mobley KA, Fell BD. flaemodyna- mic changes after induction of anaesthesia and tracheal intubation following propofol or thiopentone in patients of ASA grade T and Ill. Br J Anaesth 1989; 63:423-428.
12. Lisckhe W, Probst S, Behne M, Kessler P.
Anaesthesia i nducrion with propofol, etomi- date or midazolam in patients with coronary heart disease. Anaesthesist 1993; 42: 435- 440.
13. Marlow R, Reich DL, Neustein S, Silvay G.
Haemodynamic response to induction of anaesthesia with ketamin lmidazolam. Can J Anaesth 1991; 38:844-848.
14. Gupta A, Lennmarken C, Veg[ors M, et al.
Anaesthesia for cardioversion. A comparison between propofol, thiopentone and midazo- lam. Anaesthesia 1990; 45:872-875.
15. Schulte EJ, Kochs E. Midazolam and fluma- zenil neuroanaesthesia. Acta Anaesth Scand 1990; 92: 96-102.
16. Puri GD, Pa/vannan S, Chari P, et at. Mida- zolam as an induction agent in mitral stenozis patients for closed mitral commissurotomy.
Indian} MedRes 1993; 98:174-177.
17. Dundee JW, Halliday NJ, Loughran PG, et a!. The influence of age on the onset of anaesthesia with midazolam. Anaesthesia 1985; 40-441-443.
145