S İ V A S Ç İ M E N T O F A B R İ K A S I
Sümer Bank İnşaat Fen Heyeti
Sümer Bank tarafından 1939 yılında iıışa edil-meğe başlanan çimento fabrikası, dünya harbinin devamı içinde binbir müşkülât ile geçen yıl ikmal e-dilmiş ve çimento istihsaline başlamıştır. Orta ve Şarkî Anadolunun çok m'.ıhim ve mübrem olan çi-mento ihtiyacını kısmen şimdi bu fabrika temin et-mektedir.
Fabrikanın inşaatını iki kısma ayırmak kabil-dir. Biri Teknolojik olan kısım ki tamamen çimento istihsal eden makinaları, havaî hattan itiba-ren konkasörleri, tahlit dairesini, değirmenleri, k^l-sinatör ve pişirme dairelerini, çimento siloları ile ambalaj dairelerini ve elektrik santralı, atölye ve yedek malzeme depolarını ve 10.5 K.m. tutan •su tesisatı ile hazneleri ihtiva etmektedir.
Diğer kısım fabrikanın işlemesini sağlayacak tamamlayıcı inşaattır ki, müd'.rlük ve lâboratuvar binaları işçi ve memur evleri, küçük bir çarşı, kam-yon ve dekovil garajlarından ve mahallenin diğer sıhhî ve spor tesislerinden ibarettir.
Biz burada yalnız fabrika binasını neşr etmek fırsatını buluyoruz. Fabrikanın bulunduğu arazi çü-rük çıktığından bilhassa ağır makinaların bulundu-ğu kısımda büyük açıklıkta olan beton arme inşaat
kazıklar üstüne istinat ettirilmiştir. Yer altı sularının kaleviyet derecesinin yüksek olması, arsa seviyesinin Kızılırmak seviyesinde bulunması müşkülâtı mucib olmuşsa da bunlar iyi bir şekilde halledilmiştir. Fab-rikanın beton arme hesaplarında yer depremleri de nazarı dikkate alınmıştır. Çimento istihsali için li î -zumlu madde olan kireç ve kil fabrikanın ci-varında bol bir halde bulunmaktadır. Bunlar fab-rikaya havai hat ile getirilmektedir. Fabrika tek dö-ner fırın ile 1 2 saatte 300 ton çimento istihsal ede-cek kabiliyettedir. Bina ikinci bir furun
F a b r i k a n ı n u m u m î g ö r ü n ü ş ü ve K c n k a s ö r giden hat
na müsait bir şekilde yapıldığı cihetle istihsal kaıbili-' yetini iki misline çıkarmak kabil olacaktır.
Fabrika tamamen beton arme sisteminde inşa edilmiş ve üzerine sıva tatbik edilmemiştir.
Sivas fabrikasının çimentolarının kullanılma-sından elde edilen netice en iyi «Portland» cinsi ol duğunu göstermiştir.
Sivas fabrikası bu muhite bir canlılık vermek-tedir. Halen inşa edilmekte olan lAmele evleri ve sa-ir tesisat burada asri bsa-ir hayat kaynağı olacaktır. Sivas çimento fabrikası, Sümer Bank'ın
mem-leketin imar, davasında başardığı küçük bir iştir. Memleketimizin hakikî bir şekilde imarında en mü-him rolü oynıyacak malzemeden biri de çimen todur.
Yapılardan, barajlara, yollara, kanalizasyon ve diğer tesisat gibi her branşda kullanılan çimento-nun hem istihsalini bir kaç misline çıkarmak, hem de maliyetini bugünkü derecesinden bir kaç misli cuzlatmak mecburiyetindeyiz.
Sümer Banka bu sahada daha bir çok başarılar temenni ederiz.
