“Akşam (1929-1940)” Gazetesinde Yer Alan Müzik Yazilari Açiklamali Bibliyoğrafyasi

Tez DanıĢmanı:

Diğer Jüri Üyeleri:

Yard. Doç. Dr. Abdulkadir EMEKSĠZ

Yard. Doç. Dr. Gözde ÇOLAKOĞLU

OCAK 2010

ĠSTANBUL TEKNĠK ÜNĠVERSĠTESĠ  SOSYAL BĠLĠMLER ENSTĠTÜSÜ

“AKġAM (1929-1940)” GAZETESĠNDE YER ALAN MÜZĠK YAZILARI

AÇIKLAMALI BĠBLĠYOĞRAFYASI

YÜKSEK LĠSANS TEZĠ

Ali Salih KÖSE

(415971008)

Tezin Enstitüye Verildiği Tarih:

28 Aralık 2009

Tezin Savunulduğu Tarih:

iii

ÖNSÖZ

Akşam gazetesi; ülkemizde, 19. yüzyılın ilk yarısında başlayan matbuat

hayatının en önemli ve en uzun ömürlü yayın organlarından biridir.

Osmanlı döneminden Cumhuriyet dönemine uzanan süreçte, doksan yılı aşan

bir süre boyunca yayın hayatını sürdüren Akşam gazetesi; bir yönüyle ülkemiz

gündelik hayatının, tarihi, siyasi, ekonomik ve kültürel tanıklarından biridir.

Akşam gazetesi, ülkemiz müzik hayatı için de önemli başvuru kaynaklarından

biridir. Ancak gazete bünyesinde yer alan haber, yazı ve görsel bilgiler, bilim-sanat

camiasının ihtiyaçlarına cevap verebilecek bir yaklaşımla ele alınmamış,

bibliyografik künyeleri hazırlanamamış ve adeta tarihin karanlık sayfaları arasına

terk edilmiştir.

İTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Müziği Programı kapsamında

hazırladığımız bu tez, yukarıda sözü edilen ihtiyaçları gidermeyi hedeflemekte,

kütüphanelere ve akademisyenlere bir başvuru kaynağı kazandırmayı

amaçlamaktadır.

Bu tez çerçevesinde, yaklaşık bir asırlık tarihe sahip Akşam gazetesinin

1929-1940 yılları arasındaki 11 yıllık periyodunda yayınlanan müzik yazıları taranmış

olup, elde edilen 1374 bibliyografik künye, geniş bir perspektifle değerlendirilmiştir.

Bu tezin her safhasında büyük emeği olan, desteğini ve bilgisini esirgemeyen

danışmanım sayın San. Öğr. Gör. Süleyman Şenel Beyefendiye ve çalışma süresi

boyunca bana yardımcı olan İstanbul Çemberlitaş Basın Müzesi ve Beyazıt

Kütüphanesi Arşiv bölümü çalışanlarına teşekkür etmeyi bir borç bilirim.

25 Aralık 2009

Ali Salih Köse

v

ĠÇĠNDEKĠLER

Sayfa

ÖNSÖZ ... iii

KISALTMALAR ... vii

ġEKĠL LĠSTESĠ….. ... ix

ÖZET ... xi

SUMMARY….. ... xiii

1. GĠRĠġ ... 1

2. MÜZĠK YAZILARI AÇIKLAMALI KRONOLOJĠK DĠZĠNĠ………...11

3. YAZI BAġLIKLARI KARMA DĠZĠNĠ ... 151

4. YAZAR ADLARI DĠZĠNĠ ... 181

SONUÇ VE TARTIġMALAR ... 185

KAYNAKÇA……… 187

EKLER ... 189

vii

KISALTMALAR

(?)

: Bilinmeyen

Age.

: Adı geçen eser

B.

: Bey

B.O.

: ?

Bkz.

: Bakınız

Doç.

: Doçent

Dr.

: Doktor

H.

: Hanım

H.F.

: Hikmet Feridun

M.R.

: Muharrir

N.S.

: ?

O.R.

: ?

O.S.

: Orhan Selim

Öğr. Gör.

: Öğretim Görevlisi

s.

: sayfa

S.

: sayı

S.İ.S.

: Selami İzzet Sedes

San.

: Sanatçı

San.

: Sanatçı

Ş.H.R.

: ?

THK

: Türk Hava Kurumu

Vâ-Nû.

: Vâlâ Nurettin

Yard.

: Yardımcı

ix

ġEKĠL LĠSTESĠ

Sayfa

ġekil 1: [Bkz. 767 numaralı referans]………...…...…..188

ġekil 2: Bkz. 770 numaralı referans].. ... 188

ġekil 3: [Bkz. 771 numaralı referans]...………..………190

ġekil.4: [Bkz. 773 numaralı referans]……….………..190

ġekil 5: [Bkz. 790 numaralı referans]...191

ġekil 6: [Bkz. 824 numaralı referans]……...191

ġekil 7: [Bkz. 889 numaralı referans]………..………….………192

ġekil 8: [Bkz. 898 numaralı referans].. ... 192

ġekil 9: [Bkz. 903 numaralı referans]...………..………193

ġekil.10: [Bkz. 908 numaralı referans]…………..……….………..194

ġekil 11: [Bkz. 936 numaralı referans]...……….…………...194

ġekil 12: [Bkz. 943 numaralı referans]………..……….………..195

ġekil 13: [Bkz. 945 numaralı referans]……….…195

ġekil 14: [Bkz. 949 numaralı referans]….………..……….……….…196

ġekil 15: [Bkz. 959 numaralı referans]... ... 196

ġekil 16: [Bkz. 964 numaralı referans]...…….…………197

ġekil.17: [Bkz. 1000 numaralı referans]…..……..……….………..198

ġekil 18: [Bkz. 1000 numaralı referans]...……… ……….…..198

ġekil 19: [Bkz. 1000 numaralı referans].……..………..………..199

ġekil 20: [Bkz. 1000 numaralı referans]………...199

ġekil 21: [Bkz. 1020 numaralı referans]………...200

ġekil 22: [Bkz. 1044 numaralı referans]………...201

ġekil 23: [Bkz. 1046 numaralı referans]………...201

ġekil 24: [Bkz. 1047 numaralı referans]………...202

ġekil 25: [Bkz. 1051 numaralı referans]………...203

ġekil 26: [Bkz. 1052 numaralı referans]………...204

ġekil 27: [Bkz. 1055 numaralı referans]………...204

ġekil 28: [Bkz. 1056 numaralı referans]………...205

ġekil 29: [Bkz. 1057 numaralı referans]………...205

ġekil 30: [Bkz. 1059 numaralı referans]………...206

ġekil 31: [Bkz. 1064 numaralı referans]………...207

ġekil 33: [Bkz. 1078 numaralı referans]………...208

xi

“AKġAM (1929-1940)” GAZETESĠNDE YER ALAN MÜZĠK YAZILARI

AÇIKLAMALI BĠBLĠYOGRAFYASI

ÖZET

20 Eylül 1918 tarihinde yayın hayatına başlayan Akşam Gazetesi, yaşayan en

eski gazetedir. O günün şartları düşünülecek olursa Kurtuluş Savaşı sırasında ulusal

mücadeleye destek veren ve modern Cumhuriyet’in yenilik ve değerlerine sahip

çıkan Akşam Gazetesi, Türk basın tarihinde özel bir yere sahiptir.

Kurucuları; Kâzım Şinâsi [Dersan], Necmettin [Sadak] ve Ali Naci

[Karacan]’dır. Daha sonra Falih Rıfkı Atay’ın dördüncü ortak olarak katılımı

gazeteyi hem maddi açıdan rahatlatmış hem de daha güçlü hale getirmiştir.

Akşam Gazetesi bir fikir gazetesidir. Dönemin hassasiyetlerine ve ihtiyaçlarına

uygun tasarımı, Cumhuriyetin değerlerine sahip çıkan politikası emsalleri arasında

hemen göze çarpmaktadır.

Akşam Gazetesi o dönemde, basın hayatında önemli bir boşluk

doldurmaktaydı. I. Dünya Savaşı yıllarında Osmanlı basını, halka yeteri kadar bilgi

ve haberi vermeye muktedir değildi.

Başlangıçta fikir gazetesi olarak kurulan bu gazete, Türk kültürüne olduğu

kadar, Türk müziğine de (yöneticileri etkilemesi bakımından da) önemli katkılarda

bulunmuştur.

xiii

THE EXPLANATORY BIBLIOGRAPHY OF ARTICLES AND NEWS ETC.

ABAUT MUSIC WHICH ISSUED ON THE NEWSPAPER AKġAM

(1929-1940)

SUMMARY

Newspaper Akşam is the oldest newspaper of Turkey. This newspaper started

publication in 20th September 1918. Considering the circumstanmces during the

ındepedence War Akşam Newspaper supported the National struggle and stood as a

protector of the novelties and values of the Republic and has a special place in the

Turkish press history.

Its founders are Kazım Şinasi [Dersan], Necmettin [Sadak] and Ali Naci

[Karacan]. Further on the participation of Falih Rıfkı Atay facilitated the paper as to

money matters and also made it stronger further.

Newspaper Akşam is a newspaper of thought. Its design favorable to

sensitivities and needs of the period, its policy protecting the Republican values is

catching the eyes at once among its similars.

Newspaper Akşam in that period was filling an importante vacancy in Press

life. The Ottoman Press was not able to give enough information and news to the

public during Word War I.

Established at first as a newspaper of opinion, it is understood that this

newpaper made important contributions to Turkish music as much as Turkish

culture.

1

1. GİRİŞ

Güncel yaĢamın toplumsal ve kültürel olayları, bir yönüyle geçmiĢin zaman

aralığına sıkıĢmıĢ “tarih” olaylarıdır. Bu bağlamda, dün ile gelecek arasındaki

çizginin belirli ve uzun süreli olmasını, bu tarihi/günlük olaylardan çıkan sonuçlar

belirler.

ĠĢte gazeteler, gündelik olayların kolayca takip edilebileceği ve tarihin arka

koridorlarında dolaĢırken bir kısım sorulara cevap verebilecek sıralı/süreli

yazılı/basılı belgeler olarak büyük önem taĢır. Bu basılı belgelerde yer alan

yazılı/görsel bilgilerin bibliyografik birer belge olarak bilim sanat dünyasının

hizmetine sunulması da, tarihi verilerin güncellenmesi ve tazelenmesi bakımından

önemlidir.

Ülkemizde 18. yüzyılın ilk çeyreği içinde önem taĢımaya baĢlayan matbuat ile

birlikte, gazete yayıncılığı da zaman içinde önem kazanmaya baĢlamıĢ ve bilhassa

19. yüzyılın son çeyreğinden itibaren, kendisini sürekli yenileyerek bugünlere

ulaĢmıĢtır. Gazeteler, bir buçuk asrı aĢan bir süredir, hayatımızın değiĢmez

alıĢkanlıklarından ve parçalarından biridir.

Akademik bilim/sanat dünyası için ise, dünün tanıkları olan bu yazılı/basılı

belgeler, dünün bilinmezlerini ve bir kısım bilgilerin karanlığını aydınlığa çeviren

birer baĢvuru belgeleridir. Bu iĢlev, daha uzun yıllar önemini yitirmeden kendisini

korumaya devam edecektir.

Ülkemizde, 20. asrın baĢlarında 20 Eylül 1918 tarihinde yayınlanmaya

baĢlayan “Akşam Gazetesi” de, bir asra yaklaĢan bir zaman diliminin izlerini taĢıyan

en önemli süreli/sıralı yayın organlarındandır.

“AkĢam Gazetesi”; güncel tarih, siyasi tarih, sosyo-kültürel tarih süreci içinde,

edebiyat, Ģiir, sanat tarihi, felsefe kadar, müzik tarihi bakımından da oldukça yüklü

ve değerli bir süreli/sıralı yayın olarak arĢivlerimizde/kütüphanelerimizdeki yerini

almıĢtır.

2

AkĢam gazetesi, yaĢayan en eski gazete olarak, günümüzde de yayın hayatını

devam ettirmektedir

.

Darülfünun‟un “Tarihte Usul” Müderris Muavini Kazım ġinasi [Dersan] Bey,

Vakit Gazetesi yazarı Necmettin [Sadak] Bey ve gazeteci Ali Naci [Karacan] Bey

gibi yaĢ ortalaması 25 olan bir grup idealist, genç aydının giriĢimleriyle yayın

hayatına giren AkĢam gazetesi

; çöküĢ aĢamasındaki bir Ġmparatorluğun son

günlerinde kendisini kabul ettirmeyi baĢarmıĢ ve bir fikir gazetesi kimliği ile yayın

dünyasındaki yerini almıĢtır. Bu haliyle, çalkantılı ve buhranlı günlerde toplumun

sesi ve kulağı olma görevini baĢarıyla sürdürmüĢ, dönemine Ģahitlik yapmıĢtır.

AraĢtırmacı Nuran Kavaklı, “AkĢam Gazetesini”, Ģu sözlerle tanımlar:

“…ülkemizin yaĢamıĢ olduğu siyasal ve toplumsal değiĢimleri,

basın ile iktidar arasındaki iliĢkileri kuruluĢu ve yayın politikası

hakkında bize genel bilgi vermektedir. AkĢam gazetesi tarafsız ve

yenilikçi Cumhuriyet anlayıĢıyla hareket eden bir yön benimsemiĢtir.

(…). Osmanlı Ġmparatorluğu‟nun çöküĢü ve Cumhuriyet‟in ilanı ile

beraber böyle bir fikir gazetesine ihtiyaçtan dolayı kurulmuĢtur.

(…).”.

20 Eylül 1918 tarihinde yayın hayatına baĢlayan AkĢam gazetesi,

kuruluĢundan itibaren 63 yılı aĢkın bir süre ara vermeden yayınlarını sürdürmüĢ;

ancak 9 Ocak 1982 tarihinde “Ayrılık Merhabası” adı altında okurlarına veda

etmiĢtir.

Gazeteci Nurhan Kavaklı, kuruluĢtan kapanıĢa giden süreci Ģöyle tamamlar

:

“…yıkılmakta olan sistemin yerini alabilecek ve memleketin önünde farklı bir geliĢme ufku açabilecek yeni ve güçlü bir iradeye gereksinim vardı. Ülke kaderinin yabancı unsurlar tarafından belirlenmek istendiği bugünlerde, ulusal bilincin oluĢmasına hizmet edecek etkinlikte bir basına ihtiyaç duyuluyordu. Bu ihtiyacın giderilmesi, hem çare arayıĢlarının seslendirileceği ve tartıĢılacağı bir ortamın oluĢturulması, hem de yurtiçindeki ve yurtdıĢındaki geliĢmelerin izlenmesiyle sağlanacak bilgi ve haberlerle, bu arayıĢlarının yön bulmalarına yardımcı olması açısından da önem taĢımaktaydı.

1 _{Nuran Kavaklı, Bir Gazetenin Tarihi: Akşam, Ġstanbul, 2005, YKY, s.15} 2 _{Kavaklı, Age, s. 15.}

3

3

AkĢam gazetesi 1918 yılında, böyle bir ortamda, Darülfunun‟da tarihte usul Müderris Muavini Kazım ġinasi (Dersan) ile üniversiteden arkadaĢı ve aynı zamanda vakit gazetesi yazarı olan Necmettin (Sadak), Falih Rıfkı Atay ve gazeteci Ali Naci (Karacan) tarafından 200‟er lira sermaye koyarak kurulmuĢtur. Gazetenin yazı iĢleri müdürleri Muammer Senihi, Enis Tahsin Til idi. Ġlk sayısı küçük boy ve tek yapraktı. Milli mücadeleyi destekledi. AkĢam gazetesi 1920 yılında sadece akĢam çıkan bir gazete oldu.

O günlerde tüm Ġstanbul gazeteleri gibi sadece Ġstanbul baskısı yapılan AkĢam‟ı Ankara„da basmak için gerekli giriĢimler baĢlatılmıĢtır. Bu amaçla ilk olarak Ankara‟da bulunan GüneĢ matbaası ile bir anlaĢma yapılmıĢtır. Gazetenin iki Ģehirde basılacağı haberi "Türkiye basın tarihinde büyük inkılâp: AkĢam Ġstanbul ve Ankara‟da aynı saatte yayınlanıyor" sözleriyle 25 Temmuz 1960 tarihli AkĢam‟da duyurulmuĢtur. AkĢam sadece Ankara‟daki değil, Adana ve Sivas„taki okurlara da diğer gazetelerden önce ulaĢmıĢtır. Keza yurtdıĢına da… Sürekli el değiĢtiren ve okuyucusuz kalan AkĢam bir süre daha bayilere dağıtılmadan, resmi ilan alan bir gazete olarak yayınlanmıĢtır. Gazete, 29 Aralık 1981 tarihinde baĢlayan bir devir sürecini takiben 8 Ocak 1982 günü, ġekip Altay tarafından Tercüman Gazetecilik ve Matbaacılık‟a 6 milyon lira devir bedeli ile satılmıĢtır. SatıĢın ve devirin resmileĢmesinin ertesi günü gövdesine 64 yıllık bir tarihin kaydedildiği bir basın çınarı olarak yaĢamını noktalamıĢtır. Siyah renkte atılan son nüshanın son manĢetinde bu defa AkĢam kendi kapanıĢ vedasını yapmaktadır. "Türkiye‟nin en eski gazetesi kapandı; ayrılık merhabası " sözlerinden oluĢan manĢetin hemen altında AkĢam‟ın 20 Eylül 1918 tarihli nüshasının ilk resmi bulunmaktadır”.

8 Ocak 1982 tarihinde kapanan AkĢam gazetesi, yayın hayatına 12 yıl ara

verdikten sonra, basın dünyasının önemli simalarından birisi olan Kemal Ilıcak ile

Demokrat Parti milletvekillerinden Muammer ÇavuĢoğlu‟nun kızı, gazeteci Nazlı

Ilıcak‟ın oğlu Mehmet Ali Ilıcak tarafından “Babıali’de Akşam” adı ile yeniden yayın

hayatına dönmüĢtür.

Ancak, Haziran 1997 tarihinde Çukurova Grubu tarafından satın alınarak

Mehmet Emin Karamehmet‟in Ģirketler bünyesine geçmiĢtir. Gazete, halen yayın

hayatına devam etmektedir. Ülkemizde, böylesine köklü bir geçmiĢe sahip bir yayın

organı olmasına karĢılık, AkĢam Gazetesi koleksiyonu yönünden, kütüphanelerimiz

son derece fakir ve yetersizdir. Bu bağlamda, biz; AkĢam gazetesi koleksiyonunu

eksiksiz hiçbir kütüphanede bulamadığımızı en baĢta belirtelim.

4

1918 yılında yayın hayatına giren ve 12 yıllık bir ayrılığın ardından yeniden

yayın hayatına dönen bu gazetenin, gündelik bir gazete olduğu hesaba katılırsa ilk

günden bugüne geçen 79 yılda 29000 civarında yayın sayısına ulaĢmıĢ olduğunu

düĢünmek mümkündür. Ancak, bu koleksiyonun tamamını, araĢtırma yaptığımız

Ġstanbul, ÇemberlitaĢ‟ta Basın Yayın Müzesi Kütüphanesi, Taksim Atatürk Kitaplığı

ve Ġstanbul Beyazıt Devlet Kütüphanesi ve Ankara Milli Kütüphane‟de bir arada

göremediğimizi söylemeliyiz. Daha ileri bir söyleyiĢle, bu kütüphanelerin hepsinde

bulunan nüshalardan, eksiksiz bir takım elde etme imkânı olmadığını da yine

üzülerek belirtiyoruz.

Bu bağlamda, bu tez çalıĢmasında sadece 1929 ve 1940 yılları arasında

yayınlanan sayılardaki müzik yazıları ve haberlerinin açıklamalı kronolojik

bibliyografyasını hazırlamak temel hedefi güdülmüĢ ve çalıĢmalar bu hedef

çerçevesinde sürdürülmüĢtür.

Yine üzülerek belirtiyoruz ki Ankara Milli Kütüphaneden yapılan araĢtırmada,

AkĢam gazetesinin sadece 1938, 1946, 1962 ve 1968 yıllarında yayınlanmıĢ ciltlerine

rastlanmıĢtır.

Ġstanbul ÇemberlitaĢ‟ta Basın Yayın Müzesinde ise sadece 1929 yılına ait bir

cilte rastlanmıĢtır.

Taksim Atatürk Kitaplığı‟nda ise 1918 ve 1934 yılları arasındaki ciltlerin

büyük ölçüde eksik oldukları görülmüĢtür. Buna karĢılık, daha sonraki yıllarda genel

bakım, tamir ve onarım görmesi nedeniyle birçok nüshaya ulaĢılamamıĢtır.

Beyazıt‟ta, Ġstanbul Üniversitesi kitaplığından ise, gazete arĢiv bölümünün

büyük ölçüde yetersiz oluĢu ve çalıĢma Ģartlarının da elveriĢsizliği nedeniyle

yararlanılamamıĢtır.

Buna karĢılık Ġstanbul Beyazıt Devlet Kütüphanesi‟nde; 1929 yılı ile baĢlayan

ve 1982 yılına kadar uzanan zaman dilimine ait nüshalara, eksiklikler olsa da

ulaĢılabilmiĢtir.

Bu döneme ait nüshaların, 1929 yılının ilk üç ayı Ġstanbul Basın Yayın Müzesi

Kitaplığı ile AkĢam Gazetesinin kendi arĢivinden ve 1929 yılının 4. ayından itibaren

1940 yılı dahil olmak üzere, Ġstanbul Beyazıt Devlet Kütüphanesi‟nden

yararlanılmıĢtır.

5

Sonuçta, bütün bu olumsuz Ģartlara karĢın 1929–1940 yılları arasında

yayınlanan nüshaların müzik yazıları bibliyografyası titizlikle hazırlanmaya

çalıĢılmıĢtır.

Bizden sonraki araĢtırmacılara katkısı olacağı düĢüncesiyle, bu tezde

ulaĢamadığımız için yararlanamadığımız eksik sayıları da aĢağıda verelim:

Yıl / Ay / Gün / Sayı

6

7

AkĢam Gazetesi; Babıali civarında Acımusluk Sokakta 13 numaralı bir binada

faaliyet göstermiĢ olup, inceleme yaptığımız dönemdeki baĢlıca yazarları; Hikmet

Feridun [Es], Muharrir [M.R.], Esat Mehmet, (Vâ-Nû), Süleyman Kani Ġrtem, EĢref

ġefik, Cemal Refik, Hüseyin Suat, Selami Ġzzet Sedes, Sermet Muhtar Alus, Aziz

Çorlu, Ġskender Fahrettin, Orhan Selim, Refik Halid ve ġevket Rado Beylerdir.

Genel olarak söylemek gerekirse, ülkemizin yaĢamıĢ olduğu siyasal ve

toplumsal değiĢimleri, basın ile iktidar arasındaki iliĢkileri kolayca takip

edebileceğimiz bir yayın organı olup, kendisine tarafsız, yenilikçi ve Cumhuriyet

anlayıĢıyla hareket eden bir yön benimsemiĢtir.

Bu yön belirleme ve yayın politikaları arasında müzik yazıları ve müzik

politikalarına dair bilgilere de bu zaman dilimi içerisinde ulaĢabilme imkânı vardır.

Bu bağlamda, sadece 1918 ve 1929 yılları arasında -çok sağlıklı arĢiv kayıtlarına

ulaĢılamasa da- sayısı binleri aĢan makale ve haberlere ulaĢılmaktadır. Söz konusu

zaman aralığının, ülkemiz müzik hayatının, müzik politikalarında yön belirleme

dönemine tesadüf ettiğini bilhassa vurgulamak gerekir.

Gazete içeriğinde yer verilen “gündelik haberler”, “hususi telgraf haberleri”,

“ġehir Haberleri”, “AkĢam‟dan AkĢam‟a Fikir Yazıları”, “Memleket Haberleri”,

“Ġlan Haberleri”, “Sinema Haberleri” yanında müzik ve sanat alanıyla ilgili haberlere

de yer verilmiĢtir. Özellikle 1934-1935 arasında gerçekleĢtirilen “Musiki Ġnkılâbı”

döneminde göze çarpan yazılar, Türkiye geneline göre düĢünüldüğünde tatmin edici

olmasa da genel olarak inkılâp paralelinde Klasik Türk Müziği‟ne karĢıt bir tavrı da

ispatlamaya yeter.

Tezde, taranan 11 yıllık period içinde, 1374 müzik konusunda yazılmıĢ makale

ve yazı belirlenmiĢ; haber, yorum, fikir, söyleĢi, deneme, makale, reklam vs… gibi

her tür yayın ve etkinlik açıklamalı olarak teze aktarılmıĢtır.

Ġncelediğimiz 1929–1940 yılları arası yukarıda izah ettiğimiz gibi, AkĢam

Gazetesi nüshaları eksikleri ile beraber büyük ölçüde Beyazıt Devlet

Kütüphanesi‟nden temin edilmiĢtir.

Söz konusu zaman dilimi içindeki sayılar incelenirken, yazarı belli olmayan

yazılarla yazarı belli olan yazılar aynı grup içindeki yazılarla bir arada kullanılmıĢ;

ancak yazarı bilinmeyen yazıların baĢına soru iĢareti (?) konulmuĢtur. Buna göre bu

yazılar, makale/yazı baĢlığına göre alfabetik olarak sıralanmıĢtır.

8

Bibliyografya hazırlanırken, yazılarında, adını ve soyadını kısaltarak kullanan

yazarların adları/soyadları açık olarak yazılmıĢ; soyadı kanunundan önce yayınlanan

yazılarda ise yazar isimleri aynen korunarak dizinlerdeki yerleri alfabetik olarak

korunmuĢtur. Bu arada, soyadı kanunundan önce ve sonra eski isimlerini kullanan

yazarların yeni kanunla beraber aldıkları soyadları da (bilinenler çerçevesinde)

açıkça ilave edilmiĢtir.

Gazete sayfaları arasında zaman zaman mülakatlar da görülmüĢ, ancak bu

mülakatlarla ilgili referanslarda mülakat yapılan kiĢilere, özellikle önem gösterilerek

açıklamalarda tanımlanma yoluna gidilmiĢtir.

BaĢlıca makale konularına temas etmek gerekirse, Cumhuriyetin evvelki

dönemlere ait bilgiler veren makalelerde, Darülelhan ile ilgili haberler, Anadolu‟da

Türk Müziği‟nin yeri ve önemi, yerli otantik seslerin araĢtırılması, Konservatuvar

Heyetleri ve Halkevlerinin kendi bünyelerinden oluĢturdukları heyetler hakkında

bilgiler içeren yazılar dikkat çekicidir.

Ayrıca dönemin garp musikisi ve Ģark musikisinin tartıĢmalarına tesadüf

edilmiĢtir.

Türkiye Cumhuriyeti müzik politikasının, yeni yeni Ģekillenmeye baĢladığı

dönem içerisinde, dönemin müzik adamlarının da konuya müdavim oldukları ve

fikirlerini kamuoyuyla paylaĢtıkları bir kısım fikir yazılarına ve haberlerine tesadüf

edilmektedir.

Ülke müzik hayatının önemli dinamikleri olan âĢıkların gündelik yaĢantılarını

ve geçim zorluklarını anlatan yazılara da tesadüf edilmiĢtir. Ayrıca bahsini ettiğimiz

saz âĢıklarının, saz ve seslerinin etkileyici olduğu yazılarda dile getirilmiĢtir. Fakat

bu yazılarının yeterinde etki yarattığı söylenemez.

1930‟lu yıllar, ülkemiz siyasi ve sosyal hayatının çalkantılı ve buhranlı

günlerinden sonra yeni yeni Ģekillenmeye baĢladığı yıllardır. ÇağdaĢ ülkelerin bilim

ve sanat dünyasından yararlanma ve toplumu bilinçlendirme konusunda göstermiĢ

oldukları çaba ve giriĢimlerin Osmanlı döneminden Cumhuriyet dönemine geçiĢi

sağlayan yönetim kadrolarınında, gündemine oturan çağdaĢ konulardan biridir.

Bu çerçevede; genç Türkiye Cumhuriyeti‟nin oluĢturduğu politikalarda, medeni

dünyanın bilim sanat ölçüleri de dikkate alınmıĢ ve yasa ile, geliĢtirilen fikirler

9

güvence altına alınmıĢtır. AkĢam gazetesinin sayfaları arasında bu dönemin en

hararetli tartıĢmalarına, fikir çeĢitliliğine, muhalif fikirlere ve gerekçelere bolca

rastlanmaktadır.

AkĢam Gazetesi, çeĢitli evrelerden geçerken, olumsuz etkilenmelere rağmen

Müzik ve Güzel Sanatlar konusundaki geliĢmeleri imkanlar nispetinde aktarıp

iktidarı da çeĢitli yazı ve tetkiklerde bulunarak, ülkemiz musikisinin geliĢmesine

katkıda bulunmuĢtur.

Bu yönüyle; üzerinde çalıĢtığımız dönem, Cumhuriyetin baĢlangıç yıllarında

yapılan kültürel değiĢimler ve müzik tarihimiz bakımından oldukca önemlidir. (ĠĢte

bu dönemin önemli kararlarından biride, radyo müzik yazılarında Türk Müziği

programlarının kaldırılması yönündeki yasaklanma kararı olmuĢtur). Bu durumda

dahi halkın bir ikilem içerisine girmemesi için gazetenin dengeli yayın ilkesini

tuturmuĢ olduğu yine açıkca müĢahade edilmiĢtir.

Müzik inkılâbı çerçevesinde, radyo programlarında ve çeĢitli etkinliklerde, yerli

müziğin azaltılmasına karĢı halkın gösterdiği infial de gazete ölçeğinde geniĢçe

iĢlenmiĢtir.

Netice olarak AkĢam Gazetesi, Türk Müziği‟nin ve kültürünün evrensel

boyutlara ulaĢması ilkesini savunan ve hedefe ulaĢma adına yayın yapan bir yayın

organıdır. Bu bağlamda inancımız odur ki, yapmıĢ olduğumuz tez çalıĢmamız önemli

bir müzik baĢvuru kaynağı olarak müzikolojik arĢivler arasındaki yerini alacaktır.

11

2. MÜZİK YAZILARI AÇIKLAMALI KRONOLOJİK DİZİNİ

1. [?], “Dans Öğrenem”, Akşam, S.3672, 1 Kanunisani 1929, s. 2.

Amerika‟ya çağrılan Zaro Ağa‟ya gönderilen bir mektupta; Ġngiltere ve Amerika‟da tertip edilen derbi koĢularındaki dans havalarını söylemek için davet edildiği haberi hakkında.

2. [?], “Fransız Tiyatrosu–Amerikan Opereti”, Akşam, S.3672, 1 Kanunisani 1929,

s. 4.

Bu akĢam saat 21.00‟da Paris Mogador Tiyatrosu turnesinin bütün artistlerini dansözlerini, genç kız ve erkeklerini, caz bandını, dekorlarını, kostümlerini meĢhur No… No… Na Nette Amerikan Opereti‟nde takdim edecektir, haberi yer alıyor.

3. [?], “Sinop‟ta Ġlk Balo”, Akşam, S.3673, 2 Kanunisani 1929, s. 3.

Sene baĢı münasebetiyle dün gece Türk Ocağı‟nda bir balo verildi haberi yazıyor.

4. [?], “Trabzon‟da Balo”, Akşam, S.3673, 3 Kanunisani 1929, s. 3.

Dün akĢam Himaye-i Etfal Cemiyeti tarafından fırka binası salonunda büyük bir balo verilmiĢtir haberi yer alıyor.

5. [?], “ġehir Bandosu”, Akşam, S.3674, 3 Kanunisani 1929, s. 3.

Kimsesiz ve yetim çocuklardan teĢkil edilen Ģehir bandosu günden güne ilerlemektedir. ġehremini Muhittin Bey bandodaki gençler için, Konservatuvar binası yapılınca ilk alacağımız konservatuvar talebeleri olacaklarını ifade etmiĢlerdir.

6. [?], “Hindistan‟da Bir Düğün Alayı”, Akşam, S.3674, 3 Kanunisani 1929, s. 5.

Geçen ay Hindistan‟da Patyala Mihracesinin kardeĢinin oğlu izdivaç etmiĢ ve evlenme merasimi fevkalade parlak olmuĢ, Ģenlikler yapılmıĢtır haberi veriliyor.

7. [Selami Ġzzet], “Caz Bant”, Akşam, S.3675, 4 Kanunisani 1929, s. 2.

Yazarın caz bant üzerine düĢüncelerini aktaran makale yer alıyor. Caz bantın adeta uyuĢturuyor hissi verdiğini ve fırıl fırıl döndürdüğünü yazısında ifade ediyor.

8. [?], “Türk Ocağı”, Akşam, S.3674, 4 Kanunisani 1929, s. 3.

Bu PerĢembe akĢamı saat 21.00‟da Fahrettin Kerim Bey Efendi‟nin konferansının ardından ġuber‟in eserleri çalınacaktır.

12

9. [?], “Ġzmir‟de Balolar”, Akşam, S.3676, 4 Kanunisani 1929, s. 2.

Ġzmir‟de yılbaĢı münasebetiyle muhtelif yerlerde balolar tertip edilmiĢtir haberi veriliyor.

10. [?], “Tayyare Balosu”, Akşam, S.3676, 5 Kanunisani 1929, s. 4.

Kanunisani‟nin 17. PerĢembe akĢamı Pera Palas‟ta tayyare balosu verilecektir haberi yer alıyor.

11. [?], “ġehrimizde Bir Fransız Opereti”, Akşam, S.3677, 6 Kanunisani 1929, s. 4.

Fransız Opereti son beĢ gün zarfında iki yeni Operet temsil etti haberi veriliyor.

12. [?], “Fıkra”, Akşam, S.3678, 7 Kanunisani 1929, s. 5.

Genç bir hanımla züpbe bir bey dans ediyorlar. Bir aralık hanım soruyor: - Dansı sever misiniz?

- Çok severim efendim

- ġu halde dans etmesini öğrenseniz!

13. [?], “Görele‟de Balo”, Akşam, S.3681, 10 Kanunisani 1929, s. 2.

Görele‟de yılbaĢı gecesi bir aile balosu tertip edilmiĢtir. Bu baloya Görele hanımları yüzleri açık olarak iĢtirak etmiĢlerdir haberi yer alıyor.

14. [?], “Halk Bilgileri”, Akşam, S.3681, 10 Kanunisani 1929, s. 3.

Dernek Ġstanbul‟da faaliyete baĢlamıĢtır ve gelecek hafta TepebaĢı Tiyatrosu‟nda bir konser verecektir haberi bildiriliyor.

15. [?], “Türk Ocağı”, Akşam, S.3681, 10 Kanunisani 1929, s. 4.

Bu PerĢembe akĢamı saat 21.00‟da ocağımızda felsefe muallimi Servet Bey Efendi tarafından konferans verilecek, ardından Wagner‟in eserleri çalınacaktır haberi veriliyor.

16. [?], “Zeynel Abidin”, Akşam, S.3682, 11 Kanunisani 1929, s. 7.

Beyazıt‟ta eski Maliye karĢısında açılan Türk GüneĢi Zeynel Abidin Musiki Mağazası hizmetinizdedir haberi yer alıyor.

17. [?], “Türk Ocağı”, Akşam, S.3687, 16 Kanunisani 1929, s. 2.

Bu PerĢembe akĢamı saat 21.00‟da Hilmi Ziya Bey Efendi‟nin konferansının ardından Münir Nurettin Selçuk Bey‟in en müntehap eserleri çalınacaktır haberi veriliyor.

18. [?], “Konservatuvar”, Akşam, S.3692, 21 Kanunisani 1929, s. 2.

ġehzadebaĢı‟nda yapılması tasavvur edilen Konservatuvar binası için bu sene proje izharı düĢünülüyor. Emanet öncelikle Türk mütehassısların fikrini alacaktır haberi yer alıyor.

13

Viyana‟nın meĢhur piyanistlerinden Madam Lina Meyer, konser vermek üzere, birkaç gün evvel Berlin‟e gelmiĢtir. Ġlk konser 10 Kanunisani akĢamı verilmiĢtir haberi yer alıyor.

20. [?], “Talebe Birliği‟nde Balo”, Akşam, S.3692, 21 Kanunisani 1929, s. 4.

Kanunisani‟nin 24. PerĢembe akĢamı saat 21.00‟da birliğin binasında azaya mahsus olmak üzere bir balo verilecektir haberi yer alıyor.

21. [?], “Büyük Balo”, Akşam, S.3695, 24 Kanunisani 1929, s. 4.

24 Kanunisani PerĢembe akĢamı Kadıköy Süreyya Sineması‟nda Fukara Perver Cemiyeti menfaatine zengin büfe–mükemmel caz bant haberi veriliyor.

22. [?], “Matbuat Balosu”, Akşam, S.3696, 25 Kanunisani 1929, s. 4.

28 ġubat‟ta yalnız bazı Türk ve ecnebi kibar aileleri baloya davet edilmiĢlerdir haberi veriliyor.

23. [?], “Rus Orkestrası”, Akşam, S.3699, 28 Kanunisani 1929, s. 4.

Balalayka Rus Orkestrası önümüzdeki ÇarĢamba akĢamından itibaren Opera Sineması‟nda icrayı terennüme baĢlayacaktır.

24. [?], “Türk Ocağı”, Akşam, S.3703, 1 ġubat 1929, s. 4.

Bu akĢam saat 21.00‟da Hilmi Ziya Bey Efendi‟nin konferansının ardından Korsakof‟un eserleri çalınacaktır haberi yer alıyor.

25. [?], “Türk Ocağı”, Akşam, S.3710, 8 ġubat 1929, s. 4.

Bu PerĢembe akĢamı saat 21.00‟da Mükremin Bey Efendi‟nin konferansının ardından Gali Gürçı‟nın eserleri çalınacaktır haberi veriliyor.

26. [?], “Mardin‟de Balo”, Akşam, S.3713, 11 ġubat 1929, s. 2.

7 ġubat akĢamı Hilâl-i Ahmer Cemiyeti menfaatine bir balo verildi haberi yer alıyor.

27. [?], “Samsun‟da Balo”, Akşam, S.3713, 11 ġubat 1929, s. 2.

Samsun Hilâl-i Ahmer Cemiyeti tarafından bu gece verilen balo büyük rağbet görmüĢtür haberi veriliyor.

28. [?], “Trabzon‟da Hilâl-i Ahmer Balosu”, Akşam, S.3713, 11 ġubat 1929, s. 2.

Hilâl-i Ahmer Cemiyeti menfaatine verilen balo pek parlak geçmiĢ ve cemiyet için beĢyüz lira hasılat elde edilmiĢtir haberi veriliyor.

29. [?], “Halk Bilgileri”, Akşam, S.3714, 12 ġubat 1929, s. 3.

Halk Bilgisi Derneği‟nin Trabzon‟da baĢlatacağı tetkik seyahati çeĢitli yerlerde devam edecek ve masallar, türküler, fıkralar, maniler, efsaneler toplayacaktır haberi yer alıyor.

14

Zenci rakkase Jozefin Beker artistleri zencilerden mürekkep bir kumpanya teĢkil ediyor. Bununla beraber Carliston‟u tekrar yaygınlaĢtıracağı haberi vurgulanıyor.

31. [?], “Edison ve Gramofon”, Akşam, S.3719, 17 ġubat 1929, s. 6.

Yoksul bir ailenin çocuğu olan Edison‟un 850‟den fazla icadı vardır. Bununla birlikte gramofonun ve telefonunda bugünkü haline gelmesinin sebebi Edison‟dur haberi yer almaktadır.

32. [?], “Güzel Sanatlar Birliği”, Akşam, S.3721, 19 ġubat 1929, s. 2.

Güzel Sanatlar Birliği‟nde PerĢembe günü müsamere verilecek ve birliğin azaları arasında geçecektir. Ayrıca konservatuvar muallimleri bir konser tertip edeceklerdir haberi veriliyor.

33. [?], “Türk Ocağı‟nda Konser”, Akşam, S.3723, 21 ġubat 1929, s. 2.

22 ġubat 1929 Cuma günü saat 16.30‟da Türk Ocağı‟nda konservatuvar talebesi tarafından bir konser verilecektir haberi yer alıyor.

34. [?], “Güzel Sanatlar Birliği”, Akşam, S.3725, 23 ġubat 1929, s. 2.

Birliğin onbeĢ günde bir verilmek üzere tertip edilen müsamerelerin birincisi dün verilmiĢ ve çok alkıĢlanmıĢtır haberi vurgulanıyor.

35. [?], “Konservatuvar Binası”, Akşam, S.3726, 24 ġubat 1929, s. 3.

Konservatuvara münasip bir baĢka bina bulunamadı haberi yer alıyor.

36. [?], “Konservatuvar”, Akşam, S.3730, 28 ġubat 1929, s. 3.

Konservatuvar binasının inĢası için avrupanın maaruf mimarları arasında bir müsabaka açılacaktır haberi veriliyor.

37. [?], “Güzel Sanatlar Akademisi‟nde Balo”, Akşam, S.3731, 2 Mart 1929, s. 3.

Güzel Sanatlar Akademisi‟nin 47. Yıldönümü Pazar günü tesit edilecek ve gece bir balo verilecektir haberi veriliyor.

38. [?], “Konservatuvar Talebesi”, Akşam, S.3735, 5 ġubat 1929, s. 3.

Son günler zarfında konservatuvar talabesi birkaç konser vermiĢ ve muvaffak olmuĢtur haberi yazıyor.

39. [?], “Süreyya Opereti – Telefoncu Kız”, Akşam, S.3736, 6 Mart 1929, s. 7.

5 Mart Salı günü akĢam saat 21.30‟da Pangaltı Tiyatrosu‟nda Telefoncu Kız Opereti orkestra Kapoçelli eĢliğinde temsil edilecektir haberi veriliyor.

40. [?] , “Türk Ocağı‟nda Konser”, Akşam, S.3737, 7 Mart 1929, s. 4.

Bu PerĢembe akĢamı saat 21.00‟da ocağımızda Klod Debüssi‟nin parçaları çalınacaktır haberi yazıyor.

15

“Sureti Kariye‟de bu akĢam saat 21.30‟da BeĢiktaĢ Park Tiyatrosu‟nda ilk defa olarak Yunus Bey Duymasın Opereti orkestra Kapoçelli eĢliğinde üç perde olarak temsil edilecektir.

42. [?], “Kadın Birliği Balosu”, Akşam, S.3742, 12 Mart 1929, s. 2.

Bu akĢam Kadınlar Birliği Turkuaz salonunda bir balo verilecektir haberi bildiriliyor.

43. [?], “Türk Ocağı‟nın Yıl Dönümü”, Akşam, S.3746, 18 Mart 1929, s. 3.

Mart‟ın 21. günü Türk Ocağı‟nın yıl dönümü münasebetiyle müsamereler tertip edilmiĢ ve balo düzenlenmiĢtir haberi yer alıyor.

44. [?], “Sinop‟ta Balo”, Akşam, S.3747, 19 Mart 1929, s. 2.

Dün gece hükümet konağında Hilal-i Ahmer Cemiyeti tarafından bir balo verildi haberi yazıyor.

45. [?], “Konser”, Akşam, S.3749, 21 Mart 1929, s. 2.

Konservatuvar muallimlerinden Cemal ReĢit Rey, Seyfettin ve Sezai Asaf Bey‟ler bu akĢam saat 21.30‟da Majik Sineması‟nda bir konser vereceklerdir.

46. [?], “Caz Bant DönedolaĢa Zencilere Sirayet Etti”, Akşam, S.3750, 22 Mart

1929, s. 8.

Ġngiliz gazeteleri Cenubi Afrika‟da “Kafır” denilen zencilerin çocukları arasında bile caz bantın taammum eylediğini ve zenci çocukların nota ile en meĢhur caz havalarını çok renkli çaldıkları haberi veriliyor.

47. [?], “Caz Bant‟ın Modası Geçti, Yeni Musiki Aranıyor – Kediler Tarafından

Verilen Konserler Beğeniliyor”, Akşam, S.3751, 23 Mart 1929, s. 5.

Dünyadan gelen son haberlere göre caz bantlar iflas etmeye baĢlamıĢtır. Florida‟da değiĢimin sebebi ile Skot isimli bir müzisyen kuyruğu çekilen kedilerin bağırmalarıyla çıkan seslerle bir müzik dinletisi sunmuĢtur haberi yer alıyor.

48. [Vâ-Nû], “Kediler Musikisi”, Akşam, S.3752, 24 Mart 1929, s. 3.

MusikiĢinaĢın biri caz bantın dinleyicilere bıkkınlık verdiğini ve bunun dıĢında daha garip ve acayip müzik anlayıĢı ile kendi yol ve yöntemlerini kullanarak kedilerin çıkardığı seslerle bir müzik dinletisi verdiği haberi yer alıyor.

49. [?], “Tatlı Ses Veren Kemanlar”, Akşam, S.3753, 25 Mart 1929, s. 6.

Dünya‟nın en meĢhur tatlı kemanları Stradivarins ismindeki bir Ġtalya‟nın yaptığı kemanlardır haberi yazıyor.

50. [?], “Konservatuvar”, Akşam, S.3756, 28 Mart 1929, s. 3.

Taksim‟de yapılacak olan konservatuvar binasının çok mükemmel olacağı haberi veriliyor.

16

51. [?], “Himâye-i Etfâl‟in Çocuk MarĢı”, Akşam, S.3757, 29 Mart 1929, s. 2.

Aka Gündüz Bey çocuk haftası münasebetiyle Himaye-i Etfal Cemiyeti için bir çocuk marĢı yazmıĢtır haberi yer alıyor. MarĢın birinci kıtası aĢağıda verilmiĢtir.

Türk çocukları! Türk çocukları! Gözler ileri! BaĢlar yukarı Yarınki hayat, Yurt ufukları, Her Ģey sizindir: Türk çocukları

52. [?], “Çocuk Balosu”, Akşam, S.3758, 30 Mart 1929, s. 2.

Türk Ocağı‟ndan: Çocuk haftasının 26 Nisan Cuma günü çocuk balosu hasredilmiĢtir. O gün çocuklar Türk Ocağı‟nda bir balo tertip edeceklerdir haberi yer alıyor.

53. [Muharrem FEYZĠ], “ġarlo‟nun Musıki Kabiliyeti”, Akşam, S.3790, 1 Mayıs

1929, s. 4.

5 yaĢında iken müzik ve aktörlük kabiliyeti yeteneğinden bahsediliyor.

54. [?], “Pariste Bir Alman Musıki Heyetinin Konserleri” , Akşam, S.3791, 2 Mayıs

1929 s. 2.

Ġlk konserin büyük bir muvaffakiyet kazandığı; Konserde Harbiye nazırı M.Penlöve, Alman sefiri vesair birçok zevat bulunduğu anlatılıyor.

55. [?], “Almanya‟da bir Türk Gencinin Gramofon Fabrikası”, Akşam, S.3795, 6

Mayıs 1929, s. 3.

Almanya‟da Hami Hulusi adında bir Türk genci, Sakson„yada bir Gramofon Fabrikası açtığı ve senede 8000 Gramofon üretimi yaptığı haberi veriliyor.

56. [?], “Halk Bilgileri Derneği‟nde Konser” , Akşam, S.3795, 6 Mayıs 1929, s. 9.

Dernek tarafından konservatuarda bir konser verildiği; Osman Pehlivan, Tanburi Dürü Bey‟lerin Anadolu nağmeleri icra ettiğinden bahsediliyor.

57. [?], “Plak Fabrikası Ecnebi Bir ġirket Tarafından ġehrimizde Açılıyor”, Akşam,

S.3796, 7 Mayıs 1929, s. 3.

Açılacak fabrikanın yalnız Türkiye‟nin değil, Mısır ve Balkanlar‟ında ihtiyacını karĢılıyacağına ve daha ucuz satıĢ yapılacağı haberine yer veriliyor.

58. [?], “Ketti Cazbant Takımı”, Akşam, S.3800, 11 Mayıs 1929, s. 5.

Amerikanın en meĢhur Cazbant Takımı inat yüzünden teĢekkül etti haberi hakkında.

59. [Vâ-Nû], “Eski ġarkılar”, Akşam, S.3804, 15 Mayıs 1929, s. 3.

Türk Müziği ve Batı Müziği arasında bir değerlendirme.

60. [?], “Konservatuvar Binası”, Akşam, S.3806, 17 Mayıs 1929, s. 3.

Konservatuvarın nerede inĢa edileceğine karar verilmemiĢtir.(ġehzadebaĢı-Taksim ağırlık kazanmıĢtır).

17

61. [?], “Halk ġarkıları”, Akşam, S.3811, 25 Mayıs 1929, s. 3.

Bu sene halk türküleri arasında en çok sevilen Evlerinin Önü türküsüdür.

62. [?], “Paris Bestekârlar Sergisi”, Akşam, S.3811, 25 Mayıs 1929, s. 3.

Cemal ReĢit Rey Bey‟in sergiye iĢtirakı ve çalınan armonize edilmiĢ Anadolu havaları.

63. [?], “Halk ġarkıları Konseri”, Akşam, S.3811, 25 Mayıs 1929, s. 3.

Halk Bilgisi Derneği tarafından konservatuar binasında bir halk konseri verilmiĢtir.

64. [?], “Plak Fabrikası”, Akşam, S.3824, 7 Haziran 1929, s. 3.

Bir gramofon fabrikası, YeĢilköy‟de Plak fabrikası açacaktır haberi.

65. [?], “Bülbül Parkı Açıldı” Akşam, S.3824, 7 Haziran 1929, s. 8.

Hafız Ahmet B‟nin Pazar ve Cuma günleri incesaz eĢliğinde dinleti haberi.

66. [?], “Darüttalimi Musıki”, Akşam, S.3824, 7 Haziran 1929, s. 8.

Çubuklu bahçesinde Osman Efendi idaresinde Cuma günleri terennüm olmaktadır.

67. [?], “Konservatuvarın Eski Dostluk Yurdu Arsasında ĠnĢaası Tasavvur Ediliyor”,

Akşam, S.3830, 13 Haziran 1929, s. 1.

ġehremaneti bu arsanın emanete devri için hükümete müracaat edecektir.

68. [?], “Konservatuvarın Gramofon Fabrikası”, Akşam, S.3830, 13 Haziran 1929,

s.2.

Plak fabrikası 250 bin lira sermaye ile açılacaktır.

69. [?], “Tenorlar Sinema Artisti Oluyorlar”, Akşam, S.3836, 19 Haziran 1929, s. 5.

Sesli filimlerin gördüğü rağbet, sinema sahasında büyük bir inkılap yapmıĢtır. Ayrıca sesleri iyi olmayan sanatkârlar çekilmek zorunda kalmıĢlardır.

70. [?], “Üsküdar Hadisesi Piyano ve Keman Hocası Berger Ne Diyor”, Akşam,

S.3839, 22 Haziran 1929, s. 1.

M. Berger on gün kadar Ģehrimizde kaldıktan sonra Viyana‟ya gidecektir.

71. [?], “Radyodan Çıkarılan MusıkiĢinaslar”, Akşam, S.3839, 22 Haziran 1929, s.3.

Türk Ģirketi olan Radyo, Türk sanatkârları çıkarıp yerine Rus musıkiĢinasları almıĢtır.

72. [?], “Konservatuvar”, Akşam, S.3847, 30 Haziran 1929, s. 3.

Konservatuvar binası için Emanet bugünlerde karar verecek.

18

Her Ģeyin olduğu gibi Ģarkı söylemenin de bir kaidesi, usulü, erkanı vardır bahsi geçen makale.

74. [?], “Gramofon Plak Fabrikaları”, Akşam, S.3874, 27 Temmuz 1929, s. 3.

ġehrimizde kurulacak olan Plak fabrikasından biri gelecek hafta içinde açılacaktır.

75. [?], “Halk Bilgisi Derneği”, Akşam, S.3882, 4 Ağustos 1929, s. 3.

Dernek yakında birkaç tetkik neĢredecek ve yaygınlaĢacaktır.

76. [?], “Münebbihli Saat Zil Yerine ġarkı Çalacak”, Akşam, S.3883, 5 Ağustos

1929, s. 3.

Amerikalı bir Profesör garip bir iddiada bulunuyor; uykudan tiz sesle uyandıran saat yerine Ģarkı çalarak uyandıran saat haberi.

77. [?], “Darülbedayi Operet Tesisi Gelecek Seneye Terkedildi”, Akşam, S.3889, 11

Ağustos 1929, s. 3.

Kurulacak tesiste çalıĢılacak Operet için Musa Süreyya Bey tarafından verilen musıki derslerine devam edilmiĢtir.

78. [?], “Gramofon Plakından Çıkan Dava”, Akşam, S.3894, 16 Ağustos 1929, s. 3.

Mizanseni olan bir plak çalıĢmasında, Bursa eĢrafından olan Galip Bey konu edildiği için, Galip Bey Plak Ģirketini dava ediyor haberi hakkında....

79. [?], “Halk Oyunları”, Akşam, S.3897, 19 Ağustos 1929, s. 3.

Karadeniz (Trabzon) ve Erzurum Halk Oyunlarının filime çekileceği haberi veriliyor.

80. [?], “Halk ġarkıları”, Akşam, S.3900, 22 Ağustos 1929, s. 2.

Giresun 20(Hususi)-Bugün Ģehrimize gelen konservatuvar heyeti mahalli bazı türküleri plaklara almıĢ, orijinal güftelerden çok memnun olmuĢtur.

81. [?], “Halk Oyunları”, Akşam, S.3900, 22 Ağustos 1929, s. 3.

Trabzon‟daki halk oyunlarının filime çekileceği ve Filim operatörlerinin dün Trabzon‟a gittiği haberi yazıyor.

82. [?], “Dans Notası”, Akşam, S.3904, 26 Ağustos 1929, s. 3.

ġarkı gibi dansın da notası yazılıyor haberi veriliyor.

83. [?], “Halk Bilgisi Derneği Müsameresi”, Akşam, S.3971, 2 TeĢrinisani 1929, s.3.

Bu akĢam Türk Ocağında Halk Bilgisi Derneği tarafından bir müsamere tertip edilecektir. Erzurum oyunları oynanacaktır. Dernek Reisi Yusuf Ziya Bey bir senelik faaliyet bildirisi nutuk irat edecektir.

84. [?], “Emanet Ne Yapacak”, Akşam, S.3971, 2 TeĢrinisani 1929, s. 3.

19

85. [?], “Halk Bilgisi Dergisinin Müsameresi”, Akşam, S.3972, 3 TeĢrinisani 1929,

s. 2.

Dün gece Türk Ocağında Halk Bilgisi Derneği‟nin senei devriyesi münasebetiyle bir müsamere yapılmıĢtır.

86. [?], “Konservatuvar Talebesinin Konseri”, Akşam, S.3979, 10 TeĢrinisani 1929,

s. 3.

TepebaĢı Tiyatrosunda bu kıĢ konservatuvar talebesi 3 konser verecektir. Hazırlıklara baĢlanmıĢtır haberi bildiriliyor.

87. [?], “Gramofon Plağı fabrikaları Çoğalıyor”, Akşam, S.3983, 14 TeĢrinisani

1929, s. 3.

Maaruf bir grupta Yeni Haliç‟te bir plak fabrikası açmaya teĢebbüs etmiĢtir haberi.

88. [?], “Musıki Alatı Müzesi Yapılıyor”, Akşam, S.3989, 20 TeĢrinisani 1929, s. 3.

Müzede memleketimizde çalınan bütün sazlar teĢhir edilecek. Yer Konservatuvar da musıki alatına mahsus bir müze tesisine baĢlanmıĢtır. 89.

[?], “Rize Türk Ocağında Konser”, Akşam, S.3999, 30 TeĢrinisani 1929, s. 2.

Rize 28(Hususi)-Türk Ocağında iki gecede bir kere konser verilmeğe baĢlandı. Konserler çok rağbet görüyor.

90. [?], “MeĢhur Viyolonist Jan Kübeleğin Bir Konferansı”, Akşam, S.3999, 30

TeĢrinisani 1929, s. 8.

Asyalılar dünyanın en necip milleti; Tacimahal Hint milli mimari sanatının Ģaheseri olduğu gibi Hint milli musıkisini dahi alemi meftun edecek bu gibi Ģaheserler vardır haberi hakkında...

91. [?], “Konservatuvarın Konserlerinden Alınan Vergi”, Akşam, S.4017, 18

Kanunievvel 1929, s. 3.

Bu vergiler alınmadığında memleketin musıki hayatında büyük bir tahavvül olacağı iddia ediliyor.

92. [?], “Musıki Üstatları”, Akşam, S.4021, 22 Kanunievvel 1929, s. 3.

Sesli filim çekimi münasebeti ile Operet bestekârları birer birer Hollywood‟a gidiyorlar.

93. [?], “Yahudi Menahime Rakip”, Akşam, S.4022, 23 Kanunievvel 1929, s. 8.

12 yaĢında küçük bir kemancı Guila Bustabo orkestra da idare edebiliyor haberi.

94. [?], “ÖdemiĢ‟te Bando Muzıka”, Akşam, S.4029, 30 Kanunievvel 1929, s. 2.

Himaye-i Etfal bir muzika muallimi getirerek bando ihya edecektir.

20

Bir dinleyicinin radyo konserlerinin gazetedeki programa uymadığının Ģikâyeti haberi yer alıyor.

96. [?], “Ġstanbul Radyosu”, Akşam, S.4052, 22 Kanunisani 1929, s. 2.

Ankara 21(Telefon)- Ġstanbul Radyosu mali müĢkilat dolayısı ile birkaç gün faaliyetini tatil etmiĢtir.

97. [?], “Anadolu Oyunları”, Akşam, S.4054, 24 Kanunisani 1930, s. 3.

Sinema gösteririlirken davul zurna çalacak: Oyunların daha önce filime çekildiği yazılmıĢtı. Bu filim münasebeti ile Halkbilgisi Derneği bir müsamere tertip etmiĢtir. Musıki heyeti 1 davul, zurna ve 1 kemane ile filim esnasında oyun havalarını çalmıĢlardır.

98. [?], “Konservatuvar Talebesi Konser Verecektir”, Akşam, S.4054, 24 Kanunisani

1930, s. 3.

Konservatuvar talebesi yakında büyük bir konser verecektir. Konsere 70 kiĢi iĢtirak edecektir.

99. [Vâ-Nû], “Ġstanbul Radyosu”, Akşam, S.4055, 25 Kanunisani 1930, s. 3.

Radyo bir Ģehrin ağzı kulağıdır. Bütün dünyada dev adımlar ile ilerleyen bir müessese, bizde vardan yok edilmemelidir.(Mali sebeplerden dolayı kapandı) haberi vurgulanıyor.

100. [?], “C.H. Fırkasında Konser”, Akşam, S.4055, 25 Kanunisani 1930, s. 6.

Ġkinci Kanunun yirmialtıncı Pazar akĢamı saat 09.00‟da Cağaloğlu‟nda C.H. Fırkası merkez binası salonlarında konservatuvar muallimleri Trio Heyeti tarafından bir konser verilecektir. Kadın ve erkek herkes gelebilir.

101. [?], “Ramona, Ramona Bu ġarkıyı Kim Besteledi?”, Akşam, S.4065, 4 ġubat

1930, s. 10.

Bir Amerikalı bestelemiĢ dense bile Fransız M.Londeroin Ģarkının vakti ile bestelediği bir menuet parçasından alınmıĢ olduğunu iddia etmektedir. Konu ile ilgili mahkemeye baĢlanacaktır.(Fransız bestekâr mahkemeye vermiĢtir.)

102. [?], “Halkbilgisi Haberleri”, Akşam, S.4067, 6 ġubat 1930, s. 3.

Dernek tarafından çıkarılan mecmua 4. sayıda intiĢar etti; Tanburi Mustafa‟nın bir bestesi mecmuaya ilave edilmiĢtir. Müracaat yeri: ġehzâdebaĢı Halkbilgisi Derneği

103. [?], “Türk Ocağında Konferans”, Akşam, S.4068, 7 ġubat 1930, s. 2.

ġubatın 6. PerĢembe akĢamı saat 21.00‟da Doktor Osman ġevki Bey tarafından (Tıp medeniyetimizin tarihindeki mevkii) mevzulu bir konferans verilecektir. Konferansı müteakip kıymetli sanatkârların yüksek eserleri çalınacaktır. Herkes istifade edebilir.

21

104. [?], “Halk Türkülerinin Notaları Avrupa‟ya Gönderilecek”, Akşam, S.4071, 10

ġubat 1930, s. 3.

Konservatuvar heyeti tarafından Anadolunun muhtelif yerlerinden toplanan türkülerin notaları ve güfteleri bir kitap halinde çıkmıĢtır. Bu kitap Avrupa Konservatuvarına gönderilecektir.

105. [?], “Türk Ocağında Konser”, Akşam, S.4073, 12 ġubat 1930, s. 2.

Bu akĢam saat 21.00‟da Türk Ocağında Konservatuvar muallimlerinden M.Braun, Madam Hege ve Sabık BudapeĢte Konservatuvar Sofya Müzik Akademisi Profesörü M.Unzahavari tarafından bir konser verilecektir.

106. [?], “Türk Ocağından”, Akşam, S.4073, 12 ġubat 1930, s. 2.

ġubatın 13. PerĢembe günü akĢam saat 21.00 da Mükrimin Halil Bey tarafından (Anadolu tarihi) mevzulu bir konferans verilecektir. Konferansı müteakip kıymetli sanatkârların yüksek eserlerinden çalınacaktır.

107. [Enver Behnan], “Kayseri Düğünleri”, Akşam, S.4073, 12 ġubat 1930, s. 4.

Eski Anadolu adetleri, eğlenceleri… Kayseri‟de geline yeĢil elbise giydirilir. Düğünde Tef çalınır. KaĢık oyunu yapar, sabaha kadar eğlence devam eder. Kayseri düğünleri baĢlıca 4 gündür haberi verilmektedir.

108. [Enver Behnan], “Eski Anadolu Adetleri Eğlenceleri: Erzincan Düğünleri ve

Damat Kaçırma Adetleri”, Akşam, S.4076, 15 ġubat 1930, s. 7.

Azizlik olsun diye zifaf vaktine yakın eve girerler ve damadı kaçırırlar.

109. [Vâ-Nû], “Kürt Oyunları ve Salon Dansları”, Akşam, S.4078, 17 ġubat 1930, s.3.

Hesap etmiĢtim: Gerek “dans” gerek “musıki” ancak dört muhtelif ve iptidai motif üzerine cereyan ediyordu. Kürtlerin dört motif ve figürüne mukabil balolarımızda kaç motif ve figürle eğleniyoruz? Alaya yüzümüz var mı? Kürt oyunu ve balo arasında bir kıyas…

110. [?], “Konservatuvarın Çektiği Film Fransa‟ya Gönderiliyor”, Akşam, S.4079, 18

ġubat 1930, s. 3.

Konservatuvarın Anadolu Oyunlarına ait aldığı filim Fransa‟da Nansi Darülfünun‟u tarafından istenmiĢtir. Filim birkaç güne kadar Nansi‟ye gönderilecektir.

111. [?], “Türk Musıkisi”, Akşam, S.4079, 18 ġubat 1930, s. 3.

Moskova‟da Türk Musıkisini tetkik etmek için bir heyet teĢkil edilmiĢtir. Moskova Türk Musıkisini tetkik eden heyet musıkiĢinaslarımızdan Mahmut Ragıp Bey‟e gönderdiği bir mektupta Türk Musıkisi hakkında malumat istemiĢtir.

22

Konservatuvar heyeti Ģark vilayetlerinde yaptığı tahkikat neticesinde topladıkları türkü ve oyun havalarını neĢretmiĢtir. Halk Türküleri ismi altında çıkan son eserde 155 tane türkü vardır.

113. [?], “Konservatuvar; Eski Musıki Parçaları, ilahiler Notaya Alınacak”, Akşam,

S.4089, 28 ġubat 1930, s. 3.

Esaslı bir Türk Musıkisi tarihi olmaması nedeniyle bu arĢivin tanim edilmesine karar, ġehremini Muhiddin Bey Avrupa‟dan geldikten sonra hususla ilgili teĢkilatı toparlayacaktır haberi yer alıyor.

114. [?], “Güzel Sanatlar Birliğinde Konser”, Akşam, S.4089, 28 ġubat 1930, s. .3

Güzel Sanatlar Birliği Saat 17.00‟da umuma mahsus olarak Ekrem Besim, Ali Sezai ve Muhiddin Sadık Bey‟ler tarafından meccani bir konser verilecektir.

115. [?], “Konserler”, Akşam, S.4104, 15 Mart 1930, s. 3.

Güzel Sanatlar Musıki Ģubesinin hazırlığı 18 Mart Salı saat 18.30‟ da tepebaĢı tiyatrosunda verilecektir. ġef: Muhiddin Sadık Bey Konsere Ġstanbul‟un en maruf 58 sanatkârı ile iĢtirak edecektir.

116. [?], “Güzel Sanatlar Birliğinin Konseri”, Akşam, S.4108, 19 Mart 1930, s. 3.

Birliğin musıki salav tarafından TepebeĢı tiyatrosunda saat 16.30‟ da baĢlanacaktır haberi.

117. [?], “Anadolu‟dan Keman ve Piyano Hocası Ġsteniyor.”, Akşam, S.4110, 21 Mart

1930, s. 3.

Anadolu‟daki Türk ocaklarının bu talebi aslında Konservatuvardan bekleniyor, maaĢ olarak en az 150 lira, bazı Türk ocakları yol ve yatak masraflarını da karĢılıyor. Bu tekliflere talip olanlar ise ekseriye Macar artisleridir.

118. [?], “Türk Ocağın‟da Konser”, Akşam, S.4110, 21 Mart 1930, s. 3.

21 Mart 1930 Cuma Günü saat 16.00‟da Sabık BudapeĢte Konservatuvarı Profesörlerinden Mösyö Andre Unghavari tarafından bir konser verilecektir. Bütün ocaklı kardeĢlerimizin teĢrifleri rica olunur.

119.

[?], “Yeni NeĢriyat ġarkı Anadolu Türkü ve Oyunları”, Akşam, S.4117, 28 Mart

1930, s. 3.

Ġstanbul Konservaruvarı‟nın attığı önemli bir adımdır. Müteaddit tetkik seyahatleri sayesinde musıkiĢinaslarımız, ediplerimiz, ġe‟ni hayata istinat eden bir çalıĢma meydana getirme fırsatı bulacaklardır. Bu eser Milli Kütüphanemizin kıymetli bir eseri olacaktır.

120. [?], “Güzel Sanatlar Birliğinin Konseri”, Akşam, S.4117, 28 Mart 1930, s. 3.

Güzel Sanatlar Birliği tarafından gelecek hafta içinde, TepebaĢı Tiyatrosu‟nda 60 kiĢilik bir konser daha verilecektir.

23

121. [?], “Viyana Musıki Konferansı”, Akşam, S.4117, 28 Mart 1930, s. 3.

Viyana‟da beynelmilel musıki konferansı toplanacaktır. Konferansı tertip eden heyet Ġstanbul Konservatuvarı‟nı davet etmiĢtir. Konservatuvar bu konferansa iĢtirak etmiyecektir.

122. [?], “Maksim”, Akşam, S.4117, 28 Mart 1930, s. 8.

Bu akĢam Mi-Karem münasebeti ile Büyük Suare Dansant sofraların evvelden tutulması rica olunur haberi.

123. [?], “Restoran Turkuaz”, Akşam, S.4117, 28 Mart 1930, s. 12.

27 Mart PerĢembe akĢamı Mi-Karem Danslı Rulet “Los Sarandis” Arjantin mugannisi-5 Furmans Kotiyonlar –Süprizler hususi taam listesi

124. [?], “Maksim”, Akşam, S.4119, 30 Mart 1930,s. 4.

Bu akĢam; Suvare Dansant Kotiyonlar –Süprizler hususi taam. Sofralarınızı evvelden tedarik ediniz.

125. [?], “Halk ġarkıları”, Akşam, S.4120, 31 Mart 1930, s. 3.

Viyana Radyosu bir Türk Musıkisi gecesi tertip edecektir. O gece Anadolu‟dan toplanan halk Ģarkıları çalınacaktır. Viyana Radyosu bu konsere Konservatuvarda tahsilde bulunan Süphiye Hanımı da davet etmiĢtir.

126. [?], “TepebaĢı Gardeni”, Akşam, S.4120, 31 Mart 1930, s. 4.

2 Nisan 1930 ÇarĢamba ilk defa olarak meĢhur heyeti muganniye BEKEFFĠ haberi veriliyor.

127. [?], “Çılgın Mektepliler”, Akşam, S.4120, 31 Mart 1930, s. 4.

Yakında Operet-Revülerin en güzel, en neĢelisi, en zengini ve tamamıyle sözlü,Ģarkılı ve danslı.

128. [?], “Türk Ocağın‟da Konferans”, Akşam, S.4151, 1 Mayıs 1930, s. 2.

1 Mayıs 1930 PerĢembe günü akĢamı saat 21.30‟ da Dr.Abdullah Cevdet Bey tarafından (Ömer Hayyam‟ın Hayatı ve Felsefesi) mevzulu bir konferans verilecektir. Bunu müteakip tanınmıĢ sanatkârların kıymetli eserlerinden bazıları çalınacaktır. Bu konferans ve konsere herkes gelecektir.

129. [?], “Plak Fabrikası”, Akşam, S.4151, 1 Mayıs 1930, s. 3.

Gramofon Plağı fabrikası hazirandan itibaren faaliyete geçiyor. Ġlk olarak Londra‟dan gelecek olan yeni Ģarkılar fabrikada imal edilecek, ardından da Nazım Hikmet Bey‟in “Bahrı Hazar” isimli Ģiirinin provası vardır. Bu plak burada teksir edilecektir.

130. [?], “Mektep mi Değil mi?”, Akşam, S.4151, 1 Mayıs 1930, s. 3.

Defterdarlık konservatuvardan vergi istiyor. ġimdiye kadar vergi vermediği için ceza olarak da 6000 lira talep etmiĢtir. Sebep olarak da konservatuvarı plak ticarethanesi olarak göstermesidir.

24

131. [?], “TepebeĢı Gardeni” Akşam, S.4151, 1 Mayıs 1930, s. 4.

Yarınki 1 Mayıs PerĢembe günü Fransız Dueto Artistleri; Les Darquez ve Lo Lolott ilk temsilleri BEKEFFY QUARTETT VOCAL büyük muvaffakiyetleri kazanmaktadır.

132. [?], “Piyano”, Akşam, S.4152, 2 Mart 1930, s. 11.

Bayram münasebetiyle hediye alacak aile reislerine mühim bir ilan Philips Alman piyano fabrikası tarafından üretilmiĢ ve kefalet iraesi sureti ile taksitle satılıktır.

133. [?], “Taksim Bahçesi”, Akşam, S.4153, 03 Mayıs 1930, s. 4.

Bugün hava müsait olduğu takdirde matine konseri 11-13 arasında haberi.

134. [?], “Konservatuvar Talebesinin Konseri”, Akşam, S.4157, 7 Mayıs 1930, s. 2.

Talebenin senelik konseri Mayıs nihayetinde TepebaĢı Tiyatrosu‟nda verilecektir. Provalar bayramdan sonra baĢlayacaktır.

135. [?], “ġark Musıkisi”, Akşam, S.4158, 8 Mayıs 1930, s. 3.

Kongrede ġark Musıkisi ile Garp Musıkisi arasındaki fark görüĢülecektir. Türk Musıkisi ile meĢgul olan zevatın Mısır Kongre Heyeti tarafından davetli olduğu da bildirilmiĢtir.

136. [?], “Operet TeĢkili”, Akşam, S.4159, 9 Mayıs 1930, s. 2.

ġehremini Muhiddin Bey, Avrupa‟dan döndükten sonra bir muharririmize Ģehrimizde bir operet tesisinin lüzumundan bahsetmiĢ ve bu fikrini tatbik edeceğini söylemiĢtir. MusıkiĢinaslar ve tiyatro müntesipleri ile oluĢturulan heyet operetin kaç paraya yapılacağını tetkik edecektir.

137. [?], “Sahibinin Sesi”,

Akşam, S.4159, 9 Mayıs 1930, s:11

Tenzilatlı yaz tarifesi portatif gramofon (siyah) 77 lira haberi.

138. [?], “Türk Ocağı‟nda Konferans”, Akşam, S.4163, 16 Mayıs 1930, s. 3.

Türk Ocağında 15 Mayıs 1930 PerĢembe akĢamı 21.30‟da Doktor Abdullah Cevdet Bey tarafından (Garp Ģairlerinden Ömer Hayyam‟ın ruhu) mevzulu bir konferans verilecektir. Bunu müteakip tanınmıĢ sanatkarların kıymetli eserlerinden bazıları çalınacaktır.

139. [?], “MusıkiĢinaslar “, Akşam, S.4164, 17 Mayıs 1930, s. 3.

Avrupa‟dan Ģehrimize gelen sanatkârların ekseriye Macar artistleridir. Bu akına rağmen Ġstanbul‟da iĢ yoktur. Beyoğlu‟nda evvelce orkestra alan lokantalar da gramofonla iĢlerini görüyorlar. Artistler Yalova Büyükada gibi yazlık yerleri ve Beruta ya da Rodos‟a gidiyorlar.

140. [?], “Halk Konseri”, Akşam, S.4170, 23 Mayıs 1930, s. 3.

Konservatuvarın geçen sene Anadolu‟da toplanan Ģarkıları okunacaktır. Bu konser Halk Bilgisi tarafından yakında verilecektir.

25

141. [?], “Konservatuvar: Talebe Üç Büyük Konser Veriyor.”, Akşam, S.4172, 25

Mayıs 1930, s. 3.

Birinci konser gelecek PerĢembe günü mekteplilere, ikinci konser devair ve belediye matbuat erk♪nına verilecektir. Üçüncü konser Pazar günü sefaretler ve ecnebi zevata verilecektir.60 kiĢilik orkestra-koro heyeti opera parçaları çalacaktır.

142. [?], “Philips Radyoları”, Akşam, S.4172, 25 Mayıs 1930, s. 11.

Dünyanın en mükemmel radyoları… Yer: Galata Hazeran Han.

143. [?], “Taksim Bahçesi

“, Akşam, S.4173, 26 Mayıs 1930, s. 4.

Bugün hava müsait olduğu takdirde saat 11.00‟dan - 13.00‟a kadar Konser, saat 16.30‟dan itibaren Varyete Programı ile Büyük Matine.

144. [?], “Taksim Bahçesi”, Akşam, S.4176, 29 Mayıs 1930, s. 4.

Yarınki PerĢembe den itibaren hergün saat 17.30 dan 19.30‟a kadar mükemmel Senfonik Orkestra…

145. [?], “Ġstanbul Radyosu”, Akşam, S.4181, 3 Haziran 1930, s. 2.

Ankara 1-Philips radyo Ģirketi Ġstanbul radyosunu iĢletmek üzere temaslarda bulunmuĢ ve neticelenmiĢ mukavele imzalanmıĢtır.

146. [?], “1930 Türkiye Güzellik Kraliçesi Mübeccel Namık Hanımın Plağı”,

Akşam, S.4183, 5 Haziran 1930, s. 4.

Columbia için okuduğu 17160 numaralı, Mübeccelim ben plağından bir tane olsun almayı ihmal etmeyiniz.

147. [?], “Ġstanbul Radyosu”, Akşam, S.4184, 6 Haziran 1930, s. 2.

Philips Ģirketi ile olan müzakere neticesiz kalmıĢtır. ġirket bir Amerikan gurubu ile müzakereye baĢlayacaktır.

148. [?], “Plak Satanlar”, Akşam, S.4186, 8 Haziran 1930, s. 10.

Büyük postane civarı (Sirkeci) adeta bir Pazar yeri haline gelmiĢti. Burada Gramofon plağı satanlardan tutunda vs…

149. [?], “Gramofon Çalarken”, Akşam, S.4187, 9 Haziran 1930, s. 3.

Galatada Arap camiinde bir dükkânda garsonluk eden Nebahat; gramofon çalarken Sandalcı Cemal müdahale etmiĢ, Nebahat yaralanmıĢtır Cemal hakkında adliye tahkikat yapacaktır.

150. [?], “Büyükdere Bülbül Parkı”, Akşam, S.4187, 9 Haziran 1930, s. 7.

Kemençeci ġehir Aleko Efendi: Rüfekasik ile birlikte her PerĢembe, Cuma ve Pazar günleri icrayı ahenk edecektir. Hâfız Ahmet Bey‟in iĢtirakı ile…

151. [?], “Konservatuvar‟dan Kazanç Vergisi Alınmayacak”, Akşam, S.4189, 11

Haziran 1930, s. 3.