Kipling ve Şinasinin
Mirası
G
R odyar Kipling hakkında türlü dil-eçenlerde ölen meşhur İngiliz edibi lerdeki gazete ve m ecm ualarda yazılar çı kıyor. Meşhur edibin eserleri pek çok rağ bet görürdü, m uharrir yazı ücreti olarak her kelim esi için bir şilin alırd ı; h attâ o- nun yazı tarifesini öğrenen garip m erak sahibi bir zengin bayan, Kiplinge giderek çıkarıp bir şilin verm iş ve uzattığı hatıra defterine bir kelim e yazm asını rica etmiş, şair de kalem i eline alarak sadece şu k e lim eyi yazm ıştı:— Teşekkür.
V e buna benzer daha bir çok hikâye le r ...
%
J Í
Sanatkârın hayat ve hatıralarından bah seden bu yazılar arasında onun yazısına en yüksek ücret alan m uharrir olması nok tasında ehem m iyetle duranlar çoktur; bunlar, edebiyatın insana ne derecede zen ginlik getirebileceğini gösterm ek hedefini güdüyorlar ve netice olarak Kiplingin bı - raktığı büyük m irası belirtiyorlar.
Gerçi her edip, R o dyar Kipling değil d ir; her m em leketin kazanç seviyesi de bir değildir, fakat İngiliz şairinin arkasında kalan şan ve şereften başka mühim bir y e kûn tutan servetine ait haberleri okuyunca bizim büyük edibim iz Şinasinin m irasına dair vaktile okumuş olduğum bir yazıyı h a tırladım .
İhtiyar Osmanlı im paratorluğuna ehem m iyetli bir gençlik aşısı dem ek olan siyasî
1 anzim at hareketinden sonra edebiyatı - mızm A vrupalılaşm ası yolunda kuvvetli b ir cereyan uyandıran, m em leketim izde ilk yazılı tiyatro eserini vücuda getiren, ilk gayri resmî gazeteyi çıkaran, şiirlerinden başka m akalelerile kafalarım ızın ve ha - yatım ızın A vrupalılaşm asında tesirli olan Şinasi, C ihangirde Sorm agir m ahallesinde tek başına yaşad ığı evde sükûn ve inziva içinde öldüğü zaman bıraktığı m iras, mu harrir Ebüzziya Tevfiğjn huzurunda şöyle- ce tesbit edilm işti:
A ltı yed i setre, üç dört redingot, iki fi rak, yirm i fantezi yelek, pantalon, kutu - larından çıkarılm am ış biri iki düzüne göm- j lek, altı yed i fes, düzünelerle çorap ve ; mendil, beş on çift potin, bir kaç şemsiye,
dört beş baston, bir çok fotoğrafi... M uharririn Pariste yaşad ığı seneler İs - ! tanbulda annesine gönderdiği mektup - larla iki resmi de bir çekm ece içinde toplu olarak bulunmuştur. Annesinin ölümünden sonra bu çekmecenin şaire kald ığı anlaşı - lıyor.
Şinasinin bıraktığı m iras içinde bu say dıklarım ızdan başka fransızca bir musiki lügati, bir arm onyom ; yazm a bir Nef'î di vanı, bazı matbu kitaplar vardı. Ç algı, şairin uzunca bir zam an evvel boşam ış ol duğu karısına hediye edilmiş, resim ler ve m ektuplar oğluna verilm iş, öteki eşya ve kitaplar d a satılığa çıkarılm ıştı.
Bizim ediplerim iz içinde m iras olarak bu k ad ar bol elbise ve saire bırakm ış olan ların nadir olduğunu da unutm ıyalım !
İstanbul Şehir Üniversitesi Kütüphanesi Taha Toros Arşivi