İstanbul'daki semt isimlerinin geçmişini hiç merak ettiniz mi?:Bir tatlı huzur almaya geldik 'Kalamisia'dan

4 ÇARŞAMBA, 7 Ocak 2004

rcumraı TARİH

+

m

1!

STANB

ULDAh

_{a SEMİ}

_r

_{İSİMLERİİNİN}

G

f

EÇMİŞİNİ HİÇ MERAl\ C 1 1

:

m

İ?

İstanbul’da yaşıyorsanız,

acaba oturduğunuz

semtin adının nereden

geldiğini hiç

düşündüğünüz oldu mu?

Şehrin hemen her

semtinin ayrı ve ilginç

bir hikâyesi vardır. Bazı

semtler hâlâ Bizans

zamanındaki isimleriyle

anılırken bazısı fetih

zamanının hatıralarını

taşır, kimisi ise asırlar

sonrasının olaylarını

kendisine isim olarak

almıştır. İşte,

İstanbul'un bazı

semtlerinin isimlerinin

kısa öyküsü...

■ Zeynep

DRAMALI

Bir tatlı huzur

almaya geldik

‘Kalamisia’dan

,r

_{rcmnraı TARİH}

AHIRKAPI

İstanbul'un Marmara kıyılarındaki yedi kapıdan birisidir. Has ahırın, yani padişahın atlarının konulduğu ahırın burada olmasından dolayı bu isimle anıldı.

AKARETLER

'Akar' kelimesinin çoğulu 'akarat'tır ve 'gelir getiren mülk' mânâsına gelir. Sultan Abdülaziz, bugünkü Akaretler'de bulunan evleri istimlâk ettirerek yerlerine taş binalar yaptırdı. İkinci Abdülhamid zamanında tamamlanan bu binalar, Yıldız'daki camilerin gelirini teşkil ettiği için, yokuş 'Akaretler' adını aldı.

AKBABA

Boğaziçi'nin iç kısımlarında Tokat deresinin kıyısında bulunan bu semt, ismini Fatih Sultan Mehmed zamanında bu bölgede yaşayan evliya Akbaba Sultan'dan aldı.

AKSARAY

İstanbul fethedildikten sonra Anadolu'nun çeşitli yerlerinden getirilen Türkler burada iskân

• ' ‘ t, t % H ' * 1 * J

ettirilmişti. Konya Aksaray'dan gelenler bu semte yerleştiler ve semte geldikleri yerin adını verdiler.

ALTUNİZÂDE

Adım, OsmanlI'nın son döneminde 'Âyân Meclisi' yani 'senato' üyelerinden Altunizâde İsmail Zühtü Paşa'nın burada yaptırdığı camiden aldı.

ANADOLU HİSARI

Osmanlı hükümdarı Yıldırım Bâyezid tarafından İstanbul'u kontrol edebilmek için yaptırılan kaleden dolayı bu isimle anıldı.

ARNAVUTKÖY

Eski bir yerleşim yeri olan bu semt, 18. yüzyılın son yıllarında tamamen yanmıştı, Sadrazam Mehmed Paşa tarafından yeniden kuruldu ve buraya Arnavutlar yerleştirildi. Semt, bundan dolayı 'Arnavutköy' olarak tanındı.

ATİKALİ PAŞA

Adım, İkinci Bayezid döneminin

-

6

u

.

veziriazamlarından Atik Ali Paşa'nın burada yaptırdığı külliyeden aldı.

AYVANSARAY

İki rivayet vardır. Bir görüşe göre eski adı Aya Mamas idi ve semtte bu ismi taşıyan aziz için yaptırılmış bir kilise ve saray mevcuttu. Eski isim, halkın ağzında 'Ayvansaray'a dönüştü. Diğer rivayete göre ise Türkçe 'dışarıya açık' demek olan 'eyvan'dan geliyordu.

A A •

BABIALİ

Bir zamanlar Türk basınının kalbinin attığı bu yer, Osmanlı zamanında başbakanlığın bulunduğu.mekândı. 'Bâbıâli', 'hükümet' demekti. Sadrazam ve diğer üst düzey devlet görevlileri bu semtte bulunur ve devleti buradan idare

ederlerdi.

BAĞDAT CADDESİ

Osmanlı döneminde Üsküdar'dan Bağdat'a giden kervanlar bu yoldan geçerler ve İran seferlerine de bu yoldan çıkılırdı.

►

ÇARŞAMBA, 7 Ocak 2004

_{m n r z ı}

_{ta rih}

BAĞLARBAŞI

Bu bölge eski çağlardan beri bağlarıyla ünlüydü. Bağların başlangıç noktası olmasından dolayı bu adı aldı.

BAHARİYE

Bahar mevsimlerinde devlet ileri gelenlerinin bölgeye gelmesinden dolayı bu adla anıldı.

BAKIRKÖY

OsmanlI'da eski devirlerde kullanılan 'Makriköy' ismi, zamanla 'Bakırköy' oldu.

BALAT

Rumca 'saray' demek olan 'Palation' kelimesi halk ağzında 'Baiat'a dönüştü.

BALMUMCU

Darphane'nin bulunduğu bu semtin isminin hikâyesi ilginçtir. İkinci Mahmud döneminden itibaren sokakların aydınlatılmasında mum kullanılmasıyla birlikte, bu işten zengin olan tüccarın bu semte oturmasından dolayı 'Balmumcu' adını aldı.

BALTALİMANI

Kemik hastanesi ile ünlü olan bu semt, adını Fatih döneminin deniz kuvvetleri komutanı Baltaoğlu Süleyman Bey’den aldı. İstanbul kuşatması sırasında Baltaoğlu, Osmanlı donanmasını bu limana demirlemişti.

BAYRAMPAŞA

Adını, Dördüncü Murad döneminde sadrazam olan Bayram Paşa'dan aldı.

BEBEK

Fatih döneminde bölgenin muhafazası için tayin edilen bölükbaşının lâkabı, semtin ismi oldu.

BELGRAD KAPI

Kanuni döneminde 1521 yılında fethedilen Belgrad halkının bir kısmı buraya ve bugün 'Belgrad Ormanları' diye anılan yere

yerleştirilmişti. Belgradlılar, bulundukları yerlere isimlerini verdiler.

BEŞİKTAŞ

İsminin kaynağıyla ilgili birkaç rivayet vardır. Barbaros Hayreddin Paşa'nın türbesine konulan

ve Bizans'tan kalma Diplokionion sütunlarının beşiğe benzemesinden dolayı semtin adının Beşiktaş olduğu söylenir. Bir diğer rivayet ise, Osmanlı donanmasının demir attığı yer olan semtteki limanda gemilerin rıhtıma bağlanması için Barbaros tarafından beş adet taşın dikildiği ve semtin bu yüzden bu adı aldığıdır.

BEYKOZ

Semt, Osmanlı döneminde Kocaeli

Sancakbeyliği'ne bağlıydı. Sancak beyleri burada otururlardı ve ünvanları olan 'bey' ile 'ceviz' mânâsına gelen 'koz', bir iddiaya göre de köy anlamındaki 'kos' kelimeleri birleşerek 'Beykoz’u ortaya çıkardılar.

BEYLERBEYİ

Osmanlı döneminde bir süre 'İstavroz bahçesi' diye anıldı. İstavroz, 'haç' demekti. Bizans döneminde buraya dikilmiş olan haçtan dolayı bu ismi almıştı. Ancak 16. yüzyılın sonlarında Rumeli Beylerbeyi olan Mehmed Paşa İstavroz'a bir yalı inşa ettirince semt 'Beylerbeyi' ismiyle tanındı.

BEYOĞLU

Fatih, 1461 yılında Trabzon'u fethettiği zaman Pontus prenslerinden Aleksi'yi buraya

yerleştirmişti. Prens daha sonra Müslüman oldu ve semte adını verdi.

BOSTANCI

Semtteki köprüde saray muhafızı olan

bostancılar bekler ve İstanbul'a kaçak olarak gelenleri yakalarlardı. Bostancılar, semte kendi isimlerini verdiler.

BOYACIKÖY

Baltalimanı ile Emirgan arasındaki bu semt, adını Üçüncü Selim zamanında Kırklareli'nden getirtilen ve boyacılıkla uğraşan kırk muhacir ailesinden aldı.

CAĞALOĞLU

16. yüzyıl sadrazamlarından Ciğalazâde Sinan Paşa'nın sarayı burada bulunurdu. 'Ciğalazâde' ismi halka arasında zamanla 'Cağaloğlu'na dönüştü.

CANKURTARAN

Adım, Fatih dönemi topçularından olan ve Bizans'la savaş sırasında Ahırkapı civarında şehit olan Cankurtaran Seyyid Haşan Ağa'dan aldı.

CERRAHPAŞA

16. yüzyıl veziriazamlarından Cerrah Mehmed Paşa burada cami, hamam, çeşme ve türbe yaptırmıştı. Semt adını bölgeyi

canlandıran sadrazamdan aldı.

CİBALİ

İstanbul'un fethi esnasında şehre ilk girenlerden olan Bursa Subaşısı Cebe Ali Bey’den dolayı bu ismi aldı. 'Cebe Ali' adı, zamanla halk ağzında 'Cibali'ye dönüştü.

W ÊÊKtÊtHÊÊtKKÊKÊÊÊÊIÊÊKÊÊtH ÊÊÊÊÊKÊIÊÊIKÊÊÊÊÊÊKHKÊÊÊÊKRÊÊKÊ

CS^MJ TARİH

ÇARŞAMBA, 7 Ocak 2004 /

Üsküdar'da Saraçlar Çeşmesi.

Emeviler zamanında İstanbul kuşatması sırasında şehid düşen Hazreti Eyüb'ün mezarı, Fatih'in İstanbul'u fethi sırasında bulundu. Fatih'in mezarın üzerine bir cami ve bir de türbe yaptırması üzerine bölge yerleşime açıldı ve türbe semte adını verdi.

FATİH

Adım, Fatih Sultan Mehmed'in yaptırdığı cami ile külliyeden aldı.

FENERBAHÇE

Bahçelerden meydana gelen bölgenin sahilinde bir fener bulunurdu.

FERİKÖY

19. yüzyılın ortalarında yaşamış olan Madam Feri'nin kocasının burada geniş topraklan vardı. Kocasının ölümü üzerine topraklar Madam Feri'ye kalmış, o da uzun süre burada yaşamıştı ve semte adını verdi.

FINDIKLI

Rivayetlerin birisi semtin adım bölgede bulunan fındık ağaçlarından, diğeri ise 'Fondaco' denilen tüccar misafirhânesinden aldığıdır.

FINDIKZÂDE

Osmanlı dönemi alimlerinden Fındık Mustafa Efendi'nin oğlu Hattat Fındıkzâde İbrahim Efendi'nin, bu semteki Nuri Dede Mescidi’ne gömülmesinden dolayı bölge onun adını aldı.

GALATA

'Galata'nın, 'süt' mânâsına gelen 'Gala'dan geldiği rivayet edilir.

GEDİKPAŞA

Semt, Fatih Sultan Mehmed'in

veziriazamlarından Otranto Fatihi Gedik Ahmed Paşa'nm yaptırdığı cami, medrese ve hamamdan dolayı bu isimle anıldı.

GÖZTEPE

'Gözcü Baba' denilen bir yatırdan dolayı semt önceleri 'Gözcü Baba' diye anıldı, zamanla Göztepe'ye döndü.

HALASKÂRGAZİ

Atatürk, Anadolu'ya geçmeden önce bu caddede oturmuştu. Ülke düşman işgalinden kurtulunca, caddeye 'kurtarıcı' mânâsına gelen 'Halaskâr' adı verildi. ►

CİHANGİR

Kanuni'nin erken yaşta ölen oğlu Şehzâde Cihangir için yaptırılan cami, bölgeye adını verdi.

ÇAĞLAYAN

Bol suyu olan ve çağlayanların bulunduğu bir yerdi. Sultan Abdülaziz burada bir kasır

yaptırınca bölge bu isimle anılır olmuştu.

ÇARŞAMBA

İstanbul'un fethinden sonra Samsun- Çarşamba'dan getirilen Türkler'den dolayı bu ismi aldı.

ÇEMBERLİTAŞ

Buraya, Bizans İmparatoru Büyük Konstantin zamanında Apollon mabedinden büyük bir sütun getirilmişti. Sütun 1672 yılında çıkan büyük yangında çatladı, dağılmaması için çemberlerle çevrilince halk arasında adı 'Çemberlitaş' oldu.

ÇENGELKÖY

Gemi çapalarının yapıldığı yer olmasından dolayı bu ismi aldı.

DAVUTPAŞA

İkinci Bayezid dönemi vezirlerinden Davut Paşa'nın yaptırdığı külliye, bu semtteydi.

DİKİLİTAŞ

İkinci Mahmud'un 1155 adımdan tüfekle devekuşu yumurtasını vurmasının anısına

dikilen taş, semte adını verdi.

DOLMABAHÇE

17. yüzyılın ilk çeyreğinde denizin doldurul masıyle elde edilen toprağa bu isim verildi.

EMİNÖNÜ

Osmanlı döneminde 'gümrük emini'nin, yani gümrüklerden sorumlu en üst düzeydeki görevlinin bürosunun burada bulunmasından dolayı bu ismi aldı.

EMİRGÂN

Eski ismi, 16. yüzyılın önemli

bürokratlarından olan Feridun Ahmed Bey'in burada bulunan arazilerinden dolayı 'Feridun Bey Bahçesi' idi. Arazi, Dördüncü Murad döneminde Osmanlı hizmetine giren ve padişahın yakın çevresinden olan İranlı Emirgüneoğlu Tahmasb Kulu Han'a verildi ve Emirgüne İran tarzı bir köşk inşa ettirip semte adını verdi.

ERENKÖY

Adını, burada yaşayan 'Eren Baba' isimli dervişten aldı.

ETİLER

950'li yıllarda, Etibank'ın ortaklığı ile kurulan Etiler Yapı Kooperatifi semte adını verdi.

EYÜP

Hazreti Peygamber'in sancaktarı olan ve ■■HMd

ÇARŞAMBA, 7 Ocak 2004

_{rcttmraı TARİH}

HARBİYE

Semt adım bugün mevcut olmayan 'Mekteb-i Harbiye'den, yani Harp Okulu'ndan aldı.

HASANPAŞA

Burada bulunan ama 1882 yılında yanan Dividdâr Camii'nin yerine Bozcaadalı Haşan Hüsnü Paşa tarafından yeni bir cami inşa ettirilince semt Paşa'nın adını aldı.

HASEKİ

Kanuni'nin kalbini çalan Haseki Hürrem Sultan'ın yaptırdığı külliyeden dolayı bu isimle şöhret buldu.

HASKÖY

İstanbul'un fethi sırasında padişahın otağını buraya kurmasından dolayı bu ismi aldığı rivayet edilir. Bir diğer rivayet ise ismini Osmanlı döneminde padişahlara mahsus 'has bahçelerden' aldığıdır.

HAYDARPAŞA

Kanuni Sultan Süleyman döneminin vezirlerinden Haydar Paşa'nın bu bölgedeki arazilerinden dolayı bu ismi aldı.

HOCAPAŞA

Bugün vergi dairesi ile ünlü bu semt, adını Fatih'in hocası Hoca Sinanüddin Yusuf Paşa'nın köşkünden aldı.

İMRAHOR

Osmanlı Saray teşkilatında padişaha ait atlara ve ahırlara bakan görevlilerin amirine 'Emir-i Ahur' denilirdi. Bu isim ise halk arasında 'Mirahor' ve 'İmrahor' oldu. Emir-i Ahurlar'ın -f~ yaptırdıkları eserler veya mülklerinin bulunduğu

yerler, onların isminden bozma olarak 'İmrahor' diye isimlendirildi. Eminönü'ndeki ve

Üsküdar'daki 'İmrahor' semtlerinin isimleri buradan gelir.

İSHAKPAŞA

Semt, ismini Fatih'in veziriazamlarından İshak Paşa'nın Ahırkapı civarında yaptırdığı camiden aldı.

İSTİNYE

Eski çağlarda boğaza yakın olmasından 'Stenos', bölgede yetişen bir bitkiden 'Leosthenes' ve burada bulunan tapınaktan dolayı da

'Sosthenion' isimleriyle anılırdı. Bu isimler, Türkler arasında zamanla 'İstinye'ye dönüştü.

KABATAŞ

19. asır Osmanlı bürokratlarından Köse Kethüda Mustafa Necib Efendi'nin, buradaki yalısının tamiri sırasında, antik dönemden kalma büyük bir taşı yontturarak iskele hâline getirmesinden dolayı semte 'Kabataş' dendi.

KADIRGA

Adını, burada bulunan ve kadırgaların imal edildiği tersaneden aldı.

KADIKÖY

1453'te şehrin fethedilmesinden sonra İstanbul'un ilk kadısı olan Hızır Bey, burada Oturuyordu.

KALAMIŞ

Yunanca 'kamışlık yer' mânâsına gelen 'Kalamisia', halk ağzında zamanla 'Kalamış'a dönüştü.

KANDİLLİ

Burada, padişahlara ait bir hasbahçe bulunurdu ve Göksu Deresi'nden eğlenceden

dönen padişahlar için yakılan kandilden dolayı bu ismi aldığı rivayet edilirdi. Bir diğer rivayet ise Dördüncü Murad zamanında Şehzâde Mehmed'in doğumu için buradaki köşkte yedi gece boyunca kandil donanması yapılmasından dolayı 'Kandilli' ismini aldığı idi.

KANLICA

Bölgede bulunan kağnı atölyelerinden dolayı 'Kaglıca' denirdi. İsim, zamanla 'Kanlıca'ya dönüştü.

KARACAAHMET

'Karaca Ahmet' isimli şeyhin burada bulunan tekkesi bölgeye isim oldu.

KARAGÜMRÜK

Osmanlı döneminde sınır gümrüklerinin yanısıra iç bölgelerde de kara gümrükleri de vardı ve bunlardan biri bugünkü Karagümrük semtindeydi.

KARAKÖY

Bölgede 'Karay' adı verilen Yahudi dinine mensup Türkler otururdu.

KARTAL

Bugün ilçe olan Kartal'ın adının, 14. yüzyılda bölgede yaşayıp Osmanlılar'a bilgi toplayan ve Bizanslılar tarafından öldürülen Kartal Baba isimli şeyhten geldiği rivayet edilir. Bir diğer rivayet ise Bizans zamanında bölgenin ismi olan 'Cartalimin'den bozulduğudur.

KASIMPAŞA

Semt, adını Kanuni döneminde bölgede bir medrese ve bir cami yaptırmış olan Vezir Kasım Paşa'dan aldı.

KAZASKER

Osmanlı İmparatorluğu döneminde yargının en yüksek makamında bulunan'iki görevli, Anadolu ve Rumeli Kadıaskerleri idi. 'Kadıasker' ismi, zamanla 'Kazasker'e dönüştü ve 19. yüzyılın sonlarında bölgede bir cami yaptıran Kazasker Feyzullah Efendi semte ünvanını verdi.

KEMERBURGAZ

Bizans zamanında bölgenin ismi 'Kule' mânâsına gelen 'Pirgos' idi. Osmanlı döneminde yapılan su kemerlerinden sonra, semtin ismi

TARİH

'Kemerburgaz'a dönüştü.

KISIKLI

Bir vadinin yamaçlarındaki dar kesimlere 'kısık' denirdi. Üsküdar'da bulunan semt de, ismini bu coğrafi özelliğinden aldı.

KİREÇBURNU

Semtte, eski devirlerde kireç ocakları vardı.

KOCAMUSTAFAPAŞA

Osmanlı padişahı İkinci Bayezid'in veziriazamlarından Koca Mustafa Paşa'nın yaptırdığı ve 'Sümbül Efendi Camii' de denen ibadethane, semte ismini verdi.

KURUÇEŞME

Osmanlı bürokratlarından Tezkireci Osman Efendi tarafından yaptırılan caminin yanındaki susuz çeşme, semte isim oldu. Daha sonraları çeşmeye su getirtildiyse de semt bu isimle anılmaya devam etti.

KUZGUNCUK

Fatih Sultan Mehmed zamanında, 'Kuzgun Baba' isimli şeyh buraya yerleşmişti.

LÂLELİ

18. yüzyıl Osmanlı padişahlarından olan Üçüncü Mustafa burada bir cami yaptırmıştı. Ama cami ve semt padişahın adı ile değil burada yaşayan Şeyh Lâleli Baha'nın adı ile anıldı.

LANGA

Bizans döneminde semtin ismi olan 'Vlanga' kelimesi zamanla 'Langa' oldu.

LEVEND

Semte, adını Cezayirli Haşan Paşa tarafından yaptırılan Levend Çiftliği verdi.

MAHMUDPAŞA

Fatih'in veziriazamlarından Mahmud Paşa, burada bir cami yaptırmıştı.

MECİDİYEKÖY

Sultan Abdülmecid zamanında burada inşa ettirilen cami ile köşkün etrafında zamanla bir köy teşekkül etti ve Sultan Mecid'in eserlerinden dolayı 'Mecidiyeköy' diye tanındı.

MERCAN

Fatih Sultan Mehmed döneminin saray memurlarından olan Mercan Ağa, burada bazı hayır eserleri yaptırmıştı.

MODA

Bölgede yaşayan Avrupalı ailelerin, son moda Avrupa elbiseleri giymelerinden dolayı semte bu isim verilmişti.

MURADPAŞA

Fatih'in vezirlerinden Murad Paşa, burada bir cami inşa ettirmişti.

NAKKAŞTEPE

\âvuz Sultan Selim döneminde, Çaldıran Savaşı'ndan sonra İran'dan getirtilen

sanatkârlardan olan ve nakkaşlık yapan Nakkaş Baba, burada bir tekke kurmuştu.

NİŞANCA

Fatih'in son veziriazamı Nişancı Karamanlı Mehmed Paşa, burada bir cami inşa ettirmişti.

NİŞANTAŞI

Padişahların ok veya silah attıkları yerlerde, atışların hatırasına nişan taşları dikilirdi. Semt, ismini dikilen bu taşlardan aldı.

OKMEYDANI

Bölgede eski devirlerde ok atışı yapılır, okun düştüğü yere bir nişan taşları dikilirdi. Semt, ismini Nişantaşı gibi bu ok atışlarından aldı.

OSMANBEY

İkinci Abdülhamid döneminin meşhur matbaacısı olan Osman Bey'in buradaki konağı, semte adını verdi.

PAŞABAHÇE

Sultan İbrahim'in parçalanarak öldürülen veziriazamı Hezarpare Ahmed Paşa'nın köşkü ve bahçesi, buradaydı.

PENDİK

Bölgenin Bizans dönemindeki ismi olan 'Pantikion' kelimesi, zamanla 'Pendik'e döndü.

POLONEZKÖY

1842'de Ruslar’dan kaçarak Osmanlı

topraklarına sığınan PolonyalI ihtilalciler bölgede kendi isimlerini taşıyan bir köy kurdular.

RAMİ

18. yüzyılın başlarında veziriazamlık yapan ve Osmanlı bürokrasisinde çığır açan Rami Mehmed Paşa'nın bölgede kurduğu çiftlik, zamanla semte adını verdi. 'Rami' kelimesi, Paşa'nın yazışmalarında kullandığı mahlâsıydı.

RUMİ MEHMED PAŞA

Semt, ismini Fatih'in veziriazamlarından Rum Mehmed Paşa'nın burada yaptırdığı imaret, medrese ve hamamdan aldı.

SALI PAZARI

Salı günleri kurulan Pazar, semte ismini verdi.

SAMATYA

Bizans döneminde bölge için kullanılan 'Psamathia' ismi, zamanla halk ağzında 'Samatya'ya döndü.

SARIYER

Sarı Baba isimli bir evliya, burada yatıyordu. Ancak, bölgede bakır bulunması ve toprağının da sarı renkte olmasından dolayı semte bu ismin verildiği de söylenirdi. ►

10

ÇARŞAMBA, 7 Ocak 2004

■c

E

urrıye

] TARİH

SELİMİYE

Üçüncü Selim, burada cami, külliye ve kışla inşa ettirmiş ve adını vermişti.

SUADİYE

İkinci Abdülhamid dönemi devlet

adamlarından Said Bey'in, genç yaşta ölen eşi Suad Hanım'ın adına kayınpederi Maliye Bakanı Ahmed Paşa ile birlikte 1907 yılında yaptırdığı camiden dolayı, semtin adı 'Suadiye' oldu.

SULTANÇİFTLİĞİ

Üçüncü Murad'ın annesi Nurbanu Sultan'ın, Üsküdar'daki camiine gelir sağlamak için kurdurduğu çiftliğin yanında teşekkül eden köy, 'Sultançiftliği' adı ile şöhret buldu.

SÜLEYMANİYE

Kanuni Sultan Süleyman tarafından yaptırılan cami ve külliyeden dolayı semt 'Süleymaniye' diye anıldı.

ŞAŞKINBAKKAL

Bölgede kimselerin yaşamadığı dönemde bahçelerin arasına bir bakkal dükkânı açılmasından dolayı 'Şaşkınbakkal' dendi.

ŞEHZÂDEBAŞI

Kanuni Süleyman'ın, genç yaşta ölen oğlu Şehzâde Mehmed için yaptırdığı cami semte adını verdi.

TAHTAKALE

'Kale altı' demek olan 'Tahte'l-kal'a' sözü halk ağzında zamanla bozularak bu şekli aldı.

TAKSİM

18. yüzyılda, Birinci Mahmud zamanında yapılan ve 'maksim' denilen su dağıtım sistemi, semte zamanla adını verdi.

TARABYA

Semt OsmanlI'dan önce havasının

güzelliğinden dolayı 'Therapia' yani 'tedavi' diye anılırdı. 'Therapia', zamanla 'Tarabya' oldu.

TEŞVİKİYE

Semt, 1850'lerde Sultan Abdülmecid'in teşvikiyle kurulmuş ve hükümdarın teşvikini belgeleyen üç adet de taş dikilmişti. Hükümdarın teşvik faaliyeti, semte adını verdi.

TOKATKÖY

1472 yılında Akkoyunlular, Tokat'ı işgal ve tahrip etmişlerdi. Akkoyunlu ordusunun mağlup edilip şehrin geri alınması üzerine, Fatih Sultan Mehmed zamanında bölgede 'Tokat Bahçesi' denilen bir bahçe yaptırıldı ve bahçenin

etrafında gelişen yerleşim alanı bu isimle anıldı.

TOPHANE

Bölgede bulunan topçu kışlası ve top dökümhânesi semtin ismi oldu.

TOPKAPI

Burası, Osmanlı ordusunun İstanbul'a ilk girdiği yerdi. Top ateşleriyle surların bir kısmı yıkıldığı için fetihten sonra 'Top Yıkuğu Mahallesi' diye anılmıştı. Bu isim, daha sonraları surlarda açılan kapıyla birleşerek 'Topkapı'ya döndü.

UNKAPANI

'Kapan', 'depo' mânâsına gelir. Semte bu adı, bölgede bulunan un depoları verdi.

ÜSKÜDAR

Bölgenin Bizans zamanındaki ismi olan 'Sku- tarion' zamanla halk ağzında 'Üsküdar'a dönüştü.

VANİKÖY

Dördüncü Mehmed'in, hocası olan Vani

Mehmet Efendi'ye hediye ettiği köyün eski adı, 'Papaz Korusu' idi. Vani Mehmed Efendi burada bir yalı yaptırdı, sahildeki mescidi büyüttü ve semt 17. asırdan buyana 'Vaniköy' diye anılır oldu.

VEFA

Semt, ismini Fatih Sultan Mehmed döneminin şeyhlerinden Şeyh Vefa için yaptırılan külliyeden aldı.

YEDİKULE

Fatih Sultan Mehmed zamanında, burada bulunan kalenin burç sayısı yediye yükseltildi ve semt de 'Yedikule' oldu.

YENİBOSNA

Semt, '93' Harbi diye bilinen 1877-1878 Rus Savaşı'ndan sonra bu bölgeye

yerleştirilen Saraybosnalı göçmenlerden dolayı bu ismi aldı.

YENİKÖY

Semtin isminin Bizans döneminde kullanılan ve yine '\feni Köy' demek olan 'Neo Khorion' kelimesinden geldiği söylenir. Bir diğer rivayet ise, Kanuni döneminde gelişen köyün bu isimle anılır olduğudur.

ZEYREK

Fatih Sultan Mehmed döneminde bölgedeki bir kiliseyi camiye çeviren Molla Zeyrek Mehmed Efendi'nin ismi hem caminin, hem de semtin adı oldu.

ZİVERBEY

19. yüzyılın sonları ile 20. yüzyılın başlarında çeşitli devlet görevlerinde bulunan ve bir ara İstanbul'un Belediye Başkanlığı'nı da yapan Ziver Bey'in bu semtteki köşkü, semte ismini verdi.