• Sonuç bulunamadı

Beyazıt Devlet Kütüphanesi Hizmet Klavuzu

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Beyazıt Devlet Kütüphanesi Hizmet Klavuzu"

Copied!
20
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

BEYAZIT

.ET KÜTÜPHANESİ

HİZMET KILAVUZU

v-

m

îfr

i

■ ■

■S

V'

*}^

m

âh

ıl t

4ffc

w

fİ If “ II

si

F ıjilr

.'ÎSL; < > .. 1 NİSAN 1988

KÜLTÜR ve TURİZM BAKANLIĞI

(2)

"E Y TÜ RK M İLLETİ...

SE N YALNIZ K A H R A M A N LIK VE C EN G Â V ERLİK TE DEĞİL, FİKİRDE VE M ED EN İYETTE D E İN SAN LIĞ IN ŞEREFİSİN.

TARİH, K U R D U Ğ U N M ED EN İYETLERİN

Ö V G Ü LERİYLE D O LU D U R. VARLIĞ IN A KASTED EN SİY A SÎ VE TO PLU M SA L ETKEN LER, B İR K A Ç A SIRD IR Y O LU N U KESM İŞ, YÜ RÜ YÜ ŞÜ N Ü

A Ğ IR LA ŞTIR M IŞ O LSA DA, O N BİN YILLIK FİKİR VE K Ü LT Ü R M İRASI, RU H U N D A BAKİR VE

TÜ K EN M EZ BİR K U D R ET H A LİN D E YAŞIYOR. HAFIZASIN D A BİN LERCE VE BİN LERCE YILIN H Â TIR A SIN I TAŞIYAN TARİH, M ED EN İYET SAFINDA LÂYIK O LD U Ğ U N YERİ SANA PARM AĞ IYLA GÖ STERİYO R.

O RA YA YÜRÜ VE YÜKSEL.... BU, SEN İN İÇ İN H E M BİR H A K, H E M D E BİR G Ö R E V D İR ." 1931 M ustafa K em â l A T A T Ü R K

ISBN 975-17-0119-8

© Kültür ve Turizm Bakanlığı, 1988

(3)

TARİHÇE

Merkez Bina: 1 506 tarihinde inşa edilen Beyazıt Külliye-

sirfin imaret kısmının restore edilmiş halidir.

1869'da çıkarılan "Maarifi Umumiye Nizamnamesi"ne ka­ dar bir vakıf hizmet birimi olarak görülen kütüphaneler, bu ni­ zamname ile bir kamu görevi niteliği kazanmışlardır. Bir taraf­ tan bu nizâmnâme, bir taraftan o devirdeki milliyetçilik akımı sonucu başkentte milli nitelikte bir kütüphane kurmak üzere dev­ letin ileri gelenleri harekete geçerler. Gerekçeleri ise, İstanbul'­ un çeşitli yerlerinde (cami, türbe, v.b.) dağınık ve hizmet vere­ mez durumdaki kütüphaneler ile imparatorluğun değişik yöre­ lerinde yayımlanan kitapları bir merkezde toplamak, daha ge­ niş bir kesime daha kapsamlı hizmet vermektir.

Devrin Sadrazamı Said Paşa ile Maarif Nazırı Mustafa Pa­ şa, Saraydan karar çıkartarak 2 7 Eylül 1882 tarihinde Künye­ nin İmâret kısmında açılması planlanan kütüphanenin restoras­ yonuna başlanmıştır. Restorasyonda kullanılmak üzere Padişah II. Abdülhamit şahsi bütçesinden yardımda bulunur. İmparator­ luğun mali durumunun pek elverişli olmadığı bir dönemde, gü­ zel bir şekilde ve 22 ay gibi kısa bir sürede restore edilerek 24 Ha­ ziran 1884 tarihinde "Kütüphane-i Umûmî-i Osmâni" adıyla hiz­ mete açılır. Açılışta kütüphanede kitap yoktur. Gelenlerden ki­ tap bağışında bulunulması istenir ve orada bulunanlardan birisi tarafından bir takım "Naima Tarihi" hediye edilerek dualarla ayrı ayrı raflara yerleştirilir. 1 94 6 tarihine kadar tüm hizmetler şu anda büyük "Kitap Okuma Salonu" olarak kullanılan tek bir salonda verilmeye çalışılır. Gerek okuyucu sayısındaki artış, ge­ rekse 1934 tarih ve 2 5 2 7 sayılı "Basma Yazı ve Resimleri Der­ leme Kanunu" gereği ülkemizde basılan kitap, dergi, gazete v.b. yayınların birer nüshasının kütüphaneye gelmesi, yer darlığının başgöstermesine neden olur. 5.9.1 9 4 8 tarih ve 3/7998 sayılı, 2 5 .1 0 .1 9 5 3 tarih ve 4 /1 7 0 4 sayılı olmak üzere 2 ayrı Bakan­ lar Kurulu kararı ile külliyenin imâret kısmının diğer bölümleri de Kütüphaneye tahsis edilir.

24 Nisan 1 952 tarihinde kütüphanenin bir bölümünde Türkiye'de ilk "Çocuk Kütüphanesi" açılmış ise de yine yer darlığı nedeniyle 1961 tarihinde kapatılmak zorunda kalınmıştır.

Şehzadebaşı'ndaki Nevşehirli Damat İbrahim Paşa Medre­ sesinin dershanesinde 19 4 0 tarihinde kurulan "C ilt Atelyesi" daha sonra Ragıp Paşa Kütüphanesinin bahçesinde bulunan müstakil binaya taşınmış ise de, sonradan bu Kütüphaneye ta­ şınmıştır. Bugün Kütüphanenin bir bölümünde hizmetine de­ vam etmektedir.

(4)

Kütüphanenin ilk yöneticisi Tahsin Efendi'dir. Daha sonra sırasıyla İsmail Saib Sencer (2 5 .9 .1 8 9 7 - 1 .1 1 .1 9 3 9 ), Prof. Ne­ cati Lugal (1.1 1 .1 9 3 9 - 31 .3.1 94 3), Sadettin Nüzhet Ergun (3 0 .6 .1 9 4 3 - 2 5 .4 .1 9 4 6 ), Muzaffer Gökman (1 .1 0 .1 9 4 6 - 3 0 .6 .1 9 7 7 ), Haşan Duman (1 6 .6 .1 9 7 7 - 1 7 .1.19 86) müdür­ lük görevinde bulunmuşlardır. 2 7 .5 .1 9 8 6 tarihinden itibaren de müdürlük görevini Yusuf Tavacı yürütmektedir.

Ek Bina (Eski Dişçilik Okulu): Tanzimat dönemi yapısı

olup Padişah Abdülaziz döneminde (1867-1876) Daire-I Umur- u Askeriye olarak yaptırıldığı ve daha sonra Harbiye Nezareti' nin (şimdiki İstanbul Üniversitesi Merkez Binası) bir bölümü ola­ rak inşa edilerek askeri misafirhane olarak kullanıldığı anlaşılmak­ tadır.

Bina, Merhum Ekrem Hakkı Ayverdi tarafından hazırlanan, " 1 9 . Asır İstanbul Haritası" adlı eserde "Misafirhane-i Askeri" olarak yer almaktadır. Bu haritaların hangi tarihte yapıldığı ke­ sin olarak belirtilmiyorsa da eserin bir yerinde, en eski tarihin

I 8 7 5 , en son tarihin 1882 olabileceği belirtiliyor.

Uzun süre Askeri Misafirhane ve Jandarma Dairesi olarak kullanılan binanın bir bölümünde bir ara Harita Komisyonu da yer almıştır. İstanbul'un işgalinde Fransız İşgâl Kuvvetlerince kul­ lanılmış olan binayı Jandarma Komutanlığinın boşaltması üze­ rine Kadırga'da Menemenli Mustafa Paşa konağında bulunan Dişçilik Okulu taşınarak 1925-1964 yılları arasında faaliyet gös­ termiştir.

Dişçilik Okulu'nun Beyazıt Devlet Kütüphanesi'ne ek ola­ rak devri konusunda özellikle zamanın kütüphane müdürü Sa­ yın Muzaffer Gökman'ın ve Gayri Menkul Eski Eserler ve Mü­ zeler Anıtlar Kurulu üyelerinin hizmetleri unutulmaz. Çünkü Diş­ çilik Okulu bu binadan ayrıldıktan sonra İstanbul Belediyesi nce "turist ve cenaze arabaları için otopark yeri" olarak kulla­ nılmak istenmiş ise de sonuçta "K ita p " galip gelmiş olup, Mali­ ye Bakanlığinın 1 1 .2 .1 9 7 4 tarih ve 3 1 2 1 -1 0 3 0 /7 4 Şb. 4/1 Md. 23 4 3 sayılı yazı ile kütüphane olarak kullanılmak üzere Kül­ tür ve Turizm Bakanlığina devredilmiştir.

1205 m2 inşaat alanı üzerine ara katlar hariç üç ana katta 1 milyon cilt kapasiteli eski Dişçilik Okulu'nun plan ve restoras­ yonu projeleri I 9 7 8 yılında tamamlanmış ve 19 79 yılında IV. Beş Yıllık Plana alınarak, onaranına başlanmıştır.

A M A Ç : Kütüphanenin amacı, 2 5 2 7 sayılı Basma Yazı ve Resimleri Derleme Kanunu ile diğer yollardan kütüphaneye in­ tikal eden fikir ve sanat ürünlerinin eksiksiz olarak toplanması, yerleştirilmesi, düzenlenmesi, yararlanmaya sunulması ve gele­

(5)

cek kuşaklara aktarılmak üzere elverişli ortamlarda saklamaktır.

K O LEK S İY O N : Toplam doküman sayısı 5 0 0 .0 0 0 'i aşmış

bulunmaktadır. Bunlardan 3 7 3 .9 7 0 adedi kitaptır. Kitaplardan 1 1 .1 2 0 adedi yazma, 2 7 .3 4 8 adedi Arap harfli basma, 4 8 .9 3 3 adedi diğer dillerdedir. Ayrıca 2 7 9 9 adet "Atatürk ve İnkılâp- ları"na, 163 adet "Kütüphanecilik ve Dokümantasyon"a ait özel koleksiyon bulunmaktadır. Çeşit olarak süreli yayın sayısı 18.962'dir. Ayrıca 3 2 .9 9 2 adet kartpostal ve fotoğraf, 60 adet banknot, 1422 adet pul bulunmaktadır.

Aynı anda yaklaşık 4 0 0 kişi kütüphaneden yararlanabile­ cektir.

HİZMET BİRİMLERİ VE YARARLANMA

YOLLARI

EK BİN A (Zemin Kat)

Giriş Holü: Bu kısımda resim v.b. sergiler düzenlenebilir

(Resim - 1).

(Resim 1)

Konferans Salonu: Yeni ek binanın giriş katında yer alan

4 8 kişilik bu salonda, "Kütüphanelerde Eğitici ve Kültürel Faa­ liyetler Yönetmeliği"ne uygun olarak konferanslar, toplantılar düzenlenecektir (Resim - 2).

(6)

(Resim 2)

Müracaat: Yeni ek binanın giriş katında yer alan müraca­

at bölümünde, kütüphaneden bilgi edinme, çalışma ve araştır­ malarında kütüphane kaynaklarını kullanma konusunda okuyu­ cuların her türlü soruları cevaplandırılacaktır. Yine telefonla ya­ pılan başvurular da karşılanacaktır. Başvurular 522 37 51 - 52 2 31 67 - 5 2 6 11 33 numaralı telefonlara yapılacaktır (Re­ sim 3).

(7)

Kitapların kimliğini ve kütüphanede bulunduğu yeri göste­ ren kitap katalog fişleri, yazar adına (çeviren, derleyen, hazırla­ yan v.b. esere hizmeti geçenler de yazar kapsamına alınmıştır),

kitap adına (ayrıca kitap adlarında görülen ve okur tarafından

aranabilecek kelimelere göre de fiş çıkarılmaktadır) ve kitabın

konusuna göre sistematik olarak düzenlenmiştir.

Okuyucu, aradığı kitabın yazarını biliyorsa, ya da hazırla­ yan, derleyen, çeviren gibi kitaba emeği geçenlerden herhangi birini biliyorsa, bunların soyadlarına göre düzenlenen yazar ka­ taloguna; kitabın adını biliyorsa kitap adlarına göre düzenlenen kataloga; herhangi bir konuda hangi kitapların bulunduğunu araş- tırıyorsa sistematik kataloga başvurarak istediği kitaba ulaşabi­ lir.

Kitapların sınıflandırılması uzun süre U D C (Evrensel Onlu Sınıflama) sistemine göre yapılırken zamanla Dewey Onlu Tas­ nif sistemine geçilmiştir. Konular O'dan 9'a kadar 10 ana gru­ ba ayrılmış olup, koleksiyonun fazlalığı ve çeşitliliği nedeniyle sı­ nıflandırmanın ayrıntılı yapılması gerekli görülmüş, Dewey O n ­ lu Tasnif sistemini esas alan U D C sisteminin alan, zaman ve şe­ kil tabloları kullanılmaya başlanmıştır. Koleksiyon konulara gö­ re sistematik katalogda şu başlıklar altında aranmalıdır:

0 0 0 Genel Konular 5 0 0 Nazari İlimler 100 Felsefe 6 0 0 Tatbiki İlimler

2 0 0 Din 7 0 0 Güzel Sanatlar ve Eğlence 3 0 0 Sosyal İlimler 8 0 0 Edebiyat

4 0 0 Dilbilim 9 0 0 Tarih

İstediği kitabı fişlerden tespit eden okuyucu, İstek Fişini dol­ durarak, kimliği ile birlikte ilgili memura verir. Depodan çıkarı­ lan kitabı alan okuyucu kendisine verilen masa ve sandalye nu­ marasına göre salondaki yerine oturur. Gerekli araştırmasını bi­ tirdikten sonra kitabı ilgili memura vererek kimliğini geri alır.

Yazar adına, kitap adına ve konusuna göre düzenlenen ka­ talog fiş örnekleriyle, kitap isteme fiş örneği aşağıya çıkartılmış­ tır. Katalog fişlerinin sağ üst köşesine yazılan ve kitabın Kütüp­ hanedeki yerini gösterir kitap kayıt numarasının, kitabın bulun­ ması açısından önemli olması nedeniyle isteme fişine mutlaka yazılması gerekir.

(8)

Yazar adına göre katalog fiş örneği

84-3 = 9 4 .3 5 K .2 8 3 9 8 7

BALZAC, Honore de (ERÖ ZTÜ RK, Niyazi Çev.):

Eğlendirici Öyküler. İstanbul 19 86 Başaran Matbaası Bil­ ge Yayıncılık A .Ş. 553 + 1 y. F:2 1 0 0 TL.

(Bilge Klâsik Diz. Dünya Klâsikleri Diz.: 35)

Kitap adı ve konuya göre de aynı fiş çıkartılır. Ancak, kitap adı fişinde Eğlendirici kelimesinin altı çizilir, konu fişinde ise fi­ şin sol üst köşesinde bulunan ve kitabın konusunu belirten sayı­ lar esas alınır. Yukarıdaki örnekte konu numarası: 84 - 3 = 9 4 .3 5 'd ir.

Fişler, fiş kutusuna yazar ve kitap adında alfabetik olarak, sistematikte rakamlar O'dan 9'a doğru yerleştirilir.

Kitap İsteme Fişi örneği:

(Mürekkepli veya tükenmez kalemle doldurulacaktır)

Yazarı Kitabın No. Kitabın Adı : Balzac, Honore de : K. 2 8 3 9 8 7 : Eğlendirici Öyküler

Yukarıda yazılı kitabı yönetmelik gereğince Cilt Sayısı: 1 hareket etmek ve Okuma Salonunda

oku-mak üzere aldım: K .X .E . Alanın Adı ve Soyadı:

AYŞE DURAN Konu veya No.:

84-3 Adresi (varsa okulu, mesleği, telefonu) İ.Ü . Edebiyat Fak. Türkoloji Bölümü No. 2 4 2 6 2

Geri alanın İmzası

Okuyucunun İmzası

Fotokopi Hizmeti: Okuyucu aradığı bir yayını, kütüpha­

nede okuyabileceği gibi, tümünün ya da istediği bölümlerinin fotokopisini de alabilir, istekler ücret karşılığı ve istek sırasına

(9)

(Resim 4)

göre karşılanır.

Bilgi İşlem Merkezi: Kütüphane koleksiyonu bilgisayara

yüklenerek mikrofişe aktarılmak suretiyle müracaat hizmeti ger­ çekleştirilecektir. Öte yandan Süleymaniye, İstanbul ¡1 Halk kü­ tüphaneleri ile Basma Yazı ve Resimleri Derleme Müdürlüğü ve İslam Ansiklopedisi Büro Müdürlüğü birer terminal ile bu mer­ kezden yararlanacaklardır.

Kitap Okuma Salonu: Merkez binanın yeni ek binaya bi­

tişik kısmında yer alan ve girişi yeni binadan olan bu salondan, 1 57 kişi aynı anda yararlanabilecektir. Yazma ve Arap harfli bas­ ma kitap okuyucuları İçin yeni ek binada ayrı bir salon ayrıldı­ ğından, bu salondan yazma ve Arap harfli basma kitaplar dışın­ daki kitap okuyucuları yararlanabilecektir (Resim - 4, 5).

(10)

Kolaylık Tesisleri: Okuma Salonu'ndan bahçeye çıkılarak

iki katlı kolaylık tesislerinin birinci katı kantin, ikinci katı perso­ nel yemekhanesi olarak kullanılmaktadır. Yer olarak her iki bi­ nanın bahçesinde kitap okuma salonunun hemen yanındadır. Kantin, okuyucuların yiyecek, içecek ve dinlenmeleri için; ye­ mekhane ise kütüphane personeli için düşünülmüştür. Bunla­ rın tesis ve döşemelerinde okuyucuların ve personelin yararı ve rahatı ön plana alınacaktır.

EK BİNA (I. Kat)

Süreli Yayın Okuma Salonu (Gazeteler hariç): Kütüp­

hanede bulunan süreli yayınlardan yararlanmak isteyen okuyu­ cular için ayrılmış olan bu salon 64 kişiliktir (Resim - 6).

(Resim 6)

Okuyucu aradığı süreli yayının olup olmadığını salonda bu­ lunan katalog kutusundan veya süreli yayın izleme fişlerinden araştırabileceği gibi, ilgili memurdan da bu konuda yardım iste­ yebilir. Aradığı süreli yayın kütüphanede varsa, kitap isteme fişi örneğinde olduğu gibi istek fişini doldurarak kimliği ile birlikte ilgili memura verir ve salondaki yerine oturur. Depodan çıkartı­ larak kendisine verilen süreli yayını inceledikten sonra ilgili me­ mura vererek kimliğini geri alır.

Bu salonda süreli yayınlar son sayılar dikkate alınarak teş­ hir dolaplarında sergilenmektedir. Okuyucu istediği yayını alıp inceledikten sonra tekrar yerine koyar.

(11)

mü: Kütüphaneye

kartpostalların ser- araştırma yapmak

Para, Pul, Resim ve Ki

derleme ve diğer yollardan gel gllendiği bu salondan ayrıca, isteyenler yararlanabilirler.

para, pul ve ı konularda EK BİN A (II. Kat)

Müzik Dinleme, Video ve Film İzleme Bölümü: Burada

2 0 kişilik müzik, 1 6 kişilik video, 7 kişilik film izleme odaları bu­ lunmaktadır. Müzik salonunda okuyucu kulaklıklar yardımıyla istediği müziği dinleyebilecek, yine İsterse müzik dinlerken kita­ bını, dergisini de okuyabilecektir (Resim - 7).

(Resim 7)

Harita, Afiş ve Takvim Bölümü: Derleme ya da diğer yol­

lardan kütüphaneye gelen harita, afiş ve takvimlerin bulundu­ ğu ve aynı anda 8 kişinin yararlanabileceği bir bölümdür (Re- sim-8).

Lisan Laboratuvarı: Günümüz lisan öğreniminde kullanı­

lan araç ve gereçlerle donatılan ve aynı anda 3 0 kişinin yararla­ nabileceği laboratuvarda, her yaş ve seviyeden lisan öğrenmek ya da ilerletmek isteyenlere lisan bilen kütüphanecinin kontro­ lü altında kasetlerle yardımcı olunacağı gibi, lisan öğretmenleri tarafından verilen kurslarla da yardımcı olunabilir. (Zaruri giderler için belli bir ücret alınabilir). (Resim - 9).

Nadir Eserler Salonu: Kütüphanede bulunan Arap harfli

yazma ve basma eserlerden yararlanmak isteyen okuyucular için ayrılmış olan bu salon 27 kişiliktir.

(12)

I

Okuyucu aradığı kitabın olup olmadığını salonda bulunan katalog fişlerinden araştırabileceği gibi, matbu "Bayezld Umu­ mî Yazma Katalogu" ve "Vellyüddin Efendi Kataloğu"ndan da araştırabillr.

“ Halk ve Çocuk Kütüphaneleri Yönetmeliği" uyarın­ ca, Yazma ve Arap harfli basma eserlerden faydalanma:

Kütüphanedeki yazma ve Arap harfli basma eserlerden araş­ tırma yapmak isteyenler yararlanabilir.

(13)

Yabancı uyruklu kişilerin, bu koleksiyondan yararlanmaları için önceden Bakanlıktan izin almış olmaları gerekir. Ancak, bun­ ların çok kısa süreli araştırmalarına ve bibliyografik künyelerin tespitine yarayacak en çok beş poz fotoğraf çekmelerine Kütüp­ hane Müdürü tarafından izin verilebilir.

Henüz yayımlanmamış ve alenileşmemiş, mali haklarla ilgili koruma süresi dolmuş eserlerden (yazma ve Arap harfli basma eserler) bilimsel ve benzeri amaçlarla faydalanmak isteyenlere, "Kamu Kurum ve Kuruluşlarına ait Eserlerden Faydalanma Usul ve Esasları Hakkında Tüzük" hükümleri uygulanır.

Buna göre:

Müracaat ve izin: 1) Amaçlarını, 2) Faydalanma şeklini, 3) Eserin adını, 4) Bulunduğu yeri, 5) Çalışma süresini, 6) Ma­ kale ve kitap yayınlamak üzere faydalanacak olanlar, bunların 3 nüshasını kütüphaneye vereceklerini belirten bir dilekçe ile Kül­ tür ve Turizm Bakanlığına müracaat ederler ve izin belgesi Ba­ kanlıkça verilir.

Akademik kuruluşlarda tez çalışması yapan araştırmacıla­ rın tezlerinde yararlanmak üzere film talebinde bulunduklarına dair resmi bir belgeyi dilekçelerine eklemeleri gerekir.

Yazma ve Nadir Eserler için alınacak ücretler: Ticari

amaçlı yabancı ve bunlar adına çalışan Türk uyruklulardan alı­ nacak ücret, o günkü memur aylık katsayısı ile aşağıdaki göster­ ge rakamları çarpılarak tespit edilir.

Gösterge Rakamı

Film çekimi (saat başına) 8 0 0

Video çekimi (saat başına) ... 8 0 0 Siyah-beyaz fotoğraf çekimi'(çekim başına) 60 Renkli fotoğraf çekimi (çekim başına) 100 Kitaplarda slayt çekimi (sayfa başına) 60 Kitaplarda mikrofilm çekimi (sayfa başına)... 2 Nadir yazma eserlerden mikrofilm çekimi (sayfa başına) 10

Ticari amaçlı Türk uyruklularla yerli kurum ve kuruluşlar­ dan, yabancılara göre ücretlerin yarısı alınır.

Eğitim, kültür ve turizm amaçlı faydalananlardan ise, bu üc­ retlerin dörtte biri alınır.

Faydalanma sırasında araç, malzeme v.b. gibi yapılan her türlü masraf faydalanana aittir. İstek sahibine fiyat tesbiti yapı­

(14)

larak bildirilir ve istek sahipleri, Kültür ve Turizm Bakanlığı Dö­ ner Sermaye İşletmesi Merkez Müdürlüğü'nce T .C . Ziraat Ban­ kası Ankara Sıhhiye Şubesi nezdinde 30 4/21 3 numaralı özel hesaba bildirilen ücreti yatırarak banka dekontunun aslını Ba­ kanlığımıza, gerekli durumlarda Müdürlüğümüze vermelerinden sonra çekim yapılır.

Yazma ve nadir Arap harfli basma eserleri okurken oku­ yucunun dikkat etmesi gereken kurallar:

Eserler masa üzerinde okunur. Okuyucu tarafından el ve­ ya diz üzerine alınmaz. Ayrıca, kitabın üzerine kol veya dirsekle dayanılmaz, satırlar parmakla değil, bir cetvel veya dosya kâğı­ dı ile takip edilir, sayfalar parmak ıslatılarak çevrilmez ve kita­ bın üzerinde defter veya kâğıtla not alınmaz. Kitabın herhangi bir yerine yazı yazılmaz, minyatür ve tezhipleriyle cilt motifleri­ nin üzerinde kopya edilmez.

Mikrografi Servisi: Bazı eserler, mikrofilm ve mikrofişe alı­

narak hizmete sunulacaktır. Okuyucu talebine uygun olarak oku­ ma, çoğaltma ve basma hizmeti de verilecektir.

Depolar: Ara katlar hariç 3 ana katta 1 .0 0 0 .0 0 0 cilt ka­

pasiteli modern kitap depoları bulunmaktadır (Resim - 10).

(Resim 10) ",Millî kültürün her alanda açılarak yükselmesini Türk Cumhuriyetinin temel dileği olarak sağlayacağız."

(15)

Yukarıda belirtilen tüm hizmet alanları yeni ek binada yer almaktadır. Yeni ek binada, birinci ara katta kitapların teknik işlemlerinin yürütüldüğü "Kitap Teknik Hizmetleri Servisi", ikinci ara katta "Personel Dinlenme Salonu", üçüncü ara katta, "Yaz­ ma ve Arap Harfli Basma Kitaplar Teknik Hizmetler Servisi" bu­ lunmaktadır.

(Resim 1 1)

M ER KEZ BİN A (Zemin Kat)

Cemile Necmeddin Sâhir Sılan Galeri - Kitaplığı Tesisi:

Merkez bina girişinde bulunan bu galeride, çeşitli haftalar ve gün­ cel konularla ilgili sergiler açılacağı gibi, Derleme yoluyla gelen en son yayınlar da sürekli olarak sergilenecektir (Resim - 1 1 )

Binada ayrıca 3 adet "Gazete Deposu" gazetelerin teknik işlemlerinin yürütüldüğü "Gazete Teknik Hizmetler Servisi" ve Cilt Atelyesi vardır.

Atatürk ve İnkılâpları Bölümü: Kütüphanede Atatürk ve

inkılâplarıyla ilgili özel bir koleksiyon bulundurulmaktadır. Araş­ tırmacılar yararlanabilir.

Gazete Okuma Salonu: Merkez binanın daha önce kata­

log bölümü olarak kullanılan kısmı yeniden düzenlenerek "G a ­ zete Okuma Salonu" haline getirilmiştir.

(16)

Gazeteden yararlanmak isteyen okuyucular, aradığı gaze­ tenin kütüphanede olup olmadığını kataloglardan araştırabile- ceği gibi ilgili memurdan da sorabilir.

Aradığı gazete mevcutsa İstek Fişini doldurarak kimliği ile birlikte ilgili memura verir ve yerine oturur. Depodan çıkartıla­ rak kendisine verilen gazeteyi inceledikten sonra ilgili memura teslim ederek kimliğini geri alır.

KÜTÜPHANE KURALLARI

• Okuyucu, alışkanlıklarını ve gösterişlerini dışarıda bırakarak kütüphaneye girer.

• Kütüphanelerde sessizlik esastır.

• Şapka, palto ve çanta ile okuma salonuna girilmez. Herhan­ gi bir şey yenmez.

• Kitap ve süreli yayınların sayfaları sağ üst köşelerinden hafif­ çe tutulmak suretiyle çevrilir, kirletmemeye, yırtıp eskitme- meye dikkat edilir, sayfa köşelerini bükerek not veya işaret koymak, satır altlarını çizmek, kirli ellerle tutmak kitabın öm­ rünü azaltır.

• Kütüphaneden yararlanacakların kütüphane kaynaklarını kul­ lanmaları esastır. Kütüphane öğrencilerin ders çalışma yeri değildir.

"Uygulamaya dayanan ve yaygın bir eğitim/kültür için vatanın önemli merkezlerinde modern kütüphaneler, bitki ve hayvanat bahçeleri, konservatuvarlar, atölyeler, müzeler, güzel sanatlar sergileri kurulması gerektiği gibi, özellikle şimdiki mülkî taksimata göre ilçe merkezlerine kadar bütün ülkenin basımevleriyle donatılması gerekmektedir."

(17)

B ir yazarın Paris intibaları:

"Bibliothèque N ational'de;

O turuyor ve bir şairi okuyorum . Salonda pek

çok insan var; ama farkına varılm ıyor.

Kitapların içindedirler. Bazan uyuyor ve iki

rüya arasında sağından soluna dönen

insanlar gibi, yaprakların arasında

kım ıldıyorlar. A h ... kitap okuyanlar arasında

olm ak ne güzeldir. İnsanlar, niçin hep böyle

değiller. Birinin yanına gidip hafifçe

dokunabilirsin; hiç b ir şey duym ayacaktır. Ve

ayağa kalkarken yanındakine b ir parça çarpar

ve özür dilersin, sesin geldiği tarafa bakar,

başını kaldırır, ama görm ez seni ve saçları

uyuyan b ir insanın saçları gibidir. İnsan için

ne hazdır b u ..."

(Rilke, R.M.: Malte Laurids Brigge'nin notları -Çev. B.Necatigil, İstanbul, De Yay., 1966. 32. s.)

(18)

“Kültür; okumak, anlamak, görebilmek,

görebildiğinden mana çıkarmak, ders almak,

düşünmek, zekâyı terbiye e t m e k t i r 1936

(19)

"B ir millere müstakil hüviyet ve kıymet veren siyasî varlık makinesinde, devlet, fikir ve ekonomi hayat mekanizmaları; birbirlerine bağlı ve birbirlerine tabidirler; o kadar ki, bu cihazlar birbirlerine uyarak aynı ahenkte çalıştırılmazsa, hükümet makinesinin motris kuvveti israf edilmiş olur, ondan beklenen tam verim elde edilemez. Onun içindir ki, bir milletin kültür seviyesi, üç sahada; devlet, fikir ve ekonomi sahalarındaki faaliyet ve başarı neticelerinin hâsılası ile

(

1

.

11.

1937)

(20)

" Türk Ulusu ve Cumhuriyeti varlığını ancak, derir, sağlam kültür sınırlarıyla çevreledikten sonradır ki,

ve erdemi uluslararasında O'nun yüksek kudreti

tanınır

g t ¿ T U » H 4 K * t

Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi

Referanslar