Eylül - 1971 Dergi düzeni Fotoğraflar Baskı : D z K. K. lığı Merkez D. Bşk. lığı : Dz K. K. lığı Heybeliada Dz. Eğ.
K. lığı Foto Film Merkezi : D z K. K. lığı Seyir ve Hidrografi
D. Bşk. lığı
27 Eylül
1971
Sayın Oramiral Celâl EYİC EO Ğ LU
Deniz Kuvvetleri Komutanı
A N K A R A
Deniz Kuvvetlerimizin; tarihine şan, varlığına yenilmezlik ruhu katan
PR EVEZE Z A F E R İ’nin 433 ncü Y IL D Ö N Ü M Ü ’nü ve bu güne kadar eriş
tiği başarıların sağlanmasına hizmet etmiş olanların Aziz Milletimiz tara
fından minnet ve şükranla anılmalarına vesile olan ŞEREF G Ü N Ü ’nüzü,
geçmişe övünç, geleceğe güvenç duyarak kutlamanızı dilerim.
Deniz Kuvvetlerimizi güçlendirmek ve her göreve hazır tutmak için;
Millî Kaynaklarımızı geliştirmek, Kara ve Hava Kuvvetlerimiz ile mütte
fiklerimizin her türlü yardımlarını doğru ve yerinde kullanmak suretiyle
her alanda sarfedilen gayretleri dikkatle izlemekte ve elde edilen sonuçları
takdirle karşılamaktayım.
Bunun için; başta Zatıâliniz olmak üzere, Deniz Kuvvetlerimizin bütün
mensuplarına tebriklerimi ve teşekkürlerimi sunarım.
İçinde bulunduğumuz milletlerarası genel durum ile dünya barışını ve
memleketimiz güvenliğini tehdit eden yeni ihtimaller ve kalkınmamızı
ilgilendiren büyük ihtiyaçlar, Türk Denizciliğinin de bunlara bir bütün
halinde yönetilmesini ve Denizcilik meselelerimizin çok geniş bir anlayış
ve bütün imkânlarımızı kapsayan ortak bir tutum ile çözümlenmesini
gerektirmektedir.
Hükümetimizin, resmî ve özel kuruluşlarımızın bu gereğe aynı dere
cede inanıp bağlanarak, geçmişin olumlu tecrübelerini de değerlendirecek
ortak teşebbüslerle düzenli, istikrarlı ve sıkı bir güç ve iş birliğine girecek
lerini umuyor ve bunu, millî kalkınmanın çok önemli kaynaklarından
birini teşkil eden deniz menfaatlerimizi korumak ve artırmak bakımından
bilhassa temenni ediyorum.
Yurt içinde ve dışındaki semereli çalışmaları ile Deniz Kuvvetlerimize
değerli katkılar sağlayan Türk Donanma Cemiyetinin, bu uğurda çaba
gösterecek resmî ve özel kuruluşlarımızın beşerî münasebetleri ve kay
naşmaları konusunda da faydalı olacağına kaniim.
Deniz Kuvvetleri Şeref Gününün; her kutlanışında, Türk Deniz
ciliğine Milletçe benimsenecek, KABO TAJ BA YRA M IN IN manasını ta
mamlayacak ve Hükümetimizin sürekli desteğine mazhar olacak YENİ
KA VRA M LA R VE HEDEFLER kazandırmasını bekler, bütün Denizcile
rimize bu mutlu günde sevgiler sunarım.
Cumhurbaşkanı
27 Eylül
1971
Sayın Celâl Eyiceoğlu
Oramiral
Deniz Kuvvetleri Komutanı
A N K A R A
Tarihî Preveze Zaferimizin yıldönümü olan 27 Eylül Deniz Kuvvetleri
günü münasebetiyle göndermiş olduğunuz mesajı memnunlukla aldım.
Bu mesajda belirttiğiniz güzel duygulara Cumhuriyet Hükümeti ve şahsım
adına teşekkürlerimi ifade etmekten büyük bir zevk duymaktayım.
Silâhlı Kuvvetlerimizin şanlı geleneklerine uygun olarak Türk Kahra
manlığını tarihimizin altın sahifelerinde âbideleştiren Deniz Kuvvetlerimi
zin bize nice zaferler kazandırmış atalarına lâyık üstün vasıf ve meziyetle
riyle Millî Güvenliğimize olduğu kadar dünya barışına da her zaman
hizmet etmeye hazır olduğunu düşünmek bizim için milletçe huzur ve
iftihar kaynağıdır.
Türk Donanmasının en modern gemiler, yeni silâh ve vasıtalarla cihaz-
lanması ve güçlenmesi, yurt savunması ve güvenliği uğrunda hiçbir feda
kârlıktan çekinmeyen milletimizin asil duygularına tercüman olarak,
Cumhuriyet Hükümetlerinin değişmez amacıdır.
Kahramanlık ve fedakârlık ruhunu en yeni teknik bilgilerle yenilmez
lik'0 üstün gücüne ulaştırmış olan değerli Türk Denizcilerini, millî gelece
ğimizin teminat unsurlarından biri olarak takdir ve iftiharla selâmlıyorum.
Bu mutlu günde, maddi ve manevi gücü ile milletimize güven veren
Deniz Kuvvetlerimizin Subay, Assubay, Er ve bütün mensuplarını, yüksek
Komutanları sıfatıyla seçkin şahsınızda kutlar, sonsuz başarı dileklerimle
sevgi ve saygılarımı sunarım.
Prof. Dr. Nihat ERİM
Başbakan
Başbakan
Prof. Dr.
m N İHAT ERİM
27 Eylül
1971
D EN İZ KU VVETLERİ K O M U T A N LIĞ IN A ,
433 ncu yıldönümünü kutladığımız Deniz Kuvvetleri gününde
kah-S
nHdenm lenm! zı Suven ve klvanÇ duyguları ile kutlarken; mavi deniz-
erm derinliklerinde ebediyete intikal eden asil şehitlerimizin aziz hatıra
larını hürmet ve tazimle anıyoruz.
natıra
ile d e L yt i r L « nd? m“ hareb<l gemilerimizin büyük bir kısmının yenileri
D r n b H
?
' .
Semilerin donanmanıza katılmaz, ve
Deniz Hava Kuvvetinin çekirdeğini teşkil edecek modern uçaklar ve heli
kopterlerle Deniz Kuvvetlerimizin donatılmaya başlanmış olması
nede-bdinm ek' isterhTi.'2 KUVVet'eri GUnÜnün Ö2el
** »"lam taşıdığın,
d i ^ V , . 5 S i î gÜn
ÜSÎ Ürl b'r S,evİyeye ula5an Deniz Kuvvetlerimizin
diğer Silahlı Kuvvetlerimizle kenetlenmiş bir birlik, beraberlik ve vazife
şuuru içinde Türk Yurdunu, Türkiye Cumhuriyetini ve ATATÜRK ilkele
rim kollamak ve korumakla yükümlü olarak görevinin başında görmenin
huzurunu ulusça duymaktayız.
6
Ulusal Egemenliğimizin denizlerdeki güvencesini teşkil eden Deniz
Kuvvetlerimizin butun mensuplarını bu mutlu günlerinde tekrar kutlar
kendilerine sonsuz sağlık, mutluluk ve başarılar dilerim.
Memduh TAĞM AÇ
Orgeneral
Genel Kurmay Başkanı
Orgeneral
M EM D U H TA Ğ M A Ç
27 Eylül
1971
Sayın Oramiral Celâl EY İC EO Ğ LU
Deniz Kuvvetleri Komutanı
A N K A R A
Sayın Oramiralim,
27 Eylül 1971 Deniz Kuvvetleri gününü, şanlı tarihimizin ve eşsiz
deniz zaferlerimizin verdiği gurur ve iftihar duyguları ile kutluyoruz.
Büyük Atatürk, Başkomutanlık meydan muharebesinden sonra, Türk
Ordularına "ilk hedef olarak Akdenizi göstermiştir. Bu, yurdun güvenliği,
milletin refaha kavuşması ve devletin teşkilâtlanması için denizlerde ve
denizlerin ötesinde yapılacak çok görevler bulunduğuna açık bir işaret
olduğu kadar, bir ihtiyacın da ifadesidir.
Üç tarafı denizlerle çevrili olan yurdumuzun güvenliği, diğer kuvvetle
rin mevcudiyeti ile birlikte ancak kuvvetli bir donanma ile sağlanabilir.
Gücünü her geçen gün arttıran Deniz Kuvvetlerimizin, kendisine ve
rilecek görevleri şanlı tarihine yakışacak şekilde ifaya her an hazır olduğun
dan emin bulunmaktayım.
Bu mutlu günde Millî Savunma Bakanlığı mensupları adına, yüksek
şahsınızda Deniz Kuvvetlerinin kahraman mensuplarına en iyi dileklerimi
ve saygılarımı sunarım.
— ı .
Ferit MELEN
Millî Savunma Bakanı
27 Eylül
1971
Deniz Kuvvetleri Komutanı Sayın Oramiralin
Deniz Kuvvetlerine Mesajı
27 Eylül Deniz Kuvvetleri günü dolay isiyle bütün meslek ve silah ar
kadaşlarımı içtenlikle kutlarım.
Bu yılki Deniz Kuvvetleri Gününün ayrı bir anlam taşıdığı kanısında
bulunduğumu ifade etmek isterim.
Bu kanaatimin nedenleri;
Türk Deniz Kuvvetlerinin modern su üstü gemileri, yeni denizaltılarla
takviyesi ve teşkilini tasarlayıp uygulama alanına koyduğumuz deniz hava
kuvvetlerimizle güçlendirilmesi ve bilhassa Türk tersanelerinde inşasına
giriştiğimiz modern muhrip yapımı programlarımızın gerçekleştirilmesi
ve gine Türk tersanelerinde modern denizaltıların yapımının programlan
mış olmasıdır.
Böylece büyük önder ve ünlü komutan Atatürk’ün "Hudutlarının bü
yük kısmı deniz olan Türkiye Cumhuriyetinin Donanması da büyük ol
malıdır." buyruğu ile bize gösterdiği hedefin gerçekleştirilmesine bilinçli
olarak başlamış bulunuyoruz.
„ ¡5te bu sebeple bu yılki Deniz Kuvvetleri
dığını övünçle söylüyorum.
Gününün ayrı bir anlam
taşı-Değerli arkadaşlarım;
Kendi gemilerimizi kendimiz yapmak parolamız; eksilmez bir iman
halinde yüreklerimizi her zaman ateşli tuttuğu ve en evvel bu ülküye,
biz, inançla ve güçle katkıda bulunduğumuz takdirde yurt yüzeyindeki
gerçek yerini bulacaktır.
Deniz Kuvvetlerimizin tüm mensuplarına başarılar ve /^esenlikler
dilerim.
Celâl EYICEÖ G LU
Oramiral
Deniz Kuvvetleri Komutanı
Oram i rai
CELÂL EYİC EO Ğ LU
Venİz
ÖCuvveileriTarihçesi
O rta Asya’dan Ön Asya’ya akan Türkler, Malazgirt Zaferi ile önlerindeki Bizans engelini yıktılar ve güçlü bir çığ halinde İzmir’de yalı boylarına inerek denizle temasa geçtiler.
Toplumların ekonomik kalkınmasında ve siyasal başarının sebepleri başında gelen denizin önemli, ilk olarak Ç A K A adında bir Türk Beyi tarafından değerlendirildi. Ç A K A bey Denizden yararlanmaya karar vererek İzmir’de ve Efes’te ilk Türk tersanesini kurarak kısa zamanda bir donanma meydana getirdi.
Ç A K A Bey bu donanma ile Ege adalarına hakim olmak için harekete geçti ve bir çok Ege adasını zaptetti. Ç A K A Beyin bu başarılı uğraşları Aydın Hükümdarı Mehmet Beyin oğlu Gazi Umur Paşa; Kemal Reis, Burak Reis tarafından sürüldü. Akdenizde ekono mik çıkarlar uğruna girişilen Hilâl ve Salip mücadelesinin dağınıklığı B A R B A R O S HAY- R E T T İN ’in Kaptan-ı Derya olması ile toparlandı ve teşkilatlanmış ilk Deniz Kuvveti bu devirde meydana getirildi. B A R B A R O S H A Y R E T T İN ’in Preveze’de A N D R E A D O R Y A ile yaptığı deniz muharebesi Akdeniz’i mutlak olarak Türk hakimiyetine sokmuştu. Bu savaşın kazanılması batıya yürüyen Kanuni ordularına deniz cephesinden destek sağladı. Akdeniz’deki Türk egemenliği 7 Ekim 1571 tarihine kadar sürdü. Bu tarihten sonra Deniz Kuvvetleri Osmanlı saraylarında gereken yeri bulamadı. Donanmanın başına Kaptan-ı Derya olarak denizcilikle alakası olmayan paşalar getiriliyordu. Deniz Kuvvetinin değeri ve bir donanma ihtiyacı fikri devlet yöneticileri tarafından takdir edilmiyordu. Son Osmanlı Hükümdarı ise donanmayı tamamiyle hareketsiz bir durumda bırakmıştı.
Ancak; Genç Türkiye Cumhuriyeti, denizlere gereken önemi vererek yepyeni bir donanma meydana getirme çabaları içine girdi. Bu çabalar günden güne gelişerek büyüdü ve o kadar ileri bir safhaya ulaştı ki; Türk Ulusu kendi gemisini tersanelerinde kendi yapacak bir teknolojik düzeye ulaştı.
r
ürk "Demi Tarihindeki Veniz Savaşlarının
JCronoloiik Sırası
SAVAŞIN ADI VE TA RİH İ Koyun Adaları 1090 Kırım 1475 O tran to 1480 Sapienza 1499 Rodos 1522 Preveze 1538 C erbe 1560 Kıbrıs 1571 inebahtı 1571 G irit 1645-1669 Çeşme 1770 Mondros 1770 K O M U T A N Çaka BeyG edik Ahm et Paşa Gedik Ahm et'Paşa Davut Paşa Pulak Mustafa Paşa Barbaros H ayrettin Paşa Piyale Paşa
bala Mustafa Paşa Müezzin Oğlu Ali Paşa Fazıl Ahm et Paşa Hüsamettin Paşa Cezayirli Haşan Paşa
YERİ GEMİ ADEDİ.
Ege Karadeniz 300 İtalya 100 Akdeniz 87 Ege 103 Akdeniz 122 Akdeniz 120 Akdeniz 250 Akdeniz 180 Akdeniz 106 Ege 20-25 Ege 23
zwı%
VOn.4KWL46J
Toprak ada (Çeşme ağzı) savaşı
Tersane-i Amire'de bir kalyonun denize indirilme hazırlığı. Sol tarafta Taşkızak’da « İZ Z E T T İN » stimli-yandan çarklı vapuru görülüyor.
Eski Devrin Deniz Kuvvetleri Komutanı (Kaptan-ı Derya)
L E V E N T
Eskiden bahriyede kul lanılan askerlerin bir nevine verilen ad’dır. V e n e d iklile rin Şark a- halisinden istihdam e t tik leri askere İtalyan ca Şark manasına gelen (Levantino^ dan alın madır. Leventler, Kap tan paşa eyaleti deni len eyaletlerin beyler beyi ve sancak beyi te vabiinden olup, donan ma denize çıktıkça icap eden harp sınıfı efradı bunlarla ikmal olu n u r du. Bundan başka sahil lerdeki B eyle rb e yle riy le sancak beyleri bu namda adam lar istih dam etm işlerdir. 1772 senesinde zararlı olduk ları gerekçesiyle bu sı nıf tağv edilm iştir.
K A P T A N PA ŞA Ç IP L A Ğ I Tersane mensubininden bir kısım efrade verilen isimdir. Bunlar kü çük Hüseyin Paşanın kaptan paşa lığı zamanında teşkil edilmiş olup onun adına izafeten kaptan paşa çıplakları diye yadolunurdu. Ç ıp lak tabiri ise kıyafetlerinden dolayı verilmişti. Bunlar başlarına mavi püsküllü fes, arkalarına kenarlı sırma ile süslü kolsuz kısa salta; bacaklarına, kısa ve paçaları kırm ı zı kpşak sararlardı. Baldırlarına ve ı omuzlarına kadar kolları daima î çıplaktı. Kaptan paşanın refakatin- «j de bulunurlardıı
LE V EN D İ RUM İ
Yelkencilik devrindeki donanmada çalış tırılan hıristiyan silahlı neferler hakkında kullanılan bir tabir olmakla beraber, gay ri müslimlerin bu işte kullanılmaları na dirdir. Onlar daha ziyade kürek çekmek hizmetini görürlerdi.
Yelkenli büyük harp gemileri olan kalyon larda hizmet gören de nizcilere kalyoncu de nirdi. Bu sınıf 1682 yı lında teşkil edilmiş o- lup buharlı gemilerin icadına kadar devam etmiştir.
Kalyoncular başlarında bir büyük zabit olmak üzere gerek mukannen tahsisat, gerek idare tarzınca bahriyenin di ğer sınıflarından tama men ayrı idiler. Su se beple başlı başına bir ocak sayılırlardı ; kı yafetleri çok göz dol durucu idi.
ORAMİRAL M E H M E T ALİ ÜLGEN (768) Dz. Talebesi Mühendis D z.K .K . oluşu D z.K .K . Ayrılışı 2-Şubat - 1903 I6-Kasım-I905 23-Haziran-l949 I3-Temnrilız-I950 ORAMİRAL SADIK ALT İN CAN
(1331) Dz. Talebesi Mühendis D z.K.K. oluşu Dz.K.K. Ayrılışı I-Eylül-19)6 13-Hazi ran-19 18 13- Haziran-I950 14- Eylül-1957
OR AMİRAL N EC D ET URAN Dz. Talebesi Mühendis D z.K.K. oluşu D z.K.K. Ayrılışı I-Eylül-1928 I-Kas ı m-1930 20-Hazi ran-1961 14-Ağustos-1968 ORAMİRAL FAHRİ KORUTÜRK (1524; Dz. Talebesi : l-bylül-1920 Mühendis : I-Mart-1923 D z.K .K . oluşu : 17-Eylül-1957 D z.K.K. Ayrılışı : 2-Temmuz-1960 KORAMİRAL Z E K İ ÖZAK (1525; Dz. Talebesi : l-Eylül-1920 Mühendis : I-Mart-1923 D z.K .K . oluşu -21-Haziran-1960 D z.K .K . Ayrılışı : I9-Haziran-1961
Yavuz Muharebe Gemisi
Birinci dünya savaşında Amiral Souchon komutasında Çanakka le boğazına girerek iltica hakkı isteyen Goberive Breslav Gemi lerine Souchon’un isteği kabul edilerek 16 A Ğ U S T O S 1914
de Türk bayrağı çekildi.
Goben muharebe gemisine Y A V U Z Sultan Selim (Y A V U Z ) adı verildi. Y A V U Z zamanının en modern gemi lerinden biri idi. Y A V U Z gemisi dört yıl süren birin ci dünya savaşı içinde Rus Karadeniz filosunun ha
kimiyeti karşısında Karadenizde başarılı hareket lerde bulundu. Birinci dünya savaşı, Almanya ile birlikte, Osmanlı imparatorluğu için de yenilgi ile son bulmuştu.
Yeni Türkiyenin kurucuları Lozan barı şını yaptıklarında Yavuz muharebe ge misinin bizde kalmasını sağladılar.
1928 de başlayan onarımdan sonra
1930 yılında Y A V U Z , Türk Do nanmasında sancak gemisi ol du. 1957 yılında 45 yaşını tamamlıyan ve II. dünya harbindeki teknolojik gelişmeler karşısında değerini büsbütün kaybeden Y A V U Z büyük bir onarım ve tadilat yapılsa da bu masrafa değmiye- ceği düşüncesi ile kadrodan çıkarıldı.
Balkan harbi sırasında, Kd. Yüzbaşı Rauf fOrbayj komutasında Akdeniz- de korsan harekâtını başarı ile sürdürmüştür. Bu harekâttan yıllarca sonra İkinci Dünya Savaşında Hamidiyenin korsan harekâtı, Kuzey De nizinde ve diğer bölgelerde Alman Kruvazör harekâtına örnek teşkil etmiştir. Hamidiye gemisi Cum huriyet Devrinde ilk faaliyete geçen gemidir. 1965 yılında hizmet dışı edilmiştir.
Adatepe
T H o d e rn T ) e n h
M U H R İP L E R İM İZ Paşa Sınıfı Muhripler:
Kılıç Alipaşa Piyalepaşa
Mareşal Fevzi Çakmak Alparslan. i Sınıfı Muhripler: İstanbul İzmit İskenderun İçel İzmir Tepe Sınıfı Muhripler: Adatepe Kocatepe G Sınıfı Muhripler: Gemlik Gaziantep Gelibolu Giresun
D E N İZ A L TILA RIM IZ
10 Adet Filo tipi
A R A M A T A R A M A ve M A YIN G E M İL ER İM İZ 4 Adet T sınıfı 4 Adet F sınıfı 12 Adet S sınıfı 5 Adet M sınıfı T. C. G. Nusret T .C G . Mehmetçik
R E F A K A T G E M İL E R İM İZ 5 - Adet Hisar sınıfı Y A R D IM C I G E M İL E R İM İZ T. G G. Donatan ıı Başaran ıı Onaran ıı Akar m İ. Tolunay ıı Alb. H. Burak
•C-205 Çıkarma aracı T. C.G Donatan Donanmanın seyyar Onarım ve ikmal desteği
YARINA AÇILAN KAPI
*
GELİŞEN
Bu sancak daima Genç bileklerde dalgalanacak, korunacak
Genç kuşaklarımız yemin ettiler, bizler tanık olduk
m
m
£3
TÜRKTERSANELERİNİN ZAFERİ
DONANMAMIZA KATILAN
DENİZ HAVACILIĞI
ve
S.2 E - Deniz karakol uçağı
AGUSTA. BELL «204 8» Helikopteri
te
VOYLAYlWl*A
Z*A Z f t j
ZJLA1ZJ
\lurt savunmasında kuşaklar arasındaki zin
cirin her baklası birbirine kuvvetle bağlanmış.
Deniz KURDU Tatbikatı
Deniz kurdu tatbikatı
«Denizde akaryakıt ikmali «Denizde ikmal için hazırlık manevrası»
Deniz KURDU Tatbikatı
« D E N İZ D E İkmal için yaklaşma»
Deniz KURDU Tatbikatı
«Denizde ikmal»
*yüreklere dolan Xjurl ve görev sevgisi kişiyi
DENİZ KURDU Tatbikatı
«Denizde ikmal sona erm iştir.» G öreve daha taze imanla, gine hazır.
Deniz KURDU Tatbikatı
K ıyıya hücum harekâtının uygulan
ması ve kıyı başının tutulması için
özel olarak yetiştirilmiş Veniz Piyade
leri, personel taşıt gemisinde, çıkarma
araçlarına binmek üzere hazır; çıkar
ma için emir bekliyor.
Su altı tahrip ve taarruz timleri
Deniz kurdu tatbikatı
gece kamer lulû elmiş,
Ufukta parlıyor...
T U R K D O N A N M A C E M İ Y E T İ
TURK
DONANMA CEMİYETİNİN
Dünü
ve
D Ü N Ü :
1908 de ikinci M eşrutiyet ilân edilince Donanmanın gelişmesi için gayretlere girişildi ve 18 m ilyonluk bir Donanma programı hazırlandı. Bu devirde kıyılarımızın uzunluğu Karadeniz-Akdeniz, Kızı İden iz ve Basra Körfezine kadar uzanan sularda 8.500 Mili buluyordu.
Donanmayı Humayun Muaveneti M illiye C em iyeti adı ile ilk defa bir Donanma C e miyeti kurulması 19 Temmuz 1909 yılına rastlar.
T ürk Ulusu Donanma C em iyetine d ö rt elle sarıldı. Varını yoğunu verm ekte asla tere d düt etmedi. Bir haftada 60 Bin Osmanlı Lirası topladı. Yapılan yardım 8 A y içinde 762.000 Lirayı buldu. Bu m iktar Şubat 1912 başında 2 M ilyona ulaştı. Günden güne artan yardım lar H üküm et Bütçesinden ayrılan ödenekle b irlikte ilk eserini Ağustos I9 l0 sen esind e verdi. Alm anya’dan 1.102.633 Liraya satın alınan 10.060 Tonluk iki Muharebe gemisi Barbaros H ayrettin v e T u rg u t Reis adları ile Donanmaya katıldı. Bunları kısa sürelerle Alm anya’dan 480.000 liraya satın alınan 625’e r Tonluk d ö rt yeni M uhrip takip etti. Bunıar Yadigârı M illet Muaveneti Milliye, Numuneı Hamiyet, G ayreti Vataniye adlarını aldılar. 19 1 I yılında İngiltere’de Reşadiye adlı 23.000 Tonluk 2.304.712 liraya ismarlanan bir muharebe gemisi ve bu gemiyi 19 13’de 3.387.475 liraya Brezilya’ya ısmarlanan 27.500 Tonluk Sultan Osman Muharebe gemisinin siparişi takip etti.
N e çareki bu iki gemiye I nci Dünya Savaşı arifesinde el kondu ve mem lekete gelemedi. Donanma C em iyetinin Birinci Dünya Harbi esnasındaki te k eseri yeni b irtersane kurul ması yolunda 14 Mayıs 1917 de bir piyango tertibi olmuştur.
Birinci Dünya Harbi sonunda imzalanan S E V R Barış Anlaşması ile T ürk Donanma Cem iyeti diye bir şey kalmadı.
Tarihi bir vesika : Donanmayı Hümayum Muavanet'ı M illiye Cemiyeti’nin kurucuları bir arada. Yıl : 1909.
BU G Ü N Ü :
, .. P ® nıf Kuvvetlerinin varlığına olan ihtiyacın devam etm ekte olduğu ve gelecekte de böyle kalacağı bu gunun gelişen olayları ile de anlaşılmıştır. Bu gerçek karşısında Donanma C em iyetinin bir an evvel teşkili gerekiyordu. Büyük b ir gecikme ile ancak I I Mayıs 1965 de gerekli imkanlar sağlanabildi.
T ü rk Donanma Cem iyeti. Deniz Kuvvetlerim izin Y u rt Savunmasında üzerine düşen görevi geregı gibi yapabilecek bir güce sahip olmasını sağlamaya yardımcı olmak amacı ile kurulm uştur. C em iyet bu amaca varmak için maddi manevi her türlü tedbirleri al maktadır.
T ürk M illetine, bilhassa lü rk Gençliğine Denizciliğin, yurdun savunma ve kalkınma sında önemim anlatır. Deniz ve Denizcilik sevgisini aşılar.
T ürk M illetine, gemi inşa sanayiinin memleket ekonomisindeki önemini anlatır ve bu sanayiin gelişmesine manen yardım eder.
T ürk Denizcilik Tarihi araştırmalarında yardımcı olur.
C em iyet amacına uygun olarak, Denizci Gençlik Teşkilatı gibi teşekküllere yardım eder.
Denizciliğe ait neşriyat yapar, yerli ve yabancı neşriyatı izler, bunlardan faydalı gördüklerini yu rt için yayınlanmasını sağlar.
T ürk Donanma Cem iyeti, amacına ulaşma yolunda yaptığı çalışmalarda daima Deniz Kuvvetleri Komutanlığı ile işbirliği halinde bulunmuştur.
Bu arada Deniz Kuvvetlerim izin 5 yıllık gemi inşa programının gerçekleşmesinde katkıda bulunarak halen G ölcük ’te inşa halinde bulunan 2 refakat muhribinin inşası için 15 Milyon liraya yakın bir meblâğı Deniz Kuvvetleri Komutanlığına devretm iştir.
Ayrıca, 1.5 Milyon lira değerinde LC M tipi bir çıkarm a gemisini bağış yolu ile Deniz K u vvetlerin e devrini gerçekleştirm iştir. Son defa gene Deniz Kuvvetleri Kom utanlığım ı zın ihtiyaç ve talebi üzerine güneydeki Deniz Birliklerim izin havuzlama ihtiyacını karşıla mak amacı ile b ir havuz inşaasına gerekli 5,5 Milyon lirayı verm iştir. Bütün bunlar b ir yan dan T ü rk Deniz Kuvvetlerinin gücünü a rttırırk e n bir yandan da gemilerimizi kendi tersane lerimizde yapmak suretiyle gemi yapım sanayiinin gelişmesinde çok faydalı bir rol oynı- yacaktır.
Bordalarını öpecek ve güvertelerinde iki rekât namaz kılmayı büyük bir sevap sayacak derecede Donanmasının âşıkı olan, feragat ve fedakârlık sembolü T ü rk Ulusununhim- metiyle, bu günkü Donanma C em iyetinin de kısa zamanda gelişeceğine ve gelecekte vatan sularına ve ticaret yollarım ızaT ü rk yapısı H arb ve-Ticaret gemilerimizin hâkim olacağına inanıyoruz, işte ancak o zaman kendi emeğimizin mahsulü bir Deniz Kudretim iz vardır diyebileceğiz.
T ü rk iye ’nin geleceği Denizlerdedir.
T Ü R K D O N A N M A C E M İY E T İ G E N E L Y Ö N E T İM K U R U L U
Genel Başkan V. Genel Sek reter Ü ye ler Ertuğrul A K Ç A Selahattin B A B Ü R O Ğ L U Sadi K O Ç A Ş Halil T U N Ç U lvi Y E N A L Manisa M illetvekili imar Ve İskan Bakanı Başbakan Yardımcısı Türk-iş Genel Sekreteri G ençlik ve Spor Bakanlığı İstanbul Senatörü Ev kadını
Deniz K u r.A lb .(Em ekli) Müsteşarı Haluk B E R K O L
Emine V A R D A R Şemsi B A R G U T T ü rk Donanma Cem iyeti
>
Istanbul Şehir Üniversitesi Kütüphanesi Ta h a Toros Arşivi
