Constantinople and its Hinterland, Editörler, Cyril Mango, Gilbert
Dagron, Variorum 1995.
Oxford'da 1993 Nisam'nda yap~lan ayn~~ ba~l~ kl~~ sempozyumun ~ngilizce ve Frans~zca bildi-rilerinden olu~an bir eser. Istanbul'un su sistemi (Mango), beslenmesi (Durliat), ~ehrin tah~l~-n~n temini (Magdalino), sebze ve bal~k temini (Kodeno ve Dagron'un makaleleri) sonra Morrison ve ~evçenko'nun para ve idari yap~~ üzerindeki ve nihayet savunma sistemi üzerindeki makalelerden olu~an bir eser. Bu derlemede, ünlü Bizans uzmanlar~~ taraf~ndan ayd~nlauc~~ ve aç~klay~c~~ makaleler kaleme al~ nd~~~~ aç~k. Yazarlar~n hiçbiri sonraki Osmanl~~ sistemiyle ba~lant~~ kuracak durumda de~il; bunu okuyucu yapmal~. Osmanh ~stanbulu'nu anlamak için okuma ba~lang~c~~ bir eser oldu~u aç~k. Bu bak~mdan bo~lu~u dolduran, kolay yararlan~lacak bir miira-caat kitab~~ oldu~u da aç~ k. Mesela J. F. Haldon'un ~ehrin savunma sistemi ve yerle~ik garnizon-lar~~ üzerindeki makalesi; Osmanl~~ devri Kapukulu ocaklann~n yerle~imi aç~s~ndan ayd~ nlauc~d~r (gerçi savunma sistemi farkl~~ bir sistem ve teknolojiye dayan~yordu). Bu kategoride Nevra Necipo~lu'nun, I. Beyaz~d'~n ku~atmas~~ (1394-1402) s~ras~nda Do~u Roma ba~kentinin ekono-mik durumu üzerindeki ~kalesi de kayda de~er. Böylece bu önemli Osmanl~~ kaynaklar~~ d~-~~nda olay~~ bir de öbür taraftan ö~reniyoruz. Ba~kentin çevresiyle ili~kileri üzerinde ilginç maka-leler var; mesela arkeologlardan Nu~in Asgari; ~ehrin mermer ihtiyac~n~n nereden ve nas~l kar~~-land~~nu uzun y~llar yapt~~~~ kaz~lara istinaden kaleme alm~~.
Gene ~ehrin Yahudi gibi gayrih~ristiyan toplulu~unun etrafla ili~kisi (D. Jacoby) Venedikli yabanc~lar~n yerle~mesi (Maltezou) ve Bizans'~n as~l dini, kültürel, ticari, siyasi hinterland~~ olan Rusya ile ~ehrin ili~kileri J. Shephard'in makalesinde ele alm~yor. Osmanl~~ idari, iktisadi tetkik-leri için Bizans geçmi~ini ele alan yararl~~ bir sempozyum bas~lm~~~ oluyor. Böyle bir sempozyu-mun 16.-17. yüzy~llar Istanbul'u için yap~l~p bu serinin üzerine eklenmesi gerekir. Baz~~ çal~~ma-lar~n de~er kazanmas~~ bu gibi toplu projelerle mümkün oluyor. Mesela N. Asgarrnin y~llarca yü-rüttü~ü kaz~~ ve saha tesbitleri böyle bir makale ve proje ile anlam kazan~yor ve belki ara~t~rma-c~mn ~stanbul Osmanl~~ mimarisinin malzeme kaynaklar~~ için de söyleyece~i, bilmedi~imiz nok-talar ortaya ç~kabilir.
