S›rt A¤r›s› Nedeni Olarak Osteoid Osteoma: Olgu Sunumu
A Case Report: Osteoid Osteoma as Cause of Back Pain
Osteoid osteoma çocuk ve genç yaflta erkeklerde genellikle alt ekstremite uzun kemiklerin diafizinde görülen benign karak-terde kemik tümörüdür. Osteoid osteomalar›n %10-25'i omurga yerleflimlidir. Ço¤u zaman konservatif tedaviye yan›t verme-yen, geceleri artan, lokalize, fliddetli a¤r› ile karakterizedir. Radyografide etraf› reaktif kemik halka ile çevrili küçük radyolu-sent nidus görünümü ile s›kl›kla tan›sald›r. Uzun dönem antiinflamatuvar ilaçla konservatif yaklafl›m ile genellikle kendili¤in-den iyileflme görülür. Buna ra¤men konservatif tedavi ile baflar› sa¤lanam›yorsa cerrahi tedavi planlanmal›d›r. Bu yaz›da ver-tebral ark tutulumu olan osteoid osteomal› 25 yafl›nda kad›n hasta sunulmufltur. (Osteoporoz Dünyas›ndan 2005; 4: 159-161) Anahtar kelimeler: Diabet, osteoporoz
Osteoid osteoma is a benign bone tumour which usually determined at the lower extremity long bones diaphysis in childho-od and adolescence. Vertebral involvement is seen in 10-25% of cases. Most patients have localize pain, especially at night and pain is nonresponsive to conservative treatment. It can be diagnosed small radiolucence nidus that surrounding reactive bone sclerosis by radiography. Spontaneous improvement is usually expected with long time antiinflamatory therapy. Surgery is indicated if conservative treatment is not succesful. In this paper, 25 age of years female who diagnosed osteoid osteoma with vertebral arch involvement was presented. (Osteoporoz Dünyas›ndan 2005; 4: 159-161)
Key words: Diabetes mellitus, osteoporosis
Girifl
Osteoid osteoma çocuk ve genç yaflta erkeklerde daha s›k görülen benign karakterde kemik tümörüdür. Genellikle alt ekstremite uzun kemiklerin diafizinde görülür. En s›k görüldü¤ü lokalizasyonlar femur, tibia, humerus olmakla birlikte talusta, omurga, metakarp, metatars ve falankslar-d›r. Nadiren kranyum ve klavikulada da görülür. Ço¤u za-man konservatif tedaviye yan›t vermeyen, geceleri artan, lokalize, fliddetli a¤r› ile karakterizedir (1). Radyografik bul-gular 0,5-2 cm çap›nda yuvarlak veya oval bir radyolusensi-nin çevresinde, yüksek oranda vasküler, reaktif yeni kemik
oluflumuna ba¤l› yo¤unluk art›m› olarak izlenir. Radyolu-sent merkeze nidus ad› verilir. Bu radyolusensi içerisinde genellikle küçük bir opasite görülür. Lezyona komflu peri-ost reaksiyonu görülebilir (2). Radyografik olarak etraf› re-aktif kemik halka ile çevrili küçük radyolusent nidus görü-nümü s›kl›kla tan›sald›r (3). Uzun dönem steroid olmayan antiinflamatuar ilaçla (SOA‹‹) konservatif yaklafl›m ile ge-nellikle kendili¤inden iyileflme görülür. Buna ra¤men kon-servatif tedavi ile baflar› sa¤lanam›yorsa cerrahi tedavi planlanmal›d›r. Son zamanlarda minimal invazif cerrahi yöntem olan transpediküler eksizyonel, core eksizyonel bi-yopsi ve radyofrekans termal ablasyon, osteoid osteoma te-davisinde baflar›l› yöntemlerdir (3,4).
(*) Baflkent Üniversitesi Adana Araflt›rma ve Uygulama Merkezi, FTR Klini¤i (**) Baflkent Üniversitesi T›p Fakültesi, Radyoloji Klini¤i
Berin Leblebici*, Mehmet Adam*, Özlem Yalç›n**, Bahad›r Yesevi*
Summar
y
Summary
Özet
Vaka
25 yafl›nda kad›n hasta, 8 ayl›k s›rt a¤r›s› yak›nmas› ile po-liklini¤imize baflvurdu. Hastan›n flikayeti hamilelikte bafl-lay›p do¤um sonras› ço¤alm›fl. A¤r›s› nefes al›p vermekle ve geceleri art›yormufl. Beraberinde gece terlemesi de oluyormufl. Kilo kayb›, ifltahs›zl›k, öksürük, balgam tarifle-meyen hastan›n öyküsünde sistemik bir hastal›¤›n›n olma-d›¤› ö¤renildi. Fizik muayenesi; palpasyon ve perküsyonla T5-T6 sa¤ taraf›na uyan k›s›mda hassasiyet d›fl›nda normal olan hastan›n, laboratuar incelemesinde eritrosit sedi-mantasyon h›z›, C reaktif protein, rutin biyokimyasal de-¤erler normal s›n›rlardayd›. Anemi mevcuttu. Baflka
mer-kezde çekilen direk radyografisi ve torakal manyetik rezo-nans görüntüleme (MRG) tetkiki normal s›n›rlardayd›. Posteroanterior akci¤er grafisi normaldi. Tüm vücut ke-mik sintigrafisinde T6'da fokal aktivite art›fl› (fiekil 1) mev-cut olmas› üzerine torakal MRG tekrarland›. T6 omur dü-zeyinde T1 a¤›rl›kl› görüntülerde hipointens, T2 a¤›rl›kl› görüntülerde kemik ili¤i ile izointens sinyal izlendi. Olas› kemik lezyonun ay›r›c› tan›s›n›n yap›labilmesi için T6 dü-zeyine yönelik bilgisayarl› tomografi (BT) tetkiki yap›ld›. T6 omur sa¤ laminas›nda 1,5 cm çap›nda santralinde dens nidusu izlenen çevresi radyolusen kemik lezyonu izlendi. (fiekil 2) Radyolojik ve klinik ön tan› osteoid osteoma ile uyumlu oldu¤u düflünülerek ortopedi bölümüne konsülte edilen hastaya, kishner teli ile skopi alt›nda seviye tespiti yap›larak, bulunan nidus oda¤› hemilaminektomi yap›rak ç›kar›ld›. Kord yap›lar›n›n sa¤lam oldu¤u kitlenin la-mina anterioruna uzan›m göstermedi¤i tespit edildi. Pa-tolojik tan› da matür osteoid doku ve periost reaksiyonu ile karakterize osteoid osteoma ile uyumlu olarak geldi.
Tart›flma
Omurgan›n primer tümörleri nadir olup, metastaz, mul-tipl myelom ve lemfoma daha yayg›n görülmektedir(5). Kemi¤in benign tümörlerinden olan osteoid osteomala-r›n %10-25'i omurga yerleflimlidir, bunlaosteomala-r›n da %70-100'ü posterior elemanda görülmektedir(2-4,6). Omurga yerle-flimli osteoid osteoma olgular›nda tipik semptomlar bel, boyun, s›rt a¤r›s›, a¤r›l› skolyoz olmakla birlikte daha az s›kl›kta radiküler a¤r› fleklinde görülür(7-13). A¤r›l› skol-yoz osteoid osteomal› adölesanlarda s›k görülen bir du-rum olup %63-70 aras›nda görülmektedir(3). Bizim
vaka-fiekil 1: Tüm vücut kemik sintigrafisinde T6'da fokal
akti-vite art›fl›.
fiekil 2: T6 omur sa¤ laminas›nda, dens nidusu çevreleyen
radyolusen kemik lezyonu. fiekil 3: Torakal skolyoz.
Ofluo¤lu ve ark.
S›rt A¤r›s› Nedeni Olarak Osteoid Osteoma: Olgu Sunumu
Osteoporoz Dünyas›ndan (2005; 11: 159-161)
m›zda literatürde görüldü¤ü üzere omurga tutulumunda daha s›k görülen posterior eleman tutulumu mevcuttu ve skolyozu vard› (fiekil 3). Hastam›zda uzun süredir, SOA‹‹'a cevap vermeyen, geceleri daha fazla olmak üzere nefes almakla dahi artan fliddetli s›rt a¤r›s› mevcuttu. Hastan›n muayenesi, T5-T6 sa¤ taraf›ndaki lokal hassasiyet tümoral bir durumu düflündürdü¤ü için baflka merkezde çekilen torakal omurga MRG normal olmas›na ra¤men, sintigra-fik inceleme ve ard›ndan MRG, BT istenerek, bu tetkikler-le osteoid osteoma tan›s› konuldu. Bu ba¤lamda lokalize s›rt a¤r›s› yak›nmas› ile gelen bir hastada osteoid osteoma gibi spinal kord ve omurga tümörleri akla gelmelidir.
Kaynaklar
1. Campanicci M. Bone and soft tissue tumors. In Aulo Gaggi (Ed), Springer Verlag, Bologna, 1990:355-373. 2. Tuncel E. Lokomotor Sistem, Yumuflak Doku, Meme.
Kli-nik Radyoloji, Günefl&Nobel T›p Kitapevleri, Bursa, 2002:471-570.
3. Hadjipavlou AG, Lander PH, Marchesi D. Minimal invasi-ve surgery for ablation of osteoid osteoma of the spine. Spine 2003;15, 28 (22):E472-7.
4. Gitelis S, McDonald DJ. Common benign bone tumours and usual treatment. Surgery for bone and soft tissue
tumours. Simon MA, Springfield D (Eds). Lippincott Ra-ven, New York, 1998, 181-205.
5. Flemming DJ, Murphey MD, Carmichael BB. Primary tu-mors of the spine. Semin Musculoskelet Radiol 2000;4(3):299-320.
6. Matejka J, Zahlava J. Vertebral osteoid osteoma preope-rative detection of its nidus using a surgical gamma pro-be. Acta Chir Orthop Traumatol Cech 2003;70(3):187-90. 7. Ayd›nl› U, Öztürk C, Ersözlu S, Filiz G. Results of surgical treatment of osteid osteoma of the spine. Acta Orthop Belg 2003;69(4):350-4.
8. Molloy S, Saifuddin A, Allibone J. Excision of an osteoid osteoma from the body of the axis through an anterior approach. Eur Spine J 2002;11(6):599-601.
9. Boretz RS, Lonner BS. A typical presentation of an oste-oid osteoma in a child. Am J Orthop 2002;31(6):347-8. 10. Muthukumar N. Osteoid osteoma a rare cause of
brac-hial neuralgia. Childs Nerv Syst 2002;18(3-4):161-3. 11. Suttner NJ, Chandy KJ, Kellerman AJ. Osteoid osteomas
of the body of the cervical spine. Case reports and revi-ew of the literature. Br J Neurosurg 2002;16(1):69-71. 12. Schmitz A, Diedrich O, Schmitt O. Sacral osteoid
oste-oma a rare cause of back pain in childhood and adoles-cence. Klin Padiatr 2000;212(3):110-2.
13. Hermann G, Abdelwahab IF, Casden A. Osteoid osteoma of cervical vertebral body. Br J Radiol 1999; 72(863):1120-3.
Ofluo¤lu ve ark. S›rt A¤r›s› Nedeni Olarak Osteoid Osteoma: Olgu Sunumu Osteoporoz Dünyas›ndan
(2005; 11: 159-161)