Cumhuriyet Üniversitesi
Tıp Fakültesi
Solunum Yolu Allerjilerinde Eosinofil Katyonik Protein ve Total IgE veya înterleukin
8 İle İlişkisi
Eosinophil Cationic Protein and its Relation with Total IgE and înterleukin 8 in Allergic Disorders of Air-
ways
Kamuran KONCA *, Aziz YAZAR*, Esen AKBAY*, Cengiz PATA*
ÖZET
Amaç: Çeşitli çalışmalarda solunum yolu allerjilerinde
eosinofil katyonik protein düzeylerinin yükseldiği ve bu pro-teinin meydana gelen eosinofil lökosit değişikliklerinin iyi bir göstergesi olduğu bilinmektedir. Bu çalışmada 30 astmalı, 16 allerjik rinitli hasta ve 18 sağlıklı kontrolda serum ECP değer-lerini ve bunun serum total IgE ve IL-8 düzeyi ile ilişkisini araştırdık.
Metod: Cilt testlerinde epikütan puncture yöntemini
kullandık. Serum ECP ve total IgE tayininde floroallergosorbent assay, serum IL-8 düzeyinin ölçümünde ELISA yöntemini kul-lanıldı.
Bulgular: Bronşial astma, allerjik rinit ve kontrol grubunun ortalama ECP değerlerini sırasıyla 14.82 ± 12.56 IU, 6.87 ±4.54 IU ve 6.71 ± 3.11 IU idi. Bu değerler bakımında astma grubu ile rinit ve kontrol grupları arasında önemli fark vardır (p<0.05). Rinit grubu ile kontrollar arasındaki fark önemsizdir (p>0. 05). Astma grubundaki 14 bireyin ECP, serum total IgE ve IL-8 değerleri arasında yapılan korelasyon analiz-inde, IgE ile IL-8 arasında yakın korelasyon bulunduğu gösterdi
Sonuç: Bronşial astmada serum ECP düzeyi allerjik rinitli veya sağlıklı kişilere göre önemli ölçüde artması ve IL-8 ile IgE korelasyonu, astmatik inflamasyonun eosinofil merkezli olmasına, TH2 yolundaki ortak sitokin etkilerine, IL-8 in B len-fositlerden IgE salınımını inhibe edici etkisine ve bu maddelerin vücut sıvılarında homojen olmayan dağılımına bağlı olabilir.
Anahtar kelimeler: Bronşial astma, Allerjik rinit, Eo-sinofil katyonik protein, Total immünoglobulin E, înterleukin 8.
SUMMARY
Purpose: it is known that eosinophil cationic protein
(ECP) levels in allergic disorders of airvvays is elevated and that this protein is a good indicator of eosinophil turnover. We in-vestigated ECP values and their relation with IgE ör IL-8 levels in the sera of 30 asthmatic, 16 hay fever patients and 18 healthy controls.
Method: W e performed epicutaneous 'puncture'
method in skin testing. Fluoroallergosorbent assay in ECP ör in total IgE and ELISA in IL-8 determinations were used.
Results: The mean ECP values of bronchial asthma,
allergic rhinitis and control groups were 14.82 ± 12.56 IU, 6.87 ± 4.54 IU ve 6.71 ± 3.11 IU, respectively. There was a signifi-cant difference betvveen asthma patients and rhinitis group ör controls (p<0.05). Difference betvveen rhinitis group and con-trols was not significant (p>0.05). Correlation analysis of ECP, serum total IgE and IL-8 values of 14 randomly choosen indh viduals in asthma group shovved that there was a close corre-lation betvveen IgE and IL-8 (p<0.01).
Conclusion: Significantly elevated levels of serum
ECP in bronchial asthma group with respect to allergic rhinitis patients and healthy individuals may be due to the pivotal role of eosinophil leukocytes in asthmatic inflammation, predomi-nant cytokine effects in TH2 pathvvay, inhibitor effect of IL-8 on B lymphocyte IgE secretion and non-homogenous distribu-tion of these substances in body fluids.
Keyvvords: Bronchial asthma, Allergic rhinitis,
Eosino-phil cationic protein, Total immünoglobulin E, înterleukin 8.
C. Ü. Tıp Fakültesi Dergisi 22 (3): 153-158, 2000
GİRİŞ
Solunum yolu allerjilerinde Th2 lenfosit
cevaplarının regülatör rolü vardır (1). Bu inflamatuar
cevapta IL-4 ve IL-5 önemli bir yer tutar. Interleukin-4
IgE için 'svvitch' faktörü, IL-5 ise eosinofil lökositler için
büyüme ve farklılaşma faktörüdür. Tip I allerjik
reaksi-yonların erken dönemi mast hücreleri tarafından
düzenlenir ve nötrofil hücre infiltrasyonu gözlenir (2,3).
Geç fazda ise eosinofil merkezli ve daha uzun süreli bir
inflamasyonun meydana geldiği bilinmektedir (4,5).
Granüllü hücrelerin (erken fazda nötrofil lökositler, geç
fazda eosinofiller) solunum yollarında toplanmasını
sağlayan faktörler sayı ve türleri farklı olan pek çok
ke-mokindir (IL-8, RANTES, eotaksin gibi).
Eosinofil lökositlerin astmadaki inflamatuar
reak-siyonda injuriye yol açan esas efektör hücreler olduğu
(6) ve BAL sıvısındaki sayılarının hastalığın şiddeti ve
bronşial aşırıcevap (hyperresponsiveness) ile korelasyon
gösterdiği bilinmektedir (7). Bunun aksini bildiren bir
çalışma da vardır (8). Eosinofiller solunum yolu
muko-zasındaki olumsuz etkilerini granül içeriğini oluşturan
dört esas protein aracılığı ile yapmaktadır. Bunlar 'majör
basic protein' (MBP), 'eosinophil cationic protein' (ECP),
'eosinophil derived neurotoxin' (EDN) ve 'eosinophil
peroxidase' (EPO) dır.
Eosinofil lökositler esas itibarı ile doku aralığında
bulunan hücrelerdir. Bu nedenle plazmadaki eosinofil
sayısının çok önem taşımadığı buna karşılık eosinofil
ürünlerinden ECP nin eosinofil dönüşümünü (turnover)
en iyi gösteren kriterlerden biri olduğu bildirilmiştir (9).
Bu çalışmada, eosinofillerin patogenetik etkisinin iyi bir
göstergesi olan ECP nin bronşial astma ve allerjik rinit
gibi solunum yolu allerjisi olan hastalardaki düzeylerini
ve allerjik inflamasyonun iki önemli unsuru olan serum
total IgE ve IL-8 ile olan ilişkisini araştırmayı amaçladık.
YÖNTEM ve HASTALAR
Hastalar: Yeni astma tan
ısı konmuş 11 hasta,
daha önceden astmalı olduğu bilinen ama en az iki hafta
süre ile hiçbir ilaç almamış 9 hasta ile çalışmanın
yapıldığı dönemde steroidler dışında kalan ilaçlarla
te-davi görmekte olan 10 hasta çalışma kapsamına alındı.
Bu grupta bulunan bütün bireylerin reversibilite
testler-ine % 20 nin üzerinde cevabı vardı. Bronşial astma
grubunda bulunan bireylerin 15 i erkek 15 i kadın olup
yaş ortalamaları 34 ± 10 yıldır. Bütün hastalarda cilt
testlerinde Dermatophagoides türlerine karşı reaksiyon
saptandı. Otuz hastanın 19 unda ayrıca bir veya daha
fazla mevsimsel allerjene karşı duyarlılık vardı.
Bronşial astması olmaksızın sadece allerjik rinit
yakınması ile başvuran 16 hasta (7 erkek, 9 kadın)
al-lerjik rinit grubunu oluşturdu. Rinitli hastaların yaş
orta-laması 36 ± 11 idi. Bu grupta bulunan hastaların
hep-sinde yapılan cilt testlerinde Dermatophagoides
anti-jenlerine, ayrıca 10 unda bir veya birden fazla sa)
mevsimsel allerjenlere karşı duyarlılık saptandı.
Onsekiz sağlıklı gönüllü (10 erkek, 8 kadın; ı
ortalaması 32 ±10) kontrol grubunu oluşturdu,
gruptaki bireylerin hepsi atopinin varlığını göste
Phadiotop (Pharmacia) testi yönünden negatifti«
hasta grubuna uygulanan 20 aeroallerjenle yapılanı
testlerine karşı cevapsızdı.
Yöntem: Cilt testleri 'puncture' yöntemi
(Stallerpoint) en fazla 5 karışım içeren 20 lik aeroal
jen paneli halinde uygulandı. Sonuçlar 20 dakika s»
ölçülen ortogonal çapların toplamı üzerinden ve mi
tre cinsinden değerlendirildi. Duplike olarak uygulan
negatif kontrolün ortalama orthogonal çap toplamını
mm üzeri pozitiflik sınırı (cutoff) olarak alındı.
Eosinofil katyonik protein ve serum total l
değerleri floroallergosorbent assay (Pharmacia), şefi
IL-8 düzeyleri ise ELISA yöntemi ile ölçüldü. Florcal
gosorbent assay sonuçları internasyonal unit (IU) (l
klasifikasyonu, Standard IgE solüsyonu), ELISA sonuçt
ise pg/ml cinsinden verilmiştir.
Sonuçların istatistiksel değerlendirmesini
Mann-Whitney U testi ve korelasyon için Spearmanii analizi
kullanıldı.
BULGULAR
Bronşial astma, allerjik rinit ve kontrol grubunt
ECP değerleri hastaların demografik özellikleri ile birli
tablo l de verilmiştir. Bronşial astma, allerjik rinit*
kontrol grubunun ortalama ECP değerleri sırasıyla Kî ±
12.56 IU, 6.87 ± 4.54 IU ve 6.71 ± 3.11 IU bulul
muştur. Astma grubuyla rinit grubu arasında ve astı
grubuyla kontrol grubu arasında ECP değerleri açısında
önemli fark vard
ır (Mann-VVhitney U testi, p<0.05). H
lerjik rinitli hasta grubu ile kontrol grubu arasındaki fal
ise önemsizdir (p>0.05).
Astmalı hasta grubundan rasgele seçilen 14 b
reyin ECP değerleri yanında ölçülen total IgE ve IL-l|
değerleri tablo 2 de verilmiştir. Bu gruptaki hastalan
ECP, total serum IgE ve serum IL-8 değerlerinin ortala
ması sırasıyla 14.03 + 13.94 IU, 630 + 408 IU ve 1392ü
2331 pg/ml bulunmuştur. Bu gruplar arasında Spear
man sıra analizi ile yapılan korelasyon araştırmasındı
serum ECP ile total IgE ve serum ECP ile IL-8 değerlen
arasında korelasyon olmadığı (p>0.05), IgE ile IU
değerleri arasında ise çok yakın korelasyon bulunduğu
görülmüştür (p<0.01).
Konca ve Ark. Tablo 1. Bronşial astmalı, allerjik rinitli hastalar ve kontrol grubunun yaş, cins ve ECP değerlerini gösteren tablo.
Sıra no.
Bronşial Astma gr. Allerjik Rinit gr.
Kontrol gr.
Yaş
Cins
ECP(IU) Yaş
Cins ECP(IU)
Yaş
Cins ECP(IU)
1 35 E 44.90 28 E 5.69 29 E 2.66 2 41 E 2.15 34
E 8.97
30 E 6.60
3 18 E 5.74 38
E 3.13
30 E 6.58
4 50 E 9.72 39
E 4.29
55 E 5.39
5
32
E
3.81 45
E 5.74
33
E 3.43
6
20
E
2.51 56
E 4.01
20
E 7.44
7 35 E 23.80 50 E 16.30 50 E 3.68 8 35 E 9.12 50
K 2.00
25 E 5.71
9 30 E 13.10 33
K 9.97
43 E 13.20
10 17 E 8.87 33
K 15.10
24 E 7.88
11 49 E 11.00 16
K 4.03
30 K 8.15
12 19 E 12.30 43
K 3.07
24 K 12.10
13 34 E 17.60 26
K 13.50
35 K 10.20
14 48 E 15.70 25
K 5.63
44 K 7.12
15
42
E
11.70 30
K 5.39
23
K 8.09
16
20
K
4.65 29
K 3.17
30
K 2.96
17 29 K 4.63 23 K 2.09 18 24 K 19.60 25 K 7.57 19 39 K 27.40
20 45 K 22.20
21 35 K 6.63
22 21 K 14.00
23 50 K 5.11
24
40
K
11.20 25
36
K
36.00
26
30
K
2.80
27 45 K 18.90 28 39 K 3.21
29 17 K 22.40
30 36 K 53.80
Ortalama
34±10
15 E, 15 K
14.82± 36±11 12.56 7 E, 6.87± 9 K 4.54 32±10
10 E, 6.71± 8 K 3.11
t
Sıra no. ECP(IU) IgE(IU) IL-8(pg/ml) Sıra no. ECP(IU) IgE(IU) IL-8(pg/«|i 11 19.60 1727 8408
8
22.20450
2796
2 14.00419
779
44.90
634
231
3 4.65239
29
10
6.63326
86
4 4.63695
567
11
27.40417
38
5 2.15196
10
12
2.80
588
3843 j
6 5.11
840
144
13
3.81318
624 1
7 2.51 1019 1652 1436.00
950
989 |
Ortalama değerler14.03±13.94 630±408
1392± 233l |
TARTIŞMA
Eosinofil lökositlerin astma ve allerjik rinit gibi
solunum yollarının allerjik hastalıklarında önemli rolü
vardır. Bu rolü destekleyen en basit gözlemlerden biri
plazma eosinofil sayısındaki diurnal farklara bağlı
noc-turnal bir zenit noktasına ulaşılmasına parallel olarak
astmada nöbetlerin de sıklıkla gece vakti gözleniyor
olmasıdır (9,10). Plazma eosinofil lökosit sayısı ile astma
patolojisi arasındaki paralellik açısında yapılan
çalışma-lardan çelişkili sonuçlar çıkmış olmasına rağmen (11)
plazma ECP düzeyinin hatta diğer katyonik proteinlerin
hastalık aktivitesi ile yakın ilişki gösterdiğini bildiren
yayınlar vardır (12). Buna karşılık, ECP nin hastalık
ak-tivitesi ve eosinofil 'turnover' mm iyi bir göstergesi
olduğu bildirilmiştir (13,14). Balgamda ise eosinofil
sayısı ile ECP arasında korelasyon olduğu bildirilmiştir
(15). Bilindiği gibi eosinofiller kemik iliğinde
olgun-laştıktan sonra plazmada çok kısa süre kalıp
kemokin-lerin etkisi ile doku aralığına geçmektedirler. Plazmadaki
her eosinofile karşılık doku aralığında 100-200 eosinofil
bulunduğu bilinmektedir. Eosinofil lökositlerin diğer kan
hücrelerine göre düşük sayıda olmaları ve kandaki
eosi-nofil cevabının gecikmeli olarak ortaya çıkabilmesi
ne-deniyle plazma eosinofil düzeyinin değerlendirilmesinde
hata payı yüksek olmakta, doku düzeyi ile çoğu zaman
paralellik göstermemektedir. Bu nedenle plazma
eosi-nofil düzeyleri hastalık aktivitesi ile korelasyon
göster-meyebilir ama doku spesimenlerindeki (bronkoalveoler
lavaj sıvısı, nasal mukozal biopsiler) sayılarının
ko-relasyon göstermesi beklenebilir. Aksini ileri süren bir
yayın bulunmasına rağmen, konformasyonel
değişiklik-leri tanıyarak eosinofildeğişiklik-lerin aktif veya inaktif olduğunu
belirleyen EG1 ve EG2 antikorlarının antijenik determi-
nantlarının ECP üzerinde bulunması yukarıda bi
tiğimiz görüşleri desteklemektedir (16).
Bu çalışmanın sonuçları da ECP pespektifn:
bakıldığında bronşial astmada meydana gelen eosiı
cevabının allerjik rinitli hastalardan ve kontrolart
önemli ölçüde fazla olduğunu; allerjik rinitte iseeosii
aktivasyonu olmasına rağmen bunun sağlıklı kontrol
göre istatistiksel öneme sahip olmadığını gösterme!
dir. Bu nedenle çalışmamızın ikinci kısmında eosiı
sayı ve aktivitesindeki bu değişikliklerin astma ve riıf
meydana gelen allerjik inflamasyonla ilişkisini araştır!
Bunun için hernekadar eosinofil lökositler üzerinde sp
sifik etkisi RANTES e göre daha zayıf da olsa, ini
masyonun bütün boyutları ile ilişkili olması, katyol
proteinler tarafından indüklenmesi (17) ve mast hücre
eri tarafından da salınması (18,19) nedeniyle IL-îl
kriter olarak aldık. Diğer taraftan TH2 yolunun ea
ürünü olan ve son zamanlarda antijen prezente en
hücreler düzeyinde TH2 altgrubunun oluşumu
sağlayan esas factor olduğu ileri sürülen (18) total ij
yi de bu karşılaştırmaların kapsamına aldık. ECP düze]
ile serum total IgE değerleri arasında bu çalışmada ki
relasyon bulunmaması bir başka rapor tarafından (
desteklenmektedir (20).
Çalışmamızda ECP ile IL-8 düzeyleri arasında ı
korelasyon bulunmamıştır. Bronşial astmalı hastalan
serum IL-8 düzeylerinde artma olduğu ve bunun etyol
jik bir faktör olabileceği bildirilmiştir (21). Ayrıca, biz;
eosinofil lökositlerden IL-8 salındığı ve granülleı
bileşiminde bulunan katyonik proteinlerin IL-8 in doğı
dan salınmasına neden olduğu bildirilmiştir (22).
faktörler bronşial astmada meydana gelen inf
masyonda eosinofil lökositlerin merkezi rolünü göstı
Konca ve Ark.
mettedir. Bununla beraber kemokinler çok yönlü
fak-törlerin etkileşimi altında olduğundan ve kemokin grubu
maddelerin tek bir hücre türüne spesifik olmaması
ne-deniyle mutlak bir korelasyon görülmeyebilir. Bu yönden
diğer bazı kemokinlerle (eotaxin, RANTES, 2,
MCP-3, MCP-4 ve MlP-la) bu araştırmaların tekrarlanması
düşünülebilir.
Korelasyon araştırmasında esas ilginç sonuç
se-rum total IgE düzeyi ile IL-8 in yakın korelasyon
göstermesidir. Bu konuda literatürde bir bilgiye
raslamadık. Interleukin-8 in insan B hücreleri tarafından
salınan IgE yi selektif olarak inhibe etmesi (23)
değişmeyen bir feedback kontrol sağlayarak bunu
açık-layabilir. Bronşial astmalı hastaların % 60 ında serum
total IgE düzeyi yüksek bulunmaktadır. Esas itibarı ile
bir doku faktörü olan ECP (eosinofillerin
degranülasyo-nunun canlının dış çevre ile temasta olduğu mukozal
yüzeyler veya dokunun içine olması nedeniyle) ile serum
faktörleri olan IgE ve IL-8 arasında korelasyon
bulun-maması bunların doğal olarak serum ve dokudaki
kon-santrasyonlarının farklı olması ile de izah edilebilir (11).
Buna karşılık serum total IgE nin homojen dağılması, IL-8
düzeyinin ise dokuya spesifik dağılımının az olması ve
sistemik etkili sitokinlerden biri olması nedeniyle bu iki
factor arasında korelasyon beklenebilir. Bu konuyu izah
edecek diğer bir düşünce şudur: Bilindiği gibi diğer
al-lerjik hastalıklarda olduğu gibi astmada da TH2 lenfosit
altgrubundan salgılanan IL-4, IL-5 ve IL-10
pato-genezde temel etkenlerdir. Gerek TH1 gerek TH2
yol-unda nonspesifik olarak IL-6 ve IL-8 de yer almakta ve
akut faz reaktanları ile yani inflamasyon şiddeti ile
paralellik göstermektedir. Dolayısıyla IL-4 ten
kaynak-lanan IgE nin, IL-5 ten kaynakkaynak-lanan ECP ile homojen
dağıldıkları bir ortamda korelasyon göstermesi
müm-kündür. Bu noktada yapılması gereken şey IgE ve IL-8
in doku ECP düzeyi ile korelasyon gösterip
göster-mediğinin araştırılmasıdır.
Yukarıda tartışılan konuları astmanın bazı
patofi-zyolojik özellikleri de desteklemektedir. Henüz tam
olarak anlaşılmış olmamasına rağmen, IL-4 ün TH2
oluşumunda indükleyici kritik bir rolü olduğu ve TH1
cevabını inhibe ettiğini bildiren çalışmalar vardır (l, 24).
IL-4 ise lenfositlerden başka, mast hücreleri ve bazofil
lökositler tarafından da salınmaktadır. Atopik kişilerde
IL-4 mitarının arttığı bildirilmiştir (25). Astmalı
hasta-larda akci
ğer dokusuna infiltre olan lenfositlerin
bütünüyle tetiği çekilmiş (primed) TH2 hücreler olduğu
ve CD45RO+ fenotipinde (memory hücreleri) olduğu
bilinmektedir (26). Buna paralel olarak lokal kemokin
salınmakta (IL-8, MCP-1, MlP-la, RANTES) bu suretle
de makrofaj ve dendritik hücrelerin kemotaksisi
sağlan-maktadır. Bunu takiben proinflamatuar sitokinler (IL-1,
IL-6, TNF, GM-CSF) ve TH2 yoluna spesifik sitokinler
(IL-4, IL-5) ile astmatik inflamasyon tamamlanmaktadır.
Sonuç olarak, bronşial astmada allerjik rinite ve
sağlıklı kontratlara göre serum ECP düzeyleri önemli
ölçüde artmaktadır. Serum ECP düzeylerinin serum total
IgE ve serum IL-8 düzeyleri ile korelasyon
gösterme-mesi buna karşılık serum total IgE nin serum IL-8
düzeyi ile yakın korelasyon göstermesi, IL-8 in B
lenfo-sitlerinde IgE yap
ımını inhibe etmesi, ECP nin
dağılımının esas itibarı ile doku aralığında, diğerlerinin
ise daha homojen bir
şekilde serumda olması ve bu
faktörlerin TH2 yolundaki ortak sitokin etkilerinden
(IL-4, IL-5) kaynaklanmasına bağlı olabilir.
K AY NAK LAR
1. Mosmann TR, Şad S: The expanding universe of T-cell subsets: TH1, TH2 and more. Immunology Today 1996; 17: 138-46.
2. Barnes PJ: Pathophysiology of asthma. Br 3 Clin Pharma- col 1996; 42: 3-10.
3. Hovvarth PH: The cellular basis of allergic rhinitis. Allergy 1995; 50: 6-10.
4. Aalbers R, Kauffmann HF, Vrugt B, Smith M, Koeter GH, Timens W , de Monchy JG: Bronchial lavage and bron- choalveolar lavage in allergen-induced single early and dual asthmatic responders. Am Rev Respir Diş 1993; 147: 76-81.
5. Calhoun WJ, Jarjour NN, Gleich GJ, Stevens CA, Busse WW: Increased airway inflammation with segmental ver- sus aerosol antigen challenge. Am Rev Respir Diş 1993; 147: 1465-71.
6. Foster PS, Hogan SP, Ramsay AJ, Matthaei Ki, Young IG: IL-5 deficiency abolishes eosinophilia, airway hyperreac- tivity, and lung damage ina mouse asthma model. J Exp Med 1996; 183: 195-201.
7. Bousquet J, Chanez P, Lacoste JY, Barn'eon G,Ghavanian N, Enander I, Venge P, Ahlstedt S, Simony Lafontaine J, Godard P: Eosinophilic inflammation in asthma. New Eng J Med 1990; 323: 1033-9.
8. Corry DB, Folkesson HG, VVarnock M L, Erle DJ, Matthay MA, VVİener Kronish JP, Locksley RM: Interleukin-4 but not IL-5 ör eosinophils is required in a model of acute airway hyperreactivity. J Exp Med 1996; 183: 109-17.
Solunum Yolu Allerjilerinde Eosinofil Katyonik Protein ve Total Ige veya İnterleukin 8 İle İlişkisi
9. Martin RJ, Cicutto LC, Smith HR, Ballard RD, Szefler SJ: Airvvays inflammation in nocturnal asthma. Am Rev Respir Diş 1991; 143: 351-7.
10. Kraft M, Djukanovic R, Torvik JA: Evaluation of airway inflammation by endobronchial and transbronchial biopsy in nocturnal and non-nocturnal asthma. Resp Crit Çare Med 1994; 149: A955 (abs).
11. Pizzichini E, Pizzichini MM, Kidney JC, Efthimiadis A, Hussack P, Popov T, Cox G: Induced sputum, bronchoalveolar lavage and blood from mild asthmatics: inflammatory cells, lymphocyte subsets and soiuble ma'rkers compared. Eur Respir J 1998; 11: 828-34. 12. Prehn A, Seger RA, Faber J, Torresani T, Molinari L,
Gerber A, Sennhauser FH: The relationshio of serum- eosinophil cationic protein and eosinophil count to disease activity in children with bronchial asthma. Pediatr Allergy Immunol 1998; 9: 197-203.
13. Niimi A, Amitani R, Suzuki K, Tanaka E, Murayama T, Kuze F: Serum eosinophil cationic protein as a marker of eosinophilic inflammation in asthma. Clin Exp Allergy 1998; 28: 233-40.
14. Sedgvvick JB, Calhoun WJ, Vrtis RF, Bates ME, McAllister PK, Busse WW: Comparision of airway and blood eosinophil function after in vivo antigen challenge. J Immunol 1992; 149: 3710-8.
15. Gibson PG, VVoolley KL, Carty K, Murree Ailen K, Saltos N: Induced sputum eosinophil cationic protein (ECP) measurement in asthma and chronic obstructive airway disease (COAD). Clin Exp Allergy 1998; 28: 1081-8. 16. Jahnsen FL, Brandtzaeg P, Halstensen TS: Monoclonal
antibody EG2 does not provide reliable immunohisto- chemical discrimination betvveen resting and activated eo- sinophils. J Immunol Methods 1994; 175: 23-36. 17. Kita H, Abu-Ghazaleh RI, Sur S, Gleich GJ: Eosinophil
majör basic protein induces degranulation and IL-8
production by human eosinophils. J Immunol 199S; S 4749-58.
18. Buckley MG, VVİlliams CM, Thompson J, PryorP,^H Butterfield JH, Coleman JW: IL-4 enhances IL-3aH gene expression in a human leukemic mast ceî Immunology 1995; 84: 410-5.
19. Moller A, Lippert U, Lessmann D, Kolde G, Hamıfl VVelker P, Schadendorf D, Rosenbach T, Lugfl Czarnetzki BM: Human mast cells produce IH Immunol 1993; 151: 3261-6.
20. Marks GB, Kjellerby J, Luczynska CM, Burney PG:B eosinophil cationic protein: distribution and reproduc: in a randomly selected sample of men living in rur» folk UK. Clin Exp Allergy 1998; 28: 1345-50. 21. Kanazawa H, Kurihara N, Otsuka T, Fujii T, Tanafl
Kudoh S, Hirata K, Takeda T: Clinical significance o;l rum concentration of İnterleukin 8 in patients i bronchial asthma ör chronic pulmonary emphysr Respiration 1996; 63: 236-40.
22. Yousefi S, Hemmann S, VVeber M, Holzer C, Hartunj Blaser K, Simon HU: IL-8 is expressed by hM peripheral blood eosinophils. Evidence far incrJ secretion in asthma. J Immunol 1995; 154: 5481-90. 23. Kimata H, Yoshida A, Ishioka C, Lindley I, Mikauıal
İnterleukin 8 (IL-() selectively inhibits immunoglobui! production induced by IL-4 in human B cells. J Expl 1992; 176: 1227-31.
24. Abbas AK, Murphy KM, Sher A: Functional diversityofl felper T lymphocytes. Nature 1996; 383; 787-93. 25. Robinson DS, Kay AB: Role of TH1 and TH2 cells
human allergic disease. Chem Immunol 1996; 63: l! 203.
26. Robinson DS, Durham SR, Kay AB: Cytokines in ast» Thorax 1993; 48: 845-53.
Haberleşme adresi
:
Kamuran KONCA
Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı
